Zelf ga ik straks ook niet meer kijken
Terug naar af
dat is de
enige remedie
Wim van Hanegem (de speler)
Jan Oudshoorn (de supporter):
Wedden
"Als ik moet Idezen
ga ik toch naar ZLC
I0 DINSDAG li AUGUSTUS W.l
EXTRA
PAGINA 11
LEERBROEK - Willem van Hanegem (37) geeft het be
taald voetbal in Nederland nog vijf jaar. Glimlachend:
„Ik maak het einde dus net niet meer mee. Maar als de
huidige ontwikkeling zich op deze manier voortzet, zie
ik het héél somber in.
Qua creativiteit wordt het elk sei
zoen minder, alleen loopvermo
gen en conditie lijken bij de
meeste trainers nog in tel. En ou
dere voetballers natuurlijk: de
veteranen kunnen zich handha
ven omdat het niveau is wegge
zakt. Dacht je nu echt dat zoiets
tien jaar terug mogelijk was?
Toen viel je als 33-jarige voetbal
ler af. En denk nou niet dat het
kleine jongens waren die zich
toen moesten afmelden".
Van Hanegem oogt als een doem
denker. Ziet slechts een paar
lichtpuntjes en verwijst daarbij
naar de ervaringen die hij de afge
lopen twee seizoenen bij FC
Utrecht heeft ondergaan. „Het
schip hoeft niet te stranden wan
neer de betaalde clubs kijken
r waarop in Utrecht
gewerkt wordt: een trainer die
maling heeft aan de theorieën die
in Zeist worden verkondigd en
zijn eigen gang gaat. Wel presta
tie-gericht, maar zonder overdre
ven angst voor eigen hachie zoals
je zo vaak bij de Nederlandse trai
ners ziet. Leen Looyen vind ik ei
genlijk wel een goed voorbeeld.
Die was bang om te degraderen,
anders zou hij nergens meer aan
de bak komen. En nu? Hij zit nog
steeds zonder club, terwijl NEC
in de eredivisie is gebleven. Ik be
doel maar: jé kunt proberen om je
in te dekken, maar de praktijk is
altijd anders".
Willem maakt er geen geheim van
dat hij nauwelijks meer op de vel
den van de betaalde clubs te vin
den zal zijn wanneer hij uitge-
voetbald is. „Neen, ik zou niet
meer gaan kijken. Het is allemaal
zo voorspelbaar geworden, ik
weet wel een betere bestemming
voor het weekend. Daarom kan ik
me goed verplaatsen in de teleur
stelling van supporters na een
pover partijtje. Je betaaltje goede
geld niet voor 22 spelers die zich
ingraven. Zeker nu er drie ploe
gen degraderen krijgen we nog
meer van dat soort wedstrijden.
Binnen een maand zitten zeven a
acht ploegen onderin te modde
ren en dan is het gedaan met de
mooie afspraken. Twee nederla
gen achter elkaar en de eerste be
stuursleden melden zich in de
buurt van de kleedkamer".
„Dan moet een trainer zijn ware ge
zicht laten zien, maar meestal
wordt het een zielige vertoning.
7 Hanegem: "Ik weet wel een betere bestemming voor het weekend
Ik ken ze allemaal: de trainers die
met een grote mond of met aller
lei stunts hun onzekerheid probe
ren te verbergen. Maar hoe kan
het ook anders: in Zeist hebben
ze afgeleerd om met een eigen
mening op de proppen te komen.
Het werden daar „trekpoppen"
die ,ja en amen" zeggen omdat
ieders eigen geluid wordt gene
geerd. Ik ben zelf op de D-cursus
geweest: zodra je buiten de boek
jes gaat werken, dan is het afgelo
pen met je. In de wandelgangen
krijg je dan nog wel gelijk, maar
daar koop ik niks voor".
Afspraken vooraf om te komen tot
attractiever voetbal: Van Hane
gem gelooft er niet in. „Niemand
toch zeker, het gaat alleen om de
punten. Waarom komen de trai
ners er niet eerlijk voor uit dat ze
prestatie-gericht zijn en verder
aan niemand een boodschap neb
ben. Het is toch altijd hetzelfde
geweest: mooie praatjes, maar in
het veld is het allemaal anders.
En zelfs de clubs die attractief
voetballen hebben er grote moei
te mee om de massa te blijven
boeien. Toen FC Utrecht voor de
tweede keer Europees voetbal
haalde, was niemand er onderste
boven van. Bestuur niet, de sup
porters niet. Terwijl ik het gevoel
had dat de club een landskam
pioenschap binnengesleept had.
Enorm voldaan was ik over die
prestatie, maar er waren weinig
mensen om me heen met wie ik
die opluchting dat we het weer
gehaald hadden, kon delen".
„Ik maak me zorgen over die verza
diging: je kan niet blijven vol
doen aan die opgepepte verwach
tingen. Bij Feyenoord kan ik in
mijn eentje ook niet voor een om
mekeer zorgen. Met elkaar zullen
we moeten presteren waarbij ie
der zijn aandeel heeft. Misschien
was dat wel het geheim bij FC
Utrecht: iedereen werd in zijn
waarde gelaten. De jonge jongens
hoorden er net zo goed bij. die
hadden een even belangrijke in
breng als de ouderen. Maar ze
wisten hoe ver hun mogelijkhe
den reikten en gingen zich niet te
buiten aan onverantwoorde stun-
tjes".
Het Laatste Jaar: Willem ligt er niet
wakker van. „Die prestatiedrang
is er bij mij altijd geweest, ik ben
niet bang voor de taak die me te
wachten staat. Bij Feyenoord heb
ik geleerd wat het is om onder
druk te staan, te moeten preste
ren. Ik zal mezelf geen geweld
aan doen. ook niet in dit laatste
seizoen. Een man van consessies
zal ik nooit worden, dat heeft FC
Utrecht aan de onderhandelings
tafel gemerkt. Wanneer het be
stuur zich principiëler had opge
steld, zou ik mijn laatste seizoen
in Utrecht gesleten hebben en
niet in de Kuip. Nu het anders
gelopen is, zal ik er alles aan doen
om hier mijn steentje bh te
dragen".
„Mijn mening over voetbal is in de
vijfjaar dat ik buiten Rotterdam
gespeeld heb, natuurlijk niet ver
anderd. En de kritiek op mijn
speelwijze zal ook nu wel weer
losbarsten, als we een keer verlo
ren hebben. Dan ligt het weer aan
de conditie, het loopvermogen of
de traagheid Nog altijd denken
de mensen datje in een hoog tem
po voetbalt wanneer je enorm
hard achter een bal aanholt. Dat
creativiteit juist ligt in de snel
heid waarmee je een situatie
overziet of een opening forceert.
ontgaat de moesten. Ook journa
listen hebben het moeilijk met
die zienswijze en zelfs trainers
maken de fout hun heil alleen
maar bij lopertjes te zoeken. Ik
geloof dat we het betaald voetbal
nog meer verarmen wanneer de
conditie allesoverheersend
wordt. Het begint natuurlijk bij
de jeugd daar zal de aandacht
verschoven moeten worden naar
de dingen die de jochies echt leuk
vinden Maar dat is al zo vaak be
weerd"
Toch gelooft Van Hanegem dat de
redding ligt bij de jongeren die
willen luisteren en een stuk moti
vatie meebrengen. „Dat kan het
enige voordeel zijn van het feit
dat er nog zoveel oudjes rondlo
pen in het betaald voetbal. Het
feit dat we die jonge spelers iets
van onze beleving kunnen door
geven. Wij kunnen die jongens
wat meer durf bijbrengen, het lef
om niet alles volgens bepaalde
patronen te laten lopen Maar die
gasten moeten natuurlijk wel de
bereidheid hebben om te luiste
ren. Er lopen jongens tussen die
nog nooit hun eigen schoenen ge
poetst hebben. Die zie ik niet als
de redders van het betaald voet
bal, maar als meelopers die alleen
op geld en publiciteit uit zijn.
Maar bij FC Utrecht heb ik toch
ook wel knapen ontdekt die be
reid zijn om zich open te stellen
voor andere geluiden. Ik ben bly
dat ik dat soort jongens nog heb
kunnen ontdekken, dat dergelij
ke knapen nog bestaan. Wanneer
je daar dan ook nog een goede
trainer bij zet, lijkt het toch te
kunnen. Ik ben alleen bang dat
FC Utrecht een uitzondering is.
En dat we heel gauw gezamenlijk
de koers moeten ombuigen om
de zaak te kunnen redden Ik heb
al gezegd dat ik daar niet erg
hoopvol over ben. De komende
vijf jaar zullen uitwijzen of ik ge
lijk krijg".
LEIDEN - Stuur hem een kaart uit Argentinië met als enige 'adres-aanduiding' Kale Jan,
Leiden. Gegarandeerd dat-ie aankomt. Bezoek 's maandagsavonds het sporteafé van de
Tros of elke andere avond de bekende Leidse etablissementen en je ontmoet hem net zo
zeker als 's zaterdags en 's zondags bij voetbalwedstrijden. Zet in de wintermaanden bij
tijd en wijle de tv aan bij populaire massaprogramma's (Telebingo, de Oudejaarsshow
van André van Duin) en jawel hoor, hij verschijnt in beeld. Altijd en overal aanwezig,
overal en altijd herkenbaar: Jan Oudshoorn, 46 jaar, bezitter van een "drie-sterren-
koffietent" in Leiden, waarin hij mededelingen ophangt ondertekend door "de direc
tie".
V
T f.
tioewel zijn eenmans-zaakje goed
verstopt ligt aan de Leidse Vliet,
met voortdurend uitzicht op de
onderkant van een brug, weten
bestuurders, arbiters, grensrech
ters, (óud)voetballers van Ajax
en Feyenoord en bijvoorbeeld de
dokter van AZ zijn dagelijkse on
derkomen gemakkelijk te vin
den. De andere klanten kijken er
nauwelijks meer van op als zo ie
mand binnen stapt, kaarten en
Naast het voetbal en het schen
ken van koffie is het afsluiten
van weddenschappen een
derde belangrijke tijdspasse
ring voor 'Kale' Jan Ouds
hoorn. Er gaat geen dag voor
bij of er wordt wel wat 'gezet'
op het een of ander met d een
of d'ander. Vroeger ging het
meestal om de uitslag van
een wedstrijd, tegenwoordig
verwisselt er om de gekste
dingen geld van eigenaar.
"Vluggertjes", noemt hij die
transacties die bijvoorbeeld
als onderwerp het winnen (of
verliezen) van de toss hebben
of welke partij de eerste cor
ner zal nemen. Éen van de
aardigste sloot hij eens met
een klant in zijn zaak af.
'Wedden dat er binnen een
^kwartier een paard over de
weg loopt', was zijn voorstel.
En omdat een paard nu een
maal een zeldzame verschij
ning is op de drukke rotonde
die voor zijn koffietent ligt
stapte de man er graag in.
Vyf minuten later reed een
kennis op een viervoeter een
rondje. Toeval of geen toe
val? Ook daar kon op gewed
worden....
discussiëren gewoon door. Enig
onderwerp van gesprek: voetbal,
natuurlijk. Zijn tent fungeert als
een soort informatiecentrum en
bij twistpunten schroomt hij niet
zelf direct de KNVB of de be
trokken persoon te bellen Hij
kent ze en hij wordt gekend.
Logisch ook, want je ziet hem niet
zomaar over het hoofd, dat hem
overigens zijn image verschaft.
Sinds de haren daarop hardnek
kig weigeren te groeiem (vanaf
zijn negende jaar, toen hi) de ze
nuwen kreeg van een bombarde
ment tijdens de oorlog) koestert
hij het zonder enige schroom als
zijn handelsmerk. Het heeft hem
in de loop van de kwart-eeuw dat
hij als supporter rondloopt bij
Feyenöord een aantal kleurrijke
bijnamen opgeleverd. In het
verleden heette hij de Kojak van
de Kuip. van recenter datum
stamt de aanduiding "Kaliani"
(afgeleid van Kipiani, de ster
voetballer van Dinamo Tiflis).
"Relaties"
Hij lacht goedmoedig om de dage
lijkse pesterijtjes, weet dat zulk
soort bijnamen een goede graad
meter zijn van zijn bekendheid
en dat past precies in zijn levens
opvatting. "Geld is volkomen on
belangrijk". luidt zijn motto, "re
laties moet je hebben".
Het negeren van die stelling is pre
cies datgene wat het huidige
profvoetbal kapot gaat maken,
voorziet hij als fervent supporter
van het spelletje met de bal.
"Want in die wereld worden de
"relaties' voor de kop gestoten,
doordat er alleen maar over geld
geouwehoerd wordt. Het is geld,
geld en nog eens geld, waarover
die jongens tegenwoordig pra-
Door
PAUL DE TOMBE
AD VAN KAAM
Jan Oudshoorn op zijn vaste stek in de lege Kuip. Het toekomst-beeld
ten. Samen met de teruglopende
kwaliteit, de negatieve manier
waarop besturen in het nieuws
komen en het vandalisme van
groepen "zotten", zorgt dat er
voor dat de belangstelling zo te
rugloopt. Het is toch niet gezellig
meer. Je moet een hoop betalen
om een wedstrijd te bekijken en
wat krijg je ervoor terug?. Gela
zer op de tribunes, tegenstrijdige
uitspraken van de heren bestuur
ders. op het veld een soort gedoe
dat nauwelijks iets met echt
voetbal te maken heeft en na een
wedstrijd voortdurendgezeur
over geld. Je kunt geen voetbal
ler meer horen of hij praat er
over. maar ervoor werken, ho-
LEIDEN - Sinds zijn aandacht
voor het 'grote' gebeuren da
nig verflauwde, "en ik toch
wat moest met m'n vrije tijd",
heeft Jan Oudshoorn zich
met volle overgave op het
kleinschalige voetbalwereld-
je gestort. Directe banden
waren er niet en daarom koos
hij. op instigatie van bareige-
naar Nico Reyneveldt, maar
voor de pas opgerichte zater
dagafdeling van ZLC. Samen
met de eveneens 'in bepaalde
kringen verkerende Ton
Kamphues maken ze als eni
gen deel uit van de vaste sup
portersclub.
De tijd dat z'n twee kinderen in
Fcyenoord-pyama's sliepen
is dus voorgoed voorbij. "Ik
ga eigenlijk alleen nog maar
ken
die ik da
heb.
"Een serieuze ontspanning", zo
omschrijft hij zijn nieuwe
liefde, die hij bij weer en on
weer volgt Hetgeen voor
hem automatisch impliceert
dat hij, in tegenstelling tot de
meeste spelers. Wel afbelt als
ie een keer onverhoopt de
training niet kan volgen Iets
dat door trainer Bouk Pijnak
ker hogelijk wordt gewaar
deerd. Als tegenprestatie
mag Jan Oudshoorn dan ook
bij thuiswedstrijden in de
dug out plaatsnemen. "En
soms mag ik zelfs de opstel
ling voorlezen", grapt hij.
"Nou, dan liggen die gasten
al krom voor ze het veld op
gaan".
Voor het voetbal kan je het
beter laten, want soms zie ik
in de Afdeling nog aardiger
dingen gebeuren dan daar.
Als de profs straks op z. ter
dag gaan voetballen kon. ik
nog voor een moeilijke keuze
te staan Ik denk dat ik dan
toch maar naar de Morsch ga
Gewoon voor de gezellig
heid".
Terug
Terug naar af, is zijn remedie. Dat
is de enige manier om de zaak
nog te redden en gezond te ma
ken. anders komt er over vijfjaar
echt niemand meer kijken. Hij
zelf gaat alleen nog omdat hij na
25 jaar niet anders meer weet.
omdat al zijn kennissen in de
voetbalwereld rondlopen en die
zet hij niet zomaar aan de kant.
Maar anders "Als ik die kennis
sen niet had. zou ik niet meer
gaan", stelt hij pertinent. "Na
tuurlijk niet. je ziet tegenwoor
dig toch niks meer Er is geen
kwaliteit meer en op een paar
uitzonderingen na, die nog be
reid zijn het gras op te vreten in
het veld. zijn die zogenaamde
profs allemaal stappers, melk
muilen en branieschoppers Ze
verdienen veel te veel en preste
ren veel te weinig. Er zijn knul
letjes bij die in een auto van 75
ruggen rijden en niet in staat zijn
een kadet van de tafel te schop
pen. Dan kun je alleen maar con
stateren dat de basissalarissen
fors omlaag moeten. Eerst
werken dan verdienen en verder
niet zeuren over contracten Geel
ze een week de tijd om te beslis
sen of ze akkoord gaan. dan wil
ik nog wel eens zien of ze dan
echt de bouw ingaan of stoppen,
waarmee ze altijd dreigen. Aan
pakken moetje ze. dat is het. An
ders is er over vijfjaar echt geen
betaald voetbal meer, want je
kunt een speler geen ton betalen
als er maar 5000 man op de tribu
ne zitten".
Schandalig
Sn zover gaat het komen, voorspelt
hij Ook bij Feyenoord. de vroe
gere topper die hij model laat
staan voor zijn profetie dat het
Nederlandse voetbal "schanda
lig dat er zoveel subsidie ingaat,
het is één bodemloze pul") op
weg is naar de ondergang Met al
le clubs, "misschien alleen met
uitzondering van PSV. dat alles
netjes regelt", die hun eigen graf
graven. "De supporters worden
gewoon weggejaagd. Niet alleen
door de voetballers, ook door de
bestuurders Goede zakenmen
sen. daar niet van. maar van voet
bal hebben ze geen bal verstand
Anders laat je je bi ste mensen
niet zomaar vertrekken en pro
beer je niet de supporters te mis
leiden Affaires rond spelers en
trainers moeten bekend gemaakt
worden, daar moet éen lyn in
worden getrokken Nu moet je
als supporter te veel gissen,
wordt er een rookgordijn gelegd
omdat twee uitspraken van een
en dezelfde bestuurder of mana
ger loodrecht op elkaar staan
Met een stalen gezicht staat zo n
rfian een dag later precies het te
genovergestelde te beweren van
wat ie de dag daarvoor heeft ver
kondigd Naar de waarheid mag
je dan raden, dus wat ga je dan
zeggen als supporter"' Juist. Wat
een zooitje is dat. daar kom ik
niet meer".
Lekker
Op de ochtend dat de foto moet
worden gemaakt in dc Kuip.
waar hy kantoor in-kantoor uit
loopt, zegt hy dat Feyen< ord-be
stuurder Dijk (die hij consequent
Van Dijk noemt) recht in het ge
zicht als het over het aantrekken
van Van Hanegem gaat Dot is
weer lekker naar buiten ge
bracht. dat /al weer veel indruk
maken op de mensen".
Hij heeft dan ook veel van zijn rela
ties af zien haken door de laatste
jaren heen. maar zelfheeft hy dat
punt nog nu t bereikt Hoewel hij
het inmiddels wel laat afweten
bij de uitwedstryden van Feye
noord. dat hy vroeger hardnek
kig overal volgde ("Ik ben bang
dat ik myn ,iuto dan op de
schroothoop kan gooien"), bly
ven zogenaamde toppers hem
trekken Al zie ik daar ook niet
veel meer Maar ik blyf hopen
dat het beter wordt, al is dat te
gen beter weten in Als het roer
niet drastisch omgaat, is het echt
afgelopen Voor iedereen".
Tot die tyd heeft hy één voordeel
grijze haren kan hy er niet meer
van krygen.