Gok voor goede doel
i - "7
O®
Nederland Oké99 hoogtepunt
Mr.v.d. Biesen en de miljoenen van de ALN
Donderdags
openhuis en koffie.
WOENSDAG 26 AUGUSTUS 1981
VARIA
PAGINA 17
Algemene Loterij Nederland
Recht spreken in naam der koningin is zijn be
roep. Mr. H. J. J. van den Biesen (62) doet dat al
23 jaar. President van de Almelose arrondisse
mentsrechtbank is hij sedert 1967. Van zijn
werk dringt slechts een fractie naar buiten
door, voornamelijk wanneer er een kort geding
is en hij met een uitspraak komt.
Nog minder is er bekend van wat hij in zijn vrije-
tijd doet. Nu gaat dat ook niemand wat aan,
maar Van den Biesen heeft n vorm van vrije
tijdsbesteding, waar miljoenen Nederlanders
mee te maken hebben. Hij is sedert de oprich
ting in 1970 penningmeester van de stichting
Algemene Loterij Nederland, een „onderne
ming" die vorig jaar bruto bijna 100 miljoen
gulden bijeen wist te brengen via de loterijen
„Uw gironummer is uw lotnummer" en „Uw
bankrekeningnummer is uw lotnummer".
De rechtbankpresident is wekelijks verscheidene
uren druk met de beslommeringen, die voort
vloeien uit het penningmeesterschap van de
stichting Algemene Loterij Nederland. Giganti
sche bedragen worden ingezameld en uitge
keerd, deels aan prijswinnaars en deels aan
fondsen. Gokken voor het goede doel, onder
„toezicht" van onder andere mr. H. J. J. van den
Biesen.
DEN HAAG - In het beschei
den bureautje van de Algeme
ne Loterij Nederland, aan de
Eisenhowerlaan in Den Haag.
kan de aanzwellende stroom
aanvragen om financiële hulp
uit de gewoonlijk welgevulde
loterijkassen nauwelijks nog
worden verwerkt. De stapel
^groeit met de dag. Een artikel
over de ALN in de krant
wordt erg op prijs gesteld, als
het maar niet al te veel een
wervend karakter heeft. Tien
tallen stichtingen, verenigin
gen en instellingen wenden
zich immers al tot de ALN om
hulp en wie weet zijn er nog
veel meer, die „hulpbehoe
vend" zijn.
Overal zijn immers geldzorgen
nu het geld schaars wordt en
gemeenten en rijk in het sub
sidiebeleid de nullijn hante
ren, soms zelfs subsidiekra
nen dichtdraaien. Wat doe je
als je als stichtingsbestuur
dringend geld nodig hebt
voor een sociaal, een cultureel
of een historisch project en in
eigen omgeving is niets meer
te halen? Landelijke fondsen
aanschrijven, instellingen
met grote vermogens uit lega
ten, verkoop van postzegels
en niet te vergeten loterijen.
„Fundraising heet dat met
Mr. Van den Biesen is penning
meester van zo'n fonds, van
de Algemene Loterij Neder
land. Niet zomaar een fonds,
maar een stichting die de be
langen behartigt van vijf in
stellingen die werkzaam zijn
op het gebied van maatschap
pelijk welzijn, volksgezond
heid en cultuur. Samen doen
ze via de ALN aan „fondswer
ving" en samen hebben ze een
fonds om geld te verdelen. El
ke trekking van de loterij le
vert weer meer geld op dan de
vorige. De goklust van het Ne
derlandse volk is niet te verza
digen en de vijf ALN-partners
varen er wel bij.
Het zijn vijf stichtingen: Julia-
nafonds (maatschappelijk
werk) en Prins Bernhard-
fonds („Bevordering van de
zelfwerkzaamheid van het
Nederlandse volk op het ge
bied van volksontwikkeling,
wetenschap, kunst, natuurbe
houd en andere tot de Neder
landse cultuur te rekenen ge
bieden"), Katholieke Noden
(wijk- en parochieopbouw
vorming en educatie), Fond
senwerving Militaire Oorlogs
slachtoffers en Fondsenwer
ving Volksgezondheid, welke
organisatie de belangen be
hartigt van allerlei instellin
gen die op het terrein van de
volksgezondheid werkzaam
zyn.
Ze hebben alle vijf veel geld no
dig voor nuttige en belangrij
ke zaken. Via de loterijen voor
girohouders en houders van
bankrekeningnummers komt
dat geld de laatste jaren moei
teloos binnen.
Met de Stichting Katholieke
Noden is het eigenlijk alle
maal begonnen. Deze organi
satie zorgde met hulp van de
KRO voor de zogenaamde
SUS-acties (Sla Uw Slag). La
ter kwamen er andere uegun-
stigden bij. In 1961 kwam er
een Stichting Uitvoeringsor
gaan Financiële Acties (SU-
FA), die jaarlijks grote natio
nale loterijen ging organise
ren. Op advies van een Stich
ting Centraal Overleg Fond
senwervingsacties ontstond
daaruit de ALN, welk bureau
de loterij runt. In het eerste
jaar, 1971, waren er 90.000
„gokkers" onder de girohou
ders, nu zijn het er bijna an
derhalf miljoen.
Verzadigingspunt
Mr. H. J. J. van den Biesen
Biesen. „Maar het aantal deel
nemers aan de loterij voor
bankrekeninghouders groeit
nog steeds. Die is er pas sinds
1978".
Van hetgeen er binnenkomt
gaat natuurlijk wel wat af
voordat de participerende
fondsen hun aandeel kunnen
incasseren. In de eerste plaats
het prijzengeld, maar ook de
kosten voor het bureau (SU-
FA in Rotterdam) dat de tech
nische uitvoering van de lote
rijen in handen heeft.
die jaarlijks kan verschillen
en die de goedkeuring be
hoeft van de minister van jus
titie. Tenslotte gaat het hier
om „kansspelen" en daar wil
deze minister wel wat over te
zeggen hebben.
Bestuur
Het elf man sterke ALN-
bestuur, bestaande uit vijf
maal twee leden die door de
vijf fondsen zijn aangewezen
(Van den Biesen is ook pen
ningmeester van het Konin
gin Julianafonds) plus een
door de leden gekozen voor
zitter, de Haagse oud-
korpschef van politie, J.H.A.
K. Gualthérie van Weezel. be
moeit zich niet met hetgeen
de fondsen doen met hun lo-
terij-opbretigsten. ..Maar tien
procent van hetgeen er netto
binnenkomt (Md DttU een
speciaal fonds, waar wij als
ALN-bestuur over mogen be
schikken". aldus Van den
Biesen. „Vorig jaar hadden
we zo zes miljoen gulden te
verdelen".
Via dit fonds kan de ALN pro
jecten en activiteiten steunen,
die buiten het werkterrein
van de vyf ALN-partners val-
Door
Jan van Kooi
len, een enkele keer ook in het
buitenland als CTMO rclati- |g
met Nederland. ..Ik was vorig
jaar in Indonesië", aldus Van
den Biesen. ..en daar kwam ik
toen het meest gruwelijke te
gen wat ik ooit heb gezien:
een tehuis voor meervoudig
gehandicapte kinderen. Die
leefden in buitengewoon be
roerde omstandigheden.
Daar hebben we als ALN ze
ven ton voor uitgetrokken,
waarvan ze een nieuw onder
komen kunnen bouwen".
Plaatselijke doeleinden komen
niet voor steun in aanmerking
en zo zijn er wel meer criteria.
Politieke organisaties vallen
er ook buiten. Voornamelijk
landelijke projecten worden
gesteund.
Nationaal belang
De lijst van gesteunde instellin
gen is niet openbaar, maar
een aantal mag wel bekend
worden Mens en Samenle
ving. Anne Frankstichting,
Stichting Energie Anders
Zeilen Gehandicapten, IKV.
Nederlandse Brandwonden
stichting. Maatschappij tot
Redding van Drenkelingen
en Landelijk Werkverband
Huisvestingsnood
„We doen er soms heel aardige
dingen mee", vindt Van den
Biesen. „Kosten voor het bu
reau van het fonds zijn er nau
welijks, 25.000 per jaar Het
aantal aanvragen neemt hand
over hand toe Bg het Juliana
fonds is dat net zo en het geldt
ook bij het Anton Jurg<ns-
fonds waar ik adviseur van
ben en dat op sociaal-
charitatief terrein werkzaam
paarden koersen Staatsloterij
casino's, bingo-avonden,
paardenkocrsen Duitse lot
to. ALN - Nederland gokt bg
het leven. De controle op al
die kansspelen is streng, zo
dat profiteurs geen kans krg-
gen en de prijzen naar recht
en billijkheid worden toege
kend. De meeste deelnemers
winnen natuurlijk niets, maar
verwijten zijn onterecht, want
steeds meer is het de anonie
me computer die voorde trek
king verantwoordelijk is - al
is het bij loterijen formeel een
notaris die de trekking ver
richt.
Waardevolle initiatieven van
tientallen particuliere organi
saties krijgen een kans door
dit gelegaliseerde gokken.
Het feit, dat de fiscus 25 pro
cent kansspelbelasting m< M
seert bij pnjzen boven de 1000
gulden, toont bovendien aan
dat elke grote loterij in wezen
een nationaal belang is.
ROTTERDAM - De nationale ge
zondheidsactie „Nederland Ok"
bereikt zaterdag haar hoogte
punt met een negen dagen du
rende, spectaculaire „gezond-
heidsbeurs" in vier hallen van
het Ahoy'-complex. Daar is een
keur aan voorlichting op gezond
heidsgebied te vinden, maar men
kan er ook meedoen aan goede
bewegingsactiviteiten om de ei
gen fitheid te testen en te verbe
teren waar nodig.
Al bijna een jaar lang is „Neder
land Ok" aan de gang. In vele
plaatsen heeft men daar wat van
gemerkt, want er zijn ruim 150
comits die alle mogelijke sportie-
Natuurlijk bent u elke dag
welkom in onze zaak.
Maar donderdag middag nemen we
extra tijd om onze schitterende
bontkollektie te showen.
Gezellig, met een kopje koffie,
genieten van bontmode
best. Vrijblijvend,
natuurlijk].
Hoogstraat 5 Gouda. Tel. 01820-14138.
Donkersteeg 3 Leiden. Tel. 071-121406.
ve activiteiten op touw zetten.
Ook in die plaatselijke acties
komt het hoogtepunt in de ko
mende week. Dan zijn er niet
minder dan 250 evenementen,
variërend van fiets- en wandel
tochten tot fancy-fairs en sport-
demonstraties, te beleven.
„Plezier.hebben in eigen gezond
heid", dat streeft kort gezegd on
ze actie na, aldus voorzitter P.J.
Geerlings van de organiserende
stichting „Nederland Oké". Op
de beurs kan men zich laten
voorliohten over wat een gezon
de levenswijze bevordert, maar
men kan er ook gezond mee
doen. „Zo ook streven we ernaar
bij een breed publiek te bewerk
stelligen dat men zich beter en
gelukkiger voelt".
„Het is van groot belang, dat men
sen weer leren zich voor elkaar
verantwoordelijk te voelen. Maar
verantwoordelijkheid opbren
gen voor een ander kan niet als je
niet voldoende verantwoorde
lijkheid voor jezelf en je eigen ge
zondheid kunt opbrengen. Ne
derland Oké probeert de mensen
via kleinschalige groepen weer
bij elkaar te brengen en de zelf
zorg en de zorg voor elkaar te sti
muleren".
Permanente actie
peerlings, zijn medebestuursleden
en een flinke staf medewerkers
onder leiding van directeur W
Niezing zijn al meer dan een jaar
met de actie bezig. Ook na de ko
mende „nationale gezondheids-
week en de gezondheidsbeurs"
gaan ze daarmee door. Het idee,
geboren tijdens een bijeenkomst
van ziekenfondsbestuurders, en
van een naam voorzien door
„ideeënman" Hans Ferrée bleek
aan te slaan. Het streven naar een
mentaliteitsverandering wordt
daarom permanent.
Men zal van „Nederland Ok" blij
ven horen en zien dank zij de
plaatselijke comits en de rood
wit-blauwe dubbeldeksbussen,
die door het land rijden met
voorlichtingsmateriaal, ook via
stands op tentoonstellingen. In
het bijzonder gaat men zich nu
richten op scholen (lessen „ge
zondheidspreventie") en bedrij
ven (verantwoorde voeding in de
kantines).
Eerst komt nu de „nationale ge
zondheidsbeurs", waarvan men
hoopt dat die tienduizenden naar
de Ahoy'-hallen zal trekken. Ko
ningin Beatrix zal haar landge
noten zaterdag bij de opening
het voorbeeld geven door haar
belangstelling voor een gezonde
leefwijze.
Veel spektakel
Zaterdag zendt de KRO de „Neder
land Ok-show" uit; de NOS komt
volgende week elke dag met een
speciale uitzending van het pro
gramma „Artsenij". De organisa
toren bleken zelfs bereid de NOS
f 75.000 bij te dragen om betere
opname- en zendfaciliteiten te
bewerkstelligen. Het is een post
op een totaalbudget van drie mil
joen, opgebracht door de over
heid en de ziektekostenverzeke-
Om het totale spektakel goed te
kunnen beoordelen, moet men
het zelf beleven. De ruim hon
derd exposanten (zowel gezond
heidsorganisaties als overheids
instanties en bedrijven) doen
hun best het publiek „een plezie
rige kijk op gezondheid" te ge
ven. De Rotterdamse dienst
sport en recreatie zet tachtig ver
schillende activiteiten op touw
(van dansen, via jazzballet, tot
jeu de boules en fietsen), aan de
meeste kan de bezoeker deelne-
„Een echte doe-beurs" dus. stellen
de organisatoren, waarop stel
ling wordt genomen tegen de
verwerpelijke gedachte dat ziek
worden iets onafwendoaars is,
waar je machteloos tegenover
staat.
Meer vrouwen
in Wereldraad
De Wereldraad van Kerken gaat
van 1983 af een gelijke vertegen
woordiging van mannen en
vrouwen in alle besluitvormen
de en adviserende organen na
streven.
Het centrale comité (in de Oost-
duitse stad Dresden bijeen) be
sloot daartoe na een lang, soms
verwarrend en zelfs verhit de
bat. In 1983 wordt de zesde alge
mene vergadering (assemblee)
van de Wereldraad gehouden.
De vertegenwoordigers van de
oosters-orthodoxe kerken, die
zich tot het laatst heftig tegen
het besluit hadden verzet, wei
gerden een stem uit te brengen.
Zij vinden, dat deze kwestie
kanten heeft die strijdig zijn
met de Schrift en de traditie die
binnen de orthodoxie gezag
heeft.
Vrouwen die in de Wereldraad ac
tief zijn noemden deze ontwik
keling een 'belangrijke door
braak'. Secretaris-generaal Pot
ter zei, dat het centrale comité
voor de keuze stond: loyaliteit
deel van de lid-kerken
óf a
veel i
die de gelijkwaardigheid van
vrouwen en mannen in het werk
van de Wereldraad tot uitdruk
king willen brengen.
Het centrale comité hield zich ook
nog met andere zaken bezig. In
een verklaring protesteert het
scherp tegen de neutronenbom.
"Dit wapen betekent een enor
me bedreiging, omdat de moge
lijkheid van een kernoorlog,
ook in de derde wereld, daar
door dichterbij komt. Steun
wordt betuigd aan nationale
vredesbewegingen.
De lid-kerken worden opgeroepen
mee te werken aan een striktere
naleving van de fundamentele
rechten van de mens. "Dat be
helst onder meer, dat iedere
staatsburger het recht heeft in
zijn land te blijven, het te verla
ten en er terug te keren".
Het centrale comité besteedde
verder aandacht aan het
groeiende aantal vluchtelingen
in de wereld. In Afrika alleen
zijn er al vijf miljoen. Twee mil
joen vluchtelingen uit Afgha
nistan hebben onderdak gevon
den in Pakistan. Volgens de We
reldraad versterkt het vluchte
lingenprobleem racistische en
etnische vooroordelen.
Protest
Verscheidene Amerikaanse
kerkgenootschappen reageren
positief op de suggestie van de
rooms-katholieke aartsbis
schop van Seattle, mgr. Ra-
mond Hunthausen. om uit pro
test tegen de voortgaande kern
bewapening eenzijdige ontwa
pening te bepleiten en ook maar
vijftig procent van de belasting
te betalen. De aartsbisschop
hield een toespraak voor de lu
therse synode in het noordwes
ten van de Verenigde Staten. In
lutherse, methodistische en
presbyteriaanse kringen vindt
de gedachte van Hunthausen al
weerklank. Ook rooms-katho-
lieke pastores juichen de sug
gestie toe.
Hunthausen zei letterlijk: "Er
wordt gezegd, dat tegenover het
goddeloze communisme eenzij
dige ontwapening gekkenwerk
is. Maar als ik de kernbewape
ning bekijk, dan vind ik dié god
deloos en allesbehalve verstan
dig. Onze bereidheid om het Ir
ven op aarde voor de veiligheid
van Amerika te verwoesten is
de wortel van vele verschrikke
lijke gebeurtenissen in ons
land".
Luther. Onder voorzitterschap
van de Oostduitse president dr.
Erich Honecker is in Oost Duits
land een comité van burgers op
gericht ter herdenking van de re
formator Maarten Luther, die in
1983 vijfhonderd jaar geleden te
Eisleben werd geboren. Het co
mité omvat vrijwel alle sectoren
van de samenleving. De kerken
zijn er geen lid van. maar zijn wel
als 'waarnemers' uitgenodigd
Het comité werd opgericht nadat
de Bond van Evangelische Ker
ken een eigen commissie voor de
Luther-herdenking had ge
vormd. Deze stelt zich ten doel,
een juist beeld van Luther te ge
ven, ontdaan van het 'stof der
I n en aan te sporen tot we
tenschappelijk en theologisch
verantwoord onderzoek naar de
persoon van Luther, zgn denken
en handelen.
Bewaking
Herdershonden. De bewaking in
en rond het buitenverblijf van de
paus is aanzienlijk verscherpt. Er
zijn negen Duitse herdershon
den ingezet om mensen op een
afstand te houden Zc zijn ge
traind op een politieschool. Als
de paus een wandeling maakt,
onderhouden de begeleiders van
de honden onderling contact via
een walkie-talkie.
Brroepingswerk. Hervormde
Kerk: aangenomen naar 's Gra-
venzande J van Woerden Rotter
dam-Del fsha ven Gereformeer
de Kerken: beroepen te Leek
(Gr J W. Gcnuit Delft, aangeno
men naar Stad aan 't Haringvliet
kandidaat J. Hage aldaar
Christelijke Gereformeerde
Kerken: bedankt voor Nieuw-
poort B de Romph Vlaardingen.
Prof. dr. W. li. Vclcma, llOOglt
raar ethiek aan de theologsichc
hogeschool van de Christelijke
Gereformeerde Kerken in A pel
doorn, is op een vergadering in
Sioux Center (Ver. Staten) geko
zen tot lid van de Internationale
Raad ter bevordering van het
Christelijk Hoger Onderwijs Hg
weet nog niet. of hg dit aan
neemt Eerst wil hg overleg ple
gen met het curatorium en de se
naat van de Apeldoornse hoge
school.
