Tekenen in wereld
van betaalde sex
DE GROENE MASKERS
Kunstenares Marlies Vonk
0L°
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1981
„Mijn benadering van de
wereld van de betaalde er
otiek is niet zozeer gericht
op de geslachtsdaad, maar
vooral op de sfeer die er
omheen hangt. Het thea
ter, de kleuren en geuren
waarin prostitutie verpakt
is. Het toneelspel dat er
aan vast zit. Daarmee be
doel ik: wat prostituées
met hun lichamen doen
om klanten aan te trekken.
Voor de spiegel heb ik wel
eens geprobeerd om mijn
lichaam ook zo te bewegen
en te gebruiken. Dat levert
alleen maar hilariteit op.
Ik zal nooit kunnen leren
om mijn lichaam te bewe
gen zoals prostituées die
kunst verstaan. Maar ik
kan het wel tekenen en
schilderen", zegt Marlies
Vonk.
Uit haar (in roze en rood uitgevoer-
de) naamkaartje blijkt, dat ze zich
als kunstenares beweegt op het
terrein van „de erotische kunst".
Ze tekent en schildert vrouwen
die hun brood verdienen in de
wereld van de betaalde sex. Vrou
wen-van-plezier in ouderwetse
„bordeelsfeer", maar ook vrou
wen die in seksbars werken, of als
fotomodellen poseren in zinnen-
prikkelend-bedoeld ondergoed.
In de kleurpotloodtekeningen, li
tho's en olieverfschilderijen van
Marlies Vonk worden zij super-
uitdagende vrouwengestalten
met geprononceerde borst- en
heuppartijen, de forse benen in
uitnodigende houdingen neerge-
plant. „Invitatie tot de (betaalde)
sex", neergezet in sterke lijnen,
vaak onderstreept door het ge
bruik van kleuren die veel kun-
nen suggereren: bloedrood, felro
ze en, uiteraard, vleeskleuren. Te
genover dit werk hangen portret
ten die ze „om den brode" schil
dert, want van haar erotische
werkstukken kan ze (nog) niet le-
marlies woont en werkt in het Zuid
hollandse Nieuwerkerk aan de
IJssel. Vier opleidingsjaren aan
de Rotterdamse academie voor
beeldende kunsten werkten eer
der ontmoedigend dan stimule
rend, en leidden ten slotte tot een
tijdelijk afscheid van het acade
mieleven.
Gevolgd door veel buitenlandse
reizen, waarbij met name tijdens
een reis door de Verenigde Staten
de betrokkenheid met de kunst
toch steeds sterker de kop op
stak. Terugkeer naar Nederland,
ditmaal naar de Haagse academie
voor beeldende kunsten, waar
haar huidige stijl („erotic art") be
gon te groeien en waar ze een jaar
geleden (cum laude) slaagde met
een nogal onthutsend eindexa
menproject in deze stijl: „Victo
riaans Bordeel".
Levensgrote en meer dan levens
grote, uit hout gezaagde „seksda-
mes", opgeschilderd, gedeelte
lijk gekleed, versierd met prui
ken en sieraden, neergezet in een
„klassiek" bordeeldecor met veel
donkerrood pluche en dito
lampjes, aangezet met de geuren
van liters sterke goedkope par
fum. Overigens een decor dat in
de wereld van de commerciële
sex wel definitief achterhaald
lijkt.
„Ik denk ook niet dat mijn bor
deelscènes nog wetenschappe
lijk verantwoord zijn", zegt Mar
lies lachend. „Die zwoele, haast
romantische bordeelsfeer bestaat
in feite niet meer, behalve op en
kele plaatsen op de wereld waar
die sfeer kunstmatig in stand
wordt gehouden. Details en sfeer
moet ik ontlenen aan fotoboeken,
en aan mijn eigen fantasie".
Het betekent allerminst dat de in
spiratie voor haar erotische werk
stukken uitsluitend op eigen fan
tasie en op boekenwijsheid zou
den drijven. Ze is (voor zover dat
in de praktijk mogelijk is) een fel-
geinteresseerd waarnemer bij
wat er op straten, in rosse buur
ten en in seksbars zichtbaar
wordt van de wereld van de be
taalde sex, zowel in het eigen land
als tijdens haar reizen in andere
landen en werelddelen. Daar
naast leest ze zoveel mogelijk we
tenschappelijke documentatie
één van haar olieverfschilderijen.
over het verschijnsel prostitu
tie.
Marlies: „Er zijn zoveel verschillen
de manieren van prostitutie. Er
zijn ook talloze verschillende ma
nieren waarop prostituées hun
klanten benaderen. Overal ter
wereld, overal waar ik kom, pro
beer ik van die entourage een
glimp op te vangen. Het is onthul
lend om te zien langs welke uit
eenlopende wegen de prostituées
in rosse buurten, overal ter we
reld, hun klanten binnenhalen.
Via raamcontact, op het trottoir,
langs een verkeersweg. In haven
steden waar de klanten, bijvoor
beeld, tevoren de vrouwen kun
nen bekijken door een klein deur
tje dat even op een kier open gaat.
En in de Amerikaanse amuse-
mentsstad Las Vegas zie je langs
de openbare weg een soort kran-
tebakken staan waar iedereen
een gratis folder met prostitutie-
adressen uit kan halen. Overi
gens ga ik nooit alleen de donkere
buurten in, zeker 's avonds nie-
t".
Fascinerend vindt ze ook wat er in
seksbars te zien is. Hoe vrouwen
die daar werken, in stille ogen
blikken onderuitgezakt aan de
bar hangen, tot er een gezelschap
mannen binnendrentelt. „Dan
verandert de scène op slag. Ze ve
ren overeind, het zyn totaal ande
re, onherkenbare vrouwen ge
worden. Die boeiende metamor
fose probeer ik in mijn tekenin
gen te vangen en weer te geve-
Weer een andere inspiratiebron zijn
catalogi van postorderbedrijven
die zich toeleggen op het verko
pen van sekslingerie. Onder de
aanvragers van dergelijke boek
jes is ze waarschijnlijk de slecht
ste klant: „Ik bestel nooit iets.
Het gaat mij om de fotootjes, als
hulpmiddelen bij het schildere-
Grenzen
Hoe reageert men in de professio
nele wereld van de betaalde sex
op deze (zij het eveneens beroeps
matige) nieuwsgierigheid? De er
varingen zijn tot nu toe weinig be
moedigend: pottekijkers zijn, ze
ker als ze vrouw zijn, in de geslo
ten wereld van de betaalde sex
niet gewenst. Marlies hoopt op
een langzaam groeiend, meer
rechtstreeks contact met vrou
wen die in deze wereld hun brood
verdienen. Temeer daar een klein
deel van de vrouwelijke prostitu
tiewereld de laatste jaren uit de
anonimiteit lijkt te willen hreden,
en (ook in Nederland) naar erken
ning van het beroep wil gaan stre
ven via de oprichting van eigen
belangenorganisaties.
Ze vertelt dat ze tijdens haar studie
tijd in haar vriendenkring regel
matig een prostituée en haar sou
teneur ontmoette. „Maar toen ik
dat Victoriaanse bordeelproject
had gemaakt, reageerden ze daar
heel kil en afstandelijk op. We
kwamen niet verder in het ge
sprek. De discussie en wisselwer
king waar ik op hoopte, ontstond
niet. In het contact met hun we
reld ligt blijkbaar een onherroe
pelijke grens: tot hier en niet ver
der. Tot de kern van die wereld
dring je als buitenstaander niet
door".
Ze heeft (tot haar verbazing) ge
merkt, dat bezoekers van haar
tentoonstellingen haar kennelijk
wel beschouwen als een ingewij
de in die wereld en dat ze vaak
wordt benaderd als een expert in
de wereld der lichte zeden en be
taalde sex. „Maar ik ben alleen
maar een hevig-geinteresseerde",
zegt ze. „Op exposities kom ik
weer van alles te weten op dit ter
rein, doordat soms mensen naar
me toe komen die hier en daar in
de wereld zijn geweest. Die weten
vaak heel boeiende details te ver
tellen over de gang van zaken in
de prostitutiewereld in andere
landen. De mensen die mijn werk
kopen? Die zou ik willen om
schrijven als particulieren, vooral
uit de wereld van de ontwerpers.
Mensen die mijn schilderijen niet
alleen kopen, maar ze thuis ook in
het volle daglicht durven op te
hangen".
Haar werk is intussen al vergeleken
met de Toulouse-Lautrecstijl, er
is ook gesuggereerd dat het femi
nistische dan wel juist anti-
feministische kunst zou zijn.
Marlies Vonk constateert schou
derophalend dat kunst voor veel
mensen altijd en steeds weer in
een kastje moet worden geduwd:
„Ik wil nergens aan gebonden
zijn. Niet aan een hokje, niet aan
feministische maar ook niet aan
anti-feministische motieven. Het
is het tijdperk van het ïdividualis-
me. Ieder gaat zijn eigen weg.
Daar voel ik me als kunstenares
uitstekend bij thuis".
cjRAm
/WIES
OVER
ZEUF-
PCoriOnE
heb wer
<^Ei/oeo cw ifc hMH
AJ(ET CjöBO ONCGS.
woorcê/Y BREM^. or
ri r
A)EE Hooe. *J£ WAAR
■zir utiixr neet
(5)0eo 20
Moet m'n nagels laten
knippen - |k ben als de
k■o.fayj'.
volgende'
De belevenissen van Jommeke
Ahaeen schouw
Langs hier klim ik
naar boven
SPAGHETTI
MFT GEURIGE TUIN
Dit gerecht ul ptt goed
En nu Jommeke en FUiberke op
sporen. Ze -zitten zeker ai op de
Agenda
Leidse bioscopen
LUXOR (071 >-121239): "Buddv goes
west", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur Zo
14.15. 16.30, 19.00 en 21.15 uur. al.
Nachtvoorstelling: "Radars of the lost
are"- za: 23.30 uur, 16 jr
CAMERA (071-124919) Een bataljon
malle meiden" da. 19.00 en 21.15 uur, al.
Nachtvoorstelling "De kleine dikke
met de superslag", vrij en za 23.30 uur,
16 jr.
Kindermatinee: "Q&Q", dag: 14.30 uur,
al.
LIDO 1: (071-124130): "For your eyes on
ly". da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur Zo
14.30. 16.45, 19.00 en 21.15 uur. 12 jr
LIDO 2: "Fort Apache the Bronx" da.
14.30,19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30,16.45,
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 3: "Private Benjamin", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo: 14.30, 16.45, 19 00
en 21.15 uur, al.
LIDO 4: "For your eves only", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo 14.30. 16.45, 19.00
en 21.15 uur. 12 jr.
STUDIO: (071-133210): 'The Alligator"
da. 19.00 en 21.15 uur, 16 jr
Kindermatinee: "Dumbo", da. 14.30
uur. Zo: 14 30 en 16.45 uur.
TRIANON (071-123875) "Het bezette
huis", da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur Zo:
14.30, 16.45, 19 00 en 21 15 uur
REX: (071-125414) "Dubbele pret in een
tweelingbed", da. 13.30, 18.30 en 21.15
uur. Zo: 13.15, 16.00. 18.30 en 21.15 uur,
16 jr.
Nachtvoorsteling: "Spel zonder rem
men", za: 23.30 uur, 18 jr
Bioscopen Alphen
(voor plaatsbespreken 01720-20800)
EURO 1"For your eyes only", da. 13.30,
18.30 en 21.15 uur. Zo: 13.15, 16.00, 18.30
en 21.15 uur. 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Escape from Alcan-
traz". za: 24.00 uur. 16 jr
EURO 2: "Vier vuisten van de duivel",
da. 13.45, 18.45 en 21.15 uur Zo 13.15.
16.00, 18.30 en 21.15 uur. al
Nachtvoorstelling: "SOS Concorde", za
24.00 uur. 16 jr.
Euro 3: "Dogs of war", da. 13.30, 18.30
en 2.15 uur. Zo: 13.15, 16.00. 18.30 en
21.15 uur. 16 jr
Nachtvoorstelling: "Dogs of war", za:
24.00 uur, 16 jr.
EURO 4: "Private Benjamin", da. 19.15
en 21 45 uur. Zo: 16.45. 19 15 en 21 45
uur, al.
Nachtvoorstelling: "Flying sex", za:
24.00 uur, 18 jr.
Kindermatinee: "Het raadsel van de
spookplaneet", da. 14.00, al.
Laat dc spaghetti net
nM koken Leg geen
iel op de pan en td
de «herten nu en dan
een» boven het water
uit. Dit alle* komt de
geur van de spaghetti
ten goede Laat boter op
een warme plaata week
zoal» tijm, bies
look, basilicum. mar)o
lein of r
Verder
-ntueel
Bioscoop Katwijk
(voor plaatsbespreken 01718-74075)
CITY 1 "The Blue Lagoon", da. 14 45.
18.45 en 21 15 uur. al
City 2 "Flying High", da, 14 45, 18.45 en
21 15 uur. al.
CITY 3 "Brubaker", da 2115 uur. 16 jr.
"Supersmeris", da. 18.45 uur. al.
Kindermatinec "De fluit met de 6
smurfen", da. 14.30 uur. al
CITY 4 "Tiroler slippertjes", da. 18.45
en 21.16 uur. 16 jr.
Kindermatinee "Goofy, superstar", da.
14.30 uur. al
n versgemalen pe
iar «maak QM di
>-ekr kruidenboter
Schepen
Alphacca 6 240 z Monrovia i
Coral Maeandra 6 vn Ventspils r
GROTE VAART
Rotter-
r Szce-
Esso Saba 6 190 n Socotra nr Vinsukh-
r Muscat nr
B re-
Happy Mammoth 6 90 t
Incotrans Spirit 6 vn Hamburg r
merhaven,
Kylix 6 vn Shellhaven nr Teesport.
Maasbracht 6 45 w Kaapstad nr Aruba,
Macoma 6 70 zzo Sri Lanka nr Kawasa
ki.
da.
Nedlloyd Baltimore 7 te Hongkong,
Nedlloyd Dejima 6 vn Fos sur Mer nr
Rotterdam.
Nedlloyd Fresco 6 300 o Diego Garcia nr
Kaapstad,
Nedlloyd Hobart 6 vn Hongkong nr Yo-
Nedlloyd Loire 7 te Hongkong.
Nedlloyd Madison 6 25 no Eastlondon
nr Lagos,
Nedlloyd Moji 6 vn Ruwais nr Dubai.
Nedlloyd Napier 6 vn Santos nr Rio
Grande.
Nedlloyd Rochester 6 180 nnw Socotra
nr Djeddah,
Nedlloyd Westerkerk 5 240 ZW Moga
discio nr Suez,
Nedlloyd Wissekerk 6 te Hamburg.
Prins Frederik Hendrik 6 te Rio de Ja-
Safocean Mildura 6 160 nw St. Paul nr
Sydney.
Scheldeborg 6 vn Delfzijl nr Dansjo.
KLEINE VAART
Albert-V 6 vn Rotterdam.nr Oslo.
Angus Express 6 120 nno Las Palmas nr
Lu Palmas,
Arctic 6 320 o Kp Race nr Lissabon.
Barendsz 6 150 z Quessant nr Moerdijk,
Barentszgracht 6 140 w Moermansk nr
Archangel,
Brouwersgracht 6 thv Port Harcourt,
Concordia 6 vn Rotterdam nr Leixoes,
Dutch Spirit 6 70 nw Hoek van Holland
Middlesbrough,
Klei
Dn-
Frisian Express 6 90 Noran nr Misurata,
Frisian Liner 7 te Antwerpen.
Frisian Star 6 100 o Passeru nr Samsun,
Inger 6 vn Amsterdam nr Spite,
Karlsvik 7 te Rotterdam.
Lauriersgracht 6 230 n Las Palmas nr
Lagos.
Mare Liberum 6 dw Galloper nr Pur-
Midsland 7 te Rotterdam.
Nederland 6 rede Curacao.
Oceanic 6 rede Lagos.
Pacific Lady 6 35 w Casquets nr Ale-
sund.
Rijnhaven 6 30 zo Kp Three Points nr
Sapele,
Rypgracht 6 10 no Arno nr Bremen.
Schoener 4 t.a. rede Beira.
Singelgracht 7 te Rotterdam.
Stadiongracht 6 80 zw Kp Three Points
Dakar,
Stella Procyon 6 rede Benghazi.
Viklingbank 6 100 zw Quessant nr Rot
terdam.
Viscount 7 te Rotterdam,
Westwal 6 dw Marseille nr Chatkis
Art-tea-house "De Oude Rijn" - Stille
Mare 4. t/m 27/8, tentoonstelling grafiek
en beeldhouwwerk, geopend van 10-18
uur, zondag van 11-17 uur
Ton Menkenhal tentoonstelling Air
rail, t/m 16/8, geopend van 10-18 uur,
'.on- en feestdagen van 12-18 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1. t'm 3/1 '82. "Indianen van
Mexico. Azteken in 't Verleden, Nahuas
van Heden, geopend ma tm za 10-17
uur. zo- en feestdagen 13-17 uur.
Centrale Bibliotheek - Nieuwstraat.
tentoonstelling ter nagedachtenis aan
de Leiderdorpse architect Piet van der
Sterre; tot 1 september te bezichtigen.
Hortus Botanicus - Oranjerie, ingang
Rapenburg 73, tot 28/9. tentoonstelling
'Bomen, Beesten, Hout', geopend van
ma t'm za van 10 tot 16 30 uur ei) 10 VU
12.30 tot 15.30 uur
Wassenaar - Auberge de Kievit St.p-
laan 27, expositie van vrolklflllltl t.\
tiele figuren, vervaardigd door de kun
stenares Kea Tan uit Den Haag, van 21/6
'm 13/8
Mu .eum Boerhaave - Steenstraat la. t/m
15(11, tentoonstelling "Mooie klokken,
beste kijkers". Sterrenkunde in de 19e
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhnis
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraam afdeling: vaders extra van
18 00-18 30 uur Kinderafdeling dag.-
lljks van 14 00-19.00 uur (Niet meer dan
2 bezoekers per patiènt).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19 30-20.30
Bezoekuren St Elisabeth-Ziekenhuis:
Volwassen: dagelijks van 14 00-14 45 er
van 18.30-19 30 uur.
Kraamaideiing: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
C.C.U. (hart bewaking) dagelijks
14.15-14.45 en van 19 00-19.30 uur
Intensieve verpleging dagelijks
14.00-14.30 en van 19.00-19 30 uur
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten f behalve kinderen/
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag-
14 15 15 00 uur
18 30-19 30 uur
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde
18 00 19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
14.30-14 45 uur en van 18 30-18.45 uur
v. r mkÈU n
Bezoektijden Kinderkiiniek
Dagelijks
15 00-15.45 uur
18.30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e kla* 11-11.30;
13 30-14 15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamai
deiing 13.30-14.45 alleen voor echtgeno-
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld by het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000)
tas
8 AUGUSTUS 1981
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Een jeugdige schoone te Bloo
ming ton. in Maryland. Ver.
Staten, heeft zich op zeer eige
naardige wijze gewroken oi>er
te trouweloosheid van haren
minnaar, eersten machinist op
een goederentrein. Dicht bij ha
re woning heeft de spoorbaan
Baltimore-Ohio een sterke hel
ling en van deze omstandigheid
trok zij partij om zich toraak te
verschaffen. Terwijl een lange
goederentrein welke, zooals zij
bij ervaring wist, door haar
vroegeren minnaar bestuurd
werd. in aantocht was, wierp
zij over een aanzienlijke lengte
van de hellende baan olie orer
de rails De gevolgen laten zich
raden Hoe duchtig ook aange
stookt. u'aren de beide locomo
tieven bij lange na niet in staat
de zwaar beladen uKigens legen
de hoogte op te trekken, zoodat
men weldra den machinist met
het geheele treinpersoneel m de
brandende hitte, door het u>er-
pen van zakken zand, druk be
zig zag de rails weder bruik
baar te maken Sa eenige uren
ztcaren arbeid slaagden zij
daar in eindelijk. Intusscheu
zat het jonge meisje rustig on
der de veranda van hare wo
ning naar het woelige tooneel te
kijken en luisterde met evenveel
welgevallen naar de vloeken en
verwenschingen die den trou-
welooze in menigte ontsnapten,
als in vroegere dagen naar zijn
teedere minnewoorden.
Vijftig jaar geleden
Op den straatweg in Jalowa
naar Brussa in Turkije ztjn ne
gen autobussen, toaartn onge
veer negentig personen waren
gezeten, door roovers overval
len De passagiers, onder wie
zich de chef der gendarmerie
bevond, werden ran een aan
zienlijk bedrag en tal ran
waardevolle txtorwerpen be
roofd, waarna de roovers kans
zagen in de duisternis te ontko
men Militairen hebben op
dracht gekregen hen te achter
volgen
- De jeugdige Engelsche rheg-
ster Amy Johnson. die op 28 Juli
j.L uit Engeland begon met een
vlucht naar Tokio, is in Japan
aangekomen, waar zij. in gezel
schap fan den heer Humphries,
op hel vliegveld Tachikawa
landde.
