Offensief Israël in VS
Stakingen in Polen gaan door
Compromisvoorstel voor
stakende BL-werknemers
Onregelmatigheden bij
Tunesische verkiezingen
Tegen Saoedisch vredesplan
UIT DE CONSUMENTENGIDS
NOVEMBER 1981:
1
HAAL HET BIJ DE GOEDKOOPSTE!
Grote wapenvondst
in W.-Duitsland
Brezjnjev: 'Beperkte
kernoorlog kan niet''
Vakbondsbestuurder voor rechter
MAANDAG 2 NOVEMBER 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
LONDEN - Werkgevers en vak
bondsvertegenwoordigers van
het Britse automobielbedrijf Bri
tish Ley land zijn het eens gewor
den over een formule die de sta
king, die zaterdagnacht begon,
kan beëindigen. De 58.000 werk
nemers staken omdat ze een ho
gere loonsverhoging eisen dan
de 3,8 procent die de directie hun
geboden heeft.
Na koortsachtige besprekingen tij
dens het weekeinde bleek dat
beide partijen bereid waren con
cessies te doen. Ondanks de
waarschuwingen van directeu-
Sir Michael Edwardes, dat Bri
tish Leyland geen cent meer op
tafel kan leggen dan de geboden
3,8 procent, beloofde hij een ex
tra toeslag voor hogere produkti-
viteit. De vakbondsleiders, die
een loonsverhoging zonder re
stricties eisen, verklaarden zich
bereid deze nieuwe formule voor
te leggen aan de werknemers.
Morgen zullen zij beslissen het
nieuwe voorstel te accepteren of
niet.
Vakbondsleiders hebben echter
geweigerd de werknemers te ad
viseren de formule te accepteren.
Bij verschillende afdelingen van
British Leyland zeiden de sta
kers teleurgesteld te zijn dat de
bedrijfsleiding vast blijft houden
aan de 3,8 pet. Edwardes had eer
der gedreigd een aantal afdelin
gen van het verlies lijdende be
drijf te sluiten als er gestaakt zou
worden, en de stakers op staande
voet te ontslaan. Hij heeft zich nu
bereid verklaard deze dreige
menten in te trekken als de sta
king beëindigd wordt. „Ik wil
dat de bedrijven weer opengaan
vanaf maandag of dinsdag en alle
dagen daarna", zei hij.
De minister van industrie, Patrick
Jenkin, had eerder verklaard het
met Edwardes eens te zijn dat
British Leyland zich geen hogere
loonsverhogingen kan permitte
ren. Hoewel British Leyland een
staatsbedrijf is, weigert de con
servatieve regering zich direct in
de crisis te mengen, die de ern
stigste is die het bedrijf heeft ge
kend. Jenkin wees de suggesties
van de hand dat de directie van
plan zou zijn British Leyland te
sluiten en de winstmakende af
delingen aan particuliere onder
nemers te verkopen.
De afgelopen zes jaar heeft het au
tomobielbedrijf 8500 miljoen
gulden ontvangen van de rege
ring. Onder het leiderschap van
Edwardes hoopt de regering dat
British Leyland op den duur in
staat zal zijn zichzelf te bedrui
pen. Edwardes, die het bedrijf
met bijzonder straffe hand runt,
heeft in zijn pogingen het bedrijf
„te stroomlijnen" de afgelopen
drie jaar 70.000 werknemers ont
slagen en de produktiviteit ver
hoogd. In Long Bridge, waar de
succesvolle Mini Metro wordt ge
bouwd. is de produktiviteit in
één jaar met 40 procent gestegen.
Edwards dreigement in een brief
aan alle werknemers, het bedrijf
te sluiten, zou de werkloosheid
in Groot-Brittannië met zijn ge
schatte 500.000 mensen verho
gen.
De werknemers hebben de afgelo
pen jaren genoegen genomen
met loonsverhogingen die ver
beneden het inflatiepeil lagen.
Dit jaar echter is de maat vol De
vakbonden eisen niet alleen
meer geld, maar zien de staking
als een motie van wantrouwen
tegen het beleid van Edwardes.
Velen menen dat ook zonder sta
king Edwardes een aantal afde
lingen zal sluiten Zijn weigering
te onderhandelen volgens tradi
tioneel Brits gebruik zit niet al
leen de vakbonden dwars. Een
conservatief kamerlid beschul
digde het gedrag van de bedrijfs
leiding als dat van „kleine Hit-
Iers". Edwardes zei eerder „het
bijzonder te betreuren" dat zijn
brief aan de werknemers als
„provocerend" werd be
schouwd.
Werknemers menen dat Edwardes
met deze actie te ver gegaan is
Zij wijzen erop dat Edwardes
dreigementen in het verleden
werden geaccepteerd, maar dat
hij dit keer de stemming in de
bedrijven onderschat heeft. Het
vertrouwen in een extra toeslag
voor hogere produktiviteit is mi
niem, daar deze toeslag in het
verleden onbetrouwbaar is ge
bleken en geregeld niet werd uit
gekeerd. Afgezien van de wijze
waarop Edwardes zijn bedrijf be
stuurt. bestaat er ongenoegen
met het feit dat Edwardes dit jaar
een persoonlijke loonsverhoging
van 38 procent opstreek, wat zijn
jaarlijks inkomen tot 500.000 gul
den verhoogde.
(Van onze correspondent Jaap van Wesel)
JERUZALEM - Israël is in Amerika een groot offensief
begonnen tegen het Saoedische vredesplan van kroon
prins Fahd. In een brief aan president Reagan noemt de
Israëlische premier Begin dit een plan dat tot doel
heeft de vernietiging van Israël te bewerkstelligen. Be
gin wijst er op dat het acht-puntenplan niet over vrede
met Israël spreekt, en zelfs Israël niet vermeldt.
Zelfs als de zinsnede, dat de landen
in het Midden-Oosten het recht
hebben in vrede te leven, op Is
raël zou slaan, dan nog waar
borgt de rest van het plan de ver
nietiging van Israël, te weten:
ontruiming van alle bezette ge
bieden, de stichting van een Pa
lestijnse staat, en het Palestijnse
recht op terugkeer, een formule
die als Arabisch eufemisme
wordt gebruikt voor de vernieti
ging van Israël. Begin wijst er
verder op dat Saoedi-Arabië
nooit over Israël spreekt, maar
over de 'zionistische entiteit', zo
dat Israël volgens het Saoedi
sche plan niet als staat wordt be
schouwd die het recht heeft in
vrede te leven. "Het is geen plan
dat Camp David ondersteunt,
maar een plan dat Camp David
saboteert", aldus premier Begin.
Delegatie
De Israëlische regering is van plan
een parlementaire delegatie naar
Amerika te sturen om de Ameri
kaanse publieke opinie te bewer
ken, en op die manier de Ameri
kaanse regering ervan te overtui
gen dat het Saoedische plan geen
basis kan zijn voor vredesonder
handelingen. De parlementaire
delegatie is onderdeel van een
Ontvoerde man
was bevroren
ROME (Reuter) De ontvoerders
van de koffiemagnaat Giovanni
Palombini hebben hun slachtof
fer drie maanden lang in een
diepvrieskast bewaard nadat zij
hem deze zomer hadden ver
moord.
Zo nu en dan haalden zij het lijk
tevoorschijn om het in zittende
houding te fotograferen met een
krant van die dag in de hand.
De familie vermoedde niets en be
taalde meer dan een miljoen (gul
den) in de hoop hem vrij te krij
gen.
Woensdag werd Palombinis lijk
onder een boom gevonden. Hij
bleek door de borst te zijn ge
schoten.
grootscheepse Israëlische cam
pagne om de Amerikaanse rege
ring van haar positieve houding
ten opzichte van het plan-Fahd
af te brengen.
Om de Israëlische strijd tegen het
Fahd-plan te onderstrepen, heeft
minister van defensie Sharon
zijn voorgenomen bezoek aan
Washington 'uitgesteld'. De for
mele reden is dat Sharon het
druk heeft met andere zaken,
maar het verband met de ver
meende pro-Saoedische politiek
is duidelijk. Om dezelfde reden
blijft ook een militaire Israëli
sche delegatie thuis, die deze
week in Washington besprekin
gen had moeten beginnen over
de strategische samenwerking,
waar Begin en Reagan het in sep
tember over eens waren gewor
den. Israël wil heel duidelijk ma
ken dat het onder geen voor
waarde bereid is op basis van het
Saoedische plan te onderhande
len.
Bezwaren
Minister van defensie Sharon heeft
gisteren in een gesprek met de
Amerikaanse ambassadeur Le
wis Israëls bezwaren tegen de
Amerikaanse politiek opge
somd:
de positieve Amerikaanse waar
dering voor het Saoedische vre
desplan;
de Amerikaanse voorstellen voor
een regeling inzake Libanon. De
Amerikaanse diplomaat Habib,
die in juli een staakt-het-vuren in
Zuid-Libanon bewerkstelligde
tussen Israël en de PLO, wil dat
bestand uitbouwen via een ver
dere de-escalatie in Zuid-Liba
non. En wel door terugtrekking
van de Palestijnen en de milities
van Hadad, gecombineerd met
een uitbreiding van de bevoegd
heden van Unifil. Israël is tegen
het opgeven van de Hadad-buf-
fer;
Amerikaanse wapenleveranties
aan Irak via Saoedi-Arabië en
Jordanië. Sharon zei te beschik
ken over bewijzen hiervoor;
het uitblijven van concrete voor
stellen inzake de Amerikaans-Is
raëlische strategische samenwer
king. Dit laatste is een van de re
denen dat Sharon zijn voorgeno
men reis heeft afgezegd.
ADVERTENTIE
VERGELIJKING PRIJSPEIL LEVENSMIDDELENZAKEN 1)
g
goedkoopste
zaken
5 a 10%
duurder
10 a 15%
duurder
asoïooo
15 a 20%
duurder
mmtlmiwmi
20 a 25%
duurder
meer dan
25% duurder
^JTvSTvJS0
onvoldoende
artikelen
aanwezig
Antigua nu
onafhankelijk
ANTIGUA (ANP/UPI) - De
Britse prinses Margaret
woonde gisteren de plechtig
heden rond de onafhankelij-
keid van Antigua en Barbuda
bij. Naast haar de 71-jarige
premier Vere Bird. Antigua
was jarenlang de grootste
Britse kolonie in de Caribi
sche Zee.
Het eiland met zijn 74.000 inwo
ners kent al veertien jaar lang
een zekere mate van autono
mie. Het wordt de laatste 25
jaren ononderbroken be
stuurd door de westers gezin
de, Vere Bird en zijn zoon
Lester. Het eiland heeft drie
Amerikaanse militaire bases
en er staan belangrijke over
drachtstations van de "Voice
of America" en zenders van
de Britse BBC.
ten.
De nieuwe republiek gaat een
moeilijke interne strijd tege
moet omdat de 1.500 bewo
ners van het noordelijke ko
raaleiland Barbuda geen deel
willen uitmaken van de nieu
we natie. Barbuda heeft het
onafhankelijkheidsverdrag
met Londen niet onderte
kend.
Van neo-nazi's
(Van onze correspondent Hans Amesz)
BONN - De Westduitse politie heeft op de Luneburgerheide tien
tallen geheime wapendepots van neo-nazi's ontdekt. Het gaat
om de grootste wapenvondst in de geschiedenis van de Bonds
republiek. Minister van binnenlandse zaken Gerhart Baum
(FDP) vreest dat neo-nazistische groeperingen binnenkort op
nieuw zware aanslagen zullen plegen. In de eerste helft van dit
jaar hebben rechts-extremisten in totaal 43 gewelddaden uitge
voerd. In mei werd een neo-nazi wegens „verraad" door geest
verwanten vermoord Onlangs kwamen bij een vuurgevecht met
de politie in Munchen twee rechts-extremisten om het leven.
De autoriteiten zijn van mening dat de vondst van de meer dan 20
depots met pistolen, machinegeweren, pantservuisten, spring
stof. munitie, handgranaten erop wijst hoe goed de gewelddadi
ge neo-nazi's zijn georganiseerd en dat de ze tot „alles" in staat
moeten worden geacht. Veel van de gevonden wapens zijn splin
ternieuw en kennelijk afkomstig uit het Westduitse leger De
wapens worden op dit moment in Hannover onderzocht.
In verband met de ontdekking van de geheime wapendepots heeft
de politie de laatste tijd verschillende arrestaties verricht Een
van de verdachten was de 44-jarige boswachter Heinz L uit een
klein dorpje in de deelstaat Nedersaksen. L.. die inmiddels zelf
moord heeft gepleegd in zijn gevangeniscel, was nog maar kort
voor zijn arrestatie vrijgelaten Hu had een half jaar gevangen
gezeten omdat hij had geweigerd te getuigen in de zaak tegen de
beruchte neo-nazistische advocaat Manfred Roeder Deze wordt
ervan beschuldigd brand te hebben gesticht in een woning in
Hamburg. Daarbij kwamen in augustus 1980 twee Vietnamczen
om het leven.
Er bestaan vermoedens dat degenen die de wapendepots hebben
aangelegd op z'n minst verbindingen hebben met de kort gele
den in München en België gearresteerde rechts-extremisten In
dit verband had minister Baum al eerder verklaard dat er sprake
is van een goed geleide internationale neo-nazistische organisa-
HAMBURG (Reuter) - Een kern
oorlog is niet beperkt te houden
en zal zich, als hij eenmaal is uit
gebroken, uitbreiden tot over de
hele wereld, of hij nu in Europa
begint of elders. Dit is een lo
gisch gevolg van oorlog als zoda
nig, het karakter van de heden
daagse wapens en de internatio
nale verhoudingen, zo heeft
Sowjet-president Brezjnjev ver
klaard in een interview in de
Westduitse 'Der Spiegel
De Sowjet-leider, die in de komen
de tijd Bonn zal bezoeken en zel
den interviews geeft aan weste
lijke media, zei ook dat de Sow-
jet-Unie onder geen enkele om
standigheid kernwapens zal ge
bruiken tegen landen die daar
niet aan beginnen en ze niet op
hun grondgebied hebben gesta
tioneerd. Wij zijn bereid deze
garantie vast te leggen bij ver
drag met elk land zonder enige'
uitzondering, zo zei hij. De Sow-
TUNIS (AFP) - De drie Tune
sische oppositiebewegingen
hebben gisteren op een pers
conferentie gesproken over
"tal van onregelmatigheden
en manipulaties" bij de ver
kiezingen die gisteren in het
land zijn gehouden.
De leiders van de drie organisa
ties die voor het eerst sedert
de onafhankelijkheid aan de
verkiezingen mochten deel
nemen, spraken van "zeer
ernstige onregelmatigheden,
een aanslag op de vrijheid
van stemmen en schandalige
druk en manipulaties" die op
de meeste stembureaus van
het land werden geconsta
teerd.
Op een persconferentie in Tu
nis zeiden zij dat de onregel
matigheden door lokale be-
stuursemployé's of leden van
milities, onder wie politie
mannen, werden bedreven
om de kiezers te dwingen te
stemmen voor de almachtige
PSD, de socialistische Des
tour-partij van president Ha-
bib Bourguiba in het nieuwe
Huis van Afgevaardigden.
Met het oog op "deze ernstige
moeilijkheden" hebben ge
noemde leiders het gezamen
lijk besluit genomen "hun
waarnemers terug te trek
ken" die moesten toezien op
het eerlijk verloop van de
verkiezingen. Zij citeerden
mensen die er getuige van
waren geweest dat hun waar
nemers lastig werden geval
len, soms mishandeld waren
en in bepaalde gevallen wa
ren weggestuurd.
Er zun ruim twee miljoen kies
gerechtigden in Tunesiè waar
de regering een opening wil
maken naar een meerpartu-
ensysteem in een land waar
25 jaar lang één partij de
dienst heeft uitgemaakt
De PSD presenteert zich overi
gens aan de kiezers als een
onderdeel van het zgn. "Na
tionaal Front". Daarvan ma
ken ook de Tunesische vak
centrale UGT en verscheide
ne andere landelijke organi
saties deel uit, zoals die van
de werkgevers, boeren en
zelfs vrouwen. Het Nationaal
Front is de enige groepering
die in alle 23 kiesdistricten
kandidaten heeft gesteld.
Daartegenover staan nu dus de
drie genoemde oppositie
groeperingen, alsmede dne
lijsten met onafhankelijke
kandidaten die zich alle on
der verschillende etiketten in
drie kiesdistricten presente-
De oppositiepartijen zullen
echter pas worden erkend
wanneer zij bij de verkiezin
gen méér dan vijf procent
van de stemmen behalen.
jet-Unie zou kern wapen vttjc z6-
nes willen instellen in gebieden
zoals de Middellandse Zee. de
Balkan en Noord-Europa, zo her
haalde hij. De Russische leider
bezoekt Bonn op 22 en 23 no
vember
De Sowjet-pers heeft president
Reagan er gisteren van beschul
digd niet te willen antwoorden
op de uitnodiging van Br. /ïnjrv
het idee van een kernoorlog te
"verwerpen". Op 21 oktober had
de Sowjet-leider Reagan voorge
steld "een duideluke verklaring
af te leggen, waarin zelfs het idee
van een aanval met kernwapens
zonder meer wordt verworpen".
Dit nadat in uitlatingen van de
Amerikaanse president de moge
lijkheid van een "beperkte"
kernoorlog in Europa naar voren
was gekomen.
De Sowjet-dreiging vormt een
"ernstig en acuut gevaar", van
daar dat wü onze militaire
kracht, vooral van de manne, ab
soluut moeten versterken, zo
verklaarde de Amerikaanse mi
nister van defensie. Caspar Wein
berger, zaterdag bi) het begin
van de bouw van het kernvbeg-
dekschip Theodore Roosevelt"
in Virginia. Hier woonde hy te
vens de tewaterlating bu van de
nieuwe kernonderzeeêr. Nor
folk'.
Nederlandse
Unifillers
lastiggevallen
NAHARIYA (AFP/Reuter)
Linkse Libanese elementen heb
ben gisteren Nederlandse Unifil
lers lastiggevallen by incidenten
die volgens een woordvoerder
van Unifil in de Israëlische
grensplaats Nahanya waren ge
coördineerd.
Even na de middag werd een Ne
derlandse positie ten westen van
Sidikin in de centrale sector van
Zuid-Libanon onder vuur geno
men met mortieren en automati
sche wapens door leden van de
linkse "Mouvement National
Libanais". Er vielen geen gewon
den.
Tenslotte werden op hetzelfde mo
ment twee Nederlandse Unifll-
voertuigen die op weg waren
naar Beiroet even ten noorden
van de rivier de LiUAu een half
uur opgehouden door vier leden
van een pro-Syrische groepering.
(Van c
correspondent Anton Koene)
WENEN - Ondanks de oproep van de rege
ring afgelopen zaterdag met de anti-sta-
kingswet achter de hand het werk te her
vatten. is er geen zicht op dat de tussen de
300.000 tot 350.000 Poolse stakers aan de
regeringsoproep gehoor zal worden gege
ven. Evenmin wordt gehoor gegeven aan
de dramatische oproepen van het bestuur
van de vakcentrale Solidariteit om de wil
de stakingen te beëindigen en het sta
kingswapen zodoende te behouden. Ook
tussen de regering en de vrije vakbond
Solidariteit dreigt een diepgaand conflict
nadat tegen de „tweede man" van Solida
riteit. Marian Jurczyk, een gerechtelijk
onderzoek is ingesteld wegens belediging
van het Poolse parlement en de regering
in een van zijn toespraken
Volgens het officiële Poolse persbureau
PAP heeft Jurczyk tijdens een toespraak
tegen vakbondsleden van een meubelfa
briek in de stad Trzebiatow, een week ge
leden. parlementsleden en de Poolse re
gering „verraders van de Poolse maat
schappij" en „afgevaardigden van Mos
kou" genoemd „Er zouden galgen opge
richt moeten worden voor deze verra
ders". zo citeert PAP de vakbondsleider
Jurczyk slaagde er onlangs tijdens het
Nationale Congres van Solidariteit niet in
Lech Walesa op te volgen als leider van
de bond, maar wordt algemeen gezien als
de tweede man.
Dreigement
Het is voor het eerst sinds de korte geschie
denis van Solidariteit dat een van haar
leiders op een dergelijke beschuldiging
terecht moet staan. En dat op een mo
ment dat de vakbondsleiders in Gdansk
de greep op haar leden in de provincie
dreigt te verliezen Vakbondsleider Lech
Walesa heeft in alle ernst gedreigd als
voorzitter van „Solidariteit" te zullen af
treden als de militante plaatselijke vak
bondsbestuurders niet snel de door het
hoofdbestuur uitgestippelde beleidslyn
volgen.
Voor de eerste keer hebben de plaatselgke
bestuurders van Solidariteit tydens een
aantal bezoeken die hij de afgelopen da
gen in de stakingsgebieden heeft afge
legd. niet aan de eisen van Walesa toege
geven Morgen beraadt het hoofdbestuur
van Solidariteit in het hoofdkwartier in
Gdansk zich over de disciplinaire maatre
gelen die tegen de tegenwerkende lokale
vakbondsleiders zullen worden getrof
fen. Walesa heeft by zyn bezoeken na
drukkelijk geëist de stakingen af te bre
ken, maar het is hem niet gelukt. De sta
kers weigerden resoluut
In een wanhopig aandoende poging de
voedselschaarste te lijf te gaan - in de
meeste gevallen oorzaak van de wilde sta
kingen heeft de Poolse regering de boe
ren wasmachines, kleurentelevisies en
zelfs auto's voor een vyfde van de norma
lc prijs aangeboden om hen te bewegen
een zo groot mogelyk deel van hun vees
tapel aan de staat te verkopen, waarmee
een deel van het tekort aan vlees in het
land moet worden gedekt
De boeren hebben dit aanbod onmiddellyk
van de hand gewezen, ondanks het feit
dat ze heel goed weten dat de noodzake-
lyke vergunningen om derfetjjke „luxe"
goederen te kopen aan de bevolking op
het platteland zi-er spaarzaam worden
uitgegeven en dit waarschynlijk een van
de weinige kansen is om deze zeldzame
artikelen aan te schaffen
De boeren hebben de regering laten weten
dat toegeven aan hun wens de vleessitua-
tie uiteindelijk alleen maar erger maakt
omdat als er nu te veel vee wordt afge
slacht, zoals vong jaar winter, er nage
noeg geen vee overblyft om te fokken Ze
hebben uitgerekend dat alleen al vong
jaar door het slachten van fokvee er tien
jaar nodig is om de veestapel weer op peil
te brengen.
