Overname Olga is van de baan
Problemen rond opvolging
leden college van bestuur
Eredoctoraat patholoog
Ontslagprocedure begonnen; onderhandelingen lopen nog
Leidse stadsrubriek
Drie Alphenaren op
rooftocht in Leiden
Inbreker aangehouden
DONDERDAG 12 NOVEMBER 1981
LEIDEN - De Leidse universiteit heeft aan de Amerikaan Robert
E. Scully een eredoctoraat toegekend. Scully wordt beschouwd
als één van de meest vooraanstaande pathologen op het gebied
van de gynaecologische pathologie.
Zo was hij één van de eerste die wees op de mogelijkheid van het
voorkomen van adenocarcinomen (een soort kankergezwel) in
de vagina van jonge meisjes, wier moeders tijdens de zwanger
schap het hormoon diethylstilbestrol (ook wel bekend als DES-
hormoon) kregen toegediend. Dat hormoon werd met name in
Amerika toegediend bij vrouwen bij wie een miskraam dreigde.
Na deze ontdekking zijn van de hand van Scully talrijke publica
ties verschenen over het ontstaan en het gevaar van epidemies
van deze afwijking. Daaruit bleek onder meer dat deze afwijking
minder vaak voorkomt dan aanvankelijk gedacht. Een frequen
tie die niet hoger ligt dan één op de tienduizend.
Scully, die als hoogleraar is verbonden aan Harvard, zal het ere
doctoraat acht februari ontvangen. Op die dag bestaat de Leidse
universiteit 407 jaar. Prof. dr. A. Schaberg, hoogleraar aan de
Leidse universiteit, zal als promotor optreden.
i de kandidaten
LEIDEN - De verkiezing van twee
nieuwe leden van het College
van Bestuur van de Leidse uni
versiteit verloopt niet zonder
kleerscheuren. Er worden vraag
tekens gezet bij de bestuurlijke
kwaliteiten van de drie kandida
ten, zo weet het universitaire
weekblad Mare deze week te
melden.
De verkiezing is nodig omdat de
ambtstermijn (maximum van
vier jaar) van de bestuursleden,
M.J. Koornstra en C.M. Sicking
afloopt. Naar hun plaats dingen
de psycholoog F. van der Meer
(momenteel voorzitter van de
universiteitsraad), de medisch-
ethica H. Terborgh-Dupuis en de
sinoloog E. B. Vermeer die tot
LEIDEN - De overname van de Olga Matrassenfabriek in Leiden door haar ex-direc
teur J. Koornwinder is van de baan. Zestig arbeidsplaatsen staan daarom bij Olga
(een dochter van Vredestein) wagenwijd op de tocht. B W van Leiden proberen
morgen in een gesprek met de Vredesteindirecteuren Zwarts en Poot de ontslagen in
Leiden te beperken. De vakbonden doen hetzelfde op 30 november. Maar intussen
loopt de ontslagprocedure al.
De Vredesteindirectie had gister
avond in de onderhandelingen
met de vakbonden in Holiday
Inn korte metten willen maken:
afwijzen van de overname door
Koornwinder en definitief aan
vaarden van het Vredesteinplan
om de Olgaproduktie naar Maas
tricht te verhuizen. De onderhan
delingen duurden echter tot diep
in de nacht en werden niet afge
rond.
De vakbonden hadden gemeente
ambtenaar E. Keijser (chef eco
nomische zaken) als deskundige
meegenomen. "De gemeente ziet
af van de voorgenomen aankoop
van het Olgaterrein als Vredes
tein die (miljoenen-)aankoop ge
bruikt om de verhuizing naar
Maastricht te financieren", zei
Keijser met de deur in huis val
lend.
Directeur Zwarts was verrast, of
liever verbijsterd. "Chantage"
riep hij ziedend. "Dat had de ge
meente ons wel eens eerder kun
nen vertellen". Zwarts had geen
behoefte om Keijser nog langer
aan de onderhandelingstafel te
hebben. De gemeente-ambte
naar excuseerde zich later dat hij
"door tijdsgebrek" de bewuste
mededeling niet eerder aan Vre
destein had kunnen doen. "Dat
is erbij ingeschoten".
De gemeente wil het Olgaterrein
aan de Evertsenstraat al jaren
aankopen. Olga zou een nieuw
pand huren. De reinigingsdienst
zou terecht kunnen in nieuw
bouw op het Olgaterrein (deze
dienst zit nu veel te krap aan de
Noorderstraat). De plannen van
Vredestein om de Olgafabriek te
sluiten, hebben de zaak veran
derd. "De gemeente kan werkge
legenheid voor Leiden niet zo
maar verloren laten gaan", ver
klaarde Keijser gisteravond de
strijdwijze van de gemeente.
Eén front
Vakbonden en gemeente vormen
inzake Olga één front tegenover
de Vredesteindirectie. Alle par
tijen zijn het weliswaar eens dat
in de matrassenproduktie 'ge
sneden' moet worden. De afzet
van matrassen stagneert, de ver
liezen nemen toe. Maar over de
uitvoering van de 'sanering'
staan de twee partijen recht te
genover elkaar.
Vredestein wil de produktie-afde-
ling van Olga verhuizen naar de
Vredestein Matraivsenfabriek in
Maastricht. Slechts de verkoop
afdeling en een deel van de admi
nistratie en het transport blijven
in Leiden. Zestig mensen staan
dan in Leiden op straat van wie
er 24 zouden kunnen verhuizen
naar de matrassenfabriek in
Maastricht. Daar werken nu 25
mensen. De voormalige Olgadi-
recteur Koornwinder wil daaren
tegen juist de Vredestein Matras
senfabriek sluiten en de produk-
tie concentreren in Leiden. Al
dus zouden slechts enkele ont
slagen in Leiden vallen; de grote
klap valt in Maastricht.
De gemeente Leiden en de vak
bonden kiezen ook voor concen
tratie van de matrassenproduk
tie in Leiden. Dat biedt de groot
ste zekerheid op behoud van zo
veel mogelijk werkgelegenheid.
Vredestein wijst de overname
door Koornwinder echter vier
kant af. Vredesteindirecteur
Zwarts: "Wij hebben het plan
van Koornwinder helemaal door
gelicht. Wat blijkt? Koornwinder
wil wel alle lusten van Vredes
tein maar alle lasten schuift hij
op ons af. Hij wil ons bijvoor
beeld de afvloeiingsregeling
voor de mensen in Maastricht la
ten betalen, hij laat ons zitten
met een leeg gebouw in Maas
tricht en ook de verkoop van het
Olgaterrein zouden wij verder
moeten afwikkelen met de ge
meente. Anderzijds wil hij ons
bijvoorbeeld niet betalen voor
'goodwill' (merknaam, klanten
kring, knoty how). Zelfs als hij al
le medewerking van ons zou krij
gen, kan hü met Olga volgend
jaar maar net quitte spelen. Daar
om hebben wij geen enkel ver
trouwen in Koornwinder en zijn
plan". Als de matrassenproduk
tie onder leiding van Koornwin
der zou mislukken, is Vredestein
bovendien een belangrijk deel
van de afzet kwijt van haar
schuimfabriek in Maastricht
werken.
naar het Arbeidsbureau. Het Ar
beidsbureau laat, zoals de wet
het wil, deze collectieve aanvra
ge een maand liggen, zodat ge
meente en bonden nog een
maand hebben om arbeidsplaat
sen voor Leiden te redden. De di
rectie heeft de werknemers van
morgen ingelicht.
Twijfel
De vakbondsbestuurders Henk
van den Berg (CNV) en Gerrit
Grooten (FNV) zijn het met de
Vredesteindirectie eens dat over
name van Olga door Koornwin
der "voorzover de gegevens
strekken geen haalbare kaart is".
Maar evenzeer hebben zij grote
twijfels bij het plan van Vredes
tein om in Maastricht te produce
ren. De bonden vrezen voor een
nog groter verlies van arbeids
plaatsen dan de directie hun nu
voorspiegelt. Weliswaar kunnen
24 Olgawerknemers volgens de
Vredesteinplannen naar de fa
briek in Maastricht verhuizen.
Maar als deze plannen niet "naar
wens" verlopen zit de uitbrei
ding in Maastricht ook al op de
tocht. Bovendien voelen de Olga
werknemers er niets voor af te
zakken naar het Zuiden. De bon
den: "We weten wat we in Lei-
boven het hoofd, al doen vakbonden
den aan werkgelegenheid bij Ol
ga hebben, wat we in Maastricht
aan werkgelegenheid krijgen
moeten we nog zien".
Afgesproken is dat de vakbonden
de Evertsenstraat. Ontslag hangt hen
te redden wat er te redden valt.
hun vragen en twijfels schrifte
lijk opsturen naar Vredestein,
dat Vredestein voor 30 november
schriftelijk zal antwoorden waar
na de bonden en de Vredestein
directie op 30 november op
nieuw achter de onderhande
lingstafel kruipen. Intussen
draait de procedure om Olga te
sluiten op volle toeren door.
voor een paar maanden deel uit
maakte van de universiteitsraad.
Naast het vertrek van Koornstra en
Sicking moet ook nog de ruimte
worden opgevuld die W.G. Kop
pelaars heeft achtergelaten. Kop
pelaars - in tegenstelling tot de
twee anderen een bestuurslid dat
door de Kroon wordt aangewe
zen en niet door de universiteit
benoemd - vertrok in augustus
naar de Rotterdamse Erasmus-
universiteit.
Deze samenloop van omstandighe
den heeft voor K.J. Cath, voorzit
ter van het College van Bestuur,
verleid om voor te stellen (geko
zen) bestuursleden langer dan
vier jaar te laten zitten. Zo komt
de continuïteit in het bestuur in
gevaar, zo luidde zijn redenering.
Over de kwaliteiten van de drie
kandidaten liet hij zich echter
niet uit
Anderen hebben dat inmiddels
voor hem gedaan. In de afgelo
pen periode werden andere mo
gelijke bestuursleden gelan
ceerd, aan wie grotere kwalitei
ten werden toegdicht. Met name
op het bureau van de universiteit
aan de Stationsweg zou gevreesd
worden voor kwalitatieve terug
gang in het bestuur. Zo werd
door een aantal mensen de schei
kundige J.C. Leythe naar voren
geschoven. Leythe zelf voelde er
echter niets voor.
Al dit gelobby heeft tot op heden
niet het gewenste resultaat ge
had. De commissie uit de univer
siteitsraad die de hele gang van
zaken begeleidt, wil nog niet van
wijken weten. Noch wordt inge
gaan op de suggestie van Cath
om het bestuursreglement zoda
nig te wijzigen dat Koornstra en
Sicking kunnen blijven zitten,
noch worden andere kandidaten
aan het rijtje van drie toege
voegd.
Overigens vallen de namen van
Koornstra en Sicking ook als het
gaat om de opvolging van Kop
pelaars. Zy willen hun stoel van
gekozen lid dus inruilen voor die
van kroonlid. Hun lidmaatschap
van bestuurslid van de Leidse
universiteit wordt dan met be
grensd door een bepaalde ter
mijn.
Op het lijstje van namen dat het
ministerie van onderwijs naar de
universiteit heeft gestuurd prijkt
onder andere ook de naam van
J.C.P.A. van Esch. De genoemde
commissie van de universiteit
moet nu bekijken wie de meest
geschikte kandidaat is. Ver
wacht wordt dat pas aan het eind
van dit jaar de opvolger van Kop
pelaars bekend zal zijn.
Van de baan
De vakbonden erkennen met enige
tegenzin dat "het plan Koorn
winder zo goed als van de baan
is" tenzij een gesprek tussen Vre
desteindirectie en B W van
Leiden morgen nog nieuwe ge
zichtspunten oplevert. Een dezer
dagen beslist de hoofddirectie
van de AMRO-bank of zij het
plan van Koornwinder wil finan
cieren. Dit zou heel misschien
nog een rol kunnen spelen bij het
gesprek tussen B W en Vredes
tein. De gemeente wil het ge
sprek so-wie-so om te bekijken
of een deel van de Olgaproduktie
en daarmee in elk geval meer
dan 33 arbeidsplaatsen in Leiden
behouden kunnen blijven. "De
gemeente kan echter geen won
deren verrichten", zegt ambte
naar Keijser al bij voorbaat.
De bonden hebben tijdens de on
derhandelingen van gisteravond
om dit gesprek verzocht. Tot er
gernis van directeur Zwarts die
immers de opdracht had gister
avond knopen door te hakken.
Na lang treuzelen belde Zwarts
uiteindelijk zeer laat in de avond
("desnoods bel ik 'm uit z'n bed")
zijn baas L. Poot (president-di
recteur van Vredestein). Poot
aanvaardde het verzoek van de
bonden als tenminste de loop
van de Vredesteinplannen geen
onnodige vertraging oplevert.
Vredestein gaat er dus vanuit dat
haar plan doorgaat "tenzij er gek
ke dingen gebeuren". Daarom
gaat één dezer dagen de collec
tieve ontslagaanvrage voor zestig
Olgawerknemers de deur uit,
door René van der Velden Jaap Visser
LEIDEN - Drie personen uit Alphen aan den Rijn zijn gisteren in Leiden
aangehouden wegens diefstal. Bij kledingzaak Witteveen in de Bree-
straat werd enige tijd geleden voor duizend gulden gestolen. Een van
de verkoopsters herkende gistermiddag de dievegge en belde de poli
tie.
Bij de aanhouding bleek het drietal, een vrouw van 21 en twee mannen
van 23 en 26 jaar, allen uit Alphen, opnieuw op rooftocht te zijn. Bij P
C hadden ze broeken gestolen, bij Blokker een zogeheten kruimelzui
ger en in hun woonplaats geluidsapparatuur.
LEIDEN Een 18-jarige Leidenaar is gisternacht door de politie op de
Middelweg aangehouden. De jongeman was met gestolen waar op weg
naar zijn auto en gedroeg zich volgens de politie verdacht.
De Leidenaar had even tevoren ingebroken bij V D. Met een linnen tas
vol met aanstekers, sieraden en cassette-bandjes liep hij naar het par
keerterrein aan de Kaasmarkt. In de auto trof de politie nog eens vier
gestolen tapijten aan.
Oud en jong
De 'ouwe rooien' zijn soms wat
slechter ter been of horen
soms wat minder maar zijn
nog steeds even strijdbaar.
Dat bleek gistermiddag. Der
tig bejaarde leden van de
Leidse Partij van de Arbeid
discussieerden vol vuur in de
rokerige 'discozaal' van za
lencentrum 't Parlement.
Jonge sociaal-democraten kun
nen veel opsteken van het
vuur van de oude socialisten.
De bejaarde partijgangers be
zoeken echter zelden de le
denvergaderingen van de
PvdA. Waarom? "De jonge
ren gebruiken veel te moeilij
ke woorden; woorden die ar
beiders niet kunnen begrij
pen. Wij met onze lage oplei
ding zijn bang te praten tegen
die mensen met hun univer
sitaire opleiding".
Maar onder elkaar weten de ou
deren van wanten. Met veel
aandacht voor eikaars woor
den betogen zij waarom hun
partij niet goed in de markt
ligt. "De PvdA is een zwab
berpartij. De strijdlust van
vroeger is over" meent Chris
Rietkerken. "Ik zeg en
mijn vrouw zegt 't ook wij
hadden beter in de oppositie
kunnen gaan in plaats van
ons over te leveren aan de
conservatieve WD en CDA
en in mindere mate aan D'66.
Waar wij van moeten leven
gas, elektriciteit en groente
gaat steeds de hoogte in, pot
verdorie".
"Ik herinner me nog de slag bij
Verdun" (1914), zegt de hoog
bejaarde Weideman. "Daar
waren 700.000 doden. Onze
partij brengt het protest te
gen de kernoorlog te weinig
naar voren. Dat mis ik erg in
de partij. Daarom komt de
PvdA niet goed over bij de
kiezers". Hij heeft meer op
zijn lever: "Drie jaar ben ik
werkloos geweest. Ik kreeg
11.90 steun waarvan nog eens
vier gulden huur af moest.
Dan hebben we 't nu stukken
beter. Maar dat hebben wij
aan onze eigen arbeiders-
strijd te danken, niet aan de
kapitalisten. Dat moet de par
tij niet vergeten". Luid ap
plaus uit de zaal.
Herman Cossee denkt dat de
PvdA terrein verliest door de
Rietkerken PvdA-veteraan): "Dan
liggen. Schande!"
slechte voorlichting. 'sWe le
zen allemaal kranten die te
gen links zijn, of het nu tegen
de PvdA, de PSP of de CPN
is". Chris Rietkerken roept
zwaaiend met de krant "Het
Vrije Volk": "Dan zie ik bij
die 'progressieven' weer het
TROSkompas op tafel liggen.
Schande!". Hij slaat met de
vuist op tafel.
Volgens Anton Harteveld is de
strijdlust afgenomen omdat
de jongeren van na de oorlog
praktisch geen strijd hoefden
te voeren". Gré Ort, bijgeval
len door Sien Baartwijk,
wordt boos, heel boos: "Wij
ouderen hoeven ons hele
maal niet op de borst te klop
pen! Wij hebben een rotzooi
aan de jongeren nagelaten.
Die rottige kernzooi, het ver
gif in de grond. Met vrachtau
to's wordt 't in zee gegooid.
Als de PvdA niet vóór die au
to's durft te gaan staan, dan
komt de partij niet over bij de
jongeren. Nee, neem dan die
lui van Greenpeace, die heb
ben lef'.
"Door compromissen met Van
Agt kan Den Uyl jammer ge
noeg zijn eigen ideaal niet
doorzetten", verzucht profes
sor Bonhoff. "De PvdA moet
zich duidelijker profileren
door op 't oorlogsgevaar te
wijzen en meer oog te hebben
voor de derde wereld". Vol
gens hem was het fout dat de
SDAP haar naam na de oor
log prijsgaf. "By SDAP ston
den de 'arbeiders' in de
naam, bij PvdA staat slechts
'arbeid' in de naam. Bij de
PvdA kwamen toen mensen
in de partij die helemaal geen
arbeider waren. Mijzelf heb
ben ze ook wel verweten dat
ik geen arbeider zou zijn. 'Ja
wel, ik ben arbeider', zei ik
dan. 'Alleen heb ik eelt op
mijn hersens en jullie op je
handen".
Maar toch. Chris Rietkerken:
"Er is geen eenheid meer. De
jongeren - laat ik maar zeg
gen studenten en gestudeer
den proberen elkaar op
partijvergaderingen met
moeilijke woorden de loef af
te steken. M'n vrouw zegt
dan: "Van 't slap geouwehoer
val ik in slaap". En Anneke
Kern vraagt zich af hoe "je
een arbeider voor de partij
kunt winnen met woorden en
gedachten van intellectuelen.
Dat kan niet". Zij betreurt
dat arbeiders niet op de hoge
posten in de partij zitten. "We
hebben Toos Fallaux nog",
roept Fred Velthuijzen. (Toos
is gemeenteraadslid voor de
PvdA; mede op haar inititief
komen de 'ouwe rooien' nu
en dan by elkaar).
"De intellectuelen nemen niet
de moeite om naar arbeiders
te luisteren", zegt Cor Harte
veld. Maar de zaal is ander
zijds toch blij dat er ook intel
lectuelen in de partij zitten.
De intellectueel Bonhoff:
"Ach wat. Intellectueel! Ie
dereen die kan denken is in
tellectueel". Toos Fallaux
zegt dat de kloof tussen jong
en oud (en tussen hoofd- en
handarbeiders) overbrugd
moet worden, "anders weet
je van elkaar niet af'. Anton
Harteveld: "Ik weet donders
goed dat de jongeren goed
zijn. Ik heb zelf een zoon. In
de PvdA houden de jongen
en de ouden van elkaar want
ze zijn toch allebei lid van de
partij".
Oud besloot gisteren om met
jong te discussieren op een
nieuwjaarsbijeenkomst op 6
januari.
Gestruikeld
Vele maanden en honderden
'gearresteerde' winkelkar
retjes later is er nog altijd
niets gebeurd met de motie-
Beijen.
In het voorjaar van 1980 kwam
het voormalige PPR-raadslid
Laurens Beijen met het voor
stel om het winkelkarretje
van de openbare weg te ver
dringen. Beijen ergerde zich
wild aan de rondslingerende
karretjes. De opening van de
Digros aan de Langegracht
was voor hem aanleiding om
zijn ergernis om te zetten in
een motie.
Beijen stelde voor om de Alge
mene Plaatselijke Verorde
ning (APV) zodanig te wijzi
gen dat gebruik van het win
kelkarretje op de openbare
weg strafbaar wordt. De poli
tie zou zowel de winkelier als
de gebruiker op de bon moe
ten kunnen slingeren.
De motie-Beyen werd overge
nomen door het college van
burgemeester en wethou
ders. Het voorstel van Beyen
en B A W werd in augustus
1980 in de gemeenteraad be
handeld. De vergadering
kwam er niet uit omdat een
aantal raadsleden met in
spraak voor de winkeliers
"kwamen aanzetten.
Uiteindelijk werd besloten om
het voorstel terug te sturen
naar de raadscommissie voor
Algemene en Bestuurlijke
Aangelegenheden. Deze
commissie speelde de zaak
op haar beurt weer door naar
de commissie Ruimtelijke
Ordening.
De secretaris van deze c
sie, mr. Ad van Paridon,
plaatst de kwestie met grote
nauwgezetheid steevast er
gens helemaal achterin de
agenda. Bereikte men onver
hoeds toch een keer het kar-
retjespunt dan was er voorzit
ter Cees Waal om in te grij
pen. De wethouder voerde in
die gevallen de kwestie als
nog van de agenda omdat er
een of meerdere meesters in
de rechten op de vergadering
ontbraken zodat de juridi
sche consequenties van het
voorstel niet voldoende kon
den worden overzien.
Inmiddels is Laurens Beijen al
lang uit. de gemeenteraad.
Zyn motie prykt vanavond
voor de zoveelste keer als één
na laatste punt op de agenda
van Ruimtelijke Ordening.
Wat Beijen betreft wordt zijn
tot een voorstel van B A W
omgedoopte motie definitief
van de agenda gevoerd. "Ik
vind het een beetje slap zoals
de commissie met dat voor
stel omspringt. Laten ze als
jeblieft een keer de knoop
doorhakken. Ik kan er echt
met mee zitten wanneer het
voorstel de prullenbak in
gaat. Er zyn wel belangrijke
re zaken op de wereld".
Eén ding heeft Beijen met zyn
motie wél bereikt De winke
liers zijn, kennelijk uit angst
voor een strenge maatregel,
hun karretjes beter in het oog
gaan houden.
Stonden er op het terrein van
de Reinigingsdienst aan de
Noorderstraat enkele maan
den geleden maar liefst 250
winkelkarretjes geparkeerd,
op dit moment zyn dat er
slechts drie.
Reinigingsvoorlichter Mari
Tol "Van Albert Heyn bij
voorbeeld hebben ze tegen
transportkosten meer dan
honderd winkelkarretjes te
ruggehaald en beterschap be
loofd. Er is een duidelyke
verbetering. De vraag is al
leen: voor hoe lang?"
Voorlopig kan de motie-Beyen
dus best als voorlaatste punt
op dc agenda van Ruimtely-
ke Ordening blyven staan.
Tegen de tyd dat een volgend
raadslid over zo'n rondslinge
rend karretje struikelt, wordt
de zaak weer actueel.
