Van Melle wil Enka
Populariteit van
de staatslening
staat op 't spel
Comité kondigt
Ford boycot aan
Wao'er te snel op zijspoor
Beurs Amsterdam
kort zakelijk
marktberichten
Bij ontslag 1.200 werknemers
Bonden woedend over plan snoepfabrikant
"Restcapaciteit" is aanzienlijk
Actiedreiging bij Philips
Beursovefzlcht
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1981
ECONOMIE
Autoverkoop VS
In de Verenigde Staten zijn in ok
tober minder dan 500.000 perso
nenauto's verkocht, het kleinste
aantal voor een oktobermaand in
23 jaar. deze afzet was een kwart
kleiner dan die van 660.000 stuks
in oktober verleden jaar, zo blijkt
uit de gegevens van de Ameri
kaanse automobielindustrie. De
verkoop zal dit jaar volgens de
verwachtingen geen verbetering
meer ondergaan.
Bij General Motors, de grootste au-
tofabriek. daalden de verkopen
vorige maand vergeleken met
die in oktober 1980 het sterkst,
namelijk met bijna dertig pro
cent tot minder dan 300.000. De
afzet van Fords zakte ruim 25
procent en die van Chryslers bg-
na twintig procent.
Alfa Romeo
Het Italiaanse staatsautomobiel-
concern Alfa Romeo zal 13.000
werknemers voor enkele weken
naar huis sturen om de reusach
tige voorraad onverkochte auto's
te verkleinen. Zij krijgen een uit
kering uit een compensatiekas
van de staat.
Bij het particuliere automobielcon
cern Fiat zijn maandag 70.000
werknemers een gedwongen
vakantie van twee weken begon
nen. Ook in dit geval betaalt de
compensatiekas van de staat. De
ze kas moet telkens uitkomst
brengen als ontslagen dreigen bij
in moeilijkheden verkerende on
dernemingen.
Hongarije in IMF?
hongarije heeft aanvragen inge
diend voor het Lidmaatschap
van het Internationaal Monetaire
Fonds (IMF) en de Wereldbank.
Dit heeft het Ongaarse persbu
reau MTI woensdag bekend ge
maakt. Roemenië is op het ogen
blik het enige Oosteuropese land
dat bij de twee internationale in
stellingen is aangesloten, polen
onderhandelt momenteel over
toetreding tot het IMF.
Hongarije heeft volgens westerse
deskundigen een buitenlandse
schuld van ongeveer 8,4 miljard
dollar (ongeveer twintig miljard
gulden), ongeveer een derde van
de schuld van Polen.
OPEC
De leden van de Organisatie van
Olie-Exporterende Landen
(OPEC) hebben vorig jaar per
dag gemiddeld 22,88 miljoen va
ten (van 159 liter) ruwe olie en
1,99 miljoen vaten olieprodukten
geëxporteerd. Dit blijkt uit een
gisteren gepubliceerd rapport
van de organisatie.
De OPEC-landen in het Midden-
Oosten, Saoedi-Arabië, Koeweit,
de Verenigde Arabische Emira
ten, Qatar, Iran en Irak expor
teerden per dag 15,93 miljoen va
ten ruwe olie en 940.200 vaten
produkten. De uitvoer van de
Afrikaanse leden, Nigeria, Libië,
Algerije en Gabon bedroeg 4,51
miljoen vaten ruwe olie en
322.000 vaten raffinageproduk-
ten. Voor Venezuela en Ecuador
samen waren de cijfers respectie
velijk 1,39 miljoen vaten en
569.600 vaten en voor Indonesië
tenslotte 1,03 miljoen vaten van
162.600 vaten.
I
AMSTERDAM (ANP) - Ford Mo
tor Company moet rekening
houden met een boycot-actie op
de Nederlandse automarkt als de
vestiging in het Amsterdamse
westelijk havengebied definitief
wordt gesloten. Dit blijkt uit me
dedelingen van het Amsterdam
se werkgelegenhcidscomitë dat
gisteren opnieuw een aantal ini
tiatieven heeft gelanceerd om de
sluiting van Ford-Amsterdam
(1.200 werknemers) te voorko-
Volgens Willem van den Berg,
woordvoerder van het comité,
moet worden gedacht aan een
vergelijking met de boycot-out-
span actie waarmee men het aan
deel van Ford op de Nederlandse
automarkt omlaag hoopt te druk
ken. Dat marktaandeel bedraagt
op het ogenblik ruim tien pro
cent. Over de plannen is overleg
gaande met de vakbonden, aldus
Van den Berg. Hij noemde de op
handen zijnde sluiting "niet te
rechtvaardigen".
Het werkgelegenheidscomité heeft
verder een petitie opgesteld die
volgende week woensdag wordt
aangeboden aan minister Den
Uyl van sociale zaken en werkge
legenheid. namens een groot
aantal instanties, waaronder di
verse progressieve politieke par
tijen en de raad van kerken
wordt daarin een beroep gedaan
om de minister een vergunning
tot collectief ontslag van 1.200
Ford werknemers te weigeren.
Het comité heeft nie( de illusie dat
daarmee ook de sluiting van de
fabriek kan worden verhinderd.
De moedermaatschappij in de
Verenigde Staten stopt namelijk
per 30 november met het aanzui
veren van de tekorten in Amster
dam Die bedragen twee mihoen
gulden per week. Aangezien
Ford Amerika tevens de voor
naamste schuldeiser is zal dat
zonder meer leiden tot het faillis
sement van de vestiging in Am
sterdam.
Niettemin vindt het comité dat de
Nederlandse overheid uit princi
pe alles in het werk moet stellen
om het voor de directie zo moei
lgk mogelijk te maken het perso
neel te ontslaan. "Al was het al
leen maar om weer eens duide
lijk te maken dat de multi-natio
nals zich ongestraft kunnen ont
trekken aan iedere democrati
sche controle", aldus woordvoer
der Van den Berg. Als de over
heid zich demonstratief neerlegt
bij de gang van zaken door de
sluiting te sanctioneren geeft hg
zich bij voorbaat gewonnen, zo
meent het comité.
LEIDEN: Groenteveiling. Datum 6-11-
1981.
Aardappelen 0,24-0.25. Andijvie 0,74-
1,01, Snijbonen 6,00-6.50, Stokbonen
5,90, Boerenkool 0,36-0,55. Rode kool
0.28, Spitskool 0.60-0.63. Prei 0.44-0.77,
Stoofsla 0.69. Spruiten A 0,76-0.83,
Spruiten B 0.78-0,83. Spruiten C 0.63-
0.68, Spruiten D 1.06-1.70. Uien 0.22-
0.48. Winterpeen 0.32-0,37. WiÜof 2,40-
4.00. Bloemkool 1x6 1.30, Bloemkool 8
st. 1,00, Knolselderij 0,31-0.58. Sla 0.24-
0.59, Sla 0,24-0,59. Bleekselderij 0.18-
0.83, Bospeen 1.01. Peterselie 0.23-0.58,
Radijs 0,27, Selderij 0.19-0,55. Paprika
kg. 1.10-1,25 St. 0.10-0.43.
BREDA-ROTTERDAM
(GPD) - Snoepfabrikant
Van Melle uit Rotterdam
is gèinteresseerd in de
overname van de Enka-
terreinen en -gebouwen in
Breda.
Het bedrijf heeft meegedeeld in
Rotterdam te krap te zitten en is
bereid bedrijfshallen van Enka
over te nemen als de werkne
mers en vakbonden bij Enka
daarmee akkoord gaan.
De kans daarop lijkt niet zeer
groot, want vakbondsbestuurder
P. Lodiers van de Voedingsbond
FNV in Rotterdam voorspelde al
bonje. Volgens hem is Van Melle
uit op een koopje en vergeet de
belangen van het circa 730 men
sen tellende personeel daarbij.
Voor de Enka-werknemers lijkt
Van Melle nauwelijks uitkomst
te bieden. Schattingen van vak
bondsmensen gaan uit van hoog
uit 200 banen voor de Enka-
werknemers. Enka kondigde be
gin deze week aan een serieuze
gegadigde te hebben voor de
overname van de gebouwen in
Breda. Bij het bedrijf zouden
zo'n 600 mensen werk kunnen
vinden. Onbekend was toen hoe
veel mensen het nieuwe bedrijf
mee zou nemen vanuit de huidi
ge vestigingsplaats. De naam
werd toen ook niet genoemd.
Suikerwerk- en biscuitfabrikant
Van Melle (een familiebedrijf)
blijkt die geïnteresseerde te zijn.
Van Melle kan de grote Bredase
hallen goed gebruiken omdat er
nieuwe mogelijkheden zijn de
biscuitproduktie- en snoeppro-
duktielijnen uit te breiden zon
der eerst oude lijnen te moeten
afbreken. Daarnaast zou er een
verbetering van de arbeidsom
standigheden mogelijk zijn en is
er ruimte voor meer vergader- en
kantoorruimte.
Voedingsbond FNV in Rotterdam
is des duivels. Volgens woord
voerder Lodiers van deze bond is
er geen enkele reden voor deze
bedrijfsverplaatsing. „Een week
of zes geleden hebben we nog
uitvoerig gepraat over de uitbrei
ding en verbouwing van de pro-
duktielijnen omdat Van Melle
het niet aankan met de huidige
capaciteit. Toen werd er niets ge
zegd over een eventuele verhui
zing", aldus Lodiers. Volgens
hem hoopt Van Melle met een
verhuizing enkele miljoenen
winst te maken. Van Melle zou
de bedrijfsgebouwen voor niets
van Enka kunnen overnemen.
Bestuurder Jan Schermer van de
Industriebond FNV had ook wei
nig reden tot-juichen. „Nu zitten
we ineens met het probleem van
de werkgelegenheid van zo'n
1200 mensen, terwijl we vorige
week nog met de moeilijkheden
van 600 man te maken hadden",
aldus Schermer.
Voor de vijfde maal in haar 15-jarig bestaan gaat de luchtvaartmaatschappij Transavia haar stewardessen
in een nieuw uniform hullen. Rechts de nieuwste, liogal klassieke, creatielinks tonen drie stewardessen drie
"oude" uniformen
DEN HAAG (GPD/ANP) - De
restcapaciteit van de gemiddelde
arbeidsongeschikte blijkt aan
zienlijk. Uit de voorlopige con
clusies van een onderzoek hier
naar komt tevens naar voren dat
de begeleiding vanuit bedrijf en
bedrijfsvereniging te wensen
overlaat. Er moet naar worden
gestreefd gedeeltelijk arbeidson
geschikten een aangepakte ar
beidsplaats te bezorgen, onder
meer door de werkgevers te ver
plichten een vast percentage van
hun personeelsbestand uit ge
deeltelijk arbeidsongeschikten
te laten bestaan.
Dit zei de staatssecretaris van so
ciale zaken, mevr. I. Dales bij de
opening van het nieuwe gebouw
van de Sociale verzekeringsraad
in Zoetermeer. In haar toespraak
zei zij te streven naar een vermin
dering van het aantal uitkerings
trekkers. Dit kan volgens haar
worden bevorderd door betere
communicatie tussen alle instan
ties die met sociale uitkeringen
hebben te maken. Daarbij dient
volgens haar het belang van de
individuele uitkeringstrekker
voorop te blijven staan.
Volgens mevr. Dales is de mate
waarin een werkgelegenheidsbe
leid slaagt bepalend voor het be
roep op de sociale zekerheid.
Na een maandenlang "gevecht" in
het uit werkgevers- en werkne
mersvertegenwoordigers be
staande bestuur van de Gemeen
schappelijke Medische Dienst
(GMD) is overeenstemming be
reikt over duidelijke regels voor
de "afschatting" (het veriagen
van de uitkering) van arbeidson
geschikten. Mevrouw V. Domela
Nieuwenhuis, werknemersvoor
zitter van de GMD, zegt dit in de
vakbondskrant van de FNV. De
arbeidsdeskundigen van de
GMD zullen op een nieuwe ma
nier moeten gaan werken.
De problemen hadden te maken
met de vraag, of iemand geen
werk krijgt omdat hij gehandi
capt is, ook al zou hg wel kunnen
werken. Als dat zo is, heeft ij
recht op een volledige WAO-uit-
kering, in het andere geval wordt
hij als gedeeltelijk werkloos be
schouwd. Dan wordt zijn wao-
uitkering verlaagd en krijgt hij
een gedeeltelijke (lagere) ww-uit-
kering.
In het GMD-bestuur is nu afge
sproken, dat er een "re-integra-
tieplan" op tafel moet liggen
voordat de betrokken wao'ers
"op termijn worden gesteld" en
moeten gaan solliciteren. In het
plan moeten kennis, vaardighe
den, scholing en handicaps van
de wao'ers worden vastgelegd,
alsmede zijn of haar mogelijkhe
den weer werk te krijgen. Er
moeten minstens vijf functies
worden opgesomd die hij of zij
nog kan verrichten.
EINDHOVEN (ANP) - Ger van Os van de Unie BLHP vindt dat er in alle
Philips-vestigingen in Nederland bij wijze van waarschuwing een
werkonderbreking moet worden gehouden van één uur. Op die wijze
wil hij bereiken dat Philips de bonden meer duidelijkheid geeft over de
werkgelegenheidssituatie in Nederland. Hij heeft alle andere vakorga
nisaties met dit plan benadert omdat hg van mening is dat de actie
gezamenlijk moet worden gevoerd.
Unie-bestuurder Van Os zegt tot zijn plan te zgn gekomen omdat de
raktijk alsmaar leert dat Philips zich niets aantrekt van de opmerkin
gen van bonden, ondernemingsraden en externe deskundigen. Een
woordvoerder van het concern zegt in een reactie dat die duidelgkheid,
gezien de huidige economische situatie, niet gegeven kan worden Een
werkonderbreking verandert daar niets aan, zo zei hg
Ruim een maand geleden kwa
men de ministers van finan
ciën van de EG-landen in
Brussel bijeen en besloten tot
een herschikking van Euro
pese munten. Een besluit dat
onder meer een "opwaarde
ring" van de gulden tot ge
volg had met 5.5% ten opzich
te van de Belgische en Lu
xemburgse frank, het Ierse
pond en de Deense kroon en
met 9% ten opzichte van de
Italiaanse lire en de Franse
Frank.
"De revaluatie is goed voor Ne
derland" zei onze minister
Van der Stee in een een com
mentaar op het nieuws, "de
stevige positie van de gulden
is bevestigd lagere prijzen
voor de consument zgn mo
gelijk en de revaulatie zal
gunstige gevolgen hebben
voor de rente". Drie positieve
verwachtingen, waarvan er
misschien een in de praktijk
juist is gebleken. Het aanzien
van de gulden in het buiten
land lgkt op peil gebleven,
maar noemenswaardige
prijsverlagingen zijn er niet
geweest en ook de rente is
niet lager uitgevallen.
De hoge rente (12,75%) op de
laatste staatslening is in we
zen het beste bewgs van het
failliet van een revaluatie als
middel om de rente te verla
gen. In zijn algemeenheid is
zo'n effect van een opwaarde
ring van een munt wellicht te
verwachten, maar onder de
huidige omstandigheden al
lerminst.
Had Van der Stee gelgk, dan
had hij na de revaluatie, ge
zien het vertrouwen in de
gulden, een lagere rente dan
12,75% voor de nu uitgeschre
ven staatslening kunnen
voorstellen. Hg heeft dat niet
gedaan, omdat hij weet dat
de lening bij een lagere rente
grote kans zou lopen te mis
lukken.
Staatsleningen zijn obligaties
met een tevoren vastgestelde
looptijd. Ze leveren jaarlgks
een vaste rente en zijn op de
effectenbeurs verhandelbaar.
Traditioneel zijn het leningen
die veel vetrouwen genieten.
De afgelopen jaren was een
tendens waarneembaar van
steeds meer buitenlandse be
leggers die zich tot staatsle
ningen aangetrokken voel
den. Vele OPEC-dollars wer
den er in belegd en ook Ja
pan toonde zich geïnteres
seerd. Het is zonder twijfel de
reputatie van de Nederlandse
gulden die er de oorzaak van
is dat de buitenlanders hier
willen beleggen en niet al
hun geld naar Amenka bren
gen. Daar is een rente van te
gen de twintig procent, maar
heeft men wel te maken met
een dollar die de afgelopen
jaren een uiterst grillig koers
verloop heeft laten zien.
De belangstelling voor staatsle
ningen lijkt echter wat tanen
de. Veelbesproken was deze
week het besluit van Roren-
to. het obligatiebeleggings
fonds van Robeco, om niet
langer op staatsleningen in te
schrijven. Rorento laat niet
alleen nieuwe staatsleningen
links liggen, ook delen van de
bestaande portefeuille zgn
verkocht.Bij het fonds is men
allesbehalve tevreden over
de financiële politiek van de
overheid. Die blaam treft niet
louter dit kabinet, maar ruw
weg de laatste drie Staats
schulden zijn er altgd ge
weest. maar de cijfers tonen
wel een krachtige impuls se
dert het begin van de jaren
zeventig. Rorento zegt meer
vertrouwen te hebben in de
dollar.
Nu kan een actie als die van Ro
rento als een incident worden
afgedaan, maar verstandig is
dat niet. De directie van het
beleggingsfonds geeft wel
degelijk een in de financiële
wereld breed gevoelen weer
Men is in die kringen uitge
keken op argumenten dat
een forse terugdringing van
het financieringstekort poli
tiek en maatschappelijk on
haalbaar zal zijn.
Of dat een juiste houding is
blijft hier nu buiten beschou
wing, het feit ligt er en het
moet niemand verbazen als
de praktische afkeer van
staatsleningen zich in de na-
bge toekomst gaat verbre
den.
Drs B.F. baron van Ittersum.
sinds 1 oktober voorzitter
van de Vereniging voor de
Effectenhandel (voordien
door zgn functie op het mi
nisterie van financiën nauw
betrokken bg de financiering
van de overheidstekorten)
deed deze week op een bij
eenkomst m Rotterdam ook
een duit in het zakje. Hg
sprak in dit verband van con
currentievervalsing door de
overheid, die door hogere
rentes op de kapitaalmarkt
het bedrgfsleven steeds diep
er het dal in dwingt.
Alleen al vanwege die kritiek
mag Van der Stee in zijn han
den klappen dat hij met zgn
laatste lening voldoende
heeft binnengehaald om de
rest van het jaar uit te zingen
en pas begin volgend jaar
met een nieuwe lening hoeft
te komen. De overheid is niet
alleen in staat een schulden
last te creëren die geen enkel
bedrijf zich kan permiteren,
die last is ook in te lossen via
leningen die voor een onder
neming onbetaalbaar zouden
zgn. Als die jalouzie zich gaat
omzetten in een afkeer van
staatsobligaties is de finan
ciële chaos compleet
Slechte gehumeurde beleggers
zgn het laatste waar Neder
land op zit te wachten. De in
troductie van beleggings
voorschriften (pensioenfond
sen en verzekeringsmaat
schappijen worden in dat ge
val gedwongen in Nederland
te beleggen) kan in dat geval
soulaas bieden maar zal in
kringen van beleggers als.olie
op het vuur worden ervaren.
Benieuwd hoe op dit punt de
afweging van het kabinet zal
uitvallen.
TON VAN BRUSSEL
VRIJDAG 6 NOVEMBER 1981
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
Elscvier-NDU
Fr. Gron. Hyp.
ref. 204.80 205.40
130,00 J29.00
122.00 122.00
Holl. Beton Groep
KLM
Kon. Olie
Nat. Nederlanden
Nedlloyd Groep
NMB
Ogem Holding
Pakhoed Holdini
Pakhoed H c
Philips
Rodai
nn 43,30 43,30
ndn 289,00 290.00e
21.70 21,00
l,.i p 23,00b 23,50
lenst C 235 00 235 00
r Druk 117-00 116 90
4,80 14,50
37.10 37,20
58.00 60.50
19.40 19.50
325.00b 332.00e
32.70 32,70
54.00 53.00
172.00 172,00
179,00 178,00
83,90 83.50
92.10 92.10
62,50 62.80
196,00 196,00
40.50 42.00
25,10 24.80
100.00 -
19.70 19.60
Schlumberi
Schuppen
l. Scheepshyp 193,
4000,00a 4000,00a
56.00e 5620
28.50e 29.50
72.OOf 70.00
Telegraaf
Textiel Tw
Tilb Hyp Bk
Tw Kabel H
Twijnstra en G
Ibblnk
l'nikap
Ver. Glaa nb.
56,50
705,00
31.20c 33,00c
V Verto
I.M.C. Inter 158.50 159,50
Ind. Maatsch. 234.00 230.00
216,50
131.00
1300.00b 1300.01
10,10 10,10
Rothe 4 Jick
93.00 93.00
152.00 152.00
82.00 80 00
132.00 132.00
245.00 240.00
•Ml riT 'm,
292.00 290.50
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg. Fondaenb. 106.00 l°«.00
Alrenla 98.80 98 80
Alvamy 105.50 105-20
America FND 172.50 171 tX»
A»d. Belegg I» 147.70 147.50
Binn Belf. VG 120 00 120.60e
B.OG 134 00 136 00
Eur Pr In». Cy 145.0" >45 00
Goldmine* 108" 00 10»" <0
-- - - - ,5 jo 105.00
21.40 21.20
Col. Growth 17.00 16.80
Japan Fund 22.80
Lehman Corp 39.00
Madiaon F
Technologie F. 28 50 27,80
Vance Sand 13.80 13 50
GOUD EN ZILVER
Goud fijn metaal 33210.
ZilVer fgnmctaal 640
BUITENLANDS
GELD
Belgtache fr. (IMi
Portugese eoe. (IMi
Zwltaerae tr (IMI
Zweedse kroon UMl
510.00 810
226.00 224.00
106.50 111.50
4225 45.25
134 75 137.75
5425 5725
AMSTERDAM - De beurs was
vrgdag overwegend zwak ge
stemd. Uitgesproken flauw in de
markt lagen KLM, de handels-
banken en Ogem Daarentegen
werd Pakhoed tegen oplopende
prgzen uit de markt genomen.
De affaire leek wat groter dan de
latste dagen
KLM opende f 2.50 lager op 93,50
en moest later nog een gulden
verder terug Kon Olie ca. een
gulden op 83 en Philips moest
20 cent afstaan op 19,50. Unile
ver kon zich op 146 goed hand
haven en Akzo steeg 20 cent tot
21,30. Voor de grote banken te
kende zich een zwakke stem
ming af. ABN verloor 3 op 283
en Amro Bank ging 1,20 om
laag naar 51,80. terwijl dc NMB
een gulden terugliep naar
148,50 Verder ging ook WUH
1,50 terug tot 70.
Bij Ogem pakten zich donkere wol
ken samen cn op 2,70 werd een
nieuw absoluut dieptepunt be
reikt Deze prgs lag 40 cent onder
het donderdag bereikte laagste
punt Op de beurs wordt gezegd
dat de hoge rente fnuikend is
voor Ogem met haar grote be
drag aan vreemd vermogen.
