4BZDDI
Trijfel
jEjirJ
B recht in 1984' onder
de woorden bedolven
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1981
PAGINA 19
Paling
Vorige week kwam ik even in
de verleiding een pondje pa
ling te kopen, maar de prijs
hielp mij die verleiding te
weerstaan. Weliswaar hoeft
niet elke in Broek in Water
land gekochte paling ook in
de onmiddellijke nabijheid
van de Volgermeerpolder ge
vangen te zijn (wie weel komt
ze wel uit Egypte, of uit Ca
nada!), maar je kunt toch be
ter het zekere voor het onzeke-
U begrijpt mijn voorzichtig
heid. In het slib rond de Vol
germeerpolder is dioxine
aangetroffen, het dodelijkste
gif dat ooit door de mens. die
bolleboos, gemaakt is (3000
maal giftiger dan strychnine,
en dank zij Agatha Christie
weten we hoe giftig dat al is!),
vissen zouden dat spul wel
eens in kunnen slikken c.q. op
kunnen nemen, en je schijnt
het er met braden in roombo
ter niet een twee drie uit te
krijgen.
Mijn voorzichtigheid zal wel
overdreven en overbodig zijn.
Vorige week vrijdag stond er
dit berichtje in Het Parool:
„In paling die gevangen is in
het water van de vuilnisbelt
Volgermeer is zeer weinig
dioxine gevonden. „In het
licht van wat bekend is over
de mogelijke effecten van dio
xine lijkt daarom aan het
nuttigen van die paling geen
beperking te hoeven worden
opgelegd". Dat zegt directeur
H. Hexda van het Centraal
Milieu Laboratorium".
Dat klinkt geruststellend, zeker
na het alarm dat dr. J. Co-
pius Peereboom twee weken
geleden sloeg. De oud-direc
teur van het Instituut voor
Milieuvraagstukken meent,
dat de Broek in Waterlanders
die één flinke paling per week
eten die afkomstig is uit het
slib van de belt, voor die week
2160 keer te veel dioxine naar
binnen hebben gekregen. Drs.
Heida daarentegen zei nog
op 20 augustus, dus een
maandje geleden, dat het ui
terst onwaarschijnlijk was
dat er dioxine in die paling
Door
\ico
zit.Vanuit het laboratorium
in Milaan heb ik al gehoord
dat er waarschijnlijk niks zit
in de vijf kilo paling die ik er
persoonlijk heen gebracht
heb. In één paling zit mis
schien dioxine tot aan de
grens van het aantoonbare".
Picogram
En inderdaad, een maandje la
ter werd bericht dat er „zeer
weinig dioxine" in de Volger-
meerpaling was gevonden.
Hoe weinig is zeer weinig ei
genlijk? De GG en GD van
Amsterdam gaat uit van een
'acceptable daily intake'
(aanvaardbare dagelijkse
opname) van 240 picogram.
Het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid gaat echter
uit van slechts 13 picogram,
dat is dus 20 keer minder.
Maar ook 240 picogram is
geen gewicht dat u vaak bij
de SRV zult laten afwegen,
want dat is bijna een kwart-
miljardste gram. Dr. Copius
Peereboom heeft voorgere
kend dat iemand die 70 jaar
lang elke dag 240 picogram
Volgermeerslib naar binnen
krijgt, dan in totaal iets meer
dan 6.000.000 picogram is 6
milligram is zesduizendste
gram heeft binnengekregen.
Hoeveel is dat? Het gewicht
van één zandkorrel? Of van
een suikerkorrel?
Met andere woorden: het gaat
om buitengewoon kleine hoe
veelheden. Nu is er twee
maanden geleden in Ottowa
een conferentie gehouden (de
grootste dioxine-conferentie
ooit gehouden!), waar Cana
dese en Amerikaanse geleer
den tot de conclusie kwamen
dat er niet genoeg dioxine in
het Ontario Meer zat om een
totaal verbod van het eten
van vis uit dat meer te
rechtvaardigen. Goed nieuws
dus! De bestaande waarschu
wing uit 1975 om niet meer
dan één maaltje vis per week
uit het Ontario Meer te eten,
zal het publiek ook tegen dio
xine beschermen, was de me
ning der geleerden. Er waren
179 vissen onderzocht, die
van 10 tot 30 ppt (delen per
biljoen) dioxine bevatten, ter
wijl 50 tot 70 ppt nog als vei
lig voor consumptie wordt be
schouwd. De meeste geleerden
meenden nochtans dat zij bij
20 ppt zouden adviseren
voorzichtig te zijn met het
eten van vis, een getal dat
men in New York zelfs tot 5
ppt wil terugbrengen. Onta
rio heeft de inwoners dus in
1975 al gewaarschuwd niet
meer dan één pond vis per
week uit het Ontario Meer te
eten. terwijl kinderen onder
de 15 jaar en vrouwen die
nog zwanger konden worden
er beter helemaal niet van
konden eten. Stroomafwaarts
van de Dow Chemical fabriek
in Midland was wel vis aan
getroffen met een gehalte van
695 ppt. Trouwens, ook builen
dat sterk besmette gebied wa
ren nog vissen aangetroffen
met een hoger gehalte dan 30
ppt, en dat waren palingen.
Maar die waren in Canada
en de Verenigde Staten al
verboden voor consumptie,
omdat zij een onaanvaard
bare hoeveelheid PCB's po-
lychlorinated biphenyls) be
vatten. En nu citeer ik het Ca
nadese dagblad 'Globe and
Mail' even letterlijk:
„Deze paling wordt door Cana
da naar Nederland en Duits
land geëxporteerd, landen
die wel op de hoogte zijn van
het PCB-gehalte van de pa
ling, maar die geen enkele re
strictie kennen ten aanzien
van die chemicaliën zelf'.
Het was, hoe dan ook, een wijs
besluit, om dat pondje paling
niet te kopen!
ROTTERDAM - Met een
subsidie van de Rotter
damse Toneelraad heeft
de groep Moving Being
uit Wales enige tijd ge
werkt aan een project over
Brecht en Orwell. Afgelo
pen vrijdag en zondag
vond de perspremière
plaats in Utopia, een leef-
werkgemeenschap die
aan de rand van Rotter
dam is gevestigd.
De produktie 'Brecht in 1984' is
groots en ambitieus opgezet. Er
worden veel verschillende on
derwerpen behandeld, en ook
veel ideeën geuit. Uiteindelijk
komt het echter er op neer dat de
mens op zijn hoede moet zijn
voor het ontstaan van een totali
taire staat, dat in de geschiedenis
voorbeelden te over zijn van dic
tators en/of regeringen die de
mens zijn persoonlijke vrijheid
ontnamen, en dat het gevaar ze
ker niet geweken is. De Spaanse
burgeroorlog, nazi-Duitsland,
Stalinistisch Rusland en de kou
de oorlog passeren de revue. De
ze scènes worden gespeeld als de
repetities van een toneelgroep
die in een door een staking stil
gelegde fabriek oefent. Tussen
door krijgen we dan ook discus
sie tussen de spelers, de regis
seur en de schrijver over de wen
selijkheid van sommige scènes,
en over de persoon en de bedoe
lingen van Brecht en Orwell. Bo-
vendien zijn daar nog een toeval
lig aanwezige lasser, die het on
zin vindt dat een toneelgroep
zich wel even zal opwerpen voor
de arbeiders, en een anarchist
die regelrecht verzet tegen syste
men even onzinnig vindt als die
systemen zelf. Er ligt dus heel
wat stof voor discussie, en de
zwakheid van de produktie is
dan ook de grote verbaliteit. Er
wordt enorm veel gesproken, uit
gelegd en verteld wat ófwel ge-
Fragment uit 'Brecht in 1984'.
speeld, ólwel gewoon weggela
ten had kunnen worden. Tenslot
te doet het er niet zoveel toe te
weten of Orwell communist was
vóórdat of dóórdat hij aan de
Spaanse burgeroorlog deelnam.
Door het over dit soort dingen te
hebben maakt de groep de per
soon Orwell belangrijker dan
zijn ideeën en inzichten, waar het
in deze produktie toch om gaat.
Met behulp van een groot aantal re
kwisieten, waaronder dia's, fo
to's en film wordt men door de
diverse scènes geleid. Opmerke
lijk daarbij is, dat ondanks de
schokkende beelden (lijken, con
centratiekamp) door het gespeel
de heen een afstandelijkheid
blijft, waardoor de toeschouwer
niet meegesleept wordt. Een
Brechtiaanse opstelling, die in
houdt dat het publiek niet zich
identificeert, maar het getoonde
analyseert om zo tot een beter in
zicht te komen. Alleen hoort daar
wel bij dat de spelers de frag
menten in een historisch per
spectief plaatsen, dat nu te veel
ontbrak. Als publiek kon men
daarom met het gebodene erg
weinig kanten op.
Hal 3 van Utopia is eigenlijk niet
geschikt voor dit soort theater;
de tekst was moeilijk verstaan
baar door de slechte akoestiek,
het (incidentele) gebruik van mi
crofoons maakte het alleen maar
erger. Het spelen, zingen en mu
siceren van de acteurs was rede
lijk zonder grote uitschieters. De
mooiste momenten uit de twee-
en-een-half uur durende voor
stelling waren toch wel de
'speak-dance' van Belinda Neave
en de uitbeelding van de Guerni
ca door de hele groep, beide frag
menten, waarin beweging be
langrijker is dan tekst. Er wor
den deze week nog enkele voor
stellingen gegeven.
JACQUELINE MAHIEU
Schepen
(Kleine vaart)
Aardenburgh 19 te Rotterdam.
Adara pass 20 Intersection nr Parana.
Alk 19 te Dordrecht.
Altappen 19 vn Rotterdam nr Lulea.
Arctic 20 rede Lagos.
Arrow 18 te Rotterdam.
Bottenvikken 20 60 n Kp. Bon nr Livei
Caribic pass 20 Dungeness.
Cornells Broere 19 vn Dordrecht nr
Tees,
Diana-V 18 vn Rotterdam nr Howden-
dyke.
Elisabeth Broere 20 vn Rotterdam i
Tees.
Engelina Broere 20 van Rotterdam nr
Felixstowe.
Fairlane 20 80 z New Orleans nr Warri,
Frisian Skipper 20 te Rotterdam.
Galloway Express pass 20 Jijel nr Beng-
(Grote vaart)
Abida 21 vn Bombay nr Singapore,
Acmaea 21 rede Balboa.
Amstelland 20 80 ono Madeira nr Ham
burg.
Antilla Bay 20 600 w Walvisbay nr Sal-
Atlantic Star 20 vn Southampton nr
New York.
Bilderdijk 20 vn Savannah nr Rotter
dam.
Breda 20 350 z Nova Scotia nr Djeddah,
Broere Aquamarine 20 vn Sarroch nr
Birkenhead,
Chevron Kentucky 21 ta rede Sidi Kerir,
Chevron The Hague pass 20 Skagen nr
Coral Rubrum 20 vn Istanbul nr Ale
xandre.
Delfborg 20 te Lübeck,
Diadema 20 vn Aruba nr Baton Rouge.
Dockexpress-10 20 vn Yokomhama nr
Balboa.
Dockexpress-12 pass 20 Kp. Uvillano nr
Port Louis,
Eemhaven 19 te Rotterdam,
Felipes 20 te Valparaiso.
Fusus 20 van Singapore nr Perz. Golf.
Happy Mammoth 20 te Singapore.
Hollandia 20 vn Santo Tomas de Castilla
nr Puerto Cortez,
ffOiTE B6SM1AJ6M KOET
xlE STEEDS SCKOHE.
V SOK/CEAJ AVSJ
FRED BASSET Piege2ondteids-manie 1
van hem...Wat wandelen. J
(w& wande-)
Q en...
J Wat handlopen.
't Is rast net gpea j
me1
du-.
39S4
4°
0 tr
j
De belevenissen van jommeke |Jg MASKERS
Haha, we zullen die broekventjes eens temmen Verdraaiddie zijn verroeste
stem heb ik nog
Agenda
Leidse bioscopen
LUXOR (121239) "Raiders of the lost
ark", da 14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo.
14.15, 16.30, 19 00 en 21.15 uur. 12 jr
CAMERA (124919): "Dood op de Nijl".
da. 19.00 en 21.15 uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Astenx verovert Ro
me". za.. zo. en woe 14.30 uur
Nachtvoorstelling "Porno in het Penta
gon". vr. en za. 24.00 uur. 16 jr.
LIDO 1 (124130): "Het meisje met het
rode haar", da. 14.30. 19.00 en 21.15 uur.
zo. ook 16.45 uur, 12 jr.
LIDO 2: "For your eves onlv". da. 14.30,
19.00 en 21 15 uur. zo ook 16 45 uur. 12
LIDO 4: "Escape from New York", da
14 30. 19.00 en 21 15 uur. zo. ook 16 45
uur. 16 jr.
STUDIO (133210): "Christiane F da.
19 00 en 21.15 uur, do., vr.. ma. en di. ook
14 30 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Donald Duck", za. en
woe. 14.30 uur. zo. ook 16.45 uur
TRIANON (123875) "Stingray", da.
14.30, 19 00 en 21.15 uur, zo 14.15. 16.30.
19.00 en 21.15 uur. 12 jr
REX (125414): "Bijles in pornoplezier
tjes". da 14 30. 19.00 en 21.15
EURO 2: "Christiane F da. 13.30.18.30
en 21.15 uur. zo. 13.15. 16 00. 18.30 en
21.15 uur. 12 jr
Nachtvoorstelling: "St. Ives", za. 24.00
uur. 16 jr
EURO 3 "Fort Apache, the Bronx", da
13 30. 18.45 en 21.30 uur. zo 13 45. 16.15.
18.45 en 21.30 uur. za. ook 24.00 uur, 16
Bioscoop Voorschoten
(reserveren 01717-4354)
GREENWAY: "Kentucky fried m
do., vr. za 21 15 uur. woe 20.30 i
"Buddy goes West", vr. 19.00 uur,
16.00 en 19.00 uur. zo. 15 30 en 18 30 u
woe. 16 00 uur. al.
"Dark star", zo. en ma. 20 45 uur,
20.15 uur. 16 jr.
Bioscoop Katwijk
(reserveren 01718-74075)
CITY 1 "Een brug te ver", da 19 45 uur.
za.. zo en woe. ook 14 15 uur. 12 jr.
CITY 2 "Elephant man", da. 14 45.18 45
en 21.15 uur. 16 jr
CITY 3 Vrijdag de 13de". da 14 45
18 45 en 21 15 uur. 16 jr
CITY 4 Raging buil", da beh
BASKISCHE RUST
SALADE
Kook 250
groene papnk» over
dwars in smalle reepjes
Breng walcr met wat
tout ;.an de kook en Uat
hierin de reepjes papn
Snyd 150 g harde worsl.
byv Spaanse chorizo.
grette klop door vier
eetlepels zonnebloemo
lie 1 eetlepel azyn. I
theelepel mosterd 1
theelepel geraspte uit. I
theelepel suiker. 1 thee
lepel paprikapoeder e
land voegt men graag
scherpe paprika toe
Vermeng de koude ryst
met reepjes paprika.
Proef of salade naar uw
smaak voldoende azyn
Bioscopen Alphen
(reserveren 01720-20800)
EURO 1: "For your eyes only", da. 18.30
en 21.15 uur, do., vr., ma. en di. ook 14.30
uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Pipo en de piraten van
toen", za.. zo. en woe. 13 45 uur.
Nachtvoorstelling: "The fog", za. 24.00
uur. 16 ir
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Ebsabeth-ziekenhuis.)
'Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconeaseahu Is
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling- vaders extra van
1800-18.30 uur. Kinderafdebng dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiènt).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kraamafdeung dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16 00 uur en van 18 30-19.30
Kinderafdeling dagelijks van 15 00-
c.c.U. (hartbewaking): dagelijks
14.15-14 45 en van 19 00-19 30 uur
Intensieve verpleging dagelijks
14.00-14.30 en van 19 00-19.30 uur
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten fbehalve ktnderm)
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14 15-15 00 uur
18.30-19.30 uur
Inca 19 500 n Azoren nr Rotterdam,
Incotrans Spirit 20 te Corinto,
Kylix 20 te Shellhaven.
Latia 20 vn Singapore nr Mina al Fahal,
Latirus 20 te Fos,
Lingegas 20 vn Le Havre nr Imming-
Loosdrecht 20 vn Coatzacoalcos nr Port
Nedlloyd Albany 21 250 z Salomon eil
Nedlloyd Franklin 21 230 ozo Lae nr
Auckland.
Nedlloyd Hoorn 20 vn Hongkong nr Pu-
Nedlloyd Korea 19 vn Amsterdam nr
Paramaribo,
Nedlloyd Madras 20 100 wzw Reunion
Singapore,
Port Elisabeth.
Nedlloyd Rotterdam 20 te Houston.
Nedlloyd Sinoutskerk 22 te Singapore
Nedliovd Waalekerk 19 te Rotterdam.
Nedlloyd Westerkerk 20 vn Dominica nr
Fort de France.
Niso 20 vn Rotterdam.
Obelix 20 170 zzo New Orleans nr St. Ja-
Avondbezoekuur afdebng Verloskunde
1800-1900 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
14 30-14.45 uur en van 18 30-18 45 uur
Bezoek aan errutipc patiënten wanne*..-
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken
Bezoektijden Ktnderkhntek.
Dagelijks:
15 00-15 45 uur
18 30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling-
Elke da?
14 15-15 00 uur
18 30-19 00 uur
Alphen aan den Rnn
Rijnoord le en 2e klas 111130.
1330-14 15 en 18 30-1930 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamai
deling 13.30-14 45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18 30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vbeg
verkeer van en naar Schiphol kunn.-r
dag en nacht worden gemeld by het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
Galerie Van der Vlist - Botermarkt 3. l
1 november, Henk Corduwener - aqua
rellen, Kees Haak - schilderijen, di. t/m
za. van 10-17 uur.
Galerie de Oude Rijn - Stille Mare 4
t/m 29/9. expositie van Corneille litho's
bn Nick Fntz keramiek, di tm za van
10-18 uur. do van 10-21 uur en zon van
11-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde
Steenstraat 1. t/m 3/1 '82. "Indianen van
Mexico. Azteken in 't Verleden. Nahuas
van Heden, geopend ma t/m za 10-17
uur; zó- en feestdagen 13-17 uur
Hortus Botanicus Oranjerie, ingang
Rapenburg 73. tot 28/9. tentoonstelling
•'Bomen. Beesten, Hout', geopend van
ma t/m za van 10 tot 16.30 uur en zo van
12 30 tot 15 30 uur.
Museum Boerhaave - Steenstraat la. tm
15/11, tentoonstelling "Mooie klokken,
beste kijkers". Sterrenkunde in de 19e
€WC 1 lieums
22 september 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant
Eenige dagen geleden werd
bij Weenen een 19-jarig meisje
aangehouden, dat zonder mid
del van bestaan ronddwaalde.
Weldra bleek, dat zij in 1862 in
een ziekenhuis te Weenen gebo
ren was, doch spoedig daarna
in Turopolis, Hongarije, als
iHjndelinge aangegeven was.
Voorts kwam aan het licht, dat
zij. evenals hare moeder. Jose
phine Hirschel heette, dal de
moeder een Israëlietische ge
weest en spoedig na de geboorte
gestorven was. haar dochtertje
bij testament 14,000 florijnen
nalatende. Men had het kind
echter niet meer gevonden en de
nalatenschap bij de Weener De
posito-bank belegd, waar ze nu
tot 30,000 florijnen is aange
groeid. Nadat de pleegouders
in Turopolis ongeveer een jaar
geleden overleden waren, stond
het meisje geheel alleen in de
wereld. Zij sloot zich nu en dan
bij reizende kermistroepen en
ten slotte bij een Zigeunerbende
aan, doch ontvluchtte deze ueer
en werd nu te Weenen als land
loopster aangehouden Er zal
thans een curator worden be
noemd om het meisje in het be
zit van haar vermogen te stel
len.
ner van Randwijck (Geld.) door
een "reizend magnetiseur" te
zijnen huize behandeld. Na de
behandeling bemerkte de pa
tient dat niet alleen de pijn in
de borst, maar ook zijn gouden
horloge met dito ketting en zijn
portcmonnaie verdwenen wa
ren. Vermoedelijk waren deze
voorwerpen door de groote
magnetische kracht nan den
medicijnman aan diens vin
gers blijven kleven.. Om zich
hiervan te overtuigen begaf de
gedupeerde zich naar de wo
ning ran den "dokterdoch de
ze bleek niet icoonachtig te zijn
op het opgegeven adres Er zal
i nu een andere "ziener", name
lijk de politie worden geraad
pleegd om de verloren t
pen op te sporen
«N
NooP-urT-
GAN6 -K£>M
AC.H-rpA.2E
AAK I
