"Kernoorlog is zelfmoord
Aanslag gepleegd door
onbekende groepering
Van Mierlo niet
verbaasd over
uitspraak Reagan
Helaas kampt
half werkend
Nederland
met half bakken
zitwerk.
Spaanse radicalen laten
verstek gaan op congres
Brezjnjev over beperkt conflict':
55
□hrcncJ
Twee doden na explosie Antwerpen
PLO krijgt diplomatieke status
WOENSDAG 21 OKTOBER 1981
Verlies voor
Spaanse UCD
SANTIAGO DE COMPOSTE-
LA (Reuter) De verkiezin
gen die gisteren in Galiciè in
het noordwesten van Spanje
zijn gehouden voor een auto
noom streekparlement heb
ben volgens de voorlopige re
sultaten verlies opgeleverd
voor de regerende Unie van
het Democratisch Centrum
(UCD). De Unie verloor veel
terrein aan de Conservatieve
Volksalliantie (AP) van Ma
nuel Fraga, die onder Franco
een ministersfunctie bekleed
heeft. Maar ook de socialisti
sche partij (PSOE) boekte
winst in deze streek.
Op grond van de voorlopige
uitslag wordt verwacht dat in
het 71 zetels tellende parle
ment de AP 26 zetels lo-ijgt.
De UCD komt op 24 en de
PSOE op 17. De overige ze
tels gaan naar kleine Galici-
sche partijen.
BUITENLAND
MADRID - Een grotere tegenstel
ling tussen het 29e congres van
de Spaanse Socialistische Arbei
derspartij (PSOE), dat vandaag
in Madrid begint, en het vorige
van 1979 is nauwelijks denkbaar.
Twee jaar geleden, tijdens een
bewogen en zinderend congres,
dwong een sterke radicale vleu
gel, verontwaardigd over het re
formistische beleid van de partij
leiding en de pogingen om de
term 'marxisme' uit de statuten
te schrappen, secretaris generaal
Felipe Gonzalez tijdelijk in re
traite te gaan. Dit keer belooft
het congres voor Gonzalez, wat
in voetbaltermen heet, een 'walk
over' te worden.
De radicale vleugel, na het congres
van '79 behoorlijk uitgedund,
laat op dit congres verstek gaan
uit protest tegen de regel dat de
gedelegeerden niet individueel
maar alleen als delegatie in zijn
totaliteit mogen stemmen. Veel
Socialisten krijgen 'makkie'
oppositie zal de partijleiding dan
ook niet te duchten hebben.
Het 29e congres staat voor een be
langrijk deel in de schaduw van
de gebeurtenissen van februari.
Het schokeffect van de bezetting
van het parlement en de misluk
te militaire coup is bij de socialis
ten nog steeds niet uitgewerkt.
Vandaar dat zij op dit moment
maar één absolute prioriteit heb
ben: herhaling van een militaire
coup voorkomen en het defini
tief veilig stellen van het demo
cratische systeem. En in de ogen
van de socialisten is dat alleen
mogeijk via een gematigd beleid,
gericht op een snelle oplossing
van de grootste nationale proble
men: de werkloosheid en het au-
tonomiebeleid, waarbij de ocia-
listische stokpaardjes in het be
lang van de democratie voorlo
pig in de ijskast geplaatst moe
ten worden.
In die strategie is evenmin plaats
voor een directe confrontatie
met de regering Calvo Sotelo.
Vandaar de vergaande inschik
kelijkheid van de socialisten by
bijvoorbeeld het afsluiten van
het autonomieakkoord of de on
dertekening van het nationale
werkgelegenheidsplan, waarbij
de socialisten hun eerdere eisen
bijna volledig inslikten.
Het congres, gevoelig voor het ar
gument van de militaire dreiging
en beneveld door het idee dat
Gonzalez over twee jaar premier
is. zal de partijleiding dan ook
weinig in de weg leggen. In de
roes vinden kritische geluiden,
dat de partij zijn elan verliest, te
gen de regering Calvo Sotelo
aanleunt zonder enige politieke
contraprestatie, geen gehoor.
Net zo min als de waarschuwing
van een van de woordvoerders
van de critici, Pablo Castellanos,
tegen vervreemding van de par
tijleiding van de achterban: ..Het
enig wat de PSOE nog doet, is de
arbeiders angst aanjagen".
MOSKOU (UPI/TASS/AFP) - President Leonid Brezjnjev
van de Sowjet-Unie heeft gisteren verklaard dat elke
kernoorlog tussen de twee supermogendheden 'een ge
vaarlijke dwaasheid, ja zelfmoord' is. Hij daagde presi
dent Reagan uit zijn opvatting over een beperkte kern
oorlog nader toe te lichten.
Ontslag na
uitspraak
over macht
Sowjet-Unie
WASHINGTON (UPI) - De 53-
jarige Amerikaanse generaal-
majoor Robert Schweitzer
(zie foto) is ontslagen als lid
van de nationale veiligheids
raad en heeft een betrekking
in het Pentagon gekregen,
omdat hij zonder goedkeu
ring vooraf had gezegd dat de
Russen de Amerikanen nu
cleair de baas waren en de
Verenigde Staten in het
grootste gevaar sinds hun
ontstaan verkeerden.
Het ontslag uit de nationale vei
ligheidsraad werd Schweit
zer aangezegd door president
Reagans adviseur voor de na
tionale veiligheid, Richard
Allen. Overplaatsing naar het
ministerie van defensie had
plaats met instemming van
de president, aldus een
woordvoerder van het Witte
Huis.
Generaal-majoor Schweitzer
had maandag op een bijeen
komst van enkele honderden
officieren gezegd dat de Sow
jet-Unie "in opmars is en
klaar om toe te slaan". Hij
had het gehad over het 'afglij
den naar oorlog'.
Het zou een goed ding zijn als de
president van de VS een duidely-
ke en ondubbelzinnige verkla
ring zou afleggen waarin hij het
loutere denkbeeld van een kern-
aanval als misdadig van de hand
zou wijzen".
Het was de eerste reactie van het
Kremlin op de verklaring van
Reagan dat hij zich een beperkte
kernoorlog in Europa kon voor
stellen die niet zou uitgroeien tot
een kernoorlog op grote schaal
tussen de VS en de Sowjet-Unie.
Alleen hij die besloten heeft zelf
moord te plegen, aldus Brezjn
jev, kan een oorlog met kernwa
pens beginnen in de hoop als
overwinnaar uit te bus te komen.
"Het doet er niet toe over welke
machtsmiddelen de aanvaller be
schikt en het doet er ook niet toe
welke methode hij kiest om een
kernoorlog te ontketenen. Hij zal
zijn doel niet bereiken. Vergel
ding zal onvermijdelijk volgen".
De Russische president vroeg zich
af waarom de VS niet het voor
stel van de Sowjet-Unie zouden
steunen, gedaan op de huidige
zitting van de algemene vergade
ring van de VN. In deze ontwerp
resolutie wordt gezegd dat elk
land duidelijk moet verklaren
dat het niet als eerste kernwa
pens zal gebruiken. "Als er geen
eerste is, zal er ook geen tweede
of derde zijn. Dat betekent dat al
le gepraat over de mogelijkheid
of onmogelijkheid van een over
winning zinloos zal zijn"
De Britse regering heeft uiterst ge
reserveerd gereageerd op de ver
klaring van de Amerikaanse pre
sident over de kans op een kern
oorlog die beperkt blijft tot Euro
pees grondgebied. Een woord
voerder van het ministerie van
buitenlandse zaken in Londen
zei dat zijn regering de letterlijke
tekst van Reagans verklaring
nog niet bestudeerd. Maar die
verklaring wil niet zeggen dat de
VS zomaar een nucleaire oorlog
in Europa zullen toestaan, zo zei
hy.
ADVERTENTIE
Daar wil Ahrend
iets aan doen...
Tot 15 december 1981 gelden forse
kortingen op de twee belangrijkste
Ahrend AKD-zitmeubels. een bureau-
en een typistestoel. AKD staat voor
ergonomisch verantwoord en zeer
fraai gelijnd zitwerk voor kantoren.
Wie nu snel onze showroom binnen
stapt kan profiteren van een tijdelijke
korting van f 150 - per stoel
Uit voorraad leverbaar
Welkom.
Steerwoordelaan 265
2284 CM Rijswijk
070-949202
ANTWERPEN (GPD) - De ont
ploffing van een zeer krachtige
bom in de Antwerpse diamant-
wijk heeft tot dusver twee vrou
wen het leven gekost. Twaalf
zwaar-, en nog eens 83 lichtge
wonden, liggen in het zieken
huis. De verantwoordelijkheid
voor de aanslag is opgeëist door
de onbekende groepering Grou-
pe d'Action Directe Belgique
(Groep voor Directe Actie, Belgi
sche afdeling). De Tsraèlische
ambassade in Brussel beschul
digde de Palestijnse bevrijdings
beweging PLO, maar die veroor
deelde op haar beurt de actie. De
materiële schade is zeer omvang
rijk.
De bom ontplofte gisterochtend
even na negenen op slechts en
kele meters van de synagoge in
de Kloveniersstraat. Om 09.30
uur zou daar een dienst worden
gehouden in het kader van de
viering van het joodse Loofhut
tenfeest.
Vooral de schade aan het gebouw
van de diamantclub en de syna
goge was enorm. De bom was ge
plaatst in een geparkeerde wa
gen, waarvan was voorgewend
dat die defect was. De Antwerp
se politie bewaakte de wijk al
streng, omdat de joodse bevol
king in juli vorig jaar ook al doel
wit was geweest van een zware
aanslag. De bewaking was ver
sterkt in verband met de viering
van het Loofhuttenfeest.
Onduidelijk is wanneer de bomau
to voor de diamantclub is ge
plaatst. Ooggetuigen beweren
dat de wagen er 's ochtends om
zeven uur nog niet stond, ande
ren daarentegen vertelden dat de
wagen maandagavond al verla
ten was aangetroffen. Bij de ont
ploffing bleef er niets van over
Bij de aanslag werd de Klove
niersstraat het zwaarst getroffen,
maar ook andere straten in de
kleine Antwerpse diamantwijk
leden grote schade. Ruiten wa-
De 26 synagoges in ons land staan
onder extra strenge politiebe
waking na de bomaanslag van
gisteren in de Joodse wijk van
Antwerpen^ De burgemeesters
van de verschillende gemeen-
ten, waar de Synagoges zijn ge
vestigd, hebben gisteren beslo
ten de bewaking verder uit te
breiden.
Al geruime tijd besteedt de poli
tie extra aandacht aan de bewa
king van de synagoges in ons
land. Dat gebeurt op verzoek
van de dehiissionaire minister
van binnenlandse zaken, Ed van
Thijn. Hij had om extra veilig
heidsmaatregelen gevraagd
met het oog op de drie Joodse
feestdagen, die in de afgelopen
weken hebben plaatsgevonden.
ren in vrijwel alle straten ver
nield. De getroffen wijk grenst
vrijwel onmiddellijk aan het sta
tionscomplex en de Keizerlei.
De politieautoriteiten tasten in het
duister omtrent de identiteit van
de daders. De groep die de aan
slag opeiste, de Action Directe
Belgique, viel voor politiewoord
voerders niet te plaatsen. In
Frankrijk heeft een groep met de
naam Section Francaise van zich
doen spreken bij eerdere aansla
gen. Zegslieden van deze organi
satie zeiden tegen Franse
nieuwsmedia niets met deze
zaak van doen te hebben. Gezien
het feit dat de aanslag zich tegen
joden richtte, moeten de daders
mogelijk worden gezocht in de
rechts radicale hoek.
De Belgische demissionaire pre
mier Mark Eyskens maakte van
de gelegenheid gebruik om op te
roepen tot eenheid in het land.
Alleen op die manier kan België
zich volgens hem wapenen tegen
een 'escalatie van het geweld'
Zoals andere politici sprak Eys
kens in Antwerpen zijn afschuw
en deelneming aan de slachtof
fers en achterblijvenden uit.
Eyskens kondigde tijdens een
persconferentie aan dat het kern
kabinet zich nog deze week met
de zaak zal bezighouden. Over
wogen wordt om nog strengere
veiligheidsmaatregelen te ne
men om de joodse bevolking van
Belgie te beschermen. Hij sloot
wettelijke maatregelen niet uit
De Antwerpse burgemeester nam
het op voor de politie, die vol
gens haar niet tekort is gescho
ten. Absolute garanties dat er
geen aanslagen meer kunnen
plaatsvinden zijn, volgens haar,
niet te geven. Een woordvoerder
van de Antwerpse joodse dia
mantairs ondersteunde haar op
merking.
In Moskou
MOSKOU (AFP/UPI/Reuter) - De
Sowjet-Unie heeft de vertegen
woordiging in Moskou van de
ADVERTENTIE
Rath Doodeheefver wandbekleding.
U vindt het bij de interieurspecialist
Van sfeer tot meer, van gras tot vlas.
Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie (PLO) de diplomatieke status
verleend President Bresynjev
heeft de leider van de PLO. Jas-
ser Arafat, gisteren van deze stap
op de hoogte gebracht.
Volgens Tass hebben de twee gis
teren in een onderhoud in Mos
kou lucht gegeven aan "hun ern
stige bezorgdheid over de ver
slechtering van de situatie in het
nabije oosten die veroorzaakt is
door de militairistische plannen
van de Verenigde Staten en de
groeiende agressie van Israël".
Waarnemers menen dat het Krem
lin het PLO-kantoor de diploma
tieke status heeft verleend om
dat het een grotere rol wil spelen
in het Midden-Oosten na de dood
van de Egyptische leider, Anwar
Sadat.
ADVERTENTIE
Een gestileerd bost af reel Smaakvol
voorbeeld uit de Rath ft Doodeheefver
collectie Kinderkamer wandbe
kleding. Ga "t bekijken bij de vakman.
Rath ft Doodeheefver.
Voor minister van defensie mr.
H. van Mierlo was het kenne
lijk allemaal geen verrassing.
„Natuurlijk houdt de NAVO-
strategie van het aangepaste
antwoord in dat een beperkte
nucleaire oorlog in Europa
mogelijk is. Dat weet ik al ja
ren. Naarmate de nucleaire
wapens preciezer worden,
neemt die mogelijkheid van
een beperkte kernoorlog ook
toe. Ik wil niet zeggen dat
daarmee de kans op zo'n oor
log ook toeneemt, want de af
schrikkingskracht van die
nieuwe wapens is ook groter,
en voorts zal de NAVO na
tuurlijk alles doen om zo'n
oorlog te voorkomen", aldus
Van Miero.
De nieuwe bewindsman was
achteraf dan ook niet zo ge
schrokken van de uitlatingen
van president Reagan dit
weekeinde over de mogelijk
heid van een beperkte kern
oorlog in Europa Hij vond de
uitlatingen wel „wat onge
lukkig".
Dat laatste staat in elk geval
vast. In een vage uiteenzet
ting van dfe Amerikaanse pre
sident over de nucleaire stra
tegie kwam de vraag aan de
orde of een beperkt nucleair
conflict in Europa mogelijk is
zonder dat dit zou escaleren
naar de supermachten. Rea
gan antwoordde „ik weet het
eerlijk niet". Daartoe had hy
zich het best kunnen beper
ken, want niemand weet ten
slotte wat er gebeurt als de
eerste bom eenmaal gevallen
is. Helaas vervolgde Reagan
dat hij in een situatie dat de
grote strategische kernwa
pens elkaar in evenwicht
houden, „de uitwisseling van
tactische nucleaire wapens
tegen troepen op het ge-
vechtsveld zonder dat dit de
supermachten ertoe zou
brengen de knop (van de stra
tegische intercontinentale
kernwapens) in te drukken"
mogelijk acht.
Zijn opmerking kreeg
kelijk weinig aandacht, maar
viel vervolgens volstrekt ver
keerd in het voor kernwa
pens toch al zo gevoelige po
litieke klimaat in Bonn en
alarmeerde vervolgens ook
de Nederlandse regering. Mi
nister Van der Stoel vroeg of
ficieel in Washington en by
de Amerikaanse ambassade
in Den Haag om opheldering.
Van Mierlo deed hetzelfde di-
Minister Van Mierlo
reet by zijn Amerikaanse col
lega Weinberger met wie hy
de nucleaire planning groep
van de NAVO gisteren en
vandaag in Schotland bij
woont.
Weinberger gaf vervolgens een
persconferentie waarin hij
het idee dat Reagan iets
nieuws zou hebben meege
deeld volstrekt van de hand
wees en ook zeer indringend
tegensprak als zou Amerika
overwegen Europa in een
conflict met de Russen aan
haar lot over te laten. „De
mensen die dat beweren,
miskennen het feit dat er
300.000 man Amerikaanse
troepen in Europa gelegerd
zijn. met hun familie samen
zo'n half miljoen Amenka
nen Bestaat er enige twyfel
over de vraag of we die men
sen op het spel zouden zet
ten?"
Ook m Bonn zelf werd door de
regeringswoordvoerder het
idee dat de Verenigde Staten
Europa alleen zouden laten,
afgedaan als een 'belachelijk
gerucht' Maar wel een ge
rucht dat. volgens diezelfde
regeringskringen op een „ui
terst ongelukkig moment ar
gumenten verschaft aan de
pacifistische beweging tegen
de (ook in West-Duitsland zo
omstreden) modernisering
van de NAVO-kernwapens"
En daar zit nu precies de kern
van de zaak. De vraag of Eu
ropa niet het risico loopt het
nucleaire slagveld te worden
waar de Verenigde Staten en
de Sowjet-Unie zo lang mo
gelijk buiten schot blyven,
speelt een belangrijke rol in
de discussie over de nieuwe
NAVO-kernwapens voor
West-Europa en de NAVO-
kernwapenstrategie als zoda
nig. De NAVO is er uiteraard
op uit een conflict zo snel mo
gelijk en op een zo laag moge
lijk niveau te beëindigen. De
tegenstander moet worden
afgeschnkt door de mogelijk
heid dat de NAVO bij een
conflict eerst de kleinere tac
tische kernwapens inzet, ver
volgens de grotere en uitein
delijk de strategische super-
wapens. Die mogelijkheid
van escalatie bestaat, maar is
niet automatisch aanwezig.
De afwezigheid van dat auto
matisme nu leidt tot onzeker
heid zou Amenka de nu
cleaire oorlog niet te lang tot
Europa beperken, zullen de
Russen niet de indruk heb
ben dat ze geruime tyd in Eu
ropa hun gang kunnen gaan
zonder door de Amerikaanse
strategische wapens be
dreigd te worden. Het argu
ment van de tegenstanders
van de modernisenng is nu
juist dat naarmate in West-
Euopa zelf meer en zwaarde
re kernwapens opgesteld
staan de kans groter wordt
dat Europa inderdaad langer
zelf een nucleaire oorlog
moet uitvechten.
In dit spel vol onzekerheden
zijn vage uitlatingen zoals
president Reagan heeft ge
daan over een beperkte nu
cleaire oorlog in Europa, een
zwarte piet die het hele fra
giele strategische spel kan
verstoren. Reagan speelt
daarmee in de kaart van de
tegenstanders van de moder
nisenng, vandaar de irntatie
m regenngsknngen in Bonn
en de ongerustheid in Den
Haag.
Van Mierlo zelf overigens deelt
die bezwaren tegen de nieu
we kernwapens in dit ver
band minder. Volgens hem
wordt de afschrikking met
deze wapens groter en daar
door de oorlog-voorkomende
werking. Hij benadrukte
daarbij echter. „Dit is geen
pleidooi voor die nieuwe
kernwapens".
Opmerkelyk daarbij is overi
gens, dat Van Mierlo zelf in
het verleden steeds grote
twyfels heeft geuit over de
Amerikaanse nucleaire
garantie voor Europa Als
particulier defensiespecialist
kon Van Mierlo die twijfels
ook makkelyk naar buiten
brengen. Een minister van
defensie moet echter rotsvast
in zyn schoenen staan De
nucleaire garantie is er offi
cieel, en daarmee af.
De Russische tegenhanger van
Reagan, president en partij
leider Leonid Bre^jryev. rea
geerde gisteren eveneens op
de uitlatingen van zyn Ame
nkaanse collega. Bre^jryev
viel in een interview m de
party krant Prawda het idee
aan. dat een nucleaire oorlog
„gewonnen" zou kunnen
worden Volgens Reagan
denken de Russen namclyk
wel een kernoorlog te kun
nen winnen. Brezjnjev vraagt
zich af hoe Reagan weet wat
de Russische leiders onder
ling bespreken, maar consta
teert dat het beginnen van
een nucleaire uitwisseling, in
U. Ik- vorm en op welke
schaal dan ook, zelfmoord
betekent Volgens de Russi
sche leider moeten de Ver
enigde Staten eerst zelf belo
ven af te zien van een eerste
nucleaire aanval, waarna er
geen tweede of derde nodig
is.
FERRY MINGELEN
ANTWERPEN - De aanslag gisteren in de joodse wijk van Antwerpen veroorzaakte
Bewoners van de wijk kijken naar de opruimingswerkzaamheden later op de dag.
enorme ravage.
