RUNOEFOWS
"Het gaat toch om
verdediging, niet
om vernietiging...
Interview
95
Soms 65 gewerkte dagen voldoende voor ww-uitkering
Atoompacifist-luchtmachtkapitein Stelling:
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1981
PAGINA 21
Door
Bert Paauw
Luchtmachtkapitein
Meindert Stelling uit
Alphen aan den Rijn,
een fel tegenstander van
kernwapens, heeft een
berisping gekregen om
dat hij onlangs voor de
VPRO-televtsie flink
uithaalde naar 'defen
sie' en de Hoge Raad.
Stelling zal in beroep
gaan omdat hij de beris
ping beschouwt als een
aantasting van zijn me
ningsvrijheid. In bij
gaand artikel legt de
atoompacifist uit dat hij
wel degelijk voorstan
der is van een goede de
fensie maar "het gaat
daarbij om verdediging
van de samenleving en
niet om vernietiging".
LEIDEN - Generaal zal hij wel niet worden. "Ach,
wie weet wat er gebeurt als de vredesbeweging nog
eens heel sterk wordt", lacht luchtmachtkapitein
Meindert Stelling die zich verder overigens aller
minst vrolijk voelt. De 33-jarige Alphenaar, werk
zaam op de afdeling arbeidsbemiddeling van het
ministerie van defensie, is onlangs door de secreta
ris-generaal van dit ministerie, drs. Peijnenburg,
berispt vanwege sommige uitlatingen.
Binnenkort kan Stelling een
brief verwachten waarin zal
staan dat bepaalde uitspra
ken "onverenigbaar worden
geacht met zijn positie van
officier en beleidsmedewer
ker van het ministerie". Die
brief verdwijnt in het perso
neelsdossier en speelt dan
een rol bij de beoordeling van
de verdere loopbaan van de
Alphenaar.
Stelling is niet van plan het er
bij te laten zitten. "Ik heb
Peijnenburg gezegd die brief
te zullen beschouwen als een
beknotting van meningsui
ting. Ik ben vrij om te zeggen
wat ik wil. Weliswaar is de
brief een vrij milde vorm van
afkeuring maar ik zal daar
toch tegen in beroep gaan",
aldus Stelling, een overtuig
de atoompacifist die met zijn
uitspraken al eerder deining
in vooral militaire kringen
veroorzaakte.
Weigering
Ruim anderhalve week geleden
trok Stelling tijdens de opna
men van een VPRO-televisie-
programma over kernwapens
fel van leer. Hij vergeleek on
der meer de weigering van de
Hoge Raad (het hoogste
rechtscollege in Nederland)
om de kernwapens te toetsen
aan de regels van het volken
recht met de weigering des
tijds van de rechtscolleges in
Nazi-Duitsland om de prak
tijken van Hitier aan het
recht te toetsen. Stelling:"Ik
heb niet gesproken over de
rechtspraak zelf van de Hoge
Raad. Ik heb gesproken over
de weigering van de Hoge
Raad om de kernwapens te
toetsen aan het volkenrecht
met de nadruk op weige
ring".
Wat ook het nodige stof deed
opwaaien was de beschuldi
ging van de Alphenaar dat er
van de kant van het defensie
apparaat bedrog wordt ge
pleegd. Stelling: "Ik heb stuk
ken waaruit blijkt dat defen
sie onjuist handelt. Ik weet
drommels goed wat ik zeg.
Om een voorbeeld te geven.
De IKV-werkgroep Alphen
aan den Rijn (IKV betekent
Inter Kerkelijk Vredesbe
raad, red.) heeft de minister
van defensie vragen gesteld
over de uitwerking van
atoomwapens en hem ver
zocht uiteen te zetten waar
om mensen er eventueel niet
bang voor hoeven zijn. De
minister wilde er niet op in
gaan en verwees naar de
openbare stukken waar de
antwoorden in te vinden zou
den zijn. Nu is er sinds vorig
jaar een Wet Openbaarheid
Bestuur waarin staat dat de
overheid belanghebbenden
inzage moet geven in bepaal
de stukken. Defensie deed
moeilijk en zei dat men niet
verplicht was om stukken bij
elkaar te zoeken. We zijn toen
naar de Raad van State ge
stapt waarna defensie zei dat
de antwoorden niet te vinden
waren in openbare stukken.
Dit voorbeeld, maar er zijn er
meer te geven, geeft aan dat
defensie kritische groepen
absoluut niet tegemoet wil
komen. En ik noem de din
gen dan maar duidelijk bij de
naam en spreek over bedrog
of misleiding als ik op derge
lijke zaken stuit".
Discussie
Die uitingsdrang wordt de
luchtmachtkapitein vaak niet
in dank afgenomen. Maar wat
hem meer 'verdriet' is dat
men van de zijde van defen
sie niet over het onderwerp
kernwapens wil discussiëren.
Stelling:"Men wil het ge
sprek over dit onderwerp
niet aan. Dat vind ik heel be
treurenswaardig. Ik word
niet aangepakt op de inhou
delijke kanten van m'n ver
haal maar op scherpe uitla
tingen die trouwens zijn inge
bed in argumentatie. Men
probeert van bepaalde zijden
uitlatingen uit hun verband
te rukken of gewoon onjuist
weer te geven".
Veelvuldig wordt daarbij twij
fel uitgesproken over de mo
gelijkheid om als atoompaci
fist in het defensie-apparaat
te kunnen functioneren. Na
de VPRO-uitzending kwa
men er op het ministerie van
defensie diverse telefoontjes
binnen van mensen die zich
verbaasd en/of boos afvroe
gen of een luchtmachtkapi
tein dergelijke uitlatingen
nou eigenlijk wel mag doen.
Stelling ("Ik was niet door de
VPRO uitgenodigd als verte
genwoordiger van defensie
maar als de persoon Stel
ling") daarover: "Er worden
wel eens verhalen de wereld
ingeholpen dat ik vanwege
mijn opvattingen niet op
mijn werk zou functioneren.
Onzin. De ideëen die ik er op
nahoud doen geen afbreuk
DEN HAAG-ALPHEN AAN DEN
RUN - De twee christelijke politie
ke mini-partijen SGP en RPF wil
len dat de n
n defensie de
aan mijn werkzaamheden.
Peijnenburg heeft in een ge
sprek begin deze week ge
zegd dat hij geen aanwijzin
gen heeft dat ik mijn werk
niet goed zou doen. Maar wat
sommigen niet lekker zit is
mijn publieke verzet tegen
kernwapens. Natuurlijk heb
ik affiniteit tot mijn beroep
anders zou ik er niet blijven.
Ik sta voor een goede defen
sie waarbij de juiste doelstel
lingen in het oog worden ge
houden. Het gaat daarbij om
verdediging, om instandhou
ding van de samenleving,
niet om vernietiging".
Volkenrecht
Stelling beroept zich bij zijn
houding op internationale
verdragen, onder meer op be
palingen uit het volkenrecht.
"Ik heb verplichtingen als of
ficier. Ik heb een eed afge
legd. Ik zal mij houden aan
het volkenrecht. En dat vol
kenrecht verbiedt de inzet
van kernwapens, zeker tegen
steden en dorpen. De inzet
van kernwapens beschouw
ik zeker zo erg als de misdrij
ven begaan door de nazi's.
Toen zyn doelbewust zes mil
joen joden uitgeroeid. Met
kernwapens is men bereid
vele miljoenen mensen uit te
moorden die toevallig aan de
andere kant van de grens zijn
geboren.
Ik verzet mij tegen bevelen die
indruisen tegen het volken
recht en die ik als onrechtma
tig beschouw. De minister
van defensie, van CDA-huize,
is de afgelopen tijd vanuit de
Tweede Kamer uitgenodigd
te reageren op mijn uitlatin
gen. De minister heeft toen
geantwoord dat kernwapens
niet in strijd zijn met het vol
kenrecht. Daar kwam een
reactie op van zijn partijge
noot Kooymans. oud-staats
secretaris van buitenlandse
Alphense kapitein M. Stelling op
vingers tikt vanwege zijn uitlatin
gen voor de VPRO televisie.
De Tweede-Kamerleden Wagenaar
(RPFl en Van Dis (SGPl vragen aan
de bewindsman van defensie of hij
daarbij onder andere bereid is di-
ciplinaire maatregelen tegen de
kapitein te nemen. En zo ja, welke.
De kapitein liet zich onlangs in een
tv-forum over kernwapens kri
tisch uit over het gebruik van
kernwapens binnen de Nederland
se strijdkrachten. Hij vergeleek
onder andere rechters van de Hoge
Raad der Nederlanden met die uit
nazi-Duitsland. De twee vragen
stellers willen van de minister van
justitie weten of dat zo maar kan.
Het tweetal wil van de minster ook
weten of kapitein Stelling „vol
strekt ten onrechte minister-presi
dent Van Agt c.q. het hele kabinet
het verwijt heeft gemaakt het par
lement te hebben voorgelogen
voor wat betreft het Nederlandse
standpunt over de stationering
van middellange afstandskernwa
pens in Europa".
Ze willen tenslotte van de minister
weten of de kapitein zich „bij her
haling heeft schuldig gemaakt aan
misbruik van zijn positie als
staatsburger, hoewel hem reeds
eerder is gewezen op de gevolgen
van zijn optreden". Gevraagd
wordt aan de minister of hij bereid
is na alles wat rond de kapitein is
gebeurd, het militair straf- en
tuchtrecht te verscherpen.
zaken en thans hoogleraar
volkenrecht aan de universi
teit van Leiden. Kooymans
schreef dat de opmerkingen
van de minister op z'n zachtst
gezegd onzorgvuldig waren.
Dat zegt toch wel iets".
Behalve op de reactie van
Kooymans wijst Stelling ook
nog op de 'steun' van de be
kende columnist Nico
Scheepmaker die de kritiek
als zou een atoompacifist niet
in het leger thuishoren als
volgt pareerde:'Ik zou niet
weten waarom je als pacifist
geen deel uit zou kunnen ma
ken van ons leger dat niet on
der een ministerie van Oor
log, maar onder dat van de
fensie ressorteert. Onze jon
gens in Libanon hebben toch
ook een pacificerende, sus
sende taak en maken als vre
destichters toch ook deel uit
van ons leger?
ADVERTENTIE
Het beste uit 25 jaar ruimtevaan in beeld.
Met als extra 'n prachtposter. Voorts de
nieuwe vakantieliefde. Hollandse jongens
en Spaanse meiden. Bovendien noemt
Nieuwe Revu de Nederlandse bedrijven die
met koppelbazen in zee gaan. En natuurlijk
Sex in Nederland. Deze keer: abortus en
voorbehoedmiddelen.
Over de verlenging van de zg.
dageneis voor het recht op
WW- en WWV-uitkering is al
veel geschreven de laatste
maanden. De Werkloosheids
wet (WW) en de Wet Werk
loosheidsvoorziening (WWV)
zijn immers per 1 april 1981
ingrijpend gewijzigd op het
punt van het minimale aantal
dagen, dat men gewerkt moet
hebben om voor uitkering in
aanmerking te kunnen ko
men. Vóór dat tijdstip was
voldoende als men ofwel in
de periode van 6 weken di-
rekt voorafgaand aan de
werkloosheid op 30 dagen
had gewerkt ofwel in de pe
riode van 12 maanden direkt
voorafgaand aan de werk
loosheid op 65 dagen.
Sinds 1 april jl. is de dageneis
veel strenger geworden. Bij
onvrijwillige werkloosheid
kun je nu nog alleen voor WW
en WWV in aanmerking ko
men als je in de 12 maanden
direkt voorafgaand aan je
werkloosheid op tenminste
130 dagen hebt gewerkt: dus
een verhoging van 65 naar
130 gewerkte dagen, terwijl
de mogelijkheid van 30 go-
werkte dagen in de 6 weken
direkt voorafgaand aan de
werkloosheid geheel is ko
men te vervallen.
Voor part-timers geldt overi
gens een andere - soms min
der zware - dageneis. Heeft
een part-timer een regelmatig
arbeidspatroon, dan hoeft hij
"slechts" 26 maal het gemid
delde aantal dagen werken
per week te hebben gewerkt
in het jaar voorafgaand aan
zijn werkloosheid. Wel moet
hij minimaal op 65 dagen
hebben gewerkt. Voor part
timers met een onregelmatig
arbeidspatroon gelden enigs
zins andere bepalingen. Weer
andere regelingen gelden
voor musici en andere arties
ten met een onregelmatig ar
beidspatroon. evenals voor
seizoenwerkers. Tenslotte is
nog van belang de algemene
regel, dat de beoordelingspe
riode van 12 maanden voor
de WWV verlengd wordt met
een eventuele periode van ar
beidsongeschiktheid, terwijl
de beoordelingsperiode voor
de WW verlengd wordt met
perioden waarover men recht
had op uitkering wegens ar
beidsongeschiktheid of
werkloosheid.
Het is duidelijk dat veel werk
lozen door deze verlenging
van de dageneis niet meer
voor WW en WWV in aanmer
king komen en aangewezen
raken op de Rijksgroepsrege
ling Werkloze Werknemers
(RWW) (die niet aan het laatst
verdiende loon is gekoppeld,
maar aan het minimumloon);
een veel goedkopere oplos
sing dus en dat is nu precies
de bedoeling van deze maat
regelen geweest: bezuinigen.
Dat de nieuwe regeling van de
dageneis hiermee niet af
doende was, stond eigenlijk
al meteen vast. Zo studeert
een werkgroep van de Socia
le Verzekeringsraad sinds
dien o.m. op de vraag of geen
aparte regeling moet worden
getroffen voor mensen, die
een WW uitkering ontvangen,
vervolgens werk aanvaarden
en daarna opnieuw werkloos
worden, terwijl ze dan niet
voldoen aan de dageneis. Im
mers. voor de WW geldt, dat
wie werkloos is en vervol
gens na meer dan 15 dagen
werken weer werkloos
wordt, helemaal opnieuw aan
de dageneis moet voldoen.
Het volgend voorbeeld
maakt het probleem duide
lijk. Mevrouw Willems is op 1
juni 1981 werkloos gewor
den. In het beoordelingsjaar,
dat dus loopt van 1 juni 1980
tot 1 juni 1981, heeft zij pre
cies in totaal 6 maanden
130 dagen) gewerkt. Zij heeft
nl. op 5 dagen per week ge
werkt van 1 juni 1980 tot 1 de
cember 1980 (5 maanden) en
van 1 mei 1981 tot 1 juni 1981
(1 maand), in totaal dus 6
maanden. Zij voldoet zo (nét)
aan de dageneis en krijgt
WW.
Op 1 augustus 1981 gaat ze
weer aan het werk. Daarna
wordt ze op 1 december 1981
opnieuw werkloos. Het
beoordelingsjaar loopt dan
van 1 december 1980 tot 1 de
cember 1981. In dat jaar heeft
ze dus gewerkt van 1 mei
1981 tot 1 juni 1981 (1 maand)
en van 1 augustus 1981 tot 1
december 1981 (4 maanden).
In totaal heeft ze nu dus
slechts 5 maanden gewerkt.
Ze voldoet nu niet aan de da
geneis en krijgt geen WW.
Dat is onbillijk natuurlijk en
bovendien onpraktisch. Hoe
kan een bedrijfsvereniging
immers van je verlangen dat
je in zo n geval je WW-uitke-
nng inruilt voor bijv. tijdelijk
werk, waarna je vervolgens
geen recht meer hebt op
WW?
Overigens hebben mensen in
zo'n situatie by onvrijwillige
werkloosheid vaak wel recht
op WW-uitkering, omdat de
beoordelingsperiode voor de
WW immers ook verlengd
wordt met een periode van
werkloosheidsuitkering. Ver
der is van belang, dat hetzelf
de probleem zich bij de WWV
niet voordoet. Wie nl. WWV-
uitkenng heeft, gaat werken
en weer onvrijwillig werk
loos wordt zonder dan te vol
doen aan de dageneis, heeft
recht op voortzetting van de
oorspronkelijke uitkering.
De verlenging van de dageneis
voor de WW heeft dus voor
mensen in de situatie van me
vrouw Willems nogal eige
naardige consequenties.
Maar nog gekker is de situa
tie van diegenen, die enige
tijd vóór 1 april 1981 (toen de
verlenging van kracht werd)
in de WW kwamen, die daar
na weer aan het werk zijn ge
gaan en na 1 april 1981 op
nieuw werkloos zijn gewor
den zonder dat ze aan de
nieuwe verlengde dageneis
voldoen. Het is immers heel
waarschijnlijk dat zij bij het
aangaan van het nieuwe
dienstverband geen rekening
hebben kunnen houden met
de verzwaring van de dage-
De Staatssecretaris van Sociale
Zaken heeft dat laatste pro
bleem intussen gelukkig on
derkend. Hij heeft een over
gangsregeling gemaakt, die
binnenkort in werking treedt
met terugwerkende kracht
tot 1 april 1981. Die regeling
houdt in dat mensen, die een
WW-uitkering ontvingen op
grond van werkloosheid, ont-
staan tussen 1 oktober 1980
en 1 april 1981. en die na te
hebben gewerkt opnieuw
werkloos zijn geworden of
worden tussen 1 april 1981 en
1 oktober 1981. weer recht
hebben op WW. als zij in het
(nieuwe) beoordelingsjaar op
65 dagen hebben gewerkt
Deze regeling is pas sinds half
augustus bu de bedrijfsver
enigingen bekend. Van 1
april tot half augustus (of
misschien wel iets langer)
hebben de bedrijfsverenigin
gen de verlengde dageneis
dus ook toegepast op mensen
in de genoemde "overgangs
situatie" Die mensen hebben
dus achteraf bezien ten on
rechte geen WW ontvangen.
Dc Sociale Verzekeringsraad
roept de bedrijfsverenigin
gen op al het mogelijke te
doen om den groep op !i'
sporen in haar administratie
en alsnog uitkering te ver
strekken Het is nog maar de
vraag of dat helemaal lukt.
Daarom heeft die Raad de
Staatssecretaris ook aanbe
volen veel publiciteit te ma
ken. zodat de betreffende
mensen zichzelf kunnen mel
den by de bedrijfsverenigin
gen. Ook voor de gemeente
lijke sociale diensten ligt hier
een taak. omdat deze perso
nen veelal een uitkering
WWV of RWW zullen hebben
ontvangen.
Zit u in deze situatie, aarzel dan
niet u opnieuw bij de be
drijfsvereniging te melden.
Vanwege de aktualiteit van
dit onderwerp is dc plaatsing
van dit stukje een weck ver
vroegd. Onze volgende bij
drage wordt over twee weken
geplaatst.
