Nolens, de vergeten kabinetssouffleur De Vierde Man: heerlijke ruiker tussen kunstblommen Knullige robot van 30 dagen Generatiekloof moeder en dochter Spanning en humor met effect gedoseerd LEZERS SCHRIJVEN Gyr iniiasium VRIJDAG 28 AUGUSTUS 1981 PAGINA 1» LEIDEN Vandaag is het vijf tig jaar geleden dat de ver maarde politicus, priester en hoogleraar Willem Hubert Nolens overleed. De stad Venlo, waar Nolens op 7 sep tember 1860 ter wereld kwam en op 2 september 1931 werd begraven, herdenkt hem o.a. met een tentoonstelling, ge wijd aan zijn leven en werk, in het Goltziusmuseum. Ter gelegenheid van Nolens vijf tigste sterfdag verscheen er bij uitgeverij Terra in Zut- phen een korte biografie van de priester-politicus. ge schreven dooi Theo Kroon, bij lezers van deze krant be kend als medewerker aan de rubriek geestelijk leven en dan vooral waar het roomska- tholieke aangelegenheden betreft. Nolens is een vrijwel vergeten figuur, constateert Kroon in zijn inleiding. Ten onrechte, naar zijn oordeel, want deze priester-politicus was ruim twintig jaar (1910-1931) voor zitter van de kamerfractie van de Roomskatholieke Staatspartij en zonder zijn goedkeuring kon er in die pe riode bijna niets tot stand worden gebracht in het parle ment. Men kan zich afvragen waarom een dergelijke sleutelfiguur zo snel in vergetelheid raak te. Kroon denkt dat het voor al ligt aan de man zelf. aar een aantal niet zo plezierige uiterlijkheden. Nolens had een nogal streng en stug. voorkomen, hij was trots en ijdel, al te zeer overtuigd van zijn geestelijke superioriteit, zijn redevoeringen waren dor en saai ("stijf van vastheid, een soep waarin de lepel blijft staan"), hij leefde sober en zocht in plaats van vrien den de eenzaamheid. Natuurlijk, dat heeft er het no dige mee te maken. Maar het is zeker niet het enige. Veel valt ook terug te voeren op de specifieke rol die Nolens op het politieke toneel speelde. Als fractievoorzitter beoor deelde Nolens het beleid, hij móakte het niet, al heeft hij ongetwijfeld achter de scher men het nodige verricht. Kroon gaat daaraan zeker niet voorbij, integendeel, hij schrijft er uitvoerig over. maar lijkt niet tot de conclu sie te willen komen dat juist Nolens rol hem voorbestem de voor de vergetelheid. De parlementaire journalist D. Hans noemde hem "de grote souffleur" van kabinetten. Souffleurs, hoe belangrijk ook, blijven nu eenmaal niet in de herinnering hangen. (Ik vermoed dat om diezelfde re den een figuur als Romme. die vijftien jaar na Nolens dood diens voetsporen trad. snel zal vervluchtigen). Nog iets: Nolens voorganger, de grote Schaepman. had met veel élan het zelfbewust wordingsproces van de ka tholieken in dit in wezen pro testantse land geleid. Nolens taak was dat proces te laten uitvloeien in politieke macht (wat hij stellig bekwaam heeft gedaan) en verder: con servering. Geen gewaagde experimenten. Wat Schaep man had gezaaid, moest eerst worden geoogst. Dat gebeur de ook: de periode 1910-1935 is de periode van eenheid, van hoogbloei van het katho licisme in Nederland ge weest. Maar alweer: conser vators figureren niet als hel den. De verdienste van Kroon is dat hij in deze korte biografie No- lens wat (bij)kleurt. In de honderd pagina's die hij aan deze merkwaardige priester- politcus wijdt, krijgt men wel een goed beeld van hem. al geeft Kroon wel eens vol strekt tegengestelde menin gen van politici over Nolens weer en laat dan een nadere afweging achterwege Maar in elk geval toont Kroon aan dat over Nolens niet in zwart-wit termen moet wor den gesproken. De man had stellig wat minder grimmige kanten. Maar de mededeling van oud- kamerlid Deckers (enkele ja ren terug op hoge leeftijd overleden) dat er onder No- lens de grootst mogelijke vrijheid van meningsuiting in de RKSP-fractie heerste, neem ik met een korrel zout. Door met zijn zegelring tegen de inktkoker te tikken ge bood Nolens fractieleden on middellijk het spreekkathe- der van de Tweede Kamer te verlaten als ze iets deden dat hem niet zinde. Dat zegt ge noeg. Tot slot een citaat, weer van de hand van journalist Hans, over Nolens manier van op treden in de Kamer. Het te kent de politicus haarscherp. "De Regeering zit in een moei lijke positie. De vijanden slaan er op in. Hoor. daar kletteren de interrupties als hagelsteenen op een dak, fel en venijnig. De stemming na dert. De Regcering moet over haar houding beslissen. En dan. als bij intuïtie, wéét ik het, dan voel ik het. dan is monseigneur bezig zijn stille spel te spelen van den Groo- ten Souffleur. In de drukte ziet men hem niet en men hoort hem nog veel minder. Cherchez Nolens. En daar staat hij, bij de regeeringsta- fel. Zonder eenig opzien, zon der in het oog te vallen, is hij er heen geschoven, onschul dig als een lammetje. Maar hij weet wat hij wil en wat hij doet. Houdt hem in de gaten en ge ziet hoe hij den premier advies geeft. Een paar woord jes soms. Maar genoeg". RUUD PAAUW "Nolens, portret van een groot staatsman", door Theo Kroon. Uitgegeven door Ter ra, Zutphen. Prijs f 24. Een van de spaarzame romans over de relatie tus sen moeder en dochter is 'Moeder, hoor je me?' van de Engelse Margaret Forster. Hoofdpersoon is Angela Bradbury, eind dertig en moeder van vier kinderen waarvan vooral tienerdochter Sa- die grote problemen geeft. Sadie's harde, egoïsti sche instelling doet Angela wanhopen aan haar moederschap en haar vermogen kinderen op te voeden. Daarbij komt dat de vrouw zich voortdu rend verplicht voelt in al haar beslissingen reke ning te houden met haar bejaarde ouders. On danks haar pogingen het iedereen naar de zin te maken ontmoet Angela alleen maar kritiek en onbegrip. Pas na de dood van haar moeder lijkt een kentering op til. 'Moeder, hoor je me?' is een boek waarin veel moe ders en dochters zich zullen herkennen. Het uit elkaar groeien, niet langer delen van vertrouwe lijkheden. het leiden van een eigen leven met an dere prioriteiten dan die van de ouders, het daar uit voortvloeiende onbegrip en de morele drang om toch tegen beter weten in de kloof tussen twee generaties trachten te overbruggen: dat pro ces wordt door Margaret Forster treffend in beeld gebracht. Er zijn gave typeringen van An gela, Sadie en Angela's ouders. Het boek is duidelijk vanuit de optiek van een vrouw geschreven. Ben, de echtgenoot van An gela, blijft een vage figuur op de achtergrond. Ongetwijfeld zal ook hij zijn mening hebben over de relatie tussen Angela, haar moeder en dochter Sadie. Maar nergens is de schrijfster erin ge slaagd deze man en zijn standpunten duide lijk neer te zetten. Ondanks dit gemis bezit het verhaal toch genoeg aantrekkelijke uitgangspun ten en zal - denk ik - wel in een behoefte voorzien. Het is prettig dat aan de vormgeving zorg is be steed: het boek is gestoken in een fraaie omslag met een oudere dame gezeten op een stoel, daar achter staat een jonge vrouw. Mooi, maar verwar rend. want welke personen staan op die omslag afgebeeld? De oudere vrouw is waarschijnlijk Angela's moeder, maar wie staat achter haar stoel? Sadie? Daar is de vrouw te mooi voor ge kleed. Angela? Daar heeft ze een te jong uiterlijk 'Moeder, hoor je me?', Margaret Forster, vert. Liesbeth Swildens, uitg. Free Spirit, f 29,50. MARGOT KLOMPMAKER Een nieuwe Reve. een nieuw geluid. De regelmaat waar mee de beste schrijver van onze na-oorlogse letterkunde een nieuw en verrassend werk aan zijn omvangrijke oeuvre toevoegt is voor mij misschien wel het grootste bewijs van Reve's onuitput telijke creativiteit. "Moeder ga voor je kindje staan daar komt van het Reve aan", waarschuwde de dichter Jac. van Hattum eens. maar de hierin verscholen kritiek op de herenliefde propagerende Volksschrijver is allang om geslagen in allerlei toonaar den van bewondering. Al 30 jaar lang slaagt Reve erin steeds nieuwe wegen te be wandelen. die zonder uitzon dering gemarkeerd worden door literaire hoogtepunten: eerst "De Avonden", dan in de zestiger jaren de onverge telijke brievenboeken "Op weg naar het einde" en "Na der tot U", en vervolgens in de "matte" jaren zeventig zijn andermaal omstreden - "liefde"-boeken: "De Taal der Liefde", "Lieve Jon gens". Hoewel voor veel Re- ve-fans die derde periode een teleurstelling was omdat de bron opgedroogd leek en de auteur zich begon te herha len, trad er eind '70 wederom herstel op. Die trend zet zich voort in de jaren tachtig, althans zo lijkt het. Het dit jaar verschenen "De Vierde Man" is niet zo zeer een Literair Hoogtepunt, als wel een speelse maar suc cesvolle poging ook op het terrein van de "lectuur" een prestatie te leveren. Om kort te gaan. De Vierde Man is en laat zich lezen als een combi natie tussen een romannetje, een detective en magisch rea lisme la Hubert Lampo. Het verhaal zelf is aantrekke lijk simpel. De ik-figuur als hoofdpersoon direct te ver eenzelvigen met Reve - ver telt aan vriendje Ronald een van de "velerlei merkwaardi ge geschiedenissen uit mijn veelbewogen leven". Door spekt met de typische Reve- humor en privé-commentaar op Leven. Mensheid en Noodlot ontrolt zich de affai re die de auteur aanknoopt met Christine tijdens en na een lezing in de Zuidneder landse havenstad V Hoe luchtig Reve zijn vertelling ook presenteert, geen mo ment verzaakt hij aan toon en stijl van zijn meer literair, zwaarmoediger werk. De le zer wordt geen rad voor de ogen gedraaid: 'Maar nu overviel mij. na mijn vlagen van gelatenheid en sentimen taliteit. ter afwisseling een gevoel van schuldig mededo gen. Ik keek naar Christine, en vroeg mij nu niet meer af. wat voor een soort vrouw zij', maar wat voor een soort man ik was. 'Jammer', zeide ik bij mijzelve. 'trant je bent echt wel een lieve meid. Jij denkt dat je een man mee naar huis hebt genomen, rnaar hij is ge woon een flikker: een kat in de zak' Nu. dat valt mede. De hoofd persoon. hoezeer ook van de verkeerde kant. koestert je gens vrouwen geenszins - zo als dat helaas bij vele ran mijn 'gevoelsgenolen' wel het geval was - gevoelens van verachting, haat of angst" Ook sexueel niet. zodat een ta melijk bevredigende relatie aanvangt, nog veraange naamd en geroutineerd van spanning voorzien door de fantasieën en dromen van de hoofdpersoon. Haast honend maakt Reve gebruik van de meest platvloerse eigen schappen der "triviale", goedkope lectuur, zoals over dadig zetten van stippeltjes (verhoging van spanning) en 't verheffen van een allerlul- ligst rijmpje tot leidmotief. De grove eenvoud van het ver haaltje - Christine, wier eer dere minnaars allerhande akeligs overkwam, en de dreiging van eenzelfde lot voor de ik figuur - is zodanig doorvlochten met Reve-stijl overpeinzingen en -motie ven dat het resultaat al mijn vakantielectuur heeft over troffen. Alles wat zijn werk zo kenmerkt heeft Reve aange dikt en gerelativeerd: homo filie, schrnverschap, gevoe lens. noodlot, dood alles gcbanaliseerd en overgoten met een saus van suspense. Met als resultaat een volko men geslaagd Literair roman- netje-met-ontsnapping-op- het-nippcrtje-loe Plus. ten slotte nog. een verklaring der geheimzinnigheden voor de domkoppen onder ons. Een zorgvuldig opgezet en uitge werkt verkoopsucces, zonder aantasting van de eigen Lite raire verworvenheden. Zeg maar: het beste deeltje van de Bouquet-reeks. een heerlijke ruiker tussen tuiltjes kunst blommen Gerard Reve. De Vierde Man. Uitg. Elsevier Manteau. Am sterdam Antwerpen HK1. f 17,50. ROB VOOREN Nog niet zo lang geleden be groette ik in deze rubriek met enthousiasme "Tylers oor log" van Gavin Lyall. Het is achteraf duidelijk dat ik niet de enige ben geweest die geestdrift kon opbrengen voor dit nieuwste boek van de Britse thrillerauteur. Dat meen ik althans te mogen af leiden uit het feit dat zijn uit gever Sijthoff nu met twee eerdere pennevruchten van hem op de proppen komt. Zoals ik vorige keer al opmerk te is Lyall geen veelschrijver. Hij neemt royaal de tijd voor zijn boeken. Dat onderzoek is ook terug te vinden in de bij zondere aandacht die hij aan details besteedt. Het frap- peert telkens weer hoe gron dig zijn kennis van zaken is. Als bijvoorbeeld in "Eén mi nuut na middernacht" een van veel kanten belaagd vier tal er met een Rolls Royce vandoor gaat dan valt het op hoe grondig Lyall weet hoe zo n auto in elkaar zit en wat ermee kan worden gedaan. Maar het is niet alleen dit ge voel voor details dat mijn waardering heeft. Lyall - die overigens grove effecten niet altijd uit de weg gaat weet ook hoe hij spanning en ont spannende humor moet do seren. Zijn verhalen laten zich niet vluchtig lezen, ze vragen aan dacht. Maar ze lonen wel die moeite. "Venus met pistool" en "Eén minuut na middernacht" door Gavin Lyall, uitg. Sijt hoff. 17,50 per stuk). Volgens de Amerikaanse au teur Ken Follett moet er jaren geleden een berichtje in een Brits blad hebben gestaan dat alweer jaren daarvoor de Israëliërs erin waren ge slaagd een schip met 200 ton uranium aan boord te kapen en daarna te verdonkerema- Ken Follett ontvouwt nu in een vrij stevig boek hoe die zaak toen in elkaar had kunnen zitten. Misschien gokt hij goed. Maar dat lijkt mij sterk. Folletts verhaal doet denken aan die klassieke cowboy films waarin de witte heid een stofje uit het oog van een vlieg schiet terwijl de zwarte schurk nog geen olifant op een meter afstand raakt Folletts superheld wordt de he le weg naar de kaping toe niet alleen door de Russen maar door even begerige Arabie ren op de vingers gekeken. Maar als puntje bij paaltje komt zijn ze nergens Toegegeven. Ken Follett weet wat vertellen is. Hij doet het soepel en vlot. Maar dat wat hij te vertellen heeft is ook glad en soepel. Te glad en te soepel als men het mij vraagt. "Piraat" door Ken Follett, ver schenen bij Van Holkema en Warendorf in Bussum 27,50). KOOS POST Uitgeverij Elsevier Manteau timmert niet alleen kwalitatief, maar vooral ook kwantitatief flink aan de weg. Een gevolg is helaas dat lang niet alle drukwerken uit dit fonds de toets der kritiek kunnen doorstaan. Zo ook in het hiernavolgende geval. In "Dertig dagen robot zijn" probeert Piet Sterckx te beschrijven hoe Alfred van Diest, een groothandelaar in granen en zaden, verwerkt dat hij op zesendertigjarige leeftnd een pacemaker krijgt, waarvan hij zijn verdere leven afhankelijk zal zijn omdat zijn hart het niet alleen kan bolwerken. Ik zeg bewust probéért, omdat Piet Sterckx door een triviale aanpak, een gebrek aan verbeelding, een beperkt vermogen om te verwoorden en een hinderlijk tekort aan subtiliteit, er niet in slaagt zijn thema goed uit te werken. Sterckx plaatst naast Alfred, een mooie, rijke, maar zeer oninteres sante. sex negerende echtgenote. Henriette. Bovendien neemt hij (ietwat voorspelbaar) een minnares, Betsy. Wanneer Betsy voelt dat haar relatie met Alfred bezig is uit de hand te lopen, vertrekt zij naar de V.S. Binnen een week na haar abrupte, door Alfred niet gewilde vertrek begeeft zijn hart het en komt hij in het ziekenhuis terecht. Honderd van de honderdvierenvijftig bladzijden heeft Sterckx er vervolgens voor nodig om te beschrijven wat er daarna met Al fred gebeurt en hoe Alfred die gebeurtenissen - die onsamen hangend en in flarden tot hem doordringen probeert te orde nen. Dit gebeurt zódanig onsamenhangend dat de lezer sterk de indruk krijgt dat niet alleen Alfred in de flarden van zijn herin nering is verdwaald, maar dat ook Sterckx het spoor een beetje bijster is geraakt. Sterckx blijkt een eigenaardige visie te hebben op vrouwen Dit met name als hij beschrijft hoe Alfred Betsy ziet "Ik vond haar bijzonder kranig en toch erg vrouwelijk, want zij was zich be wust van haar presence Sterckx' ryke verbeeldingsvermogen blijkt ook uit het volgende citaat, waarin Alfred na een vrijage met Betsy konstateert "Ik heb het leven mogen proeven. Tot op de bodem. Ik ben voldaan.' Om vervolgens te concluderen dat het nu niet meer erg zou zijn om te sten en. Het geheel doet nogal knullig en steriel aan. en het wemelt werkelijk van de bladvullende algemeenheden als Het toeval wou dat ik bijna tegenover haar winkel kon parkeren Eigenlijk is het hele boekje geforceerd en een voortdurende getui genis van Sterckx' beperkte stilistische vaardigheden Dertig dagen robot zijn. Piet Sterckx. Uitg- Elsevier Manteau, Antwerpen/Amsterdam 1981, f 16,90. PETER LINDENBURG Het plaatsen van brieven van lezers betekent niet dat de redactie de daarin weergegeven mening onderschrijft. Brieven, kunnen van redactiewege worden ingekort. Onlangs is een Vereniging Vrien den van het Gymnasium opge richt. Doelstelling van deze ver eniging is te voorkomen dat het Gymnasium plaats maakt voor andere vormen van onderwijs, omdat dat CULTUURVERLIÈS zou inhouden. Waarschijnlijk vormt deze oprichting één van de laatste stuiptrekkingen van de elitaire instellingen die zich zelf gymnasia noemen. Deze on derwijsvorm is nu reeds totaal overbodig omdat op andere scholen de mogelijkheid wordt gegeven het vak Grieks te kie zen. Wat wordt overigens be doeld met cultuurverlies? Het wordt hoog tijd dat de gymnasia het veld ruimen en ophouden kinderen uit te spugen die het te hoog in hun bol hebben. Tot slot nog even een refutatio: ikzelf heb inderdaad geen gymnasium "ge noten" maar ben toch reuze cul tureel." D.J.C. Braggaar Cronesteinkade 26 Leiden Prinsjes lyceum. Daar hingen eerst op schriften van de NVSH Nu de prinsjes er op school komen moeten die weg. Dus de andere kinderen mochten door die leu zen wel verziekt worden. J. Tetteroo Zaanstraat 63 Leiden Neutronenbom Namens zichzelf gaat de secretaris van het Interkerkelijk Vredesbe raad protestdemonstraties in Ne derland activeren tegen de nog niet bestaande neutronenbom die na produktie te zijnertijd vij andelijke tanks definitief tot stoppen dwingt. Waar zijn de actievoerders tegen de gebruiksklare Russische Sam 20 raketten? Waarom maakt geen mens zich daar druk over? Waar om worden er geen protestmar sen georganiseerd tegen dat ge richte gevaar? Om opruiming te "Hóóg Sammy, schiet omhoog Sammy....", Elisabeth Jamoel T. Wagenaarstraat 35 Drachten Van Agt (4) Ik zou B. Grijs (die over Van Agt in deze krant een brief schreef) het volgende in overweging willen geven. Dat iedereen zal moeten toegeven dat Van Agt alles heeft gedaan om deze formatie te laten mis lukken is toch wel erg goedkoop gesteld, vooral als hier een verge lijking gemaakt wordt met de formatie van 1977. Als mijnheer zijn geheugen op frist? Welke eisen werden er toen gesteld? Moesten kandidaat- minsiters niet eerst een beoorde ling ondergaan op gewicht en kleur om mee te mogen regeren in een rood kabinet met een ge tint randje? Een vergelijking met deze formatie is hierdoor niet mogelijk. Het kan als verstandig worden ge zien dat een regeerakkoord wordt vastgesteld met duidelijke formules voor het sociaal-econo misch beleid om de regeerbaar heid van dit land mogelijk te ma ken. Het is overigens gemakke lijk om één regering verantwoor delijk te stellen voor deze teleur stellende werkloosheid van 400.00, wat niet alleen een natio naal probleem maar een interna tionale (Europese) aangelegen heid dreigt te worden. Wat voor regering er ook gefor meerd zal worden, de economi sche problemen betreffende een gezond bedrijfsleden en werkge legenheid. betalingsbalans enz. liggen niet zo eenvoudig. So ciaal-economisch beleid komt neer op een poging om juist niet slechts één aspect van de poli tiek in het algemeen te beoorde len. maar om van het beleid op een breder vlak meerdere aspec ten te bezien (dus het omvat de regels van mensen, bedrijfsleven en overheid) in het economisch bestel als zodanig. De afwisseling tussen eb en vloed in het economisch leven is door ons lange lijd als een gegeven be schouwd. Het sociaal-economi sche beleid heeft periodes lang vooral in het teken gestaan van industrialisatie en groei hiervan. De materiele kanten van de wel vaart stonden hierbij centraal. We zullen ook moeten ervaren dat er nadelen verbonden zijn aan deze welvaartsproduktie en de opvoering ervan, in de vorm van aantasting van het leefmilieu wie veel koopt hoort er pas bij in de consumptiemaatschappij bodemverontreiniging enz Als geachte mijnheer Grijs zijn economische kennis weer eens even laat prevaleren boven het dwarsliggen zal hij tot de conclu sie komen dat een regeerak koord voor welk kabinet dan ook strikt noodzakelijk is. De econo mische groei en het rendement in het bedrijfsleven vertragen Bij Spectrum verschenen: Julia Ferdinand en Constantia - Rhijnvis Feith (1753-1824). Prijs f8.90 Het jaar van de Fransen - Tho mas Flanagan. Een historische roman over de vrijheidsstrijd van Ierland. Pnjs f34,50. Leestekens en hoofdletters - A. J. Vervoorn. Prettig leesbaar geschreven boekje over de voornaamste regels voor het gebruik van leestekens en .hoofdletters. Prijs f 5.90. Vleesetende planten - Adrian Slack. Wetenswaardigheden en kweekadviezen met kleurrij ke illustraties. Prijs f35. duidelijk de conjunctuur. De werkloosheid stijgt nog steeds, ook als wereldprobleem num mer 1. De concurrentiepositie van Neder land tegenover het buitenland is ook niet zo rooskleurig te noe men voor het bedrijfsleven. De lasten van de moderne verzor gingsstaat worden steeds zwaar der voor diegenen - de actieven in de bedrijfstakken die dit moeten opbrengen. De keuzen die gemaakt zullen moeten worden zijn niet zozeer van politieke aard. maar wel een bclcidsuitdaging. om een even wicht te vinden voor deze pro blemen En dit vraagt serieus zón en bekwaam beleid. H.W Warmenhoven Crocusstraat 27 Noord wijk Het zilveren theeservies - Jo- han Fabricius. Uitg Leopold, f 16.90 Over helden en graven - Ernes to Sabato. Uitg. Meulenhoff. f 49,50. De commandant - M.Pereira. Een roman over Cuba, afkom stig uit de Derde Spreker-se rie van NOVIB, f 19.50 Wat is een baby? - II. en R. Exley. Uitg. Lannoo. prijs f 14.90 Mijn dagboek '82. samenge steld door Julien van Re in oortere. Uitg Lannoo, f21.-. De prijs van het overleven - Janet Bruin. Het verhaal in woord en beeld van verschillende Japanse vrouwen die d«- val van de atoombom op Hiroshima en Nagasaki overleefden. Uitg Tiebosch. f9,50. Kinderboeken: Voor jonge kinderen Juf is gek - Dolf Verroen. Uitg. Leopold, f 17,90. Voor oudere kinderen Japie en de anderen Jan 't Lam. Uitg Leopold, f 18.90. Praatjes vullen geen gaatjes Norma Fox Mazer. Uitg. Qucndo. f 16.90. John Diamond wordt gezocht Leon Garfield, r Leopold, f 19.90 Voor alles bang - Trude de Jong. Uitg. Kosmos, f20.90. Lent es pel. W'ladimir Tendrja- kow. Uitg. Kosmos, f23,75. De banneling - Russell Evans. Uitg. Kosmos, f24.50. Er was eens...een vrouw, sprookjes waarin vrouwen de heldinnen zijn - onder redac tie van Manjke van Raep- horst. Uitg. Kosmos, f36.50

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 19