Wil NVSH
overleven
dan moet
fors het
mes erm
dat
Ockels: Zeker weten doe ik het nog
BnnKmanni passage
Tekort van anderhalf miljoen gulden
Interview
ontbreekt er noq aan...
een
ZAAK VOOR MOEDER EN BABY
DINSDAG 8 SEPTEMBER 1981
VARIA
PAGINA 15
Door Carlo Nagel
DEN HAAG - De Nederlandse Vereniging voor Se-
xuele Hervorming voorziet dit jaar een exploitatie
tekort van anderhalf miljoen gulden. Om zo'n te
kort volgend jaar te vermijden, zal er drastisch wor
den gesnoeid in de uitgaven. Zo zullen er zestien
van de dertig werknemers op het centrale kantoor
in Den Haag worden ontslagen en zullen de meeste
van de twintig panden in het land worden verkocht
aan de Dr. J. Rutgersstichting, met wie al een prin
cipe-overeenkomst is gesloten. Ook zal het maand
blad Sextant vanaf januari '82 nog maar eens per
twee maanden verschijnen.
Dan zal bovendien voor advies
en hulp aan de NVSH moe
ten worden betaald, „want",
zo zegt publiciteitscoördina-
tor Hans E. Charlouis, „men
sen die in discussiegroepen
over hun eigen seksualiteit
praten, mogen best zelf wat
betalen. Wij kunnen niet lan
ger alles uit eigen zak finan-
Voor het eerst in haar bestaan
gaat de NVSH ook (project-
ïsubsidies vragen aan het mi
nisterie van CRM, vooral om
in de regio de professionele
krachten die het werk van
vrijwilligers ondersteunen, te
kunnen behouden. Tijdens
de NVSH-verenigingsraad
uitte een van de leden overi
gens de zorg dat de vereni
ging „dan wel zal worden in
gekapseld".
Verder overweegt de NVSH
een contributieverhoging
van 45 naar 50 gulden per jaar
en zal zij de verkoop van
voorbehoedmiddelen wat
krachtiger ter hand nemen.
Charlouis: „Onze condooms
zijn van topkwaliteit. Daar
moet meer afzet voor te vin
den zijn. Ik denk aan drogist
en supermarkt. Zeker, de ver
koop is uit dienstverlening
ontstaan, maar waarom zou
den we niet streven naar wat
winst nu we het ons niet lan
ger kunnen permitteren om
er geld op toe te leggen".
De Nederlandse Vereniging
voor Sexuele Hervorming is
vooral in de problemen ge
raakt door het gestage leden
verloop. In 1965 werd met
meer dan 205.000 leden de ab
solute top bereikt. Sindsdien
is het ieder jaar met een pro
cent of twaalf gedaald tot
27.000 leden nu. „Het gekke
is", zegt Charlouis. „dat er
net zoveel leden verdwijnen
uit afdelingen die zo dood
zijn als een pier als uit afde
lingen die pruttelen van acti
viteit".
Uiteraard vrezen de NVSH-be-
stuurders dat de besnoeiings
maatregelen nog meer leden
zullen wegjagen. Nog maar
de helft van het aantal Sex
tants per jaar, hulpverlening
die betaald moet worden en
contributieverhoging lijken
een slechte basis voor leden
werfacties.
„En toch is dat precies wat we
gaan doen", zegt Charlouis.
„We moeten het nu hebben
van mensen die uit principië
le overwegingen lid willen
worden, mensen die achter
onze idealen staan, maar die
tot nu toe altijd te lui zijn ge
weest om zich te melden. Ma
rianne de Graaff, die ook in
de publiciteitscommissie van
de NVSH zit. vult aan: „Net
als bij de VPRO indertijd. Er
kwam een ledentoeloop toen
het ernaar uitzag dat de om
roep anders zou verdwijnen"
De NVSH is na de oorlog (1946)
voortgekomen uit de Nieuw-
Malthusiaanse Bond, die al
vanaf 1881 bestond en die
zich vooral toelegde op het
propageren van voorbehoed
middelen. Zeker in die tijd
een omstreden zaak. Op een
congres in de jaren '20 in Ne
derland zou van dc NMB nog
in hel openbaar zijn gezegd:
„Liever ontslag, ziekte, sterf
te, proletarisering of hongers
nood dan neo-Malthusianis-
Publiciteitscoördinator Hans E. Charlouis
van anti-conceptie te zijn.
„De rubberclub", werd wel
smalend gezegd. Toch was
het juist de vraag naar, de be
hoefte aan condooms, in het
begin van de jaren '60 naar de
pil. die de NVSH grote bloei
bezorgden.
Charlouis: „Condooms moch
ten in die tijd nog niet wette
lijk worden aangeprezen. Wij
hebben ervoor geknokt om
dat veranderd te krijgen.
waarbij we heel bewust ons
monopolie opgaven. Wij wil
den niet dat de mensen in het
donker naar onze consultatie
bureaus moesten blijven slui
pen. Nu zijn voorbehoedmid
delen overal verkrijgbaar,
kan de vrouw voor de pil bij
haar huisarts terecht".
Het is geen 'must' meer om lid
van de NVSH te zijn.
Honderd jaar geleden ging het
al om voorbehoedmiddelen.
Tien jaar terug vormden sek
suele vrijheden als groepssex
en partnerruil het 'image' van
de NVSH. De huidige activi
teiten van de vereniging zijn
samen te vatten in drie
hoofdgroepen: hulpverlening
in de vorm van telefoondien
sten en allerlei praatgroepen,
maatschappelijke actie, zoals
het vechten tegen de onder
drukking van minderheden:
en tenslotte, wat Charlouis
noemt 'de ontmoeting' - het
realiseren van een stukje ei
gen seksualiteit.
Hans Charlouis: „We zijn nog
steeds een omstreden vereni
ging. Dat moeten we blyven
ook. Tegen schenen schop
pen. andere dingen propage
ren. Volwassenen, die kinde
ren maar onschuldig vinden
en voor wie sex begint op de
trouwdag, zijn onze vrienden
niet. Fabrieksmeisjes die als
hoogste ideaal hebben om te
trouwen en kinderen te krij
gen, staan niet te dringen om
lid van de NVSH te worden".
Hij vindt dat in Nederland veel
idealen vooral met de mond
worden bieden. „O we zijn zo
tolerant. Maar vraag eens aan
buitenlanders of ze het hier
zo gemakkelyk hebben. Ho
mofilie mag. Tot je zoon zegt
dat-ie het is. Dan ga je naar de
huisarts om te vragen of daar
wat aan te doen is. Vrouwen
mogen werken, maar ze moe
ten niet toevallig je baas zijn.
Misschien dat er n ding is be
reikt: dat niet meer openlijk
wordt geschamperd over ho
mo's of travestieten. Dat kan
tegenwoordig gewoon niet
Volgens hem worden mensen
nu lid van dc NVSH „om de
tolerantere sfeer die ze bij
ons treffen. Omdat ze kunnen
praten over een vriendin en
dan niet worden uitgekotst.
We denken na over relaties
en seksualiteit, over emoties
die loskomen.".
Hij legt - namens de NVSH -
het verwijt naast zich neer
dat in discussiegroepen veel
te afstandelijk zou worden
gepraat over randverschijn
selen als pedofilie en trans-
seksualiteit. „Ik weet wel:
binnen de vereniging zijn al
lerlei meningen denkbaar. Er
zijn zelfs leden, die zich van
twee jongens die op een
feestje met elkaar dansen af
vragen 'moet dat nou'. Ik
vind van wel. Moeten we zul
ke jongens soms naar een
nichtentent verbannen".
„Zo zijn er wel degelijk ook
mensen die worstelen met
het feit dat ze pedofiel of
transseksueel zijn. die daar
samen over willen praten. En
dan zit je weer in de taboe
sfeer. Je zou alleen worden
getolereerd als je je beperkte
tot voorlichting over ge
slachtsziekten. Maar wy vin
den dat juist die randver
schijnselen aandacht nodig
hebben".
Dit betekent niet. dat Charlouis
behoort tot de groep binnen
de NVSH die de terugloop
van het ledental wel gunstig
vindt, omdat dan een harde
kern van actievoerders over
blijft. „Ik ben juist wel blij
met die meelopers. Ze bren
gen geld in het laatje en ge
ven je maatschappelijk wat
gewicht. We moeten zeker
niet bewust terug naar een
kleiner ledental. Trouwens,
ook toen we groot waren
heersten er binnen de NVSH
revolutionaire opvattingen".
Wubbo Ockels
GRONINGEN - Nederlands
eerste astronaut, dr. Wubbo
Ockels (35) uit Groningen, is
er nog niet helemaal van
overtuigd dat hij inderdaad
de eerste vlucht met het Eu
ropese ruimtelaboratorium
Spacelab zal maken. „De Eu
ropese ruimtevaartorganisa
tie ESA heeft dan wel voor
mij gekozen, maar of ik ga...
Dat staat pas vast als ik er in
zit. Wel ga ik in ieder geval
een van de eerste twee vluch
ten maken. Maar mijn kan-
sem voor de eerste vlucht zijn
wel erg groot".
Vanuit zijn huidige woonplaats
Houston vertelt de natuur
kundige dat er nog steeds een
kans bestaat dat de Duitser
Ulf Merbold die vlucht gaat
doen. „Er is in persberichten
van NASA steeds alleen ge
sproken over de Zwitser
Claude Nicolier en mij. Maar
Ulf is er ook nog. Het verschil
tussen hem en ons is dat wij
een betere opleiding hebben.
We gaan straks meer mogen.
Maar het wetenschappelijke
werk kan hij ook doen".
Ockels vertelt dat steeds is uit
gegaan van de NASA-berich-
ten waarin werd gemeld dat
19 Amerikaanse kandidaat
astronauten, Claude Nicollier
en hijzelf de eerste fase van
de opleiding tot „mission-
specialist" hebben voltooid.
En dat de ESA tussen hen en
Nicollier moest kiezen.
„Kijk, wij kregen in eerste in
stantie een opleiding voor de
wetenschappelijke proeven
aan boord van de Shuttle.
Wetenschappelijke ballast,
zeg maar. Meer waren we
niet. Wij hebben toen vorig
jaar met z'n drieën tegen de
NASA gezegd dat we dezelf
de vooropleiding en training
hadden als de Amerikanen
en dat we dan ook dezelfde
kansen en vervolgopleiding
wilden hebben".
„Aan boord van zo'n Shuttle
heb je de twee vliegers en een
„mission-specialist". Dat is
een wetenschapper die tij
dens start en landing op
treedt als. ja noem het maar
een veredelde boordwerk
tuigkundige. Maar hij is tij
dens de vlucht de enige die
de doelstelling van de reis
kent en weet hoe die Shuttle
in elkaar zit. Hij bepaalt dan
ook vaak welke wendigen ge
maakt moeten worden, posi
ties gekozen, enzovoort".
„Nou, die Amerikanen vonden
steeds dat commandant,
tweede vlieger en „mission
specialist" altijd Amerikanen
moesten zijn. Dus toen wij
die opleiding ook wilden, is
daar aanvankelijk een mini-
rel over ontstaan. Maar na
heel veel toestanden moch
ten wij de opleiding in Hous
ton volgen. Dat wil zeggen.
Claude en ik. Ulf werd afge
keurd op grond van een mini
maal medisch foutje. Iets met
nierstenen, die hij in zijn
jeugd had gehad, geloof ik..."
Kans
„Die opleiding onderbreek ik
nu voor de eerste vlucht.
Maar de kans bestaat dat ik
toch aan de grond moet blij
ven en dat Ulf gaat vliegen.
Hoewel mijn papieren na
tuurlijk wel heel erg goed
staan".
Overigens ziet het er voor Oc
kels toch wel rooskleurig uit
wat het ruimtevaargebeuren
betreft. Want hij kan terugko
men voor de rest van de op
leiding. En dat is. maakt hij
duidelijk, ook al niet'niks. Of
hij na het voltooien van de
opleiding dan erg veel te
doen krijgt, hangt een beetje
af van de Europese bijdrage
aan het ruimtevaartprojeci
Tijdens de vlucht van de Shutt
le waarmee Spacelab in de
ruimte wordt gebracht, ko
men ook twee Nederlandse
wetenschappelijke projecten
aan de orde. „Tijdens die
vlucht nemen we het onder
zoek mee van het Nationaal
Lucht- en Ruimtevaartlabo
ratorium naar het klotsen van
vloeistoffen in vaten tijdens
gewichtloosheid plus een on
derzoek van de TH Delft naar
de stolling van gietijzer by ui
terst geringe zwaartekracht.
Andere projecten komen by
latere vluchten aan de orde"
Volgens Ockels wordt het ty-
dens de vluchten hard
werken. „Er moeten 70 expe
rimenten gedaan worden.
Daar heb je zeven dagen de
tyd voor. Een deel bestaat uit
het opstarten via een compu
ter. maar voor het waterpro
ject moet je toch echt met wa
ter in bakken werken en met
je eigen ogen kijken of het
gaat zoals het moet".
BEN HIETBRINK
ADVERTENTIE
'Pax' stopt
kaartenactie
De rooms-katholieke vredesbe
weging 'Pax Christi' is gestopt
met de verspreiding van de
'korte verklaring', een voorge
drukte kaart waarop kerkleden
met hun handtekening instem
ming konden betuigen met de
anti-kernwapencampagne van
het Interkerkelijk Vredesbe
raad (IKV). 'Pax' besloot tot
stopzetting na overleg met de
secretaris van het bisschoppen
college. dr. H. van Munster.
Van Munster had deze methode
van de vredesbeweging om
steun voor hethIKV te verwer
ven vergeleken met het werk van
een kleuterklasjuf. Ook het feit
dat de actie vanuit één centraal
punt werd 'gedirigeerd' zinde
hem niet. "Dat past niet in de
wijze waarop de rooms-katholie-
ke kerkprovincie moet antwoor
den op vragen van de bisschop
pen over de kernbewapening
zei hij.
De secretaris van de bisschoppen
gaf daarbij de verzekering, dat
zijn kritiek alleen het versprei
den van de kaarten betrof Het
werk van Pax Christi en het IKV
verdient volle steun van de ker
ken".
Overigens vindt 'Pax Christi' de
vergelijking van dr. Van Munster
('kleuterklasjuf) wel beledigend
i die graag ge
bruik maakten van de 'korte ver
klaring' en voor wie de brief van
de bisschoppen over dit onder
werp wellicht te moeilijk was.
Hervormde Kerk: beroepen te
Willemstad J. Kaai Almkerk, te
Barneveld en te Urk (deelge
meente 'De Bron') J. C. Schuur
man Zoetermeer, te Katwijk aari
Zee C. van Sliedregt Wapenveld
Gereformeerde Kerken: beroe
pen te Nieuwerbrug aan de Rijn
kandidaat mevrouw T. H. Atte
ma-Roosjen Leiderdorp. Gere
formeerde Gemeenten: bedankt
voor Melissant Chr. van der Poel
Yerseke.
Dr. T. Baarda (gereformeerd),
gewoon hoogleraar in het Nieu
we Testament aan de Vrije Uni
versiteit te Amsterdam, is aart de
Utrechtse universiteit benoemd
tot buitengewoon hoogleraar om
onderwijs te geven in het antieke
jodendom en de uitlegging van
het Nieuwe Testament. Per 1
september 1983 zal dit buitenge
wone hoogleraarschap worden
omgezet in een gewoon. Tot dan
Zijn functie in Utrecht omvat de
leeropdrachten die voorheen
door de hoogleraren Doeve en
Van Unnik werden vervuld.
Prof. Doeve overleed begin 1979,
prof. Van Unnik begin 1978. Bij
inkrimping aan de Utrechtse
theologische faculteit werden
deze leeropdrachten samenge
voegd.
Naar Den Haag
Pater Piet Nelen, directeur van
het Bureau Internationale Soli
dariteit (BIS) in Roermond/
treedt 1 oktober in dienst bij het
Centraal Missionair Beraad Reli
gieuzen in Den Haag.
Nelen werd in 1970 directeur van
het Instituut voor Internationale
Solidariteit in het bisdom Roer
mond. Toen dit vijf jaar later
door bisschop Gijsen werd opge
heven. kwam met steun van con
gregaties van missionarissen en
tal van andere instanties het BIS
van de grond. De landelijke mis-
sie-instanties erkenden het, maar
bisschop Gijsen niet. Deze reor
ganiseerde de missie-activiteiten
binnen zijn bisdom geheel naar
eigen inzicht.
Een reden voor pater Nelen om nu
weg te gaan is. dat het BIS. naar
zijn indruk, te sterk met zijn per
soon wordt vereenzelvigd. Voor
dat hij Limburg verlaat, viert hij
op 19 september - nog zijn zil
veren priesterfeest. Het BIS
biedt hem een receptie aan.
China. Up uitnodiging van de
Christelijke Raad in de volksre
publiek China zullen drie verte
genwoordigers van de Engelse
Raad van Kerken eind dit jaar
een bezoek aan China brengen.
Dit is het eerste officiële bezoek
sinds het formele contact tussen
de Engelse en de Chinese kerken
in 1950 werd verbroken.
Philippijnen. Ruim honderdvijf
tig religieuzen hebben in Manil
la. de hoofdstad van de Philippij
nen, een demonstratie gehouden
tegen het 'toenemend gebruik
van geweld door leger en rege
ring'. Zij steunden ook een ver
zoek van de oppositiepartij om
onderzoek te doen naar de ma
nier waarop het leger onlangs
een politieke manifestatie uit
eensloeg.
Verenigde Staten. De rooms-ka
tholieke bisschop van Amarillo
in Texasmgr. Hiesen (60). heeft
de arbeiders van de firma Pan-
tex opgeroepen naar een andere
baan uit te kijken, 'waar u het
menselijke leven zou kun-uen die
nen Pantex is een wapenfa
briek.
Haarlem s zeer
geavanceerde winkel- en
ontspanningscentrum de
Brinkmann Passage gaat
bijna open. Begin vol
gendjaar is het zover.
Toch ontbreekt er nog
iets aan de voltooiing.
Een zaak voor moeder
en babyzorg. Precies hét
winkeltype om het keur
van zorgvuldig geselek-
teerde boetieks, winkels
en winkeltjes kompleet
te maken.
Belangstelling voor een
veelbelovende vestiging
in het levendige winkel
hart van Haarlem?
Alle informatie wordt u
graag verstrekt door:
Algemeen burgerlijk
pensioenfonds
Heerten.
Tel. 045-792005 of
792166.
Zadelhoff Amsterdam bv
afd. winkels
Amsterdam.
Tel. 020-766464.
