YS zien ook schuld Angola
Strijd rond invloed arbeiders
Iran reageert
met executies
Arm Roemenië
in "Poolse"
problemen
Politici CDU van
fraude verdacht
Scherpe VN-resolutie tegen Zuid Afrika ketst af
NMB
J De heer/mevrouw
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1981
BONN (DPA'AFP) - Het openbaar ministerie in Bonn heeft gisteren
meegedeeld dat acht CDU-politici verdacht worden van belastingfrau
de en er daarom een juridische procedure tegen hen op gang is ge
bracht. Ze worden ervan beticht de kas van partij te hebben gespekt
met geld dat voor de belasting was bedoeld.
Eén van de verdachten, partijpenningmeester Walther Leisier Kiep, zei in
een vraaggesprek voor de radio: "Ik heb mij persoonlijk niets te verwij
ten". De andere verdachten zijn de parlementsleden Gottfried Arnold.
Wolfgang Vogt. Hansheinz Hauser. Adolf Müller-Remscheid en Horst
Waffenschmidt alsmede de viee-voorzitter van het parlement van de
deelstaat Noordrijn-Westfalen. Konrad Grundmann, en de burgemees
ter van Bonn. Hans Daniels.
Waarnemers menen dat Kiep door het schandaal misschien geen kans
meer maakt bij de verkiezingen voor het burgemeesterschap van Ham
burg in juni volgend jaar. Hij moet het daarbij opnemen tegen de huidi
ge burgemeester Klaus von Dohnanyi (van de SPD).
PYONGYANG (AFP» - Een grote
groep ontwikkelingslanden
heeft gisteren in Puongyang be
sloten. voortaan vooral voedsel
te kopen in ontwikkelingslanden
om zo minder afhankelijk te wor
den van de rijke landen. In de
Noordkoreaanse hoofdstad rie
pen de staten de ontwikkelde
wereld op. elke hindernis voor
voedselproduktie in ontwikke
lingslanden te slechten. Ze na
men een resolutie aan. die de
westerse landen in milde termen
veroordeelde om hun "protectio
nistische" beleid.
Tachtig landen, drie bevrijdingsbe
wegingen en dertien internatio
nale organisaties of regionale
groepen hebben in Pyongyang
zes dagen lang gesproken over
de mogelijkheden, de voedsel-
en landbouwproduktie in ont
wikkelingslanden op te voeren.
Alle delegaties stemden in met
Arme landen:
voedsel kopen
bij elkaar
de slotverklaring, die de nadruk
legt op de noodzaak "de eenheid
en solidariteit te bewaren" tus
sen de ontwikkelingslanden in
het algemeen en binnen de be
weging van niet-gebonden staten
in het bijzonder.
Onenigheid was er bepaald ook ter
conferentie, getuige het bericht
uit de wandelgangen dat een
Egyptisch voorstel, volgend jaar
in Cairo bijeen te komen om een
nieuwe conferentie over hetzelf
de onderwerp te houden, schip
breuk leed op de houding van
andere Arabische landen.
Waarnemers menen dat het organi
seren van de conferentie door
Noord-Korca, een sterk anti-
Amerikaans communistisch
land dat nog niet eerder een con
ferentie van deze omvang organi
seerde. een belangrijke prestige
winst betekent voor de autoritei
ten in Pyongyang.
In de slotverklaring wijzen de lan
den erop. dat de voedselsituatie
in de derde wereld "de laatste ja
ren dramatisch slechter is gewor
den". Ze betreuren de daardoor
ontstane grotere afhankelijkheid
van de belangrijkste voedsel uit
voerende landen. Sommige van
die exporteurs gebruiken daarbij
het voedsel ook nog als een poli
tiek en economisch wapen, aldus
de verklaring die echter geen en
kel land met name noemt. Veel
algevaardigden hadden voorge
steld. de Verenigde Staten in dit
verband aan de kaak te stellen.
NEW YORK (Reuter/DPA/AFP/UPI) - De Verenigde Sta
ten hebben gisteravond niet de kant gekozen van hun
westerlijke bondgenoten en in de veiligheidsraad van
de Verenigde Naties hun veto uitgesproken tegen een
resolutie waarin Zuid Afrika scherpt wordt veroor
deeld wegens de inval in Angola. Frankrijk stemde
voor de resolutie en Groot Brittannië onthield zich van
stemming. De overige twaalf leden van de V-raad
steunden de resolutie waarin verder de terugtrekking
van de Zuidafrikaanse troepen uit Angola werd geëist,
het betalen van een schadevergoeding door Zuid Afri
ka aan Angola en het instellen van een onderzoek door
de V-raad ter plekke.
Gistermiddag hadden de zes niet-
gebonden lidstaten van de V-
raad een ontwerp-resolutie inge
diend die scherper van toon was
dan die waarover later werd ge
stemd. Mexico, Niger, Panama,
de Filippijnen, Tunesië en Oe
ganda eisten namelijk ook nog
"volledige en bindende sancties"
tegen Zuid Afrika. Daar de kans
groot was dat alle drie westelijke
permanente leden in de V-raad
(de VS. Frankrijk en Groot Brit
tannië) het voorstel niet zouden
goedkeuren, werd het gewijzigd.
Desondanks ging het Groot Brit
tannië nog te ver en onthield het
zich daarom van stemming.
De stemming in de V-raad was het
slot van de vergadering die verle
den week vrijdag begon na een
klacht van Angola over agressie
van de zijde van Zuidafrikaanse
strijdkrachten die in Namibië
zijn gelegerd. Zuid Afrika be
stuurt Namibië, ook wel Zuid
west Afrika genoemd, in strijd
met VN-besluiten.
Na de stemming waarschuwde de
Angolese vertegenwoordiger dat
zijn land mogelijk een beroep zal
doen op artikel 51 van het VN-
handvest. dat voorziet in indivi
duele of collectieve zelfverdedi
ging. President Jose Eduardo
Dos Santos zinspeelde op die
mogelijkheid vorige week in een
brief aan VN-secretaris-generaal
Waldheim. Angola's vertegen
woordiger, De Figueiredo, wei
gerde op suggesties van journa
listen in te gaan dat een dergelijk
beroep kan inhouden dat Angola
buitenlandse militaire hulp zal
vragen, mogelijk van Cuba dat
soldaten in Angola heeft.
De Amerikaanse afgevaardigde.
Charles Lichtenstein, zei dat de
aanwezigheid van de Cubaanse
soldaten in Angola de spanning
in het gebied verhoogde. In een
uiteenzetting over zijn veto zei
hij dat de spanning en instabili
teit in het gebied zonder twijfel
ook lag aan de weigering van
Zuid Afrika om het Namibische
volk over zijn eigen toekomst te
laten beslissen maar het is ook.
duidelijk dat de aanwezigheid
van buitenlandse gevechtstroe
pen in Angola "in het bijzonder
de omvangrijke Cubaanse
macht, de levering van wapens
van Sowjet-makelij aan de Swa-
po en de aanwezigheid van Rus
sische militaire adviseurs" de ex
plosieve sfeer doen oplaaien, al
dus Lichtenstein.
De Zuidafrikaanse invasietroepen
houden de gehele Zuidangolese
provincie Kunene bezet, met uit
zondering van de stad Cahama,
zo heeft het Angolese persbu
reau Angop gisteren bekendge
maakt. Nergens blijkt uit dat de
Zuidafrikaanse soldaten zich uit
Angola terugtrekken, aldus een
speciale Angop-verslaggever. De
Zuidafrikaanse regering liet drie
dagen geleden weten dat het le
ger zijn actie in Angola beëin
digd had en aan de terugtocht
was begonnen.
Een delegatie van de Organisatie
van Afrikaanse Eenheid heeft
gisteren de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken. Ale
xander Haig, duidelijk gemaakt
dat het geduld van Afrika in de
kwest Namibië zo langzamer
hand opraakt. De delegatie, be
staande uit de ministers van bui
tenlandse zaken van zes OAE-
staten, had een open gesprek
met minister Haig, aldus de Ke-
niase woordvoerder minister Ro
bert Ouko.
Ouko zei na de ontmoeting met
Haig dat de ministers een bood
schap hadden voor de westelijke
contactgroep die als bemidde
laar optreedt om een oplossing te
ADVERTENTIE
NMB Kapitaalmarkt-Renterekening
di maand september
De NMB Kapitaal
markt-Rentereke
ning geeft een rente die
een half procent boven
het gemiddelde rende
ment op aflosbare Ne
derlandse staatslenin
gen ligt. Hen hoog ren
dement dus.
*U\v geld blijft
dagelijks opvraagbaar.
Over de opgenomen
bedragen berekent de
NMB een geleidelijk
afnemende retourrente.
Meer informatie?
Stuur onderstaande cou--
pon in of haal de folder
bij uw NMB-kantoor.
A> MB-spaa raJi t ie
t/m 30 september.
Ecu ïvaardci'ollc zilveren
pilden Wilhelmina uit hei
jaar 1929 of 1931 voor zvie
nu een NMB-spaarrckc-
ning opent.
De NMB denkt niet u mee.
I Pm innn vvil graag mecr welen ovcr dc NMB
I Kapitaalmarkt-Renterekening.
I Stuurt u mij meer informatie.
Straat
Postcode en woonplaats
I
In een envelop zonder postzegel opsturen
I aan de NMB, Afdeling KMR, Antwoordnummer 131, I
I 1000 PA Amsterdam. I
Een door woede en verdriet verscheurde
plechtigheden rond de begrafenis van president Radj
vinden voor de kwestie Namibië.
De boodschap, die aan Haig is
doorgegeven, houdt in dat "het
Afrikaanse continent zijn geduld
over de vertragingen verliest en
eist dat onmiddellijk VN-resolu-
tie 435 wordt uitgevoerd".
De Afrikaanse ministers lieten
Haig verder weten uiterst veront
waardigd te zijn over de Zuid
afrikaanse inval in het zuiden
van Angola die als een onuitge
lokte agressie wordt beschouwd,
aldus Ouko.
Massale woede na bomaanslag
Indianen
vechten
voor land
GENÉVE (Reuter) Enkele
gezinnen van de Siouxindia-
nen hebben op 4 april een on
bewoond stuk grond van 320
hectare in Zuid-Dakota be
zet. er het kamp "gele don
der" gesticht en gezworen dit
met eigen leven te zullen ver
dedigen tegen federale troe
pen. Deze hebben opdracht
hen over acht dagen te ver
wijderen.
De wettelijke basis voor de be
zetting was het verdrag van
fort Laramie van 1868, waarin
de Amerikaanse regering het
Paha-Sapagebied aan de
Sioux toewees, aldus Klatter
Feather van de internationale
raad voor indianenverdra-
gen.
Het land staat nu echter onder
jurisdictie van de Ameri
kaanse nationale dienst voor
bosbouw en die heeft hen ge
zegd dat de federale troepen
de Sioux op 8 september met
geweld zullen verwijderen.
Na de bekendmaking dat beiden
zich bevonden onder de slachtof
fers van de aanslag stroomden
honderdduizenden de straat op,
religieuze leuzen roepend en be
schuldigingen schreeuwend te
gen het imperialisme en Amen-
ka en tegen de naar Parijs ge
vluchte ex-president Bani-Sadr
en Massoud Radjavi. leider van
de linkse verzetsbeweging
Moedjahedin-e-Chalq.
Uit de uitlatingen van parlements
voorzitter Hasjemi Rafsandjani
en hoofdaanklager Ayatollah
Rabbani Amlasji bleek dat op de
aanslag met nog meer ececuties
zal worden gereageerd. Gister
ochtend werden er al 44 aange
kondigd.
De minister van buitenlandse za
ken schreef gisteravond in een
communique de aanslag toe aan
"het misdadige imperialisme van
de Verenigde Staten". Ook be
schuldigde hij, zonder hen ech
ter te noemen, de Franse autori
teiten ervan "te pogen de misda
den van de VS en hun vazallen te
camoufleren door misdadigers
als Bani-Sadr. Radjavia en ka
pers (van een Iraanse patrouille
boot) enthousiast te ontvangen
onder het voorwendsel van het
verdedigen van de mensenrech
ten"
Na de aanslag van 28 juni op het
hoofdkwartier van de partij van
de Islamitische republiek, die
het ieven kostte.
waren er, naar het leek. uiterst
strenge veiligheidsmaatregelen
getroffen. De regeringsgebou
wen werden dag en nacht door
gewapende wachten bewaakt.
Uit het feit dat de bom die voor de
aanslag gepleegd werd, geplaatst
was in het vertrek zelf waar de
president en de premier bijeen
waren, wordt opgemaakt dat ie
mand uit hun naaste omgeving
een belangrijke rol moet hebben
gespeeld.
DETROIT (Reuter UPI AP) - In
een brievenbus in Detroit is een
pakje gevonden met een zelfge
maakte bom die getuige de
adressering bestemd was voor
president Reagan. De politie
heeft de bom, die volgens haar
bestond uit oud dynamiet, on
schadelijk gemaakt.
De Amerikaanse geheime dienst,
die verantwoordelijk is voor de
veiligheid van de president, en
de federale politie (FBI) zijn on
middellijk ingeschakeld, maar
er zijn volgens hen geen sporen
van de dader.
Sinds de aanslag op haar echtge
noot op 30 maart heeft Nancy
Reagan, tijdens verschillende
gelegenheden waarbij zij in het
openbaar moest verschijnen,
een kogelvrij vest gedragen, zo
is door het blad "Newsweek"
gemeld.
Twistpunt Poolse regering en Solidariteit
Dc Roemeense schuld aan het
buitenland van 9.5 miljard
dollar ziet er laag uit. vergele
ken bij de 32 miljard dollar
buitenlandse schuld die Po
len nu bijvoorbeeld heeft, ter
wijl ook de Hongarefi per
hoofd van de bevolking net
zo zwaar bij het Westen in het
krijt staan als de Polen. Toch
is deze schuld, zoals Ameri
kaanse economische institu
ten hebben onderstreept en
rapporten van ooggetuigen
kunnen bevestigen, voor de
Roemeense economie veel te
zwaar om te dragen. De eer
ste uiterlijke symptomen van
een groeiende crisis in Roe
menie zijn de laatste weken
opgedoken in dc spaarzame
officiële nieuwsbulletins.
De Roemeense leiders weten
dat alles er nu van afhangt of
de oogst van dit jaar met suc
ces kan worden binnenge
haald en of de produktiviteit
in de industrie, die in ernsti
ge mate is achtergebleven,
kan worden opgevoerd.
Om zijn schulden op tijd te
kunnen aflossen, exporteert
Roemenië alles wat het
kweekt of fabriceert. Omdat
de Roemeense fabriekspro-
dukten, in het bijzonder die
van de zware industrie en
nieuwe chemische industrie,
in het Westen niet die afzet
markt hebben gevonden
waarop de Roemenen had
den gehoopt, en zij er zelfs
niet in zijn geslaagd het
marktaandeel te behouden
dat ze al hadden, is het land
nu voor het grootste deel van
zijn exportbudget afhanke
lijk van de landbouw.
Het gevolg is. dat er sinds het
begin van dit jaar tekorten
aan consumptiegoederen
naar ..Poolse stijl" zijn ge
weest. waaronder begrepen
zijn vlees, alle melkproduk-
ten. papier, groente, alle soor
ten geïmporteerd voedsel zo
als thee en koffie, met uitzon
dering van de invoer uit Chi
na Het gevolg is dat zich da
gelijks eindeloze rijen voor
de winkels vormen van men
sen met aan de rijen evenre
dig lange gezichten.
Nu moeten de Roemenen de
oogst binnenhalen, die dit
jaar in principe een goede
zou zijn. Die oogst moet de
vraag naar export en de be
hoefte voor de binnenlandse
markt voor de komende win
ter bevredigen. Mechanisatie
en mankracht spelen hierbij
een belangrijke rol.
Voorts heeft Roemenie behoef
te aan energie en technologie.
De invoer van energie, waar
toe Roemenie zijn toevlucht
heeft moeten nemen omdat
vanwege de vroegere beslis
sing een eigen petrochemi
sche industrie te vestigen, nu
de eigen oliebronnen niet
langer toereikend zijn, dwin
gen het land nog meer lenin
gen uit te schrijven of kredie
ten op te nemen. Volgens de
Internationale Kredietbank
in Bazel daalde de krediet
waardigheid van Roemenie
in het eerste kwartaal van dit
jaar alleen al van 263 miljoen
dollar naar 147 miljoen dol
lar.
Op het gebied van technologie
en mechanisatie is Roemenie
zyn tijd ver achter. Officieel
is Roemenie nog geklassifi-
ceerd als ontwikkelingsland,
met alle tariefvoordelen van
dien. De Roemeense wegen,
een primitief netwerk, verke
ren in zo n armoedige toe
stand, dat het vervoer van ge
wassen zoals suikerbieten
van het land naar de raffina
derijen of zelfs naar het
dichtstbijzijnde spoorweg
station een vrijwel onoverko
melijk probleem wordt, om
dat de vrachtwagens hun as
sen breken door dc enorme
gaten in de weg, die nooit
worden gerepareerd en op
zijn best tijdelgk met puin
worden gevuld.
Als de machines het laten afwe
ten en de onderdelen eenvou
dig niet ter beschikking zijn.
is het enige antwoord man
kracht En dat. zo is onlangs
uit verschillende maatrege
len in Roemenie gebleken, is
iets waaraan het land wanho
pig behoefte heeft Het is een
van de officile redenen waar
om emigratie slechts met
veel moeite wordt toege
staan. Omdat zo'n 350.00Q
Roemenen van Duitse af
komst het land willen verla
ten en ongeveer een miljoen
mensen van Hongaarse af
komst terug willen naar Hon
garije. is dat probleem uiterst
actueel.
Eerder deze maand werd een
vooraanstaand lid van het
Roemeense Politbureau, de
71-jarige Leonte Rauntu. uit
zijn functie gezet en ontsla
gen als hoofd van het insti
tuut van de Roemeense com
munistische partij voor de
opleiding van partijkader,
orndat een van zijn joodse fa
milieleden een aanvraag om
te emigreren had ingediend.
Sinds het einde van de oorlog
hebben 350 000 joden Roe
menie verlaten
De behoefte de handen ineen te
slaan - aan de ploeg of in de
fabrieken - is ook een officie-
Ie reden waarom er zo weinig
plaatsen beschikbaar voor
een volledige hogere oplei
ding Daarentegen zijn er wel
talrijke mogelijkheden om
avondcursussen te volgen.
Het is ook ongeveer de enige
aanvaardbare reden die ach
ter de plotselinge amnestie
steekt, die vorige weck door
president Ceaucescu is aan
gekondigd voor een groot
aantal categorieën gevange
nen die straffen tot maxi
mum vyf jaar uitzitten.
Werkloosheid is in Roemenië
verboden. Iedereen die lan
ger dan zes weken geen werk
heeft, wordt naar een
werkkamp gestuurd. Fabrie
ken kunnen - hetgeen in de
praktijk vaak gebeurt - wor
den gesloten in de oogsttijd,
en de fabrieksarbeiders wor
den naar het land gestuurd
maar vaal van wal la nat Wa*
ten met machines gebeurt,
nog altijd met de hand wordt
gedaan.
Arbeid alleen is echter niet ge
noeg. Het is met duidelijk of
Roemenie voldoende blik
heeft voor zijn conscrvcnfa-
bneken. genoeg glazen pot
ten en flessen voor geconser
veerd groenten en fruit, en
andere essentiële ruwe stof
fen.
Tot nu toe is de Roemeense re
gering nog ut staat geweest
openlijke protesten in dc
kiem te smoren door in aller-
lijl voedselvoorraden naar ge
bieden te brengen waar sta
kingen dreigden of prikacties
werden gehouden Het blijft
de vraag of deze methode het
opkomende tij van ontevre
denheid zal indammen als dc
winter begint en de voorra
den uit de volkstuinen uitge
put zgn.
ANTON KOENE
WENEN (GPD) - De Poolse onafhankelijke
vakcentrale Solidariteit wil dal een vorm
van arbeiderszelfbestuur wordt inge
voerd om het verlammend effect van de
bureaucratie op de Poolse economie weg
te nemen. Tussen Solidariteit en de Pool
se regering is vorig jaar augustus over
eenstemming bereikt over het invoeren
van arbeiderszelfbestuur Maar uit deze
een jaar geleden gesloten Akkoorden van
Gdansk blijkt niet duidelijk wat beide
partijen hieronder precies verstaan. Over
de vorm van dit arbeiderszelfbestuur ver
schillen de meningen van de Poolse rege
ring en communistische partij en Solida
riteit nogal.
de communistische partij het eerste dat
in het Oostblok tijdens het partijcongres
in juli via geheime verkiezingen tot stand
is gekomen - gedetailleerd worden be
sproken en geanalyseerd.
Hoever de standpunten uiteen liggen, is
niet goed te bepalen omdat de meningen
en opvattingen zo uiteenlopen Dc rege
ring bepaalt haar standpunt tijdens de
bijeenkomst van het Centrale Comit S«.
lidariteit doet dat tijdens haar eerste alge
mene vergadering, die eind deze weck in
Gdansk begint.
Op het gebied van arbeiderszelfbcstuur
heeft de vakcentrale al ervaring opg<
daan bij de verkiezing van een nieuwe di
recteur van de Poolse luchtvaartmaat
schappij LOT door het personeel. De re
gering weigerde
op stakingen uitb
ken. De regering bleef niettemin star wei
geren en stelde uiteindelijk iemand naar
eigen keuze aan Zij beriep zich daarbii
op het leit dat de wet op het arbcidcrszell-
bestuur nog niet is aangenomen
De Poolse regering is vóór decentralisatie
en bereid meer verantwoordelijkheid
te leggen bij de besturen van de Voi\ oid-
schappcn. de 49 Poolse provincu-v Tege
lijk w il de regering voorkomen dat zij de
r de 70 belangrijkste bedrp
Mocht het zover komen dat er tussen rege
ring en Solidariteit een zodanig v< rtrou
wen ontstaat dat dc regering ervan over
tuigd is dat de vakcentrale zich beperkt
lot all«-n vakbonds/aken cn zich builvn
het politieke beleid houdt, dan is de r« Fi
ring bereid groter bevoegdheden aan de
arbeiders en derhalve aan Solidariteit te
geven.
er lu
n de
laten meebeslissen ofwel inspraak ti
ven. maai taat zeer wantrouwend U-gen
over de gedachte dat niet alleen de indivi
