"Voetbal
vandalisme
is terug
te dringen''
Reportage
Krimpen tegen voorstel
opslag chemisch afval
■Winkelcentrum
Winkelhof
helpt ii handje...
Commissie Veiligheid voetbalhezoek
WnJKOjHQF
Acties van FNV
bij loonmaatregel
VRIJDAG 3D OKTOBER 1981
VARIA
PAGINA 1?
Door
PAUL DETOMBE
ZEIST - Behalve de oprichting van een
Bureau Veiligheid, in overleg met het
ministerie van CRM, en de instelling
van een licentieregeling, beveelt de
commissie Veiligheid Voetbalhezoek,
nog een aantal andere zaken aan. Dat
zijnondermeer:
- het zoveel mogelijk dwingen van sup-
portersgroepen gebruik te maken van
aangewezen ^middelen van openbaar
vervoer. Met een zekere mate van be
perking van de individuele vrijheid.
- het totstandkomen van wetten op het
gebied van de veiligheid van voetbal
accommodaties. De politie moet kenne
lijke relschoppers kunnen aanhouden.
- het herzien van de wettelijke vervoer-
plicht van de NS, zodanig dat er meer
mogelijkheden komen tot preventie
van wangedrag.
met als mogelijkheden de entree tot
een stadion te weigen en toeschouwers
te fouilleren.
- het getalsmatig inzetten van politie
ME (bij wedstrijden met een verhoogd
risico), afgestemd op de verwachte hef
tigheid van de wanordelijkheden,
maar zo min mogelijk provocerend te.
Het aanhoudingsbeleid dient te zijn ge
richt op arrestaties binnen de harde
kern van de vandalen. Aansluitend
moet snelrecht of tenminste versnelde
behandeling plaatsvinden. Alternatie
ve straffen (dienstverlening daaronder
begrepen) moeten worden onderzocht.
wel degelijk als aanleiding
worden aangegrepen. „Naar
mate het voetbal aantrekke
lijker wordt, zullen meer ech
te voetballiefhebbers terug
komen. waardoor de vanda
len dan een relatief kleinere
groep gaan vormen en veel
minder snel tot actie zullen
HAARLEM-ZEIST
Twee zaken slingeren
als een rode draad door
het eindrapport dat de
commissie „Veiligheid
Voetbalhezoek" giste
ren aanbood aan het
sectiebestuur betaald
voetbal.
Het echt doordachte gevecht
tegen het vandalisme zal
moeten worden geleid van
uit een centraal orgaan,
waar het beleid wordt ge
coördineerd. Met de meeste
klem wordt dan ook de op
richting van een Bureau Vei
ligheid in een centrale
plaats (Zeist of Utrecht) aan
bevolen.
Daar moet via rapportage van
incidenten de kennis van za
ken worden vergaard, waar
mee de orde en veiligheid op
de tribunes en rond de sta
dions nioet worden bevor
derd. Door één of meer specia
listen, geholpen door alle be
trokken instanties, waarmee
indirect de link is gelegd
naar de tweede rode lijn.
De commissie stelt met nadruk
dat de overheid niet tegen de
KNVB mag zeggen „zie maar
hoe je het oplost". Bij de be
strijding van voetbalvanda
lisme als uitvloeisel van een
maatschappelijk probleem,
zal de overheid een belangrij
ke steen moeten bijdragen.
Als wetgever, voor het ontwik
kelen van een aanhoudings-
en versneld vervolgingsbe
leid (snelrecht) en alternatie
ve straffen (dienstverlening)
en uiteraard als geldgever. Er
zal een fors aantal miljoenen
voor nodig zijn om het betaal
de voetbal los te rukken uit
de wurgende klauwen van
een relatief kleine bende van
dalen.
Het is weliswaar onzeker in
welke mate voetbalvandalis
me er de oorzaak van is ge
weest dat steeds meer pu
bliek wegbleef, maar in het
laatste decennium is wel een
funeste vicieuze cirkel ont
staan. Naarmate de tribunes
leger werden en dus de socia
le controle ging ontbreken,
kon het vandalisme zich ge
makkelijker ontwikkelen en
dus bleef nog meer publiek
weg. Het doorbreken daar
van kost veel geld.
Het karakter van de overige
aanbevelingen laat daar geen
enkele twijfel over bestaan.
Veel stadions zullen dras
tisch moeten omgebouwd als
de gewenste licentieregeling
tot stand komt, waarbij een
betaald-voetbalorganisatie
slechts als zodanig mag func
tioneren. als de inrichting
van zijn stadion voldoet aan
gedetailleerde eisen. Meest
opvallende: in de stadions
waar voor en tijdens wedstrij
den een alcoholverbod zou
moeten gelden („de zatte-
manspartijen tevoren zijn
een belangrijke factor"), die
nen ruimten te komen voor
de politie. Zoals een arrestan
ten-verhoorkamer en een
commandokamer. Er moeten
voornamelijk kuipstoeltjes in
de stadions komen, die zijn
aangenamer en beperken de
mobiliteit. Typerend is dat de
staande en loslopende toe
schouwers zich agressief ge
dragen.
Kostbaar
Prof. mr. Giltay Veth beseft ui
teraard dat het allemaal erg
kostbaar is. De voorstellen
die de voorzitter en zijn zeven
collega's hebben gedaan, vra
gen om forse investeringen.
De commissie geeft niette
min een hoge prioriteit aan
het verwerven van fondsen,
omdat het voortbestaan van
de bedrijfstak voetbal in het
geding is. Bij een eerdere en
quête naar stadionbezoek,
werd de relschopperij wel als
vierde factor genoemd om
weg te blijven. „Als dat lan
delijk gebeurt, met zoveel
rustige steden en clubs, dan
geeft dat te denken". Daarom
zijn die dure maatregelen no
dig.
Maar hoe is dat te rijmen in een
tijd van economische reces
sie en strikte bezuinigingen?
De totale schuldenlast van
het betaalde voetbal bedraagt
al 60 miljoen, dus kan het en
wie moet het betalen?
Giltay Veth acht het zelfs in de
ze tijd „volstrekt verant
woord" de financiën daar
voor uit te (laten) trekken.
„Het is me duidelijk gewor
den dat van een renderende
investering sprake kan zijn",
legt de „Leidse" hoogleraar
in de inleiding tot de rechts
wetenschap uit.
„Los gezien van de ideële kan
ten en de invloed op de toe
schouwersaantallen, moet er
enorme schade zijn door het
voetbalvandalisme met die
vernielingen aan stadions en
rijtuigen van vervoersmaat
schappijen. Hoge kosten
gaan bovendien gepaard met
het inzetten van bewakings
diensten en (spoorwegpoli
tie. Exacte cijfers zijn niet te
achterhalen, wel is bijvoor
beeld bekend dat de spoor
wegpolitie in een bepaald
jaar daaraan bijna 12.000 ma
nuren kwijt was. De spoor
wegen willen ook graag meer
overleg met Zeist over het
wedstrijdprogramma, omdat
rivaliserende groepen elkaar
na uitwedstrijden op bepaal
de stations kunnen treffen en
daar vernielingen aanrichten.
Als je dan door een goede or
ganisatie die financiële scha
de kunt beperken, is er spra
ke van een reële investering".
Overheid
Bovendien, zo benadrukt hij,
mogen en moeten de lasten
niet alleen worden afgewen
teld op het betaalde voetbal.
Het op te richten Bureau Vei
ligheid, dat de hoogste priori
teit heeft gekregen van de
commissie („komt het er niet,
vergeet dan maar dat je bo
ven de incidentele verbete
ringen uitkomt"), hoeft niet
per sé van de KNVB te zijn.
In tegendeel. Gelet op de taak
en de uiteindelijke verant
woordelijkheid bij het versto
ren van orde bij een openbare
vermakelijkheid die een
voetbalwedstrijd is. zou het
"Als met een goede organisatie de financiële schade is te beperken, is er sprake van een reële investe
ring".
bureau ook van de overheid
kunnen zijn. Juridisch im
mers ligt de eindverantwoor
ding bij de politie en de bur
gemeester als hoofd van die
politie.
„Wij hebben het rapport toege
schreven naar de KNVB,
maar die moet gaan onder
handelen of het bureau een
onderdeel wordt van de
KNVB en dan gesubsidieerd,
of een overheidsbureau. Ge
detacheerd bij de bond en be
zet door een ambtenaar".
„Maar dan wel iemand met affi
niteit met de voetbalwereld
en het jeugdwerk", merkt
Giltay Veth onmiddellijk op.
„Verder zal hij ook een goed
benul moeten hebben van fi
nanciële zaken en het func
tioneren van gemeenten".
De hoogleraar kijkt er nu opti
mistischer tegenaan dan
ruim anderhalf jaar geleden.
Op het moment dat hij aan de
commissietaak begon, was
de nu 53-jarige voorzitter van
de Koninklijke HFC uit Haar
lem bepaald somber gestemd
over de mogelijkheden om
het voetbalvandalisme te be
perken. Meer dan 12 maan
den intensief onderzoek naar
de oorzaken, met drie reizen
naar Engeland, België en
Duitsland, 20 plenaire verga
deringen en tientallen hea
rings, hebben hem op andere
gedachten gebracht.
Knullig
.Als we nu eens kijken hoe
vaak het goed gaat en hoe
vaak het alleen misgaat door
betrekkelijk knullige oorza
ken, dan zeg je: misschien
valt het probleem nog wel
mee", opent de professor een
rijtje opmerkelijke conclu
sies. „Afgezien van de verba
zing over het tuig, aan ge
reedschap, dat erbij te pas
komt, vind ik ook niet dat de
toestand erger is dan ik
dacht. We hebben veel inci
denten onderzocht en by een
groot aantal waren omstan
digheden te vinden, waar
door ze voorkomen hadden
kunnen worden. Daarom ben
ik tot de conclusie gekomen
dat het vandalisme wellicht
een heleboel is terug te drin
gen".
Het lijkt een merkwaardige
constatering, nu de normen
nog meer zijn verlegd en het
wapentuig steeds gevaarlij
ker wordt. De messen,
schroevedraaiers, wurgstok-
jes, boksbeugels en fietsket-
tingen zijn vervangen. In het
seizoen 1979-'80 werden de
eerste geladen pistolen in be
slag genomen; er worden
donderbussen geladen met
scheermesjes op het veld ge
worpen (FC Den Haag); met
catapults worden glasscher
ven verschoten en het zoge
naamde hengelen heeft zijn
intrede gedaan: lijnen met
vishaakjes gooien en inhalen.
Ook tegenover de politie is er
nog maar weinig schroom:
scheermesjes in de zakken te
gen het fouilleren; vergiftigd
vlees gooien naar politiehon
den.
De overwegend jeugdige, „kan
sarme" jongeren (met een ge
brekkige opleiding, weinig
mogelijkheden op de ar
beidsmarkt en dus zeer wei
nig toekomstperspectief) zoe
ken op die schandalige ma
nier actie, een uitweg voor
hun agressie. De recente mis
dadige mishandeling van
geestelijk gehandicapten
door vier Ajax-supporters be
nadrukt nog eens hoe smerig
ver het al is voortgewoekerd
en dat het niet langer alleen
in de laffe anonimiteit van de
massa gebeurt.
Daar is het wel ontstaan, door
de geringe pakkans. Het is
niet vreemd dat de berucht
ste supportersgroepen uit de
grote stad komen Vak F van
Feyenoord, de F-Side van
Ajax, de Noord-Side van FC
Den Haag. de Bunnik-zyde
van FC Utrecht gelden als
groepen notoire relschoppers
die alleen naar het voetbal
gaan om rotzooi te trappen en
die onderling in een voortdu
rende staat van oorlog leven.
De kern van de bende is
klein, het aantal meelopers
groot.
Invloeden
Het verloop van een wedstrijd
en de uitslag zyn van aanmer
kelijk minder invloed op het
ontstaan van voetbalvanda
lisme dan veelal wordt aange
nomen, zegt het rapport, al
kan het gedrag op het veld
Tijdens en na de wedstrijd. Al
leen met voortdurend over
leg en strakke maatregelen is
het in eerste instantie aan te
pakken, waarbij ingespeeld
zal moeten worden op de
kenmerkende nieuwe en on
verwachte ontwikkelingen
en op de wisselende omstan
digheden.
Die kunnen veelal verbeterd
worden, heeft Giltay Veth ge
leerd en daarop baseert hy
het oordeel dat het ver terug
te dringen is. Hy geeft twee
voorbeelden Als eerste de
ongeregeldheden rond Ajax-
Feyenoord, dit voorjaar in De
Meer. In Diemen, toen voor
het eerst eindstation van de
supporterstreinen, waren
plaatselyke politie en briga
des van de mobiele eenheid
ingeschakeld om de gevrees
de Feyenoord-supporters op
te vangen en naar het stadion
te begeleiden Geen rekening
was gehouden met de „fans"
die op eigen gelegenheid
kwamen. Toen die, na een
overstap op het Centraal Sta
tion am veerden, was nie
mand daar op bedacht. Ge
volg: ernstige ongeregeldhe
den, die voorkomen hadden
kunnen worden via een sim
pel telefoontje vanaf het Cen
traal Station.
Vrye wegen
Het tweede voorbeeld: een
wedstryd van vong jaar in
het Utrechtse stadion Galge-
waard. „Prima verlopen, niks
gebeurd, maar toen de toe-
schouwersstroom het stadion
verliet, verdikte die stroom
zich onder een viaduct omdat
er vrachtwagens stonden ge
parkeerd. Daar raakten de
supporters slaags. Je moet
dus zorgen dat de afvoerwe-
gen vry *ijn van obstakels"
Bovendien is als heel voorzich
tige conclusie getrokken uit
gesprekken met (ex-)vanda-
len, „dat die jongens na een
aantal jaren door dit gedrag
heengroeien en dat -ze dan
zelfs bereid zouden zijn mee
te werken aan het terugdrin
gen van het wangedrag van
een nieuwe generatie. Maar
dat is een zeer voorzichtige
conclusie".
Sen harde constatering is dat
vooral het Bureau Veiligheid
er moet komen. Daar moet
een rapportagesysteem wor
den opgebouwd in samen
werking tussen KNVB,
clubs, locale politie en spoor
wegen. Daar moet een adres
senbestand worden aange
legd om informatie en ncht-
lynen terug te spelen „Vol
strekt verantwoord, ook in
deze tyd", benadrukt Giltay
Veth nog eens gedecideerd.
„Worden onze aanbevelingen
niet overgenomen, dan zet ik
duizend vraagtekens by de
toekomst van het betaald
voetbal".
ADVERTENTIE
Mei openbaar vervoer of eigen
winkelcentrum Winkelhof is uw bezoek
meer dan waard
Makkeluk bereikbaar vanuil alle
richtingen, klopt in Leiderdorp het
winkelhart van de Randstad
Ruim 50 speciaalzaken binne
handbereik met 650 overdekt
WINKELCENTRUM
In het hart van de Randstad
rinkelen een 'middagje uit':
vinkelcentrum Winkelhof'
-"T.ETDERDORP
ROTTERDAM (ANP) - Het pro
vinciaal bestuur van Zuid-Hol
land wil het sterk verontreinigde
terrein van de voormalige EMK
in Krimpen bestemmen als tijde
lijke opslagplaats voor chemisch
afval dat elders in de provincie
wordt gevonden bij bodem
verontreiniging.
Het afval zou daar moeten worden
gedeponeerd tot in Nederland
Een ton aan
steunfraude
EMMEN (ANP) - Een 38-jarige
man uit het Drentse Nieuw-
Weerdinge is door de Drentse
politie gearresteerd en in
voorlopige hechtenis geno
men. De man wordt steun
fraude ten laste gelegd over
de afgelopen vier jaar voor
een bedrag van ruim hon
derdduizend gulden. De
gearresteerde kreeg een ww-
uitkering en werkte daar
naast een tijd in Duitsland en
heeft gewerkt op een boorei
land.
een definitieve verwerkingsme
thode is gevonden. De Zuidhol-
landse milieu-gedeputeerde J.
Hoek van Dijke heeft dit het col
lege van B en W van Krimpen
aan den IJssel en de raadsleden
in een vertrouwelijk overleg la
ten weten. Het gemeentebestuur
staat echter en bloc 'volstrekt af
wijzend' tegenover de door de
provincie gedane suggestie zo
heeft het gisteren laten weten.
De gemeente gemeente zal dan ook
geen enkele medewerking verle
nen aan een eventueel verzoek
van het provinciebestuur in die
richting. De gemeente is door de
dichte bebouwing niet geschikt
voor grote transporten chemisch
afval. Ook de opslag wordt als te
gevaarlijk van de hand gewezen.
Bovendien is Knmpen door het
EMK-gifschandaal financieel en
psychologisch al voldoende be
smet. zo redeneert het gemeente
bestuur, daarin gesteund door de
raadsleden.
Volgens een woordvoerder van de
gemeente Krimpen heeft de
Zuidhollandse milieu-gedepu
teerde toegezegd het plan uitslui
tend te willen uitvoeren indien
Krimpen er positief tegenover
staat. De gemeente heeft Hoek
van Dijke de suggestie gedaan
naar andere plaatsen uit te ky-
ken en daarby onder meer het in
dustrieterrein Maasvlakte ten
westen van Rotterdam genoemd.
De gemeente is wel bereid onder
voorwaarden in te stemmen met
een bijdrage van tien procent in
de jaarlijkse kosten van het drai
nageplan voor het EMK-terrein.
Dat plan zal op korte termyn in
uitvoering worden genomen. De
investeringskosten bedragen 1,2
mihoen gulden, de jaarlykse kos
ten drie ton.
De gemeenteraad van Krimpen zal
zich op 13 november definitief
uitspreken over financiële mede
werking aan het drainageplan.
De milieudienst van Rijnmond
en de Provinciale Waterstaat
hebben onlangs een probleem
met een van de opslagtanks, die
nog op he tenein staan, moeten
oplossen. Door de hevige regen
val dreigde die tank over te lo
pen. Om dat te voorkomen is de
tank gedeeltelijk leeggepompt.
Het verontreinigde water is afge
voerd naar de afvalverwerking
Rijnmond (AVBR). aldus een
woordvoerder van de gemeente
Krimpen.
UTRECHT (ANP) - FNV-be-
stuurder Frans Drabbe vindt
dat de vakbeweging in verzet
moet komen als de overheid
met een loonmaatregel komt
zonder daarby uitbreiding
van werkgelegenheid en een
pryzenstop te garanderen.
Dan zijn acties van de vakbe
weging geoorloofd ook nadat
het parlement heeft gespro
ken. zegt Drabbe in de FNV-
vakbondskrant.
De FNV heeft onder honderd
districtsbestuurders een en
quête gehouden en daaruit
blykt volgens de Vakbonds
krant dat de overgrote meer
derheid van de vakbondsbe
stuurders vindt dat de vakbe
weging een verdere "muil-
korving" door de overheid
niet meer kan accepteren.
Drabbe zegt in de Vakbonds
krant dat wel of geen verzet
van de vakbeweging afhan-
kelyk is van de inhoud van
de loonmaatregel.
"Maar als het parlement beslis
singen neemt die sterk in
druisen tegen het bestaande
rechtsgevoel by de mensen,
dan is het ook in een parle
mentaire democratie ge
rechtvaardigd zich tegen die
parlementaire beslissing te
verzetten. Het staat voor my
niet vast dat het parlement
als enige de juiste beslissin
gen neemt. Ook tn het parle
ment worden beslissingen
genomen op basis van com
promissen. Maar zijn die
compromissen altijd wel zo
juist''", vraagt Drabbe zich af.
Uit de enquête onder de FNV-
bestuurders blykt onder
meer ook. dat mier dan de
helft vindt niet meer vol
doende in staat te zyn om de
belangen van de werknemers
te behartigen op het gebied
van de werkgelegenheid Net
als de bestuurders trekt
Drabbe daar de conclusie uit
dat de overheid faalt in haar
werkgelegenheidsbeleid
"Het is de taak van de over
heid om voldoende werk
voor iedereen te scheppen
Daar voldoet zij in het geheel
niet aan. noch de werkgevers,
noch de vakbonden zyn op
zichzelf in staat voldoende
werk te creëren, aldus Drab-
