Formatie staat
onder spanning
Publiciteit verrast
dochters van DES
Fel protest tegen NRY-reizen naar Mayrhofen
INSH gaat
over tot
ontslagen
Mogelijk overname
omstreden Uniser
I11II I.IJ.II I.TM
CDA-leiders eisen harde garanties
Actievoerders negeren
uitspraken Dodewaard
MAANDAG 31 AUGUSTUS 1981
PAGINA 7
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse Vereniging voor Sexuele
Hervorming gaat zestien van het
30 man tellend centrale perso
neel ontslaan. Het gaat om be
roepskrachten die NVSH-activi-
teiten in het land centraal onder
steunen. Voor de betrokkenen is
een afvloeiingsregeling volgens
de cao getroffen.
Dit is één van de maatregelen die
de NVSH heeft moeten treffen
om uit de ernstige financiële
moeilijkheden te komen. Die
ontstonden door een terugloop
van het ledenaantal van in 1965
205.000 naar 27.000 nu, en door
de stijgende koten van het cen
trale apparaat, de afgelopen ja-
DEN HAAG (GPD) - Vijf
comités die zich inzetten
voor slachtoffers van het
nazisme hebben in een
open brief aan het bestuur
van toeroperator NRV-
Holiday in Den Haag ge
protesteerd tegen de uit
spraken van NRV-
directeur Peter J. Felder-
hoff. Over reizen naar Mayrho
fen in Oostenrijk, waarvan de de
burgemeester een omstreden
oorlogsverleden heeft, verklaar
de Felderhoff twee weken gele
den geen nut te zien in het schrap
pen van die bestemming, „omdat
je wat dat betreft zeker in Oosten
rijk wel aan de gang kunt blij
ven". NS' reisbureau Trans had
dat wel gedaan.
In een open brief spreken de comi
tés (Anne Frankstichting, Cen
trum voor informatie en docu
mentatie. Expogé Nationale fede
ratieve raad voor het voormalig
verzet. Nederlands Auschwitz
Comité) hun „diepe verontwaar
diging" uit over „de laatdunken
de opmerkingen" van Felderhof-
Zij beschouwen die uitspraken als
„een slag in het gezicht van hen
die de gevolgen de van de tweede
wereldoorlog aan den lijve onder
vonden hebben"; zyn van oor
deel dat het bestuur Felderhoff
hierop moet wijzen en vragen of
NRV Holiday zich wil aansluiten
bij „de groter wordende groep
reisorganisaties die Mayrhofen
voortaan mijdt". De laatste stel
ling wordt niet toegelicht.
Ook Stiba (stichting Bestrijding an
tisemitisme). samen met Expogé
en het Auschwitz-comité gisteren
een mededeling verspreid waarin
de „cynische stellingname van de
directeur van het NRV" wordt
verworpen en waarin wordt ge
steld dat „de moraal van deze di
recteur door de commercie wordt
bepaald".
Felderhoff. voor wie beide berich-
schoot PvdA-fractieleider Den
Uyl in het verkeerde keelgat. Hij
noemde het „uiterst merkwaar
dig" dat het CDA nu harde
garanties vraagt. „Het huidige
kabinet, met het CDA erin. heeft
grote gaten in 's lands financiën
geslagen. Me dunkt, als er harde
garanties nodig zijn, dan moet
het CDA die eerst aan zichzelf
vragen".
De PvdA-leider wees erop dat Lub
bers zelf als informateur het ont-
werp-regeerakkoord heeft opge
steld, waarover nu weer opnieuw
gepraat wordt. „De heer Lubbers
moet trouw aan zichzelf blijven,
anders kan dat kabinet er niet
komen". Nieuwe onderhandelin
gen over het eerder vastgestelde
ontwerp-regeerakkoord zijn ech
ter uitgesloten.
"Nationale rómp
De Adviesraad van D'66 hield zich
zaterdag langdurig bezig met het
beoogde premierschap van Van
Agt. Er gingen stemmen op om
Van Agt „onaanvaardbaar" te
verklaren, maar een dergelijk
voorstel haalde het niet. Terlouw
ontraadde een dergelijke „anti-
Van Agt-motie". Wel formuleer
de de raad enkele eisen, waaraan
Van Agt moet voldoen wil hij ac
ceptabel zijn voor D'66.
Er kwam harde kritiek op Van Agt,
die door een afgevaardigde „een
nationale ramp" werd genoemd.
Er kwam aandrang op harde af
spraken om te voorkomen „dat
we worden geflest". Ook Jan
Terlouw liet zich in verrassend
kritische bewoordingen over
Van Agt uit.
Politieke wil
Het CDJA, de jongerenorganisatie
van het CDA, heeft zaterdag de
CDA-Tweede-Kamerfractie op
geroepen haar politieke wil te to
nen om dit kabinet tot stand te
brengen. De houding van de
fractie, die heeft geleid tot het
mislukken van de formateurs
Kremers en Van Thijn, werd af
gekeurd.
ten nieuw waren, was over de in
houd zeer ontdaan. „Ik kan een
lang verhaal afsteken, maar laat
ik voorop stellen dat ik met mijn
uitspraken van inmiddels al weer
twee weken geleden, in het ge
heel niemand heb willen kwets
en. Zeker niet de mensen die de
oorlog aan den lyve hebben on
dervonden".
Teleurgesteld
Felderhoff vindt dat zyn opvattin
gen veel scherper in de publici
teit zijn gekomen dan hij ze heeft
uitgesproken en is teleurgesteld
dat de comités die nu opeens pro
testeren. niet de moeite hebben
UTRECHT (ANP) - De actiegroep
"Dochters van DES", die zich
ten doel stelt de duizenden Ne
derlandse vrouwen te bereiken
die zijn geboren nadat hun moe
der ter voorkoming van een mis
kraam werd behandeld met het
gevaarlijke hormoonpreparaat
DES, is totaal overdonderd door
de publiciteit die de actie de af
gelopen week kreeg en door de
vele reacties die daarop volgden.
Op een persconferentie in Utrecht
hebben de drie initiatiefneem
sters, een met DES behandelde
moeder en twee na een DES-be-
handeling geboren vrouwen, za
terdag verklaard dat de plannen
om belanghebbende vrouwen
(en eventueel ook mannen) te
bundelen, te vroeg naar buiten
zijn gebracht. "Daardoor zitten
we nu in deproblemen. want we
waren er nog niet klaar voor", al
dus een van hen. Volgens haar
hebben inmiddels vele tientallen
vrouwen op de publicaties over
de actie in dag en weekbladen
gereageerd.
genomen hem om een toelichting
te vragen
.Tegelijk", aldus Felderhoff. „moet
ik erop wijzen dat de NRV al
sinds 1953 contracten heeft in
Mayrhofen. In al die jaren zijn de
NRV en onze klanten daar op ui
terst fatoenlijke wyzc behandeld.
Het zou tegenover de hotelhou
ders in Mayrhofen erg onbehoor
lijk zfjn als we ze na al die jaren
liet vallen zonder dat zij er zelf
een aanleiding toe hebben gege
ven, en terwijl mijn voorgangers
en mij van een verachtelijk nazi-
verleden niets is gebleken.
.Mocht echter iets blijken van een
nazi-verleden bij de mensen met
wie wij zaken doen. dan verbreek
De drie initiatiefneemsters kwa
men in mei van dit jaar voor het
eerst bijeen. Bedoeling was en is
de enorme hoeveelheid vooral
Amerikaanse literatuur, die in
middels over DES en de schade
lijke gevolgen ervan is versche
nen. te vertalen en samen te vat
ten in een brochure, zodat de ma
terie voor alle belanghebbenden
toegankelijk is. De brochure is
overigens nog niet klaar.
De initiatiefneemsters achter
"Docht-i van DE8M willen de
komende weken werken aan
plannen om de actie een wat bre
dere basis te geven. Pas dan kun
nen we echt van start, aldus een
woordvoerster
Het synthetisch vervaardigde
vrouwelijke hormoon DES (di-
cthystilbestrol) veroorzaakt vol
gens deskundigen bij de kinde
ren van met het preparaat behan
delde vrouwen een verhoogde
kans op kanker Het middel
werd na de oorlog veel toege
diend en daar kwam pas een ein
de aan toen in het begin van de
ik de relatie onmiddellijk", aldus
Felderhoff. die, in 1937 geboren,
zich dooi de verwijten van de co
mités niet erg voelt aangespro
ken. „Zelfs niet hoewel ik de
tweede wereldoorloog ook aan
den lijve heb ondervonden, al
v ie manier waarop een ander
verder met aan", aldus Feiderhof-
f
Het verwonderde hem dat de reac
ties pas nu los kwamen. „Abso
luut niemand heeft tot dusver op
mun opmerking van twee weken
geleden gereageerd, totdat eind
vorige week een ochtendblad er
op terugkwam. Kan het zijn dat
de een heeft gehandeld op aan
drang van de ander?".
Afschaffing van dit vervoer is al ja
renlang een eis van de schippers-
bonden ONS/ASV en ook van de
Federatie van Schippersbonden.
Het actiecomité heeft die eis on
langs bij de blokkade van water
wegen ook meegenomen. Nu wil
het comité actie gaan voeren bij
een nog niet nader te noemen be
drijf dat veel met huurschepen
werkt. Eerst zal het bedrijf deze
week een ultimatieve bnef wor
den gestuurd
Staatssecretaris Smit-Kroes (ver
keer en waterstaat) heeft de toe
zegging gedaan dat het systeem
zou worden afgebouwd. Maar
volgens het comité is daar nog
niets van te merken.
jaren zeventig bij "DES-doch-
ters" een nieuwe vorm van kan
ker aan de vagina-wand werd ge
constateerd. Die kanker zou, ook
in ons land. inmiddels een aantal
dodelijke slachtoffers tot gevolg
hebben gehad.
De Amsterdamse vrouwenarts W
Piet wil dat er een speciale com
missie wordt ingesteld die richt
lijnen opstelt voor dc behande
ling van vrouwen en mannen, die
door DES gebruik van hun moe
der een verhoogde kans op kan
ker hebben.
De actiegroep "Dochters van
DES", die na dc bijeenkomst in
Utrecht zaterdag werd uitge
breid met twaalf moeders en
dochters, wil zo snel mogelijk
contact opnemen met het minis
terie van volksgezondheid om
een overzicht te krijgen van de
mate. waarin DES-hormoonpre-
paraten aan Nederlandse moe
ders is toegediend. De groep zal
dan bovendien vragen om richt
lijnen voor opsporing en behan
deling van betrokken vrouwen.
De verenigingsraad heeft zaterdag
tijdens een vergadering in
Utrecht toestemming voor de sa
neringsplannen gegeven, aldus
een woordvoerder van de NVSH.
Volgens de woordvoerder zou het
ontslag voor de 16 mensen van
daag worden aangevraagd. De
vereniging heeft totaal 85 werk
nemers. Van hen werken er 35 in
de twee klinieken in Zwolle en
Den Haag. Deze klinieken en het
centraal middelendepot van de
NVSH blijven normaal functio
neren. Ook de schriftelijke en te
lefonische hulpverlening komen
door de bezuinigingen niet in ge
vaar, aldus de woordvoerder.
Verder heeft de NVSH besloten
een groot deel van haar 20 be
drijfspanden, die aa derden zijn
verhuurd, te verkopen. Boven
dien zal het maandblad "Sek-
stant" van de vereniging binnen
kort tweemaandelijks verschij-
De NVSH is een ongesubsidieerde
instelling. De vereniging hoopt
dat het ministerie van erm nu
met een subsidie over de brug zal
komen, waarop al jarenlang bij
erm is aangedrongen.
DEN HAAG (GPD) De leiders van CDA, PvdA en D'66 hebben het afgelopen weekein
de met harde uitspraken over en weer de spanning in de kabinetsformatie vergroot.
CDA-leider Lubbers zei zaterdag onomwonden dat het beoogde kabinet er niet komt
als de PvdA geen harde garanties op fïnancieel-economisch terrein wil geven.
Lubbers koos daarmee, voor de
KRO-tv, hetzelfde standpunt
waarmee CDA-leider Van Agt
twee weken geleden - kort voor
de formatie mislukte - PvdA en
D'66 de wacht aanzegde. Volgens
Lubbers is dit geen kwestie van
wantrouwen, maar zijn die harde
garanties vooraf nodig om echt
iets aan de werkloosheid te kun
nen doen. Hij voegde er aan toe
dat voor hem het oordeel van
beoogd premier Van Agt door
slaggevend is.
PvdA-fractieleider Den Uyl zei gis
teren in een radiogesprek daar
entegen dat juist de werkgele
genheid voorop moet staan.
Toch blokkades op wegen
UTRECHT - Het landelijk basis-
groepenoverleg van de actie
"Dodewaard gaat dicht" heeft
gisteren in Utrecht besloten dat
tijdens de komende blokkade
(19-26 september) van de kern
centrale in Dodewaard toch al
lerlei onderkomens voor de de
monstranten op de toegangswe
gen naar de centrale zullen
den neergezet.
Burgemeester A. Goldberg van
Dodewaard verklaarde afgelo
pen week tegenover een delega
tie van de actievoerders dat een
blokkade van de centrale niet ge
duld zal worden en dat de beto
gers zullen worden nagekeken
op het bezit van bouwmateria
len.
"Dat gesprek is voor ons geen aan
leiding van onze acties, compleet
met onderkomens op de openba-
ROTTERDAM - Door een
brand in een pijp bij Shell-Eu-
ropoort heeft zaterdagmorgen
een werknemer van een schoor
steen- en ovenbouwbedrijf uit
Spijkenisse zware brandwon
den aan zijn been opgelopen.
Een andere werknemer liep
lichte brandwonden op. Beide
mannen waren een pijp van een
buiten werking zijnd ketelhuis
aan de binnenzijde met epoxie-
hars opnieuw aan het bekleden.
WEERRAPPORTEN
re weg, af te zien", aldus gister
avond een verklaring uit het lan-
derlijk overleg. Het secretariaat
van de actie ontvangt inmiddels
veel steunbetuigingen. Van de
actiekrant zijn tot nu toe 60.000
exemplaren verkocht.
Tijdens de blokkadeweek willen
de actievoerders geregeld con
tact onderhouden met de omwo
nenden van de kerncentrale, die,
wat de betogers betreft, de blok
kades zonodig met voertuigen
mogen passeren. Als de buurtbe
woners er desondanks toch niet
door kunne, ligt dat aan de poli
tie, aldus "Dodewaard gaat
dicht".
De blokkadeweek wordt zaterdag
middag 26 september afgesloten
met een manifestatie bij het ter
rein van de elektriciteitsbedrij
ven in Arnhem. Op dit zoge
noemde Kema-terrein zetelt ook
de directie van de kerncentrale
in Dodewaard.
Kwesties als de hoogte van het
financieringstekort, waarover
het CDA nu garanties wil, mogen
daar nooit los van staan, aldus
Den Uyl. „Als door het CDA niet
wordt vastgehouden aan dat es
sentiële, centrale punt van het
akkoord dat er ligt. dan denk ik
dat het voor de PvdA op is".
Jan Terlouw (D'66) droeg zijn
steentje bij aan de spanningen
door op de Adviesraad van zijn
partij in Utrecht het premier
schap van mr. Van Agt weer ter
discussie te stellen. „Na alles wat
er gebeurd is, is het premier
schap van Van Agt geen uit
gangspunt meer en niet langer
vanzelfsprekend", zei Terlouw.
De drie fractieleiders en informa
teur De Gaay Fortman zouden
vanmorgen om half elf verder
gaan met hun onderhandelingen
over de resterende geschilpun
ten op financieel-sociaal-econo-
misch terrein. Zaterdag werden
nog geen conclusies bereikt. Het
streven blijft erop gericht dat
vóór het einde van de week te
doen.
"Slap geklets
Zowel Lubbers als Van Agt
scherpten zaterdag voor de tv de
eisen van het CDA nog eens aan.
Lubbers zei er geen begrip voor
te kunnen opbrengen wanneer
de PvdA geen garanties wil ge
ven dat zij bereid is mee te
werken aan de noodzakelijke im
populaire maatregelen.
Zo moet de PvdA garanderen dat
de overheidstekorten worden te
ruggedrongen, ook wanneer het
economisch slechter gaat. Bo
vendien mogen geen nieuwe uit
gaven worden gedaan voordat op
andere posten het benodigde be
drag is bezuinigd.
Van Agt zei dat de tijd voor „slap
geklets" voorbij is. „Er moeten
harde afspraken komen. Liever
wat later een kabinet met een
goed akkoord dan een snelle tot-
tandkoming van dit kabinet met
een mager akkoord. De kwaliteit
heeft voorrang boven de spoed".
De harde taal van de CDA-leiders
(ADVERTENTIE)
Amsterdam
De Bilt
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Aberdeèn
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Innsbruck
Klagen furt
Locarno
Londen
Luxemburg
Madrid
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
zwar bew. 21 15
half bew. 21 15
regen 16 14
mist 21 13
motregen 19 0
Bei
half bew.
19 13 0
onjbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
zwaar bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
licht bew.
regen
licht bew.
onbewolkt
onbewolkt
half bew.
half bew.
onbewolkt
Weer acties
van schippers
te verwachten
ROTTERDAM (ANP) - Het actie
comité van binnenschippers
heeft zaterdag in Amsterdam be
sloten op korte termijn acties te
gaan voeren tegen het zogenaam
de eigen vervoer met huursche
pen. Daarbij kan het bedrijf
scheepsruimte van particuliere
schippers op huurbasis aan zich
binden. Daarmee wordt, aldus
het actiecomité, het systeem van
evenredige vrachtverdeling via
de beurs uitgehold.
Bonden: geen
ov
erle
g over
ROTTERDAM - Koningin Beatrix wierp zich zaterdagochtend met
overgave op het edele dobbelspel Dat gebeurde in de Rotterdamse Ahoy.
waar zij de eerste dobbelsteen liet rollen in het zg veiligheidsspeL Dit spel
behandelt de meest voorkomende kinderongelukken in en om het huis. De
krachttoer die de koningin verrichtte vormde een onderdeel van de officië
le opening van de grootscheepse manifestatie "Nederland Oké".
MOERDIJK (GPD/ANP) - Er is
een grote kans dat Uniser Hol
ding b.v. deze week wordt over
genomen door het Israëlische
concern CLAL. Sinds woensdag
middag heeft dat bedrijf een op
tie op Uniser nadat technici van
CLAL de boedel van Uniser
haddden geïnspecteerd.
Uit Israël is ook een jurist komen
overvliegen die nu samen met
Nederlandse collega's de overna
me voorbereidt. Een grote Ne
derlandse bankier en twee nota
rissen zijn bij de overnameplan
nen betrokken.
CLAL is geïnteresseerd in Uniser
om via dat bedrijf in ons land een
voet aan de grond te krijgen op
het gebied van chemische afval
verwerking. Het bedrijf heeft be
langstelling voor beide werk
maatschappijen van Uniser Hol
ding b v Drisolco en RTM. Het
personeel zal worden overgeno-
Een deel
de zogenaamde
chloor-olie die Uniser aan de
Moerdijk als brandstof aan klan
ten heeft geleverd is verstookt
bij een vuilverbrandingsinstalla
tie in de Zuidduitse plaats Eben-
hausen (Beieren). Dit heeft het
milieu-ministerie van deze deel
staat meegedeeld. Het ministerie
verzekert dat door het gebruik
van deze olie geen schade voor
het milieu is ontstaan.
In het onderzoek van de rijkspoli
tie naar de gedragingen van het
chemisch afvalverwerkingsbe
drijf Uniser in 1979 en 1980 is
vast komen te staan dat het be
drijf afvalolie heeft vermengd
met chloor-koolwaterstoffen. Dit
werd vervolgens als brandstof
weer op de markt gebracht.
Door het hoge chloorgehalte (tot
twintig procent) had deze stof
echter nooit meer verkocht mo
gen worden en op de Noordzee
in speciale installaties verbrand
moeten worden.
eisen GAK
UTRECHT (ANP) - De Diensten
bonden FNV zyn niet van plan m
te gaan op het verzoek van de
GAK-hoofddirectie om overleg
over de problemen by de afdelin
gen ziektewet te heropenen.
De GAK-directie deed dit verzoek
schriftelijk, maar verbond aan
hervatting van het overleg wel de
voorwaarde dat de acties die de
bonden sinds vorige week op de
verschillende GAK-kantoren
voeren en die de komende week
nog aanzienlyk zullen worden
verscherpt, onmiddellyk worden
beëindigd.
Bestuurder Leo Dors van dc Dien
stenbonden FNV zei zaterdag
dat absoluut niet zal worden in
gegaan op het voorstel van de
GAK-directie omdat uit de bnef
duidelijk blijkt dat het GAK
geenszins van plan is de eis van
de bonden in te willigen
'Zo'n slotzin in de brief dat men wil
praten als de acties worden
beëindigd is op zichzelf wel inte
ressant maar verliest voor ons de
waarde als eerder in de bnef al is
H Iww dat mi-n nu t
in te gaan op onze wensen. Waar
over moet ja dan nog praten', al
dus Dors.
De Dienstenbonden FNV willen
een functie-vernjking voor dc
ziektewetambtenaren gekoppeld
aan loonsverhoging, omdat al
leen op die manier het verloop
van ambtenaren naar beter be
taalde afdelingen gestopt kan
worden.
Actiegroep wil hormoonslachtoffers achterhalen
