T
T
Met wormen als aas is
bijna alles te vangen
sport
Kryptogram
R
O
O
Q
Q
O
H
s
L_
£1
Oplossing
65c
ZATERDAG 12 SEPTEMBER 1981
VIS
Wie voor de keuze staat welk
aas tijdens een visdag aan de
haak zal worden bevestigd
heeft een scala van mogelijk
heden. Brood. deeg. maden,
kaas. aardappel, roggebrood.
een paar te noemen. Elke aas
soort heeft zo z'n eigen aan
trekkelijkheden voor bepaal
de vissoorten. Maar er is één
soort bij. datje universeel aas
zou kunnen noemen, een
soort "allesvanger Dat is de
worm. Er zijn maar weinig
vissoorten in ons viswater die
niet bij tijd en wijle een
wormpje consumeren.
Of dat nu een kronkelige aal.
een kwikzilverige ruisvoorn
of een mooie donkergebrons-
de zeelt is. Ook brasem,
baars.karper en blei kunnen
vaak geen weerstand bieden
aan een kronkelig piertje. Op
vele plaatsen in onze omge
ving kun je hengelaars aan
het werk zien om deze wor
men te verzamelen. Bij voor
keur gebeurt dat op of in de
buurt van grasvelden, omdat
zich daar de meeste ophou
den.
Helaas zijn er nog vele henge
laars. die zich bij het zoeken
van wormen op geen enkele
manier bekommeren om de
natuur. Met spade of schop
worden plantsoenen en ta
luds. ligweiden en trapveld
jes omgeploegd bij het zoe
ken naar wormen. En dat is
beslist niet nodig. Wie een
potje of busje wormen wil
verzamelen, doet er goed aan
een riek aan te schaffen.
Opjagen
De punten kunnen in het gras
worden gestoken, waarna
met klopbewegingen op de
steel de wormen in de nabij
heid naar de oppervlakte
worden gejaagd. Ik zeg "ge
jaagd". want voor de worm
betekent beweging van de
grond gevaar. Hij vermoedt
de aanwezigheid van de mol
en probeert aan dat gevaar te
ontkomen door een vlucht
naar de oppervlakte.
Er zijn ook nog andere metho
den om de wormen de grond
uit te krijgen zonder een heel
perceel te hoeven omspitten.
Zo was het in vroeger jaren
gebruikelijk dat een met wa
ter verdund bleekmiddel
over een gazon werd uitgego
ten. De volgende dag had je
dan vaak de wormen voor het
oprapen. Dat tegelijkertijd
het gras om zeep werd gehol
pen ontdekte men pas later.
Voor één manier van wormen
verzamelen zou ik u nadruk
kelijk willen waarschuwen.
Dat is het gebruik van elek
trische stroom die met be
hulp van twee elektroden in
de bodem wordt gebracht.
Nog onlangs heeft zich in ons
land een dodelijk ongeval
voorgedaan als gevolg van
onoordeelkundig gebruik.
Door onvoldoende isolatie en
bescherming werd de wor
menzoeker ter plaatse geëlec-
trocuteerd.
Zelf kweken
Een betere oplossing is in dat
geval om zelf een voorraadje
wormen te kweken of te be
waren. Dat kan bijvoorbeeld
in een oude wasteil of een
goed afgedichte houten kist.
Het reservoir moet gevuld
worden met teelaarde, klei
en zand. terwijl ook oude
theebladeren een goede voe
dingsbodem vormen voor de
wormen. Als dan af en toe
ook nog wat koemest door
de grond wordt gemengd en
de zaak wordt afgedekt met
wat stro is zo'n teil of kist
een pracht van een wormen-
kraamkamer. Wel moet u er
voor zorgen dat de aarde
wat vochtig blijft.
Bij grote droogte af en toe be
gieten en in tijden van inten
sieve regenval de zaak afdek
ken om rotting te voorko
men. Dat wormen kweken
een lucratieve bezigheid kan
zijn bewijst het bestaan van
speciale "wormenfarms", die
hun produkten in piepschui
men dozen franco thuis bij de
sportvisser afleveren. Of en
gros via de hengelsportwin
kelier.
Wie de worm als aas bij het vis
sen gebruikt, kan het beste
een langstelige. dunne, maar
scherpe haak aan de lijn zet
ten. Om te voorkomen dat de
worm snel dood gaat. moet
het beestje niet van kop tot
staart op de steel van de haak
worden geregen. U steekt de
haakpunt ongeveer halver
wege dwars door de worm en
herhaalt dat in de richting
van de kop nog twee. drie
keer.
Op de vraag of de haakpunt er
nu mag uitsteken of niet
moet ik u het verlossend ant
woord schuldig blijven. De
theorieën die daarover in om
loop zijn spreken elkaar vaak
lijnrecht tegen. De bewering
dat je met wormen alleen
goede resultaten kunt beha
len met bodemvissen wil ik
in alle toonaarden ontken
nen. Het is heel goed moge
lijk om bijvoorbeeld in de
buurt van waterplanten of
een schoeiing zo'n twintig,
dertig centimeter onder het
wateroppervlak flinke baar
zen of voorns aan de haak te
slaan met een w<
stromend water i
In Helsinki worden wormen op de markt verkocht aan henge
laars. Ze worden door de schooljeugd gezocht, die op die i
een aardig zakcentje verdient.
ter i
Ook i
5 tussen wa
len met de
worm vaak erg s
Hoewel de worm aan de haak
vaak door zijn kronkelige be
wegingen al attractief is voor
een voorbijzwemmende vis.
kan het vooral bij het vissen
op aal of baars nuttig zijn om
er nog wat extra beweging
aan toe te voegen. Zeker wan
neer de vis nogal lui is. Met
kleine rukjes aan het topeind
kan een ongeinteresseerde
vis toch tot bijten worden
verlokt.
Bovendien is de worm een
pracht van een aassoort op
die kleine afgesloten wateren
waar nogal veel met meelspi j
zen wordt gevist en gevoerd.
De vis kan in die wateren wat
apathisch worden voor
brood, aardappel of iets der
gelijks. Het presenteren van
een stukje natuurlijk aas is
dan een welkome verrassing
in het eenzijdige voedingspa
troon van de vis.
Snoekvergunning
Tenslotte nog iets heel anders.
Dezer dagen kreeg ik een
brief van visclub 't Looze
Vissertje uit Roelofarends-
veen. Daarin stond dat de
vereniging het snoekvis-
recht heeft verkregen voor
de Veender en Lijkerpolder
buiten de bedijking. In grote
lijnen zijn dat de polderwa
teren gelegen aan weerskan
ten van Roelofarendsveen
tussen Rijpwetering en Ou
de Wetering.
Niet-leden van dc vereniging
moeten voor dit viswater
voortaan een snoekvergun
ning kopen bij de botenver-
huurbedrijvcn in de directe
omgeving. Een dagvergun
ning kost f2.50 en een jaar
vergunning f 15.-.
Bij het doorlezen van de toe
lichting stuitte ik echter op
een paar merkwaardige za
ken. Zo zegt het bestuur bij
voorbeeld dat het via deze
vergunning van de polder
een eldorado voor sportvis
sers zal trachten te maken.
Het opmerkelijke is evenwel
dat dat helemaal niet nodig
is. Om de simpele reden dat
het al een eldorado IS. Gere
gelde bezoekers zullen dat
kunnen beamen.
De polderwateren bevatten een
overvloed aan vis. Merkwaar
diger nog wordt het wanneer
men de noodzaak tot controle
onder meer baseert op het
feit dat er teveel ondermaatse
vis wordt meegenomen. Als
dat gebeurt met witvis en
daar twijfel ik sterk aan
mag het bestuur zich geluk
kig prijzen omdat in deze pol
der eerder sprake is van een
overbezetting.
Doelt men op de roofvis dan
had het eerder in de lijn gele
gen om voor het polderge
bied een vangstbeperking of
meeneemverbod af te kondi
gen. Want het probleem voor
deze polder schuilt hem niet -
zoals wordt gesuggereerd - in
het "onsportieve zwartvis-
sen" als wel in het onver
bloemd meenemen van bijna
alle roofvis die er wordt ge
vangen.
Wat ik ook gemist heb in de
mededelingen van de visclub
is of men ertoe zal overgaan
om in het gebied roofvis uit
te zetten. Is dat niet het geval
dan zijn de prijzen van de
vergunning aan de rijkelijk
hoge kant. Er zijn hengel
sportverenigingen met een
zeer uitgebreid waterareaal
die nauwelijks meer voor een
lidmaatschap vragen. Boven
dien is men dan ook lid en
heeft medezeggenschap over
de binnenkomende gelden.
De vergunninghouder ont
beert dat.
Horizontaal:
1. Een sportieve Europeaan
probeert hierin geld te ver
dienen; 5. De Chinees onder
de dieren; 7. Het einde van
een rijsje; 9. Een c er af. een t
er bij. uitstekend; 11. Zet de
tafel neer in deze scenes: 12.
Een klap van een oordeel: 13.
Hieruit ontstond de vrouw;
15. Voor een deel in de juiste
verhouding; 18. Hij stopt kin
deren in de zak: 19. Of de een
nu minder glimt: 20. Geeft
het verdriet of vreugde? 22.
Luister goed: je vindt hem
niet aan zee: 24. Anton ligt in
bed en heeft blijk gegeven
van liefde: 25. Het begin van
7: 27. Het vlug ronddraaien:
28. Alle bomen vallen neer bij
het bestuur.
Verticaal:
1. Hu. wat glibberig; 2. Het ein
de van de wedstrijd: 3. Ie
mand die niet ten volle wan
delaar is, verveelt zich: 4 Dit
is geen volle kop. hij moet be
ter nadenken; 5. Mout voor
vee is een bepaalde uit
spraak; 6. Zij vrijt met de
haan; 8. Dit zei F "neer of
2
r?
5
r
Q
y.
y
6
9
to
m
O
9
'3
'5
't>
O
0
O
W
n
n
S
O
ii
W
O
w
it
r. r
rjgptr
FiïFr
niet neer. het kost je geld";
10. No. 1 is maar een deeltje:
11. Die mijn shag nam had
het op het land staan; 14.
Vocht wat gebruikt wordt
voor het maken van gaten"'
16. Ik probeer het je aan het
verstand te brengen: hij
kwam onder de auto; 1 Een
jofele boom is wel fijn; 21. Bij
het duurder worden komt
men boven zijn begroting: 22.
Stop eens even! 23. Koper is
een symbool voor een meisje
van een zekere regering: 26.
Daar zijn we mee begonnen
De prijs van 25,- werd toege
kend aan J. van Weeren. Flo
ralaan 3, 2231 ZT Rijnsburg.
De prijs wordt de winnaar toe-«
gezonden.
Oplossingen voor donderdag
met vermelding van "Kruis
woordraadsel" op briefkaart
of in enveloppe zenden aan
Redactie Leid sch Dagblad.
Witte Singel 1. 2311 BG Lei
den.
NEDERLAND - De Raad van
State bestaat 450 jaar. Ter
herdenking van dit feit ver
schijnt op 1 oktober in een
oplage van 12 miljoen stuks
een zegel van 65 cent. die is
uitgevoerd in oranje, licht- en
donkerrood. Op de zegel zijn
van links naar rechts afge
beeld een vignet van de Raad
van State, een landkaart van
dc Nederlanden ten tijde van
het instellen van de Raad van
State door keizer Karei V en
een landkaart van Nederland
zoals het nu is. Verder staan
vermeld de jaartallen 1531 en
1981. alsmede de woorden
"vierhonderdvijftig jaar".
™erhonderdv;;ft!q <3dr
Raód
van
State
Nederland
Op 1 oktober 1531 werden door
Karei V de zogenaamde Col
laterale Raden in het leven
geroepen- de Raad van State,
de Geheime Raad en de Raad
van Financiën. Van 1531 tot
1535 bestond de Raad van
State uit tien leden, uitslui
tend van hoge adel Daarna
kwamen daarnaast juristen
als volwaardige leden, en bui
tengewone leden waren on
der andere de ridders van het
Gulden Vlies. De voornaam
ste taken van de Raad waren
besprekingen over de buiten
landse politiek en buiten
landse verwikkelingen. De
Raad gaf hierover advies aan
de landvoogdes. Verder had
de Raad de bevoegheid te be
slissen over de uitrusting en
het monsteren van de troe
pen. de bevoorrading en de
vaststelling van de bezoldi
ging. het geven van adviezen
over de inrichting en de ver
dediging van de grenzen, het
bouwen van forten en het on
derbrengen van krijgsgevan
genen.
De Raad van State is thans een
regeringscollege bestaande
uit vijftien personen. De ko
ning - koningin Beatrix dus -
is voorzitter van dc Raad en
benoemt ook de leden. Aan
het oordcel van de Raad moe
ten alle voorstellen, door de
Kroon aan dc Staten-Gene-
raal of omgekeerd gedaan,
alsmede alle voorstellen van
bestuur, onderworpen wor
den.
LIECHTENSTEIN - Het al
meer dan 1200 jaar oude slot
Gutenberg wordt in al zijn
glorie verbeeld op een vier
zegels tellende emissie, die
Liechtenstein op 7 septem
ber in roulatie bracht. 20 rap
pen. een totaal overzicht van
het slot; 40 rp.. de binnen
plaats; 50 rp.. een van ri.
trekken en 1.10 fr., de ridder
zaal.
Verder verscheen een sene met
afbeeldingen van mossen en
korstmossen, min of meer
een verlengstuk van de suc
cesvolle serie "het bos in de
jaargetijden", die vorig jaar 9
december verscheen. Waar
den: 40. 50. 70 en 80 rappen.
Twee weken geleden besprak
ik met behulp van een dia
gram een partij met klassiek
spel tussen Lewina en Sjoel-
mina. Aangezien het diagram
in de krant helaas was wegge
vallen bleef de zettenreeks in
de lucht hangen. Daarom nog
even een herhaling van de cij-
ferstand.
Wit (Sjoelmina) schijven op 27.
28. 30. 32. 33. 35 t/m 40. 42. 45.
47. 48. 49 en zwart (Lewina)
op 2. 3. 4. 6. 8.12 bm 16.18.19.
21. 23. 24. 26.
De zettenreeks: 21.43-39?. 24-
29! 22.33x24 18-22 23.27x20
21-27 24 24x13 8x19 25.32x21
23x14 26.40-34 26x17 en zwart
na
0
u s 0 m
mrm'i u 'm
m 0 ft»
q i i
i m 2
i m w w
gaf de partij met meer uit
handen.
Zo. nu dat rechtgezet is kunnen
wij naar het eerste diagram.
Dit ontstond in een partij
Jaap Zwaan-Hans Vermin
in het kader van de wedstrijd
Katwijk tegen oud-leden van
Katwijk. Vermin had met
zwart een vroege Ghestem-
doorstoot geplaatst en bestu
deerde uitvoerig dc mogelijk
heden van de zet 1 .29-34 in
de diagramstand. Dit dreigt
zowel 34-40. 24-29 en 14-20 als
op sommige zetten 14-20 en
34x25 met schijfwinst. Ge
dwongen voor wit is dus 2.44-
40 en zwart zou nu dam kun
nen nemen door 2...24-29
3.33x24 14-20' 4.40x18 13x44
5.25x23 1-7 6.49x40 15-20 7.24-
xl5 4-10 8.15x13 8x46 een
schitterend geforceerde af
wikkeling. De dam kost twee
schijven maar na 40 34 21x32
38x27. dreigt 43-38. 46-10 43-
38 16-21 of? 27x16 10-4 en 3-9
is hij waarschijnlijk te duur.
Nu we het toch over allerlei
vreemde afwikkelingen heb
ben, kan het volgende daar
ook nog wel bij. Partij Cees
vfcn de Bosch-Ondergeteken
de. 32-28 (20-24) 37-32 (15-20)
41-37 (10-15) 34-29' (5-10) 40
34 (20-25) 29x20 (15x24) 45-40
(18-23) 31-27(17-21) 37-31 (21-
26) 50-45 (26x37) 42x31 (14-20)
47-42 (10-15) 34-29"» (23x34)
40-x29 (17-21!) 41-37. geen 31-
26"». (21-26) 39-34 (9-14) 43-39.
zwart heeft het laatste tempo
en dc volgende spelgang be
hoorde tot de mogelijkheden:
19...4-10 20 49-44 1-7 21 48 43
3-9. eerst dacht ik dat 28-23
sterk was maar dat valt tegen.
22.27-22 16-21 23.31-27 11-16
24.22-17?! 24-30. beter is
waarschijnlijk 7-11 36-31 etc..
25.35x24 19x30 26 29-23 7-11,
verboden is 13-19. 27.28-22 2-7
28.33-28. wit kan 40-35 spelen.
28...30-35. weer niet 13-19.
29.38-33 13-19(?) 30.34-29 19-
24? 31.40 34 24-30 32 43-38 9-
13 33 23-19 13x24 34 28 23 8-
13 35.17x19 24x13 36.36-31 13-
19 37 33 28 7 12 38 38-33 11-17
39.22x11 6x17 40 42-38 12-18
41 23x12 17x8 42.45-40 bijv. 8-
13 43.28-22 19-24 44 22-18 en
wit wint.
door
Rob Brunia
Vorige week werd de
jeugdwereldkampioen be
kend. Het is de 19-jarige Joe
goslaaf Ognjen Cvitan. Met
11 punten uit 13 bleef hij de
gedoodverfde favorieten Jan
Elvest (lOVb) en Nigel Short
(10) voor. Hoe onze landge
noot Hans Kuijf het gedaan
heeft is nog niet duidelijk. De
berichtgeving uit Mexico liet
zeer te wensen over. Het win
nen van de wereldtitel door
Cvitan is des te opvallender
omdat deze jongeman in het
jeugdschaak nog niet tot
grootse prestaties was geko
men. Zo deed hij begin dit
jaar mee aan het Groningse
Gasunie-toernooi (tevens Eu
ropees kampioenschap) en
bleef 4 punten op de winnaar
achter. De derde plaats van
het Engelse wonderkind
Short zal een grote tegenval
ler voor hem zijn. daar hij vo
rig jaar nog tweede werd ach
ter Kasparov. Omdat uit Me
xico nog geen wedstrijdnoti
ties voorhanden zijn, een par
tij van de nieuwe kampioen
uit Groningen 1981.
Cvitan (Joegoslavië) - Bischoff
(West-Dld.)
I.d2-d4 Pg8-f6 2.Pgl-ra c7-c5
3.d4-d5 g7-g6 4.c2-c4 b7-b5 5
c4xb5 a7-a6 6.e2-e3 Lf8-g7
7.Pbl-c3 0-0 8 a2-a4 a6xb5
9 Lflxb5 d7-d6 10e3-c4 (wel
licht een beetje snel. veiliger
0-0) Lc8-a6 ll.Ddl-e2 (om
Lxb5 12. Pxb5 Pa6 13. 0-0 te
spelen, en het paard van 1*3
naar c4 te brengen met sterk
spel) Pf6xe4! (op Pxe4 volgt
nu Da5+ en Lxb5) 12.De2xc4
Lg7xc3+ 13.b2xc3 La6.\b5
14 c3-c4 Ta8xu4 15Talxa4
Lb5xa4 16.0-0 Pb8-d7 (zwart
Toen noord zijn partner in het
spel van deze week 1 Ha
hoorde openen was hu begrij
pelijkerwijs niet meer uit
slem te houden. Dat slem
bleek evenwel een moeilijke
opgave, waar zuid in de prak
tijk geen raad mee wist.
AHB
B765
O A852
staat een pion voor. maar wit
heeft compensatie door dc
beheersing van de zwarte vel
den. Wit moet echter snel
zijn) 17.Lcl-b2 Pd7-f6 (waar-
schunUjk is f6 beter, de witte
loper blijft nu machtig) 18-
.Dc4-f4 el-eb? (ziet de volgen
de wending over het hoofd)
19.P13xe5 Pf6-h5 20 Pe5 g4
(wegens Ph6 mat is de witte
dame onaantastbaar)
H-fB 21 Df4 d2 La4-d7
22.Pg4-h6+ Kg8h8 (Kg7?
dan g4 met stukwinst) 23 g2-
g4 Ph5-g7 24.Tfl-cl (verhin
dert De7, zwart kan niets
meer doen) g6-g5 25 f2 14
Ld7-c8 (om het paard van f5
te houden, op Le8 zou heel
mooi 26fxg5 fxg5 27Dc3 Dd7
28Pf5 Txft 29Dxg74* Dxg7
30Txe8+ kunnen volgen) 26-
.f4xg5 ftjxgS 27.Dd2-c3 Dd8-
c7 28 Dc3-f3' Dc7-d8 en zwart
gaf op. Er volgt Df7! Onder
gebruikmaking van aanteke
ningen van Cvitan in het toer
nooiboek. een aanrader!
10987
4
O V1076
10962
V652
V 103
O B4
HB843
len niet en zuid was aangewe
zen op de klaversnit één
down
Ziet u hoe zuid zun contract
wel had kunnen maken? Het
is wellicht aardig dat eens uit
te zoeken, alvorens verder te
lezen. Oplossing aan het eind
van dit artikel Eerst de op
lossing van het spel van 14
dagen geleden:
AV63
O «64
O 83
9753
West kwam uit met KI 10 en
een eenvoudige optelsom
leerde dat er 11 slagen waren
Zuid zag twee kansen op de
12e slag: het 3-3 vallen van dc
ruitens dan wel het goed zit
ten van Ki H. Hu besloot tx
de kansen te combineren: hij
nam Sch A. speelde 2x troef
en vervolgens Ru AH en een
derde ruiten. De ruitens vie*
B1087
5 S3
O 72
HVB1Ó4
H94
O HB97
O 1065
862
52
AV102
AHVB94
Zuid spoelt 5 Hu. west start met
KI 6 Zuid neemt en speelt 4
ronden troef. West die zyn
hartens moet vasthouden
gooit een zwarte kaart af. Via
Sch V en Sch A kan 2x naar
tafel worden overgestoken,
waarna west's resterende
zwarte kaarten worden weg-
getroefd. Zuid speelt Ha V en
maakt nog twee slagen.
In het eerste spel kan zuid pro
fiteren van de wetenschap
dat oost Sch V heeft. Hu kan
zich een extra kans creeren
door na twee ronden troel,
twee hoge ruitens te spelen
en vervolgens Sch H en Sch
B Dekt oost dan gooit zuid
zijn laatste ruiten af Oost.
aan slag. kan geen klaveren
spelen en ook schoppen
komt niet in aanmerking
(dubbele renonce). Harten
heeft oost niet meer. dus de
enige leur die in aanmerking
komt is ruiten. Heeft oost er
drie gehad dan troeft zuid en
de vierde ruiten van tafel is
hoog en zou oost een vier-
kaart hebben gehad dan kan
zuid altud nog n klaveren
snijden.
Het is duidelijk dat oost in de
praktijk de 12e slag op een
presenteerblaadje moet thuis
bezorgen.