Worden kinderen die vragen overgeslagen? LEZERS SCHRIJVEN ITERDAG 22 AUGUSTUS 1981 Mi erkenning van het reeht van longeren om zelf hulp in te roe- jen'. Met die gewichtige consta- ;ering reageerde het Jongeren kdvies Centrum in Groningen )p 22 juli op de vrijspraak in ►en kort geding, dat de moeder ran een 14-jarig meisje tegen tiet JAC had aangespannen, foor het eerst had een rechter Uitgesproken dal een - van huis Weggelopen tiener niet zo maar als 'eigendom' van de ou ders kan worden gezien. Van hem mocht het meisje best bij stand zoeken bij het JAC. dat de geeiste dwangsom dan ook niet kreeg opgelegd.Nog geen twee weken later kwam een rechter in Breda tot het vonnis van 650 gulden boete, na een eis van twee weken celstraf voorwaar delijk. in een soortgelijke rechtszaak tegen een JAC-mede- werker. mij acnue het 'verber gen* van een 14-jarige jongen, weggelopen uit het Groningse tehuis 't Poortje, wel laakbaar. Twee volstrekt tegenstrijdige uit spraken. Niet bevorderlijk voor het vertrouwen in de recht spraak, maar er is een verkla ring. De Groningse rechter liep vooruit op een wet die het recht om als jongere, weggelopen van huis of tuchtschool, zelfstandig bij een hulpverlener aan te kloppen gaat regelen. Het krijgt defini tief zijn beslag als de Eerste Ka mer instemt met een door de parlementariërs Hein Roethof en Ineke Haas-Berger «beiden PvdA) ingediende wetswijzi ging. Dan zijn instellingen als het JAC niet langer verplicht om weggelopen kinderen, als zij voor hulp aankloppen, zonder pardon weer 'als een postpak ketje' (Roethof» terug te sturen of aan de politie over te dragen. De Bredase rechter baseerde zich kennelijk nog op de oude wets* regels. Hij maakte in elk geval duidelijk vooralsnog weinig boodschap te hebben aan de door een kamermeerderheid van VVD en PvdA gesteunde ideeen van Roethof en Haas- Berger. Tesamen met een aantal eerdere wetswijzigingen - rechten voor de minderjarige bij adoptie <1979) en echtscheiding (1981) - vormt hel jongerenrecht op hulpverlening de inleiding van een volledige herziening van het kinderrecht. Een omstreden ontwikkeling, zoals blijkt uit de tegenstrijdige uitspraken en uit de verdeeldheid binnen het par lement. Want de toekenning van dat recht is jarenlang opgehou den door de christelijke partij en en voormalig minister van justitie Van Agt.Is Nederland echt op weg naar een samenle ving waarin minderjarigen Voor zichzelf op mogen komen of blijft het uiteindelijk toch zo dat kinderen die vragen worden overgeslagen? EZU1N1GINGSTERREUR - MILJOEN GEROOFD' ën van de groepen die het zwaarst gepakt worden door de bezuinigingen zijn de kmderbe- 'pchernungsjongeren. Voor 1981 rnoet er met minder dan 22 mil- wen gulden worden bezuinigd. En dat. terwijl er in de afgelopen jaren ook al tientallen miljoenen guldens weggehaald zijn bij de kinderbescherming.' ETTEN DE OORLOG VER KLAARD' ie BM heeft in de afgelopen weken de Heldring Stichtingen in Zet ten de oorlog verklaard. We eisen dat het bestuur onmiddellijk ver dwijnt. dut psychiater, 'kwakzal ver'. Finkensieper wordt ontsla gen en dat de belangen van de bewoners nu eindelijk eens op de eerste plaats komen te staan.' og enkele voorbeelden? 'Haars en VVD naaien BM'. 'wonen voor jongeren kraken', 'Kin- derbeschermingsbeleid wan beleid'. Het zijn zonder uitzonde ring strijdkreten van de Belan genvereniging Minderjarigen. Net tien jaar oud, heeft de BM zich steeds meer geprofileerd door een agressieve benadering van al wat het. gezag' en het 'ka pitalisme' vertegenwoordigt. Be zettingen van kindertehuizen, tips voor toekomstige) krakers en het deponeren van een emmer 'stront' op de stoep van de wei nig geliefde staatsecretaris Haars i van justitie getuigen daarvan. De zich graag vakbond noemende belangenvereniging geeft in het mei-nummer van de 'BM-krant' blijk van het besef dat 'sommi gen zullen zeggen: tien jaar BM is hetzelfde als tien jaar relschop- pen'. Maar een getuigenis van deemoed is dat zeker niet. Want: 'Die mensen kijken dan alleen naar de buitenkant. Meestal zijn harde acties de enige weg tot echte veranderingen. Tenslotte hebben (tehuis)jongeren nog al tijd weinig rechten en veel plich ten en beslissen anderen over hun leven en toekomst.' rerklaarbaar is de agressieve op stelling van de BM inderdaad. Want één ding is duidelijk, het gaat hier bij de erkenning van jongerenrechten om de eerste re- Igels op een blad dat (te?) lang on beschreven is gebleven. In al die jaren dat de jeugd in Nederland veranderde, bleef de recht^posi- I tie van de minderjarige wat zij was: die van een onmondige, die geen stap kan doen zonder de in stemming van pa, ma of voogd. 'oegegever.: er zijn in Nederland al jaren wetten die kinderen be schermen tegen uitbuiting, mis handeling of 'vieze mannen'. Er zijn wetten, die een onderdak, een opleiding en medische zorg waarborgen voor ieder kind. Maar werkelijke rechten lever den al die wetten de minderjari ge niet op. Feitelijk houden ze zelfs geboden (verplicht naar school gaan) of verboden (niet mogen werken) in. Ivenmin valt te ontkennen dat er veel tot stand is gekomen op jon- gerengebied sinds dc oVerheid in 1915 de aanzet gaf tot een jeugd beleid rnet de installering van een commissie die tot taak had onderzoek te verrichten 'omtrent hetgeen hier te lande reeds ge schiedt in het belang van de ont wikkeling der jeugdige perso nen'. Er zijn club- en buurthui- de straathoekwer ker heeft zijn intrede gedaan, de jeugdsport heeft een enorme vlucht genomen, de benadering van de (schooDjeugd is volwasse- ner geworden. In wezen echter niets nieuws onder de zon. want onderwijs was er een eeuw gele den ook al. evenals de eerste jeugdorganisatie (het in 1853 op gerichte Nederlandsch Jonge lingsverbond. heden ten dage YMCA-Nederland gehetenX Driekwart eeuw jeugdbeleid heeft de jeugd geen eigen rechten op geleverd. anders dan via de ou ders. Wie het wetboek er op na slaat komt tot die conclusie. Daardoor is de minderjarige, die op steeds jongere leeftijd sexueel 'rijp' wordt, zelfstandigheid zoekt en inspraak verlangt, het vaderlandse rechtsstelsel met zijn strikte scheidslijn tussen meerder- en minderjarigheid meer en meer als een keurslijf gaan beschouwen Eén lijn Dat daar nu. in het tijdperk van so ciologen en psychologen, veran dering in komt zal geen verba zing wekken. De minderjarige krijgt zijn erkenning, zijn rech ten. Neem het Werkverband In tegratie Jeugdwelzijnswerk Ne derland (Wijn) in Utrecht, door de Belangenvereniging van Min derjarigen op 'éen lijn gesteld met de directies van kindertehui zen. Op één lijn met de vijand dus, want wat de werkgevers zijn voor de FNV, dat is het Wijn voor de BM: de natuurlijke tegenstan der. Merkwaardigerwijs lijkt die natuurlijke tegenstander zich steeds meer te ontpoppen als een medestander van de minderjari gen. Gelijk een werkgever die meer inspraak voor zijn werkne mers verlangt, vertaalt het Wijn menige eis van de BM in een al gemene wenselijkheid. Zo liet het Wijn in 1977 een rapport 'con sequenties verlaging rneerderja- ngheidsgrens' het levenslicht zien, omdat deze overkoepelen de organisatie vindt dat een ver laging van die grens van 21 naar 18 jaar te lang op zich laat wach ten. Ook verscheen zeer onlangs (in april) nog een rapport over 'toekomstig jeugd (bescher- mings-)recht, waarin het Wijn aandringt op algehele herziening van de ouderlijke macht en de positie van de minderjarige (die in beginsel dezelfde rechten moet krijgen als de meerderjari ge). Een rapport dat in mei van dit jaar werd gevolgd door een voorstel om een klachtrecht in te voeren voor jongeren die zijn toegewezen aan een voogd of een tehuis. Allemaal voorstellen en wensen die rechtstreeks in het verlengde liggen van hetgeen de Belangenvereniging Minderjari gen eist. Het Wijn is bovendien overgegaan tot erkenning van de BM. Die erkenning kwam er een jaar geleden en werd meteen be zegeld met een overeenkomst die de BM in staat stelt zich tot haar (potentiële) leden in de te huizen te wenden en die haar recht geeft op informatie uit die tehuizen. Successen zijn er dus voor de min derjarigen: de toekenning van ei gen rechten bij adoptie en echt scheiding van de ouders, een klachtrecht, een recht om zelf standig hulp aan te vragen, de er kenning van een eigen vakbond. Kinderen die vragen krijgen dus toch hun zin. Maar dat wil niet zeggen dat de BM en het Wijn en de BM samen verder marcheren. Want de tegenstelling mag dan ten dele schijn zijn, verdwenen is ze niet. Het Wijn erkent jonge renrechten niet omdat jongeren er om vragen, maar omdat die er kenning wenselijk wordt geacht uit 'opvoedkundig oogpunt'. Het Wijn komt pas tot een conclusie als dat, op grond van gedegen rapporten en adviezen van ge zaghebbende academici, volko men verantwoord blijkt. Het is dan ook zeker niet zo dat met de wijziging van rechtsre gels de weg is ingeslagen naar een situatie waarin iedere (jeug dige) Nederlander zelf maar moet bepalen wat hij doet of laat, met alle mogelijke problemen van dien. Alles behalve dat. Eer der nog moet het toekennen van rechten aan jongeren worden ge zien als een verdedigingsactie van een verzorgingsstaat, die toe geeft dat Het Gezin alleen de pro blemen niet meer aankan: maat regelen als 'zonder eten naar bed' en een simpele draai om de oren missen steeds meer hun uitwer king en dus moet er naar andere middelen worden gezocht om de jeugd in het gareel te houden. Te meer omdat met een groeiende- werkloosheid en een toenemend druggebruik de problemen al leen maar toenemen. Het erkennen van rechten kan pro blemen oplossen. Een fraai voor beeld van die gedachtengang is te vinden in de erkenning van het eigen recht op hulpverlening voor weggelopen jongeren. Dat recht wordt gezien als een voor waarde om. tot een betere hulp verlening te komen. Waarom? Omdat in de bestaande situatie hulp aan weggelopen jongeren alleen kan worden verleend op grond van het strafrecht. Dat be tekent inschakeling van de kin derrechter en de kinderbescher ming en dat is een omslachtige en impopulaire zaak. Nu is het vaak zo dat de kinderbescher ming pas ingrijpt als een kind nooit op school verschijnt en re gelmatig op het politiebureau te recht komt. Vervolgens wordt zoon- of dochterlief zelf van het ene tehuis naar het andere ge zeuld ter observatie, terwijl bij het achterblijvende gezin even eens een legertje psychologen en maatschappelijk werkers op be zoek komt om schedels te lich ten, drankflessen te tellen en het sexuele leven bloot te leggen. Aan de hand van een fraai over zicht wordt uiteindelijk door een bureaudeskundige bepaald wat de beste 'oplossing' is. Tekort Het resultaat is dat de hulpverle ning eenvoudig tekort schiet. Het paard wordt vaak achter de- wagen gespannen en voor veel kinderen wordt gewoon geen hulp gezocht, laat staan dat ze er zelf om vragen. De koppeling aan het strafrecht en de even on persoonlijke als niet zelden bru tale benadering vormen een re den om de hulpverlening buiten de deur te houden, hetgeen ook nog eens de tegenstellingen ver scherpt. Want een rijke pa, die zijn rebellerende zoon of dochter nog altijd naar een streng inter naat kan sturen, is daarbij in het voordeel boven het gezin dat van een uitkering rond moet komen. De hulpverlcning-oude-stijl te kent de jongeren en de gezinnen die er mee te maken krijgen. Er zijn buiten het gegeven dat er in de huidige situatie met mensen (kinderen) wordt gesold meer re denen om de hulpverlening uit het strafrecht te halen. Het - in eerste instantie - uitschakelen van de kinderrechter wordt ge zien als een voorwaarde om, uit eindelijk, tot een betere samenle ving te komen. Maar met het erkennen van jeug drechten alleen is nog niets op gelost. Want wie bijvoorbeeld een jongerenrecht op zelfstandi ge huisvesting erkent, dient ook te zorgen voor woonruimte. En om het voorbeeld van de hulp verlening te blijven volgen: daar geldt precies hetzekle Deze ont wikkeling kan alleen een gunsti ge worden genoemd als op de nood- en probleemsituaties op een andere manier wordt inge gaan', zo luidt de beleidsvisie van het Wijn op de vernieuwing van de hulpverlening. De hulp verlening dient, in de ogen van het Wijn, zo te worden opge bouwd. dat de problemen tijdig worden ontdekt. Dat houdt in dat de hulpverlening moet wor den aangereikt (wat onvriendelij ker: opgedrongen), want mensen met problemen staan bepaald niet direct op de stoep van het Jongeren Advies Centrum, het Medisch Opvoedkundig Bureau of de Sociaal Pedagogische Dienst. Het meest schrijnende voorbeeld daarvan is te vinden in de grote steden, waar de het probleem van dejeugdprostititie. in combi natie met verslaving aan heroïne, verontrustende vormen heeft aangenomen. Een onlangs uitge bracht rapport van de Werk groep Prostitutie Amsterdam, die zich heeft gebogen over de hulpverleningsmogelijkheden voor de soms zeer jonge 'heroine- hoeren', maakt melding van zo'n duizend jongeren in Nederland (van wie ongeveer honderd jon gens en de rest meisjes) die de prostitutie bedrijven, meestal om aan heroïne te kunnen ko men. Binnen het geheel van de verslavingsproblemen in Neder land vormt dit nog eens een pro bleem apart, omdat jeugd prosti tutie vaak gepaard gaat met ge slachtsziekten. Dat maaktde hulpverlening al moeilyk, maar wat de bestriding van het-pro bleem bona onmogelijk maakt is dat de verslaving leidt tot totale onverschilligheid die het vragen om hulp uitsluit. Die hulp wordt dan pas verleend als de verslaaf de na complete instorting in het ziekenhuis beland en dan nog le vert die hulp in de meeste geval len niets op doordat de jongere na zijn herstel en ontwenning weer in het oude kringetje te recht komt. Omdat, volgens de werkgroep, de begeleiding niet lang genoeg kan worden doorge zet. Om dan hulp aan te kunnen reiken, is (alweer volgens het Wijn) 'in tensief Samenspel' nodig tussen hulpverleners. onderwijzers, huisartsen, kinderpolitie, jeugd- en jongerenwerkers en anderen die vaak met problemen van jon geren worden geconfronteerd. En dat vereist op z'n minst een flinke uitbreiding van het leger tje hulpverleners. Kortom, er is geld nodig. Veel geld. Geld dat er niet is. Want de bezuinigings- woede van- een met tekorten kampende natie treft niet in de laatste plaats het welzijnswerk. Het aantrekken van hulpverle ners door adviesbureaus is door een personeelsstop geblokkeerd en ook de kinderbescherming heeft vrijwel geen geld voor vrij willige hulpverlening. Gevolg is dat de begeleiding van vrijwillig uit huis geplaatste jongeren vol gens het Wyn nu al 'ernstig* te r laat. Bezuinigingen dus. Zij geven hen, die minderjarigen liever onder de vleugels van het (ouderlijk) gezag houden, een sterk wapen in handen en vormen daarmee de grootste bedreiging voor de huidige ontwikkeling naar meer jongerenrechten Dan maar geen rechten? Het lijkt een voor de hand liggende oplossing in een tijd waarin alles minder moet. De vraag blijft dan wie uiteindelijk het kind van de rekening wordt. Tenslotte kan het toekennen van een aantal van die rechten niet meer als een luxe worden be schouwd. L - -v' Het plaatsen van brieven van lezers betekent niet dat de - redactie de daarin weergegeven mening onderschrijft. Brieven kunnen van redactiewege worden ingekort. Van Agt (3) Het merendeel van ons volk zal zo langzamerhand de buik vol heb ben van de politiek in dit landje. Na eénentachtig dagen onder handelen zijn we uiteindehjk weer terug op het punt waar we begonnen zijn. En dat terwijl we snel een kabinet nodig hebben, een kabinet dat kan rekenen op een brede maatschappelijke steun. Een kabinet ook, dat op gescheept gaat worden met een groeiend aantal werklozen en een economische crisis. In mei begonnen twee informateurs van CDA-huize met de totstandko ming van een kabinet, dat zou kunnen rekenen op 109 van de 150 zetels in de Tweede Kamer. I Na lang en moeizaam onderhan delen leek er overeenstemming te zyn bereikt tussen van Agt, den Uyl en Terlouw. Deze drie j heren zouden het op dat moment I bereikte akkoord gaan verdedi- gen in de fracties, ook de heer I van Agt dus. Inmiddels is één ding wel duidelyk: Van Agt blijkt de kiezerswil aan z'n laars i te lappen en wil helemaal niet re geren met de PvdA. Na het ja I mits...van de CDA-fractic in juli hebben zowel D'66 als ook de PvdA steeds concessies gedaan aan het CDA. Het uiteindelijke resultaat lijkt door de CDA-frac- tie te worden aanvaard, maar dan komt van Agt met z'n joker op de proppen: Ik stop op als dit kabi net er toch komt! De CDA-fractie vindt Van Agt bhjkbaar belang rijker dan het landsbelang en dat is een kwalijke zaak. Het is wel licht een kleine geruststelling voor Den Uyl en Terlouw, dat twaalf CDA-fractieleden het beoogde kabinet ook zonder Van Agt wel willen en dat deze twaalf uit alle "bloedgroepen'' van het CDA afkomstig zijn. Oud-CDA- senator de Gaav Fortman stelde dinsdagavond in KRO Brand punt terecht dat de CDA-fractie "op de rand van wat naar politie ke zeden in een kabinetsformatie nog mogelijk is" balanceerde. Deze twaalf CDA-fractieleden hebben dit heel goed begrepen. Zesendertig fractieleden echter niet, en dat is heel jammer. J.H. Bink Jan Paetsplein 7 Leiden Gebakkelei Bij deze reageer ik op het artikel "gebakkelei (2)" in de Leidse stadsrubriek van deze krant d.d. vrijdag 14.8.81. De heer Kam- phues vindt dat de werkende jongeren niet thuishoren in de mensa, terwijl hij heel goed weet hoe die groep (onder) betaald wordt. Als grote jongen in de Leidse horeca weet hij drommels goed dat je onder een tientje nooit klaar bent. Een kopje koffie na het eten lust iedereen wel, niet waar? In de mensa ben je voor vijf piek klaar inclusief drankje, er is altijd plaats en je hoeft er niet te wachten op je eten. En dit zijn dingen waar hy toch niet aan kan tippen. Hot is trou wens belachelijk dat de studen- tenfaciliteiten in deze tijd nog niet algemeen toegankelijk zijn B. Reten nk Vaartkade 12 Leiden Mayrhofen Diep geschokt ben ik na het lezen van de verklaring de heer Felder- hoff van NRV-Holiday. Dat een directeur van een oude gerenom meerde reisvereniging besluit om zijn reizen naar het vakan tieoord Mayrhofen te willen voortzetten is mijns inziens laak baar. Maar dat valt geheel onder zijn verantwoording. Dat hij echter de onzindelijke ver gelijking maakt tussen het moedwillig uitmoorden van een volk, waaraan de ex-SS-burge- meester van Mayrhofen zich, met zovele anderen, heeft schuldig gemaakt en het verdedigen van de staat Israel van haar veilig heid en hiermee haar bestaan is voor mij zeer kwetsend en ontoe laatbaar. A.E.Cohn Klaproos 36. LEIDEN Kattiks Geachte leden van het Laisdag- blad, U, skrijft nou wel enkele kattikse woarden op, maer dat klopt toch niet mit de werkelikhait. Jullie skrijven Lalden, maar zo is het niet. Wij zeggen het veul an ders. en zeggen Laije Torrement hoor je niet meer dat is uit de spraek verdwenen, maar voor windzak is windbuil in de plaes e komme. en dollekoap hoar je nog veul. en Enkelt geld wordt oak nog veul gebruikt Blauw word oak niet als Blew uitgedrukt, maer Blauew zeggen wij, en een boek, word Bouk, en een koekje, word als koukje uitgesproken maar er zijn al heel wat woorden uit de kattikker tael verdwenen, en dat gaet gestaeg deur, want ik ben nou in de zastig, en ben ook al een hele hoap woarden kwait, om dat ze niet meer zo worden gebezigt, en dan verval je van zelf in de moderne spraak, en ik heb ook me n skooltait op een moderne skool deur e brocht, dus daer je Nederlands praeten, en gien Kattiks dat was ur niet bij. het is wel jammer Want als al die dialekten verdwijnen, gaet ur toch een brokje volklore verlo ren, en dat is jammer De auwe generaesie gaet ur haelemael uit en dc nieuwe generaesie gaet ur ankomme. ik ben benieuwd wat zei dat worden niemand die dat weet. O. jae dat was ik temet vergeten Scheveningen, is in het kattiks Skcvcling. Noordwijk is Noard- tug, IJmuiden is Umuye En dan nog wat. ik pas een paar andere byvoorbeeld skoen. dan word dat ik paseen paerao- reikpastie. G. de Jong, Hoogstraat 1, Katwijk. Rudolf Steiner Ten aanzien van het artikel "Loka lenstryd duurt voort" 18 aug. jl is het wel nodig enir,< n ctificatu aan te brengen Het is niet alleen belangryk om informatie by dc juiste personen te betrekken maar men moet deze ook nog kunnen begrypen Dat is blyk- baar niet gebeurd Er was één Rudolf Steinerschool te Leiden en éen Rudolf Stei- nerkleuterschool te Voorscho ten. Ten gevolge van de grote toeloop van leerlingen werd eni ge jaren geleden tot verdubbe ling van de lagere school beslo ten. die resulteerde in een dépen dance in de Obrechtstraat Deze dépendance zou te zijner tyd een aparte school worden en naar Leiden-noord verhuizen. Daarbij werd ook een kleuter school-noord opgericht. die thans drie lokalen nodig heefi In mei 1980 kreeg de genoemde dé pendance zelfstandigheid en werd dus een aparte lagere school. Er is natuurlijk geen sprake van. dat deze school door ons of door wie ook "niet er kend" zou worden Integendeel, onzerzijds is er zeer op aangedrongen, dat de nieuw ontstane school een eigen naam zou kiezen en haar verworven zelfstandigheid onder eigen naam waar zou maken Een school is geen handelszaak, maar voor haar is de waarde van een gevestigde naam onmisken baar. al was het alleen maar om verwarring en misverstand te voorkomen Sinds de officiële er kenning als aparte lagere school is dc naam "Rudolf Stemer- school" voor haar vervallen Er is nu nog één school, die deze naam mag voeren in Leiden en deze school staat aan de Cesar Franckstraat. Het is dus even on billijk als hinderlijk, wanneer door welke moeilijkheden met lokalen ook - juist deze naam in de koppen van krantenartikelen prijkt, zijnde de naam van een la gore school, die in Leiden dru-- en dertig jaar met ere gewerkt heeft en niets met de tem ht aan gevochten gang van zaken aan de Sumalrastraat heeft uit u staan. Mr PC Veltman Rudolf Steinerschool César Franckstraat Leiden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 23