Onderzoek naar traangas Weer politieke adviseurs op departementen Minister treedt niet af Meer Nederlanders met vakantie in eigen land Gebruik door politie aan banden gelegd Voor kwart miljoen aan sieraden uit auto gestolen Zuid-Limburg zag meteoor "ontploffen" Twee jaar eel geëist voor grote oliefraude WD en CDA huiveren Van Dijk herroept racistische uitspraken Ouderen voelen zich driedubbel "gepakt" DONDERDAG 26 NOVEMBER 1981 BINNENLAND PAGINA 7 UTRECHT (ANP) - Voorlopige berekeningen voor 1981 wijzen uit dat 42 procent van de onge veer 8,3 miljoen vakantiehou dende Nederlanders in eigen land is gebleven tegen veertig procent in 1980. In 1960 werd van het totale aantal zomer- en win- tervakanties nog 59 procent in ei gen land doorgebracht, maar dit percentage daalde in 1979 naar 38. Dit heeft de directeur-generaal van handel, ambacht en diensten van het ministerie van economische zaken, drs. G.H.B. Verberg, gis teren in Utrecht verklaard op de recreatiestudiedag 1981 van de ANWB. Aan zijn uitspraak verbond hij het vermoeden dat de neerwaartse ontwikkeling op zijn minst tot staan is gebracht, zo niet in od- waartse richting is omgebogen. Door het verlies aan koopkracht, de steeds stijgende vervoerskos ten en de energie-prijsverhogin gen, mag worden verwacht dat de Nederlander zijn vakantie dichter bij huis zal doorbrengen. Als de toeristische capaciteit niet overeenkomstig kan toenemen betekent dat het ontnemen van redelijke vakantiemogelijkhe den aan velen, is het niet omdat er een beperking is door overvol le accommodatie dan wel door sterk stijgende prijzen als gevolg van de verstoorde vraag- en aan bodverhouding. derland snijden van twee kanten. Enerzijds biedt dit meer moge lijkheden voor Nederlanders om in eigen land te blijven en ander zijds is het aantrekkelijk voor toeristen uit het buitenland. De in 1978 door Nederlanders en Buitenlanders in ons land uitge geven 12,4 miljard gulden vormt het draagvlak voor ongeveer 200.000 directe arbeidsplaatsen, negen procent van de totale werkgelegenheid. Tot 1955 is er behoefte aan 2550 hectare voor verbüjfsaccommo- datie. In de afweging tussen het gebruik van grond voor land bouw dan wel toerisme lijkt het gebruik voor toerisme volgens drs. Verberg het meest voor de hand te liggen. "Gebruik van grond voor toerisme lijkt econo misch beter te scoren dan ge bruik voor landbouw", zei hij. Op grond van veronderstellingen kan worden becijferd dat de toe gevoegde waarde per "toeristi sche hectare" negen tot elf maal zo groot is als die voor een ge middelde landbouwhectare. De werkgelegenheid zal in de toeris tische sector ongeveer vijf keer zo groot zijn, aldus drs. Verberg. DEN HAAG (GPD) - Er komt een medisch onderzoek naar het nieuwe traangas van de politie, het zogenaamde CS- gas. Totdat de gevolgen voor de gezondheid van politie en demonstranten duidelijk zijn, moet de politie het gas zo min mogelijk gebruiken. Dit zei minister Van Thijn (binnenlandse zaken) gisteren tijdens het begrotingsde bat over politie. Verschillende fracties in de Twee de Kamer hebben aangedrongen op onderzoek naar het CS-gas, dat een soort combinatie is van traan- en braakgas. Het is in de plaats gekomen van een gas dat nog door de vorige minister (Wie gel) uit de roulatie is genomen. De politie mag dan ook niet de oude voorraad van dat verboden gas „wegwerken", meent Van Thijn. Het is nog maar de vraag of CS-gas niet onder het zogeheten proto col van Genève valt, waarin een opsomming wordt gegeven van wapens die in oorlogstijd niet ge bruikt mogen worden. Wanneer dit uit een studie zou blijken, wil Van Thijn het gas meteen verbie den. In het algemeen wil de minister het gebruik van traangas aan regels gaan binden. De bewindsman gaat op korte termijn na hoe het in de geweldsinstructie van de politie moet worden ingepast. Jonge ME-ers VALKENBURG (ANP) - Een in woner van het Zuidlimburgse Hulsberg heeft bij de rijkspolitie van Valkenburg aangifte gedaan van een diefstal van sieraden ter waarde van ruim 250.000 gulden uit zijn auto. Dit heeft de rijkspo litie gisteren meegedeeld. De man, een vertegenwoordiger van een sieradenhandel in En schede, was dinsdagavond gaan tennissen in het plaatselijke sportpark. Toen hij daarna naar zijn auto ging, kwam hij naar zijn zeggen tot de ontdekking dat een portier was geforceerd en dat de koffertjes met sieraden waren verdwenen. De man zegt onder meer zilveren en ivoren ringen en armbanden te missen. Volgens de vertegenwoordiger was zijn auto uitgerust met een infra rood beveiligingssysteem. Vol gens de politie zal dat niet heb ben gewerkt. WEERRAPPORTEN Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Aberdeen Barcelona Berlijn Bordeaux Brussel Frankfort Genève Helsinki Innsbruck Klagenfurt Kopenhagen Lissabon Locarno Londen Luxemburg Madrid Malaga Mallorca München Nice Oslo Parijs Stockholm Wenen Casa Blanca Istanbul Las Palmas Tel-Aviv Tunis licht bew. sneeuwbui 4 2 02 onbewolkt 10 -2 - geheel bew. 5 0 regen 5 1 3 onbewolkt 7-3 0 sneeuw 1 -3 1 zwaar bew. 5 0 0 onbewolkt 8-6 0 licht bew. 2 1 10 onbewolkt 23 12 0 onbewolkt 16 2 0 licht bew. 6 2 1 geheel bew 2 0 0 onbewolkt 18 -1 0 onbewolkt 20 9 0 half bew. 20 7 0 zwaar bew. 2 0 02 onbewolkt 18 8 0 onbewolkt 1-4 1 mist 6 0 04 zwaar bew. 18 6 1 zwaar bew. 14 7 18 zwaar bew. 3 -3 05 licht bew. 6 10 half bew. 5-3 0 onbewolkt 22 10 0 regen 16 10 4 onbewolkt 24 17 0 onbewolkt - 12 - licht bew. 22 12 0 school komen, zal in de toekomst worden beperkt. Nijpels (WD) diende hierover een motie, om dat het gebruik van kersverse agenten voor de ME volgens hem „demotiverend" werkt. De Centrale Recherche Informatie dienst (CRI) ontwikkelt zich niet tot een soort Nederlandse FBI, meent minister De Ruiter (justi tie) in antwoord op opmerkingen van Stoffelen (PvdA). De CRI moet voortaan informatie verza melen over onder meer mogelij ke terroristische organisaties en Stoffelen vindt dat de regering hiermee verder gaat dan de oor spronkelijke opzet van het insti tuut. De CRI is bedoeld als een s instituut voor de politie en als zo danig moet de CRI zich beper ken tot het verwerken van de ge gevens die door de politie wordt verstrekt. Voor het verzamelen van gegevens hebben we de Bin nenlandse Veiligheidsdienst, al dus het kamerlid. Hij diende sa men met Kohnstamm (D'66) een motie in, waarin de regering wordt verzocht de taken van de CRI te beperken. De Ruiter benadrukte met Stoffe len dat de CRI geen eigen recher chewerk doet. Hij zei dan ook geen moeite te hebben met de in gediende motie. Van Thijn ont kende overigens dat de CRI het werk van de BVD doubleert. Boetes Over een andere motie van Nijpels, waarin gevraagd wordt naar een studie over de administratieve afdoening van boetes voor ver keersovertredingen, liet De Rui ter zich enthousiast uit. „Ik had zelf mijn handtekening eronder kunnen zetten", zei hij. Op het ministerie ligt al een eerste schets van een wetsontwerp maar er moet nog worden beke ken of het niet in strijd is met de Europese mensenrechten, aldus De Ruiter. Van Thijn en De Ruiter willen bij het oplossen van de problemen voor de politie niet alleen den ken aan uitbreiding van de sterk te en uitrusting van de politie. Er is geld beschikbaar voor onder zoek en experimenten voor een betere werkverdeling van de rijks- en gemeentepolitie. Van Thijn zegde de Kamer bovendien toe dat hij de bereidheid van de korpsen om met de experimen ten mee te werken zou gaan be vorderen. Voor de vier grote steden maakte Van Thijn echter een uitzonde ring. Deze kunnen rekenen op extra mensen. Tot 1985 zelfs 500 man, kondigde hij aan. Amster dam, dat met speciale moeilijk heden kampt, krijgt daarboven nog extra aandacht. Vandaag zou een gesprek plaats tussen minis ter Van Thijn en de gemeente over verdere bijstand van het rijk. Zelfs prinsen worden niet door de weergoden ontzien. Toen prins Claus gisteren op de vliegbasis Twente arriveerde, moest hij - zonder regenjas - een zware sneeuwstorm trotseren om op de technische hogeschool Twente een conferentie over de energieontwikkeling in de Derde Wereld te kunnen bijwonen. GELEEN (GPD) - In heel Zuid-Limburg hebben „vroe ge vogels" gisteren een vuur bol aan de hemel gezien, die enige tijd zichtbaar bleef en toen verdween. Een kranten bezorger uit Geleen meldde dat hij ongeveer een minuut na het uiteenspatten een knal had gehoord. Hij zag dat het hemellichaam schaduwen Uit het hele zuiden van de pro vincie kwamen gisteren bij de Volkssterrenwacht in Heerlen meldingen binnen van het ontploffen van een meteoor - want daar ging het om - die zich omstreeks 13 minuten voor zeven gister morgen met buitengewone helderheid aan de hemel ver toonde. Een meteoor is een brok steen uit het heelal, dat in de damp kring van de aarde verzeild raakt en daarin verbrandt door de wrijving met de at mosfeer. Dagelijks gebeurt dat talloze malen, maar meestal gaat het om kleinere stukjes, die dan een „vallen de ster" opleveren. Een gro ter brok is uiteraard beter zichtbaar en kan tijdens zijn laatste vlucht ook nog uiteen vallen en-of ontploffen. Dat is gisteren kennelijk gebeurd. ROTTERDAM (ANP) - In een om vangrijke fraude met olie, waar bij ten onrechte twintig miljoen gulden aan accijns terugge vraagd zou zijn bij de inspecteur van de invoerrechten, is gisteren tegen een eerste verdachte, een oliehandelaar uit Druten, twee jaar cel geëist. In totaal zijn in de ze zaak 45 mensen aangehouden. Bij deze fraude ging men als volgt te werk: terwijl schepen met olie van Europoort onderweg waren naar Duitsland werd een deel van de lading overgepompt in andere schepen en binnen ons land verkocht. De hoofdverdachten in deze zaak zouden bovendien vervuilde olie hebben opgekocht van Drisolco, een dochter-onderneming van Uniser, om die vervolgens als brandstof op de markt te bren gen. Dit laatste zou onder meer blijken uit telefoongesprekken die justi tie de afgelopen maanden heeft afgeluisterd- De verdachte zou hebben overlegd met een andere handelaar hoe ze de namen van hun firma's uit de boeken van Drisolco zouden kunnen hou den. Behalve met de Uniser-zaak, waar over de rechtbank in Breda zich vandaag buigt, zouden ook ver bindingen bestaan met de zaak van de gifschepen, die de laatste weken aan het licht is gekomen. In de zaak van de oliefraude moe ten morgen en maandag nog twee verdachten terecht staan. Mèt dc progressieve ministers doen de politieke adviseurs hun intrede op de Haagse de partementen. De ambtenarij beziet deze vertrouwenslie den met argwaan. Volgens de oppositionele WD gaat het om censors, die de onafhan kelijke ambtelijke adviezen politiek moeten kleuren. Ook het CDA staat huiverig te genover de benoeming van politieke adviseurs. Het ver zet zich er echter niet tegen, omdat het regeerakkoord - op aandrang van de PvdA - nu eenmaal deze mogelijk heid biedt. Volgens de PvdA kan een politiek adviseur het functioneren van een minis ter als politicus alleen maar bevorderen. Van de vijftien ministers heb ben er al twee een politiek ad viseur aangetrokken (Van Mierlo en Den Uyl). Twee an deren zijn er mee bezig (Van der Stoel en Van der Louw). Terlouw heeft het overwo gen. maar er intussen van af gezien. De overige ministers, onder wie alle CDA'ers, heb ben geen behoefte aan een politieke vertrouwensman Taak van een politiek adviseur is te peilen in hoeverre de plannen van een minister goed zullen vallen in het par lement en in de eigen partij. Verder moet hij de bewinds man, die zijn handen vol heeft aan beslommeringen op zijn eigen departement, op de hoogte houden van alle politieke ontwikkelingen in en buiten de partij. Vierde macht Dat de progressieve ministers eerder behoefte hebben aan politieke adviseurs dan hun christen-democratische col lega's, heeft verschillende oorzaken. In PvdA-kring wordt gezegd dat het CDA nu eenmaal altijd goed vertegen woordigd is geweest in de vierde en de vijfde macht. Christen-democraten weten hun minister doorgaans goed te bereiken. Bovendien, zo zegt PvdA-ka- merlid Patijn, heeft het CDA veel meer de neiging om één lijn te trekken tussen partij, fractie en ministers. De PvdA daarentegen behandelt haar eigen bewindslieden soms alsof het om vertegenwoordi gers van de oppositie gaat. Vandaar dat aan de contacten tussen minister en eigen par tij extra aandacht moet wor den besteed. Of een minister al dan geen be hoefte heeft aan een politieke ambtenaar, hangt mede af van het departement waarop hij zit. Als hij een beleidster rein beheert dat in de eigen politieke knng gevoelig ligt (zoals defensie, sociale zaken, buitenlandse zaken) zal de behoefte aan een politieke „voelspriet" groter zijn. Bovendien speelt mee, wat voor ambtenaren de be windsman op zijn departe ment aantreft. Als die weinig oog hebben voor politieke ge voeligheden in partij en par lement. dan zal een minister politieke bijstand willen heb ben. Want het gaat er niet al leen om of je als minister ge lijk hebt, maar ook of je in Kamer en party gelijk krijgt. Vreemde eend In CDA-kring beluistert men deze argumenten allemaal met scepsis. Hier benadrukt men veeleer de gevaren van het parachuteren van een po litieke vertrouwensman in de ambtelijke organisatie. De departementsambtenaren zullen zich gefrusteord voe len door de vreemde eend in de bijt en dat zal zyn weer slag hebben op hun werk. vreest CDA-kamerlid De Kwaadsteniet. Als minister kan je er op reke nen dat je ambtenaren alles zullen doen voor een opti maal functioneren als be windsman. Voor specifieke partij-aangelegenheden staat de telefoon klaar, aldus de CDA'er. Opvallend is dat hy de PvdA verwijt, wat Patijn nu juist het CDA in de schoe nen schuift: het streven naar het zo veel mogelijk op één lijn houden van bewindshe den en fractie Intussen is de WD fel tegen de benoeming van politieke ambtenaren. Maar volgens Patijn hebben de liberalen een boterberg op het hoofd. WD-mimsters hebben de laatste jaren politieke vrien den benoemd op tal van de partementale top-functies, zegt hij. ..Het verschil is, dat wy het beestje bij de naam noemen". CHIEL EVERS EINDHOVEN (ANP) - Veel mensen achten een beperkte kernwapen- oorlog op Europees grondgebied, zelfs vbór het jaar 2000, waarschijn lijk. Nog veel meer mensen houden het voor mogelijk dat zich in de komende twintig jaar een grote milieuramp aal voordoen. Hierbij zullen enkele duizenden doden te betreuren zijn. Deze sombere voorspellingen staan vermeld in het rapport "Nederland op zoek naar zijn toekomst" van drs. J. van Doorn en drs. F. van Vugt van de afdeling bestuurskunde van de Technische hogeschool Twen te. Het bevat de resultaten van een enquête onder 1200 mensen met een hogere opleiding. DEN HAAG (ANP) - Meer dan 200.000 ouderen hebben de ministers Van der Louw (CRM) en Gardeniers (volksgezondheid) alsmede de Tweede Kamer geschreven tegen verlaging te zijn van het zak- en kleedgeld (bewoners verzorgingstehuizen) en tegen de mogelijke invoering van een eigen risico voor de ziekenfondsverzekering. Aan bezuinigingen valt niet te ontkomen, maar de ouderen accepteren niet alles en vragen zich af of ze niet dubbel of driedubbel worden gepakt. De Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen (ANBO) maakt zich onge rust over de ontwikkelingen van de laatste maanden. De ouderen eisen handhaving van de wettelijke koppeling van het aow-pensioen aan het netto-minimumloon. Zij vinden dat de koopkracht van de minima moet worden gegarandeerd, terwijl de regering spreekt van een achter uitgang met één procent. De drastische verlaging van de bejaardenaftrek voor de loon- en inkom stenbelasting, de verlaging van het zak- en kleedgeld van bewoners van verzorgingstehuizen met 17,10 gulden voor echtparen en 10,26 gulden voor alleenstaanden en het invoeren van een eigen risico voor medicijn- verstrekkingen en van een eventuele premietoeslag als ouderen vrijwil lig in het ziekenfonds willen, zijn voornemens, waardoor de ouderen moeten vrezen extra te worden gepakt, aldus de ANBO DEN HAAG (GPD) - Minister Cees van Dijk (ontwikkelingssamen werking) is niet van plan uit ei gen beweging af te treden nu ra cistische opvattingen zijn gepu bliceerd die hij 25 jaar geleden in artikelen ventileerde. „Uiterlijk weet de naturel de blanke in veel te imiteren, maar innerlijk blijft hij zeer lang barbaars", schreef Van Dijk in 1957 ondermeer in een artikelenreeks over Zuid- Afrika in het gereformeerde blad „Wapenveld". De bewindsman zei gisteravond voor de NCRV-radio dat zijn op vattingen inmiddels drastisch zijn gewijzigd en meent dat hij als minister van ontwikkelings samenwerking kan blijven func tioneren, „alhoewel dat ook aan anderen ter beoordeling is". Van LHjk. destijds employee van de Overzeese Bank in Zuid-Afri- ka, meende dat een parlementai re democratie in Zuid-Afrika het land in een chaos zou storten om dat alleen blanke overheersing tot lotsverbetering voor de zwar te bevolking zou kunnen zorgen. „White is white and black is black and never the twain will meet", schreef hy. Vorige week, tijdens de Algemene Beschouwingen over de rege ringsverklaring in de Tweede Kamer, wees de SGP'er Van Rossum al op het verschil tussen Van Dijks toenmalige opvattin gen en de politiek van stringente afwijzing van de apartheid en het zoeken naar liefst internationale maatregelen tegen Zuid-Afrika die het huidige kabinet-Van Agt voorstaat. Van Dijk liet na Van Rossums op merkingen een verklaring publi ceren, waarin werd gesteld dat „het bedoelde artikel een kwart eeuw oud is en niet de opvattin gen van de minister over de hui dige situatie in Zuid-Afrika weerspiegelt". Het weekblad Vrij Nederland publiceerde gis teren echter uitvoerig uit de arti kelenreeks in Wapenveld (een uitgave van de Vereniging van Academici op Gereformeerde Grondslag). Uit de citaten blijkt dat Van Dijks instemming met de apartheidspolitiek op racisti sche argumenten stoelde. Ras vermenging noemde Van Dijk bijvoorbeeld „uiterst verwerpe lijk" omdat het tot „degeneratie" leidt. CDA-program De minister van ontwikkelingssa menwerking bet ons via zyn woordvoerder weten geen inter view over deze affaire te willen toestaan. Het officiële commen taar: „De minister verwijst naar zijn reactie op de uitlatingen van de heer Van Rossum. Hij kan daar nog aan toevoegen, dat hij het CD A-verkiezingsprogram en dc regeringsverklaring volledig onderschrijft". In beide wordt de Zuidafnkaanse apartheidspoli tiek onvoorwaardelijk van de hand gewezen. In een radio-interview zei de minis ter echter zijn toenmalige denk beelden ,,in feite vergeten te zyn". Bovendien zei hjj eigenlijk in de gewraakte artikelen „niet diep op de apartheid in te zijn ge gaan". maar wat impressies had gegeven op basis van „kranten artikelen en gesprekken". De CDA-minister (wiens politieke verleden ligt bij de CHU) meen de dat zijn vroegere opvattingen „in die tijd vrij veel werden ge deeld. Ik zou ze nu ruet meer voor mijn rekening nemen", al dus Van Dijk. Vrij Nederland noemt onder meer als toenmali ge geestverwant de huidige staatssecretaris voor het minder hedenbeleid in Nederland, Van Leijenhorst, toenmalig redacteur van Wapenveld. Volgens minis ter Van Dijk is er echter sinds die .jeugdartikclen" veel gebeurd: „Het bloedbad van Sharpville in Z^iid-Afrika en het onafhankelijk werden van tientallen ontwikke lingslanden", die zijn mening hebben veranderd. Van Dyk zegt er verder van over tuigd te zijn dat zijn inspannin gen voor de ontwikkelingslan den na zijn verblijf in Zuid-Afn- ka van dien aard zijn dat ook bij de zwarte buurlanden het Neder landse beleid inzake zuidelijk Afnka geloofwaardig zal overko men.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 7