I
DE GROENE MASKERS
^im van Beek verzorgt
aatste zomerconcert
KUNST
TE KIJK
?:NSDAG 26 AUGUSTUS 1981
5.
MS
ziOBBIE
isteren heb ik verteld van de
Franse kat ..Prissy", die 400
kilometer van Marseille naar
Bourg-en-Bresse liep om zijn
vrouwtje te vinden in een
stad, een straat en een huis
waar hij nog nooit geweest
was. Hetzelfde presteerde de
poes Daisy, die haar vijf jon
kies één voor één naar het
huis bracht van de familie in
New York. die haar tijdens de
irakantie buiten New York
had geadopteerd maar daar
ook weer achtergelaten had.
lit laatste verhaal trof ik aan
The People's Almanac",
7iog enkele curieuze
dierenverhalen staan. Wat
dacht u bijvoorbeeld van
Bobbie, een bastaardhond die
na een gevecht met een ande
re hond verdween, terwijl
zijn baas de auto liet repare
ren in een garage. Dit speelde
zich af in Indiana, waar Bob-
bies baasje met vakantie was,
terwijl hij in Oregon woonde.
Baasje zocht .tevergeefs naar
Bobbie, en ging toen weer te
rug naar huis. En Bobbie?
Ook hij liep weer terug naar
huis, een afstand van zo'n
4800 kilometer, Amsterdam-
Bagdad hemelsbreed, om
even de gedachten te bepalen.
'erst maakte Bobbie een paar
valse starts, ging hij in de
verkeerde richting en liep hij
in cirkels rond. Maar op een
dag wist hij blijkbaar in wel
ke richting hij zijn huis in
Oregon moest zoeken, en be
gon hij zijn lange voettocht
over rivieren, door woestij
nen en over bergen. Het was
winter toen hij de Missouri
overstak en tussen de ijsschot-
sen doorzwom. Toen hij na
een tocht van zes maanden in
Oregon aankwam, waren
zijn poten tot op het bot afge
sleten. Ook was hij sterk ver
magerd. maar zijn gejank
van vreugde dat hij zijn huis
weer gevonden had was in de
hele straat te horen. Ene Colo
nel E. Hofer van de Oregon
Humane Society heeft daar
na Bobbies tocht nagetrok
ken, en veel mensen gespro
ken die Bobbie onderweg tij
delijk onderdak hadden be
zorgd, of hem hadden zien
langskomen.
Zintuig
Nu zijn wij al gauw geneigd te
denken: kunst dat Bobbie zijn
huis terugvond, hij had er im
mers gewoond! „Maar toen
hij er woonde wist hij toch
niet dat er verderop bergen,
woestijnen en brede rivieren
waren die hij ooit nog eens
zou moeten passeren om weer
thuis te komen. Hoe wist hij
darv welke weg hij moest vol
gen? Rook hij het baasje, op
4800 kilometer afstand?
Stond hij in telepatisch con
tact met zijn baasje? Het
blijft raadselachtig. Ik per
soonlijk denk dat sommige
dieren over een zesde zintuig
beschikken, waarmee zij de
plaats van het magnetisch
veld van de aarde en op die
manier ook de juiste richting
kunnen bepalen.
Toevallig las ik in The Observer
van deze week dat enkele
Amerikaanse geleerden pre
cies hetzelfde denken. Zij heb
ben in de hersenen van dolfij
nen kleine partikeltjes mag
netisch materiaal aangetrof
fen, dat voor een deel uit het
mineraal magnetiet bestaat.
De dolfijnen waren niet de
eerste dieren waarin magne
tisch materiaal is aangetrof
fen. In 1975 trof men het voor
het eerst aan in bacterin die
in de modder op de bodem
van de zee leven. Zij bleken
over heel eenvoudige magne
tische kompasjes te beschik
ken. die ervoor zorgden dat
zij op n lijn kwamen met de
lijnen van het magnetisch
veld van de aarde, waardoor
zij weer makkelijker modder
konden vinden.
Sindsdien is er magnetisch ma
teriaal gevonden in de ach
terlijven van bijen en de kop
pen van duiven, maar de dol
fijn is het eerste zoogdier
waarbij het is aangetroffen.
Te weten in vier dolfijnen die
dood op de Califomische
stranden waren aangespoeld,
en waarbij proeven met een
magnetometer aantoonden
dat er in alle vier dolfijnen
een plekje magnetisch mate
riaal gelokaliseerd kon wor
den, zij hel niet steeds op pre
cies dezelfde plek. In één ge
val was het magnetische par
tikeltje zichtbaar en kon het
onderzocht worden met een
elektronenmicroscoop. Het
bleek te zijn omringd door fij
ne vezeltjes en er stak een
steelachtig voorwerpje uit.
Die vezeltjes zouden zenuwen
kunnen zijn, en het steeltje
een deel van een magnetische
ontvanger, maar de geleer
den hebben nog geen idee hoe
een en ander dan zou kunnen
werken.
.Jack
Experimenten met duiven en
bijen hebben zo'n magneti
sche gevoeligheid aange
toond. maar met dolfijnen is
er in dit opzicht nog niet gex-
perimenteerd. Behalve dan
door Jack zelf. Maar dat was
geen dolfijn maar'een bruin
vis, die in 1871 op een storm
achtige dag de schoener
Brindle door de gevaarlijke
Franse Pas leidde, een be
ruchte doorvaart bij Nieuw-
Zeeland. waar al veel sche
pen schipbreuk hadden gele
den. De bruinvis sprong
steeds voor de boeg omhoog
uit zee, zwom dan verder, het
schip volgde en bereikte vei
lig de andere kant van de
doorvaart. Vanaf die dag
leidde Jack elk schip veilig
door de Franse Pas. behalve
de ..Penguin". In 1903 schoot
een dronken passagier van de
Penguin op Jack en raakte
hem ook. Jack verdween twee
weken, kwam daarna tenig.
en voerde als vanouds de
schepen veilig door de pas.
Alleen nooit meer de Pen
guin, die dan ook, in 1909. in
de Franse Pas verging. Nog
drie jaar daarna speelde
Jack de bruinvis voor loods,
daarna verdween hij. in
april 1912. voorgoed. Mag
neet was blijkbaar op.
IDEN— Wim van Beek verzorgt
•rijdagavond 28 augustus het
aatste K&O-zomerorgelconcert
an dit seizoen. Aan het concert,
lat wordt gegeven in de Mare-
:erk, zal de Franse hoboist Pier-
e Pierlot medewerking verle-
len, evenals de uit Leiden af-
lomstige hoboïste Lena Bik. Op
iet programma staan composi-
ies van o.a. Clérambault, Mo-
art. Bach, Telemann. Corelli, Ci-
narosa, Pepusch en Loeillet.
m van Beek studeerde aan het
Coninklijk Conservatorium in
)en Haag. Hij behaalde de eind-
liploma's orgel en piano, beide
net onderscheiding. Nu is hij or
ganist van de Grote of St. Ja
robskerk in Den Haag. Als
loofdleraar orgel is hij verbon-
Jen aan het Haags conservato-
•ium en aan het stedelijk conser
vatorium in Groningen.
vermaarde hoboïst Pierre Pier-
ot was tot zijn pensionering op 1
ïugustus jl. leraar aan het Con
servatoire Supérieur in Parijs.
Tevens was hij als eerste hoboïst
werkzaam bij de Parijse opera.
Zijn solistische optredens met de
belangrijkste orkesten maakten
hem wereldbekend. Ook als pe
dagoog maakte hij grote naam.
Een van zijn leerlingen is Lena
Bik. Zij studeerde in Utrecht
musicologie en bij Jaap Stotijn
hobo. Na in Den Haag leerlinge
te zijn geweest van Gijs Reyns,
stelde zij zich later onder leiding
van Pierre Pierlot in Parijs.
Antieke wetenschapoelijke in
strumenten - Gerard L'E
Turner.
Illustraties en beschrijvingen.
Uitg. Moussault, f29,50.
Als een pijl door het leven -
Oktaaf Rutten e.a.
Gebedenboek voor jonge tie
ners. Uitg. Lannoo. £21,-
Hallo papa, hallo mama. hallo
allemaal - Willy Breinholst.
Humoristische kijk in woord
en beeld op het eerste levens
jaar van een baby. Uitg. Tic
bosch, f 14,90.
Reis alleen - H.J.Tulner.
Het levensverhaal van een ho-
mosexuelc arts uit Friesland
met o.a. zijn zwerftochten
over de wereld en zijn verblijf
in Japanse interneringskam
pen. Uitg. Tiebosch, f24,50.
Gevangenisherinneringen van
een anarchist - Alexander
Berkman.
Het dagboek van een veertien
jarig verblijf in een Ameri
kaanse staatsgevangenis
waarin de auteur o.a. zijn vi
sie geeft op het anarchisme.
Kinderboeken:
Spook. ruiter, winkelme-
vrouw - Anno Annink.
Uitg. Holkema en Warendorf.'f
15,90.
Het verboden bootje - Boris
Zhitkov.
Uitg. Holkema en Warendorf. f
15.90.
GROTE VAART
telvaart 24 vn New Orleans nr Cor
telvliet 25 te Moji,
egonia 24 vn Tuxpan nr Houston,
da 25 te Houston.
■vron Kentucky 24 vn Sidikenr n
'hevron the Hague 24 vn Rotterdam n
ipenhagen.
ania 24 te Holyroad verw,
illia 25 te Puerto Miranda verw.
•lfborg 24 vn Holmsund nr Cork.
'elipes 24 vn Valparaiso nr Curacao.
24 vn Freeport nr Curacao.
29 te Sal verw.
:e Bahrain yerw.
ylix 26 te Shellhaven verw.
tia 26 te Mina verw.
pton 24 te Rotterdam verw.
•osdrecht 24 vn Casablanca verw.
•dlloyd Bangkok 25 vn Antolagasta n
Nedlloyd Hoorn 24 te Rotterdam.
Nedlloyd Nagoya 24 rede Acajutla,
Nedlloyd Rockanje 24 vn Charleston nr
Gibraltar.
Nedlloyd Rosario 24 vn Portsmouth nr
Baltimore.
Nedlloyd Waalekerk 24 vn Colomo nr
Cochin.
Onoba 25 te Cardon,
Prins Frederik Hendrik 24 vn Houston
nr Plaquemine.
Scherpendrecht 25 te New Orleans,
Sepia 24 te Freeport.
Willemstad 25 te Buena Ventura verw.
KLEINE VAART
Antarctica 24 te Vlaardingen.
Atlantic River 24 15 nw Smithsknoll nr
Seaham.
Baltic 24 75 zo Ascencion nr Warn,
Barentzgracht 24 vn IJmuiden nr zee.
Bickersgracht 24 rede Batumi.
Calypso 24 40 w Kp Serrat.
Dutch Glory 24 vn IJmuiden nr Birken
head.
Dutch Master 24 30 nw Tune Grange-
LEIDEN De Leidse schilder Fer
Hakkaart exposeert vanaf vol
gende week in galerie Siau aan
de Amsterdamse Keizersgracht.
De Hakkaart-tentoonstelling
wordt zondagmiddag a.s. ge
opend. Dick Hillenius houdt dan
een inleiding over het tentoonge
stelde.
<«3-159
De belevenissen van Jommeke
EEND MET APPE
WINA BORN
Eva Danielscn 24 30 z Cadiz nr Antwer
pen,
Fairlane 24 150 zo Acapulco nr San Car
los.
Flex Fortuna 24 130 zzw Quessant nr Li-
Frans 24 28 wnw IJmuiden nr Leman-
Goole,
Ice Express 24 30 w Casablanca nr No-
vorossiisk.
Isabel 24 40 w IJmuiden nr St Malo.
Italian Express 24 45 w Leixous nr Der-
Leidsegracht 24 Mantyluoto nr Amster-
Leopolaris 24 dw Berlengas nr Nigeria.
Lindcngracht 24 30 n Bornholm nr
Ventspils,
Looiersgracht 24 110 zw Scilly nr Bel
fast.
Louise Smits 24 te Rotterdam.
Lustar 24 500 no Paramaribo nr Parama-
Lynbaansgracht 24 vn Casablanca nr
Coatzcoatcos.
Marant 24 te Rotterdam.
Mare Iratum 24 10 w Westhinder nr Ter-
Leidse bioscopen
LUXOR (071-121239) "Raiders of the
lost ark", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
zo. 14.15, 16 30. 19 00 en 21.15 uur. 12 jr
CAMERA (071-124919). "For a few dol
lars more", da. 19.00 en 21.15 uur. 12 jr
Kindermatinee: "Popeye's dolle avon-
Nachtvoorstelling: "Macbeth", vr. en za.
23 30 uur. 16 jr.
LIDO 1 (071-124130): "For your eyes on
ly". da. 14.30. 19.00 en 21.15 uur, zo ook
16 45 uur. 12 jr.
LIDO 2: Fort Apache, the Bronx". da.
14.30. 19.00 en 21.15 uur. zo ook 16.45
uur, 16 jr.
LIDO 3: "Private Benjamin", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. zo. ook 16.45 uur. al
LIDO 4: "Death Hunt", da 14.30. 19.00
en 21.15 uur. zo. ook 16 45 uur. 16 jr
STUDIO (071-133210): "Home movies
da. 19.00 en 21.15 uur. do., vr.. ma. en di
ook 14 30 uur. 16 jr.
Kindermatinee: "De bende van hier
naast",za. en woe 14.30 uur, zo. ook
16.45 uur.
TRIANON (071-123875): "Seven", da
14.30, 19 00 en 21.15 uur. zo. 14 15, 16 30.
19.00 en 21.15 uur. 16 jr
REX (071-125414) "Pornolekkerland
van Zweden", da 14.30. 19.00 en 21.15
uur. zo. 14.15. 16.30. 19.00 en 21.15 uur.
16 jr.
Nachtvoorstelling: "U draait, wij ko
men", za. 23.30 uur. 18 jr.
Bioscopen Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1 "For your eves onlv". da. 13.30
18.30 en 21.15 uur. zo. ook i6 00 uur. 12
jr.
Nachtvoorstelling "De prijsvechter"
za. 24 00 uur. 16 jr.
EURO 2 'The howling", da. 14.00. 19.00
en 21.30 uur. zo. ook 16 30 uur. 16 jr
Nachtvoorstelling: "Long riders", za.
24.00 uur. 16 jr.
Art-tea-house "De Oude Rijn" - Stille
Mare 4. L'm 27/8, tentoonstelling grafiek
en beeldhouwwerk, geopend van 10-18
uur. zondag van 11-17 uur
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
S'eenstraat 1. t/m 3/1 '82. "Indianen van
Mexico. Azteken in 't Verleden. Nahuas
/an Heden, geopend ma Lm za 10-17
uur; zo- en feestdagen 13-17 uur.
Centrale Bibliotheek - Nieuwstraat,
tentoonstelling ter nagedachtenis aan
de Leiderdorpse architect Piet van der
Sterre; tot 1 september te bezichtigen
'Bomen. Beesten. Hout', geopend
ma t/m za van 10 tot 16.30 uur en zo van
12.30 tot 15.30 uur
Museum Boerhaavc - Steenstraat la. t/m
15/11, tentoonstelling "Mooie klokken,
b.-ste knkers'Sterrenkunde in de 19e
eeuw. ma t/m za van 10-17 uur zo13-
17 uur (na 1/10 tot 16 uur)
Kindermatinee: "Herbie is de pisang"
13.30 i
Nachtvoorstelling: "Fantasv in blue",
za. 24.00 uur. 18 jr.
EURO 4 "This is America, deel 2". da.
13 45. 18 45 en 21 15 uur. zo. ook 16.15
uur, za. ook 24.00 uur. 16 jr
Bioscoop Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
GREENWAY "Nighthawks". do. 20.15
uur. vr. 19.00 en 21.15 uur. za. 16 00,
19.00 en 21.15 uur. zo. 15.30 en 18.30 uur.
woe. 20.30 uur. 12 jr
- 20.45
CITY 1 "The Empire strikes back", da
14 45. 18.45 en 21 15 uur. al
CITY 2 Smokev and the bandit, deel 2
da 14 45, 18 45 en 21 15 uur. al
CITY 3 "Flvingh high", da 1445. IMS
en 21.15 uur. al
CITY 4. "Verliefd in Heidelberg da
18 45 en 21 ISlWr.dO VI BM.« I OOh
14 45 uur. 16 jr
al.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
uur tot woensdag 13 00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Ehsabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur Kinderafdeling dage-
Sportmedisch Adviei Centrum; blessu
respreekuur Elisabethziekenhuis. Lei
derdorp. 's maandags van 19.30-20.30
Bezoekuren St Ebsabeth-Ziekenhuis
Volwassen dagelgks van 14 00-14 45 e
van 18 30-19.30 uur
Klasse afd dagelijks van 11 15-12 00
van 14.00-14.45 en van 18.30-19 30 uur
Kraamafdeling dagelijks van 11 15-
12 00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
CCU (hartbewaking) dagelijks
14 15-14 45 en van 19 00-19 30 uur
Intensieve verpleging dagelijks
14.00-14.30 en van 19.00-19 30 uur
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinder,
zijn de bezoekuren als volot
Elke da*
14 15-15 00 uur
18.30-19.30 uur
Avond bezoekuur afdeling Verloskunde
18 00-19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
zoek wordt toeg<-staan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken
Bezoektijden Kinderldintek
Dagelijks
15 00-15 45 uur
18 30-1900 uur
Bezoektijden kindera/deling
Elke da*
14 15-15 00 uur
18 30-19 00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le cn 2e klas 11 11 30;
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamal-
deling 13.30-14 45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlu-g
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij h«-t in
formatiei i-ntrum Geluidshinder Schip-
tol (020-175000)
^COud^l lieui
26 augustus 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant
- Uit een drogen on gebruikten
put. bij den hoog van het Wes
terspoor. heeft de Panjsche po
litie negen misdadigers van de
gevaarlijkste soort te voor
schijn gebracht Eenige eenvou
dige lieden, die des nachts toe
vallig de eenzame plek gepas
seerd waren, hadden gemeend
bovennatuurlijke geluiden uit
den put te hooren opstijgen.
Doodeltjk verschrikt ga ven zij
van hunne bevinding kennis
aan den commissaris van poli
tie. die echter hunne meemng.
dat het daar ongetwijfeld moest
spoken met deelde en hij het
volle daglicht, onder begelei
ding van een talrijke t l| V.
nmrhf met den bCftCfl uit la<i
een onderzoek ter plaatse instel
de
- Een reken graag Engelsch be
lastingschuldige heeft bere
kend. dat de koningin een rer-
mogen bezit van 180 a UW mti
ll oen gulden Haar jaarhjksch
inkomen is bijna rijf mtlltoen.
waarvan zij de helft oplegt met
eene rente van 3 pet.
- Te Cardiff in Schotland heeft
de markies van Bute tn zijn uit
gestrekt park eetie grot>te thee-
partij gegeven aan al de schril-
kinderen Er waren zeker
20 000 kinderen, die ran zijne
gastvrijheid gebruik maakten
De rxj tafels was 5 Engelsche
mijlen lang. er werden 15 ton
koek en lekkernijen opgedischt
(een ton bcrat 1015 Nederland-
sche ponden) leder kind kreeg
bovendien een kop van aarde
werk met het u-ajwn van den
graaf van Dumfries er op Dit
alles geschiedde ter eere vau
den pasgeboren zoon en erfje
naam van den markies van Bu
te
Vijftig jaar geleden
- Het seizoen in de Zwitsersche
Alpen is dit jaar ongemeen
noodlottig geweest: er zijn f>>t
nu toe at bijna honderd onge
lukken met dnodehjken afloop
geweest. De hotelhouders r kla
gen steen en been tengevolge
van het aanhoudend slechte
meer (regen en rust) wordt het
m de hotels en pensions al leeg-
er en leeger