Drietal versjouwt
de laatste garens
'Mextielfabriek
verlaat Leiden
Waag in teken
gehandicapten
CAftiA
CAS3A
Wolspinnerij
Ede: laatste
uibsidie rijk
/oor aanpak
Omgeving
/an station
Wat krijgen we nu?
Deense doggen bij Casba?
Leidse stadsrubriek
Wat krijgen wij nu?
Vikingen bij Casba?
TOB]
-DAG 20 OKTOBER 1981
LEIDEN
verj
•raak
-ic-cn 4/
Jent
rrstrjjEIDEN - Lasch Balak,
the Henk Breedeveld en
1st» Wout Koppers zijn de
nion laatste textielarbeiders
7} van Leiden. Breede-
veld zwaait over enkele
tjeni weken af. Balak en
ng" Koppers begeleiden de
sluiting vah de Leidse
1lpp vestiging van de Wol
spinnerij Ede tot de
laatste snik, tot het
Hai eind van dit jaar. Dan
eret kan het begrip "Lei-
Run den: textielstad" van
het aardrijkskunde-
ur;boek naar het geschie-
enI denisboek.
de:
"PlOe drie werknemers hebben -
vreemd genoeg - nog steeds
l handenvol werk op de laatste
j-jj Leidse textielfabriek aan de
22,; Kanaalweg 160. De wolwin-
fina kei met restanten garens flo
reert. Vooral sinds januari,
raat toen bekend werd dat de fa-
an8 briek zou gaan sluiten, is de
'V winkel drukbezocht. In de fa-
aat drijf Mostert verplaatsen
veertig ton garen van de op-
:ele slaghal naar de fabriek. Even
tuele kopers zouden zodoen-
de in de fabriek een beter
chiJ overzicht hebben. Het lijkt
S"t verdacht veel op geldverspil
ling; het garen moet uiteinde
lijk toch weg...
!sil Verkocht
1 e' Voor de veiling van half no-
vember blijft overigens niet
1Ci veel materiaal meer over.
Veel machines zijn onder
hands verkocht of doen
s»: I dienst in de andere twee ves-
J' tigingen van de Wolspinnerij,
in Vlijmen en in Ede. Vracht-
auto's rijden af en aan om
spullen weg te slepen. In de
6. kille fabriek worden machi-
ig4 nes ontmanteld. Een haspel
machine en een twijnmachi-
ne verdwijnen naar de vesti
ging in Vlijmen. Acht ton ru
we wol wordt versjouwd.
Zelfs lege dozen verhuizen
naar Ede. Alsof oude tijden
herleven: de Leidse werkne
mers hebben de directie er
immers steeds van beschul
digd "alleen maar spullen
weg te halen uit Leiden ten
gunste van de vestigingen in
Ede en in Vlijmen".
De werknemers en de indus
triebond FNV gaven in ja
nuari van dit jaar hun verzet
tegen de sluitingsplannen
van de directie op. Moeizaam
bereikten FNV-districtsbe-
stuurder Jos Duynhoven en
directeur Sybren Lootsma
een akkoord over het sociaal
plan. Duynhoven sprak toen
tot de werknemers: "Jullie
hebben als laatste textielar
beiders van Leiden er alles
aan gedaan om het bedrijf in
Leiden te behouden. Er is ge
staakt. Het bedrijf is in de
cember bezet. Zo hebben jul
lie directeur Lootsma onder
druk gezet. En daarom heb
ben jullie een redelijk sociaal
plan".
Dat was januari. De produktie
ging echter door tot enkele
weken terug. Directeur
Lootsma meende in januari
nog dat de Leidse produktie
•.uiterlijk in april stopgezet
moest worden. Toen het erop
aan kwam, bleek de Wolspin
nerij nv de produktie van de
1 Leidse vestiging niet te kun
nen missen. Om het groeien
de aantal orders te kunnen
herwerken, moest directeur
Lootsma zelfs acht werkne
mers vragen tot eind vorige
maand door te blijven produ
ceren, hoewel hun opzegter
mijn al verstreken was. Met
in totaal veertien mensen is
tot eind september garen ge
maakt.
Pils
Lasch Balak: "De laatste pro-
duktiedag was 25 september.
Wout Koppers, Henk Breedeveld en Lasch Balak (v.l.n.r.), de laatste drie Leidse werknemers van Wol
spinnerij Ede: "De Leidse textiel is nooit een florissante zaak geweest".
De machines zwijgen in de lege en kille fabriek aan de Kanaal-
weg. De aanduiding "Leiden textielstad" kan uan Het aardnjs-
kundeboek naar het geschiedenisboek. Zelfs de lege dozen verhui
zen naar Ede.
Ik heb zelf maar wat kratten
pils gekocht. Van de hoge he
ren was niemand te zien ter
wijl de meesten van ons hier
heel hun leven gewerkt heb
ben". Henk Breedeveld (61)
bijvoorbeeld 'zit' 46 jaar in de
Leidse textiel. Via fusie en
naamsverandering 'verhuis
de' hij van Van Wijk Herin
ga naar Zaalberg, en vervol
gens naar de Wolspinnerij
Ede. Hij heeft nog gewerkt
bij Van Wijk aan het Leven
daal waar nu de Codimarkt
en het Laktheater zit. En hij
heeft gewerkt bij Van Wijk
aan de Vestestraat waar op
het moment woningen wor
den gebouwd. "Zo'n zestien
jaar geleden had je de fusie
tussen Zaalberg en Van Wijk
Heringa", vertelt Breede
veld. "Zaalberg nam de pro-
duktiefabriek van Van Wijk
aan de Kanaalweg over. Hier
ben ik in '51 gekomen. In '52
was het een drukte van be
lang; we maakten toen de
kens voor het leger".
Vijf jaar geleden verkocht Zaal
berg de verliesgevende de-
kenproduktie tesamen met
de merknaam 'Zaalberg' aan
Aabe in Tilburg. De naam
van de "nv Koninklijke Ne-
derlandsche Fabriek van
wollen dekens voorheen J. C.
Zaalberg Zoon" werd daar
om veranderd in Wolspinne
rij Ede nv. Zaalberg had be
halve de vestiging in Leiden
namelijk spinnerijen in Ede
en Vlijmen en een ververij in
Tilburg (die in '79 dicht ging).
Aan de Kanaalweg werden
geen garens voor dekens
meer gemaakt maar alleen
nog maar garens voor de ta
pijtindustrie.
Wout Koppers (bijna 58) zit al
43 jaar bij Zaalberg en de
Wolspinnerij Ede. "De Leid
se textiel is nooit een floris
sante zaak geweest", verhaalt
hij. "In de dertiger jaren was
het niet best voor de werkne
mers. Een 48-urige werkweek
met slechts drie betaalde
vakantiedagen in het jaar. De
mensen moesten toen nog op
klompen lopen; als er iemand
in de jaren dertig op schoe
nen kwam, dan werd ie met
een ontslagen. Er was geen
CAO. De directie trok men
sen van buiten de stad aan
die voor een paar gulden
minder kwamen werken. De
'oude' werknemers mochten
blijven werken maar dan na
tuurlijk ook voor een paar
gulden minder. Mensen wer
den 's maandags ontslagen,
donderdags weer aangeno
men en vervolgens weer ont
slagen. Al naar gelang het uit
kwam. Dat waren de crisisja
ren"
Somber
"Dat ziet er somber uit". Lasch
Balak heeft tijdens de verha
len van Koppers en van Bree-
van de Wolspinnerij
keken. De schulden op korte
termijn zijn toegenomen tot
meer dan tien miljoen gul
den. Het verhes over 1980 is
méér dan zes miljoen gulden
(waarvan de helft op conto
komt van de sluiting van de
Leidse vestiging). De laatste
drie op de fabriek verwach
ten dat de directie nu ook
aanstuurt op de sluiting van
de vestiging in Ede. "De di
rectie concentreert alles al op
Vlijmen. Alleen in Vlijmen
wordf nog geïnvesteerd. In
Ede zijn al mensen ontslagen
en de directie schijnt mensen
weg te willen hebben die re
gelmatig ziek zijn", vertelt
Koppers. "Het zal moeilijk
worden in Ede. In Ede is min
der eenheid onder het perso
neel dan bij ons het geval
was. Met steun van de bond
voerden wij een eensgezinde
actie. We hebben nu in elk ge
val een goed sociaal plan;
aanvankelijk zat er helemaal
niks in". In Ede en Vlijmen
werken nog 110 mensen.
Vijftig
Toen Balak bg de Wolspinnerij
kwam. zes jaar geleden,
werkten nog 110 mensen al
leen al in Leiden. Via de ene
"reorganisatie" na de andere
bleven ruim vgfUg mensen
over die bg de laatste reorga
nisatie (de sluiting) massaal
ontslagen zgn. Balak heeft
nog geen nieuwe baan, even
als veertig anderen. "Ik heb
alles al geprobeerd. De leef
tijd speelt een rol, denk ik".
Breedeveld en Koppers val
len met zes anderen in de
gunstige regeling uit het so
ciaal plan voor werknemers
die 57'/H jaar en ouder zgn.
Slechts vgf werknemers heb
ben werk kunnen vinden;
twee bij de Touwfabnek in
Leiderdorp, twee bg Reed. de
snelst groeiende industrie
van Leiden en één bg Heme-
ken in Zoeterwoude.
RENE VAN DER VELDEN
ADVERTENTIE
SIDEN - In het kader van het in-
"«ternationaal jaar van de gehandi
capte zijn er deze week in het
Waaggebouw diverse activiteiten
cepland die met gehandicapt--
,jjzgn te maken hebben. Zo werd
^gisteravond, nadat wethouder
SiSchoute de week officieel ge
opend had, de film "Behinderte
fjtaebe" vertoond. Deze film liet
2ïzien welke problemen zwaar ge
handicapten kunnen ondervin-
g den bij het aangaan van relaties
^met anderen.
et voorportaal van het Waagge-
.EIDEN - De demissionaire mi
nister van verkeer en waterstaat,
I Zeevalking, heeft de gemeente
Leiden een rijksbijdrage toege-
kend van 325.000 gulden voor de
i aanleg van bus- én fietsvoorzie-
f ningen nabij het NS-station en
voor maatregelen om de bereik
baarheid van het station te ver-
beteren.
forig jaar juni vroeg de gemeente
1 het geld aan voor de aanleg van
fietsoversteekplaatsen, fietspa
den en een busstrook; voor de
aanpassing van de verkeerslich
teninstallatie en het parkeerter
rein voor kort-parkeerders en
voor de verbetering van de voor
rijgelegenheid voor bussen en
particuliere auto's bij het station.
boutf is Voor de gelegenheid in
gericht met stands van verschei
dene Leidse gehandicaptenorga
nisaties. Daarnaast worden er re
gelmatig dia's vertoond van de
Provinciale Revalidatie Stich
ting en zijn er doorlopend vi
deo-voorstellingen van de para
lympics. Fotowanden informe
ren de bezoekers over de moge
lijkheden en onmogelijkheden
van gehandicapten op gebieden
als wonen, werken, sport, ver
keer en vervoer.
De toneelgroep Spektakel treedt
vanvond in de Waag op met het
stuk "Ik zou nog liever dood
zijn". De manier van leven van
blinden en slechtzienden wordt
in dit toneelstuk uit de doeken
gedaan. Het Visueel Theater
geeft woensdamiddag een kin
dervoorstelling, 's avonds wordt
het stuk "Holiday" opgevoerd.
Donderdag speelt het Wespe
theater "Buitenbeentjes', waarin
de betutteling door de maat
schappij van geestelijk gehandi
capten wordt belicht. Cabaret
groep Schoppen Negen speelt
vrijdagavond het satirische stuk
"Voor mensen die 't horen wil
len", terwijl de gehandicapten-
week zaterdagavond wordt be
sloten door toneelgroep Braak.
Deze speelt het verhaal van de
motorrijder Kees, die na een on
geluk plotseling in de wereld van
de gehandicapten terecht komt.
Wethouder Schoute zei gister
avond dat de gemeente niet al
leen deze week, of zelfs dit jaar,
speciale aandacht aan de gehan
dicapte wil besteden. Begin dit
jaar werden er werkgroepen in
gesteld die de integratie van de
gehandicapte moeten bevorde
ren. Deze werkgroepen, waarin
naast ambtenaren ook gehandi
captenorganisaties vertegen
woordigd zijn, moeten volgens
Schoute leiden tot een goed ge
handicaptenbeleid.
(Let op de krant van a.s. vrijdag)
Casba Woonwarenhuis, Hoge Rijndijk 315, Zoeterwoude
LEIDEN - Zes werkloze school
verlaters kunnen bij het reken
centrum van de gemeente een
opleiding krijgen in de automati
sering. Na hun opleiding kunnen
zij - bij gebleken geschiktheid -
bij de gemeente blijven werken.
Het rijk heeft hiervoor aan de ge
meente een financiële bijdrage
toegezegd.
In samenwerking met het geweste
lijk arbeidsbureau zullen gega
digden worden geselecteerd.
Gemeente
gaat school
verlaters
weer opleiden
Wethouder Fase (personeelsza
ken) noemde het een fraai suc
cesje Anderzgds achtte zg het
'in feite lapwerk voor een struc
tureel probleem' Zg doelde hier
mee op de aansluiting op elkaar
van school en werk
"Vrnuv.n voor dit werk in het
bijzonder geschikt, denk ik, van
wege de vereiste nauwkeurig
heid", antwoordde Fase op de
vraag of vrouwen bg de selectie
voorrang krggen.
door René van der Velden Jaap Visser
ADVERTENTIE
Opknapkoop
Tot grote ergernis van bewo
ners van de Floresstraat (De
Kooi) zijn twee gemeentewo
ningen in hun straat dichtge
timmerd. "De gemeente sti
muleert dat wij onze wonin
gen opknappen, maar diezelf
de gemeente laat intussen
haar eigen woningen verkrot
ten", klaagt de buurt, boos op
de gemeente.
De ene gemeentewoning (num
mer 33) staat al drie jaar leeg.
De andere (nummer 31)
kwam in mei van dit jaar leeg
en is vorige week dichtgetim
merd. Twee dichtgetimmer
de huizen is geen gezicht, ze
ker gezien de woningnood,
schrijven straatbewoners aan
de gemeenteraad.
De gemeente heeft de twee hui
zen vier jaar geleden voor de
somma van 12.000 gulden per
stuk aangekocht met de be
doeling ze op te knappen. Het
is een experiment voor de ge
meente: krotjes goedkoop
opkopen en zelf opknappen.
Een experiment met proble
men.
De gemeente wilde beide hui
zen tegelijkertijd aanpakken.
Dat alleen al werkte vertra
gend. Het 'wachten' was tot
de bejaarden die in nummer
31 woonden, hun pand zou
den verlaten. Na lang aan
dringen vertrokken deze be
woners. Vertragend werkt
ook dat de opknapbeurt
duurder uitvalt dan aanvan
kelijk werd voorzien. De ge
meente moest het opknap-
plan voor beide huizen nog
eens naar het ministerie van
volkshuisvesting sturen om
een aanvullende sloot subsi
die binnen te halen.
Die subsidie is nog niet binnen
maar een brief van de provin
cie is inmiddels wél binnen.
Üe provincie" gaat niet ak
koord met het opknappplan.
andere helft na de opleve
ring. Maar tot zgn ergernis
heeft Hoogeboom nog geen
gulden in de knip: "En het
rijk de particulieren maar
aanmoedigen om monumen
ten op te knappen"
Hoogeboom vertelt nu dat een
ambtenaar van Monumen
tenzorg hem vonge weck
kwam toezeggen dat hg bin
nen zes weken 36 000 gulden
zou krggen. H oogeboom
"Het lijkt wel alsof ze daar
pas haast kunnen maken
wanneer een zaak in de publi
citeit komt"
Doorbraak
De Leidse showband Concor
dia speelde vorige week voor
65.000 mensen. Dét krijgt een
popgroep als Genesis niet
voor elkaar.
Concordia mocht op uitnodi
ging van het bestuur van het
Feyenoord-stadion voor de
muzikale omlgsting van de
voetbalinterland Nederland-
Belgie zorgen Helaas. Het
Wilhelmus ging door het
massale gezang op de volge
pakte tribunes de mist in en
D'66 onthield het thuisfront
in de pauze van een live-op
treden van Concordia. (Tenzg
dat naar de Belgische t v
keek. daar werd het slot van
het optreden wel uitgezon
den)
De heren stadion-bestuurders
waren zó tevreden waren
over de muzikale prestatie
van Concordia dat de band
met een flinke fooi en een
nieuwe uitnodiging op zak de
bus naar Leiden nam Op 1 en
3 augustus volgend jaar mag
Concordia opdraven tgdens
het traditionele Feyenoord-
toernoof In de Kuip breken
tegenwoordig geen Leidse
voetballers maar Leidse mu
zikanten door.
De dichtgetimmerde woningen
Dat komt dan weer omdat die
rijkssubsidie nog niet binnen
is. Omdat de arme gemeente
Leiden onder curatele staat,
kan de gemeente geen spij
ker de muur inslaan voordat
de provincie heeft gezien dat
die spijker betaald is.
Ambtenaar Lek verwacht dat
de provincie haar goedkeu
ring alsnog zal geven, als het
ministerie de subsidie heeft
toegezegd. Dat kost tgd. De
opknapbeurt kost overigens
maar liefst twee ton. De ge
meente betaalt een eigen bij
drage uit de geldpot "wonin-
gontrekking (ondernemers
die toestemming krggen
i de gemeente aan de Floresstraat.
woonruimte te gebruiken als
bedrijfsruimte moeten geld
in deze pot stoppen; een
goedgevulde pot).
Na de experimentele aankoop
van de twee huizen in de Flo
resstraat, heeft de gemeente
geen andere panden aange
kocht voor een soortgelgke
gemeentelijke woningverbe
tering. Tja, eerst even wac h
ten op de afloop van het ex
periment aan de Floresstraat.
Wg wachten geduldig af,
maar wonen dan ook niet in
de Floresstraat. Toch maar
eoed dat de gemeente niet
hele straten vol beeldbepa
lende krotjes heeft opge
kocht
Inleveren (2)
Nog maar net stonden de pro
blemen van meubelmaker
Hoogeboom in de krant of de
ambtelgke molens begonnen
zeer snel te draaien
Hoogeboom heeft zojuist z'n
monumentale pand aan de
Oude Rijn voor zeer veel geld
opgeknapt. Daarvoor zou hg
ongeveer een ton subsidie
van gemeente, provincie en
rgk vangen. Een halve ton
halverwege het karwei en de
(Let op de krant van a.s. vrijdag)
Casba Woonwarenhuis, Hoge Rijndijk 315, Zoeterwoude
