Weer conflict in formatie Radio-actief afval nu op zee Beslag zendschip duurt voort Overheid zint op actie tegen alcoholgebruik Crisis Antillen voorbij Marine op "safari" CDA wil nu regeringsverldaring opstellen Bom bij spoorbaan 7 Bekroond speelgoed 'CDA zelf bedreiging inspraak in onderwijs' Zeldzaam damhert gered VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1981 DEK HAAG (GPD) - De Ko ninklijke Marine neemt deze maand met twaalf schepen en ruim 1500 bemanningsle den deel aan de NAVO-oefe- ning ..Ocean Safari '81". In Het Kanaal en de Golf van Biskaje wordt getraind in het openhouden van de aanvoer- wegen naar Europa in tijden Aan de (tweejaarlijkse) NAVO- oefening nemen acht landen deel met bij elkaar 19.000 mi litairen. meer dan tachtig schepen en 280 vliegtuigen. Nederland is vertegenwoor digd met drie onderzeeboten, een geleide-wapenfregat, vier fregatten, twee mijnenvegers en twee bevoorradingssche pen. Greenpeace en marine begeleiden transport IJMUIDEN (GPD) - Het vrachtschip Louise Smits is gisteravond met 2100 vaten radioac tief afval vanuit de haven van IJmuiden ver trokken naar de Atlantische Oceaan. Daar zullen de vaten worden gedumpt in een trog. 750 kilometer ten zuidwesten van Land- send. De vrachtvaarder werd na vertrek op open zee opgewacht door de Sirius. het schip van Greenpeace, dat vervolgens in het kielzog van de vrachtvaarder opstoomdc naar Zee- brugge. Greenpeace heeft aangekondigd de dumping op zee te willen voorkomen. De Louise Smits werd overigens ook begeleid door het Nederlandse marineschip Piet Hein. Het bestuur van de Partij van de Arbeid heeft een dringend beroep gedaan op de overheid om een einde te maken aan het storten van afval in zee. In een verklaring sprak het be stuur van "een wandaad tegen de veiligheid van mens en natuur". Het laden van de Louise Smits verliep volledig naar wens en kon op tijd beindigd worden. Het schip, met behulp van een ponton beschermd tegen eventuele blokkades of acties vanaf het wa ter. werd door een sleepboot van de kade getrokken, waarna het op eigen kracht de havenmond verliet. Diverse boten van de rijkspolitie te water zorgden nog geruime tijd voor een escortering te water. Tijdens het laden van de Louise Smits kwam vast te staan dat een deel van de vaten scheuren vertoonde. Het beton, waarin het materiaal verpakt, bleek gekrompen te zijn. Volgens een woordvoerder van het Energie Centrum Nederland (ECN) in Pelten bestaat er geen reden tot ongerustheid. ..Bij het op stellen van onze risico-analyses zijn wij er zelfs van uitgegaan dat het beton direct na het storten van de vaten wegrot. Dat gebeurt natuurlijk niet. maar toch leek het ons zin vol die veiligheidsmarge in te bouwen. Klei ne scheuren kunnen dan ook geen kwaad. Het beton dient hoofdzakelijk om de vaten goed te laten zinken en niet als bescher ming". aldus een ECN-woordvoerder. De Louise Smits zal eerst nog de haven van Zeebrugge aandoen om daar Belgisch en Zwitsers radioactief afval aan boord te ne men. Dit kan echter niet in zijn geheel aan boord genomen worden, waardoor de inzet van een tweede schip noodzakelijk zal zijn. DEN HAAG (GPD/ANP) - De vraag of de nieuwe minis tersploeg nog voor zijn beëdiging de hoofdlijnen voor een regeringsverklaring moet vaststellen, kan de for matie nog in problemen brengen. Vanochtend is over dat probleem overleg begonnen tussen formateur Van Agt en de fractieleiders van CDA, PvdA en D'66. Formateur Van Agt wil. overeen komstig het advies van informa teur De Gaay Fortman, dat deh- nieuwe ministers al tijdens het zogenaamde constituerend be raad (de vergadering die aan beë diging vooraf gaat) de hoofdlij nen voor een regeringsverkla- Dolman blijft voorzitter Tweede Kamer DEN HAAG (GPD) - De huidige voorzitter van de Tweede Kamer, dr. Dick Dolman (PvdA), blijft na Prinsjesdag in functie. Nu ook de CDA-fractie zich achter de kandidatuur van Dolman heeft gesteld, staat niets een herkie zing meer in de weg. De WD heeft al in mei van dit jaar gezegd voorstander te zijn van het aan blijven van Dolman. Aanvankelijk bestonden er bij een aantal CDA-Tweede-Kamerle- den aarzelingen of zij de voorge zette kandidatuur van Dolman wel wilden steunen. Nu de CDA- fractie de grootste in de Tweede Kamer is geworden, meende zij dat de voorzitter uit het CDA moest komen. Tot nu toe is het een ongeschreven regel dat de voorzitter uit de grootste fractie komt, maar in de geschiedenis is hiervan meermaals afgeweken. De CDA-fractie is nu van dit ge woonterecht afgeweken, omdat zij eigenlijk wel tevreden is over het functioneren van Dolman. Daarnaast speelt dat de voorzit ter van de Eerste Kamer, Thur- lings, al uit het CDA afkomstig ring bepalen. Gisteravond was nog onduidelijk of hij aan die wens vasthoudt, tegen de zin van PvdA en D'66 in. PvdA en D*66 vrezen dat met een discussie over de regerings verklaring een nieuwe onderhan delingsronde over het moeizaam bereikte formatieakkoord wordt ingeluid. De meningsverschillen tussen de kandidaat-ministers over gevoelige punten (met na me over het sociaal-economische beleid) zouden hoog op kunnen laaien. De beide huidige opposi tiepartijen willen eerst het kabi net beëdigd zien. Tijdens overleg met de drie fractie leiders praat formateur Van Agt vanochtend voorts over een or dening van alle stukken die tot nogtoe tijdens informaties en formatie tot stand zijn gekomen. Er moet een samenhangend re geerakkoord uit worden gedistil leerd. Van Agt voert vandaag ook ge sprekken met kandidaat-minis ters. Hij streeft er naar die ge sprekken dit weekeinde af te ronden. Gisteravond ontving hij zowel demissionaire als beoogde minister van financiën, zijn par tijgenoot Van der Stee. Wanneer er rond het constituerend beraad niet al te grote problemen rijzen, kan de beëdiging van de nieuwe ministersploeg door ko ningin Beatrix vermoedelijk eind volgende week worden ver wacht. Zij zou het nieuwe kabi net dan op Prinsjesdag aan haar zijde hebben. Nog vóór de beëdiging zal er een speciaal congres van de PvdA bijeen moeten komen om ja" of „neen" te zeggen tegen de for matieakkoorden. Dat congres zal woensdag of zaterdag plaats heb ben. UTRECHT (ANP) - Bij graafwerk zaamheden voor de waterleiding is gisteren ter hoogte van Leer- sum een vliegtuigbom met een lengte van een meter en een doorsnede van 30 35 cm uit de tweede wereldoorlog gevonden. De bom lag op ongeveer 12 meter afstand van de spoorlijn Utrecht- Arnhem, zo heeft de rijkspolitie bekendgemaakt. WEERRAPPORTEN s c 1 E li Amsterdam mist 20 0 De Bilt 21 6 0 Deelen mist 21 0 Eelde mist 19 6 0.1 Eindhoven onbewolkt 21 7 Den Helder mist 19 10 0.1 Rotterdam mist 21 5 Twente 20 0 Vlissingen mist 21 12 0 Zd. Limburg mist 8 o Aberdeen regen 14 0.1 Athene onbewolkt 31 23 Barcelona licht bew.27 Berlijn licht bew. 19 8 0 Bordeaux onbewolkt 26 11 0 Frankfort onbewolkt 21 10 o Genève zwaar bew. 21 13 0.2 Innsbruck regen 18 11 5 Klagenfurt regen 16 11 0.5 Kopenhagen onbewolkt 20 9 o Locarno regen 17 14 14 Londen mist 22 Luxemburg onbewolkt 20 9 o Madrid onbewolkt 20 9 o Malaga onbewolkt 32 15 o Mallorca regen 28 19 Q München zwaar bew. 19 9 o Nice half bew. 24 16 8 Oslo geheel bew. 21 14 o Parijs onbewolkt 23 9 0 Rome half bew.27 17 Split geheel bew. 26 18 o.ï Zurich geheel bew. 19 U 0 Casa Blanca be- w. 25 19 0 Istanbul licht bew 18 Las Palmas onbewolkt 26 21 o Beiroet onbewolkt 18 Tel-Aviv onbewolkt 23 Tunis onbewolkt 32 19 0 Omstreeks één uur begon de Ex plosieven Opruimingsdienst Dienst (EOD) de bom onschade lijk te maken. Tijdens die werk zaamheden was er geen treinver keer mogelijk op de lijn Utrecht- Arnhem en de Veenendaal-lyn die bij Leersum een vertakking heeft. Het autoverkeer op rijks weg 12 werd omgeleid. Volgens de rijkspolitie was het kar wei in een kwartier geklaard. De Explosieven Opruimings Dienst maakte het projectiel onschade lijk door de ontsteking eruit te halen. UTRECHT (ANP) - De Stich ting Goed Speelgoed heeft gisteren in de Utrechtse jaar beurs het speelgoed van het jaar bekroond. In de prijzen vielen ondermeer een peuter- schooltje van Lego-bouwste nen, een slappe baby-pop en een ping-pong spel. Het is dit I jaar de tiende keer dat de Stichting Goed Speelgoed I het Speelgoed van het jaar bekroond. Het model-peuterschooltje scoorde volgens de jury hoog in de categorie peuterspeel goed. omdat peuters de dage lijkse dingen die ze op school hebben meegemaakt thuis i kunnen nabootsen en op die manier hun eigen fantasiewe reldje kunnen uitbouwen. Het pakket bestaat onder meer uit een lessenaar met juf, een schoolbord, een kast, wat schoolbankjes met kleu ters, een bel en een schoolbus met chauffeur. De pop viel in de categorie kleuterspeelgoed in de prij zen wegens een - volgens de jury - sterke gelijkenis met een echte baby. Het kan ech te babykleertjes dragen, wat voor kleuters volgens de jury extra aantrekkelijk is. Hoofd, armen en benen van de pop zijn gemaakt van pvc. DEN HAAG (ANP) - Het pleidooi van het CDA om openbare scholen aan ouders over te dragen, houdt een aanval in. waarmee de partij de funda mentele discussie over de vrijheid van onderwijs uit de weg denkt te gaan. Dit heeft de Vereniging van Openbaar Onderwijs (VOO) gisteren gesteld in een commentaar op het modelprogramma, dat de partijraad van het CDA heeft opgesteld voor de gemeenteraadsverkiezingen van 1982. De VOO zegt dat het heel wel mogelij is. de gewenste medezeggenschap van ouders, leerlingen en leerkrachten te verkrijgen zonder de openba re bestuursvorm aan te tasten. Het grootste obstakel om een goede medezeggenschapsregeling in het onderwijs tot stand te brengen, wordt door het CDA zelf gevormd, meent de VOO. Het CDA heeft namelijk tot dusver met succes gepleit voor een regeling van de mede zeggenschap. waarbij de bestaande schoolbesturen baas in eigen huis blijven. De VOO acht verbijzondering van de openbare school ook onaanvaard baar omdat ouders en leerlingen in toenemende mate de voorkeur ge ven aan openbaar onderwijs. Het aanbod van confessioneel gekleurd bijzonder onderwijs overtreft verre de vraag. Voorts geeft het geen pas om collectieve voorzieningen van de gehele gemeenschap te willen aantasten om bijzondere voorzieningen voor specifieke bevolkingsgroepen met kunstgrepen overeind te houden, aldus het commentaar. Het modelprogramma van het CDA is een paar weken geleden de plaatse lijke afdelingen van de partij toegestuurd. Die vinden er een leidraad in voor hun programma voor de komende verkiezingen. Het model vloeit voort uit het jongste programma van het CDA voor de Tweede-Kamer verkiezingen. Volgens deze visie dient het openbaar onderwijs te ver minderen als een deel van de ouders vindt dat zij, in plaats van de gemeenteraad, het schoolbestuur moeten t Raadkamer Haagse rechtbank moet beslissen" AMSTERDAM (GPD) - Het Pana mese zendschip Magda Maria dat een maand geleden voor de Kat- wijkse kust door Nederland in beslag werd genomen, blijft voorlopig in handen van de Ne derlandse justitie. „Het zend schip heeft niet de weg bewan deld die het had moeten nemen, v oor ae Kort geding-rechter zijn er in dit geval geen mogelijkhe den om te beslissen of dit beslag terecht is gelegd en of het moet worden gehandhaafd". Dat zei mr. E. W. de Kruijff, vice- president van de arrondisse mentsrechtbank gisteren in Am sterdam in zijn uitspraak over de Magda Maria, dat onder de naam "Radio Paradise" wilde gaan uit zenden. Hij verklaarde hierbij de WILLEMSTAD (GPD) - De Demo cratische Partij van de boven windse eilanden is toegetreden tot de parlementaire meerder heid die nodig is voor een voort bestaan van het kabinet van Don Martina op de Nederlandse An tillen. De Curaaose partijen MAN en DP, de Bonairiaanse partij UPB en de Democratische Partij hebben hier gisteren een akkoord over gesloten. De nieu we regering zal onder andere een oplossing moeten zoeken voor wat zij noemen „de Arubaanse problematiek in het Antilliaanse samenwerkingsverband". De partijen hebben de mogelijk heid opengehouden voor welke Arubaanse partij dan ook om deel te nemen aan het nieuwe ka binet. De Arubaanse partij Mo- viamento Electoral del Pueblo van Betico Croes had woensdag zijn steun aan het kabinet Marti na opgezegd. Hierdoor ontstond een kabinetscrisis omdat de re gering niet meer kon steunen op de meerderheid in het parle ment Met de komst van de Democrati sche Partij van de bovenwinden wordt het kabinet Martina ge steund door 12 van de 22 Antil liaanse statenleden. De Demo cratische Partii van de boven winden zal geen minister krijgen in het nieuwe kabinet. In een verklaring deelden de vier nieuwe coalitiegenoten mee dat het nodig is dat duidelijkheid en zekerheid bestaat wat betreft de staatkundige ontwikkeling van de Nederlandse Antillen, in het bijzonder over de toekomstige staatkundige positie van Aruba. Verder zegt het communiqué dat gewaarborgd moet worden dat een aantal belangrijke zaken snel en verantwoord wordt afgehanr deld. Het gaat om zaken die geen verder uitstel gedogen zoals voortzetting van de onderhande lingen over het belastingprotocol met de Verenigde Staten. eis van de eigenaars om het schip terug te krijgen niet ontvanke lijk. Hij verwees naar de raadka mer in Den Haag. „Zo heeft de wetgever dat bepaald", zei mr. De Kruijff De eigenaars van de Magda Maria, dat sinds 1 augustus in de Am sterdamse haven aan de ketting ligt, hadden de Staat der Neder landen wegens de inbeslagne ming gedagvaard. Mr. De Kruijff vond echter dat de eigenaars zich tot de verkeerde instantie heb ben gewend. „De staat heeft zich niet schuldig gemaakt aan wille keur. noch misbruik gemaakt van zijn bevoegdheid, noch is het een zaak van zeer spoedeisend belang". Over eventuele opheffing van het beslag moet de Haagse recht bank in raadkamer beslissen, al dus mr. De Kruijff. De maat schappij zal dus alsnog een ver zoek tot opheffing van het beslag moeten indienen. De raadkamer zal daarover dan binnen veertien dagen een besluit moeten ne men. De eigenaars van de Magda Maria zijn veroordeeld tot het be talen van de proceskosten, groot f2000. DEN HAAG - Als blijkt dat de overheid zich veel geld bespaart aan invalidenzorg als elke automobilist een gor del omdoet, wordt het gordeldragen verplicht gesteld. Hetzelfde geldt voor het dragen van een helm voor brom fietsers. Het is verbo den na het drinken van meer dan twee glazen drank een auto te be sturen. Toch mogen wegrestaurants sterke drank verkopen. Een werkgroep van ambtena ren van verschillende minis teries onderzoekt welke wet telijke maatregelen mogefijk zijn om het drankgebruik in te perken. Gedacht wordt aan beperking van alcohol in wegrestaurants, (sportkanti nes en scholen. Gedacht wordt ook aan inperking van de reclame of verhoging van de leeftijd waarop jongeren drank mogen kopen (nu zes tien jaar). De secretaris van de ambtelijke werkgroep die de maatrege len voorbereidt, is echter ui terst voorzichtig bij het op sommen van de plannen. Er varingen in het buitenland le ren dat enkelvoudige maatrc gelen als beperking van het aantal drankwinkels, verbod op reclame voor drank nau welijks helpen als eigenlijk niemand de noodzaak ervan inziet. En er zijn weinig Ne derlanders die 'die paar glaasjes per dag' als schade lijk willen zien. Toch is de maatschappelijke schade groot. Secretaris dr. E. J. Engelsman van de werk groep zegt dat het alcoholge bruik sinds 1950 is verdrie voudigd. Het aantal zieken huisopnamen louter als ge volg van jarenlang teveel drinken stijgt snel. Het aantal mensen dat zich voor hulp meldt bij consultatiebureaus voor alcohol en drugs stijgt. „Maar het echte probleem is ondergesneeuwd", zegt En gelsman. „Psychiatrische in richtingen zijn gevuld met mensen die daar zijn geko men door hun vele drinken. Blijf van mijn Lijf-huizen zit ten voor zeker 50 procent vol met vrouwen door het drank probleem. Die drinken niet zelf te veel: ze zyn uit huis ge slagen door dronken echtge noten." De overheid ziet de schade, be taalt zich blauw aan opvang en zorg en komt toch niet met verboden op overmatig drankgebruik. Het zou niet Precies een eeuw geleden zat de overheid met hetzelfde probleem. In 1881 dronk de Nederlander gemiddeld 7 li ter pure alcohol per jaar. „Er zijn toen wettelijke maatrege len tegen gekomen, maar er was", zegt Engelsman, „toen wel een brede socialistische arbeidersbeweging die daar achter stond". Het verbruik is dpor die wette lijke maatregelen gedaald tot voor de laatste wereldoorlog. Daana ging het weer om hoog. Nu drinkt de Nederlan der gemiddeld 9.4 liter pure alcohol per jaar. 2.4 liter meer dan de hoeveelheid die 100 jaar geleden zoveel schade deed. De overheid wil nu best weer optreden, maar er is geen sprake van een brede volksbeweging die de maat regelen wil steunen. Engelsman ziet daarom voorlo pig als belangrijkste taak dat de „sneeuw" eerst wordt weggegraven zodat duidelijk wordt dat alcohol oorzaak is van zoveel maatschappelijke problemen. Hu geeft nog een verschil met honderd faai 11 leden. Alcohol wordt auto matisch geassocieerd met zware verslaafden, de stille sherry-drinkers of de cafe-be zoekers die elke avond lave loos over straat zwalken. Die zijn er nu ook genoeg, maar zowat elke Nederlander lijkt gewoontedrinker te zijn ge worden. Engelsman: „Neder landers drinken nu elke dag een grote hoeveelheid. Zon der dat sprake is van echte verslaving, krijg jc daarvan na enkele jaren toch veel klachten". Dat zijn dan de lichamelijke klachten die mensen oen zie kenhuis inhelpen. Vorig jaar werd berekend dat alcohol de belangrukste doodsoorzaak is geworden. Meer mensen sterven ann jarenlang 'ge woonte-drinken' dan aan hart- of vaatziekten. 800.000 Nederlanders lopen gevaar te sterven aan alcohol, slechts 300.000 daarvan zijn echte verslaafden. Het werkt ver zachtend en versluierend, meent Engelsman, als je ge zien die cijfers alleen drank misbruik wil beperken. „Alle drankgebruik is misbruik". Vrijheid Mag een overheid de vrijheid om te drinken zomaar inper ken0 „Wij besteden in de werkgroep ook erg veel tijd aan de vraag wat je als over heid mag doen" Niet veel, zo blijkt uit Engelmans voor zichtig betoog. Wat volgens hem wel kan en dat zal de nieuwe regering geadviseerd worden, is het verminderen van het vanzelfsprekende aanbod van sterke drank bij bepaalde gelegenheden. „Het komt voor dat je voor de lunch al een borrel krijgt aan geboden. Verzorgers van re cepties zouden wat creatiever moeten zijn. Je moet vaak echt om een Spa-tje vragen", aldus Engelsman Hij denkt dat geen mens de redelijk heid zal betwisten van een maatregel die drank in kanti nes verbiedt. „Bij ons op het ministerie komt drie keer per dag een juffrouw langs met koffie. Als die pils op de wa gen zou hebben en het is warm zou ik een pilsje ne men. Als het er niet op stond, doe je dat niet. Als dat besef meer is doorge drongen. zijn verdergaande wettelijke maatregelen niet uitgesloten. Op korte termijn zijn echte verbodsbepalingen als in Zweden - verbod op re clame. het terugbrengen van het aantal drankwinkels of vroegere sluitingstijden van cafes - echter uitgesloten. De werkgroep zal wel proberen te voorkomen dat de wet die in voorbereiding is om het il legale bierverkopen op SRV- melkwagens te legaliseren, niet doorgezet wordt. Wat maakt dat de bewegingen en voorstellen van de ambte lijke werkgroep ook voor zichtig moeten zijn. zijn de belangen van de drankindus trie en niet in het minst de economische belangen van de overheid zelf. Als niemand meer zou drinken, zouden de belastingen fors omhoog moeten om de* weggevallen drankaccijns aan te vullen. Engelsman waarschuwt ervoor dat de drank beperkende maatregelen in ieder geval niet moeten leiden tot het verleggen van de drankin dustrie naar het buitenland. „Frankrijk buvoorbeeld heeft pas een pakket van 35 maatregelen voorgesteld om het drankgebruik in te per ken. Een van die 35 maatrc- Ito hield in ii.it om de drankindustrie te redden de export bevorderd zou wor den Daarmee verleg je de problemen naar het buiten land." Vooral m ontwikkelingslanden waar westerse bedrijven zich vestigen, wordt alcohol in het cultuurpatroon ingebracht „Die worden", aldus de amb tenaar. ..letterlijk over spoeld". Nederland zal zich in internationaal verband sterk maken om in ieder ge val die ontwikkeling tegen te gaan. JOSE SMITS WASHINGTON (ANP) - Een Ne derlandse landbouwkundige heeft er eind 1978 voor gezorgd dat enkele exemplaren van een uitstervend soort damhert enke le weken voor het vertrek van de sjah uit Iran zijn gesmokkeld. Dit staat in het jongste nummer van het blad van het Amerikaan se natuurfonds. .International Wildlife Het ging om het Per/, sche damhert waarvan er naar schattingen geen 150 meer voor komen in Iran. Het dier heeft een schofthoogte van ongeveer een meter en brzde hoorns als die van een eland Op 8 december, terwijl talloze mensen zich bu de luchthaven verdrongen om naar het buiten land te gaan. vertrok de Neder lander met de vier hinden met de laatste vlucht van El Al van Te heran naar Israel. Volgens 'Inter national Wildlife' maken de dam herten nu deel uit van een zich uitbreidende kudde in een Israë lisch natuurservaat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 7