'Gevoelige zaken bespreken'
Boosheid en
plezier over
"brieven van
Schuringa
ïr.
Vakorganisaties presenteren
sociaal plan voor onderwijs
Industriebond FNV doet handreiking naar werkgevers
Stadsvernieuwing in
Nederland beter dan
in rest van Europa
Alternatieve straf succes
ALGEMENE
LEDENVERGADERING
Van der Stoel stelt COC gerust
ZATERDAG 31 OKTOBER 1981
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) - Do werkge
legenheid in het onderwijs zal,
indien er niets gebeurt, de ko
mende tien jaar onder andere als
gevolg van de daling van het aan
tal leerlingen met 30.000 afne
men. Op dit moment kent het on
derwijs al ruim 20.000 werklozen
en heeft een van de hoogste
werkloosheidspercentages.
Voor de grootste onderwijsvakor
ganisaties. verenigd in de NFO
(Nederlandse Federatie van On
derwijsvakorganisaties), is deze
ontwikkeling een onaanvaardba
re zaak. De NFO heeft om die
rampzalige ontwikkeling te voor
komen gistermiddag een „so
ciaal plan voor het onderwijs"
aangeboden aan de minister van
onderwijs en wetenschappen J.
van Kemenade.
De NFO verwacht van een regering
die ernst zegt te maken met het
bestrijden van de werkloosheid,
dat zij ook gerichte maatregelen
neemt voor het onderwijs. Op de
eerste plaats maatregelen die
zorgen dat, zolang de terugloop
van het aantal leerlingen door
werkt in de werkgelegenheid in
het onderwijs, het jaarlijks ver
lies aan arbeidsplaatsen wordt
opgevangen.
Daarnaast vraagt de NFO maatre
gelen die voorkomen dat her
structureringsprocessen die zich
in het onderwijs aan het voltrek
ken zijn, arbeidsplaatsen gaan
kosten. Als voorbeelden daarvan
kunnen genoemd worden: de
totstandkoming van de basis
school, de nieuwe opleidingsin
stituten voor het basisonderwijs
(PABO's) en de herstructurering
van het MHNO-MSPO.
Het uitgangspunt voor een werk
gelegenheidsbeleid in het onder
wijs moet volgens de NFO geba
seerd zijn op handhaving van het
aantal arbeidsplaatsen voor het
onderwijs als geheel en op „be
trekkingsvastheid" voor de indi
viduele onderwijsgevenden.
In het sociaal plan wordt uitvoerig
stilgestaan bij het vraagstuk van
de financiering. Er wordt een be
rekening gemaakt van de kosten
en er worden financieringsbron
nen aangegeven. De NFO wil
met de gevraagde maatregelen,
gespreid over de periode 1982-
1990, ruim 32.000 arbeidsplaat
sen veilig stellen, waarvan onge
veer de helft in het primair on
derwijs en de andere helft in het
voortgezet onderwijs.
Dat wil zeggen dat in de genoemde
periode gemiddeld voor ieder
jaar een extra uitgave gedaan zal
moeten worden van 200 a 300
miljoen. De NFO heeft uitgere
kend dat wanneer een werkloze
leerkracht een baan krijgt, ge
middeld 59 procent (bij het pri
mair onderwijs) en 67 procent
(bij het voortgezet onderwijs)
van de kosten van deze arbeids
plaats door de overheid betaald
worden in de vorm van minder
kosten voor uitkeringen en hoge
re belastingopbrengsten.
De NFO wil dus door herschikking
van bestaande of te verwachten
uitgaven een aanzienlijk deel van
de kosten die verbonden zijn aan
het sociaal plan financieren.
Maar ook vanuit andere bronnen
zal er volgens de NFO geld moe
ten komen. Zo vindt de NFO dat
een deel van de gelden die de re
gering in het kader van een
werkgelegenheidsplan wil inzet
ten voor de financiering van het
sociaal plan moet worden aange
wend.
De NFO wil uitgebreid met de mi
nister van onderwijs en weten
schappen gaan praten over de
voorstellen zoals die zijn neerge
legd in het sociaal plan. De on
derwijsvakorganisaties sluiten
het daarbij niet uit dat ook de on
derwijsgevenden een bijdrage
zullen moeten leveren aan de fi
nanciering van de plannen.
Wel vindt de NFO het belangrijk
dat besprekingen over dergelijke
salarisoffers geplaatst worden in
het kader van een algemeen in
komens- en vermogensbeleid.
Daarnaast wil de NFO de garan
ties over de bestemming van alle
ingeleverde gelden vast laten
leggen in een overeenkomst.
UTRECHT (GPD) - De Industriebond FNV is bij de ko
mende cao-onderhandelingen bereid te praten over
werkgeversvriendelijke onderwerpen als verbetering
van de rendementen en vakbondsgevoelige kwesties als
het ziekteverzuim bij de onderhandelingen ter discussie
te stellen.
Dorpsbewoners
mogen zelf
verkeers
maatregelen
bedenken
SCHOONEBEEK (ANP) - De in
woners van het dorp Weiteveen
(gemeente Schoonebeek) kun
nen zelf meedenken over de te
nemen verkeersmaatregelen in
hun dorp ter bestrijding van het
harde rijden door automobilis
ten. Het ministerie van verkeer
en waterstaat heeft dit dorp voor
het experiment uitgekozen. Wei
teveen is namelijk een dorp met
zogenaamde lintbebouwing. Uit
de bevolking wordt een werk
groep gevormd die samen met
een stedebouwkundig bureau de
plannen zal maken. Na toetsing
van deze plannen door de ge
meente en de provincie zal het
ministerie haar eindoordeel ge-
De ruwe schetsen voor de aanpas
sing van het dorp geven onder
andere aan dat gewerkt gaat wor
den met gekleurde klinkers in
het wegdek en dat men denkt
aan het plaatsen van poorten, ge
vormd door bogen, aan het begin
en het eind van de weg. Ook ha
gen en bomen langs de weg moe
ten de razende automobilist tot
bedaren brengen. Burgemeester
M.L.C.M. Schneemann van
Schoonebeek zei gistermiddag
bhj te zijn met de toewijzing van
dit experiment door het ministe
rie en verwacht veel inspraak
van de bevolking van het dorp.
Als alles volgens plan verloopt
zal eind 1982 volgens de heer
Schneemann de eerste schop de
grond in gaan. De kosten van het
experiment worden geraamd op
één miljoen gulden waarvan het
rijk 80 procent voor haar reke
ning gaat nemen.
Halve eeuw
liberaal
verbond
in Nederland
AMSTERDAM (ANP) - De ko
mende week herdenkt de libe
raal joodse gemeenschap in Ne
derland (2500 zielen) het feit dat
in 1931 het verbond van liberaal
religieuze joden in Nederland
werd opgericht. Morgen wordt in
het gebouw aan de Soetendorp-
straat een symposium gehouden
over de strijd om erkenning en
over de toekomst van het liberale
jodendom.
In aanwezigheid van onder ande
ren prinses Juliana wordt dins
dag een herdenkingsbijeen
komst gehouden in de synagoge
van de liberaal joodse gemeente
in Amsterdam. Sprekers zijn hier
president Gerard Daniel van de
wereldunie voor liberaal joden
dom en de Amsterdamse rabbijn
D. Lilienthal.
Het verbond beschikt in zes ge
meenten in Nederland over een
synagoge (Amsterdam, Den
Haag. Rotterdam, Arnhem, En
schede en Breda) en telt drie rab
bijnen: A. Soetendorp, D. Lilien
thal en E. van Voolen.
Het liberaal jodendom onder
scheidt zich van de orthodoxe
joodse groeperingen wat betreft
de vraag wie de vijf Mozesboe-
ken, de tora, heeft geschreven.
De orthodoxen zeggen dat de to
ra door God letterlijk aan Mozes
is gedicteerd. Het liberaal joden
dom zegt dat de tora door God is
geïnspireerd aan Mozes, maar
opgeschreven is door mensen.
joods
In ruil hiervoor wil de bond van de
in 1983 aftredende Arie Groene-
velt mee kunnen praten over in
vesteringen en de gevolgen hier
van voor de werkgelegenheid.
Loononderhandelaar Jan de
Jong van de Industriebond FNV
maakte dit gisteravond in
Utrecht bekend.
Over de gevolgen van nieuwe in
vesteringen voor de werkgele
genheid en de werkomstandig
heden hebben de werkgevers
volgens De Jong nooit willen
praten. Hij zei dat zowel de werk
gevers als de vakbeweging uit de
al jaren geleden ingegraven stel
lingen moeten durven komen
om gevoelige onderwerpen aan
de orde te stellen. „Het grootste
deel van de massale werkloos
heid is in de industrie te vinden.
Daar moeten we wat aan doen",
aldus de Jong.
In volgorde van belangrijkheid
heeft de Industriebond als uit
gangspunt voor volgend jaar:
werkgelegenheid, koopkracht en
het behoud van het stelsel van
sociale voorzieningen. De Jong
zei dat zijn bond op eigen kracht,
nu politiek Den Haag tekort
schiet, de individuele bedrijven
of bedrijfstakken zal benaderen
met de cao-verlangens. Al naar
gelang de situatie in de bedrijfs
tak kunnen die verlangens varië
ren. Uitgangspunt is het behoud
van de prijscompensatie „met
een plus". Die plus moet dan ver
taald worden in een aantal ma
nieren van het verkorten van de
werktijden. Dat kan per dag of
per week door het uitbouwen
van regelingen voor vervroegd
uittreden van oudere werkne
mers of door meer educatief ver
lof.
Vrouw gewond
na vechtpartij
AMSTERDAM (ANP) - Bij een
vechtpartij tussen drie vrouwen
in een jongerencentrum in de
Bijlmermeer in Amsterdam, is
de 19-jarige I K. ernstig aan
hoofd én rug gewond geraakt en
in een ziekenhuis opgenomen.
Volgens de politie werd zij door de
22-jarige vrouw D.P., bijgestaan
door een nog onbekend nichtje,
"bewerkt met een kapmes en een
mes". De aanleiding tot deze
vechtpartij was een ruzie over de
gezamenlijke vriend van K. en P.
DEN HAAG (GPD) - Met een da
verende explosie is gistermiddag
op het Haagse industrieterrein
Binckhorst een opslagtank van we
genbouwmaatschappij NBM de
lucht in gegaan. Niemand raakte
daarbij gewond, ook niet door
rondvliegend glas. Direct na het
ongeluk schatte directeur J. Keijzer
de schade op een kleine miljoen gul
den.
De tank wordt gebruikt voor de
aanmaak van emulsies die de ver
binding tot stand brengen tussen
top- en onderlagen van een weg
dek.
Tijdens de explosie, tegen half
een, was hij leeg. „De stukken vlo
gen meer dan vijftig meter de lucht
in", aldus een werknemer. Door de
luchtdruk werden talrijke ruiten
van enkele omliggende kantoren
met grote kracht naar binnen wer
den gedrukt.
De brandweer bluste de ontstane
middelbrand, terwijl de politie de
omgeving afsloot. Volgens de eerste
melding zou een auto zijn ontploft,
zodat aanvankelijk aan sabotage
werd gedacht. Het is, volgens direc
teur Keijzer, de eerste keer dat een
ongeluk van deze omvang bij de
NBM in Den Haag heeft plaatsge
vonden in de 27 jaar dat het bedrijf
daar is gevestigd.
UTRECHT (GPD) - Het eerste experiment in het arrondissement
Utrecht met het geven van alternatieve straffen is geslaagd.
Donderdag concludeerde de Utrechtse politierechter mr. A. H.
Weijsenfeld, dat drie jongens uit Amersfoort, die waren ver
dacht van straatschennerij, op correcte wijze hun alternatieve
straf hadden volbracht en sprak een symbolisch vonnis uit.
De drie jongens hoorden vorig jaar oktober vier weken voorwaar
delijk, twee weken onvoorwaardelijk en een boete van 500 gul
den tegen zich eisen nadat zij zich op een zaterdagavond in de
binnenstad van Amersfoort schuldig hadden gemaakt aan mis
handeling en vernielingen.
Maar de officier van justitie, mr. H. Droessen, had destijds ook een
andere straf in petto voor de jongens. De officier deed de jon
gens de suggestie om gedurende een bepaalde periode mee te
helpen aan een project in de dienstverlenende sector. Na een
korte schorsing voor overleg met de advocaat en een reclasse-
ringsambtenaar werd hier destijds gretig ja" tegen gezegd.
Na beraad tussen de politierechter, officier van justitie en de ver
dedigers kregen de jongens de opdracht tijdens de weekeinden
88 uur te gaan werken. Twee van hen gingen voor de Stichting
Landschapsbeheer wilgen knotten, bosranden uitdunnen en
sloten schoonmaken. De derde jongen werkte als hulp in een
ziekenhuis.
Tijdens de "strafperiode" werden ze gecontroleerd en uit de rap
porten bleek dat ze zich goed aan de afspraken hadden gehou
den. Na hun opdracht te hebben vervuld stelden ze zelfs voor
zich beschikbaar te houden voor eventuele extra hulp als dit
nodig mocht zijn.
ROTTERDAM (GPD) - De Neder
landse stadsvernieuwing wordt
gekenmerkt door de actieve in
breng van buurtbewoners. Dat
blijkt in andere Europese landen
stukken slechter te zijn en dat
gemis maakt het eindresultaat
slechter. Die conclusie trekt
Reint Laan jr., voorzitter van de
Nederlandse groep deskundigen
die deelneemt aan de Europese
stadsvernieuwingscampagne.
Die campagne werd gisteren, voor
wat de Nederlandse inbreng be
treft. in Rotterdam afgesloten.
Dat gebeurde in een sportzaal in
de stadsvernieuwingswijk
Crooswijk met een dag lang dis
cussie tussen ambtelijke deskun
digen, politici en bewoners van
de renovatiebuurten uit heel Ne
derland. Zelfs een klas Rotter
damse schoolkinderen kwam
vertellen over de ervaringen met
het oprichten van een actiegroep
voor een eigen speelplaats in de
wyk.
De Europese campagne is een jaar
geleden opgezet (naar een idee
van de toenmalige staatssecreta
ris volkshuisvesting en nu Am
sterdams wethouder Jan Schae-
fer) om binnen de lidstaten van
de Raad van Europa ervaringen
uit te wisselen over herstel van
de steden. Reint Laan, oud-bur
gemeester van Zaanstad, zei gis
teren desgevraagd dat Neder
land nauwelijks iets heeft kun
nen leren van die andre landen.
„Daar is men wellicht iets minder
detaillistisch bezig. En wat ze
daar niet kennen is de openheid
van bestuurders en het mee laten
praten en mee laten doen van al
le bewoners. Dat vinden ze daar
gek. Er heerst nog het idee dat de
bestuurders die de plannen ma
ken niet lastiggevallen kunnen
worden door mensen die het be
ter denken te weten".
Laan noemt de kritiek op de opzet
van de Europese campagne (te
vrijblijvend en duur) „flauwe
kul". Hij toonde zich gisteren ui
terst tevreden met de deelname
aan de slotbijeenkomst van en
kele honderden bewoners. On
der hen waren mensen die be
trokken zijn geweest bij renova
tieprojecten in Leeuwarden
(Transvaalwijk), de oostelijke
mijnstreek in Limburg, Ensche
de (de Laares). de Haarlemmer-
pleinbuurt in Amsterdam en
Rotterdam. Deze vyf projecten
hebben het afgelopen jaar als
voorbeeld gediend voor de bui
tenlandse bezoekers in het kader
van deze campagne.
Jan Schaefer, de man die het idee
voor de campagne leverde, toon
de zich gisteren ook tevreden
met de uitwerking van zijn idee
dat dateert uit 1975, het monu
mentenjaar. „Toen was gedacht
aan al die mooie monumenten in
de stad, maar een visie op de stad
als geheel was er niet", aldus
Schaefer.
Wat er na de campagne volgens
hem moet gebeuren is het uit de
weg ruimen van de volgens hem
scheve verhouding tussen inko
men en lasten van bewoners in
opgeknapte oude wijken. Hij
denkt aan het instellen van een
woonlastensubsidie in plaats van
de huidige individuele huursub
sidie. Er moet volgens hem ook
meer kapitaal in de woningbouw
worden gestoken tegen een lage
rente. Daarnaast zou meer dan
voorheen aandacht moeten ko
men voor de kleine winkels en
bedrijfjes in stadsvernieuwings
gebieden. Hij pleitte bovendien
(met instemming van het pu
bliek in Rotterdam) voor het
drastisch verminderen van de
vele ambtelijke voorschriften
van het Rijk.
T>T>
DEN HAAG (GPD) - Het is
een „fluitje van een cent" het
deze week verschenen boek
„De brieven van Ir H A.
Schuringa" (uitgeverij Van
Gennep) door de rechter in
beslag te laten nemen, maar
„mijn gevoel voor humor
wint het van mijn rechtsge
voel". Dit zegt VARA's Om
budsman Frits Bom in ant
woord op de vraag of er voor
hem reden is juridische stap
pen te ondernemen tegen het
feit dat er in dit bock brieven
zijn afgedrukt, die het karak
ter hebben van particuliere
correspondentie en in som
mige gevallen „lasterlijk"
kunnen worden genoemd.
De reacties van een groot aan
tal bekende Nederlanders,
onder wie politici, kunste
naars en zakenlieden, zijn in
„De brieven van Ir H.A.
Schuringa" als fotokopie op
genomen zonder voorafgaan
de toestemming van de be
trokkenen. De dames en he
ren hebben zich in de eerste
helft van dit jaar laten verlei
den tot een antwoord op wat
ijdele, tevens vnendelyk-uit-
nodigende brieven van ver
moedelijk een schrijver of
journalist, die zich blijkt te
hebben verschuild achter een
pseudoniem. Want „ir Schu
ringa" bestaat niet. Wie de
werkelijke auteur is, zal Van
Gennep waarschijnlijk aan
staande maandag in het tv-
programma van Sonja Ba
rend bekend maken.
Niet alle Beroemheden die in
het boek voorkomen en
dachten een serieus ant
woord te hebben gegeven op
serieuze vragen, zijn even ge
lukkig met de boek-publika-
tie. Rien Poortvliet bijvoor
beeld is uitermate „knomg"
over de vrijpostigheden van
„ir. Schuringa" en uitgever
Rob van Gennep. „Ik ga ern
stig overwegen welke stap
pen ik kan ondernemen. Het
mooiste is natuurlijk dat al
diegenen die door Schuringa
benaderd zijn en zich in hun
eer en goede naam voelen
aangetast collectief in actie
komen tegen dit boekwerk".
De hoofdredacteur van het
blad „Ons Koningshuis", Ri
chard Kaan, wiens onwillig
geopenbaarde corresponden
tie met „Schuringa" zeven
pagina's beslaat, gaat uitge
ver Van Gennep een reke
ning sturen voor niet ontvan
gen auteursrechten. „Ik ben,
zoals ir. Schuringa me noem
de, een royalist van professie,
maar dat betekent dan ook
dat ik er m'n brood mee moet
verdienen. Daarom myn re
kening, die ik verhoog met
honderd procent, omdat mij
niet om toestemming is ge
vraagd. Met Van Gennep heb
ik geen medelijden, want hij
zal veel verdienen aan het
boek: er zitten geen produk-
tiekosten aan vast. Als ik
mijn zin niet kryg. stap ik
naar de rechter". Overigens
vindt Kaan het boek „schitte
rend".
Lous Haasdijk. die ook al in het
boek voorkomt, vindt publi-
katie van haar brief zonder
toestemming „niet netjes"
Hetzelfde geldt voor journa-
Frits Bom gevoel t
liste Emmy van Overeem, die
niet echt boos zegt te zijn op
de schryver, want „die is met
zo'n karakter al genoeg ge
straft". Mochten de „gedu
peerden" met z'n allen wat
beginnen, dan doet Van
Overeem wel mee.
Anderen voelen zich door ..ir.
Schuringa" weer nauwelijks
gekwetst Sonja Barend iigt
er in het geheel niet wakker
van dat er ongevraagd corres
pondentie van haar wereld
kundig is gemaakt. Colum
nist Jan Blokker noemt het
boek „een goed bedoelde
grap", waardoor mensen zijn
uitgelokt tot het geven van
lullige antwoorden. Concert
gebouwdirecteur Bevaart,
uitgever Peter Loeb en
TROS-Aktua-opperhoofd Wi-
bo v.d. Linde hebben Van
Gennep meegedeeld dat ze
het boek erg leuk vinden.
„Boosdoener" Van Gennep
zelf: „Wij zijn een keunge uit
geverij. Ik ben er ook niet
bang voor dat het boek uit de
handel zal worden genomen.
Met dit boek wordt niemand
schade berokkend we heb
ben ons bij de selectie van de
antwoorden nogal voorzich
tig opgesteld. We wilden niet
dat er mensen door zeer on
benullige reacties onderuit
zouden gaan".
Mochten er betrokkenen zijn
die aanspraak willen maken
op een aandeel in de auteurs
rechten. dan belooft Van
Gennep zich „niet kinderach
tig" te zullen gedragen Hy
wyst erop dat de „toestem
ming-vooraf' niet kon wor
den gevraagd, omdat anders
het boek nooit verschenen
zou zyn. „Het risico dat men
sen boos worden om dit soort
zaken moet je nu eenmaal in
calculeren", aldus de laconie
ke Amsterdamse uitgever
Auteursrechtkundige prof. dr.
W F Verkade van de Ny-
meegse universiteit heeft in
een landelyk ochtendblad ge
zegd dat openbaarmaking
van brieven met een persoon
lijk karakter onwettig is De
uitgeverij zou naar zyn me
ning wel vervolgd kunnen
worden.
ADVERTENTIE
FEDERATIE ABVA-KABO TE LEIDEN
op DINSDAG 3 NOVEMBER om 20.30 uur.
Gebouw Drittstraat 49a
AGENDA: Congres maart 1982
zie 'Aaneen d d 24-9- 81 U komt toch ook'
HET BESTUUR
DEN HAAG (ANP) - Minister Van
der Stoel van buitenlandse zaken
heeft gisteren tegenover een de
legatie van de belangenvereni
ging voor homofielen COC ver
klaard dat by de toegang tot de
buitenlandse dienst geen sprake
is van discriminatie.
Hij ontving de COC-vertegenwoor-
digers op zijn ministerie naar
aanleiding van opwinding die is
ontstaan over het voorontwerp
van wet gelyke behandeling. In
dit voorontwerp wordt, waar het
de toegang tot bepaalde beroe
pen betreft waarin men kan wor
den uitgezonden, een uitzonde
ring gemaakt voorzover sprake is
van "bepaalde rechtsstelsels op
diepgewortelde cultuurpatro
nen". Op deze uitzondering zal
by beroepskeuzevoorlichting
worden gewezen.
Gebleken is dat in sommige landen
het uitzenden van vrouwelyke
en homofiele diplomaten, maar
ook van medewerkers van minis
teries als defensie. CRM, econo
mische zaken en landbouw, tot
praktische moeilijkheden leidt
zowel voor de persoon zelf als
voor het ministerie Voor vrou
wen zyn deze moeilykheden al-
tyd het gevolg van diepgewortel
de cultuurpatronen - er is ner
gens een wet die vrouw zyn
strafbaar stelt voor homofie
len soms ook wetgeving In be
paalde landen zyn niet alleen ho
mofiele handelingen, maar ook
geaardheid strafbaar, en wordt
het als een ziekte beschouwd
Minister Van der Stoel wees erop
dat een diplomaat als het ware in
een glazen huisje leeft, en in veel
landen een homofiele partner
geen stats heeft
De vertegenwoordigers van het
COC. aldus een woordvoerder
van het ministerie van buiten
landse zaken, toonden veel waar
dering voor het standpunt dat
mr Van der Stoel, als lid van de
VN-commissie voor de rechten
van de mens. vong jaar in Genè-
ve heeft ingenomen Hy vroeg
toen - het was voor de eerste
maal dat dit in een internationaal
forum gebeurde - aandacht voor
de positie van de vrouw en ho
mofielen.
