Belgisch kabinet gevallen
Weinig uitzicht
ondanks hervat
driehoeksoverleg
El Salvador wil
meer hulp V.S.
Haig legt
en beleid
verband veiligheid
voor Derde Wereld
Britse transportarbeiders
steunen Labour's Tony Benn
Kwestie Palestijnen:
Kans op nieuwe verkiezingen
Britse waarschuwing
aan adres Guatemala
PfNSDAG 22 SEPTEMBER 1981
BUITENLAND
PAGINA 15
ders. die volgens hem de versto
ring had georganiseerd, bij naam
te noemen. De bewuste man was
echter niet eens aanwezig ge
weest bij het gebeuren en eiste
van Healey een officiële veront
schuldiging. Zo niet. dan zal hij
Healey wegens smaad voor het
gerechtshof dagen.
Onder weinigbelovende
omstandigheden wordt
na 15 maanden in Cairo
morgen het driehoeks
overleg krachtens de
akkoorden van Camp
David over Palestijnse
autonomie hervat.
Drie jaar na Camp David heb
ben de onderhandelaars van
de Verenigde Staten. Egypte
en Israèl nog geen concrete
resultaten bereikt. "Gematig
de" Arabische landen zoals
Jordaniè en Saoedi-Arabié
weigerden hardnekkig zich
(Van onze correspondent
Lia van Bekhoven)
LONDEN (GPD) - De grootste
Britse vakbond, die van de trans
portarbeiders, heeft gisteren be
sloten haar stem uit te brengen
op de linkse kandidaat voor het
vice-leiderschap van de Labour-
partij.Tony Benn. Die beslissing
is een gevoelige klap voor Benns
gematigde tegenkandidaat. De-
nis Healey. Een bestuurslid van
de transportarbeidersbond zei
dat de keuze op Benn was geval
len. omdat zijn beleidsopvattin
gen, zoals uittreding uit de Euro
pese Gemeenschap, eenzijdige
nucleaire ontwapening en vrije
loononderhandelingen, overeen
komen met die van de vakbond.
Volgens aanhangers van Healey
druist de keuze van het bondsbe-
stuur in tegen de wensen van de
leden, die in een referendum hun
voorkeur voor Healey te kennen
hadden gegeven. De steun van
de transportarbeidersbond, die
1.250.000 leden telt. is van essen
tieel belang voor Benn, wil hij als
Eyskens had zich in de loop van de
avond naar de koning begeven,
nadat er even na acht uur nog
een kabinetsberaad geweest was
dat nauwelijks een kwartier
duurde. Tijdens dat beraad bleek
dat de ontstane tegenstellingen
tussen aan de ene kant de Waalse
socialisten en aan de andere kant
Waalse en Vlaamse christen-de
mocraten plus Vlaamse socialis
ten, over de financiële oplossing
voor de Waalse staalproblemen,
onoverbrugbaar waren gewor
den.
Op een persconferentie die hij gis
teravond hield zei Eyskens dat
de val van zijn regering het ge
volg is "van een toestand die vol
komen onduldbaar was". De de
missionaire premier doelde daar
mee op de situatie dat de Waalse
socialistische ministers in de ka
binetszittingen over geen enkel
onderwerp meer wensten mee te
debatteren dan behalve de Waal
se staalproblemen.
"Het is niet het staaldossier waar
over de regering gevallen is", al
dus Eyskens. Hij beschuldigde
de Waalse socialisten ervan de
mocratische spelregels met voe
ten te hebben getreden. "Ik kon
niet dulden dat er zich een anar
chie zou vestigen binnen de rege
ring. Een partij heeft methoden
gebruikt die niet langer duldbaar
Refererend aan grote tegenstellin
gen die zich ook over andere on
derwerpen al eerder in zijn rege
ringsploeg hadden geopenbaard
zei de demissionaire premier:
"Sommige partijen waren bezig
met de voorbereiding van onpo
pulaire maar moedige maatrege
len die noodzakelijk waren ge
zien de dramatische achteruit
gang van de handelsbalans en de
slechte economische situatie. Er
was een herstelplan in de maak
dat er voor zorgen moest dat fa
brieken niet langer werklozen
spuien maar produkten.
Crisisdreiging
Het kabinet-Eyskens was aan de
macht sinds 6 april van dit jaar,
maar het verschilde in zijn poli
tieke samenstelling niet van het
voorgaande.
Vrijwel de gehele regeerperiode
van Eyskens is overschaduwd
geweest door een crisisdreiging.
In mei van dit jaar, toen het tot
ernstige incidenten kwam in de
Belgische Voerstreek, spande
het heel duidelijk, nadat de Waal
se socialist Moureaux, minister
van justitie, zich voorstander ge
toond had van het opnieuw ter
sprake brengen van het statuut
van de Voerstreek. Jaren gele
den al, toen in België de taal
grens werd vastgelegd, werd die
Voerstreek administratief over
gebracht van het Waalse naar het
Vlaamse landgedeelte. De op
winding van de Vlaamse partijen
over de opmerking was groot.
Eyskens peilde of hij nog vol
doende steun had door op 11 juni
in het parlement de vertrou
wenskwestie te stellen. Bij de
stemming bleek dat hij een rui
me meerderheid had.
Mitterrand
naar Israël
NEW YORK (AFP) - President
Francois Mitterrand van Frank
rijk zal begin volgend jaar een of
ficieel bezoek aan Israël bren
gen, zo heeft de Franse minister'
van buitenlandse zaken, Claude
Cheysson, gisteren in New York
meegedeeld. Cheysson maakte
het bezoek bekend na afloop van
een onderhoud met zijn Israëli
sche collega, Jitzhak Sjamir.
winnaar uit de bus komen. De
vakbonden hebben de grootste
stem in het kiezen van zowel de
leider als de vice-voorzitter van
de Labour-partij.
Volgens de laatste tellingen ligt
Healey nog steeds voor wat be
treft het aantal vakbondsstem
men. Hij kan rekenen op de
steun van 3.000.000 vakbondsle
den, terwijl Benn er 2.250.000
achter zijn naam heeft staan.
Verwacht wordt echter dat de
mijnwerkers en de bond van
werknemers in de openbare sec
tor deze week bekend zullen ma
ken hun stem ook op Benn uit te
brengen.
De strijd voor het vice-leiderschap
Nieuwe problemen deden zich
voor toen in juli uitlekte, juist op
het moment dat de ploeg Eys
kens bezig was met het moeilijke
probleem van het opstellen van
de begroting, dat de Vlaamse
christelijke volkspartij (de groot
ste regeringspartij) in het geheim
contacten onderhield met de
zich in de oppositie bevindende
liberalen. Ook die rel werd weer
gesust.
Toen de regering in september na
de vakantie haar werkzaamhe
den weer hervatte, deed zich on
middellijk het probleem voor
van de financiering van het Waal
se staal. Sinds dat moment is de
crisisdreiging eigenlijk geen mo
ment van de lucht geweest.
Verkiezingen
Wat er in de komende dagen zal,
worden besloten, staat uiteraard
nog niet vast, maar in politieke
kringen in Brussel acht men het
waarschijnlijk dat er verkiezin
gen komen. Eyskens zinspeelde
daar wellicht al op toen hij op
zijn persconferentie termen ge
bruikte als "de bevolking weet
waar het over gaat" en "ik wil
duidelijk aan de bevolking zeg
gen...". Een andere mogelijkheid
blijft nog dat er een zakenkabi
net komt, deels bestaande uit po
litici en deels uit mensen uit de
sociaal-economische wereld.
Als er verkiezingen komen is het
overigens nog de vraag, of die
wat zullen oplossen. Het echte
Belgische probleem lijkt name
lijk te zijn het steeds meer toene
mende wantrouwen tussen
Noord en Zuid, tussen de Vla
mingen en de Walen. Steeds va
ker is in de laatste tijd vanuit
Wallonië, maar ook wel vanuit
Vlaanderen, het geluid gehoord
dat allerlei zaken die nu nog na
tionaal geregeld worden in Bel
gië, en die niet onder de be
voegdheden van de gewesten
vallen, geregionaliseerd zouden
moeten worden. Als die tendens
doorzet, zou dat op den duur wel
eens het einde van de Belgische
unitaire staat kunnen betekenen.
van de Labour-partij zal zondag
op het jaarlijkse partijcongres
beslecht worden. Nu Benn de
stem van de transportarbeiders
in zijn zak heeft, is niet te voor
spellen wie er als winnaar uit de
bus zal komen. Zeker is dat de
campagne om het vice-voorzit-
terschap de komende dagen met
nog grotere verbetenheid zal
worden uitgevochten. Het Hea-
ley-kamp zal zeker pogingen wa
gen om het besluit van het be
stuur van de transportarbeiders
ongedaan te maken. 4n principe
is het besluit slechts een aanbe
veling voor de delegatieleden
van de vakbond op het Labour-
congres. Het is echter zeer on
waarschijnlijk dat de delegatie
WASHINGTON Reuter- De
Amerikaanse commissie die
zich met regeling van kern
energie bezighoudt (NRC)
heeft gistern beslist dat de
omstreden kerncentrale van
Diablo Canyon in Californië
op 'laag niveau' mag begin
nen te werken.
Intussen gaan arrestaties van
demonstranten bij de kern
centrale door. Zoals op boven
staande foto, waar de politie
een man in een rolstoel arres
teert.
Tegenstanders van de Diablo
Canyon zeggen dat de centra
le onveilig is, omdat zij maar
vijf kilometer af ligt van een
aardbevingsgebied.
die aanbeveling naast zich zal
neerleggen.
De andere twee groepen die zeg
genschap hebben in de keuze
van de (vice-)partijleiding, zijn
de veelal linkse partij-afdelingen
en de over het algemeen gema
tigde Lagerhuisfractie.
De campagne voor de nieuwe vice-
Labourleider ontaardde de afge
lopen dagen in een regelrechte
scheldpartij tussen het Healey-
kamp en dat van Benn. Het
hoogtepunt kwam het afgelopen
weekeinde, toen Benn-aanhan-
gers Healey het spreken onmo
gelijk maakten tijdens een anti-
werkloosheidsbijeenkomst. Hea
ley maakte daarna de genante
fout een van Benns campagnelei-
Enkele Labour-Lagerhuisleden
verklaarden echter dat, ook al
beschuldigde Healey iemand
onterecht, de verstoring georga
niseerd was door aanhangers van
Benn. Volgens een aanzienlijk
deel van de Labour-fractie wor
den dergelijke tactieken door
links stelselmatig gebruikt om
gematigde Labour-woordvoer-
ders monddood te maken. Zij
vrezen dat een Labour-partij
waarvan Benn de tweede man en
latere leider zou worden, nauwe
lijks kritiek van rechts zal dul
den.
Benn ontkent dat een handvol ex
tremisten de Labour-partij onder
zijn leiding infiltreert met de uit
eindelijke bedoeling de partij
Volgens de minister maakt de
Amerikaanse regering "zich
sterk voor een evenwichtige wa
pencontrole". Een akkoord tus
sen de supermogendheden op
dit gebied kan zijns inziens een
belangrijke bijdrage leveren tot
de veiligheid waardoor weer de
ontwikkeling van de landen van
de Derde Wereld kan worden
vergemakkelijkt.
Haig gaf als zijn mening dat de rij
ke landen moeten erkennen dat
een economisch program voor
hulp aan de ontwikkelingslan
den. dat gebaseerd is op een
grootscheepse overdracht van
fondsen niet realistisch is. De
ontwikkelde landen die op het
ogenblik "ernstige begrotingsbe
perkingen" kennen, zouden er
daarentegen voor moeten zorgen
dat hun bijstand zo doeltreffend
mogelijk wordt gebruikt Hij
kondigde aan dat de VS op de
komende Noord-Zuidtopconfe-
bij het vredesproces van
Camp David aan te sluiten.
De "architect" van Camp Da
vid. Jimmy Carter, is van het
tapijt verdwenen en zijn op
volger in het Witte Huis. Ro
nald Reagan, lijkt zijn beleid
inzake "de Palestijnse kwes
tie" nog niet gepreciseerd te
hebben.
Wel is volgens waarnemers dui
delijk dat Reagan voorrang
zou willen geven aan het ge
heel van de Amerikaanse be
langen in het strategisch ge
bied van de Perzische Golf en
dat hij daarbij alles m het
werk stelt om zich van de
steun van het olierijke Saoe-
di-Arabië te verzekeren bij
het terugdringen van de in
vloed van de Sowjet-Unie al
daar.
Zo is er op het ogenblik een in
tensieve politieke activiteit in
Washington gaande om. in
weerwil van fel Israëlisch
verzet, het Congres te winnen
voor de voorgenomen le
verantie van onder meer vyf
vliegende radar-stations
(Awacs) aan Riad.
Van Egyptische zyde zijn op
het komende autonomie-
overleg nauwelijks belangrij
ke concessies te verwachten.
President Anwar Sadat weet
zich in de Arabische wereld
door zijn afzonderlijke vrede
met Israël volkomen geïso
leerd en ziet de binnenlandse
oppositie toenemen.
Zijn hoop op een soepeler hou
ding van Israèl na de verkie
zingen van 30 juni is niet in
vervulling gegaan. Premier
Menachem Begin keerde te
rug met een ploeg did ten
aanzien van bezet gebied nog
ideologischer is ingesteld. De
beleidslijnen van de nieuwe
regering houden in dat er nog
meer joodse nederzettingen
zullen worden gevestigd en
dat de soevereiniteit over de
westelijke Jordaanoever en
in de Strook van Gaza zal
worden opgeëist.
De verhouding tussen Was
hington en Israël bereikte
een dieptepunt na de Israëli
sche aanval van 7 juni op het
Iraakse atoomcentrum bij
Bagdad en het bombarde
ment op een wijk van Beiroet
op 17 juli. De levering van
Amerikaanse gevechtsvlieg
tuigen aan Israël werd opge
schort. Deze blokkade werd
pas opgeheven nadat er in de
strijd tussen Israël en Pale
stijnse guerrillastrijders in
Zuid-Libanon, door bemid
deling van de Amerikaanse
afgezant Philip Habib, een
bestand was bereikt dat
werkelijk in acht werd geno-
Begin september viel de Israë
lische premier in Washington
een weliswaar "warme ont
vangst" ten deel maar de
kwestie van de Awacs voor
Riad bleef voor premier Be
gin onopgelost.
Hervatting van het autonomie-
overleg werd op de top in
Alexandriè op verzoek van
premier Begin overeengeko
men. Volgens waarnemers
zou de Israëlische leider
haast hebben zich van ver
dere steun van Sadat te ver
zekeren nu de gehele Sinal
krachtens de akkoorden van
Camp David op 25 april vol
gend jaar aan Egypte moet
zijn teruggeven. Men vraagt
zich af hoe de houding van de
Egyptische leider na dat tijd
stip jegens Israèl zal zijn.
De Israëlische chef-staf, gene
raal Raphael Eytan. ging zelfs
zo ver in een vraaggesprek te
opperen dat de vrede met
Egypte ineen zou kunnen
storten als er een einde zou
komen aan het bewind van
Sadat en dat diens val, gezien
ae onrust in Egypte, niet on
denkbaar zou zijn.
Onder die omstandigheden
komt do aanzet tot hervatting
van de besprekingen over au
tonomie voor de ca 1.2 mil
joen Palestijnen in bezet ge
bied. Maar de standpunten
over inhoud van de te verle
nen autonomie en over Pale
stijnse deelneming aan het
overleg daarover lopen ver
der dan ooit uiteen.
Een voorstel van president Sa
dat tijdens zijn bezoek aan
Washington begin augustus
om een dialoog aan te gaan
met de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO werd
van de hand gewezen. Israèl
blijft deelneming van de PLO
als "terroristische organisa
tie. die uit blijft op de vernie
tiging van de joodse staat",
afwijzen. Het verzet zich te
gen de versoepeling van de
houding van veel staten je
gens de PLO die in de wereld
steeds meer wordt aanvaard
als de enige vertegenwoordi
ger van het Palestijnse volk.
De EG-verklanng van juni vo
rig jaar m Venetië, die pleitte
voor deelneming van de PLO
aan vredesoverleg, werd door
premier Begin als een schok
ervaren. Evenals de ontmoe
ting dit jaar van de toenmali
ge EG-voorzitter Chris van
der Klaauw en de nieuwe
Franse minister van buiten
landse zaken, Claude Cheys
son, met PLO-leider Jasscr
Arafat, "wiens handen be
vlekt zijn met het bloed van
joodse kinderen".
De overkoepelende PLO. in
1964 op een Arabische top
conferentie in Cairo opge
richt. beoogt vestiging van
een democratische staat in
het gebied dat Palestina was.
Maar in de praktyk heten
veel Palestijnen bereid te zyn
een staat te vestigen in het
gebied van de westelijke Jor-
daan-oever en Gaza en zy zyn
ervan overtuigd dat zij hun
doel eens zullen bereiken.
(ANP)
BRUSSEL (ANP) - België heeft geen regering meer.
Mark Eyskens, de leider van de coalitie van Waalse en
Vlaamse christen-democraten en socialisten, heeft het
ontslag van zijn regering aangeboden aan koning Bou-
dewijn van België. Even na negen uur, gisteravond,
kwam van het paleis de officiële bevestiging dat de
koning de ontslagaanvraag had aanvaard.
Omstreden
kerncentrale
gaat werken
gelijke bemiddelingsrol van de 1
Mexico erkende onlangs samen n
dor als een "representatieve kraci
betrokken. El Salvador beschuld
ging in de binnenlandse aangelei
Reagan en Portillo hadden afgcl
Grand Rapids en een hoge Ameri
posities van Mexico en de VS ell
BELIZE (AP) - De Britse prins Mi
chael van Kent en zijn echtgeno
te woonden gisteren het feest bij
ter viering van de onafhankelijk
heid van Belize. Deze Middena-
merikaanse staat, het voormalige
Brits Honduras, werd gisteren
het nieuwste onafhankelijke
land. Het feest werd echter over
schaduwd door de waarschu
wing van het Britse ministerie
van buitenlandse zaken aan het
adres van het buurland Guate
mala tegen invallen in de vroege
re Britse kolonie.
"Wanneer er een van buitenaf geor
ganiseerde of gesteunde aanval
op Belize wordt gedaan, dan zal
Groot-Brittannie onmiddellijk
de Gemenebestlanden hiervan
op de hoogte brengen", aldus de
verklaring van het ministerie. De
1600 Britse soldaten in Belize
zullen daar nog voor een 'ge
schikte periode' blijven.
Guatemala heeft herhaaldelijk be
weerd dat Belize deel uitmaakt
van Guatcmalteeks grondge
bied. In Belize, dat zelf geen le
ger bezit, is de vres geuit dat het
buurland Guatemala het staatje
wel eens onder de voet zou kun
nen lopen.
Belize onafhankelijk:
NEW YORK (DPA/Reuter) - De
Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Alexander
Haig. heeft gisteren in een rede
voor de algemene vergadering
van de Verenigde Naties de na
druk gelegd op dc relatie tussen
veiligheid en ontwikkelingspoli
tiek.
Bij de opening van het algemene
debat verklaarde hy dat de Ver
enigde Staten vastbesloten zyn
economische hulp te verlenen
aan onderontwikkelde landen
die het hoofd moeten bieden aan
"agressie van buitenaf'. Ander
zijds was Washington geenszins
van plan economische of morele
bijstand te verschaffen aan lan
den die "het internationale ge
weld aanmoedigen". "De schen
ding van de nationale integriteit
van Afghanistan en Cambodja
door respectievelijk de Sowjct-
Unie en Vietnam" noemde Haig
een van de ernstigste gevaren
voor het handvest van de volke
renorganisatie.
rentie die op 22 en 23 oktober in
het Mexicaanse Cancun wordt
gehouden, een reeks voorstellen
zal doen voor een "nieuwe weste
lijkt- strategie" voor de steun aan
de Derde Wereld. Deze strategie
zal voornamelyk gebaseerd zyn
op het beginsel dat de arme lan
den worden aangemoedigd zich
meer te richten op handelstrans
acties met de geïndustrialiseerde
staten en de investeringen dan
op een rechtstreekse ontwikke
lingshulp. aldus de Amerikaanse
bewindsman Hij vond dat men
geen tyd meer moet verliezen
door "onvruchtbare debatten"
over de "met-realistische verzoe
ken om steun van de landen van
de Derde Wereld".
ADVERTENTIE
WASHINGTON (AFP/DPA) El Salvador heeft minstens 300 miljoen
dollar nodig om de economische problemen, waaronder een groot beta
lingsbalanstekort, te kunnen bestrijden. Bovendien heeft het land be
hoefte aan meer helicopters en moderne elektronische apparatuur voor
de strijd tegen de guerrillabeweging. Dat heeft president Duarte gezegd
in een vraaggesprek met de Amerikaanse televisie.
Duarte, die zaterdag aankwam in de VS voor een bezoek van tien dagen,
had gisteren een ontmoeting met president Reagan. Volgens officiële
'Amerikaanse bron hebben Reagan en Duarte meer gesproken over een
"politieke oplossing" dan over een verhoging van de Amerikaanse mili
taire en economische hulp. Duarte herhaalde tegenover Reagan dat hy
bereid is met de binnenlandse oppositie onder leiding van Guillermo
Ungo te praten, indien deze ophoudt met het gebruik van geweld
Tegenover verslaggevers zei Duarte, dat hij niet was gekomen om hulp te
vragen maar om begrip. Maar volgens een hoge Amerikaanse functio
naris heeft Duarte tegen Reagan gezegd, dat zijn land grote economi
sche en militaire problemen heeft. Net als eerder voor de Amerikaanse
televisie zei Duarte ook tegen Reagan dat het conflict in El Salvador
"niet van plaatselijke maar van internationale en ideologische" aard is.
Reagan en Duarte. die aan het eind van zijn bezoek aan de VS de Verenig
de Naties zal toespreken, zouden ook hebben gesproken over een mo
gelijke bemiddelingsrol van de Mexicaanse president Lopez Portillo
Mexico erkende onlangs samen met Frankryk de oppositie in El Salva
dor als een "representatieve kracht" die bij een oplossing moet worden
betrokken. El Salvador beschuldigde beide landen daarop van inmen
ging in de binnenlandse aangelegenheden.
Reagan en Portillo hadden afgelopen donderdag een onderhoud in
Grand Rapids en een hoge Amerikaanse functionaris verklaarde dat de
posities van Mexico en de VS elkaar waren genaderd
