Israëlische coalitie rond
Het falen van
de amnestie
in Colombia
niet?
Bosbranden bij
Athene: opzet of
Sadat: "VS moeten met
de PLO gaan praten"
Moskou en Poolse regering:
kritiek op 'Solidariteit'
Na concessies partij Begin aan religieuzen
Oostenrijk
wil asiel
verlenen aan
Bani-Sadr
Frans vliegtuig neergehaald
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
LONDEN (UPI/AFP) - De presi
dent van Egypte, Anwar Sadat,
heeft gisteren gezegd dat de Ver
enigde Staten als volwaardige
gesprekspartner aan het vre
desproces in het Midden-Oosten
moeten blijven deelnemen, in sa
menwerking met de Europese
Gemeenschap, en zouden moe
ten ophouden met het weigeren
van rechtstreeks contact met de
Palestijnen.
Hij drong er bij Israël en de Pale
stijnen op aan, het recent ingega
ne bestand te laten volgen door
"gelijktijdige wederzijdse erken
ning" van elkaar.
Dat zou volgens hem "de juiste be
nadering" zijn van een alles om
vattende regeling in het Midden-
Oosten.
Sadat zei dit op een persconferen
tie in de Egyptische ambassade
in Londen, voordat hij naar Was
hington vertrok voor ziin eerste
ontmoeting met president Rea
gan.
Sadat zei dat het bestand tussen Is
raël en de Palestijnen een grote
gebeurtenis was, een keerpunt
dat door de Verenigde Staten en
Saoedi-Arabië was bereikt.
Voordat hij naar het vliegveld
Heathrow vertrok gebruikte Sa
dat de lunch bij koningin Eliza
beth. In Londen heeft hij de
kwestie besproken met premier
Margaret Thatcher en de minis
ter van buitenlandse zaken lord
Carrington, die betrokken is bij
het initiatief van de EG inzake
het Midden-Oosten.
Israël heeft tot dusver geweigerd
met de PLO te onderhandelen.
De Verenigde Staten zijn onder
een overeenkomst van 1975 ver
plicht geen onderhandelingen
met de PLO te openen voordat
deze organisatie het bestaans
recht van Israël erkent.
WARSCHAU/MOSKOU (UPI) -
Radio-Moskou en het officiële
Sowjetrussische persbureau
Tass hebben gisteren de onaf
hankelijke Poolse vakbond Soli
dariteit ervan beschuldigd de
spanning op te voeren. Volgens
de radio was de demonstratie
van vrachtwagen- en taxichauf
feurs zo georganiseerd dat zij sa
menviel met het begin van de on
derhandelingen tussen de rege
ring en vertegenwoordigers van
Solidariteit en met het doel druk
op de autoriteiten uit te oefenen.
"De onverzoenlijke verklaringen
van de Solidariteitleiders vergro
ten alleen maar de spanning", al
dus radio-Moskou.
Blokkade
Intussen bleven vrachtauto's en
bussen ook gisteren het centrum
van Warschau blokkeren. De
confrontatie tussen de vakbond
en de regering kreeg echter een
wat minder grimmig aanzien met
een beeld van demonstranten die
naast de stoet auto's genoten van
de zon, luisterden naar muziek of
keken naar artiesten, die de
chauffeurs en hun medestanders
op een optreden vergastten.
Bij een andere protestactie namen
duizenden arbeiders in het ge-
Een functionaris van de Ameri
kaanse regering zei dat. wat de
VS betreft, de "deur gesloten is"
voor deelneming van de PLO
aan de autonomie-besprekingen.
Reagan is er volgens hem sterk
van overtuigd dat de Palestijnen
tegenover Israël een standpunt
moeten innemen dat dat land
recht op bestaan geeft. "Hun hui
dige standpunt kunnen wij niet
accepteren".
bied van Czestochowa gisteren
deel aan een waarschuwingssta
king van een uur tegen de voed
seltekorten.
De deelnemers aan de blokkade
hebben laten weten dat zij hun
voertuigen zullen laten staan tot
de staking van vandaag voorbij
is en Solidariteit heeft gedreigd
met onmiddellijke stakingsac
ties als de politie zou trachten de
voertuigen voor die tijd te ver
wijderen.
De moeilijkheden begonnen maan
dag onverwacht toen de politie
een konvooi auto's belette in het
kader van een betoging tegen de
voedselschaarste langs het
hoofdkwartier van de commu
nistische partij te rijden. Solida
riteit zegt dat de route tevoren
door de politie was goedgekeurd,
maar de autoriteiten spreken dit
tegen en beide partijen geven el
kaar de schuld van de ontstane
situatie.
Beschuldiging
De regering heeft gisteren verder
openlijk gereageerd op de jong
ste eisen van de vrije vakbond
Solidariteit. Haar woordvoerder,
Jozef Barecki, sprak voor de tele
visie zijn verwondering uit over
het standpunt van de vakbond
(Van onze correspondent
Frans van Hasselt)
ATHENE (GPD) - Grote delen van
Athene's hoger gelegen noorde
lijke randgemeenten Kifissia Po-
litia, Kastri en andere, zijn giste
ren in as gelegd door bosbranden
die nog steeds aanhouden en
dichte rookwolken over de
hoofdstad jagen. Kapitale villa's
met prachtige tuinen, waaronder
die van oppositieleider Andreas
Papandreou en van vice-premier
Averof, liepen schade op of gin
gen geheel in vlammen op. Ook
enkele flatgebouwen - zeldzaam
in deze nogal welvarende wyken
- raakten in brand.
Het aantal bosbranden dat de laat
ste dagen in het hele land woedt
nadert de honderd. De grootste
woedt op het eiland Chios, een
andere gaat in de richting van
het opgravingsgebied Delphi. Zij
worden overal aangewakkerd
door sterke wind uit het noor
den, die volgens verwachtingen
nog dagen zal aanhouden.
Vrijwel alle Grieken zijn ervan
overtuigd dat er opzet in het spel
is. Premier Rallis, die in een ex
De kwestie van Palestijnse deelne
ming is nog acuter geworden na
de Israëlische beschuldiging dat
de PLO "de geest van de over
eenkomst" schendt door zijn
strijdkrachten in Libanon te
voorzien van door Saoedi-Arabië
geleverde wapens.
Een hoge Jordaanse regerings
functionaris zei gisteren dat het
standpunt van Jordanië ongewij
zigd blijft zolang de PLO niet
door Israël wordt erkend. Jorda
nië blijft weigeren zich bij het
vredesproces van Camp David te
laten betrekken omdat "Israël
dat eenvoudig beschouwt als
deel van zijn strategie van het
scheiden van Egypte van andere
Arabische landen". De PLO is
volgens Jordanië de woordvoer
der van de Palestijnen en "wij
zijn geen vervanging voor de
PLO", aldus de functionaris.
over de regeringsplannen voor
de voedselvoorziening. Hij be
schuldigde de vakbond van de
magogie en van gebrek aan goe
de wil.
Solidariteit beweerde volgens Ba
recki dat het rantsoenerings
schema geheel was mislukt en
dat de regering geen programma
had. De vakbond eiste verder dat
de regering haar plan ter beper
king van de vleesrantsoenen in
trok en stelde dat de regering to
taal geen positieve stappen in de
richting van werknemerszelfbe
stuur had genomen. Barecki zei
dat Solidariteit er met zijn bewe
ringen ver naast zat.
MAPUTO (AFP) - Een Frans
vliegtuig dat zaterdag bij vergis
sing boven Mozambique werd
neergehaald, bevond zich op het
moment van het ongeval boven
Gazoa op circa 500 kilometer ten
noorden van de hoofdstad Mapu
to. Dit is gisteren in westerse
kringen in Maputo vernomen.
De raketaanval kostte aan de zes
tra nieuwsuitzending op de tele
visie verscheen, sloot opzet niet
uit maar hield ook de mogelijk
heid van spontaan ontstaan
open. „Er zijn inlichtingen die op
het ene zowel als op het andere
wijzen"
Enkele dagbladen werden gisteren
vroeg in de morgen - dus nog
voor de gigantische brand by Ki
fissia, maar terwijl in de hoofd
stad wel enkele grote fabrieken
in vuur en vlam stonden - opge
beld door iemand die zei te spre
ken namens een tot nu toe onbe
kende organisatie, de ..Blauwe
Boogschutters". Deze zei te zul
len doorgaan met brandstichtin
gen als niet op 15 augustus een
politieke amnestie was afgekon
digd in het land - met andere
woorden: als niet de leiders en
folteraars van de junta van 1967-
1974, die straffen tot levenslang
uitzitten, worden vrijgelaten.
Wanneer dit niet gebeurde, aldus
de man, zou de hele Griekse poli
tieke wereld „met vuur en
zwaard" worden uitgeroeid.
Het was gisteren ook - al refereerde
de boodschap daar niet aan - 4
President Julio César Turbay
van Colombia heeft in zijn
openingstoespraak van het
nieuwe parlementarie jaar
deze maand moeten toegeven
dat het regeringsvoorstel om
amnestie te verlenen aan
naar schatting 2000 actieve
guerrilla-strijders heeft ge
faald.
Aangezien deze laatster) hun
wapens niet hebben neerge
legd (de amnestieperiode liep
van 22 maart tot 22 juli), zal
ook de staat van beleg, die in
Colombia sinds 1949 bijna
onafgebroken van kracht is,
blijven gehandhaafd. De te
rugkeer naar een normale de
mocratische situatie is hier
mee voorlopig van de baan.
De politieke oppositie had de
regering al eerder gewaar-
chuwd dat haar amnestie-
voorstel ontoereikend en on
werkzaam zou zijn als zij niet
zou worden uitgebreid tot de
naar schatting 1000 politieke
gevangenen van wie een deel
voor verschillende militaire
tribunalen terechtstaat. In
het regeringsvoorstel komen
die pas voor amnestie in aan
merking wanneer er voldoen
de 'actieve' guerrillero's van
de amnestie hebben gebruik
gemaakt.
De reactie van de guerrillero's
zelf op het verstrijken van de
amnestietermijn kwam in de
vorm van hernieuwde acties.
In de hoofdstad Bogoté
schoot de guerrillabeweging
M-19 op de dag van de ope
ning van het parlement (20
juli) drie mortiergranaten af
op het presidentiële palcis. In
de zuidelijke provincie Ca-
queta begonnen guerrillero's
van M-19 en de communis
tisch georiënteerde FARC ge
zamenlijke acties waarbij zij
weg- en waterverbindingen
blokkeerden. By een treffen
met het leger kwamen twin
tig soldaten en twintig guer
rilla-strijders om het leven.
Die acties hadden tot gevolg
dat 1500 boeren naar de pro
vinciehoofdplaats Florencia
vluchtten, waar schaarste aan
levensmiddelen ontstond we
gens het tekort in aanvoer.
Als antwoord hielden de mili
tairen massale huiszoekingen
in Bogoté, met name gericht
tegen linkse activisten, fami
lie-leden van politieke gevan
genen en raadslieden van de
gedaagden in de militaire
processen tegen M-19. Ook
werden ex-gevangenen, die
de afgelopen maanden we
gens gebrek aan bewijs wa
ren ontslagen van rechtsver
volging, opnieuw opgepakt.
In totaal werden ongeveer
200 arrestaties verricht
Tegelijkertijd kwam de op één
na hoogste legergeneraal Le-
inzittenden van het vliegtuig het
leven.
Het toestel had oorspronkelijk
noordelijk van de rivier de Save
moeten landen, maar de plaatse
lijke verkeerstoren had het koers
laten zetten naar het zuiden
Het Mozambikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft
gisteren het vliegtuigongeval be
vestigd. Daarbij werd vermeld
augustus, de datum waarop 45
jaar geleden een andere dicta
tuur in Griekenland begon, die
van de Metaxas, die bij de aan
hangers van de junta van Papa-
dopoulos c.s. nog altijd zeer hoog
staat aangeschreven. Het zou dus
kunnen zijn, dat de ongewoon
hevige wind, die vóór en óp de
vierde augustus woei, door ele
menten uit deze gelederen is aan
gegrepen om schrik en ontredde
ring te zaaien, enige maanden
voor de verkiezingen van de ko
mende hersfst. Daarmee zouden
de uiterst rechtse nostalgici naar
de dicatatuur, toch al een vry
klein groepje, dan natuurlyk wel
de laatste sympathie verliezen.
De twee communistische partyen
waren reeds eergisteren met ver
klaringen gekomen waann ze het
vermoeden uitspraken dat de
branden bedoeld waren om het
politieke klimaat te bederven.
De leider van de socialistische
partij, Andreas Papandreou
daarentegen gooide het - de
avond voordat zyn eigen huis be
dreigd raakte - zoals de meeste
Gneken, op „terreiryagers": spe
culanten die bosgebieden in
ma Henao met de openlijke
beschuldiging dat de (legale)
communistische partij van
Colombia de ondermijnende
activiteiten van de FARC
vanuit Bogotó zou dirigeren.
Vervolgens ontvoerde M 19 de
populaire televisie-acteur en
animator Pacheco en dwong
hem tot het by wonen van een
persconferentie met de meest
gezochte man van Colombia,
de leider van M-19 Jaime Ba
teman, die plotseling in Bo-
goté opdook.
Hij liet Pacheo de volgende dag
weer vrij met de opdracht het
"vredesvoorstel" van M-19
aan president Turbay over te
brengen In dit voorstel ver
klaart M-19 zich bereid met
de regering over een wapen
stilstand te onderhandelen
onder de volgende voorwaar
den:
1. opheffing van de staat van
beleg en het zogenaamde vei
ligheidsstatuut,
2. algehele amnestie voor poli
tieke gevangenen, ook voor
degenen die reeds veroor
deeld zyn,
3. een breed overleg tussen re
gering, oppositie, vakbonden
en vertegenwoordigers van
de voornaamste maatschap
pelijke sectoren èn vertegen
woordigers van de guerrilla
bewegingen om tot een duur
zame sociale en politieke vre
de te komen.
Jaime Bateman voegde er de
bedreiging aan toe dat wan
neer de regering niet bereid
zou zijn tot onderhandelen,
M-19 in staat is om de presi
dents- en kamerverkiezingen
van volgend jaar ernstig te
ontregelen. Naar verwach
ting zal president Turbay in
zijn jaarlijkse toespraak op 7
augustus, wanneer hy pre
cies dne jaar van zijn vierja
rig mandaat zal hebben ver
vuld, het voorstel van M-19
officieel van de hand wyzcn.
BEN WIJDEVELD
dat de zes inzittenden waar
schijnlijk om het leven zyn geko
men. Zy waren allen Fransen.
Een officièle commissie van onder
zoek is gisteren naar de plaats
van het ongeval ten zuiden van
de rivier de Save vertrokken. Het
ministerie voegde eraan toe dat
het ongeval pas maandag is ge
meld omdat toen de resten van
het toestel zyn gevonden.
vlammen doen opgaan in de
hoop daar later huizen of toens-
tistischc attracties te kunnen
bouwen. Hy pleitte voor een
„voorbeeldige bestraffing en
beklemtoonde de noodzaak van
onmiddellyke herbebossing van
verbrande gebieden, iets wat ook
trouwens ook de grondwet voor-
schryft
In de loop van de dag raakten de
telefoonverbindingen met de
noordelyke voorsteden verloren.
Ook de televisie - die niet ver
daar vandaan het effect van de
branden van haar eigen gebouw
uit kon tonen - bleef een tyd uit
de lucht
Er was meer ontreddering dan pa
niek. Velen waren van de ene op
de andere minuut gedwongen,
hun huizen te verlaten, plotse
ling ten prooi aan vlammen die
even tevoren nog ver weg leken.
Het vuur sloeg in de harde wind
soms afstanden van 200 meter
over. „Eerst was het voor je. dan
plotseling achter je", zei een ge
tuige. Kurkdroge denneappels
op de grond zouden de grote
„doorgevers" zyn geweest. Maar
de „aangevers"...?
JERUZALEM (AFP/Reuter/GPD) - De Israëli
sche premier Menachem Begin heeft gister
avond een regeerovereenkomst getekend met
drie kleine rechts-religieuze partijen.
De Israëlische televisie zond de on
dertekening waaraan vijf weken
van moeizaam onderhandelen
vooraf gingen, rechtstreeks uit.
Volgens goedingelichte kringen
bestaan er nog steeds moeilijk
heden over de verdeling van de
ministersposten. Van de num
mer twee van de Heroet-partij,
die deel uitmaakt van het Li-
koed-blok van Begin, David Le
vi, is nog niet bekend of hij in de
regering zal zitten. Wel is zeker,
zo bevestigde men in Jeruzalem,
dat de havik generaal Ariel Sja-
ron defensie zal gaan beheren.
Sinds enige tijd beheerde Begin
zelf defensie.
Het regeerakkoord telt 83 paragra
fen waarvan het merendeel is ge
wijd aan religieuze wetten. De re
ligieuze partijen zijn erin ge
slaagd, zo is de algemene opinie
in Israël, ongekend veel conces
sies af te dwingen van Begin, zo
dat Israël nu de rechtste regering
krijgt sinds zijn oprichting 33
jaar geleden.
Begin ontkende na de onderteke-
WENEN (UPI) Oostenrijk is be
reid de Iraanse ex-president Ba
ni-Sadr asiel te verlenen, mits hij
zich van elke politieke activiteit
onthoudt. Dit was gisteren het
commentaar van de Oostenrijkse
kanselier Bruno Kreisky op be
richten dat Bani-Sadr wellicht
uit zijn huidige toevluchtoord
Frankrijk naar Oostenrijk zal
vertrekken.
In de Iraanse stad Isfahan hebben
tegenstanders van de regering
tweemaal toegeslagen vanaf mo
torfietsen. Hierbij is een functio
naris van de revolutionaire garde
gedood en een openbaar gebouw
beschadigd.
Een dertigtal Iraanse studenten
heeft gisteren de Iraanse ambas
sade in de Canadese hoofdstad
Ottawa bezet.
Ook het Iraanse consultaat in
West-Berlijn werd bezet. Aan het
einde van de ochtend maakte de
Westberlijnse politie een einde
aan de bezetting. Zes leden van
de diplomatieke personeel van
het consultaat die door de stu
denten waren opgesloten, wer
den bevrijd.
ning dat Likoed te veel conces
sies zou hebben gedaan.
De nieuwe Israëlische regering van
Menachem Begin is in politiek
opzicht een directe voortzetting
van het vorige kabinet. Dit is ook
de reden dat gedurende de afge
lopen formatiemaand het buiten
lands beleid geheel niet bespro
ken is. Alle meningsverschillen
en ook de obstakels van de laat
ste uren hadden betrekking op
portefeuillekwesties en persoon
lijke geschillen tussen de partij
en onderling, maar ook binnen
de partij zelf. Vooral binnen Be
gins eigen Likoedpartij voelde
men zich benadeeld en beschul
digden enkele parlementsleden
Begin ervan teveel te hebben
toegegeven.
Inhoudelijk leverden vooral de ei
sen op religieus gebied van de
extreem-orthodoxe Agoedat Jis-
rael en de Nationaal-Religieuze
Partij problemen op. Enkele van
Begins partijgenoten hadden
aanzienlijk meer moeite met het
slikken van deze concessies dan
Begin zelf. In de onderhandelin
gen met de coalitiepartners ver
klaarde Begin openlijk dat hij
zich geheel kon vinden in de eis
meer nadruk te leggen op het na
komen van de religieuze voor
schriften, zoals het staken van de
werkzaamheden op de joodse
rustdag, de sabbat, en het aan
moedigen van religieuze studies.
Begin kon er zelfs mee akkoord
gaan dat joden die voor een reli
gieuze levensweg kiezen niet
door de dienstplicht in hun stu
die zullen worden gehinderd en
daarnaast allerlei vrijstellingen
zullen genieten. Begin zelf be
steedt elke zaterdag aan de bij
belstudie en is daar trots op.
Binnen de Likoed vindt men deze
concessies te ver gaan. Vice-pre
mier Simcha Ehrlich, die tevens
de nieuwe minister van land
bouw is, verklaarde gisteren dat
ook hij het onaanvaardbaar vindt
als deze overeenkomst tot het
ontduiken van de dienstplicht
gaat leiden.
Toch is Begin er in geslaagd, al
thans voorlopig, zijn partijgeno
ten deze bittere pil te laten slik
ken. Wel is het voorbehoud ge
maakt dat de liberale fractie bin
nen de Likoed op het gebied van
de religieuze vraagstukken geen
partijdiscipline opgelegd krijgt
en naar geweten mag stemmen.
Daar tegenover staat dat Begin
de Agoedat Jisrael beloofd heeft
de door hem gewenste wetswijzi
gingen door te voeren. De Agoe
dat Jisrael heeft hierbij een tijds
limiet van zes maanden gesteld.
Begin heeft deze tijd tot zijn be
schikking om zijn opstandige
partijgenoten om te praten.
Premier Begin brengt een toast uit op de nieuwe coalitie in Israël.