Uitkering minimakostbaar
Compromis in verschiet
Psychologen zien weinig
heil in hulp aan ouderen
Roken zou minder
vanzelfsprekend
moeten worden
Wetsontwerp voor eenmalig bedrag nu in Kamer
Langer kinderbijslag
voor schoolverlater
Beslissing over tracé
Flevolijn uitgesteld
Deze week
bij de melkman:
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1981
PAGINA T
DEN HAAG (ANP) - Oudere men
sen van 55 jaar af worden overal
uitgesloten van psychologische
hulp. Psychotherapeuten en in
stituten voor psychologische
hulpverlening houden hun deu
ren gesloten voor de ouder wor
dende mens met het argument
dat er toch niet veel aan te doen
valt. Psychotherapie is aan hen
niet besteed. Toch zijn het juist
deze mensen die de hulp hard en
zelfs meer nog dan jongeren no
dig hebben.
Dat meent dr. M. Wimmers, weten
schappelijk medewerker van de
vakgroep sociale gerontologie
aan de Katholieke Universiteit
Nijmegen en lid van het hoofd
bestuur van het Nederlands In
stituut van Psychologen.
De huisvesting, minus de behande
ling en sociale verzorging van de
bejaarden, is over het algemeen
goed. maar in en buiten de ver
zorgingshuizen wordt niets ge
daan aan psychologische hulp-
verlening. De IMP's (instituten
voor multi-disciplinaire psycho
therapie) behandelen geen men
sen die ouder zijn dan 65. omdat
psychotherapie volgens deze in
stellingen bij bejaarden geen zin
heeft. Ook bij mensen die tien
jaar jonger zijn. levert behande
ling weinig resultaten op. De
meeste therapeuten gaan ervan
uit dat ouderen star zijn en zich
niet meer kunnen veranderen.
Het tegendeel is waar. vindt dr.
Wimmers. die in zijn praktijk
heeft ondervonden dat psycho
therapie bij bejaarden positieve
resultaten heeft. Hij heelt erva
ren dat ouderen zelfs heel goed
toegankelijk zijn. De weigering
van therapeuten stoelt volgens
hem op een verouderd stand
punt dat psychische problemen
een natuurlijk verschijnsel zijn
van het ouder worden (demen
tie). Ook een lacune in de oplei
ding van deskundigen, tijdens
welke weinig of geen aandacht
wordt geschonken aan psycho-
geriatrie (gericht op ouderen),
draagt daar een belangrijke steen
toe bij.
Depressiviteit
Jit een recent rapport van C. Enge
len van de Nijmeegse Universi
teit is gebleken dat depressivi
teit, relatieproblemen en een
zaamheid de meest voorkomen
de psychische klachten bij oude
ren zijn. Ouderen onderscheiden
zich hierin niet van jongeren Ie
dere stoornis op latere leeftijd
komt ook bij jongeren voor. Om
dat ouderen dikwijls niet de weg
weten naar hulpverlenende in
stanties en hun problemen door
anderen niet worden onderkend.
raken ze geïsoleerd. Het afwij
kend gedrag is dan iets wat bij de
leeftijd hoort. Men ziet het pro
bleem als eenaanwijzing voor
een toenemende afhankelijkheid
en gebrekkigheid, aldus drs. H.
Buyssen. die is verbonden aan
de vakgroep sociale gerontologie
van de Nijmeegse universiteit.
Bij de psychotherapeutische be
handeling van bejaarden door de
vakgroep is gebleken dat hulp
aan oudere mensen wel degelijk
zin heeft. Buyssen toont zich
daarom nogal verontwaardigd
over het gedrag van psychothe
rapeuten die zonder enige reden
ouderen ongestraft van hun
praktijk uitsluiten. "Als een chi
rurg weigert patiënten, die de 65
jaar zijn gepasseerd, te opereren
hoeft hij niet op begrip vanuit de
samenleving te rekenen", aldus
Buyssen. Waarom geldt dit niet
voor een psychotherapeut, zo
vraagt men zich af.
DEN HAAG (GPD) - Het uitbetalen van de eenmalige uit
kering aan gezinnen met een minimuminkomen of -uit
kering wordt een uiterst kostbare operatie. Voor de uit
keringen zelf zal zo'n 100 miljoen gulden nodig zijn, maar
de uitvoering van de maatregel (de voorbereiding, be
handeling van de aanvragen, controle en het feitelijke
uitbetalen) zal daar bovenop nog eens 25 miljoen gulden
vergen.
Voor de totstandkoming van de
wet die deze uitkering mogelijk
moet maken, hebben de be
windslieden van sociale zaken,
Albeda en De Graaf gisteren een
ontwerp bij de Tweede Kamer
ingediend. Het is de bedoeling
dat echtparen zonder kinderen
en ongehuwden met één kind
250 gulden (netto) krijgen, echt
paren met n kind en ongehuw
den met twee kinderen 350 gul
den, en echtparen met twee of
meer kinderen en ongehuwden
met drie of meer kinderen 450
gulden.
De uitkering blijft voorbehouden
aan gezinnen die over niet meer
dan één minimuminkomen of
minimumuitkering beschikken.
Is inkomen of uitkering iets ho
ger dan wordt de eenmalige uit
kering verlaagd met het bedrag
dat men meer heeft dan dat mini
mum. De uitkering wordt in de
cember uitbetaald en moet vóór
1 november zijn aangevraagd bij
Vraagtekens
bij Borssele
DEN HAAG (ANP) - In schriftelij
ke vragen aan de regering heb
ben dc PvdA-kamerleden Zijl
stra, Van der Hek en De Waard
vraagtekens geplaatst bij de ex
ploitatie van de kerncentrale in
Borssele door de Provinciale
Zeeuwse Electriciteitsmaat-
schappij (PZEM).
Volgens de kamerleden zullen de
kosten van energie-opwekking
veel hoger uitkomen dan ge
raamd doordat de centrale vaker
stil ligt (nu al meer dan twee
maanden), de afschrijving te laag
zou zijn berekend en de kosten
van opslag en verwerking van ra
dio-actief afval, alsmede van ont
manteling als de centrale over
een aantal jaren Versleten is, veel
en veel hoger zullen zijn.
De socialistische kamerleden wil
len van de bewindslieden Van
Aardenne (economische zaken),
Albeda (sociale zaken) en Gin
jaar (volksgezondheid en milieu)
een nadere uitsplitsing van een
groot aantal zaken die van in
vloed zijn op de bedrijfsvoering
van de kerncentrale.
Zij hebben hun vragen gesteld
naar aanleiding van het jaarver
slag van de PZEM over 1980 cn
de begroting van 1981, alsmede
naar aanleiding van berichten
dat de PZEM het aluminiumbe-
drijf Pechiney heeft 'gesubsi-
deerd', door energie onder de
kostprijs te leveren.
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Barcelona
Bordeaux
Frankfort
Geneve
Helsinki
Innsburck
Klagenfurt
Kopenhagen
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Mal
Mallorca
München
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
onbewolkt 19 10
zwaar bew. 26 15
zwaar bew. 21 13
licht bew. 19 11
onbewolkt 29 13
onbewolkt 29 15
onbewolkt 28 16
geheel bew. 23 14
h.ilf bew. 26 19
half bew. 20 10
geheel bew 24 15
zwaar bew. 27 20
de gemeente waar de aanvrager
'woont. Aanvraagformulieren ko
men op de postkantoren te lig
gen. Er zullen naar schatting
300.000 gezinnen voor zo'n uitke
ring in aanmerking komen.
Koopkracht
De Tweede Kamer heeft begin dit
jaar om de uitkering gevraagd
toen maatregelen werden be
sproken die moesten leiden tot
bezuinigingen in de collectieve
uitgaven en verhoging van de
collectieve inkomsten (uitgaven
en inkomsten van overheid en
sociale voorzieningen). Er werd
toen aangedrongen op een spe
ciale uitkering voor de gezinnen
die het met één minimuminko
men of -uitkering moesten doen,
om deze gezinnen in hun koop
kracht er niet teveel op achteruit
te laten gaan. Staatssecretaris De
Graaf waarschuwde er toen al
voor dat de maatregel erg veel
geld aan uitvoeringskosten zou
gaan vergen.
In een toelichting op het nu inge
diende wetsontwerp zeggen de
bewindslieden ook dat een uit
voerige controle van de aanvra
gen „niet in alle gevallen zal kun
nen plaatsvinden". De gemeen
telijke sociale diensten die de
maatregel zullen gaan uitvoeren,
„zijn reeds zwaar belast", aldus
de bewindslieden. Bovendien is
toegezegd dat door de maatregel
de normale werkzaamheden van
deze diensten niet mogen wor
den vertraagd, schrijven zij.
Juliana in
ziekenhuis
opgenomen
DEN HAAG (ANP) - Prinses
Juliana moet in de loop van de
maand september een aantal da
gen voor onderzoek worden op
genomen in het Academisch zie
kenhuis in Utrecht. De Rijks
voorlichtingsdienst heeft dit gis
teren meegedeeld. Volgens de
dienst is opname in een zieken
huis wenselijk in verband met
'op zichzelf niet verontrustende
klachten'.
De prinses zal in het ziekenhuis
worden behandeld door prof. dr.
A.A. Haspels. Zij heeft haar ver
plichtingen voor het tweede deel
van september afgezegd.
TRIPSCAMPAGNE (Gronj -
Juffrouw Gerda ging gisteren in de
school van het Groningse plaatsje
Tripscampagne met twee leerlin
gen het nieuwe schooljaar in. Er
waren er niet meer. En het zal voor
lopig ook wel zo blijven. De ge
meente Muntendam, waaronder
Tripscampagne ressorteert, heeft
besloten de school in elk geval tot
1983 open te houden.
Werkloze jongeren tegemoet gekomen
Belastingalmanak
bedoeld als grap
DEN HAAG (GPD) - Een Am-
sterdamse firma is ver buiten
haar boekje gegaan door te
adverteren met de tekst
„Geen cent voor de belasting!
Een nieuwe lente een nieuw
geluid! Lees dit boek voor
verzending van uw aangifte
biljet."
Een inwoner van Den Haag die
heeft geprotesteerd toen hij
voor zijn 25 gulden geen in
formatie over belastingpro
blemen maar een twijfelach
tig literair werkje kreeg toe
gestuurd, heeft van de Recla
me Code Commissie gelijk
gekregen. De firma. Studio
M, moet onmiddellijk stop
pen met deze manier van re
clame maken, die strijdig is
met de Code voor het Recla
mewezen en bovendien het
vertrouwen in de reclame
schaadt.
Studio M heeft laten weten dat
het om een practical joke
ging die kennelijk niet door
iedereen is begrepen is.
DEN HAAG (GPD) - Voor
minderjarigen die na hun
studie of beroepsoplei
ding geen werk kunnen
vinden, zal wat langer dan
nu het geval is kinderbij
slag worden betaald.
Staatssecretaris van socia
le zaken De Graaf heeft
voor dat doel een wetsont
werp bij de Tweede Ka
mer ingediend.
De maatregel werd gewenst geacht
omdat schoolverlaters die niet
aan de slag kunnen komen, lan
ger moeten wachten voordat zij
recht krijgen op een uitkering in
het kader van de Rijksgroepsre
geling Werkloze Werknemers
(rww). De langere wachttijd
wordt ingevoerd in het verleng
de van de zwaardere maatstaven
die worden aangelegd voor men
sen die werkloos zijn geworden
en een beroep willen doen op de
Werkloosheidswet (ww) en de
Wet Werkloosheidsvoorziening
(wwv).
Op het ogenblik wordt kinderbij
slag uitbetaald tot en met het ein
de van het kwartaal waarin de
jongere zijn studie of beroepsop
leiding beëindigt. Met ingang
van het volgende kwartaal - in de
regel 1 oktober - komt hij dan in
aanmerking voor een schoolver
latersuitkering in het kader van
de rww.
Het kabinet heeft echter besloten
dat voor werkloze schoolverla
ters een wachttijd van een half
jaar zal worden ingevoerd voor
dat dat recht op een rww-uitke-
ring gaat gelden. In de praktijk
betekent dit dat zij eerst met in
gang van januari zelfstandig
recht op een uitkering verkrij
gen.
Het wetsontwerp tot wijziging van
de Algemene Kinderbijslagwet
beoogt het verlies aan inkomen
in die langere periode enigszins
teniet te doen. Het recht op het
langer uitbetalen van kinderbij
slag stelt echter als voorwaarde
dat de schoolverlater zich laat in
schrijven als werkzoekende. De
maatregelen blijven overigens
beperkt tot minderjarigen. Dege
nen die 21 jaar of ouder zijn wan
neer zij hun opleiding beëindi
gen, hoeven niet langer te wach
ten voordat zij voor een uitkering
in het kader van de rww in aan
merking komen.
Het roken zou minder vanzelf
sprekend worden als het ook
in openbare ruimten verbo
den werd. Niet-rokers zou
den beter kunnen proteste
ren als het de overheid ernst
zou zijn het roken terug te
dringen, wanneer zij duide
lijk liet merken dat roken -
ook passief roken - schadelijk
is en royaler zou erkennen
dat niet-rokers recht hebben
op schone lucht.
Samen met de overheid zouden
de organisaties van niet-ro
kers ernaar kunnen streven
dat roken overal wordt nage
laten behalve waar het uit
drukkelijk is toegestaan. Dat
zei voorzitter dr W. Bongers
van de met-rokersvereniging
CAN gisteren op het congres
„Trekt de rook langzaam
op?", dat gehouden werd in
het kader van de nationale
gezondheidsactie „Neder
land Ok".
Hoewel de meerderheid van de
Nederlanders niet rookt, aan
vaardt onze samenleving het
roken als maatschappelijk
verschijnsel, terwijl men zich
er van bewust is dat roken de
gezondheid schaadt. „Dit
maatschappelijk aanvaard-
zijn van een gewoonte, die
stank en verderf zaait, zit de
niet-rokers dwars", aldus
Bongers. Vroeger was het ge
bruikelijk toestemming tot
roken te vragen, tegenwoor
dig wordt dat meestal nagela
ten.
Moeizame weg
Op de wenselijkheid van ge- of
verbodsbepalingen met een
dwingend karakter haakte
mr J. H. Halm, hoofd afde
ling gezondheidsvoorlichting
en -opvoeding van het minis
terie van volksgezondheid,
in. Volgens hem wordt niet
altijd voldoende gelet op de
minder positieve kanten van
de geïsoleerde toepassing
van dergelijke maatregelen.
Die kunnen namelijk een (on
evenredig) zware belasting
betekenen in financieel en
personeel opzicht. Maar ook
blijft het effect beperkt als de
maatschappelijke aanvaar
ding niet toereikend blijkt.
Het overheidsbeleid moet daar
mee rekening houden, even
als met de ingewikkeldheid
van het rookvraagstuk. Meest
zinnige basis voor het beleid
tot terugdringing van tabaks
gebruik is een combinatie
van informatie en overtui
ging naast en in samenhang
met meer dwingende vormen
van overreding. Bestaande
maatregelen en voorschriften
tegen roken zijn vooral uit
brand preventieve
gingen genomen.
Halm stelde vast dat er pas
sinds kort enkele maatrege
len zijn die passen in een
„ontmoedigingsbeleid". In
ambtelijk interdepartemen
taal overleg zijn voorstellen
gemaakt voor maatregelen
die in samenhang met be
staande voorlichting verdere
stimulansen kunnen geven
tot daling van het tabaksge
bruik. De weg naar een sa
menhangend overheidsbe
leid. het bundelen van ver
schillende belangen, verloopt
Artsenvoorbeeld
Huisartsen zijn van de gevaren
van roken overtuigd, maar
dit inzicht leidt er niet toe dat
zij opvallend veel minder ro
ken dan de rest der bevol
king. betoogde dr. E. Dekker,
medisch directeur van de Ne
derlandse Hartstichting. De
meeste huisartsen slaan de
betekend van hun eigen
voorbeeld laag aan Niet min
der dan een kwart van deze
medici rookt dan ook in het
bijzijn van hun patiënten.
Directeur J. Siebelink van het
Nederlands Astma Fonds
wees op de rol die artsen kun
nen spelen by pogingen om
met roken te stoppen. Patin
ten vinden acute ziekten als
hartinfarct en longkanker af
schrikwekkender dan bron
chitis en andere longziekten.
Het roken bij volwassenen
blijft dalen, maar de situatie
bij 10- en 12-jarigen blyft zor
gen baren.
Wellicht gaat de jeugd anders
over het roken denken, ver
onderstelde drs. H. J. v d. Wal
van de Stichting Weten
schappelijk Onderzoek Alco
hol- en Druggebruik. Er zijn
aanwijzingen dat de jeugd tot
voor kort helemaal niet over
roken nadacht. Voor haar
heeft roken dezelfde functie
als het gebruik van alcohol,
het dragen van bepaalde kle
ding of het hanteren van een
bepaald taalgebruik.
DEN HAAG (GPD) - Minister Tuynman (Verkeer en Waterstaat) heeft
een besluit over het verlegde tracé van de Flevospoorweg uitgesteld.
Tijdens de hoorzitting gisteren op zijn departement bleken belangheb
benden en geïnteresseerden Tuynmans recent bekend gemaakte alter
natief niet aanvaardbaar te vinden, zodat de bewindsman heeft beslo
ten dc bedenktijd te verlengen tot 15 september
De wijziging die Tuynman heeft voorgesteld om de vogelgebieden tussen
Oostvaardersdyk en de Lage Vaart by ryksweg 6 wat meer te ontzien,
behelst een verlegging van nog geen twee km landinwaarts over een
spoorweglengte van 8.5 km. Met het oog op de exploitatie heeft de NS
hier geen bezwaar tegen.
De provincie Noord-Holland, de Zuidelijke IJsselmeerpolders en Lely
stad hebben bezwaar tegen de verlegging omdat daardoor de woning
bouw in het gedrang komt
ADVERTENTIE
half bew. 20 10 0
bew. 20 10
geheel bew. 20 14
nbewolkt 28 20
onbewolkt 22 10
Geschilpunten in formatie naderen oplossing
DEN HAAG (GPD) - De on
derhandelaars in de for
matie, Lubbers, Den Uyl
en Terlouw (respectieve
lijk CDA, PvdA en D'66),
hebben gisteravond tij
dens een etentje gepro
beerd „het klimaat te ver
beteren en gedachten uit
te wisselen". Tot besluiten
is het daarbij niet geko
men.
Het voorgenomen gesprek dat de
drie zouden hebben alvorens om
tien uur vanochtend met infor
mateur De Gaay Fortman te gaan
praten, is niet doorgegaan. De
drie zijn vanochtend recht
streeks doorgegaan naar De
Gaay Fortman.
De verwachting is dat het in dat ge
zamenlijke gesprek kom' lot een
compromis waarbij het terug
dringen van het financieringste
kort parallel loopt met het werk
gelegenheidsplan. Het eerste is
een CDA-wens. het tweede is af
komstig van de PvdA. Tot nu toe
wilden de twee partijen de om
buigingen gebruiken voor hun
eigen "stokpaardje". In het com
promis vinden beide partyen een
deel van hun standpunt terug,
zodat onder meer de problemen
over de ombuigingen voor 1982
zijn opgelost.
Door de gesprekken van gisteren
zijn de partijen elkaar dicht ge
naderd. Terlouw (D'66) liet giste
ren na afloop weten dat er drie
voorstellen liggen, waartussen
een compromis mogelijk is. Den
Uyl (PvdA) zei dat de „spijkers in
de vloer" zaten en dat de onder
handelaars „ieder een hamer
hebben gekregen om ze enn te
slaan". De problemen liggen
vooral by de hypotheekrente, de
beleggingsvoorschriften en de
bezuinigingen voor 1982.
Het optreden van Van Agt, Lub
bers (beiden CDA) en Den Uyl
voor radio cn televisie tijdens het
weekeinde, waarby de standpun
ten recht tegenover elkaar leken
te staan, hebben volgens de
woordvoerder van de informa
teur weinig invloed gehad op de
besprekingen van gisteren
Den Uyl heeft zyn uitspraken gis
teren afgezwakt CDA-PvdA
staan op sociaal-economise he
terrein helemaal niet zo afwy-
zend tegenover elkaar. "Mijn uit
spraken waren slechts bedoeld
om de standpunten van myn par
ty op een rytje te zetten", aldus
Den Uyl
Ook de nieuwste cijfers van het
Centraal Planbureau over de
economische verwachting voor
de komende jaren hebben de on
derhandelingen nauwelijks kun
nen beïnvloeden, aldus de
woordvoerder van de informa
leur. Er staan namelijk wel de
verwachtingen voor het komend
jaar in, maar met voor de jaren
die daarop volgen.
Van Agt
Demissionair premier Van Agt
heeft gisteren geprobeerd in
vloed op de besprekingen uit te
oefenen, hoewel hij geen CDA-
onderhandelaar meer is Hy
wees er voor de radio op dat het
financieringstekort is opgelopen
tot 25 miljard gulden, waarmee
hy de noodzaak van deze ombui
gingen nog eens benadrukte
Behalve de onderhandelaars zou
inturni.iU-ur IV birtrn.m
vandaag ook de huidige minister
Gardeniers (CRM en beoogd mi-
fa r lan volksgezondheid) ont
moeten. Zy zouden de taakver
deling van de bewindsvrouwe
met de beoogde D"66 staatsse
cretaris bespreken. D'66 betreurt
het namelijk dat de minister
niets zal doen aan het milieube
leid. terwijl de staatssecretaris
geen invloed zou kunnen hebben
op de uitvoering van de abortus
wet
