Geen kerk zijn zonder de ander" "Snel meer geld voor isolatie" Poolse Tarpanpaarden in Haren Griekenland wil een betere EG-regeling LEZERS SCHRIJVEN Protest tegen EO NOS gaat optreden tegen dagbladen DONDERDAG 29 OKTOBER 1981 Hervormd-gereformeerd geschrift over Rooms-Katholieke Kerk Voor het eerst in het kerkelijke le ven van ons land is vandaag een geschrift verschenen waarin de Hervormde Kerk en de Gerefor meerde Kerken in Nederland zich samen bezighouden met hun rooms-katholieke 'moeder' en hun verhouding daarmee. Dat dit geen 'strijdschrift' is ge worden, blijkt al uit de titel: 'Onze gezamenlijke opdracht in de jaren 80'. Het stuk is bedoeld als een 'handreiking met het oog op het gesprek en de samen werking met (leden van) de Rooms-Katholieke Kerk'. Het is ook het belangrijkste agenda punt voor de gemeenschappelij ke vergadering van de hervorm de en gereformeerde synodes op 5 november in Lunteren. Het document - waaraan een om vangrijk bezinningsproces is voorafgegaan - stelt nuchter vast, dat de kerkmuren welis waar nog niet zijn geslecht, maar toch aanmerkelijk lager zijn dan vroeger. "Wij kunnen geen kerk zijn zonder de ander. Onzerzijds stellen wij het daarom op prijs, gesprek en samenwerking voort te zetten, niet alleen landelijk daar natuurlijk ook maar vooral plaatselijk, waar de hart slag van het kerkelijke leven wordt gehoord". Dezelfde crisis Met opzet spreekt het geschrift van 'dé kerk in de jaren 80', zonder onderscheid dus. "Immers, de kerken leven in dezelfde crisis. Géén heeft het gemakkelijk om het beleid daarop zó af te stem men, dat gemeenteleden en paro chianen het als 'ter zake' erva- Bovendien worden de kerken door dezelfde maatschappelijke ont wikkelingen beïnvloed. "De kerk zal meer en meer genoegen moeten nemen met een plaats aan de rand van de samenleving Kerkelijk meeleven en het geloof in een God die te maken wil heb ben met de geschiedenis* van mensen lopen terug. Men moet zich vooral niet door cijfers laten bedriegen. Al is altijd nog drie kwart van het Nederlandse volk kerkelijk geregistreerd, uitkom sten van enquêtes over geloven- in-God laten zien, dat velen zich slechts zeer ten dele kunnen ver eenzelvigen met de boodschap, de ethische normen en de toe komstverwachting van de kerk. De meeste kerken in elk geval de Rooms-Katholieke en de grootste reformatorische kerken - delen in dat opzicht hetzelfde lot". Synagoge Om naar eenheid toe te groeien zijn, volgens dit reformatori sche geschrift, twee dingen no dig: gesprek over geloofsvragen en aanvaarding van gemeen schappelijke verantwoordelijk heid, zowel kerkelijk als maat schappelijk. Het gesprek over geloofsvragen zou moeten beginnen met een bezinning op de verhouding tus sen Israel - het oude 'verbonds volk' - en de gemeente van Je zus Christus. Het inzicht groeit, dat de verhouding tussen ver deelde christenen verandert juist in gesprek met Israël. "Wij gaan ontdekken, dat wij geen kerk zonder Israël synagoge kunnen zijn". "Lang was Israël voor de kerk een verdrongen werkelijkheid. De kerk, zo meen de men, had de plaats van Israël in Gods heilsplan overgenomen. Maar Israël blijft de eerste part ner in het verbond. Wie nieuwe aandacht geeft aan het Oude Tes tament, gaat ook het Nieuwe an ders lezen". Kerktypen Het Tweede Vaticaans Concilie (ja ren 60) zag de kerk als 'volk Gods onderweg' maar vooral als 'alge meen sacrament (teken) van heil'. Reformatorische christe nen horen in dat laatste iets van 'de kerk als het heilsinstituut, dat in de sacramenten Gods ge nadegaven uitdeelt'. Dat duidt op een veel meer 'gesloten' kerk begrip. De term 'Gods volk on derweg', die protestanten meer aanspreekt, is veel opener en be weeglijker. De samenstellers van het geschrift menen evenwel, dat men op grond van concilie-uitspraken de typering van de kerk als 'univer seel sacrament' (algemeen teken van heil) niét mag stellen tegen over de term 'volk Gods onder weg'. Het is daar niet óf-óf maar én-én. "Het zou een enorme winst zijn, als het gesprek over geloofsvragen een beter zicht zou geven op de eenheid van deze beide kerkty- peringen. Het concilie heeft in zijn uitspraken over de kerk daarvoor de basis gelegd. Zeker in óns land, waar steeds meer rooms-katholieken opkomen voor veelvormigheid in het kerk- zijn en de plaatselijke kerk daar door meer ruimte krygt". Traditie Over de plaats van de traditie (naast de Schrift) in het rooms- katholieke denken en handelen zegt het geschrift, dat reformato rische christenen - die 'alleen de Schrift' als uitgangspunt nemen - daar niet al te zwart-wit over moeten doen. De Reformatie kent ook de traditie van haar be lijdenisgeschriften. "Bovendien laat het verloop van het Tweede Vaticaans Concilie zien, dat de voorstanders van de 'ouderwetse' twee-bronnen-theo rie (Schrift en Traditie, en dan Traditie met een hoofdletter) niet de overhand hebben gekregen. Het sleutelwoord is nu duidelij ker dan voorheen het woord 'overlevering' geworden, waarbij de Schrift een unieke plaats in neemt. Alleen van de Schrift kan gezegd worden, dat God de au teur is". Dat neemt echter niet weg. dat de Reformatie aan de Rooms-Katho lieke Kerk in elk geval kritische vragen moet stellen met betrek king tot haar 'ervaringstheolo- gie'. Die gaat ervan uit, dat de hedendaagse menselijke ervarin gen een opbouwend element-vor men binnen het verstaan van Gods openbaring in de geschiede nis van Israel en van Jezus van Nazareth. Met andere woorden wat is de juiste betekenis van de Schrift als gezaghebbende in stantie tegenóver ons? Dat opnieuw vullen van het begrip 'ervaring' neemt tegenwoordig in rooms-katholieke kring een hoge vlucht. Zie Schillebeeckx. "Het is wellicht hét grote theolo gische gespreksthema tussen de beide christelijke tradities voor de komende jaren", veronder stelt het geschrift. "Immers, niets gaat boven het Woord uit. Rome en de Reformatie erken nen het beide". Overigens kent de Reformatie deze spanning tussen 'openbaring' en 'geloofservaring' ook. Dat be wijst wel het recente gerefor meerde studierapport 'God met ons' over het Schriftgezag. (In de rubriek 'geestelijk leven' van morgen komen wij nog op het geschrift terug - redactie). Beroeping* werk. Hervormde Kerk: beroepen te Leiderdorp G. Stegeman Winterswijk; aangeno men het beroep door de provin ciale kerkvergadering van Zuid- Holland tot ziekenhuispredikant te Woerden kandidaat mevrouw R B. Nijcndijk-Cnossen aldaar, bedankt voor Lunteren A. de Reuver Capelle aan de IJssel; toegelaten tot de evangeliebedie ning G. J. Mantel Driebergen; toegelaten en beroepbaar J E. Meijer Doorn Gereformeerde Gemeenten: bedankt voor Drachten M. Mondria Waarden burg De Bond van Protestantse Ker ken in Zwitserland beëindigt zyn contacten met de blanke Neder- duits-Gereformeerde Kerk in Zuid-Afrika Reden is. dat de blanke kerk - die het apart- heidsredgime steunt - het ge sprek met de andere kerken in Zuid-Afrika vermijdt. Konsumenten Kontakt: DEN HAAG (GPD) - Konsumen ten Kontakt dreigt haar mede werking aan het Nationaal Isola tie Programma stop te zetten als de regering niet snel extra geld beschikbaar stelt voor isolatie subsidie. Volgens de consumen tenorganisatie is isolatie vooral van belang voor huurwoningen en hebben juist huurders tot nu toe nauwelijk kunnen profiteren van de subsidieregeling. Verkeersleiders: Staking ten einde in VS WASHINGTON (UPI) - De vak bond van Amerikaanse luchtver keersleiders de Patco heeft giste ren, hopend op versterking van een gerechtelijk beroep, zijn drie maanden oude staking beëin digd. Amerikaanse functionaris sen zeiden echter dat dit niets zou veranderen: de 11.500 sta kers die ontslagen werden, zul len niet naar hun werk mogen te rugkeren. Patco deelde zijn besluit tot beëin diging van de staking mee aan het federale bureau voor arbeids verhoudingen dat vorige week besloot de bond zijn recht te ont nemen namens verkeersleiders te onderhandelen. Dit besluit werd dinsdag door een gerechts hof bekrachtigd. Daarop ging de Patco in beroep. Konsumenten Kontakt zit vanaf de instelling van het Isolatiepro gramma (in 1978) in een advies commissie die de voortgang van het project in grote lijnen volgt. Doelstelling was in 12,5 jaar tijd 2,5 miljoen woningen te isoleren in een tempo van 200.000 per jaar. Vooral huurwoningen zou den geisoleerd moeten worden. Het tempo is tot nu toe ruim schoots gehaald. Het blijken ech ter vooral eigenwoningbezitters te zijn die konden profiteren van de regeling. Het is daarom voor Konsumenten Kontakt onaanvaardbaar dat op het budget voor isolatiesubsidie 125 miljoen gulden is bezuinigd. Dat voornemen staat in de rijks begroting voor volgend jaar zoals die nog is opgesteld door de vori ge regering. KK erkent welis waar dat de nieuwe regering zich niet gebonden acht aan die be zuiniging maar „het is voorlopig nog maar afwachten welk bedrag ze wél aan isolatiesubsidie den ken te besteden", aldus een woodvoerster. Belangrijk is volgens KK vooral ook hoe de regering de beschik bare gelden eindelijk naar de huurwoningen denkt te sluizen zoals in 1978 de bedoeling was. KK wijst erop dat een goed mid del daartoe is de speciale klimle- ningen voor woningbouwvereni gingen. Daarmee kunnen hoge aanvangsinvesteringen voor dubbel glas en dergelijke gefi nancierd worden tegen een lage rente. Op die klimleningen is vo rig jaar al besnoeid. PARIJS (Reuter) - De nieuwe Griekse premier, Andreas Pa- pandreou, heeft volgens het Franse blad Le Monde gezegd dat zijn land erop zal aandringen zo spoedig mogelijk een speciaal statuut voor zijn land als lid van de Europese Gemeenschap op te stellen dat rekening houdt "met onze speciale economische bij zonderheden". "Bij de huidige stand van onze eco nomische kracht zijn wij niet in staat volledig lid van deze ge meenschap te zijn en ons te on derwerpen aan bepalingen die uitzonderlijk onvoordelig zijn" zei hij. Griekenland is dit jaar het tiende lid van de EG geworden. Het is niet van plan zich er weer uit te rug te trekken en wil nauw met de partners verbonden blijven, "maar op een andere basis die sa men met ons moet worden vast gesteld", zei hij. Hij noemde de nieuwe onderhan delingen van Engeland over het lidmaatschap als precedent Papandreou zei het economisch gevaarlijk te vilden een land als Griekenland, met geringe indus triële ontwikkeling en produktie, in een zo ver gevorderde groep als de EG op te nemen. Wat het lidmaatschap van de NA VO betreft zei Papandreou dat de NAVO-politiek in Europa en het oosten van de Middellandse "De verdeling van Europa in twee tegenovergestelde kampen is de voornaamste oorzaak van de be wapeningswedloop, waaraan wy niet wensen bij te dragen". Een andere NAVO-partner in het oos ten van Middellandse Zee, Tur kije, betekent een potentieel ge vaar voor Griekenland, aldus de premier. "De NAVO weigert niet alleen de veiligheid van onze oostelijke grens (met Turkije) te garanderen, maar verleent Anka ra ook onevenredig grote militai re hulp". Die hulp kan het machtsevenwicht in de Egeische Zee verstoren. "Bij het bestaan van een dergelijke ongelijkheid kunnen wij alleen maar afstand bewaren (van de NAVO)", aldus Papandreou volgens Le Monde. HAREN (ANP) - In Haren (Gro ningen) zijn gistermiddag drie Poolse Tarpanpaarden gearri veerd, die binnenkort zullen wor den uitgezet op een ruim 100 ha groot terrein van het Groninger landschap nabij Midwolda. De 3- jarige hengst en de twee 4-jarige drachtige merries zullen de stam houders moeten worden van ver scheidene Nederlandse wilde kud den. De drie paarden hebben voorlopig een weiland in de gemeente Haren tot hun beschikking gekregen, maar zullen het komend voorjaar naar het bosgebied in Oostgronin- gen worden overgebracht. De die ren zullen in het begin een gebied van zo'n 17 ha tot hun beschikking krijgen, maar het ligt in de bedoe ling dat de wilde kudde zich over het gehele landgoed van de Ennu- maborg in Midwolda gaat ver spreiden. Bij de verwelkoming van de drie wilde paarden in Haren was on dermeer aanwezig dr. C.F. van Beusekom, directeur natuurbehoud bij Staatsbosbeheer. Van Beusekom sprak van een histo rische gebeurtenis dat deze paar den, die zo'n duizend jaar geleden in Nederland vrijelijk rondliepen, weer zijn teruggekeerd. De drie Poolse paarden zijn naar Nederland gehaald op initiatief van de stichting Tarpan, die zich niet alleen inzet voor het terugzet ten van deze wilde paardensoort in de Nederlandse natuur, maar ook plannen voorbereidt voor het op nieuw uitzetten van andere van oorsprong inheemse diersoorten als de bever en de eland. GRONINGEN (GPD) - Ongeveer veertig homoseksuele r en vrouwen hebben gisteravond voor de Jeruzalemkerk in Gro ningen gedemonstreerd, waar op hetzelfde moment een samen- zangavond van de Evangelische Omroep plaatsvond. De demonstranten, vertegenwoordigers van verschillende homo fielenorganisaties, protesteerden zo tegen enkele radio- en tv- uitzendingen van de omroep, waarin volgens hen „werd gedis crimineerd en haat jegens homoseksuelen werd bevorderd". Perschef F. ter Velde van de EO noemt de actie van de homosek suelen onzin en wijst de beschuldigingen van de hand. De EO is niet van plan om onder druk van acties haar houding ten opzich te van homofilie te wijzigen. Kernenergie Het is ieders goed recht om voor of tegen iets te zijn. Dat vooropge steld. Maar de manier waarop ac ties tegen kernenergie worden gehouden vervult mij met weer- Afgezien van het feit dat de groot ste schreeuwlelijken meestal geen bal verstand hebben van kernenergie, wat in mijn ogen op dit ogenblik toch de meest voor de hand liggende manier is om aan de toenemende vraag naar energie te voldoen, vinden deze figuren, de tegenstanders dus, het leuk om hoogspanningslei dingen te saboteren en mensen ongerust te maken met officieel uitziende brieven van ene me neer K. Anker. Leuke grap trou wens uit de laatste brief, dat vita mine B-12 werd veranderd in vi tamine B-52. Dan weet ik wel uit welke richting de wind waait. Het meest gevaarlijk van de anti- kernenergiebeweging is dat ze de democratie aan het ondermij nen is. Gelukkig beginnen de meeste Nederlanders dit in te zien. In Dodewaard hoefje geen anti-kernenergie button meer te dragen anders krijg je een hooi vork door je donder. En terecht, want ze hebben het ernaar ge maakt. Als Nederland bij wil blij ven moet er aangepakt worden op kernenergiegebied. De anti-kernenergiebeweging is maar een van de anti-democrati sche bewegingen in Nederland. Nog één, hier niet los van te zien. is de eenzijdige vredesbeweging, en de terroristische kraakbewe ging. We hebben zo hier en daar vernomen waar deze bewegin gen door gesponsord worden. Ik maak me sterk dat kameraad Brezjnjev in zijn vuistje lacht Als we zo doorgaan vallen we als een rotte appel in zijn handen. D.J.C. Braggaar Cronesteinkade 26 Leiden Homofiel "En dat grote gebod - de liefde? O. dat geldt alleen voor hetero's met kindertjes, dus niet voor mij?". Zo eindigt Th. Bril zijn reactie in deze rubriek in deze krant van 23 oktober Ik ben hetero en ik heb kindertjes, en ik kan mij met de beste wil Lolto Te uitvoerige rtv-prograinma's DEN HAAG - De NOS dreigt met rechtszaken tegen de dagbla den die sinds enige tijd uitgebreide informatie geven over bin nen- en buitenlandse tv-programma'. Daarmee worden vol gens de NOS de auteursrechten van de binnen- en buitenland se omroeporganisaties geschonden. Het publiceren van uitgebreide toelichtingen op de inhoud van radio- en tv-programma's is voorbehouden aan de omroepgid- sen van de Hilversumse omroeporganisaties. Het geldt ook de toelichtingen op programma's van de Europese omroepen bui ten Nederland. Daarover is reeds in 1936 een contract gesloten. De dagbladen mogen wel het zgn. spoorboekje plaatsen. Dat is de dagelijkse lijst met (alleen) de titels van de radio- en tv- programma's. Verschillende dagbladen vinden echter dat dat spoorboekje te weinig informatie geeft. De laatste tijd ver schijnen dan ook steeds meer toelichtingen op de inhoud van de programma's.De dagbladen beroepen zich er daarbij op dat zij de programmagegevens hebben verkregen door vrije nieuwsgaring. Er zou daarbij geen sprake zijn van het overne men van wat aan toelichtingen in buitenlandse omroepgidsen staat. In de Omroepwet is echter de bewijslast omgekeerd. Niet de NOS moet bewijzen dat de dagbladen hun programmatoelich tingen gewoon uit de binnen- en buitenlandse omroepgidsen halen; de dagbladen moeten bewijzen dat ze het niet doen. Tot dusver heeft de NOS elk proces tegen dag- of weekbladen, die volgens de NOS de auteursrechten inzake de programmagege vens overtraden, gewonnen. De juridische afdeling van de NOS is tot dusver niet opgetreden tegen het opnieuw publiceren van uitgebreide programmatoe lichtingen in de dagbladen wegens overbelasting. van de wereld niet verplaatsen in de belevingswereld van de heer Bril. Probeer ik dit dan bekrui pen mij gevoelens die ik niet aan het papier wil toevertrouwen. Maar daar gaat het niet om. Te recht vraagt Bril zich af waar ie mand die naastenliefde predikt, het recht vandaan haalt om zijn medemens te bekeren tot iets waartoe hij of zij qua aanleg niet in staat is en erger: waardoor zijn of haar persoonlijke geluk wordt aangetast. In onze samenleving wordt een deel van het "volk" dat afwijkt van het "normale" in de watten gelegd en een ander deel wordt verguisd. Waarom? Omdat ze toevallig niet passen in het geac cepteerde (vaak dogmatische) patroon? Naar mijn mening heeft iedere sterveling op deze aardbol het recht zeer persoonlijk geluk te beleven voor zover dat anderen geen uitdrukkelijke overlast be zorgt. Ik heb niet de indruk dat de heer Bril anderen overdadig lastig valt met zijn geluksbele- ving. Waar haalt een staatsman of kerke lijke gezagsdrager dan inderdaad het recht vandaan hem en zyn gelijkgeaarde medemensen ge luk te ontzeggen? Persoonlijk ben ik - zoals gezegd - hetero en niet aan een kerkge nootschap verbonden, maar naastenliefde is voor mij wat an ders dan persoonlijke voorkeur! C J Wisse Jongkindt Coninckstraat 62 Alphen aan den Rijn Een folder van de Lotto-organisa tie maakt ons bekend met een forse verhoging van de inleg (ruim 33%). Wat staat hier nu te genover? 1. Door het trekken van één reser vegetal in plaats van twee wordt de zeer kleine kans op de tweede prys (vijf goed plus reservegetal) gehalveerd. 2. Aan het prijzenpakket worden kruimelprijzen van vijf gulden toegevoegd, in totaal 100000 stuks. Dit is een getal uit het kof fiedik. Voor een prijs van vyf gulden moet u drie getallen goed raden. Uw theoretische kans hierop is 1 op 10.660. dus niet be paald geweldig. 3. De rompslomp om de kleinere pryzen wordt verplaatst naar de inleveradressen en aangezien men ook daar niet voor de keizer z'n baard werkt is er een tege moetkoming in de vorm van 60% meer administratiekosten. Voor rekming van de Lottospelcr ui teraard, die immers alles betaalt. 4 Om de smaak niet geheel te ver liezen wordt u opgewekt om een bepaald systeem te spelen. Voor 8.50 gulden kunt u met zeven ge tallen uit de 41 stuks meedoen. Uw microscopisch kleine kans op de hoofdprijs (1 op 4,5 miljoen)' wordt iets minder microscopisch maar blijft onzichtbaar. Dan maar acht getallen meespelen? Hiervoor geldt hetzelfde, kost echter 28.50 gulden, hetgeen de gemiddelde deelnemer niet elke week kan betalen. Maar ook al zou u twaalf getallen spelen volgens het aanbevolen systeem voor de somma van 925,50, uw kans op de hoofd prijs blijft nog altijd ongelooflijk klein. Van de 41 getallen blijven er immers 29 over die u niet "be strijkt". Conclusie: het systeem- en krui- melprijsgedoe is een rookgor dijn Als de rook is opgetrokken, ontdekt u dat u alleen BW te- taalt. Een recept is om minder kolommen in te vullen en zo de zaak in evenwicht te houden. A.W. Pnns Gerrit v.d. Laanstraat 9 Leiden Rus stoot wereldrecord KAZAN (UPI) Oksen Mizorjan uit de Sowjet-Unie heeft gisteren tydens wedstrijden gewichthef fen in Kazan het wereldrecord stoten in de categorie tot 56 kilo gram verbeterd Mizorjan stootte 158 kilogram, dat was een halve kilogram meer dan het oude re cord, dat tijdens de Olympische spelen in Moskou (1980) was ge vestigd door Mizorjans landge noot Joerk Sarkisjan Degenaars op recordjacht LEIDEN - In gezelschap van ne gen junioren van de Leidse krachtsportvereniging De Spar taan reist Dio Degenaars zater dag af naar de nationale jeugd kampioenschappen gewichthef fen in Nijmegen. De selectie va rieert in leeftijd van 13 tot 20 jaar Acht van hen doen voor de eerste maal aan de titelstryd mee Alle aandacht richt zich op Dege naars, die het gemunt heeft op de nationale records. In zijn leef tijdsgroep (17 tot 20 jaar) wordt hij bijgestaan door Hen Teske De overige gewichthefTers zyn Martin van Triet, Peter de Beek, Jeroen van Es, Fred van Es, John van Haarlem. Marcel Haaien. Frans Disselveld en Peter de Ridder. Jeugdelftal klopt Luxemburg ETTELBRUCK (ANP) - Het Ne derlands elftal voor spelers tot 21 jaar heeft gisteravond in Ettel- bruck met 2-0 gewonnen van Luxemburg De doelpunten vie len voor de rust en kwamen op naam van Carbo (21e minuut) en Tol (43e) op dieptepasses van Woudsma. Jong Oranje beheer ste het wedstrijdbeeld volko men Door deze overwinning kwam Nederland op een punten totaal van vier punten uit dne wedstrijden. De kwartfinales van het Europees kampioenschap kunnen alleen nog bereikt wor den als de uitwedstryd tegen Sparye met forse cyfers wordt gewonnen Het Nederlands UEFA-jeugdelftal zal niet deelnemen aan de eind ronden van het Europees kam pioenschap Het elftal in de leef tijdsgroep tot 18 jaar verloor met 0—3 van West-Duitsland. dat zich met acht punten uit vier wed stryden vrijwel zeker gekwalifi ceerd heeft. De doelpunten kwa men op naam van Kurtenbach (10e minuut), Karp (18c) en Wo ber (58c) Voor Nederland miste Ajacied Godee een strafschop en kreeg hy ook dc enige gele kaart van de wedstrijd In het stadion van PEC Zwolle waren 3000 toe schouwers

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 13