Scherpe acties
GAK-personeel
Banken en Witte Huis bestrijden inflatie
Visserij -conflict
in Noorse wateren
Beurs Amsterdam
«"fa"-"1'-'1"
Groei gelclomloop moet worden beperkt
Rentedaling in VS
Afdelingen leggen werk neer
Acties over de hele wereld
a
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1981
Verlies KNP
Het nettoresultaat van de Konink
lijke Nederlandse Papierfabrie
ken KNP is in de eerste helft van
5lit jaar ten opzichte van dezelfde
^periode van 1980 omgeslagen
Lvan 7.2 min positief in 9.4
jjnln negatief. Op basis van de
^historische kostprijs werd een
■winst geboekt van 300.000 te
gen 17.3 min in de eerste zes
maanden van vorig jaar.
Obligatielening
lp erband met de gewijzigde om
standigheden op de kapitaal
markt heeft de Amro Bank het
rentepercentage van haar obliga
tielening 1981 per 1982-1991
groot nominaal 150 min ver
hoogd van 12,75 tot 13 procent.
De uitgiftekoers van deze lening
is vastgesteld op 100 procent.
Het effectief rendement be
draagt 13 procent. Inschrijving 2
september.
Pandbrieven
De FGH Hypotheekbank is maan
dag begonnen met de afgifte van
13 procent pandbrieven, 1981 per
1985-1988 tegen een koers van
100 procent (eff. rendement 13
pet). De afgiftekoers van de 12.75
pandbrieven 1981 per 1985-1989
blijft 99 procent (eff. rendement
'13 procent). De afgifte van de
,12,5 procent pandbrieven 1981
.per 1984-1988 is gestaakt.
Minder winst HAL
De netto winst van de Holland
America Line Trust is in de eer
ste helft van dit jaar ten opzichte
van dezelfde periode gedaald
van 5 min tot 4,2 min dollar. De
omzet zakte met 8 procent van
158,6 min tot 146,4 min dollar.
Deze daling is veroorzaakt door
de ongunstiger omrekening in
dollars van de Europese op
brengsten en door een lagere om
zet in de V.S. Voor heel 1981 ver
wacht het concern dat de netto
winst. mede door de gestegen in
terestbaten, hoger zal zijn dan de
10,7 min dollar van 1980. Dit is
exclusief de bijzondere baten in
verband met het verloren gaan
van de Prinsendam.
NU somber
Het uitgeversconcern VNU ver
wacht dat de resultaten over dit
jaar veel slechter zullen zijn dan
over vorig jaar. Het concern, dat
dit gisteren samen met halfjaar
lijkse cijfers bekend heeft ge
maakt, heeft in de eerste helft
trvan 1981 35 procent minder
Swinst gemaakt dan in de eerste
^helft van 1980. respectievelijk
23,3 miljoen en 15,1 miljoen gul-
üden.
WASHINGTON (ANP) - De Ameri
kaanse centrale banken blijven
erbij dat de^roei van de geldom-
loop moet worden beperkt om de
inflatie te beteugelen. De hoge
rentestand is niet het gevolg van
het beleid van de banken, maar
vloeit rechtstreeks voort uit de
inflatie. Dat heeft Paul Volcker.
de voorzitter van de Federal Re
serve Board ("Fed"), het bestuur
van het Amerikaanse stelsel van
centrale banken, gisteren in Was
hington verklaard.
Volcker reageerde op uitlatingen
van president Reagan afgelopen
week. Reagan zei dat de regering
"evenveel last heeft van de Fed
als ieder ander". Enige tijd daar
voor had minister van financiën
Donald Regan al eens beweerd
dat de Verenigde Staten regel
recht op een economische reces
sie aankoersen als de Fed zijn
strakke anti-inflatoire beleid niet
wat zou matigen.
Het is niet de gewoonte dat de Fed
NEW YORK (ANP) - Een aantal banken in de Verenigde Staten
heeft gisteren de "prime rate", de rente voor de meest krediet
waardige ondernemingen verlaagd van 20.5 tot twintig procent.
Het tarief was sinds 8 juli van dit jaar niet veranderd
Chase Manhattan Bank. de op twee na grootste bank in de VS. was
de eerste die een verlaging bekend maakte. Later volgden First
National Bank of Chicago en Mitsui Manufacturers Bank of Los
Angeles. Volgens financiële deskundigen in New York is de ver
laging mogelijk geworden doordat het de banken minder kost
om op de kapitaalmarkt aan geld te komen.
Chase Manhattan liet weten dat de verlaging slechts de huidige
situatie op de kapitaalmarkt weerspiegelt en dat zij niet noodza
kelijkerwijs een aanwijzing vormt voor de toekomstige ontwik
keling van de rente. De meeste financiële deskundigen hebben
voorspeld dat de prime rate langzaam zal dalen. Uit de wekelijk
se rapporten van het bestuur van het stelsel van centrale banken
in de VS. de Fed. blijkt de laatste tijd namelijk dat de geldom-
loop krapper wordt. Daardoor zou de Fed zich kunnen veroorlo
ven meer geld aan het bankwezen beschikbaar te stellen. De
voorzitter van de Fed. Paul Volcker, heeft echter het afgelopen
weekeinde nog getuigd van zijn vastbeslotenheid om een sterke
toeneming van de kredietverlening te voorkomen. Daarom valt
slechts een zeer geleidelijke daling van de prime rate te ver
wachten.
nog liet een woordvoerder van
de Fed weten dat de banken
geen commentaar zouden geven
op de opmerkingen van Reagan.
Het Witte Huis heeft overigens di
rect verzoenend gereageerd op
Voleker's uitlatingen. Murray
Weidenbaum. voorzitter van
Reagans raad van economische
adviseurs, meende dat de Fed
"voor het juiste beleid heeft ge
kozen". Volgens hem bestaat er
geen verschil van inzicht tussen
de regering en de banken. Volc
ker van zijn kant benadrukte
eveneens dat er geen conflicten
zijn. In grote lijnen zitten wij op
dezelfde golflengte als de rege
ring".
vacht trouwens niet
i de Amerikaan-
nu allerwegen
wordt voorspeld van lange duur
zal zijn. "Het produktiepeil is op
het ogenblik hoger dan welke
Ik sluit niet uit dat we het één.
twee kwartalen zonder groei van
het bruto nationaal produkt
moeten stellen, maar dat blijft
een gok. en op basis daarvan valt
geen economisch beleid te ma
ken. Ons voornaamste probleem
blijft de inflatie".
Volgens de voorzitter van de Fed
vloeit dramatische koersval
van aandelen en obligaties in
Wall Street van vorige week
voort uit twijfels onder beleggers
of de regering wei in staat zal zijn
het begrotingstekort te beperken
door bezuinigingen op de over
heidsuitgaven. Verder is er na
tuurlijk de vrees dat de inflatie
niet de kop kan worden inge
drukt. In beurskringen werd de
koersval vooral toegeschreven
aan de verwachting dat de rente
tarieven nog verder zullen stij
gen.
UTRECHT (ANP) De acties bij het Gemeentelijk Administratiekantoor (GAK) zijn
gisteren verscherpt. Er werden voor het eerst bij een aantal GAK-kantoren tegelijk
acties gevoerd. Tegen het middaguur hadden volgens de dienstenbonden FNV mede
werkers van de afdeling ziektewet van de GAK-kantoren in Tilburg, Arnhem en Den
Haag het werk voor de rest van de dag neergelegd.
De actievoerders uit de diverse
GAK-kantoren kwamen gister
middag bijeen op een demon
stratieve vergadering in de Maas
stad. Gisteravond heeft men op
het hoofdkantoor van het GAK
in Amsterdam een petitie aange
boden aan het GAK-bestuur. Het
bestuur vergaderde over het nu
al weken voortslepende looncon-
fiict bij het GAK.
De dienstenbonden FNV willen
LEIDEN Veemarkt: totale aanvoer
5722: vandaag 4213. Slachtrunderen
150; gebruiksvee 342: graskalveren 35;
Prijsnoteringen: slachtrunderen het
zelfde als gisteren. Nuchtere slachtkal-
veren van 125 tot 200; slachtzeugen van
305 tot 315.
G'èbruiksvee: Melk- en kalkoeien van
1831 tot 1875; varekoeien van 1200 tot
2550; pinken van 900 tot 1600; graskaJ-
veren van 400 tot 1200; nuchtere kalve-
ron rood van 350 tot 580; zwart van 275
to,t480; biggen van 105 tot 115; schapen
van 180 tot 225; lammeren van 200 tot
245; geiten van 20 tot 100.
Toelichting: (respectievelijk aanvoer,
hfindel, prijzen) slachtrunderen rede
lijk, redelijk, stabiel; kalf- en melk
koeien idem; varekoeien idem; pinken
idem; graskalveren matig, redelijk, sta
biel; nuchtere kalveren redelijk, rede
lijk. iets lager; varkens redelijk, redelijk,
stabiel; schapen/lammeren redelijk,
vlot, stabiel; geiten redelijk, redelijk.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Groente
veiling van 31 augustus.
Andijvie per kg 0,29-0.38. snijbonen
2.61-2,65, spitskool 0,28. bospeen II
f 1,09-1.44, waspeen Al-per kist 4,-
—5,60, All 3.20-6.50. BI 4,40-5,60, Cl
2.30-3.10. CII 1.30
Aanvoer: 70.848. Sla (natuur) 0,12-0.15,
uien per kg 0,19-0,35, peterselie
(krul) 0,23-0,27. selderij 0,31-0,43,
bloemkool 6 per bak I 1.44-1,57. 6 II
- 0.51-0,61, 8 I 1,14-1,24. 8 II 0,39-0.44.
10 11.16
KOPENHAGEN (AP) - Tussen
Noorwegen en Denemarken is
het gisteren tot een confrontatie
gekomen naar aanleiding van
visserijrechten in een omstreden
gebied van de Noordzee, tussen
Groenland en Noorwegen, waar
de territoriale wateren van beide
landen elkaar overlappen.
Noorse zeelieden klommen aan
boord van Deense treilers en de
Deense regering zond een kotter
van de kustwacht, de Vaedderen,
om de Noren van verdere acties
te laten afzien.
Verleden week begaven Deense en
vissers en hun collega's van de
Faroer-eilanden zich voor de eer
ste maal in het omstreden ge
bied, hetgeen onder Noorse vis
sers aanleiding gaf tot felle
protesten.
De Noorse minister van buiten
landse zaken, Knut Frydenlund,
zond een inspectieschip naar het
gebied en kondigde aan dat de
buitenlandse treilers zouden
worden verjaagd.
Gisteren klom een aantal Noorse
officieren aan boord van een
zestal Deense en Faroerse trei
lers om schriftelijke waarschu
wingen te-overhandigen, waarin
de vissers erop werd gewezen
dat zij het risico lopen om hun
vergunning voor het vissen in
andere Noorse wateren te verlie-
De Deense minister van buiten
landse zaken Kjeld Olesen noem
de deze situatie "volledig onaan
vaardbaar" en gaf de Deense
kustwacht opdracht om de Vaed
deren naar het gebied te zenden,
teneinde de Deense soevereini
teit te verdedigen. Olesen liet
evenwel weten dat de Vaedderen
opdracht had van actie af te zien,
zolang het Noorse optreden be
perkt zou blijven tot het afleve
ren van schriftelijke waarschu
wingen.
IJsland verklaard inmiddels achter
het Noorse optreden te staan. Op
2 september vindt een ontmoe
ting plaats van de ministers van
buitenlandse zaken van de Noor
delijke landen, waar de "visserij
oorlog" vermoedelijk bovenaan
de agenda zal staan.
Boeken duurder
DEN HAAG (ANP) - De uitgevers
hebben toestemming gekregen
hun boekenprijzen met 5,3 pro
cent te verhogen. De boekhandel
mag de winkelprijs aan de stij
ging van de uitgeversprijs aan
passen. De toestemming voor de
prijsverhoging is door de minis
ters van economische zaken,
CRM en onderwijs en weten
schappen gegeven op grond van
kostenstijgingen in de periode 1
januari 1980-1 januari 1981.
met de acties bereiken dat de
GAK-directie alsnog overstag
gaat voor hun eis dat het perso
neel van de afdeling ziektewet
van het GAK in hogere functie
groep wordt ingedeeld en meer
loon krijgt. Dat is volgens de
dienstenbonden FNV de enige
manier om het verloop van amb
tenaren naar beter betaalde
GAK-afdelingen te stoppen. De
GAK-directie wilde eind vorige
week het overleg over de proble
men heropenen 'maar de dien-
Stenbonden FNV wilden daar
niet van weten omdat volgens
hen de GAK-directie niet van
plan is de vakbondsverlangcns
in te willigen.
Op een door de dienstenbonden
FNV georganiseerde bijeen
komst in Rotterdam hebben
ziektewet-functionarissen van
tal van GAK-kantoren besloten
de actie desnoods te verscherpen
als de GAK-diréctie niet instemt
met hun eisen.
Op de landelijke bijeenkomst was
ook het merendeel van de 70 per
soneelsleden van de afdeling
ziektewet van het GAK in Rot
terdam aanwezig. Op deze afde
ling werd gisteren in het kader
van de door de dienstenbonden
FNV georganiseerde acties niet
gewerkt. De Rotterdamse GAK-
functionarissen verklaarden zich
bereid zonodig nog enkele malen
het werk neer te leggen om hun
eisen te ondersteunen
Aanvankelijk wilden de Rotter
damse ziektewet-ambtenaren
niet aan de door de FNV georga
niseerde acties meedoen omdat
zij zelf al in onderhandeling wa
ren met de top van het Rotter
damse GAK-kantoor over sala
risverhogingen via plaatsing in
een hogere salarisschaal. Toen
dat overleg schipbreuk leed sloot
ook het Rotterdamse GAK-per
soneel zich aan bij de actievoe
rende collega's elders uit het
land.
LONDEN (Rcuter/UPI) - Het jaar
lijkse straatfeest in de Londense
wijk Notting Hill is dit keer rus
tig verlopen. Alleen gisteravond
toen het feest al grotendeels ach
ter de rug was, kwam het tot ge
vechten tussen een groep van
150 jongeren en de politic, die
met flessen en stenen werd beko
geld. Vijf politiemannen raakten
gewond, maar het relletje werd
na een half uurtje alweer gesust,
aldus een politiewoordvoerder.
Hij liet weten dat tijdens het twee
daagse feest in totaal 26 arresta
ties zijn verricht. Ongeveer
40.000 mensen waren op de been.
Een politiemacht van 9000 man
stond klaar om in het geval van
onlusten, die het wijkfeest de af
gelopen jaren meemaakte, in te
grijpen.
Foto: op de laatste dag van het
straatfeest in Notting Hill liep
een feestvierder over een agent
heen.
Boekhouder
speculeert:
ïuilj oenen
verlies
VLISSINGEN (GPD) -Specu
laties op de valutamarkt door
een hoofdboekhouder van de
alumiumfabrick Pechiney
Nederland NV in Vlissingen-
Oost hebben dit bedrijf mil
joenen gekost. De betrokken
functionaris is ongeveer veer
tien dagen geleden op staan
de voet ontslagen. De directie
van Pechiney heeft de zaak
nog in onderzoek. Hoewel de
juiste om.vang van het verlies
nog niet vast staat, wordt een
bedrag van 20 miljoen gulden
genoemd. ..Waar die informa
tie vandaan komt weet ik
niet. maar in ieder geval niet
van ons", aldus Pechinev-di-
recteur R. A. A. van Schalk
wijk.
De zaak kwam aan het licht tij
dens een interne controle. De
directie van Pechiney heeft
tot op dit moment geen aan
leiding te veronderstellen dat
de betrokken boekhouder,
die al tien jaar in dienst was.
het geld „ten eigen bate heeft
gebruikt". Vandaar dat Pe
chiney de justitie nog niet
heeft ingeschakeld Bij de re
cherche van de Vlissingse ge
meentepolitie noch bij de
rechtbank in Middelburg was
gistermiddag iets van deze af
faire bekend. De Pechiney-
directie heeft de onderne
mingsraad gisteren op de
hoogte gesteld van de gang
van zaken.
Na afloop van die vergadering
verklaarde directeur Van
Schalkwijk dat het alumi-
niumbedrijf een forse finan
ciële strop heeft geleden om
dat de boekhouder buiten
zijn boekje is gegaan. „Wij
hebben inderdaad een hoofd
boekhouder van ons bednjf
moeten ontslaan, omdat hij
zijn instructies voor wat be
treft het omgaan met vreem
de valuta - de aan- en verkoop
daarvan - in ernstige mate
heeft ovérschreden. Het ver
velende gevolg van zijn han
delwijze is dat ons nogal ern
stige schade is toegebracht".
De betrokken hoofdboekhou
der viel volgens de verklaring
van de Pechiney-directie
door de mand doordat zowel
de interne controledienst als
de banken tegelijkertijd vra
gen begonnen te stellen over
zijn manier van werken.
Volgens directeur Van Schalk
wijk is het zonneklaar dat de
boekhouder zijn bevoegdhe
den ernstig overschreden
heeft. „Ik heb in de onderne
mingsraad gezegd: ook al
zouden zijn speculaties tot
winst hebben geleid, dan nog
zouden wij hem hebben moe
ten ontslaan. Want dit soort
grappen willen wij gewoon
niet". Pechiney heeft tot nu
toe bewust de justitie buiten
de deur gehouden. „Er is een
onderzoek gaande en de eer
ste indrukken zijn dat hij het
niet ten eigen bate heeft ge
daan. Maar bij financiële
transacties weet je natuurlijk
nooit in hoeverre dat waar is.
Dat kun je pas zeggen als je
alle zaken goed op een rij
hebt staan".
Baggeraars:
nn
UTRECHT (ANP) - Als de werkge
vers i het baggerbedrijf niet voor
eind volgende maand met een
"acceptabel voorstel" komen
voor een wereldwijd arbeidscon
tract voor baggeraars, zullen
over de hele wereld acties vol
gen. Dat heeft de federatie bouw
en houtbonden gisteren na een
vakbondsvergadering in Slie-
drecht laten weten.
tract, omdat de arbeidsomstan
digheden voor de Nederlandse
baggeraars in verschillende de
len van de wereld nogal uiteen
lopen. Dat geldt vooral voor de
verlofregelingen. De bonden zijn
vóór wereldwijde toepassing van
het contract dat gehanteerd
wordt in het Perzische Golf-ge-
bied. Dat komt neer op zestig da
gen werken, gevolgd door 24 da
gen verlof. De betrokken werk
gevers, vijf grote Nederlandse
baggerconcerns. hebben die eis
veek naast zich
Zij hebben nu bedenktijd gekre
gen tot 29 september. Als nader
beraad vóór die datum niets op
levert zullen de baggeraars hun
eisen met harde acties kracht bij
zetten. In de loop van september
zullen op alle werken in het bui
tenland bovendien petities rond
gaan waarin de eisen voor een
uniforme verlofregeling nog
eens worden onderstreept.
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1981
ACTIEVE
AANDELEN
BINNENLANDSE
AANDELEN
27.50
20.00
Beursoverzicht
AMSTERDAM (ANP) - Het Dam
rak heeft zich vandaag in de lijn
van Wall Street ontwikkeld en or
vielen in de ochtenduren flinke
klappen. Zo moest KLM rond
twaalf uur 4.50 prijsgeven op
100 en Kon. Olie bijna 2 op
1,20.
AKZO
ABN
AMEV
GOUD EN ZILVER
37200 - 37900
BELEGGINGS
INSTITUTEN
BUITENLANDS
GELD
Unilever verloor 1,80 op 154.70
cn Akzo zeventig cent op 23.50.
Philips werd dertig cent goedko
per op 22,30 Eenzelfde verlies
was weggelegd voor Hoogovens
op 16,70 Gist-Brocades moest
f 1.50 prijsgeven op f 62 tor
wijl Nedlloyd zelfs snel 7.30
kwijtraakte op 145
Van de banken ward ABN f 2*50
goedkoper op 293,50 en ook
Amro en de Middenstandsbank
hadden moeite zich te handha
ven. Westland Utrecht Hypo
theekbank raakte 1.80 kwijt op
i 89«20 en Friw h Groningsche
moest eveneens wat terug De
verzekeringswaarden brokkel
den Ui hl u
Dc uitgevers wartn licht verdeeld,
ondanks de melding van een la
gere winst bij VNU. Ogom ver
wisselde op .1 4.80 van eigenaar,
ei n lid vandi rtiga nt >i de
obligaticmarkt traden dalingen
tl I n halve punt op