"Meisje met rood haar": indringend
"Stir Crazy":
Niet echt leuk
PGEMM
Filmhuizen ||lk
.JP,r
ninmiiiiiiiiiniiiniiBniranii
V JF AW
Stingray:
verveling
wat de
klok slaat
Harmie Schaft een vrouw in het verzet
r Ar .miir
iiiiiiiimiiiiiniiimiiiiiiiiuuii
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1981
LEIDEN - Homosexualiteit staat
centraal in de drie films die het
Kijkhuis volgende week te bie
den heeft. Dit in het kader van
het 12 Vfe-jarig bestaan van de
Leidse werkgroep homosexuali
teit.
'Taxi zum Klo" van Frank Rippleh
(maandag 21 september).
"Nighthawks" van Ron Peck en
Paul Hallam (dinsdag 22 septerft-
ber).
"In einem Jahr mit 13 Monden"
van Reiner Werner Fassinder
(donderdag 24, vrijdag 25 en za
terdag 26 september). Alle films
ziin om 20.00 en 22.15 uur te zien.
Het filmhuis van het Leids Vrije
tijdscentrum vertoont "Taxi dri
ver" vsn Martin Scorsese (van
avond en morgenavond 23.00
uur) en "Killer of sheep" van
Charles Burnett (woensdag en
donderdag 20.00 en 22.15 uur).
K O heeft "Alice in den Stadten"
van Wim Wenders op het pro
gramma staan (dinsdag 22 sep
tember).
Film: Stir Crazy; hoofd
rollen: Gene Wilder, Ri
chard Pryor en Georg
Stanford Brown; regie:
Sidney Poitier; theater:
Euro 4, Alphen aan den
Rijn; alle leeftijden.
"There's no need to be serious"
(Het is onnodig om ernstig te
zijn) klinkt het in een liedje aan
het begin van de film "Stir Cra
zy", dit gelardeerd met enkele
grappige shots.
Als echter die film vordert dan
blijkt dat regisseur Sidney Poi
tier heeft gemeend dit wel erg
consequent door te voeren. Wat
Gene Wilder en Richard Pryor in
"Stir Crazy" ook uitvreten, ernst
is daarbij ver te zoeken. Zover
zelfs dat de aanvankelijk tot la
chen geroerde toeschouwer na
afloop van tijd de schouders op
haalt en zich afvraagt "Waar is
dat nou weer voor nodig?".
In "Stir Crazy" is Gene Wilder de
Ak. '''Illli,. '''Illlii, 'n
Film: Stingray. Regie: Ri
chard Taylor
Met: Christopher Mit-
chum. Sherry Jackson e.a.
Theater: Trianon, leeftijd:
12 jr.
doodgoede Skip Donahue, wiens
favoriete tijdverdrijf er uit be
staat, op het risico zelf een paar
klappen op te lopen, straatge
vechten en kroegruzies in den
minne te schikken. Collega Ri
chard Pryor stelt een aartspessi
mist voor die over het algemeen
het gelijk aan zijn kant blijkt te
hebben.
Het stel vrienden heeft genoeg van
New York. Pryor is ontslagen als
ober omdat zijn marihuana per
abuis in grote hoeveelheden in
een exclusief feestmaal terecht
komt, terwijl Wilder de zak krijgt
als winkeldctectieve. Beiden be
sluiten naar Hollywood te gaan,
maar omdat de baantjes daar ook
niet voor het oprapen liggen ver
sieren ze een schnabbel in een
bank. De bank wordt echter
overvallen en beide hoofdperso
nen krijgen de schuld en komen
voor 125 jaar in de nor terecht.
Tot zover het verhaal, waarin de
lachsalvo's op de vingers van één
hand zijn te tellen en de zuchten
van verveling op die van ver
scheidene handen. Alleen de kin
deren in de zaal lagen van het
eerste tot het laatste shot blauw
van het lachen. Daarom mijn ad
vies: "Stir Crazy" in het kinder
programma en neem voor de
avondvoorstelling en écht leuke
film.
RAYMOND PEIL
Films kunnen worden onderverdeeld in verschillende categorieën, al
naar gelang hun kwaliteit. Zo zijn er de A-films, de goede De B-films,
de minder goede tot slechte en alle mogelijke gradaties daartussen.
Stingray is een film die met gemak onder de Z-films geplaatst kan wor
den. Zelfs met alle goede wil van de wereld kan ik niet één positief punt
opnoemen, dat de nieuwsgierigheid van de lezer zou kunnen oproepen
zodat een tocht naar de bioscoop wellicht het gevolg zou kunnen zijn.
Want dat is over het algemeen toch de bedoeling van een filmrecensie.
Het geheel is opgehangen aan de belevenissen van een misdadigersben-
de. die een zojuist verkregen buit in een leegstaande auto dumpt, ten
einde aan een politiecontrole te ontkomen Dit hadden ze niet moeten
doen, want de auto stond te koop. De nieuwe eigenaars krijgen het
vreselijk moeilijk, want nieuwe aanwinst blijkt ineens zeer in trek.
De achtervolging van deze auto, één van het type Stingray, vult de hele
film. Ik maak mij sterk, dat ook liefhebbers van een staaltje achtervol
gingstechniek niet aan hun trekken komen, want daar kan deze film
niet in voorzien
Zelfs in een verloren uurtje ztjn er nuttiger dingen te doen
ANNELOES TIMMERIJE
Van de Nederlandse bevolking in oorlogstijd gedroeg zo'n
vijf procent zich zeer goed, vijf procent zich zeer slecht
en de overgrote meerderheid vond dat je je met het ge
doe maar beter niet kon bemoeien.
Van degenen die een of andere vorm van verzet pleegden,
hield een gering percentage zich bezig met het zwaarste
werk: het liquideren van verraders. Gezien het rolpa
troon in die dagen is het niet vreemd dat bij die categorie
verzetsstrijders slechts een paar vrouwen waren.
Een van hen is in de herinnering
blijven voortleven: de Haarlemse
studente Jannetje Johanna (Jo)
Schaft, die in de oorlogsjaren de
schuilnaam Hannie aannam.
Haar verzetsdaden en het gero
mantiseerde boek dat Theun de
Vries er in 1956 over schreef,
vormden de basis voor de Neder
landse speelfilm "Het meisje met
het rode haar", d- gisteren in 33
theaters (in Leiden het Lido-
theater) in première is gegaan.
Eerst enkele authentieke gegeven
over het leven van Hannie Schaft
(1920-1945). Ze was de jongste
dochter van het onderwijzer-
Jo "Hannie" Schaft
sechtpaar Piet en Aafje Schaft,
beiden keurige, oppassende
mensen en wat politiek betreft
overtuigde sociaal-democraten.
Als Hannie zeven is, gebeurt er
in het gezin-Schaft iets dat diepe
invloed op haar verdere leven zal
hebben: het oudste dochtertje
sterft. Uit angst dat ook hun enig
overgebleven kind.wat zal over
komen, gaan de ouders een over
dreven bezorgdheid voor Hannie
aan de dag leggen. Het gezin
raakt er zelfs enigszins door in
een isolement.
Hannie speelt zelden of nooit bui
ten, heeft geen vriendinnetjes, is
bijna schuw. In de uitstekende
biografie "Hannie Schaft" van
Ton Kors (Van Gennep, 1975)
wordt daarvan een opmerkelijk
beeld gegeven.
Op school zijn haar prestaties uit
stekend. Ze is ook wel ambitieus.
Zo eentje die van een 9 nog wel
een 9'/2 wil maken. Bij haar me
de-leerlingen staat ze te boek als
vervelend of zielig.
Na de middelbare school gaat ze
rechten studeren in Amsterdam,
verhuist en komt zo onder de in
vloed van haar ouders uit. Het
studeren gaat haar £oed af, maar
inmiddels is Nederland door de
Duitsers bezet, de joden worden
weggevoerd en voor Hannie
gaapt er nu, wat het recht betreft,
een te grote kloof tussen theorie
en praktijk. Ze geeft haar studie
op en zoekt in het rayon Haarlem
aansluiting bij het verzet.
Aanvankelijk fungeert ze als koe
rierster. later voegt Hannie, eens
het grootste tutje van de buurt,
zich bij het gewapende verzet. Er
vallen heel wat verraders door
haar hand. Zelf wordt ze een keer
dwars door een been geschoten.
Ze werkt veel samen met Jan Bo
nekamp ("Hugo" in de film), een
even moedige als onstuimige ke
rel. En wordt verliefd op hem. Of
het tot een verhouding komt is
niet zeker. Als ze op een dag
weer samen op pad gaan. wordt
Bonekamp neergeschoten. Het
grijpt haar hevig aan en ze raakt
er ook niet echt overheen. Bo
vendien komt ze onder steeds
zwaardere druk te staan. De be
zetter is inmiddels de jacht be
gonnen op "dat meisje met het
rode haar" en nog erger: haar ou
ders worden opgepakt. Ze laat
haar haar verven, verandert haar
uiterlijk, wijzigt haar naam. Maar
zo langzamerhand huist er een
vreemde in haar huid. Ze wordt
slordiger, roekelozer. De Duit
sers grijpen haar bij een simpele
controle. Drie weken voor de be
vrijding wordt ze gefusilleerd in
de duinen van Overveen.
Na de oorlog blijft het onrustig
rond de figuur van Hannie
Schaft. Ze zou communistische
sympathieën hebben gehad.
(Nimmer bewezen, vermoedelijk
onwaar en in elk geval irrele
vant). In de koude-oorlogssfeer
van de jaren veertig en vijftig is
dat echter het ergste wat je van
iemand kunt beweren. De zaak
loopt zo hoog op dat de burge
meesters van Haarlem en Bloe-
mendaal in 1952 herdenkings
plechtigheden verbieden. Pas 35
jaar na haar dood mag er een ver-
zetsmonument voor Hannie
Schaft worden opgericht.
Als ze nog had geleefd zou ze eer
gisteren 61 jaar zijn geworden.
Geen reconstructie
De nog vrij onbekende regisseur
Ben Verbong (32) geeft in "Het
meisje met het rode haar" zeker
geen nauwkeunge reconstructie
van haar verzetsdaden. Hij heeft
als het ware gependeld tussen de
realiteit (de biografie van Kors)
en het geromantiseerde verhaal
van Theun de Vries. Zijn groot
ste probleem was evenwicht te
vinden. "Film kan", aldus Ver
bong, "nooit de waarheid bieden.
Het moet allemaal in anderhalf
uur worden samengeperst. Film
heeft een eigen werkelijkheid".
Verbong is er goed in geslaagd dat
evenwicht aan te brengen. Een
minder conscentieuze regisseur
zou er al gauw een woest spekta
kelstuk van hebben gemaakt,
want het onderwerp leent er zich
best voor. Verbong koos voor ui
terste soberheid, om niet te zeg
gen schraalheid, scherp contras
terend met de lawaaierige
plompheid van bijv. "Soldaat
van Oranje". Verbongs camera
regisseert alles traag en nadruk
kelijk, "omdat het in de oorlog
ook allemaal traag en nadrukke
lijk toeging". Dialoog is er ook
maar weinig, want Verbong
volgt op dit punt het voetspoor
van Hitchcock: film is er in de
eerste plaats om iets te laten
zien; woorden dienen tot het
noodzakelijke beperkt te blijven.
Daadoor krijgt Hannie Schafts
motief om de zwaarste kant van
het verzet te kiezen nauwelijks
reliëf. Verbong komt dat overi
gens wel goed uit, omdat Hannie
Schafts motieven naar zijn ge
voel complex waren. Het kan
haar rechtsgevoel zijn geweest,
maar wellicht ook een afreke
ning met haar zo beschermde
jeugd en mogelijk heeft ook de
verering van Bonekamp er iets
mee te maken gehad.
Passend in de soberheid is ook het
kleurenprocedé waarvan Ver
bong zich heeft bediend Het is
eigenlijk een kleurenfilm-zon-
der-kleur. Alles is vaal en mat ge
houden. Alleen het rode haar van
Hannie vlamt door de film heen,
maar dat is dan ook van dramati
sche. essentiele betekenis. Ver
bong heeft die vaalheid doelbe
wust gezocht: "Mensen die de
oorlogsjaren hebben meege
maakt hernneren zich ook alleen
maar grauwe tinten".
Al die soberheid (waarvan ook Ni-
cola Piovani's muziek doortrok
ken is) geeft de film iets zeer in
dringends. De echte oorlog is
geen moment in beeld, maar
alom voelbaar. De enige kans die
Verbong naar mijn idee heeft ge
mist is dat hij niets van Hannie
Schafts jeugdjaren in het scena
rio heeft laten verweven. De te
genstelling met later komt er nu
wat magertjes uit. Dat en het af
en toe matige geluid (een pro
bleem bij bijna elke Nederlandse
film) is het enige wat men op
"Het meisje met het rode haar"
kan aanmerken.
Met uitzondering van hoofdrol
speelster Renee Soutendijk heeft
Verbong met een vrij onbekende
cast gedraaid Misschien ook om
dat al die rollen vaag en oninge
vuld moesten blijven. Het accent
blijft steeds op Hannie Schalt
liggen.
Renee Soutendijk geeft haar zeer
geloofwaardig gestalte. Een rol
zonder enige frapje, helemaal
van binnenuit.
RUUD PAAUW
Ai>- ''Ilu.hi
Film: "Het meisje met het
rode haar" Regie: Ben
Verbong.
Met: Renee Soutendijk en
Peter Tuinman. Theater:
Lido 1, Leiden, 12 jaar.
Een 'must' voor de zondag
avond is de film Johnny got
his gun, van Dalton Trumbo
(1971), met o.a.Timothy Bot
toms, Kathy Fields en Do
nald Sutherland. Johnny got
his gun is een schrijnende an
ti-oorlogsfilm over een sol
daat. die aan het einde van de
Eerste Wereldoorlog zwaar
gewond raakt. Zijn ledema
ten en een deel van zijn ge
zicht worden door een ont
ploffende granaat weggesla
gen, maar wonder boven
wonder blijft hij 'leven'.
Johnny got" his gun is verfilmd
door de auteur van het gelijk
namige boek. Dalton kreeg in
1933 het idee voor zijn boek
na het lezen van een artikel in
een Canadese krant over een
officier die tijdens de Eerste
Wereldoorlog gewond was
geraakt en vervolgens vijf
tien jaar kunstmatig in leven
was gehouden, zonder dat de
buitenwereld daarvan op de
hoogte was. Zondag, Ned. 1,
20.27 uur.
Ook weer twee films uit de
Charles Chaplin-serie deze
week. Zaterdag City Lights
uit 1931 met Virginia Cherrill
en Harry Myers, waarin Char
lie verliefd wordt op een
blind bloemenmeisje.
De uit 1936 daterende film Mo
dern Times wordt vrijdag
avond uitgezonden. Cha
plin's laatste zwijgende film
en tevens zijn meest genade
loze satire op de moderne
maatschappij en de ontmen
selijking van onze samenle
ving. Zaterdag. Ned. 2. 20.27
uur en vrijdag, Ned. 1 19.50
Maandagavond wordt de film
Fat City (1972) uitgezonden.
Deze film van John Huston
gaat over het verloren leven
en het uitzichtsloze bestaan
van een mislukte beroeps
bokser. die in een tien jaar
jongere bokser ziet wat hij
misschien had kunnen vygr
den. O.a. met Stacy Keach,
Jeff Bridges en Susan Tyrell.
Maandag. Dld.l. 23.00 uur.
Verder op donderdag Jonas
qui aura 25 ans en l'an 2000.
Een film uit 1975 van Alain
Tanner. Met Jean-Luc Bi-
deau, Miou-Miou en Myriam
Boyer. Over gewone mensen
die inzien dat de met al hun
idealen de wereld niet kun
nen veranderen, maar probe
ren een betere wereld voor
Het programma
Zaterdag: City Lights, regie
Charles Chaplin Amerikaan
se speelfilm uit 1931. Ned. 2.
20 27 uur. Animal Crackers,
regie: Victor Heerman. Ame
rikaans speelfilm uit 1930
met The Marx Brothers en
Margaret Dumond BRT 1,
16.00 uur. The thing from
another world, Amerikaanse
speelfilm uit 1951. Rl-gie
Christian Nyby. Did. 1, 22.10
Zondag: Johnny got his gun.
Amerikaanse speelfilm van
Dalton Trumbo. Ned.l, 20.05
uur. Ryan's daughter. Engel
se speelfilm uit 1970 van Da
vid Lean, met o.a. Robert
Mitchum en Trevor Howard.
Did 1. 20.15 uur
Maandag: Fat City. Ameri
kaanse speelfilm uit 1972.
van John Huston. Did. 1 23 00
uur. Little Caecar, Ameri-
kaaanse speelfilm uit 1931
van Mervyn LeRoy. Met o.a.
Douglas Fairbank jr. Did. 3,
22 30 uur
Dinsdag: Het korte spel. Ne
derlandse speelfilm van
Guus van Waveren, met o.a.
Peter Faber en Marjon
Brandsma. Ned. 1, 22.10 uur
Reporters. Franse speelfilm/
documentaire uit 1981 van
Raymond Depardon. Alp
e. Poolse speelfilm uit
1978 van Wojciech Marczews-
ki Did 2. 22 05 uur
Woensdag: The Greatest. Ame
rikaanse speelfilm over de
bokser Muhammad All
(I9TS) Regie Tom Grid
BRT 2. 20 15 uur. The Crimi
nal. Engelse speelfilm uit
1959. van Joseph L< -
Donderdag: Witness for the
prosecution. Amerikaanse
speelfilm uit 1957, met o.a.
Mariene Ditrich en Charles
Laughton Did 3. 20 20 uur
Vrijdag: Modern Times. Ame
rikaanse speelfilm uit 1936
van Charles Chaplin. Ned 1.
19 55 uur Smokey and the
Bandit, Amerikaanse speel
film uit 1977 van Hal Ned-
ham. Met Burt Reynolds en
Sally Field BRT 1. 20 15 uur.
Der Mann im Strom, Duitse
speelfilm uit 1958 van Eugen
York. Dld.l, 20 15 uur The
Mackintosh Man. Ameri
kaanse speelfilm uit 1973 van
John Huston van o.a. Paul
Newman Did 2. 23 20 uur
BLIJVERS
"For your eyes only" - Nieuwste Ja
mes Bond Minder geldverslindend
spektakel, maar ouderwets span
nend en humonstsch. Lido 2. Lei
den. Euro 1. Alhen
"Escape from New Vork" Span-
mngsloze film over gevangenis-ei
land. Lido 4. Leiden.
"Raiders of the lost ark" - Regis
seur pielberg ouderwets op dreef.
Luxor. Leiden
"La Provinciale" - Voorspelbaar
verhaal over het leven in de grote
stsad. Lido 3. Leiden.
"Death on the Nile" - Agatha Chris
tie-thriller met Bette Davis en Mia
Farrow. Camera. Leiden
"Chrisliane Y" Aangrijpende film
over Berhjnse drugs-scene. Studio.
Leiden. Euro 2. Alphen
"Fort Apache the Bronx" - Voor
beeldige politiefilm. Euro 3. Al-
(OP)NIEUW
"Een brug te ver" - Oorlogs kraker.
City 1. Katwijk.
"The Elephant man" - Ontroerende
film over mismaakte man. City 2,
Katwtik
NACHTFILMS
"Porno in Pentagon" - Camera. Lei-
"Het dubbelleven van een maitres-
se" K« Leiden.
'The Fog" - Euro 1, Alphen.
"St.lves" - Euro 2, Alphen.
"Fort Apache the Bronx" - Euro 3.
Alphen
"Hemelse orgieën" - IJuro 4. Al-
REX
DEN HAAG
"He! achter tralies" Apollo 1
(460340). 16 jr
"Scanners" - Apollo 2. 16 jr.
"Raiders of the lost ark' - Asta
(463500), 12 jr.
"Les bijoux de familie" - Bijou
(461177). 16 jr.
Cannon bal" Calypso (463502). 12
jr
"Christiane F." - Babylon 1 (471656).
12 jr.
"Une semaine de vac an ces" - Baby
lon 2. 16 jr
"Sur crazy" - Babyion 3. al.
"Door het oog van dc naald" - Ci
neac 1 (630637). 16 jr
"Towering inferno" - Cineac 2.12 jr.
"Last tango in Pans" - Cineac 3. 16
jr
'The deerhunter" - Du Midi
(855770). 12 jr
"En eeuwig zingen de bossen". -
"Winden waaien om de rotsen"- Eu
ro Cinema (667066). aL
"For your eyes only" - Metropole 1
(456756). 12 jr
"Excalibur" - Metropole 2. 12 jr.
"Het meisje met het rode haar" -
Metropole 3. 12 jr
"Let it be Metropole 4. aL
1 i guk M' tropole 5. 18 jr.
"Het meisje met het rode haar"
Odeon 1 (462400). 12 jr.
"Blood beach" - Odeon 2, 12 jr
"Het laatste Omen" - Odeon 3. 16 jr.
Escape from New York" - Odeon 4,
16
jr.
Possesion" - Odeon 5, 16 jr
"De lusten van Anna" - Le Pans 2
COM 102), 18 jr
"Meisjes met gulzige monden" Le
Pans 3. 18 jr.
"For your eyes only" Passage
(460977). 12 jr
"Frivole speurders op het porno
pad" Royal 3. 18 jr.
"Kung Fu giganten" - Royal 4, 16 jr.
AMSTERDAM
"Death in Venice" - Alfa 1 (278806),
12 jr
"Une semaine de vacances" - Alfa 2.
16 jr
"For your eyes only" - Alhambra 1
(233192). 12 jr.
"Everything you always wanted to
know about sex" - Alhambra 2.16 jr.
"Raiders of the lost ark"- BeUevue
Cinerama (234876 266227), 12 jr
Xhriatum F - Calypso 1 (266227/
234876). 16 jr
"In de greep van de duivel" - Calyp
so 2. 16 jr
"Stir crazy" Calypso 3. al
"Jong, groen en toch njp" - Centraal
(248933). 18 jr
"The big boss" - Cineac Damrak 1
(245648). 16 jr
"Zombie killers" - Cineac Damrak
2 19 jr
Towering inferno" Cineac
(243639). 12 jr
"Apocalvpso now" - Cinecenter
(236615). 16 jr
"Salo of de 120 dagen van Sodom" -
Cinecenter. 16 jr
"Monty Python's life of Bnan" Ci
necenter. 12 jr.
"Het meisje met het rode haar" - Ci
nema 1 (151243). 12 jr
"Raiders of the lost arc" - Cinema 2,
12 jr.
"Het meisje met het rode haar" - Ci
ty 1 (234579), 12 jr
"Possesion". 16 jr - City 2.
"Fort Apache the Bronx" - City 3.16
jr
The octagon" City 4 16 jr.
"Mr Boo - City 5 (34579), al
"Het laatste Omen" - City 6 (234579),
16 jr
"Excalibur" City 7 (234579), 12 Jr.
"Blond vuurwerk" - Climax Cinema
(244152). 18 jr
"An unmarried woman" Cine
'D'(22655116 Jr
"Midnight cowboy" - Des met
(226551). 16 jr
Moord in de Onènt Express" - Du
Midi (723653). 12 ir
"Dc- minnares" - Leidsepleintheater
(235909), 16 jr.
"Scanners Nóggerath(248933), 16
jr
"Screwples" Pansien (248933). 18
jr
"For your eyes only" - Rembrandt-
pleintheater 1 (223545U2 jr
"Hang 'em high" - Rem brand tplein-
thcatcr 2 (223545). 16 jr
"Kings of the square ring" - Re*
(266132), 16 jr
A change of seasons" - Rial to
(723488), 16 jr
Little lord FaunUcroy" - Rivoli
(723488).
"Levend opgegeten door de kanlba
len - Roxy (232809). 16 jr
"Jules et Jim". "FonUmaraVol-
taU Eugenio" - The Movies (245790),
18 jr
"The four seasons" Tuschinski 2
(262633). al
"The sound of music" - Tuschinski
3 262633). 16 jr
"Caligula" - Tuschinski 4 (262633).
18 Jr
Escape from New York" Tu
schinski 5 16 jr
"Ordinary people" - De Uitkqk
(237460). al
Rente Soutendijk als Hannie Schaft, "het meisje me! hel rode haar
