Aanslag 'treft' ook PL
Toch gesprek
tussen Arafat
en Cheysson
Afghaans plan valt goed
Zendtijd Walesa moet
Polen rust bezorgen
Trudeau: verbod
Bom in Weense synagoge: twee doden
Akkoord VS-Saoedies
over radarvliegtuig
Ier valt
portret
Diana aan
Moskou bereid tot temgtrekking troepen
'Eenzijdig ontwapenen heilloos'"
Bom in hotel op kernproeven
MAANDAG 31 AUGUSTUS 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
WARSCHAU (DPA/UPI/AFP) -
In dc toestand in Polen is dit
weekeinde een lichte ontspan
ning gekomen nadat de regering
en de vakbeweging Solidariteit
i het eens waren geworden over
j een deel van de verslaggeving in-
I zake het congres van solidariteit
dat zaterdag in Gdansk begint.
Na acht uur moeizaam overleg
kwam men overeen dat morgen
avond Lech Walesa en andere lei
ders van Solidariteit een half uur
de beschikking krijgen over ra
dio en televisie, waarna op vrij
dag nog zo'n uitzending volgt
over een persconferentie die de
onafhankelijke vakcentrale aan
de vooravond van haar congres
houdt. Over de berichtgeving tij
dens het congres praten de twee
partijen vandaag verder. Het
voornaamste geschilpunt betreft
de vraag onder wiens verant
woording deze berichten worden
uitgezonden. Wat de uitzendin
gen van morgen en vrijdag be
treft is bepaald dat de staat daar
voor verantwoordelijk zal zijn.
Solidariteit heeft zich herhaalde
lijk erover beklaagd dat zij on
voldoende in de media aan bod
komt en zich niet kan verweren
tegen veel kritiek die volgens
haar niet terecht is.
Een ander punt dat tot verminde
ring van de spanning kan bijdra
gen, is de bereidverklaring van
de Poolse regering tot herope
ning van de dossiers van dege
nen die naar aanleiding van de
arbeidsonlusten in 1976 te ra-
dom, op 100 km ten zuiden van
Warschau, zijn veroordeeld. Soli
dariteit streeft reeds lang naar
een rehabilitatie van deze
slachtoffers van de gebeurtenis
sen van juni 1976".
In Gdansk kwamen naar schatting
40.000 mensen bijeen om te her
denken dat 42 jaar geleden de
tweede wereldoorlog begon met
de Duitse invasie in Polen.
Plaats van samenkomst was de
"Westerplatte" waar destijds 200
Poolse militairen een week stand
hielden tegen de Duitsers die
vanuit zee werden gesteund door
het slagschip 'Schleswig Hol-
stein'.
Ma een mis zegende de rooms-ka-
tholieke bisschop Leslaw Kacz-
marek een reusachtige rood-wit-
te vlag van Solidariteit, ter herin
nering aan het feit dat de vakcen
trale op 31 augustus van het vo
rig jaar erkenning kreeg van de
Poolse autoriteiten. Lech Walesa
was aanwezig, maar voerde niet
het woord omdat hij zich ziek
voelde.
Voor de mis was een drie meter
hoog betonnen kruis geplaatst
voor een tank die als symbool
dient van de strijd op de Wester
platte. Een eerder geplaats kruis
was in 1962 door de autoriteiten
verwijderd. Naar bisschop Kacz-
marak zei, was dit destijds ge
beurd zonder toestemming van
"het volk en de kerk". Stanlislaw
Jarosz. de leider van de bond van
havenarbeiders van Solidariteit
die namens Walesa sprak, maak
te van de gelegenheid gebruik
om nog eens te pleiten voor toe
gang tot de media.
Een viering van de eerse verjaar
dag van Solidariteit in Gdansk in
eigen kring werd afgelast, zowel
wegens dc ziekte van Walesa als
wegens het feit dat slechts 30 van
de 700 uitgenodigde gasten wa
ren komen opdagen. Volgens
functionarissen was deze teleur
stellende gang van zaken een ge
volg van een gebrekkige organi
satie.
Intussen gelden vanaf vandaag
aanzienlijk hogere prijzen voor
brood en ander graanprodukten.
BEIROET-WENEN (GPD) - De aanslag op een synagoge in
Wenen, waarbij zaterdag twee mensen werden gedood en
nog eens twintig gewond raakten, is fel veroordeeld door
zowel de Arabische Liga als door de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO. De Liga-secretaris-generaal Clibi
verklaarde dat „respect voor gebedshuizen van alle reli
gies ter wereld een integraal deel vormt van de Arabische
tradities en waarden en dat de aanslag in Wenen een op
zettelijk fout beeld geeft van de strijd van het Palestijnse
volk".
Nog voordat bekend werd dat een
van de terroristen in Wenen
claimde lid te zijn van de pro-
Syrische Palestijnse „Al Asifa"-
groepering, maakte de PLO in
Beiroet bekend niets met deze
„lafhartige en misdadige aan
slag" te maken te hebben. „De
PLO respecteert alle religies, in
clusief het judaisme. Wij strijden
niet tegen de joden, maar tegen
het zionisme. Het zijn de zionis
ten die geen onderscheid willen
maken tussen jodendom als reli
gie en het zionisme dat als politie
ke beweging vorm heeft gekre
gen in de staat Israël, een proces
dat ten koste is gegaan van de
meest wezenlijke rechten van het
Palestijnse volk", aldus PLO-
woordvoerd ers.
Israël beschouwt de aanslag in We
nen als „een schending van het
bestand" dat sinds 24 juli in Zuid-
Libanon van kracht is. De Pale-
stijnen verwerpen deze claim:
„Israël heeft, ondanks de feitelij
ke situatie die het tegendeel be
wijst, altijd ontkend dat de PLO
partij is bij het huidige staakt-het-
vuren. Maar als een Palestijnse
splintergroep of wie dan ook een
terreurdaad pleegt, dan ineens is
de PLO wel „partij" voor Israë-
1".
De PLO-taktiek, met name die van
de gematigde hoofdstroom Fa
tah, is al jaren niet meer gericht
op terreurdaden zoals deze laat
ste in Wenen of bijvoorbeeld met
vliegtuigkapingen, maar op ac
ties in Israël zelf. Aangenomen
wordt dat de aanslag op de syna
goge in Wenen het werk was van
Abu Nidal (alias Mohammed Sa-
bri al-Binna), een uiterst linkse
Palestijnse splintergroep die er
alles aan gelegen is om Fatah's
goede relaties met de Oostenrijk
se bondskanselier Kreisky te ver
zieken en om de PLO in het alge
meen zwart te maken.
De Abu Nidal-groep is fel tegen Fa
tah's (Arafat) „gematigde strate
gie" die gericht is op het stichten
van een Palestijnse ministaat op
de westelijke Jordaanoever en
Gazastrook, en op het verkrijgen
van internationale diplomatieke
erkenning van de PLO door Eu
ropa en het Westen in het alge
meen, om dit doel te bereiken.
Abu Nidal daarentegen be
schouwd gematigde Arabische re
gimes (zoals bijvoorbeeld Jorda
nië en Saoedi-Arabië) als even
grote tegenstanders als Israël
zelf. Alleen een pan-Arabische re
volutie kan Palestina bevrijden,
is Abu Nidals ideologie. Voor
hem is Fatah veel te „rechts".
Bij de aanslag op de centrale syna
goge in Wenen werden twee men
sen gedood, waaronder een
vrouw die zich over een baby in
een kinderwagen wierp, die in de
vuurlijn van de terroristen stond.
Twintig mensen, min of meer
zwaar gewond onder wie vier kin
deren, verblijven nog in verschil
lende ziekenhuizen. De twee ter
roristen zijn onmiddellijk na de
aanslag gearresteerd. In de loop
van zaterdagmiddag en zondag
zijn nog acht mogelijke mede
plichtigen aangehouden.
Als gevolg van de aanvallen die na
de aanslag in de Israëlische pers
op Bondskanselier Kreisky zijn
gedaan is de Israëlische ambassa
deur in Wenen, Yissakhar Ben-
Yaacov, gistermiddag op het Oos
tenrijkse ministerie van buiten
landse zaken ontboden. De Israë
lische ambassadeur ontkende dat
de Israëlische regering de Oos
tenrijkse Bondskanselier offi
cieel de schuld heeft gegeven
voor de aanslag.
Kreisky verklaarde vanuit zijn
vakantieoord dat het hem een
zorg is wat er in de Israëlische
pers waarin hij verantwoordelijk
wordt gesteld voor de aanslag,
die wordt beschreven als een di
rect gevolg van zijn pro-
Palestijns beleid, over hem en
zijn sympathie voor de PLO
wordt gezegd. „Ik ben van me
ning dat deze hele terroristenac
tie opgezet is om de PLO in dis
krediet te brengen", aldus Kreis
ky.
WENEN - Twee meisjes troosten een oude vrouw die bij de aanslag op de synagoge in de Oostenrijkse
hoofdstad gewond raakte. Drie Arabische terroristen wierpen zaterdag enkele handgranaten naar het gebouw.
Bij de aanslag werden twee mensen gedood en vieler er twintig gewonden.
NEW YORK (DPA/Reuter/UPI) - Saoedi-Arabië is akkoord gegaan met
een viertal voorwaarden waaronder de Verenigde Staten vijf radarver
kenningsvliegtuigen van het type Awac zullen leveren. Dit meldde van
daag het Amerikaanse weekblad "Newsweek". De desbetreffende af
spraak is in het geheim gesloten en is niet op schrift gesteld, waardoor
de kans bestaat dat de VS en Saoedie-Arabië er zich niets van zullen
aantrekken, aldus het blad.
Na zeven maanden onderhandelen zijn de twee landen het eens gewor
den over de volgende vier voorwaarden:
- Amerikaanse deskundigen zullen geplaatst worden op Saoedische
grondstations om een oogje te houden op het door de Awacs verzamel
de informatie. Saoedi-Arabië zal die informatie zonder instemming van
de VS niet aan andere landen doorgeven.
- De Saoediërs zullen geen vluchten uitvoeren boven landen die aan Is
raël grenzen.
- De voor het Arabische land bestemde toestellen zullen niet worden
uitgerust met enige van de moderne computers en codeerapparatuur
die nodig zijn voor het begeleiden van gevechtsvliegtuigen naar doelen.
- Saoedi-Arabië zal strenge veiligheidsmaatregelen nemen, onder meer
een strenge selectie van rekruten en een verbod op het aanstellen van
burgers uit Derde-Wereldlanden bij het project.
Volgens een niet nader genoemde Amerikaanse functionaris zullen de
VS de Awacs terughalen als Saoedi-Arabië zich niet aan de afspraak
houdt. De verkoop van vijf van deze zeer moderne vliegende radarsta
tions maakt deel uit van de Amerikaanse levering van militair materieel
ter waarde van ruim twintig miljard dollar aan het Arabisch koninkrijk.
De overeenkomst, waartegen Israël zich fel verzet, zal op 9 september
door president Reagan aan het congres voor goedkeuring worden voor
gedragen.
Volgens "Newsweek" overweegt de Amerikaanse regering Israël ter
compensatie een spionagesatelliet aan te bieden. Behalve tegen de kos
ten ziet de regering ook op tegen het risico dat de Russen een van hun
bevriende landen in het Midden-Oosten een dergelijke satelliet aanbie
den.
LONDEN (UPI/Reuter) - Een
man met een mes heeft zater
dag in de national Gallery in
Londen een portret van Dia
na, prinses van Wales, be
schadigd.
Het portret van 1.20 bij 1.80 me
ter werd op 23 juli onthuld,
zes dagen voor het huwelijk
van lady Diana Spencer met
de prins van Wales. Het is na
de aanslag weggehaald. Vol
gens een ooggetuige werd het
deel van het schilderij dat de
prinses, zittend in een broek-
pak. afbeeld, niet geraakt. De
dader sneed in het doek
rondom het figuur van de
prinses en probeerde een
deel ervan weg te trekken.
Volgens Scotland Yard waren
de koninklijke familie en de
prins en prinses van Wales
door het voorval "volledig
ondersteboven"
Het motief voor het vandalisme
is nog niet duidelijk. Het por
tret van prinses Diana is ge
raakt door Brian Organ en is
ongeveer 10.000 pond ster
ling waard. De Nationaal Gal
lery was de opdrachtgever.
Het ernaast hangende portret
van prins Charles is eveneens
uit voorzorg weggenomen.
De student is de 22-jarige Paul
Salmon uit Belfast in Noord-
Ierland, geboren op Malta.
de Franse minister van bui
tenlandse zaken, Claude
Cheysson. en de voorzitter
van de uitvoerende raad van
de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie PLO. Jasser Arafat,
toch nog in Beiroet plaatsge
vonden. Cheysson, op een
rondreis door Jordanië. Liba
non en Syrië, ontmoette Ara
fat in de woning van de Liba
nese premier Shafiq al Waz-
zan. alvorens naar Damascus
af te reizen waar hij bespre
kingen voert met Syrische lei
ders.
Tot twee uur voor Cheyssons
vertrek naar Damascus waren
de Palestijnen ervan over
tuigd dat de ontmoeting
Cheysson-Arafat niet zou
doorgaan. Vanaf het begin is
er meningsverschil geweest
tussen Frankrijk en de PLO
over waar de ontmoeting zou
moeten plaatsvinden. De
PLO stelde Arafats hoofd
kwartier in Beiroet voor. Pa
rijs de residentie van de Fran
se ambassadeur in Libano-
Vroeger was dat allemaal niet
zo'n probleem: in 1974 ont
moette de toenmalige Franse
minister van buitenlandse za
ken, De Sauvangarde, Arafat
in het PLO-hoofdkwartier in
Beiroet, en ook andere staats
hoofden, ministers en parle
mentariërs (ook uit het Wes
ten) worden altijd door Arafat
m zijn hoofdkwartier ontvan
gen. zonder dat daarmee Ara
fats gesprekspartner s de
PLO als „enige wettige verte
genwoordiger van het Pale
stijnse volk" erkenden.
Want daar ging het om: in Pale
stijnse kringen werd het aan
de macht komen van de „pro-
Israëlische" Mitterrand in
Frankrijk met gemengde ge
voelens begroet, en nu Cheys
son publiekelijk heeft ver
klaard de PLO als „een repre
sentant van de Palestijnen" te
beschouwen (daarmee de
unieke en legale representati
viteit van de PLO in twijfel
trekkend), voelden de Pale
stijnen zich als het ware ge
dwongen om te staan op een
Cheysson-Arafat ontmoeting
in het PLO-hoofdkwartier, en
niet in de Franse ambassa
de.
Als extra-argumenten voerden
de Palestijnen aan dat zij niet
konden accepteren dat na de
toenemende internationale
erkenning van de PLO de
laatste jaren, nu ineens - nota
bene zeven jaar na de ontmoe
ting Arafat-De Sauvangarde
in het PLO-hoofdkwartier -
Cheysson Arafat niet wenste
te ontmoeten in dat zelfde
hoofdkwartier. Daarnaast zou
acceptatie van de Franse am
bassade voor de ontmoeting
Cheysson-Arafat een prece
dent geschapen hebben, me
nen de Palestijnen.
Nee. het ging de Palestijnen er
bij de huidige ruzie niet zo
zeer om een Franse erkenning
van de PLO af te dwingen,
maar om Parijs de gelegen
heid te geven te „bewijzen"
dat de nieuwe Franse politiek
onder Mitterand en Cheysson
ten opzicnte van de PLO niet
veranderd was Maar nu de
ontmoeting Cheysson-Arafat
toch heeft plaatsgevonden,
betekent dat niet dat alle Pa
lestijnse reserves ten aanzien
van Franknjks Midden-
Oostenpolitiek ineens zyn
weggenomen.
In PLO-knngen vermoedt men
dat Cheysson op het allerlaat
ste moment kennelijk meer
waarde hechtte aan het feit
dat zijn ontmoeting met Ara
fat doorgang zou vinden - bij
een niet-ontmoeting zouden
Franknjks relaties met dc Pa
lestijnen en met de Arabische
wereld op z'n minst „ver
stoord" zijn geraakt - dan aan
zuiver symbolische overwe
gingen over de plaats van de
ontmoeting Hetzelfde geldt
voor Arafat, want ook hij
heeft water in de wijn moeten
doen omdat hij de ontmoe
ting met Cheysson erg wen
ste. bij voorkeur in zijn hoofd
kwartier, en toen dit niet haal
baar bleek, op „neutrale
grond" In dit geval in de wo
ning van Libanons premier Al
Wazzan (een man die bekend
staat om zijn Palestijnse sym
pathieën), in ieder geval niet
in de Franse ambassade want
dat zou een te veel toegeven
hebben betekend aan. in Pa
lestijnse ogen, onredelijke
Franse eisen van zuiver for
mele aard.
RIENKO WILTON
MOSKOU (AFP/Reuter AP) - De
Sowjet-Unie heeft gisteren be
loofd haar troepen uit Afghanis
tan terug te trekken als de buur
landen Iran en Pakistan de jong
ste voorstellen aanvaarden die
het regime in Kaboel vorige
week heeft gedaan.
De Afghaanse president Karmal
stelde vorige week voor overleg
te beginnen met Iran en Pakistan
om met deze landen een oplos
sing te zoeken voor de Afghaan
se crisis. De jongste voorstellen
wijken verder nauwelijks af van
wat Afghanistan op 14 mei 1980
voorstelde.
Het Russische partijblad Prawda
zei gisteren dat de Afghaanse
voorstellen kunnen leiden tot
een algehele politieke oplossing
als Iran en Pakistan de Afghaan
se eis aanvaarden 'dat zij de ge
wapende inmenging in Afghaan
se zaken bëeindigen'. Als dat ge
beurt zouden de redenen voor
het Afghaanse verzoek om aan
wezigheid van een beperkte Rus
sische troepenmacht verdwenen
zijn. Er zouden dan voorwaarden
zijn geschapen voor de terug
trekking van Russische troepen
uit Afghanistan en de crisis die
nu in zuid-west-Aiè heerst door
het imperialisme zou dan geëli
mineerd zijn, aldus de Prawda.
Het belangrijskte nieuwe element
in de Afghaanse voorstellen is de
Afghaanse bereidheid om geza
menlijke gesprekken te houden
met Iran en Pakistan. Tevoren
wilde Kaboel alleen afzonderlij
ke gesprekken met beide landen.
Noch Pakistan noch Iran hebben
belangstelling getoond voor de
nieuwste voorstellen uit Kaboel.
Intussen zou de Afghaanse presi
dent Barak Karmal gisteren een
nieuwe voorwaarde toegevoegd
hebben aan zijn jongste aanbod
voor onderhandelingen met Pa
kistan en Iran.
In een vraaggesprek met het Russi
sche persbureau Tass in de Af
ghaanse hoofdstad Kaboel zou
Karmal gezegd hebben da ton-
derhandclingen met deze lan
den, bijgewoond door een vegte-
genwoordiger van de Verenigde
Naties, alleen zou kunnen begin
nen "als de inmenging in de Af
ghaanse interne zaken ophoudt".
Schmidt hekelt vredesdemonstranten
nn
BONN'HAMBURG (DPA/UPI) -
Bondskanselier Helmut Schmidt
heeft zich gisteren uitgesproken
tegen het streven naar eenzijdige
terugdringing van de bcwape
ning door delen van de vredesbe
weging, die hij een „instrument"
van de Sowjet-Unie noemde. In
diverse Westduitse steden werd
in het weekeinde door duizen
den mensen gedemonstreerd te
gen meer bewapening en voor
het behouden van de vrede in
PARIJS (AFP) - Bii een ontDlof- -®- A
PARIJS (AFP) - Bij een ontplof
fing die zich zaterdagavond te
gen tien uur heeft voorgedaan in
hotel Intercontinental in het cen
trum van Parijs zijn veertien
mensen gewond en in een zie
kenhuis opgenomen.
Volgens ooggetuigen werd een
bom gegooid in een zaal op de
begane grond van het hotel. Een
groot aantal glazen wanden,
vooral in het restaurant, werden
door de luchtdruk verbrijzeld.
Het sjieke hotel ziet uit op de Jar-
dins des Tuileries, tussen het
Louvre en de Place de la Concor
de.
OTTAWA (UPI) - De Canadese
premier Pierre Trudeau hoeft op
geroepen tot een veelomvattend
verbod op kernproeven als on
derdeel van een uit vier punten
bestaande strategie in een her
nieuwde poging de kernwapen-
wedloop te stoppen
In boodschap aan de 31e Pugwash-
conferentie die in Canada wordt
gehouden, somt Trudeau als an
dere punten van de Strategie op
- een verbod op proefvluchten voor
voertuigen die strategische wa
pens vervoeren,
- een verbod op de produktie var.
splijtmatenaal voor kernwapens.
- een vermindering van de uitga
ven voor de ontwikkeling van
nieuwe nucleaire wapensyste-
De kernwapenwedloop moet een
halt worden toegeroepen en er
moet een nieuw evenwicht wor
den gezocht op een veel lager ni
veau, aldus Trudeau. Hij hoopt
ook dat de Salt-onderhandclin-
gen tussen de Verenigde Staten
cn de Sowjet Unie hervat
zullen worden.
Europa. De kroon spande West-
Berlijn, waar volgens de politie
naar schatting niet minder dan
ruim 60.000 mensen deelnamen
.Mn -•■•ii vredesconcert De leider
van de christendemocratische
CDU. Helmut Kohl, sprak zich
gisteren evenals Schmidt tegen
de eenzijdigheid cn voor een rea
listisch veiligheidsbeleid uit. Zij
spraken beiden in interviews
voor de televisie.
Schmidt zei. dat verscheidene on
dertekenaars van het Appel van
Krefeld lid van de communisti
sche partij zijn. Dit appel is een
vredesinitiatief van politici en
personen uit de wetenschappelij
ke en kerkelijke wereld in de
vorm van een petitie aan Bonn
om niet in te stemmen met de
plaat.Ning van mruwo kernwa
pens in West-Europa.
„Ik hoef alleen maar naar de tekst
van dit appel te kijken, dat dui
delijk gericht is tegen de NAVO
en tegen de politiek van de rege
ring". zo zei de bondskanselier.
„Er is geen woord van kritiek op
de Sowjet-Unie
Vrede krijgt men niet door zichzelf
weerloos te maken tegenover de
bewapening of bedreiging VU)
een ander", zo zei Schmidt Met
deB uitspraken riskeert de
bondskanselier wel een nieuwe
controverse binnen zijn sociaal
democratische SPD. die samen
met de liberale FDP de regering
vormt.
De Sowjet-Unie heeft bondskanse
lier Helmut Schmidt van West-
Duitsland zaterdag een „dubbel
zinnige houding" in bewape
ningsvraagstukken verweten
Schmidt stelt volgens het blad Iz
vestia militair evenwicht in Eu
ropa vast maar is niettemin on
der voorwaarden bereid het
Amerikaanse neutronenwapen
op Westduits grondgebied toe te
laten.
Bonn moet beseffen, aldus de Iz-
vestia. dat de Sowjet-Unie geen
verstoring van het evenwicht
toelaat De koers van de Verenig
de Staten, die dc Sowjet-Unie
militair de baas willen zijn, be
dreigt in eerste aanleg die lan
den, die door het Pentagon wor
den gezien als steunpunten.
Volgens de Izvestia wil Schmidt
met zijn dubbelzinnige houding
zowel het Westduitse volk en zijn
partij als zijn Amerikaanse bond
genoot behagen.
Bom ontploft
KARLSRUHE (AP) - Vlakbij het
hooggerechtshof in Karlsruhe is
zaterdag een bom ontploft die in
een vuilnisvat was verborgen, zo
heeft de politie meegedeeld
De bom ontplofte kort voor mid
dernacht in een park bij het ge
rechtsgebouw. maar de schade is
beperkt gebleven Het is nog niet
bekend wie de bom heeft ge
plaatst en waarom.
