DE GROENE MASKERS
Tentoonstellingen in
het Gemeentemuseum Van Ruisdael-
1
- VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1981
KCEXDB^
Chi-chi
maanden geleden heb ik Des-
mond Morris, de schrijver van
onder meer ..De naakte aap
in zijn huis in Oxford opge
zocht. Om de een of andere re
den kwam het gesprek op Mos
kou. en hij vertelde me toen
dat hij daar heel onaangena
me herinneringen aan be
waarde. Om mijn nieuwsgie
righeid te bevredigen schonk
hij me het boek „Animal
Days", echter niet in het En
gels. maar in de Nederlandse
vertaling: „Mijn dagen met
dieren". Ik las het, en begreep
waarom hij met gemengde ge
voelens aan Moskou terug
dacht De tijd lijkt me nu over
rijp om zijn belevenissen hier
in het kort weer te geven, nu
uit Londen het bericht is geko
men dat de reuzenpanda
Ching-Ching van de London
Zoo vólgende maand, ijs en
wederdienende.een babypan-
dabeertje ter wereld zal bren
gen. In 1966, nu dus vijftien
jaar geleden, was Desmond
Morris als hoofd van de afde
ling zoogdieren van de Lon-
dense dierentuin in Moskou
om te onderhandelen met de
Russen over een ..affaire d'a-
mour" tussen de lieveling van
het Londense dierentuinpu-
bliek Chi-Chi (een vrouwtjes-
reuzenpanda) en de man
netjespanda An-An van de
Moskouse dierentuin.
Foster Dulles
Desmond Morris vertelt hoe Chi
nese pelsjagers in december
1957 Chi-Chi vingen en naar
de dierentuin in Peking
brachten. De Oostenrijkse die
renhandelaar „en gros" Heini
Demmer kreeg het na jaren
van moeizaam onderhande
len voor elkaar de Chinese au
toriteiten tot een ruil te bewe
gen: één reuzenpanda (Chi-
Chi) voor drie giraffen, twee
neushoorns, twee nijlpaarden
en twee zebra's. In die tijd
leefde er niet één reuzenpan
da in de westerse wereld, er
waren tot die tijd nooit meer
dan zestien levende reuzen-
panda's buiten China ge
weest! Demmer wist dat de
Amerikaanse dierentuinen
zaten te snakken naar zo'n
zeldzaam exemplaar, wie er
het eerste eentje had kon ja
renlang rekenen op een volle
bak! Geen wonder dus dat
Demmer het idee had de com
merciële slag van zijn leven te
kunnen slaan, maar helaas.
Foster Dulles, de Amerikaan
se minister van buitenlandse
zakenrangschikte Chi-Chi
onder „communistische goe
deren", en verbood haar im
port uit communistisch Chi
na. ook als dat via Oostenrijk
gebeurde.
Panda-show
Demmer wist wel dat de Europe
se dierentuinen geen geld ge
noeg hadden voor de reuze-
naankoop van een reuzen-
panda, en besloot toen terug te
grijpen op het beginstadium
van de dierentuin: hij trok de
wereld door met een reizende
panda-show. Frankfurt, Ko
penhagen. Londen... Daar
presenteerde Desmond Morris
de reuzenpanda op de televi
sie, en het dier werd meteen de
lieveling van het Engelse pu
bliek De London Zoo besloot
toen toch maar Chi-Chi te ko
pen en kon dat doen dankzij
een gift van Granada Televi
sion, die in Chi-Chi een poten
tiële ster in Desmond Morris'
„Zootime" -programma za-
M-V?
Chi-Chi kreeg een ster-status,
had haar eigen zwembad, een
nevelspuit, blokken ijs om op
'te liggen als het te warm werd,
en een speciale oppasser die
dagelijks met haar speelde om
te voorkomen dat ze zich ging
vervelen. Ook had ze haar pri
vé-keuken, waar haar maal
tijden zorgvuldig werden be
reid. gekookte rijst, sinaasap
pels. bananen, peren, appels,
eieren, brood. kip. geraspte
worteltjes, vitamines, mine
ralen en per dag vier kilo
bamboescheuten (ik citeer dit
alles dus uit „Mijn dagen met
dieren" in de vertaling vait\
Riet Leijten). Ik spreek nu wel
steeds over Chi-Chi als een
vrouwtjespanda, maar de
eerste jaren wist men in Lon
den niet beter of zij was een
mannetje. Na de aankoop had
de anatoom van de dierentuin
Chi-Chi met behulp van de
noodzakelijke tekeningen van
panda-geslachtsdelen nauw
gezet onderzocht en hij was tot
de conclusie gekomen dat Chi-
Chi een mannetje was. Maar
toen hij een paar jaar later
volwassen was geworden, hu
meurig werd. in zijn verblijf
geurmerken ging deponeren,
kwaadaardig werd tegen zijn
oppasser en in de bronstperw-
de weigerde te eten en zichzelf
een keer verwondde aan een
stuk bamboe, werd hij overge
bracht naar het dierenhospi
taal. Onder verdoving wer
den zijn geslachtsdelen nog
eens nauwkeurig onderzocht,
en toen bleek dat de anatoom
zich de eerste keer vergist had:
Chi-Chi was geen mannetje,
maar een vrouwtje! Dat ver
anderde de situatie radikaal.
Want Moskou had een man
netjespanda. An-An, en ter
wijl de Chinezen eerder hun
medewerking geweigerd had
den om Chi-Chi. als vermeend
mannetje, te laten paren met
een Chinese vrouwtjespanda,
bestond nu dus de mogelijk
heid dat het vrouwtje Chi-Chi
uit Londen op de een of andere
manier bevrucht zou kunnen
worden door de mannetjes
panda An-An uit Moskou!
Contacten werden gelegd met
Moskou, maar de Russen, zo
bleek later, waren bang dat de
beide panda's te geïsoleerd
waren geweest en daarom
niet goed op elkaar zouden
reageren. In deze patstelling
veranderde een jaar lang
niets, totdat An-An in 1965
van gedachten veranderde.
Maar daarover volgende
week.
f De Nederlandse operastichting
t begint het nieuwe theaterseizoen
op 4 september met voorstellin-
gen van "Die Zauberflöte" in de
Stadsschouwburg in Amster
dam. De rolbezetting van deze
opera van Mozart is voor het
grootste gedeelte dezelfde als in
1979. De voorstelling wordt in de
Amsterdamse Stadsschouwburg
t herhaald op 6, 7, 9, 11. 13 en 14
september. In januari 1982 vol-
gen uitvoeringen in Utrecht,
Scheveningen, Tilburg en Rot
terdam.
Toneelgroep Baal opent het nieu
we theaterseizoen met "De zelf
moordenaar" van de Russische
schrijver Nikolaj Erdman (1902-
1970). Het stuk dateert uit 1928
en is in de Sowjet-Unie niet ver
der gekomen dan een generale
repetitie. Het gaat over de lotge
vallen van een werkloze, die be
sluit zelfmoord te plegen. Het
stuk is vertaald door Wilfred
Oranje en bewerkt door Ruud
Engelander en Lodewijk de
Boer. De laatste voert ook de re
gie. "De zelfmoordenaar" zal te
zien zijn in Frascati in Amster
dam van 13 oktober t/m 19 de
cember. Daarna volgt een tour
nee door het land.
Theatergroep Splien geeft 5 sep
tember in de Graanschuur in
Zoetermeer de eerste voorstel
ling van de nieuwe produktie
"Anna Blamans feestavond" van
Ton Vorstenbosch, geregisseerd
door Ad van Kempen. Uitvoe
renden zijn: Sacha Bulthuis. An
de Donder, Henk van Loenen,
Tatiana Radier en Rene Verhe-
In de Aviodome op Schiphol is
vanaf 3 september aanstaande
een expositie ingericht over de
Nederlandse vliegtuigbouwer
Koolhoven. Dit ter gelegenheid
van de presentatie van het boek
'Koolhoven, Nederlands vlieg
tuigbouwer in de schaduw van
Fokker', door Theo Wesselink en
Thijs Postma, die op 3 september
in de Aviodome plaats heeft.
'Berlijn-Nederland 1920-1940'
DEN HAAG (ANP) 'Berlijn-Nederland 1920-1940' is één van de ten
toonstellingen die het Haagse Gemeentemuseum hel komende seizoen
heeft georganiseerd. De expositie, waarin de culturele banden tussen
Nederland en Duitsland in de eerste twintig jaar na de Eerste Wereld
oorlog tot uiting moeten komen, wordt gehouden van 20 maart tot en
met 13 juni van het volgend jaar.
Er wordt aandacht besteed aan stromingen in de beeldende kunst zoals
het expressionisme, het dadaïsme, het constructivisme en de nieuwe
zakelijkheid. Ook komt de muziek uit de jaren 1920-1940 aan bod in het
Gemeentemuseum.
In Amsterdam worden tegelijkertijd exposities gehouden over literatuur
en het toneel in hetzelfde tijdvak. De tentoonstellingen in Amsterdam
en Den Haag worden omlijst met een reeks concerten, theater- en film
voorstellingen, cabaret-avonden, lezingen en forumdiscussies.
Vertier is tussen 13 september en 9 november in het Gemeentemuseum
werk te zien van tien Haagse tekenaars. Van 10 oktober tot en met 29
november is er een expositie gewijd aan de in Europa wonende Ameri
kaanse beeldend kunstenaar Emmett Williams. Van Williams, die naam
maakte als maker van 'concrete poëzie', zijn prenten en tekeningen te
Schilderijen en tekeningen van de in 197
Geer van Velde worden geëxposeerd i
februari.
'Werk op papier' heet de tentoonstelling die is gewijd aan eigen werk uit
de privé-collectie van Karei Appel. Deze expositie (23 januari toten met
28 maart) omvat uitsluitend werken, die Appel op papier schilderde en
tekende of met papier tot collages samenvoegde
expositie m
Mauritshnis
KLEINE VAART
Adriatic 25 80 zp Monovia nr Maureta-
Altair 25 te Kemi verw,
Barendsz 25 v Rotterdam nr Foyness,
Bloemgracht 25 te Jakobstad,
Comtesse 28 v Rotterdam nr Londen.
Cornelis Broere 25 v Rotterdam nr Ty-
Dien Danielsen 25 v Benghazi nr Felix
stowe.
Doggersbank 26 te Rotterdam.
Dutch Spirit 25 v Rozenburg nr Tees,
Els Teek man 25 te Rotterdam.
Esbeek 25 100 o Aberdeen nr Bergen.
Expansa 2 26 te Rotterdam.
Makin Smits 26 te Rotterdam
Mare Liberum 25 dw Wielingen.
Margit 25 150 w Kreta nr Yeankiri,
Crania 25 vn Holyrood nr Newfound
land.
Dallia 26 vn Puerto Miranda nr Punta
Cardon,
Daphne 26 te Milfordhaven.
Ficus 30 te Singapore.
Honolulu 25 800 ozo Newfoundland nr
Turbo.
Kylix 26 te Shellhaven.
Lanai 25 780 wzw Azoren.
Latia 25 140 nw Muscat nr Mina al Fa-
hal,
Latirus 25 350 z Walvisbaai nr Rotter-
Maasrix 25 550 nw Kaapstad nr Kaap
stad.
Meerdrecht 25 vn Dubai nr Bahrain,
Merwegas 25 ten anker rede Napels.
Nedlloyd Baltimore 25 vn Yokohama nr
Manzanillo.
Nedlloyd Bangkok 25 225 w Antofagas-
•a nr Kauhsiung.
Nedlloyd Dejima 25 10 ozo Bonifacio nr
Port Said.
Marjan 25 te Rotterdam.
Norstar 25 te Rotterdam.
Pacific Duchess 25 135 zo Madeira nr
Nederland.
Philips Broere 25 v Rotterdam nr Le Ha-
Sylvia Beta 29 te Bayonne verw.
Sylvia Delta 26 te Wismar.
Sylvia Epsilon 27 te Leith verw,
Sylvia Gamma 31 te Runcorn verw,
Svlvia Omega 25 te Nordenham,
Velox 25 v Rotterdam nr Londen,
Ventura 25 v Rotterdam nr Delfzijl.
Vincent 25 v Rotterdam nr Teignmouth.
GROTE VAART
Alnati 26 te Bremen.
Alphacca 26 te Rotterdam.
Atlantic Star 25 900 w Land send nr New-
York.
Bilderdijk 25 te Sheerness.
Breda 25 vn Houston.
Chevron Madrid 25 200 n Darwm nr Sin
gapore.
uÊkjÊge TJNCA,
AÉT ÉÉN
C-AAT HÊT.MISSCHIÉ
PÊTBZ UBZ
De NOVIB, de Nederlandse orga
nisatie voor internationale ont
wikkelingssamenwerking. houdt
op 1. 2 en 3 oktober in Amster
dam "De derde spreker drie
daagse", samen met de Vrije
Universiteit en de schrijversor
ganisatie PEN-Nederland. Niet
alleen literatuur, maar ook mu
ziek. zang. dans en film uit de
Derde Wereld komen er aan bod.
De eerste avond wordt verzorgd
door de dichter en minister van
cultuur uit Nicaragua, Ernesto
Cardenal, en door de dichters Si-
pho Sepamla uit Zuid-Afrika,
Willy Rendra uit Indonesië en
Carlos Maria Gutierrez uit Uru
guay. De volgende dag worden
lezingen gehouden door schrij
vers uit de Derde Wereld over
hun specifieke problemen. An
dere inleiders op de driedaagse
zijn: dr. Mineke Schipper, drs.
Jan Peter Nauta, dr. Sjef Theu-
nis, prof.dr. Anton Wessels.
Medewerking verlenen ook e con
gaband Youla Gode uit Guinee
Bissau, danseres Niniek Massini
Praptohardjono. mal met muziek
uit Noord-Afrika. het Marok
kaanse koor Ahl el Hyra. zanger
gitarist Numa Moraes uit Uru
guay. Silvio Rodriguez en Pablo
Milanes uit Cuba. Surinaamse
fluitist Ronald Snijders en het
Nederland-Belgische toneelge
zelschap "Tie 3" dat "Droom op
apenberg" uitvoert, een stuk van
Derek Walcott uit Trinidad, ver
taald door Frank-Martinus
Arion.
FRED BASSET Al dCC geren mee de
warme neer- ik ben t
af
En ik kyk alleen maar 1 Cl
naar hemi Tfljftïto
De belevenissen van Jonimeke
Stop stop!?... Wat krijgt
gij nu. Jommeke 1
Laat hem doen.
De bliksem is er
ingeslagen
Wat er isFUiberke Groot
nieuws Morgen z.u!t ge het
WIJNDESSERT
Em zeer oud rrcepl
Leidse bioscopen
LUXOR (121239) Raiders of the lost
ark", da. 14.30. 19 00 en 21.15 uur. zo
14 15. 16.30. 19.00 en 21.15 uur. 12 jr
CAMERA (124919) "Once upon a time
in the West", da. 20.00 uur. 12 jr.
Kindermatinee: "Muppetfilm", za.. zo
14.39 L
LilX) 1 (124130) 'Christiane F". da
14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo. ook 16.45
uur. 12 jr
LIDO 2: "For vour eyes only", da. 14.30
19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12
jr.
LIDO 3: "Death hunt", da. 14.30. 19.00
en 21.15 uur. zo. ook 16.45 uur. 16 jr
LIDO 4: "Fort Apache the Bronx", da
14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo. ook 16.45
STUDIO (133210) "Het laatste omen",
da. 19 00 en 21.15 uur. do., vr.. ma. en di.
ook 14.30 uur. 16 jr
Kindermatinee Donald Duck", za. en
woe 14 30 uur. zo. ook 16.45 uur.
TRIANON (123875): Het dodenschip
da. 14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo. 14.15.
16.30, 19 00 en 21.15 uur. 16 jr
REX (125414) Blond ambitions", da
14.30. 19 00 en 21 15 uur. zo 14 15. 16.30,
19 00 en 21.15 uur. 16 jr
Nachtvoorstelling: "Invasion of the bo-
dysnatchers". za. 2100 uur. 16 ir
EURO 3. The Octagon", da. 13 45.18.30
en 21.00 uur. zo. ook 16 15 uur. za. ook
24 00 uur. 16 jr
EURO 4 "Zeven mannen «onder
vrees", da 18 30 en 21 00 uur. do., vr..
ma. en di. ook 13.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Herbie is de pisang",
za.. zo en woe. 13.30 uur
nachtvoorstelling: "Intieme spelletjes",
za. 24.00 uur, 18 jr.
Bioscoop Voorschoten
(reserveren 01717-4354)
GREENWAY: The fearless vampire-
"MeatbaUs". vr 19 00 uur. za. 16.00
19.00 uur. zo. 15 30 en 18 30 uur. wo
16.00 uur, 12 jr
Biopscopen Katwijk
(reserveren 01718-74075)
CITY 1 "Zeewolven", da 14 45, 18 45 en
21 15 uur. 12 jr
CITY 2 Smokey and the bandit. 2'. da.
14 45. 18.45 en 21 15 uur. al.
CITY 3 'A change of seasons", da.
14 45. 18 45 en 21.15 uur. 16 jr
CITY 4 Kentucky fried movie", da
18.45 en 21.15 uur. do., vr.. ma. en di. ook
14 45 uur. 12 jr
ét
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Ehsabeth-ziekenhuLs
Kraamafdeiing dagelijks van 11.15-
12 00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18 30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
DEN HAAG (ANP) - In het Mau-
ritshuis in Den Haag wordt van 1
oktober tot 4 januari volgend jaar
een tentoonstelling gehouden
van werk van de Nederlandse
landschapsschilder Jacob van
Ruisdael. Van deze schilder, die
leefde van 1628 tot 1682, zijn
schilderijen, tekeningen en etsen
te zien.
Het is de eerste keer dat een ten
toonstelling geheel is gewijd aan
Van Ruisdael. De collectie is reet
medewerking van musea en par
ticulieren bijeengebracht uit de
Verenigde Staten, de Sowjet-
Unic. Frankrijk. Groot-Briltan-
nië en Wcst-Duitsland. Het
grootste gedeelte van Van Ruis-
daels werken bevindt zich in de
National Gallery in Londen.
Bioscopen Alphen
(reserveren 01720-20800)
EURO 1 "For vour eyes onh'.da. 13.30,
18.30 en 21.15 uur. zo. 13.15. 16 00, 18 30
i 21.15 uur. 12 jr.
EURO 2: "Fort Apache the Bronx", da
13.30. 18.30 en 21.15 uur. zo. 13.15. 16.00,
18.30 en 21.15 uur. 16 jr.
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconrasenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14 30 uur
Avondbezoekuur 18.30-19 30 uur
Kraamafdeling- vaders extra van
18.00-18.30 uur Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Advies Centrum, blessu
respreekuur: Elisabethziekcnhuis. Lei
derdorp* 's maandags van 19.30-20.30
ccU (hart bewaking) dagelijks
14 15-14.45 en van 19 00-19 30 uur
Intensieve verpleging dagelijks
14 00-14 30 en van 19.00-19.30 uur
Academisch Ziekenhuis
Voor alle padenten 'behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag-
14 15-15 00 uur
18.30-19.30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderklmiek
Dagelijks
15 00-15 45 uur
18.30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag-
14 15-15.00 uur
18.30-19 00 uur
Alphen aan den Rijn
Ripioord: le en 2e klas II 1130
13 30-14 15 en 18 3<M9 30 uur 3e kla<.
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamal-
deling 13 30-14 45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18 30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder var vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunner
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
tol (020-175000)
en Nick Fritz keramiek, di 1
10-18 uur. do van 10-21 uur
11-17 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
Steenstraat 1. t/m 3 1 82. 'Indianen van
Mexico. Azteken in 't Verleden. Nahuas
van Heden, geopend ma tm za 10-17
uur; zo- en feestdagen 13-17 uur
Hortus Botanicus - Oranjerie, ingang
Rapenburg 73, tot 28/9, tentoonstelling
'Bomen, Beesten. Hout', geopend van
ma t'm za van 10 tot 16 30 uur en zo van
12.30 tot 15.30 uur
Museum Boerhaave - Steenstraat la. t m
15'11. tentoonstelbng "Mooie klokken,
beste kijkers". Sterrenkunde in de 19e
<(Qudclieaws
28 augustus 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Een echtpaar te Amont tn
Frankrijk leefde jaren lang met
elkander als kat en hond De
man, het gedurige kijven moe.
besloot voorgoed een einde te
maken aan het eeuwige gehar
rewar en wierp zijn rroute tij
dens een wandeling in het wa
ter van de Somme. Doch nauwe
lijks zag hij de golven zich over
het hoofd van zijne levensgezel
lin sluiten of hij kreeg berouw
en sprong haar na Gelukkig
waren er een paar mannen met
eeti boot in de buurt, die ran het
toneel getuigen u aren geweest
en de beide drenkelingen in be-
wusleloozen toestand op het
droge brachten. Na met veel
moeite bijgeholpen te zijn. slo
ten man en vrouw elkander in
de armen en zwoeren eeuwige
liefde en trouw, eene gelofte,
die. hoeivel het voorval reeds
verscheidene dagen geleden is.
tot nog toe door geen van bei
den verbroken is. Üe buren, die
thans een ongekende rust genie-
lm/,, ri 6, I,- run
(Adv l Onti?angen nieuwe
Duitsche, Fransche en Engel-
sche stoffen. D. ran den Burg,
Tailleur, Levendaal No. 17 te
Leiden
Vij/Nig jaar geleden
Te 's-Gravenhage is gister-
arond op bijna 71 -jarigen leef
tijd mgr.mr dr WM Nolmu
overleden In hem rerliest de
R K kerk een trouwen zoon en
een xjverigen priester steeds op
de bres om zijn kerk en de
macht ran zijn politieke partij
ie vergrooten. Zijn lidmaat
schap ran de Tneede Kamer
dateerde van 1896 In 1918
werd mgr Nolens door H M de
Koningin belast met de vor-
ming van een extra-parlemen
tair kabinet, waah'an Rugs de
Beerenbrouck minister-presi
dent werd Mgr Nolens heeft
Nederland meer dan eens verte
genwoordigd op internationale
a rbeidsco nferent i es.
In de stad Marquette, in den
Amenkaanschen staat Michi
gan, brak onder de gevangenen
ran de staalsgeiongenis een
opstand uit. waarbij de oproer
lingen de bewaarders aanvie
len en den gevangenisdokter
doodden. De politie zag zich ge
noodzaakt van haar vuurw-
paens gebruik te maken, waar
doordrie personen het lever, he
ten en drw anderen gewond
werden.
TT.
IZAAK, NA DPiE JaaP BEHANDFLIKJG KAN IK JE TOT MIJN
GEtJOEGEbl MEEDELEN DATJE PPD0LEMEN
OPGELOST ZIJN EN DAT JE NU HELEMAAL
AANGEPAST BENT.
