'God met ons' blijft aandacht boeien
KERKDIENSTEN
Stille tocht
tegen wedloop
Tussen opspraak en gesprek
ZATERDAG 19 SEPTEMBER 1981
De grote belangstelling
voor het gereformeerde
rapport 'God met ons'
- over het gezag van de
bijbel houdt onver
minderd aan. Zo heeft
nu ook de blindenbi
bliotheek in Ermelo het
veelbesproken stuk in
haar collectie opgeno
men. Blinden en slecht
zienden kunnen het nu
zelf goed lezen. Het is
uitgevoerd zowel in
braille als in gesproken
woord.
Ook bij andere kerken en onder
theologen vindt het geschrift
- dat in alle soorten gerefor
meerde kerken zoveel kritiek
heeft losgewoeld gretig af
trek. De Gemeenschap van
Europese Evangelische
Theologen wijdde er vorige
maand een conferentie van
vier dagen aan.
De belangstelling in het buiten
land zal zeker nog groter wor
den nu de Engelse vertaling
klaar is. Die wordt toege
stuurd aan de kerken die lid
zijn van de Gereformeerde
Oecumenische Synode
(GOS). Zij zullen het boekje
beslist niet op de stapel min
der belangrijke zaken leggen,
want wat de Nederlandse Ge
reformeerde Kerken, ook lid
van de GOS, met hun voor
uitstrevende orthodoxie aan
nieuwe ideëen produceren,
wordt daar altijd met arguso
gen bekeken. Sommigen
trekken zelfs de rechtmatig
heid van hun lidmaatschap in
twyfel.
Een Duitse vertaling komt dit
najaar eveneens in de ver
koop. Daarvoor hebben pre
dikanten van de evangelisch-
altreformierte kerken in het
Duits-Nederlandse grensge
bied - het ressort Bentheim
- zich verdienstelijk ge
maakt. Deze plaatselijke ker
ken dichtbij onze oostgrens
vormen binnen de Gerefor
meerde Kerken in Nederland
een aparte classis, zoals de
Frans-sprekende Waalse ge
meenten in ons land bij de
hervormden.
Wonder en verraad
Een feit is dat het rapport 'God
met ons' - de titel al schoot
sommige critici in het ver
keerde keelgat - de tegen
stellingen binnen de rijk ge
varieerde gereformeerde we
reld genadeloos heeft bloot
gelegd, met name over de
manier waarop de bijbel in
deze tijd wil worden gelezen.
De een beschouwt dit andere
licht op de bijbel als een won
der. Het geeft de bijbel als het
ware terug aan mensen die
door allerlei onbeantwoorde
en onoplosbare vragen zijn
gaan twijfelen aan het 'nut'
van dit boek voor het leven
van alledag.
Anderen hebben voor deze
'verlichte' kijk op het
'Schriftgezag' geen goed
woord over. Ze doen het stuk
zonder meer af als 'verraad'.
Verraad aan het gereformeer
de dogma dat de bijbel van a
tot z betrouwbaar is, ook his
torisch. God zelfheeft al deze
woorden aan mensen ingege
ven en dus moet alles wat in
die verzameling boeken staat
opgetekend letterlijk worden
genomen, ongeacht menselij
ke ervaringen en nieuwe we
tenschappelijke inzichten.
Tussen deze uitersten weten ve
len onder hel gewone kerk
volk niet, wat ze ervan moe
ten denken. Ze begrijpen het
niet zo goed of doen geen
moeite het te begrijpen. Som
migen verlaten hun kerk uit
oprechte. gemotiveerde
verontrusting. Ze hebben een
beter geestelijk tehuis gevon
den. Voor anderen is alleen al
de luide, vaak harde discus
sie over zo'n onderwerp vol
doende om hun toch al dunne
band met de kerk maar door
te snijden. Ze hebben er geen
boodschap meer aan. Wat in
de kerk nog vertrouwd was,
hebben ze bij stukjes en
beetjes zien verdwijnen. In de
jaarstatistiek van de kerk
zijn dat de 'naamlozen', van
wie niemand goed weet waar
ze zijn gebleven.
Kloof
Dat 'God met ons' de gerefor
meerde gemoederen voorlo
pig nog zal blijven bezig hou
den, lijdt geen twijfel. De sy
node. die er haar zegel aan
hechtte, heeft dat ook wel be
doeld. toen zij het boekje de
plaatselijke kerken ter be
spreking toestuurde.
Zo werd er vorige week in Er
melo een studiedag aan ge
wijd, speciaal voor predikan
ten en theologische studen
ten. Initiatiefnemer was het
Confessioneel Gereformeerd
Beraad. Dat is een groep bin
nen de Gereformeerde Ker
ken die, net als de Confessio
nele Vereniging in de Her
vormde Kerk, de nadruk legt
op wat de kerk in haar officië
le geschriften gelooft en be-
Dr. De Moor
lijdt. Vijf opstellers van het
nieuwe rapport waren daar
aanwezig om op vragen en
reacties in te gaan.
Zo ze het al niet wisten, gaven
enkele deelnemers aan de
studiedag de makers van het
rapport nog eens duidelijk te
verstaan, dat er een kloof
gaapt tussen de mensen die
theologie beoefenen en het
kerkvolk.
De theologische faculteiten en
de predikanten hebben het
kerkvolk - de gemeente -
onvoldoende ingelicht over
de nieuwe theologische ont
wikkelingen, was het ant
woord van dr. J. C. de Moor,
een van de opstellers. Ge
schokte mensen zijn om dit
rapport uit de Gereformeerde
Kerken weggelopen - en dat
betreurde hij maar ande
ren hebben zich weer aange
meld, omdat zij het waarde
ren. dat de gereformeerde sy
node met dit stuk het 'gezag
van de bijbel' zo nadrukke
lijk aan de orde stelt.
Ongetwijfeld was daar moed
voor nodig. In andere kerken
van gereformeerde inslag le
ven net zo goed vragen met
betrekking lol de inhoud en
het verstaan van de bijbel,
maar uit vrees voor deining
komen ze daar niet boven ta
fel. Het is toch onlogisch om te
veronderstellen, dat voor ge
lovige mensen buiten deze Ge
reformeerde Kerken 'Gods
Woord' gesneden koek is en
geen nadere verklaring meer
behoeft. Is geloven dan alleen
maar precies herhalen van
wat eens is gezegd en geschre-
Overtrokken
Dr. De Moor meent, dat de ma
nier waarop met name de
Evangelische Omroep en
rechts-reformatorische critici
zich van het rapport meester
maakten veel kwaad heeft ge
sticht. Geen van de opstellers
heeft déze echo verwacht. De
presentatie heeft geleden on
der een voortijdige en onbe
suisde publiciteit. Sommige
critici geven wel toe, dat er
'sterk overtrokken' is gerea
geerd. Maar, zei De Moor in
Ermelo, publiekelijk nemen
zij er geen woord van terug.
Een hoofdpunt van kritiek is,
dat in het rapport 'God met
ons' de menselijke factor in
het ontstaan van de bijbel te
hoog wordt aangeslagen. De
Moor ontkende dat. Theolo
gisch gezien bevat het boekje
niet eens zoveel nieuws. An
deren hadden veel dingen al
eerder gezegd. Dit blijft ook
in 'God met ons' volledig
overeind staan: "God neemt
het initiatief. Hij schakelt
mensen in, maar is niet van
hen afhankelijk".
In Ermelo werd gevraagd,
waarom het stuk niet eerst
naar de lagere kerkelijke ver
gaderingen - plaatselijk, re
gionaal en provinciaal is
gegaan voordat het de goed
keuring van de gereformeer
de synode kreeg. Daarop kre
gen de aanwezigen ten ant
woord. dat de synode ook op
het grondvlak van de kerk
met deze moeilijke materie al
lang bezig was geweest. Men
dacht dus zo ongeveer wel te
weten, wat in de gemeenten
aan vragengevoelens en in
zichten leeft.
De makers van het rapport en
de synode hebben zich daar
op kennelijk wat verkeken.
Wat alleszins verklaarbaar is,
want in een land waar door
gewinterde kerkmensen alle
maal kleine theoloogjes wil
len zijn zal een groep specia
listen die met zo'n gevoelig
onderwerp bezig is nooit
kunnen terugvallen op een
eensluidend standpunt. 'Zo
veel hoofden zoveel zinnen'
geldt ook in de kerk.
Maar theologen hebben ook
nog zoiets als een voortrek
kersrol. Als een kerk dat niet
meer verdraagt, kan ze deze
mensen - die overigens
waarlijk niet het laatste
woord voor zich opeisen -
beter de wei in sturen.
'God met ons' heeft diepliggen
de vragen beantwoord. Het
heeft ook misverstanden op
geroepen. En niet zo weinig.
Er is misschien nog wel meer
te doen over wat er niét dan
over wat er wèl in staat. Om
het voortgaande gesprek er
over niet door misverstand
en vooroordeel te laten ver
troebelen, zou het wellicht
goed zijn dat de samenstel
lers zich in een nadere versie
op bepaalde punten verdui
delijkten. Zij zijn dat aan hun
eigen studie en aan de serieu
ze reacties daarop wel ver
plicht.
Wat bedoelen zij nu precies, als
ze met betrekking tot bepaal
de bijbelverhalen de term
'volksverhaal' introduceren?
Betekent dit. dat zo'n verhaal
het stempel 'onbetrouwbaar'
op krijgt en dat je op die ma
nier veel van wat er in de bij
bel staat met een korreltje
zout mag nemen?
Leerhuis
Theologen trappen soms op ge
voelige tenen. Dat kan nodig
zijn. Het geloof is niet ge
diend met achterhaalde voor
stellingen. Als het leven een
leerschool is - wat niemand
zal willen ontkennen
waarom zou de kerk dan
geen 'leerhuis' mogen zijn?
Erger is, dat er een klimaat zou
ontstaan waarin gelovige we
tenschappers de mensen voor
wie het allemaal is bedoeld
niet meer bereiken. Dan zou
zo'n boekje als 'God met ons'
alleen maar de neerslag van
een theologische studie zijn.
Goed voor ingewijden. Ter
wijl het juist de bedoeling
heeft, de 'goegemeente' verder
te helpen in haar geloofsbele
ving.
Verheldering zou ook de men
sen die nu van de daken ver
kondigen, dat de Gerefor
meerde Kerken rechtstreeks
op modernistisch vaarwater
afstevenen, misschien tot re
de en begrip brengen. En als
dat niet kan, op z'n minst tot
matiging in hun oordeel.
S. J. DE GROOT
Vredesweek
in kerken
De Wassenaarse Raad van Ker
ken houdt morgenavond om 7
uur een oecumenische vredes-
dienst in de Dorpskerk aan het
Plein* Spreker is prof. dr. W. E.
Verdonk uit Oegstgeest, hoogle
raar ethiek aan de Universiteit
van Amsterdam. Pastoor F. So-
merwil, voorzitter van ae plaat
selijke Raad van Kerken, gaat in
deze dienst voor.
Ben ter Veer, voorzitter van het
landelijke Interkerkelijk Vredes
beraad (IKV), verzorgt de medi
tatie in een vredesdienst mor
genavond om half 7 in de Dorps
kerk te Leiderdorp. Thema:
'Machteloosheid'. Pastoor J. M.
Schlatmann gaat hier voor en de
plaatselijke predikant A. Knorth
leidt na afloop een gesprek.
De rooms-katholieke bisschop
pen hebben de gelovigen ge
vraagd, financiële steun te geven
Aansluiting bij avondgebed
LEIDEN - Leidse jongeren uit
rooms-katholieke, hervormde, ge
reformeerde, remonstrantse en
doopsgezinde kring houden vol
gende week donderdag om half 7
's avonds in het kader van de
Vredesweek een 'stille tocht' van
het monument bij molen 'De
Valk' naar de Hooglandse kerk.
In deze kerk wordt van kwart over
7 tot kwart voor 8 het wekelijkse
oecumenische avondgebed ge
houden. De bedoeling is, dat de
deelnemers aan de stille tocht dit
bijwonen. Het thema van het
avondgebed - waarin ditmaal
de diakonale predikant Donkers
voorgaat - is hetzelfde als van de
stille tocht: 'Macht der machtelo-
Ben Juffermans, rooms-katholiek
jongerenpastor in Leiden, vertel
de mij iets over de zin van deze
vreedzame demonstratie.
"Tussen de hervormde regionale
jeugdraad en hel rooms-katholie
ke jongerenpastoraat bestaat al
enige tijd een goede samenwer
king. Een vredesweek geeft alle
aanleiding om samen met ande
ren iets te doen. Je zit namelijk
allemaal met dezelfde vragen.
Een van die vragen is, of het nog
wel iets uithaalt als je je persoon
lijk inzet voor de vrede. Kunnen
wij, gewone mensen, nog wel in
vloed uitoefenen op de gang van
zaken? Er is een gevoel van
machteloosheid.. Dat speelt tel
kens weer mee als je er zelf iets
aan zou willen doen".
Teken
"Ook zo'n stille tocht haalt natuur
lijk weinig uit. Maar er zijn wel
een paar redenen om zoiets toch
maar eens te doen. Ten eerste: je
stelt een teken. Tegen de dreiging
met geweld en vernietiging,
waarmee we elke dag via de me
dia worden geconfronteerd. Je
weet. dat het anders zou moeten
om vrede en vrijheid veilig te
stellen, en dat wil je op een of an
dere manier ook uiten. En ten
tweede: je kunt elkaar in dat ge
voel van machteloosheid tot steun
zijn. Je zit daar niet alleen mee".
Pamfletten op scholen en in ge
meenten en parochies zullen deze
en volgende week bekendheid
aan de stille tocht geven. Deze pu-
blikatie heeft uiteraard ook die
bedoeling.
Juffermans: "Het wordt geen de
monstratieve manifestatie, met
spandoeken en zo. Alleen gaat er
een bord vooraan met het op
schrift 'Stop de kernwapenwed
loop'. Je moet voor de mensen'
langs de weg wel herkenbaar
zijn. Misschien vinden zij in dit
motto hun eigen gedachten en ge
voelens vertolkt. Iedereen kan
meelopen, ongeacht leeftijd".
Ben Juffermans heeft er geen idee
van, hoeveel deelnemers er zullen
komen. "Het kunnen er tien zijn,
maar ook honderd of meer. Het
aantal is eigenlijk niet zo heel be
langrijk. Dat het gebeurt, is op
zichzelf al van betekenis".
Zo mogelijk zullen na het avondge
bed nog groepsgesprekken in de
kerk worden gehouden. Daar
kan dan de vraag aan de orde
komen, of het bij deze stille tocht
moet blijven en hoe mensen ver
der aan het vredeswerk kunnen
meedoen. q
Juffermans
aan de vredesbeweging 'Pax
Christi', dit naar aanleiding van
de Vredesweek in de kerken (20
tot 27 september).
Prof. Verdonk
spreker in Wassenaar
LEIDEN Hen. Gem. Hoogl. kerk 10 ds.
Pannekoek. 11.45 oecum. dienst:
Marekerk 10 ds. De Jong, 5 ds. Ouwen-
dijk, Alphen;
Maranathak. (L. Morsweg) 10 ds. Kool-
Regenboog (Merenwijk) 9.30 ds. Horten-
sius, 11.,15 ds. Hortensius en pastoor v.
Well.
Bethlehemk. (Driftstr.) 10 ds. Van 't
Hof;
Bevrydingsk. (Montgomerystr.) 9 ds.
Rietveld, 10.30 dr. Jongeneel. 5 ds. Rict-
Vredesk.(Burggravenl 10 dr. Lamping;
Waalse kerk (Breestr 10.30 ds. Ribs;
Acad. Ziekenhuis 10.15 ds. v. Everdin-
Geref. Kerk: Zuiderk. (Lammen-
schansw.) 10 ds. Oegema.
Petrak. (Surinamestr.) 10 dr. Vlijm, in
deze kerk om 10.30 ook dovendienst, hr
Haaring;
Maranathak.(L Morsw.) 10 ds. Koolstra;
Bevnjdingsk.(Montgomerystr.) zie herv
gemeente;
bejaardenhuis Groenhoven 10 ds. El
gersma, Noordwijk;
zie ook herv. gem.
Dolerende Geref. Kerk (Lokhorstk.):
8.30 hr. Verbree. 7 ds. v. Benthem.
Geref. K. Vrijg. (Herengr): 10 en 5 ds.
Zemel.
Chr. Geref. K. (Steenschuur): 9.30 en 5
ds. Den Hertog.
Geref. Gem. (N. Rijn): 10 leesdienst. 7
•ds. De Gier.
Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr 11.30 en 5 30
Evang.-Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgr.)
in 15 da. Den Boeit
Remonstr-Doopsgez Gem (Lok
horstk.): 10 ds. Kuipers
Baptistengem. (O. Ryn 3): 10 ds. Bos
veld.
Evang. Christengem. (Middelstegr. 3):
10 hr. Dikkes
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21) 5 hr. Do Leeuw.
Evangcliecentrum Zijlsingel 2: zo. 10 en
di 8 hr. Zijlstra.
Pinkstergem. (O. Vest 13): 10 hr. Elker-
I^eger des Heils (Hooigr): 10 en 7.30
Nieuw-Apost. Kerk (H. Rynd. 24): 9.30
en 4. wo. 8.
Zevendedagadventisten (Lokhorstk
elke zat. 9.45 bijbelstudie, 10.45 predik
dienst.
Christian Science (Steensch. 6): 10 30
Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Da
gen (Brahmsl9.30. 10.30 en 11.20.
Oud-Kath K. (Zoeterw.singel) 10.
Church of England, in oud-kath. k. Zoe-
Rooms-Kath K Haagweg zat 7. zo. 9
en'10.45;
Herensingel zat 7. zo. 8.30. 9.30 en 11:
Ryndyk Leiden-V.schoten) zat. 7. zo.
9.30 cn 11 30.
Steenschuur zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30, 6
Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30, 10.45 en
12.15;
H. Ryndyk (zie Zoeterwoude).
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds. Berg-
ALPHEN AAN DEN RIJN: Hen- Gem.
Adventskerk 9.30 ds. Heymans. 6.30 ds.
De Jonge; Kruisk. 9.30 ds. De Jonge;
Opst.kerk 9.30 ds. Bogers, 6.30 ds. v.d.
Heiden; Nabij 9.30 jeugdkapel. G. Her
derkerk 10.30 hr. Taselaar, 6.30 ds. Oost
hoek. De Bron (Ridderveld) 9 en 10.30
ds. Verheul. 6.30 ds. Moll; Ashram
(Marsdiep) 9 hr. Taselaar; Albanianae
(Diamantstr.) 10 ds. Moll; Onderweg
(Lijsterl.) 10 ds. Oort; Sionskerk (Plane-
tens.) 9.30 ds. Ouwendijk. 6.30 ds. De
Lint Hei- en Boeicop.
Geref. K. ar.kerk 9.30 en 6 30 ds. Vree;
Salv.kerk 9.30 en 6.30 ds. Stolk. Zie ook
herv. gemeente.
Ned. Geref. K. (school Willemstr.): 10.30
kand. Koolsbergen. 4.30 br. Smit.
Bapt gem. Molenwerfstr. 1): 10 ds.
Koekkoek. 6.30 ds. Koekkoek in Nabij
Bapt.gem. Noord (school Kalkovenw.
62): 10
Volle-evang.gem. (school Westprelu-
dew 10 hr v.d. Hoorn.
Leger des H. (Corn.de Vlamingstr 10
en 6 30.
Rk Kerk: Bonifaciusk. zat. 7, zo. 9.45 en
11;
BENTHUIZEN: Herv. Gem. 9.30 ds. Ti
chelaar. Putten. 6 ds. Exalto.
Geref. Gem. 9.30 en 6 ds. Vogelaar.
BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 9*30 kand. De Korte, 6.30 ds. Wie-
Salv.kerk 9.30 ds. Exalto. 6.30 ds. Rich-
Bethl.kerk 9.30 ds. Richter. 6.30 ds. De
Vreugd.
Geref. K. 9.30 ds. v.d. Berg. 6.30 ds. El-
derman.
Geref. K. Vrijg.: 9.30 ds. Meilof. 3 kand.
v. Houwelingen.
BOSKOOP: Herv. Gem Dorpskerk 9.30
ds Vlasblom. 6.30 ds Stelwagen.
De Stek 9 30
Geref. K 9.30 ds. Omta, bevestiging ds.
Vun 't Hoff, 3 intrede ds. v. 't Hoff.
Ned. Geref. K. (Gem.eentrum): 8.45 en 4.
Van Wijckerslooth: 4 mevr. ds. De Nie.
Endegeest: zie Leiden.
Volle-evangeliegem. (Gem.eentrum): 4.
Rk Kerk: Will.kerk zat. 7, zo. 9 en 11.30:
Bonaventurakapel zat. 6.30, zo. 9 en 11.
7. z
8.30 e
Chr. Geref. K.: 9.30 en 5 ds. v. Langevel
de.
Rk Kerk: zat. 5.30 (De Stek) en 7. zo. 9.30
en 11.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30 ds.
De Vreugd, Bodegraven. 6.30 ds. Ytsma.
Bleiswijk. jeugddienst.
Geref. K.: 9.30 ds. Welbedacht, 5 ds.
Spriensma, Zoetermeer.
Rk Kerk: dorp zat. 7, zo. 9.30 en 11.30;
Anker zat. 7. zo. 8.45 en 11.15;
Rijndijk zo. 10.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10.15 ds. v.d.
Wal. 7 ds. Rothfusz. opendeurdienst.
Geref. K.: zie herv. gem.
Chr. Geref. K.: 10 ds. Biesma, 7 zie herv
gemeente.
Rk Kerk: Mart. zat. 7., zo. 8.30, 10 en
11.30; I
Jozefk. zat. 7. zo. 10 en 11.30
HOOGMADE: Herv Gem. 10 ds. Van
den Hoek.
Rk Kerk: zat. 7. zo. 10.
DE KAAG Herv. Gem 9 30 ds. Kolk-
marf.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 8 en 10.
braad.
Ontm.kerk 10 ds. Gebraad. 6.30 ds. Aar-
ents; wykgeb De Wiek 10 ds. Kersten.
Geref. K.: 9.30 ds. Bons. O.geest, 5 ds
KATWIJK AAN ZEE: Herv Gem. N
Kerk 10 ds. v. Roon, av,, 6 ds. Visser, av.,
O. Kerk 10 ds. Vroegindewey. av.. 6 ds
Schuurman;
Ichthusk. 10 ds. De Knegt, Huizen, av., 5
ds. Driebergen, av.;
Pnielk. 9.30 ds. Schuurman, av.. gec
dienst met doven. 6 ds. De Jong;
Gr. v. Pr.school 10 ds. De Jong;
Overduin 2 ds. Baas
Geref. K. Vr.kerk 9.30 dr. De Vries, Den
Haag. 5 ds. Koster;
Tnumfatork. 9.30 ds. Koster. 5 ds. Kerst
en. opendeurdienst
Geref K. Vrijg 10 15 en 3 30'ds Heida
Ned. Geref. K.: 8.45 dienst. 7 kand.
Zuidhof.
Chr. Geref. K 10 en 5 ds. Slagboom.
Vrije Chr. Geref Gem. (Unizaal): 10 en 5
ds. v.d. Belt.
Geref. Gem. (Remisestr.): 10 en 5.
Volle-evang.gem. (Voorstr. 100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Herv
Gem. 10 ds. v.d. Heiden. Alphen. 5 zie
geref kerk.
Geref K. 10 dr. Bade. 5 oecum. samen
komst ivm Vredesweek.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref
K. Dorpsk. 10 ds. Knorth. 6.30 oecum.
vredesdienst. ds. Knorth. pastoor
Schlatmann en Ben ter Veer (voorz.
IKV);
Hoofdstr. 10 prof. mr Reugebrink;
Scheppingsk. 9 en 10.30 ds. Van Loe-
hen. avondmaal.
Leythenrode 10 ds. Lutmers;
Elis.ziekenhuis 9.30 rector Vijftigschild.
Bapt.gem. (wijkgeb.Zijlkw.); 10 br. De
Vries
Rk Kerk: zat. 7. zo. 9. 10.30 en 12.
LEIMUIDEN Hen Gem 9.30 ds
Schalk. 5 zie geref kerk.
Geref K. 9.30 kand. v Leeuwen. 5 gez.
jeugddienst.
Rk Kerk zat. 7. zo. 8.30. 9.30 en 11.15.
LISSE: Hen- Gem. Dorpskerk 10 en 7
ds. De Gelder;
Pauluskerk 10 ds. 't Hooft.
Geref. K.: 10 en 7 ds. Veenstra, Leiden.
Geref K. Vrijg.: 10.30 dienst. 2.30 ds.
Ulehake.
Ned. Geref K. (Salvatori): 9 en 5 ds. Ver
leur. Amersfoort.
Chr. Geref K.: 10 en 4.30 ds. Jonkman.
Purmerend.
Geref Gem 10 en 4. di. 7.30 evangelisa-
tie-avond, hr Segers.
Rk Kerk. Agathakerk zat. 7, zo. 10 en
11.30.
Poelpolder zat. 7. zo. 9 en 11.30;
Manakerk zat 7. zo. 8.30. 10 en 11.45:
Engelbew. zat. 7. zo. 8. 9.30,11 ewn 5.45.
NIEUWKOOP Hen-. Gem 9.30 ds. slel-
wagen. 6.30 hr. Stam.
Geref K 9.30 en 6.30 ds. Nooteboom.
Chr. Geref. K.: 9.30 en 6.30.
Remonstr. Gem.: 10 ds. Bloemendaal,
Delft.
Rk Kerk. zat. 7.30, zo. 9 en 10.45.
NIEUWVEEN: Hen-. Gem. 9.30 hr.
Goedhart. 6.30 zie geref. kerk.
Geref K.: 9.30 ds. Elderman, Bodegra
ven. 6.30 ds. Bronsgeest, Nieuwkoop,
opening jeugdwerk.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 hr.
Drijver. 7 ds. Bergsma.
Geref K.: 9.30 ds. Rang, 6.30 ds. De
Jong. Aalsmeer.
Geref. K.(W. Verlaat): 9.30 hr. Koenes, 7
kand. Schneider
Rk Kerk. zat. 7.30. zo. 9 en 10.30.
NOORDWIJK Hen Gem. Voorstr-
(Binnen) 10 ds. v.d Lee. 5 hr. Visser;
geref. k. Vinkenl 7 ds. Elgersma. gez.
Hoofdstr. (Zëe) 10 ds. Keuning; geref k.
Hoofdstr. 5 ds. v.d. Lee; Sole Mio 9 ds.
Keuning;
De Rank (Golfbaan) 10 ds. Schuurman.
Zoetermeer. avondmaal.
Geref K.: Hoofdstr. (Zee) 10 hr. Brou
wer. Katwijk. 5 ds v.d. Lee;
(Vinkenl. (Binnen) 7 ds. Elgersma;
Stichtingskerk 11 ds. Bach, A dam.
Ned. Prot. Bond (aula O.Zcew.) 10.30 dr.
Meijering. O.geest.
Rk Kerk: Zee zat. 7. zo. 9.30 en 11
Binnen zat. 7, zo. 8. 10 en 11.30.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds.
Kret. Sassenheim.
Rk Kerk Victork. zat. 7. zo. 9.30 en 11;
Jozefk. zat. 7. zo. 8.30 en 10.
OEGSTGEEST Hen-.Gem. Groene of
Will.kerk 11 hr Verbeek;
Pauluskerk 9 30 ds Kooman;
Gemeentecentrum (Lijtw t 10 jeugd-
kerk. Theo Krispijn. 10.30 mevr. ds.
Mohring, Voorburg. 7 ds. Kooman.
Geref. K.. 10 ds. Vcgter.
OUDE EN NIEUWE WETERING
Hen- Gem. 9 30 ds. Zoutendijk.
Geref K 9.30 ds. Jaspers Focks, 6.30
ds. Mondeel, Reeuwijk.
Remonstr. Gem.: 10 ds. Duinker.
R.dam.
Rk Kerk: zat. 7. zo. 8. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar. Pres. zat. 7. zo. 8. 9.30 en 11;
Petrus-B. zat. 7. zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE. Herv. Gem. 9.30
kand. Terlouw. 7 ds. Molenaar.
Chr. Geref. K.: 9.30 dienst, 2.15 ds.
RIJNSBURG: Herv. Gem. Voorhof 10
ds. Driebergen;
Bethelkerk 8.45, 10 en 5 ds. Romein.
Geref. K.. Petrak. 9.30 ds. Baayen, 5 ds.
Snel;
Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Snel, 5 ds.
Damsma;
Mar.kerk 9.30 ds. Damsma. 5 ds.
èf. K. Vrijg.: 10 en 5.15 ds. Zomer.
SASSENHEIM Hen-. Gem. 9 en 10.30
ds. v.d. Meer. 7 ds. Bakker. A dam.
Geref. K 9.30 ds Baas. 7 ds. Welbe
dacht. H.woude.
Chr Geref. K.: 10 en 5 ds. v. Dam, Woer-
Ned. Prot. Bond (Jul.laan 17): 10.30 ds.
Beekhuis, Haarlem.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9.30 en 11.
Geref "k^ 9.30 en 6.30 ds. Den Braber,
Medemblik, av.
Rk Kerk: Aardam zo. 9 en 12;
kerk Langeraar zat. 7, zo. 8.30, 9.30 en
11.30.
VALKENBURG: Herv. Gem. 10 ds.
Vermeulen. 6.30 ds. Romein.
Geref. K 9.30 en 6.30 ds. De Raadt
Geref. K. Vrijg.: 9.30 dienst. 5 ds. Heida
VOORHOUT: Hen-. Gem. 10 ds. Bro-
Rk Kerk: zat. 7, zo. 9. 10.30 en 11.45.
VOORSCHOTEN: Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. v.d. Schoot, avondmaal, 7 ds.
De Zwart;
aula Noord-Hofl. 9.30 ds. De Zwart, av.;
kapel Rijndijk 10 ds. Bakker. Leiden;
Hxilp en Heil (Schakenbosch) 10 ds.
Geref. K.: 8.30 en 10.30 ds. De Zeeuw,
av., 7 zie hen. gemeente.
Geref K. Vrijg.: 10 en 5 ds. Arntzen.
A.foort.
Rk Kerk: Laur.kerk zat. 7, zo. 10 en
11.30.
WADD1NXVEENHen.Gem. Brugk.
9.30 ds. Verwelius. 5 ds. Verboom;
Hoeksteen 9.30 ds. Roelofsen, 5 hr. Bur
ger.
Bethelk. 9.30 ds. Verboom, 5 ds. Verwe-
Imm.kerk 9.30 en 7 ds. Hulst.
Geref. Kerk: Kruisk. 10 ds. De Moor. 5
ds. v.d. Bos;
Ontm.kerk 10 ds. v.d. Zwan.
Rk Kerk: Victork. zo. 10;
Ontm.kerk zo. 8.30 en 11.45.
WARMOND: Hen.Gem. 10 ds. Den
Tonkelaar.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR Hen. Gem. Dorpsk. 10
ds. v. Waasbergen, 4.30 ds. v. Vliet, Gies-
sendam. 7 oec. vredesdienst;
Kievietk. 10 ds. De Haan, O.geest;
Messiask. 10 ds. Sepmeyer, Den Haag;
Dorpscentrum 9.30 ds. v.d. Bergh,
Geref. K.: Zijllaan 10 prof. dr. Veenhof,
A.dam;
Zuid 10 ds. v.d. Kamp.
Ned. Prot. Bond (Kerkdam): 10.30 prof.
dr. Faber. Maarn.
Rk Kerk: Will. zat. 7. zo. 10 en 11.30;
Jozefk. zat. 7. zo. 9.30 en 11:
G. Herderk. zat. 7. zo. 9 en 11.30.
WOUBRUGGE: HerJ. Gem. 9.30 en 6.30
ds. Koelewijn. 's av. gez. jeugddienst.
Geref. K 9.30 dr. v.d. Zwaan. 6.30 in
hen. kerk.
Ned. Prot. Bond (De Wijk): 7 nam. ds.
Rk Kerk: zat. 7, zo. 10.
ZEVENHOVEN: Hen, Gem. 9.30 ds.
Kielder.
Geref. K.. 9.30 ds. Fernhout, 7 kand. v.
Leeuwen.
Rk Kerk: zat. 7. zo 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE: Hen. Gem. 10 ds.
Wolthaus.
Rk Kerk: St. Jan zo. 9.30 en 11;
Chr. Dienaark. zat. 7. zo. 10;
H. Ryndyk zat. 7. zo. 9.30 en 11.