Tsjaad eist vertrek Libiërs
.-Kapitein wil niet van onderzeeboot af
Pools parlement praat over
opschorting stakingsrecht
Wantrouwen van
linkse Arabieren
neemt sterk toe
Spanje klaar voor NAVO
Zweden mogen Russisch schip bergen
Geruchten coup tegengesproken
"Kernoorlog
niet beperkt
te houden"
Levering Awacs
tr:T,feeioverR^Tn:s sarrh^"cnH burd?r
STAAT DER NEDERLANDEN
123 LENING 1921
PER 1927/1991
VRIJDAG 30 OKTOBER 1981
BUITENLAND
STOCKHOLM (GPD/AP) - Pogin
gen van de Zweedse marine-au
toriteiten om de gezagvoerder
van de aan de grond gelopen
Russische onderzeeboot te be
wegen zijn vaartuig te verlaten
om aan boord van een Zweedse
mijnenveger te worden onder
vraagd zijn gisteren op niets uit
gelopen, aldus het Zweedse
nieuwsagentschap.
Een Zweedse marine-officier die
gisteravond aan boord van de on
derzeeboot was gegaan, verklaar
de dat de kapitein, Pjotr Goesjin,
hem gezegd had dat hij noch zijn
bemanning van zins waren het
schip vrijwillig te verlaten. Even
min was hij bereid de Zweedse
autoriteiten inzage te geven in
zijn logboek.
De gestrande Russische onderzee
boot zal door de Zweedse marine
worden vlotgetrokken en naar de
vlootbasis Karlskrona worden
gesleept. De Russische ambassa
deur in Stockholm had al voor
het bekend worden van dit rege
ringsbesluit officieel z'n verzoek
ingetrokken om het schip door
Russische bergingsvaartuigen te
laten ophalen. In de Zweedse ter
ritoriale wateren is gisteren een
tweede, niet geïdentificeerde on
derzeeboot gesignaleerd. Juist
buiten de Zweedse territoriale
wateren kruist nog steeds een
Russische vlooteenheid.
De
opperbevelhebber van de
Zweedse strijdkrachten, gene
raal Lennart Ljung. is belast met
de operatie. Nog niet bekend is
wanneer deze zal worden uitge
voerd. Daarnaast heeft Ljung op
dracht gekregen nauwkeurig te
onderzoeken hoe en waarom de
ze flagrante schending van de
Zweedse territoriale wateren
heeft plaats gevonden. Afhanke
lijk van de resultaten van dit on
derzoek zal worden besloten
wanneer en hoe deze middenin
militair gebied aan de grond ge
lopen onderzeeboot aan de Sow-
jet-Unie zal worden overgedra
gen.
Op de vlootbasis Karlskrona
heeft men al voorbereidingen ge
troffen om commandant Gusjin,
officieren en manschappen van
de duikboot onder te brengen.
Toedracht
De Zweedse premier Faelldin en
minister van buitenlandse zaken
Ullsten verklaarden donderdag
middag geen genoegen te nemen
met de Russische verklaring
over de oorzaak van het ongeluk.
Men heeft de Sowjet-ambassa-
deur Michail Jakovlev weer op
het matje geroepen en hem dui
delijk gemaakt dat men weigert
te geloven dat onderzeeboot 137
door een kapot gyrokompas zo
ver uit de koers zou zijn geraakt.
Premier Faelldin: „Ten eerste is
belangrijk dat we een duidelijk
beeld krijgen van wat er eigen
lijk is gebeurd. Verder is het wel
redelijk om aan te nemen dat de
Russen zullen reageren op ons
protest. Ullsten: „Want we heb
ben geen verklaring gekregen
die we acceptabel kunnen vin
den".
Het feit dat de Sowjet-ambassa-
deur zijn verzoek op gisteren in
trok om de berging door de Rus
sische bergingsschepen te laten
uitvoeren, beschouwde men als
een positief resultaat van de
standvastige houding van de
Zweedse regering Men neemt
aan dat men Russische mede
werking zal krijgen bij het ko
mende onderzoek. Ook heeft
men de Russische ambassade
beloofd binnenkort een gesprek
te mogen hebben met officieren
en bemanning.
N'DJAMENA (AFP) - Tsjaad heeft de volledige terugtrek
king geëist van de Libische troepen die in dit land ver
blijven.
In een vannacht gepubliceerd communiqué eist de Tsjadi-
sche regering, dat alle Libische troepen worden terugge
trokken. De eenheden die gelegerd zijn in de hoofdstad
N'Djamena en de provincie Chari-Baguirmi dienen het
land met onmiddellijke ingang te verlaten, aldus de rege
ringsverklaring.
Voor de rest van het land zal een
ministeriële commissie worden
gevormd die met de Libische au-
President Goukouni Weddeye
in Tsjaad.
LONDEN (Reuter) Een kernoor
log is niet beperkt te houden, dit
in tegenstelling tot wat velen me
nen, ook strategen. Niet tot een
bepaald gebied of dit nu Europa
is of een ander en niet qua kracht
van wapens Het Westen zou er
dan ook beter aan doen meer
aandacht te geven aan zijn con
ventionele bewapening dan
"meer geld uitgeven om de her
senschim van de beperkte kern
oorlog na te jagen". Dit is de con
clusie van een studie van het on
afhankelijke Londense interna
tionale instituut voor strategi
sche studies (IISS). "Kernwa
pens zijn, aldus het rapport, al
lereerst eenvoudigweg te sterk
en hebben teveel niet te voor
spellen neveneffecten om ze pre
cies en gericht te kunnen gebrui
ken". Dan zou sturen van het
verloop van een kernoorlog af
hangen van commandosystemen
en verbindingen met inbegrip
van satellieten, maar deze zijn ui
terst kwetsbaar.
ten uitwerken, dat erin voorziet
dat de Libiërs voor 31 december
1981 zijn vertrokken.
Het communiqué besluit met de
mededeling dat "de Panafrikaan-
se vredesmacht en het nationale
leger van Tsjaad geleidelijk aan
in de gebieden zullen worden ge
stationeerd die voorheen door de
Libische strijdkrachten werden
bezet". Met de Panafrikaanse
vredesmacht worden de troepen
bedoeld die onder auspiciën van
de Organisatie van Afrikaanse
Eenheid (OAE) gelegerd zullen
worden in Tsjaad om de verschil
lende partijen uit elkaar te hou
den en de overgang naar een sta
biel bewind te bewerkstelligen.
Of het vertrek van Libische troe
pen de instemming heeft van Li
bië, is niet duidelijk. De over
gangsregeling van Nationale
Eenheid (Gunt) van Tsjaad heeft
gisteren de geruchten over een
staatsgreep waarbij de Tsjadi-
sche minister van buitenlandse
zaken en Libische troepen be
trokken zouden zijn met kracht
tegengesproken. De Gunt sprak
van "leugens die onrust moesten
zaaien binnen de regering".
Woensdagavond waren er vanuit
het buitenland berichten geko
men dat militairen van de minis
ter van buitenlandse zaken, Ah
met Acyl, en Libische pantser
voertuigen de Tsjadische hoofd
stad waren binnengedrongen.
Een krachtige tegenspraakkwam
er ook van minister Acyl zelf. Hij
verklaarde dat hij, sinds hij
maandag uit Washington was te
ruggekeerd, bij president Gou
kouni Oueddeye was geweest.
"Voor je over tanks in de straten
kunt spreken, moet je ze op z'n
minst gezien hebben", zo zei hij.
De Tsjadische president, die enke
le dagen niet gesignaleerd zou
zijn, heeft gisteren besprekingen
gevoerd met de "tweede man in
Libië", Abdelsalam Jalloud. Wat
er is besproken is niet bekendge
maakt. Volgens Jalloud werden
de gesprekken gevoerd in het ka
der van het periodiek overleg
"tussen twee broederlanden".
Jalloud, die inmiddels weer naar
Libië is teruggekeerd, heeft in
een interview met de Tsjadische
radio nog herhaald, dat de Libi
sche troepen naar Tsjaad zijn ge
komen op verzoek van de Gunt.
"De dag dat de Gunt ons zal vra
gen te vertrekken, gaan wij", zo
voegde hij er aan toe.
WALES Tijdens het bezoek van de Britse kroonprins aan Wales kon zijn vrouw Diana haar hart ophalen aan
de kinderen die het paar begroetten. Diana is voor haar huwelijk kleuterleidster geweest.
Regeringspartij behaalt ruime meerderheid
MADRID - De Spaanse Tweede
Kamer heeft de regering formeel
gemachtigd de procedure in
gang te zetten welke moet leiden
tot de toetreding van Spanje tot
de NAVO. Dankzij de steun van
de conservatieve Democratische
Coalitie en de Baskische en Cata
laanse parlementsleden behaal
de de regeringspartij UCD gister
avond met 186 stemmen voor en
146 tegen een ruime meerder
heid.
Op de laatste dag van het driedaag
se debat leverde de oppositie nog
amper verzet. In de stemverkla
ringen verweet communistenlei
der Santiago Carnllo de regering
dat zij bewust had verhinderd
dat het debat direct via de tv
werd uitgezonden, omdat zij dan
de publieke opinie helemaal te
gen zich zou hebben gekregen.
Naar het oordeel van Santiago
Carrillo zal Spanje's lidmaat
schap van de NAVO alleen maar
een negatief effect hebben op het
toch al weinig stabiele democra
tiseringsproces. Ondanks de uit
slag van de stemming kondigde
hij aan door te zullen gaan met
de tegen de NAVO gerichte cam
pagne.
De leider van de socialisten, Felipe
Gonzalez, toonde zich al even
min tevreden. Naar zijn mening
draagt een Spaans lidmaatschap
van de NAVO geenszins bij tot
KINGSTON - De premier van
Jamaica, Edward Seaga, heeft
gisteren bekendgemaakt dat
zijn land de diplomatieke be
trekkingen met Cuba heeft ver
broken. De Cubaanse zaakgelas
tigde in Kingston heeft op
dracht gekregen zijn kantoor te
sluiten en binnen 48 uur het
land te verlaten.
de internationale ontspanning.
Gonzalez opperde dat het op dit
moment verstandiger zou zijn
geweest om het geld gemoeid
met de toetreding te richten op
de reële problemen waar Spanje
momenteel mee te kampen
heeft, zoals de werkloosheid.
Voor het toetredingsbesluit wei
gerde hij uitdrukkelijk medeve
rantwoordelijkheid te dragen.
De concessies die de oppositie de
regering uiteindelijk wist af te
dwingen, waren gering en bo
vendien al in een eerder stadium
door de minister van van buiten
landse zaken, Perez Llorca, toe
gezegd: de uitdrukkelijke belofte
geen compromissen aan te gaan
ten aanzien van de plaatsing van
kernwapens op Spaanse bodem
(mocht dat later nodig blijken,
dan is goedkeuring door het par
lement vereist) en het instellen
van een speciale ad hoc-commis-
sie uit het parlement die geïnfor
meerd zal worden over de onder
handelingen over de feitelijke in
tegratie in het apparaat van de
Noordatlantische Verdragsorga
nisatie.
BEIROET - Vandaag is het islami
tisch nieuwjaar, een officiële
feestdag in veel Arabische lan
den. De stemming onder de men
sen is meestal nogal uitgelaten,
men heeft het gevoel aan een
„nieuwe periode te beginnen".
Dat geldt voor de Saoedi's deze
dagen zeer zeker: de gunstige
uitslag van de stemming in de
Amerikaanse Senaat inzake de
Awacs wordt door de Saoedische
pers toegejuicht als een „gewel
dige overwinning voor Reagan,
Saoedi-Arabiè en voor alle Ara
bieren waar ook ter wereld".
Ook in Eygpte, dat altijd heeft ge
pleit voor levering van de Awacs
aan Saoedi-Arabiè, toont men
zich zeer tevreden. Minister van
buitenlandse zaken Kamal Has
san Ali beschouwt de Awacs-
deal met Saoedi-Arabiè (de twee
Amerikaanse Awacs. die Egypte
tijdelijk „te leen" had worden
komend weekeinde weer terug
getrokken) zelfs als een „keer
punt in de Amerikaanse Midden-
Oosten-politiek".
Opvallend is dat de pers in gema
tigde Arabische landen of en
thousiast of nogal nuchter op het
uit Washington reageert.
Zelfs PLO-chef Jasser Arafat ziet,
ondanks fel verzet van zyn linker
vleugel in de Palestijnse guenlla-
organisatic. wel iets in het Saoe
dische vredesplan, temeer daar
het het Palestijnse recht op een
eigen onafhankelijke staat on
derschrijft. Ook Arafat zal bin
nenkort in Riaad zyn opwach
ting maken.
B veel moeite hebben de radicale
„Reagan wint
grootste overwinning op het
Congres" meldden gematigde en
rechtse Libanese bladen De
linkse Libanese pers. of die in ra
dicale Arabische landen toont
zich echter alleen verheugd om
dat Israël een slag is toegebracht,
en niet omdat dc „Amerikaanse
politiek van het bewapenen van
gematigde Arabische landen te
gen het toenemende Sowjet-ge-
vaar" heeft gezegevierd.
Arabische regimes Syrië, Libië
Algerije, Irak en Zuid-Jemen van
de merites van hun vredesplan te
overtuigen. Vooral nu de Saoedi
sche kroonprins Fahd - dezelfde
die in augustus het Saoedische
vredesplan formuleerde - woens
dag in Bonn een Arabisch taboe
doorbrak en openlijk sympathie
toonde voor de nieuwe Egypti
sche president Moebarak.
Het was de eerste keer. sinds Sadat
in '77 naar Jeruzalem ging, dat
Saoedi-Arabiè zijn „vertrouwen"
uitsprak over Egypte of een
Egyptische leider. Een en ander
betekent een fundamentele
koerswijziging in de Saoedische
politiek, die tot nu toe solidair
was met de vrijwel algehele Ara
bische oppositie tegen de Egyp-
tisch-Israelisch-Amerikaan se
Camp David-akkoorden en tegen
het Egyptisch-Israelische vre
desverdrag.
Het ging de Saoedi's natuurlijk
niet alleen om de Awacs en an
der modern Amerikaans militair
materiaal (waaronder tankvlieg
tuigen, lucht-lucht raketten- het
hele pakket beloopt een waarde
van 22 miljard gulden). Voor
Riaad speelt ook de vraag of een
bondgenoot in het Midden-Oos
ten op Amerika kan rekenen of
niet.
Als de Senaat de levering van de
Awacs niet had goedgekeurd,
dan zou dat voor de Saoedi's -
D- Saoedische opening naar Cairo
zal het president Moebarak mak
zijn geweest dat Amerika niet
staat is een onafhankelijke bui
tenlandse politiek te voeren, en
dat Washington eeuwig de „ge
vangene zou blijven van de
machtige joodse lobby" in Ame
rika.
Nu de zaak rond is zal de Amen
kaanse invloed bij gematigde
ESSSf Dc'saoedischesleHmgname laa,
Arabische afwijzers
kefijker maken Egypte's isole
ment in de Arabische wereld te
doorbreken. De radicale Arabi
■Che landen zijn echter alleen be
reid Egypte weer in de Arabische
familie op te nemen, indien Moe
barak de Camp David-akkoor
den met Israël opzegt
toenemen, en zullen de Saoedi's
zelf een nog grotere rol willen
gaan spelen bij de totstandko
ming van een algehele vredesre
geling in het Midden-Oosten.
De Saoedi's gaan nog niet zo ver
dat zij de door Amerika gespon
sorde Egyptisch-Israelische vre
de kunnen ondersteunen Riaad
hoopt een overgrote meerder
heid van Arabische landen en
West Europa in het Saoedische
vredesplan, gelanceerd afgelo
pen zomer, te kunnen interesse
ren. Een realistische benadering,
want het Saoedische vredesplan
komt tegemoet aan Palestijnse
eisen - namelijk een mini-staat
op de westelijke Jordaanoever
en in Gaza - en kent tegelijkertijd
Israël het recht toe in vrede te le
ven binnen de grenzen van 1967.
Vooral vanwege dit laatste aspect
heeft het Saoedische vredesplan
veel lof geoogst in het Westen de
EG-landen staan er positief te-
Egypte in dc kou staan. Het
dan ook niet lang duren of de
pers in het radicale Arabische
kamp zal zich in alle hevigheid
tegen Saoedi-Arabie keren, en in
dit licht zal de Amerikaanse leve-
rial van de Awacs aan Saoedi-
Arabié al snel tot een „imperia
listisch-Arabisch-reactionair
complot" betiteld worden.
Deze tendens is al zichtbaar: An
Nida orgaan van de Libanese
communistische partij,
deelde gisteren de Saoedische
politiek flOOt OP lO merken dat de
Saoedi's „zich voor de Amerika
nen hadden vernederd (door
Amenkas vriend Moebarak te
prijzen) teneinde de Awacs in de
wacht te kunnen slepen" Ook
het Syrische regeringsblad Ti-
schnen verwees gisteren indirect
naar de Saoedi's als „die Arabic
ren dfc nog teods tan Amerika
afhankelijk zijn en die niet de les
geleerd hebben van Sadat's
dood
genover (de Britse minister Car- De Saoedi's hebben hun Awacs. de
rington in zün hoedanigheid a
voorzitter van de EG-minister
raad gaat half novemlx r r.tir
Riaad), en zelfs president Reagan
zegt - na aanvankelijke koelheid
van Amerikaanse zijde - nu het
Saoedische plan als „basis voor
onderhandelingen te beschou
Amerikanen hebben terrein ge
wonnen in het gematigde Arabi
sche kamp. maar het wantrou
wen van de op Moskou geonèn
teerde radicale Arabische regi
mes is sterk toegenomen.
RIENKO WILTON
ADVERTENTIE
WARSCHAU (AFP/UPI) - Het Poolse parle
ment (SEJM) dt vanmiddag bijeenkomt, zal
zich buigen over het voorstel tot opschorting
van het stakingsrecht en intrekking van de
"vrije zaterdag". Dit heeft de Poolse radio
gisteravond meegedeeld. Voorts is via het
persbureau Pap bekendgemaakt dat de
werknemers niet het loon krijgen uitbetaald
over het uur dat zij woensdag staakten.
De Poolse radio citeerde Stefan Olsowski van
het leidinggevende politburo van de com
munistische partij, die een toespraak tot par
tijgenoten in het zuidelijke Bielsko Biala
hield. Daarbij herinnerde hij eraan dat het
centrale comité tijdens zijn vergadering bij
na twee weken geleden in een resolutie aan
drong op een stakingsverbod en het door
werken op zaterdag.
Als de Sejm besluit tot opschorting van het
stakingsrecht, wat hoogstwaarschijnlijk ge
beurt, wordt een uiterst felle reactie van So
lidariteit onvermijdelijk geacht. De nationa
le commissie van het vrije verbond zei on
langs in een dergelijk geval in heel Polen een
algemene staking van onbepaalde duur te
zullen uitroepen. Solidariteit ziet het sta
kingsrecht en de vrije zaterdag voor de
werknemers als de twee belangrijkste ver
worvenheden sinds de stakingen van vorig
jaar zomer. Dat recht op staking is overigens
alleen vastgelegd in de akkoorden van
Gdansk, Szczecin en Jastrzebie. In de Sejm
is nog niet de wet op de vakbonden behan
deld waarin wordt omschreven welke pro
testacties de vakorganisaties mogen voeren.
Het personeel van 65 bouwbedrijven in Szcze
cin en omgeving (noordwest-Polen) heeft
gisteren twee uur gestaakt, zo heeft het offi
ciële persbureau Pap meegedeeld.
De regionale bouwafdeling van Solidariteit
had tot de werkonderbreking opgeroepen
om te protesteren tegen de ontoereikende
voorziening met bouwmateriaal. Ook zit het
de arbeiders dwars dat een akkoord over de
bouwindustrie, dat een jaar geleden tussen
het vakverbond en de regering was gesloten,
een dode letter is gebleven.
Als de autoriteiten niet voor 3 november over
de kwestie gaan onderhandelen, wordt er
een staking afgekondigd in alle bedrijven in
Szczecin en omgeving.
Het bouwvak heeft zwaar te lijden van de eco
nomische crisis, die Polen heeft getroffen. In
de afgelopen maanden hebben de autoritei
ten heel wat bouwbedrijven moeten sluiten
omdat er geen materiaal meer was.
Op het nationale hoofdkwartier van Solidari
teit in Gdansk kwam het presidium van het
vakverbond bijeen. Op de agenda staat een
bespreking van de staking van woensdag en
de aanhoudende stakingen in verscheidene
delen van het land. Over de nationale sta
king gedurende één uur, waaraan bijna alle
Poolse arbeiders meededen, schreef het par
tijdagblad Trybuna Ludu Cynisch: "de sta
king was bedoeld als bewijs voor de eenheid
van het vakverbond. Het werd echter een be
wijs van de verdeeldheid van het volk, met
een zenuwachtige stemming en voortduren
van de maatschappijke onrust als gevolg".
Lech Walesa, leider van het Poolse onafhanke
lijke vakverbond Solidariteit, heeft zijn be
zoek aan Chicago afgezegd wegens de situa
tie in zijn land. Dat heeft een woordvoerder
van de Amerikaans-Poolse gemeenschap
van Chicago gisteren meegedeeld.
Walesa zou op 20 november naar Chicago zul
len komen, een stad waar vele mensen van
Poolse afkomst wonen "Walesa zei dat hij
het jammer vond, maar legde uit dat hij zijn
land niet kon verlaten, zelfs niet voor een
paar dagen", aldus de woordvoerder.
bedrag open bedrag
koers de koers wordt na de inschrijving op 3 november 1981
vastgesteld volgens het tendersysteem
rente jaarlijks op 1 december
aflossing in 5 jaarlijkse termijnen van 1 december 1987 af
verlenging houders van deze lening hebben van 1 december 1986 tot
1 februari 1987 het recht deze lening om te zetten in een
12%% lening 1986 met aflossing per 1992/1996
inschrijving 3 november a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
storting 1 december 1981
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
