Raad: Ipi Tombi mag doorgaan
FtlEtEljV
Bibliotheek in Mors
mooiste van Leiden
Werkloosheid
weer gestegen
Vrijheid van menigsuiting voorop gesteld
Leidse stadsrubriek
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1981
Filiaal met 27.000 banden
LEIDEN - In 1973 werd aan het
toenmalige bestuur van de biblo-
theek Reuvens een pakket van
zeshonderd handtekeningen
overhandigd, afkomstig van be
woners van het Morskwartier.
Met het verzoek om deze wijk nu
eindelijk eens van een filiaal te
voorzien. Nu, acht jaar later, ter
wijl de naam Reuvens door een
fusie verdwenen is, zegt direc
teur De Caluwé van de Stichting
Openbare Bibliotheek Leiden:
"Het Morskwartier heeft de
mooiste bibliotheek van Lei
den".
Dat is geen geringe kwalificatie;
tenslotte werd het hoofdgebouw,
het Burchtcomplex, enkele
maanden geleden bij de officiële
opening de "mooiste bibliotheek
van Nederland" genoemd. Het is
de vergelijking met de andere fi
lialen die De Caluwé de loftrom
pet doet blazen over het nieuwe
gebouw in het Morskwartier. dat
aan de Robijnstraat staat. Van-*
middag is deze bibliotheek offi
cieel geopend.
"Het is het meest volwaardige fi
liaal in Leiden", zegt De Caluwé.
De bibliotheek in het Morskwar
tier beschikt over 27.000 banden
en dat in een wijk die nu nog elf
duizend inwoners heeft en vol
gens de verwachtingen zal
groeien naar dertienduizend. De
Caluwé spreekt van een "uitge-
rijpte" collectie boeken, waar ja
renlang aan gebouwd kon wor
den, omdat ze afkomstig is van
het inmiddels gesloten filiaal aan
de Steenschuur. Dat is het ver
schil met de bibliotheek in de
Merenwijk: daarvoor moesten
destijds in negen maanden tijd
15.000 titels worden gekocht "en
je merkt nu nog dat de collectie
daar niet helemaal evenwichtig
is", zegt De Caluwé.
Het filiaal in de Mors telt zelfs meer
titels dan volgens de normen
voor een dergelijke wijk nodig is.
De boeken staan opgeslagen in
een ruimte van zeshonderd vier
kante meter. De Stichting Open
bare Bibliotheek laat er zes men
sen werken. Het gebouw is ont
worpen door stadsarchitect Den
Haring; het is diens eerste biblio
theek. De omgeving van de bi
bliotheek, die op een braaklig
gend grasveld staat tegenover
het winkelcentrum aan het Dia
mantplein, moet nog door de
plantsoenendienst worden "aan
gekleed".
Nieuwe stijl
Het bibliotheekfiliaal in het Mors
kwartier is zestien uur per week
voor uitlenen geopend; dat is
minder dan de filialen in bijvoor
beeld de Merenwijk en Noord.
Een bewuste keuze volgens di
recteur De Caluwé en Sonja v.d.
Waart, een van de medewerk
sters in het Morsfiliaal. "Het ta
kenpakket heeft hier meer in
houd dan alleen maar het uitle
nen van boeken". De Mors heeft
een bibliotheek "nieuwe stijl"
gekregen, met speciale activitei
ten voor de wijk. Er wordt sa
mengewerkt met het buurthuis
De Morschwijk. er zijn speciale
uren voor de bejaarden gereser
veerd en ook zullen er contacten
worden gelegd met de scholen
uit de wijk. "We willen iets doen
aan het eenzijdige beeld dat
mensen vaak van een biblio
theek hebben. Neem een prak
tisch punt als: hoe schilder je je
huis. De mensen denken er
meestal niet aan dat je daarvoor
in de bilbiotheek terecht kunt."
In het gebouw zijn voor zeventig
zitplaatsen; op die manier kan de
bibliotheek ook een alternatieve
studieruimte worden voor bij
voorbeeld de vele flatbewoners
die het Morskwartier telt. Ook
dat past in de filosofie van een
bibliotheek "nieuwe stijl". Elke
woensdagmiddag wordt er een
uurtje voor de jeugd van zo'n
vier tot tien jaar gereserveerd,
met activiteiten als voorlezen,
spelletjes, tekenen, enzovoorts.
Tijdens de uitleenuren is een van
de medewerkers permanent ter
beschikking voor het geven van
informatie. Van de lezers wordt
Een deel
verwacht dat ze bij het opruimen
van de boeken zelf een handje
zullen helpen.
Het filiaal in het Morskwartier is
naast de centrale in de Nieuw-
straat en de filialen in het Hout
kwartier. de Merenwijk, Noord
en Zuid-West de zesde biblio
theek in Leiden. Voorlopig ook
de laatste? Als het aan het be
stuur en de staf van de Stichting
Openbare Bibliotheek ligt. niet.
De Caluwé: "Er is nog één plek
open waarvan wij vinden dat je
er niet lang meer kunt wachten:
Zuid-Oost, dat wil zeggen de
Professorenwijk, de Burgcmees-
terswijk en Meerburg. Het is
voor veel mensen daar een ge-
weldigde handicap dat er geen
bibliotheek is". De Caluwé er-
de Robijnstraat.
kent dat juist in deze tijd van be
zuinigingen nieuwe voorzienin
gen op het sociaal-culturele vlak
moeitlijk tot stand te brengen
zijn. "maar je kunt van bezuini
gingen niet blijvend een bepaal
de groep in de stad de dupe laten
worden". Desnoods, meent hij.
moet het geld waarover de bi
bliotheek in Leiden nu beschikt,
maar anders verdeeld worden.
Open huis
De nieuwe bibliotheek in het Mors
kwartier, dat 1,2 miljoen gulden
heeft gekost (waarvan 100.000
gulden voor de inrichting) viert
deze week feest. Vanavond is er
van half zeven tot negen uur
open huis voor wijkbewoners:
evenals morgen van tien tot
twaalf uur en van twee tot zes
uur. De middag zal vooral in het
teken van de jeugd staan; onder
meer worden de uitslagen be
kend gemaakt van de puzzel- en
tekenwedstrijden die de afgelo
pen weken zijn gehouden. Een
speciale ochtend voor bejaarden
is er vrijdag. Die dag kunnen er
ook voor het eerst boeken wor
den geleend: van twee uur tot
half zes en 's avonds van half ze
ven tot half negen.
De openingstijden van de biblio
theek aan de Robijnstraat, die
speciale voorzieningen voor ge
handicapten heeft, luiden: maan
dag en vrijdag 14.00-17.30 uur en
18 30-20 30 uur: woensdag 10 00
12.00 uur en 14.00-17 30 uur
LEIDEN De voorstellin
gen in de Leidse schouw
burg van de Zuidafri-
kaanse musical Ipi Tom-
bi kunnen doorgaan. De
gemeenteraad verwierp
gisteravond een motie
van PSP en CPN, waarin
Ben W werden gevraagd
de voorstellingen te an
nuleren.
Niet de apartheidspolitiek maar de
vrijheid van meningsuiting
stond centraal in het debat. Het
college stelde zich op het stand
punt dat van een politieke toet
sing van culturele uitingen nooit
sprake mag zijn. Alleen als de
voorstelling in strijd met de wet
zou zijn, was het college bereid
om op te treden.
Wethouder Schoute (WD) wees
erop dat de voorstelling niet naar
Nederland was gehaald in het ka
der van het onlangs opgezegde
culturele akkoord met dat land.
(Het opzeggen van dat akkoord
werd in de PSP/CPN-motie als
motief opgevoerd).
Verder zei Schoute dat niemand
van het college de musical had
gezien en dus ook niet kon
beoordelen of het enige reali
teitswaarde heeft. "Maar het is
ook niet aan het college om dat te
doen", aldus de wethouder.
PvdA-fractieleider Peters zei - na
mens de meerderheid van zijn
fractie - dat men zich op een glib
berig pad begeeft, wanneer men
cultuur politiek gaat beoordelen.
Hij noemde het hypocriet om het
over het culturele akkoord te
hebben, terwijl de uiteindelijke
motieven betrekking hebben op
de inhoud van het stuk.
Omdat de overheid feitelijk het
monopolie over de zalen heeft, is
er volgens Peters formeel niet,
maar praktisch wel sprake van
censuur, wanneer de overheid
geen faciliteiten beschikbaar
stelt. Hij wees verder op de
staatsrechtelijke gewoonte om
oppositionele geluiden niet
monddood te maken, maar er
zelfs de financiële middelen voor
beschikbaar te stellen.
"Het boycotten van sinaasappels
of van een musical maakt ver
schil", meende Peters. Ten slotte
benadrukte hij dat zijn partij de
apartheidspolitiek verderfelijk
vindt en verklaarde dat hij per
soonlijk bereid is om aan vreed
zame demonstraties tegen Ipi
Tombi deel te nemen.
Misbruik
CDA-woordvoerdster Kramp - zelf
tegenstandster van de voorstel
lingen - verklaarde dat de meer
derheid van haar fractie de motie
niet zou steunen. Voorts noemde
zij het onwenselijk om de actie
groepen in de Schouwburg uit te
nodigen om de keerzijde var. de
medaille te laten zien. "Dat is
misbruik van die actiegroepen
om het geweten te sussen. De
raad moet hierover een politieke
uitspraak doen", aldus Kramp.
Uiterste terughoudendheid van de
overheid op dit gebied bepleitte
ook D'66-woordvoerder Hoeke-
ma. Ook hij zag geen werkelijk
onderscheid tussen censuur en
het niet verlenen van faciliteiten.
Zijn fractie verwierp daarom de
motie.
WD-leider Kuijers was de enige
van de raadsleden die de voor
stelling (in Londen) had gezien.
"Vreselijk hè?" Volgens hem
was er nauwelijks een verhaal in
te ontdekken. Los hiervan noem
de Kuijers de motie'uitermate
ongewenst. "Dat schept een pre
cedent dat grote gevolgen kan
hebben", aldus de liberaal.
Ponsen (PSP) diende de motie in.
Zij bestreed dat er sprake zou
zijn van censuur. "Als de voor
stelling in het Antonius Clubhuis
zou worden vertoond, dan zou
den we slechts oproepen tot een
boycot. Op die manier is de toer-
nee in Zweden ook voortijdig af
gebroken". aldus Ponsen.
Zij wees nog eens op het menson
terende systeem van apartheid
en op de tournee van het Zuid-
afrikaanse rugbyteam, de sinaas
appels en de paralympics.
Brands (CPN) suggereerde dat
de Britse producer van de musi
cal mogelijk gefinancierd wordt
vanuit Zuid-Afrika.
Groos (PvdA) zei dat het regiem in
Zuid-Afrika erg in zijn nopjes is
met de musical. "Dat regiem ver
dient in Leiden geen steun. Niet
voor niets heeft Nederland het
cultureel akkoord opgezegd", al
dus Groos.
De motie werd uiteindelijk met
tien tegen zesentwintig stemmen
verworpen. Behalve PSP en
CPN steunden de CDA-ers
Kramp en Bleijie en de PvdA-ers
Groos. Van Dongen, Maat, Van
der Pluijm en Fallaux de motie.
(PPR-raadslid Van Oosten on
derschreef de motie, maar was
gisteravond niet bij de vergade
ring aanwezig).
Acties
Onmiddellijk na het besluit van de
gemeenteraad kondigde het 'Ini
tiatiefcomité tegen Ipi Tombi'
aan protestacties te zullen hou
den, "Deze acties zullen de voor
stellingen op 19 en 20 september
begeleiden", aldus het comité.
Donderdagavond vergadert het
comité in het PSP-pand in de
Rijnstraat om de acties voor te
bereiden.
Tevoren had al een groot aantal or
ganisaties waaronder de Anti
Apartheidsbeweging Nederland,
de Boycot Outspan Actie, een
aantal Latijns-Amenka werk
groepen. politieke jongeren-or
ganisaties en de FNV-Leiden.
opgeroepen om de voorstellin
gen geen doorgang te laten vin
den.
Na afloop van de raadsvergadering
verklaarde Schouwburg-direc
teur Van Dam dat de belangstel
ling voor de kaarten dertig gul
den per stuk) tot nu toe gering is.
Hartcliirurgen
AZL naar
Indonesië
LEIDEN - De hartchirurg, prof dr.
H A Huyamans en de cardio
loog, prof. dr. B. Buis. beide
werkzaam op het Academisch
Ziekenhuis Leiden, gaan in okto
ber naar Indonesië Daar zullen
zij op uitnodiging van de Indone
sische hartstichting in het Cen
traal Ziekenhuis van Djakarta
een aantal hartoperaties uitvoe
ren. Meer dan 25 mensen staan
op de lijst om geopereerd te wor
den
Naast de twee Leidse specialisten
zal er ook een gespecialiseerde
intensive-care verpleegkundige
meegaan. Het is de bedoeling dat
dit team vooral helpt bij het op
gang breng, n v.m een - :gen
"opcn-hartchirurgie" in Indone-
De medici zullen gedurende ander
halve maand in Indonesië ver
blijven als gasten van de Indone
sische hartstichting en de uni
versiteit van Djakarta. Bij het be
kendmaken van het nieuws gis
termiddag verklaarde hartchi
rurg Huysmans nadrukkelijk dat
zijn verblijf in Djakarta op geen
enkele manier de wachtlijst van
operatiepatienten in Leiden zal
verlengen. Het Leidse team van
hartchirurgen hoopt dit jaar
vijf- tot zeshonderd open-hart
operaties te verrichten.
Veel minder
winst voor
energiebedrijf
LEIDEN - De winst van het ener
giebedrijf Rijnland keldert zien
derogen. Op de levering van
elektriciteit wordt dit jaar nog
een winst geraamd van 3.2 mil
joen gulden. Dat is 4.5 miljoen
gulden minder dan voor 1981
was begroot.
Ook wat de levering van gas betreft
wordt de begroting zoals het zich
nu laat aanzien niet gehaald. In
plaats van het begrote verlies
van ruim een miljoen gulden,
raamt men nu het verlies op gas
op 2.5 miljoen gulden.
Op gas en licht samen wordt dit
jaar dus nog een winst
van ongeveer zeven ton. In
gaande jaren werden wi
van meer dan tien miljoen gul
den bereikt. Hiertegen
protesten.
De vooruitzichten voor 1982 zyn
voor het bedrijf nog slechter. Het
verlies op gas blijft in de ramin
gen nagenoeg gehandhaafd, ter
wijl de winst op elektra omslaat
in een negatief saldo van bijna
driekwart miljoen gulden.
iten
•eel
LEIDEN
door René van der Velden .Jaap Visser
LEIDEN - De werkloosheid in de
Leidse regio is ook in augustus
weer toegenomen. In een maand
tijd kwamen er 183 werkzoeken
den bij en steeg het totaal tot
5701 geregistreerde werklozen.
De toename (105 mannen en 78
vrouwen) kwam vooral voor re
kening van jeugdigen, met name
schoolverlaters. De toeloop viel
in de sectoren kantoor, handel en
onderwijs te constateren. Ook in
de bouw was opnieuw sprake
van een toename. Het ging hier
vooral om straatmakers en
grondwerkers.
Het aantal vacatures nam boven
dien af tot een laagterecord van
211. Vorig jaar juli was de vraag
naar personeel nog meer dan
duizend. Het aantal vacatures is
overigens vooral zo laag, omdat
doorgaans snel in de vraag kan
worden 1
Het Gewestelijk Arbeids Bureau
(GAB) schat het aantal vacatures
dat wordt aangemeld op onge-
'veer de helft in vergelijking met
vorig jaar. In de afgelopen weken
is. een groot aantal werkgevers
aangeschreven met het verzoek
openstaande banen te melden.
Dat heeft volgens het GAB een
redelijk resultaat opgeleverd.
Het arbeidsbureau heeft op de Lei-
dato-beurs een standplaats met
een volledig ingerichte vacature
bank en verscheidene folders
over werk. Ook is er een stand
van de Loontechnische dienst,
waar men met vragen over lonen
en arbeidsvoorwaarden terecht
kan.
De werkloossheid in de regio ont
wikkelde zich als volgt (tussen
haakjes de cijfers van juli):
Katwijk
Leiderdorp
Voorschoten
Oegstgeest
Alkemade
Rijnsburg
Zoeterwoude
Valkenburg
Overig
2688 mannen (2640), 1109
185),
120).
103).
59 mannen 57).
60 mannen 67).
14 mannen 14).
18 mannen 19),
(1059)
vrouwen 142)
vrouwen 113)
87)
73)
54)
39)
38)
14)
6)
75 vrouwen
Noordwij ker zwaar gewond
LEIDEN - Een 64—jarige man uit
Noordwijk moest gisteravond
omstreeks half zes met twee ge
broken onderbenen, een gebro
ken bekken, een hersenschud
ding en inwendige kneuzingen
naar het AZL worden vervoerd
nadat hij op het Stationsplein
was aangereden door een auto.
Het ongeluk onstond doordat de
Noordwijker de straat over rende
zonder uit te kijken. De automo
bilist probeerde de botsing nog
te voorkomen door krachtig te
remmen, maar slaagde daar niet
in. De Noordwijker sloeg met z'n
hoofd tegen de ruit.
Swingen (2)
De swingende omgeving van
de Steenstraat is hard op weg
om tot een volwassen uit
gaanscentrum uit te groeien.
De jongste 'aanwinst' aan de
Steenstraat is Le Bateau, een
regelrechte publiekstrekker
Volgens eigenaar Ben Jonkers
voorziet Le Bateau duidelijk
in een behoefte. Dit tot groot
verdriet van de omwonenden
en de cuncurrentie in de di
recte omgeving. Jonkers
vindt het nog te vroeg om te
stellen dat hij en zijn be
drijfsleider Jan Verlinden
een goudmijntje hebben aan
geboord maar het met televi
sieschermen uitgeruste mu-
ziek-café loopt als een trein.
Dit in tegenstelling tot de
muzieksociëteit The Jam, die
onlangs z'n door een portier
bewaakte deur aan de Twee
de Binnenvestgracht opende.
Jonkers: "Ik denk dat The
Jam té Haags is met al dat
neon-licht. Wij zijn meer
Leids. Een beetje bruiner
dus".
De bewoners van Noordvest-
west zijn weinig gelukkig
met de horeca-wildgroei in
hun buurt. Nog voordat er in
Le Bateau ook maar één pils
je was getapt of één plaatje
was gedraaid, lag er bij de
burgemeester al een klacht
van de buurt op het bureau.
Nu Le Bateau al weer een
maandje geleden is gedoopt,
hangen klagende buurtbewo
ners geregeld bij de politie
aan de lijn. Bij het personeel
van Le Bateau bestaat het
vermoeden dat de buurtbe
woners om beurten de politie
bellen om het nieuwe horeca
bedrijf een slechte naam te
bezorgen. Ben Jonkers: "We
kunnen natuurlijk niets be
wijzen maar we hebben wel
- een vermoeden". Volgens de
buurtbewoners is dit vermoe
den uiteraard volledig uit de
lucht gegrepen.
Bezwaarmaakster van het eer
ste uur, mevrouw Van Hel-
voirt die al zo'n halve eeuw
op de hoek van de Steen-
Le Bateau: wild-west op de Steenstraa
straat en de Narmstraat
woont, noemt Le Bateau "de
enige zaak in de hele buurt
die echt lawaai veroorzaakt.
Die goser laat de voordeur
openstaan zodat die dreunen
de muziek ook buiten is te
horen. Zo probeert hij na
tuurlijk mensen te trekken.
Maar ik vind het gelijk zo'n
kroegengezicht geven, Bo
vendien heb ik last van het
gezoem van die ventilator en
van de herrie op straat".
Ben Jonkers, geconfronteerd
met de klachten uit de buurt:
"Binnenkort komt er een
tweede toegangsdeur zodat je
bij de ingang een soort sluis
krijgt. Dan kan de muziek
nog moeilijk de straat op
Verder zijn we bezig om de
boel nog meer te isoleren. Wc
hebben er al meer dan vijf
tienduizend gulden aan isola
tiemateriaal inzitten maar dat
schijnt toch nog niet hele
maal genoeg te zijn. Wat die
herrie op straat betreft; daar
kunnen we natuurlijk betrek
kelijk weinig aan doen. Ieder
een is gewoon ontzettend
nieuwsgierig naar zo'n nieu
we zaak. Dus in de eerste
maanden komt de hele we
reld een keertje kijken Je
krijgt dan allerlei verschillen
de soorten uitgaanspubliek
bij elkaar en d.it geeft een
beetje lawaai. Maar ik vind
wel dat de verhalen over die
herrie schromelijk worden
overdreven. Naar mgn idee
lopen er hier in de buurt voel
te veel indianen rond".
of niet, zaterdagnacht
rond sluitingsuur was het zo
wel binnen Le Bateau als
vlak voor de deur 'wild west
Binnen gingen verschillende
soorten uitgaanspubliek met
elkaar op de vuist wat even
later op straat een heleboel
herrie verooi aakte. De buurt
bewoners wisten niet hoe
snel ze naar de Zonneveld-
straat moesten bellen
Bedrijfsleider Jan Verlinden
geelt toe dat de agressie een
enrstig probleem is voor de
horecabedrijven in Noord-
vest-west "Overal barst het
op dit moment van de agres
sie. Met de horecamensen
hier uit de buurt hebben we
laatst met z'n allen rond de
tafel gezeten om te bepraten
hoe we die agressie op straat
kunnen aanpakken. De poli
tie doet er volgens ons té wei
nig aan. Daarom willen we
zelf bepaalde maatregelen
gaan r
Indi
Maatregelen tegen Le Beteau
zal de politie op korte termijn
niet nemen. Wel is de afde
ling bijzondere wetten naar
aanleiding van de klachten
uit de buurt begonnen met
gcluidsmetingen. Metingen
naar de herrie binnen. Maar
de bewoners zien waarschijn
lijk liever dat er metingen
worden verricht naar de
agressie en de herrie op
straat.
Toch op één na?
Heeft Leiden dan toch de op
één na grootste binnenstad
van Nederland? Ruim een
maand geleden schreven wij
nog dat deze reclamekreet
meentc-ambtenaar Pim
Hoek. Op binnenlandse za
ken vertelden ze ons dat Am
sterdam 425 hectare binnen
stad telde, Utrecht 132 hecta-
re. Den Haag 130 hectare en
Leiden 'slechts' 119 Een vier-
deplaats dus. Meer zat er niet
in. volgens Binnenlandse Za
ken
Maar de BZ-ambtenaren meten
kennelijk met verschillende
maten want zij maakten het
bureau CEBEON uit Amster
dam wijs dat Leiden toch de
op één na grootste oude bin
nenstad van Nederland heefl.
In opdracht van de ex-minis
ter Hans Wiegel had CE
BEON Leiden vergeleken
met andere gemeenten die
meer dan honderdduizend
inwoners hebben.
'Leiden een stad van tegenstel
lingen'. was de CEBEON-
conclusie 'Binnenlandse Za
ken een departement van te
genstellingen', is onze con
clusie.