Israëlische coalitie rond Het falen van de amnestie in Colombia niet? Bosbranden bij Athene: opzet of Sadat: "VS moeten met de PLO gaan praten" Moskou en Poolse regering: kritiek op 'Solidariteit' Na concessies partij Begin aan religieuzen Oostenrijk wil asiel verlenen aan Bani-Sadr Frans vliegtuig neergehaald WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1981 BUITENLAND PAGINA 9 LONDEN (UPI/AFP) - De presi dent van Egypte, Anwar Sadat, heeft gisteren gezegd dat de Ver enigde Staten als volwaardige gesprekspartner aan het vre desproces in het Midden-Oosten moeten blijven deelnemen, in sa menwerking met de Europese Gemeenschap, en zouden moe ten ophouden met het weigeren van rechtstreeks contact met de Palestijnen. Hij drong er bij Israël en de Pale stijnen op aan, het recent ingega ne bestand te laten volgen door "gelijktijdige wederzijdse erken ning" van elkaar. Dat zou volgens hem "de juiste be nadering" zijn van een alles om vattende regeling in het Midden- Oosten. Sadat zei dit op een persconferen tie in de Egyptische ambassade in Londen, voordat hij naar Was hington vertrok voor ziin eerste ontmoeting met president Rea gan. Sadat zei dat het bestand tussen Is raël en de Palestijnen een grote gebeurtenis was, een keerpunt dat door de Verenigde Staten en Saoedi-Arabië was bereikt. Voordat hij naar het vliegveld Heathrow vertrok gebruikte Sa dat de lunch bij koningin Eliza beth. In Londen heeft hij de kwestie besproken met premier Margaret Thatcher en de minis ter van buitenlandse zaken lord Carrington, die betrokken is bij het initiatief van de EG inzake het Midden-Oosten. Israël heeft tot dusver geweigerd met de PLO te onderhandelen. De Verenigde Staten zijn onder een overeenkomst van 1975 ver plicht geen onderhandelingen met de PLO te openen voordat deze organisatie het bestaans recht van Israël erkent. WARSCHAU/MOSKOU (UPI) - Radio-Moskou en het officiële Sowjetrussische persbureau Tass hebben gisteren de onaf hankelijke Poolse vakbond Soli dariteit ervan beschuldigd de spanning op te voeren. Volgens de radio was de demonstratie van vrachtwagen- en taxichauf feurs zo georganiseerd dat zij sa menviel met het begin van de on derhandelingen tussen de rege ring en vertegenwoordigers van Solidariteit en met het doel druk op de autoriteiten uit te oefenen. "De onverzoenlijke verklaringen van de Solidariteitleiders vergro ten alleen maar de spanning", al dus radio-Moskou. Blokkade Intussen bleven vrachtauto's en bussen ook gisteren het centrum van Warschau blokkeren. De confrontatie tussen de vakbond en de regering kreeg echter een wat minder grimmig aanzien met een beeld van demonstranten die naast de stoet auto's genoten van de zon, luisterden naar muziek of keken naar artiesten, die de chauffeurs en hun medestanders op een optreden vergastten. Bij een andere protestactie namen duizenden arbeiders in het ge- Een functionaris van de Ameri kaanse regering zei dat. wat de VS betreft, de "deur gesloten is" voor deelneming van de PLO aan de autonomie-besprekingen. Reagan is er volgens hem sterk van overtuigd dat de Palestijnen tegenover Israël een standpunt moeten innemen dat dat land recht op bestaan geeft. "Hun hui dige standpunt kunnen wij niet accepteren". bied van Czestochowa gisteren deel aan een waarschuwingssta king van een uur tegen de voed seltekorten. De deelnemers aan de blokkade hebben laten weten dat zij hun voertuigen zullen laten staan tot de staking van vandaag voorbij is en Solidariteit heeft gedreigd met onmiddellijke stakingsac ties als de politie zou trachten de voertuigen voor die tijd te ver wijderen. De moeilijkheden begonnen maan dag onverwacht toen de politie een konvooi auto's belette in het kader van een betoging tegen de voedselschaarste langs het hoofdkwartier van de commu nistische partij te rijden. Solida riteit zegt dat de route tevoren door de politie was goedgekeurd, maar de autoriteiten spreken dit tegen en beide partijen geven el kaar de schuld van de ontstane situatie. Beschuldiging De regering heeft gisteren verder openlijk gereageerd op de jong ste eisen van de vrije vakbond Solidariteit. Haar woordvoerder, Jozef Barecki, sprak voor de tele visie zijn verwondering uit over het standpunt van de vakbond (Van onze correspondent Frans van Hasselt) ATHENE (GPD) - Grote delen van Athene's hoger gelegen noorde lijke randgemeenten Kifissia Po- litia, Kastri en andere, zijn giste ren in as gelegd door bosbranden die nog steeds aanhouden en dichte rookwolken over de hoofdstad jagen. Kapitale villa's met prachtige tuinen, waaronder die van oppositieleider Andreas Papandreou en van vice-premier Averof, liepen schade op of gin gen geheel in vlammen op. Ook enkele flatgebouwen - zeldzaam in deze nogal welvarende wyken - raakten in brand. Het aantal bosbranden dat de laat ste dagen in het hele land woedt nadert de honderd. De grootste woedt op het eiland Chios, een andere gaat in de richting van het opgravingsgebied Delphi. Zij worden overal aangewakkerd door sterke wind uit het noor den, die volgens verwachtingen nog dagen zal aanhouden. Vrijwel alle Grieken zijn ervan overtuigd dat er opzet in het spel is. Premier Rallis, die in een ex De kwestie van Palestijnse deelne ming is nog acuter geworden na de Israëlische beschuldiging dat de PLO "de geest van de over eenkomst" schendt door zijn strijdkrachten in Libanon te voorzien van door Saoedi-Arabië geleverde wapens. Een hoge Jordaanse regerings functionaris zei gisteren dat het standpunt van Jordanië ongewij zigd blijft zolang de PLO niet door Israël wordt erkend. Jorda nië blijft weigeren zich bij het vredesproces van Camp David te laten betrekken omdat "Israël dat eenvoudig beschouwt als deel van zijn strategie van het scheiden van Egypte van andere Arabische landen". De PLO is volgens Jordanië de woordvoer der van de Palestijnen en "wij zijn geen vervanging voor de PLO", aldus de functionaris. over de regeringsplannen voor de voedselvoorziening. Hij be schuldigde de vakbond van de magogie en van gebrek aan goe de wil. Solidariteit beweerde volgens Ba recki dat het rantsoenerings schema geheel was mislukt en dat de regering geen programma had. De vakbond eiste verder dat de regering haar plan ter beper king van de vleesrantsoenen in trok en stelde dat de regering to taal geen positieve stappen in de richting van werknemerszelfbe stuur had genomen. Barecki zei dat Solidariteit er met zijn bewe ringen ver naast zat. MAPUTO (AFP) - Een Frans vliegtuig dat zaterdag bij vergis sing boven Mozambique werd neergehaald, bevond zich op het moment van het ongeval boven Gazoa op circa 500 kilometer ten noorden van de hoofdstad Mapu to. Dit is gisteren in westerse kringen in Maputo vernomen. De raketaanval kostte aan de zes tra nieuwsuitzending op de tele visie verscheen, sloot opzet niet uit maar hield ook de mogelijk heid van spontaan ontstaan open. „Er zijn inlichtingen die op het ene zowel als op het andere wijzen" Enkele dagbladen werden gisteren vroeg in de morgen - dus nog voor de gigantische brand by Ki fissia, maar terwijl in de hoofd stad wel enkele grote fabrieken in vuur en vlam stonden - opge beld door iemand die zei te spre ken namens een tot nu toe onbe kende organisatie, de ..Blauwe Boogschutters". Deze zei te zul len doorgaan met brandstichtin gen als niet op 15 augustus een politieke amnestie was afgekon digd in het land - met andere woorden: als niet de leiders en folteraars van de junta van 1967- 1974, die straffen tot levenslang uitzitten, worden vrijgelaten. Wanneer dit niet gebeurde, aldus de man, zou de hele Griekse poli tieke wereld „met vuur en zwaard" worden uitgeroeid. Het was gisteren ook - al refereerde de boodschap daar niet aan - 4 President Julio César Turbay van Colombia heeft in zijn openingstoespraak van het nieuwe parlementarie jaar deze maand moeten toegeven dat het regeringsvoorstel om amnestie te verlenen aan naar schatting 2000 actieve guerrilla-strijders heeft ge faald. Aangezien deze laatster) hun wapens niet hebben neerge legd (de amnestieperiode liep van 22 maart tot 22 juli), zal ook de staat van beleg, die in Colombia sinds 1949 bijna onafgebroken van kracht is, blijven gehandhaafd. De te rugkeer naar een normale de mocratische situatie is hier mee voorlopig van de baan. De politieke oppositie had de regering al eerder gewaar- chuwd dat haar amnestie- voorstel ontoereikend en on werkzaam zou zijn als zij niet zou worden uitgebreid tot de naar schatting 1000 politieke gevangenen van wie een deel voor verschillende militaire tribunalen terechtstaat. In het regeringsvoorstel komen die pas voor amnestie in aan merking wanneer er voldoen de 'actieve' guerrillero's van de amnestie hebben gebruik gemaakt. De reactie van de guerrillero's zelf op het verstrijken van de amnestietermijn kwam in de vorm van hernieuwde acties. In de hoofdstad Bogoté schoot de guerrillabeweging M-19 op de dag van de ope ning van het parlement (20 juli) drie mortiergranaten af op het presidentiële palcis. In de zuidelijke provincie Ca- queta begonnen guerrillero's van M-19 en de communis tisch georiënteerde FARC ge zamenlijke acties waarbij zij weg- en waterverbindingen blokkeerden. By een treffen met het leger kwamen twin tig soldaten en twintig guer rilla-strijders om het leven. Die acties hadden tot gevolg dat 1500 boeren naar de pro vinciehoofdplaats Florencia vluchtten, waar schaarste aan levensmiddelen ontstond we gens het tekort in aanvoer. Als antwoord hielden de mili tairen massale huiszoekingen in Bogoté, met name gericht tegen linkse activisten, fami lie-leden van politieke gevan genen en raadslieden van de gedaagden in de militaire processen tegen M-19. Ook werden ex-gevangenen, die de afgelopen maanden we gens gebrek aan bewijs wa ren ontslagen van rechtsver volging, opnieuw opgepakt. In totaal werden ongeveer 200 arrestaties verricht Tegelijkertijd kwam de op één na hoogste legergeneraal Le- inzittenden van het vliegtuig het leven. Het toestel had oorspronkelijk noordelijk van de rivier de Save moeten landen, maar de plaatse lijke verkeerstoren had het koers laten zetten naar het zuiden Het Mozambikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft gisteren het vliegtuigongeval be vestigd. Daarbij werd vermeld augustus, de datum waarop 45 jaar geleden een andere dicta tuur in Griekenland begon, die van de Metaxas, die bij de aan hangers van de junta van Papa- dopoulos c.s. nog altijd zeer hoog staat aangeschreven. Het zou dus kunnen zijn, dat de ongewoon hevige wind, die vóór en óp de vierde augustus woei, door ele menten uit deze gelederen is aan gegrepen om schrik en ontredde ring te zaaien, enige maanden voor de verkiezingen van de ko mende hersfst. Daarmee zouden de uiterst rechtse nostalgici naar de dicatatuur, toch al een vry klein groepje, dan natuurlyk wel de laatste sympathie verliezen. De twee communistische partyen waren reeds eergisteren met ver klaringen gekomen waann ze het vermoeden uitspraken dat de branden bedoeld waren om het politieke klimaat te bederven. De leider van de socialistische partij, Andreas Papandreou daarentegen gooide het - de avond voordat zyn eigen huis be dreigd raakte - zoals de meeste Gneken, op „terreiryagers": spe culanten die bosgebieden in ma Henao met de openlijke beschuldiging dat de (legale) communistische partij van Colombia de ondermijnende activiteiten van de FARC vanuit Bogotó zou dirigeren. Vervolgens ontvoerde M 19 de populaire televisie-acteur en animator Pacheco en dwong hem tot het by wonen van een persconferentie met de meest gezochte man van Colombia, de leider van M-19 Jaime Ba teman, die plotseling in Bo- goté opdook. Hij liet Pacheo de volgende dag weer vrij met de opdracht het "vredesvoorstel" van M-19 aan president Turbay over te brengen In dit voorstel ver klaart M-19 zich bereid met de regering over een wapen stilstand te onderhandelen onder de volgende voorwaar den: 1. opheffing van de staat van beleg en het zogenaamde vei ligheidsstatuut, 2. algehele amnestie voor poli tieke gevangenen, ook voor degenen die reeds veroor deeld zyn, 3. een breed overleg tussen re gering, oppositie, vakbonden en vertegenwoordigers van de voornaamste maatschap pelijke sectoren èn vertegen woordigers van de guerrilla bewegingen om tot een duur zame sociale en politieke vre de te komen. Jaime Bateman voegde er de bedreiging aan toe dat wan neer de regering niet bereid zou zijn tot onderhandelen, M-19 in staat is om de presi dents- en kamerverkiezingen van volgend jaar ernstig te ontregelen. Naar verwach ting zal president Turbay in zijn jaarlijkse toespraak op 7 augustus, wanneer hy pre cies dne jaar van zijn vierja rig mandaat zal hebben ver vuld, het voorstel van M-19 officieel van de hand wyzcn. BEN WIJDEVELD dat de zes inzittenden waar schijnlijk om het leven zyn geko men. Zy waren allen Fransen. Een officièle commissie van onder zoek is gisteren naar de plaats van het ongeval ten zuiden van de rivier de Save vertrokken. Het ministerie voegde eraan toe dat het ongeval pas maandag is ge meld omdat toen de resten van het toestel zyn gevonden. vlammen doen opgaan in de hoop daar later huizen of toens- tistischc attracties te kunnen bouwen. Hy pleitte voor een „voorbeeldige bestraffing en beklemtoonde de noodzaak van onmiddellyke herbebossing van verbrande gebieden, iets wat ook trouwens ook de grondwet voor- schryft In de loop van de dag raakten de telefoonverbindingen met de noordelyke voorsteden verloren. Ook de televisie - die niet ver daar vandaan het effect van de branden van haar eigen gebouw uit kon tonen - bleef een tyd uit de lucht Er was meer ontreddering dan pa niek. Velen waren van de ene op de andere minuut gedwongen, hun huizen te verlaten, plotse ling ten prooi aan vlammen die even tevoren nog ver weg leken. Het vuur sloeg in de harde wind soms afstanden van 200 meter over. „Eerst was het voor je. dan plotseling achter je", zei een ge tuige. Kurkdroge denneappels op de grond zouden de grote „doorgevers" zyn geweest. Maar de „aangevers"...? JERUZALEM (AFP/Reuter/GPD) - De Israëli sche premier Menachem Begin heeft gister avond een regeerovereenkomst getekend met drie kleine rechts-religieuze partijen. De Israëlische televisie zond de on dertekening waaraan vijf weken van moeizaam onderhandelen vooraf gingen, rechtstreeks uit. Volgens goedingelichte kringen bestaan er nog steeds moeilijk heden over de verdeling van de ministersposten. Van de num mer twee van de Heroet-partij, die deel uitmaakt van het Li- koed-blok van Begin, David Le vi, is nog niet bekend of hij in de regering zal zitten. Wel is zeker, zo bevestigde men in Jeruzalem, dat de havik generaal Ariel Sja- ron defensie zal gaan beheren. Sinds enige tijd beheerde Begin zelf defensie. Het regeerakkoord telt 83 paragra fen waarvan het merendeel is ge wijd aan religieuze wetten. De re ligieuze partijen zijn erin ge slaagd, zo is de algemene opinie in Israël, ongekend veel conces sies af te dwingen van Begin, zo dat Israël nu de rechtste regering krijgt sinds zijn oprichting 33 jaar geleden. Begin ontkende na de onderteke- WENEN (UPI) Oostenrijk is be reid de Iraanse ex-president Ba ni-Sadr asiel te verlenen, mits hij zich van elke politieke activiteit onthoudt. Dit was gisteren het commentaar van de Oostenrijkse kanselier Bruno Kreisky op be richten dat Bani-Sadr wellicht uit zijn huidige toevluchtoord Frankrijk naar Oostenrijk zal vertrekken. In de Iraanse stad Isfahan hebben tegenstanders van de regering tweemaal toegeslagen vanaf mo torfietsen. Hierbij is een functio naris van de revolutionaire garde gedood en een openbaar gebouw beschadigd. Een dertigtal Iraanse studenten heeft gisteren de Iraanse ambas sade in de Canadese hoofdstad Ottawa bezet. Ook het Iraanse consultaat in West-Berlijn werd bezet. Aan het einde van de ochtend maakte de Westberlijnse politie een einde aan de bezetting. Zes leden van de diplomatieke personeel van het consultaat die door de stu denten waren opgesloten, wer den bevrijd. ning dat Likoed te veel conces sies zou hebben gedaan. De nieuwe Israëlische regering van Menachem Begin is in politiek opzicht een directe voortzetting van het vorige kabinet. Dit is ook de reden dat gedurende de afge lopen formatiemaand het buiten lands beleid geheel niet bespro ken is. Alle meningsverschillen en ook de obstakels van de laat ste uren hadden betrekking op portefeuillekwesties en persoon lijke geschillen tussen de partij en onderling, maar ook binnen de partij zelf. Vooral binnen Be gins eigen Likoedpartij voelde men zich benadeeld en beschul digden enkele parlementsleden Begin ervan teveel te hebben toegegeven. Inhoudelijk leverden vooral de ei sen op religieus gebied van de extreem-orthodoxe Agoedat Jis- rael en de Nationaal-Religieuze Partij problemen op. Enkele van Begins partijgenoten hadden aanzienlijk meer moeite met het slikken van deze concessies dan Begin zelf. In de onderhandelin gen met de coalitiepartners ver klaarde Begin openlijk dat hij zich geheel kon vinden in de eis meer nadruk te leggen op het na komen van de religieuze voor schriften, zoals het staken van de werkzaamheden op de joodse rustdag, de sabbat, en het aan moedigen van religieuze studies. Begin kon er zelfs mee akkoord gaan dat joden die voor een reli gieuze levensweg kiezen niet door de dienstplicht in hun stu die zullen worden gehinderd en daarnaast allerlei vrijstellingen zullen genieten. Begin zelf be steedt elke zaterdag aan de bij belstudie en is daar trots op. Binnen de Likoed vindt men deze concessies te ver gaan. Vice-pre mier Simcha Ehrlich, die tevens de nieuwe minister van land bouw is, verklaarde gisteren dat ook hij het onaanvaardbaar vindt als deze overeenkomst tot het ontduiken van de dienstplicht gaat leiden. Toch is Begin er in geslaagd, al thans voorlopig, zijn partijgeno ten deze bittere pil te laten slik ken. Wel is het voorbehoud ge maakt dat de liberale fractie bin nen de Likoed op het gebied van de religieuze vraagstukken geen partijdiscipline opgelegd krijgt en naar geweten mag stemmen. Daar tegenover staat dat Begin de Agoedat Jisrael beloofd heeft de door hem gewenste wetswijzi gingen door te voeren. De Agoe dat Jisrael heeft hierbij een tijds limiet van zes maanden gesteld. Begin heeft deze tijd tot zijn be schikking om zijn opstandige partijgenoten om te praten. Premier Begin brengt een toast uit op de nieuwe coalitie in Israël.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 9