Zwembaden minder in trek
eidse
agenda
Slechte weer niet alleen oorzaak leegloop
Vrijdag
REGIO - Het bezoek aan de zwembaden is vrijwel over
al de laatste jaren sterk verminderd. De traditionele
"zomerse" trek van het gezin naar de openluchtbaden
is steeds meer verdrongen door andere mogelijkheden
om zich te vermaken. Surfen, zeilen, andere sporten en
zelfs een terugkeer naar het zwemmen in open water
zijn activiteiten, die volgens de bedrijfsleiders van de
zwembaden in de regio Leiden ervoor zorgen dat de
zwemmers massaal wegblijven.
Niet alleen de opkomst van deze nieuwe recrea
tiemogelijkheden, maar ook het toegenomen
aantal vakanties naar het buitenland, de luxe
van een grote tuin (met eventueel een eigen
zwembad) en de concurrentie van de andere ba
den in de regio, beinvloedt de afname van het
bezoek.
Nog een oorzaak voor de terug
gang is het slechte weer. Toch is
het zeker niet de belangrijkste
reden, al denken velen daar an
ders over. Bedrijfsleider Tim
mermans van het Leiderdorpse
zwembad: "Ik ben het er niet
mee eens dat het slecht gaat met
de zwembaden. Het gaat gewoon
slecht met het weer."
In Voorschoten probeert men zich
te wapenen tegen de "weerfac-
tor" door het binnenbad om te
dopen tot slecht weer bad. In de
regio maakt men met behulp van
folders reclame ("Bij slecht weer
staan de deuren wijd open") voor
het recreatiebad "Het Wedde"
Verdeeld
Alles op een rijtje zettend komt be
drijfsleider Rompes van het
Voorschotense bad uiteindelijk
ook tot de conclusie dat er meer
dere oorzaken zijn. Op de eerste
plaats noemt hij de concurrentie
van de andere baden. "Als we
naar de regio kyken zijn er veel
meer baden gekomen. Eerst had
den we alleen de Does in Leider
dorp, waar iedereen naar toe
ging. Zelf ben ik in 1964 als be
drijfsleider in de Vliet in Leiden
begonnen, dat toentertijd het
grootste bad in de regio was. La
ter was Poelmeer, het nieuwe
bad in Oegstgeest, hét bad van
de regio. Daarna trok alles naar
het herbouwde Zijlbad toe. Dan
zijn er nog grote baden in Sas-
senheim, Noordwijk en Katwijk.
Het is dan toch logisch dat het
bezoekersaantal terugloopt. Er
zyn meer zwembaden, dus de
mensen zijn meer verdeeld", al
dus Rompes.
Bedrijfsleider Van der Bent, van
het Oegstgeester Poelmeerbad,
beaamt dat "zijn" zwembad de
oorspronkelijke regionale func
tie inmiddels helemaal verloren
heeft. Dit wordt door de bezoek
cijfers gestaafd. In 1969, het ope
ningsjaar, kwamen er nog meer
dan 360.000 zwemmers, één jaar
later zelfs nog eens 10.000 meer.
Het afgelopen jaar genoten
"slechts" 74.232 mensen van het
waterbad. Wel tekent Van der
Bent daarbij aan dat de daling
voor het buitenbad extra sterk is
doorgezet na de opening van het
binnenbad (in 1978 164.616 be
zoekers voor het buitenbad, in
1979 toen het nieuwe binnenbad
in gebruik was genomen 98.783)
en de verkorting van het ope
ningsseizoen.
Niet rooskleurig
Samen met Van der Bent ziet Rom
pes de toekomst voor de buiten
baden zoals ze er nu bij liggen
niet erg rooskleurig tegemoet.
In het algemeen zie je dat de
mensen toch meer binnen willen
sporten. Dat zie je ook in de be
langstelling voor de binnenba
den. De mensen komen meer om
recreatief bezig te zijn, te spelen
in het water en er omheen, dan
op de weide bij het buitenbad te
liggen zonnen." De zwembaden
hebben de laatste jaren op deze
andere behoefte ingespeeld door
het aanbrengen van speelgele-
genheden in en rond het water.
"Het is bijzonder moeilijk om de
openluchtbaden aantrekkelijk
te maken. De mensen zien het
gewoon niet meer zitten om de
hele dag in het zwembad te han
gen", vertelt Van der Bent, die
best wel nog mogelijkheden
voor de open baden ziet, maar
dan met een andere opzet. "Ze
hebben wel toekomst, maar niet
in de vorm zoals ze er nu liggen.
In mijn ogen moeten we naar
baden met een kleinere opper
vlakte toe. Het is niet meer te
doen om voor een paar zwem
mers zo'n groot bad op tempera
tuur te houden."
Een bijkomend probleem voor de
zwembaden is de snelle stijging
van de energieprijzen. Het ver
warmen van het buitenbad is een
enorme kostenfactor. Zo rekent
Rompes van het Voorschotense
bad, met de stijging van de gas-
prijzen op stookkosten van 1000
gulden per dag in de nabije toe
komst. De bedrijfsleider van het
Wassenaarse zwembad, Timmer
mans, geeft aan dat "zijn" bad
per jaar voor 120.000 gulden aan
energie verbruikt.
Landbouwfolie
Om deze prijzen in de hand te kun
nen houden moet men volgens
Timmermans naar andere voor
zieningen toe. "In de nabije toe
komst zul je bijvoorbeeld moe
ten streven naar zonnecollecto
ren. Je kunt het niet lang meer
verkopen om veel warmte in een
zwembad te pompen, die 's
nachts weer verloren gaat."
In Oegstgeest heeft men inmiddels
al wat concretere maatregelen
genomen. Met behulp van land
bouwfolie werd het buitenbad
een maand voor de opening afge
dekt. Deze periode in het voor
seizoen om het bad op een tem
peratuur van in de twintig gra
den te brengen is normaal ge
sproken enorm energieverslin
dend. "Door de folie kon de
warmte als het ware opgeslagen
worden en 's nachts worden vast
gehouden. In die vier weken kun
je op die manier veel warmte op
hopen", aldus bedrijfsleider Van
der Bent.
Rompes heeft een wat eenvoudige
re visie: "Vroeger werden de bui
tenbaden ook niet verwarmd. De
mensen zijn natuurlijk ver
wend."
Voorschoten heeft het voordeel dat
in het splinternieuwe bad de mo
dernste isolatietechnieken (van
1979) zijn verwerkt. "Op dat mo
ment was het niet beter te kry-
gen", zegt Rompes.
Bedrijfsleider Timmermans uit
Leiderdorp vertelt dat men ook
hier energiebesparingsmogelijk
heden op een rijtje zet, maar "ei
genlijk staat dat nog overal in de
kinderschoenen." "Bovendien is
energiebesparing wel een mooie
zaak. maar je moet ook eens ky-
Leiden, film "I Confess". Het Kijkhuis
Vrouwenkerkkoorstraat, 20 uur.
Leiden, club voor alleenstaanden, Nieu
we Rijn 52. 20 uur.
Leiden, open soos. NVSH-trefcentrum
Rapenburg 48. 22 uur.
Leiden, melding zwerf- en gevonden
dieren, dierenbescherming Leider
212026.
Leiden, open huisavond LVL, Caecilia
18. 21 uur.
Zaterdag
Leiden, wandeltocht, start: VW-ge-
bouw, van 9 uur tot 13
Maandag
Leiden, JAL, Caeci li astraat 67, va
22 uur.
Leiden, film "Judo Saga", Kurosawa
Het Kijkhuis, Vrouwenkerkkoorstraat
17, 20 uur en 22.15 uur.
ARTSEN
Wijk 1 - (Boerhaavedistrict, Binnenstad
Noord, Groenoord, Kooi, Merenwyk):
zaterdag: J. Stolk, Burggravenlaan 16,
tel. 125820; zondag: F.B. Kruis, Kla-
34, tel. 126371
■i -
"t -
i Voorschoten. Een fantastisch binnenbad om het publiek ook bij slecht i
proos
Wijk 2 - (Binnenstad-Zuid, Tuinstad-,
wijk, Professorenwijk, de Waard): zater
dag: H. de Jong, Hooigracht 61, tel.
123752; zondag: R.M.G. Taytelbaui
Hogewoerd 138, tel. 120266.
erjl
s]
id-
r wat te bieden. Toch is het bezoek
Surfen
Naast het weer en de concurrentie
van andere baden, wordt ook de
opkomst van allerlei andere re
creatieve bezigheden aange
voerd als een oorzaak voor het
dalende zwembadpubliek. In de
regio ontstonden links en rechts
plassen waar de waterliefheb
bers op een andere manier aan
hun trekken komen. Verder zijn
er dan ook nog de bestaande wa
tersportgebieden, die steeds
drukker bevolkt raken door de
opkomst van nieuwe sporten zo
als het surfen.
"De mensen gaan weer meer naar
de vrye natuur toe. De zeilsport
is toegenomen omdat de mensen
meer geld ter beschikking heb
ben. Het surfen is bovendien een
voor iedereen betaalbare sport
op het water. Voor duizend gul
den heb je al een plankje", geeft
Rompes aan.
Ook is hij van mening dat het
open water steeds schoner
wordt, waardoor men het spor
ten en zwemmen weer makke
lijker in de natuur kan combi
neren. Door de watervervuiling
werden de mensen min of meer
gedwongen gebruik te gaan ma
ken van zwembaden. Rompes:
"Het mooiste is natuurlijk als
de buitenbaden niet nodig zijn.
Dat zou betekenen dat je overal
gewoon buiten kunt
maar dat zal wel niet
gelijk zijn."
Om de mensen toch weer naar het
zwembad toe te krijgen worden
door diverse zwembaden allerlei
leuke attracties ingevoerd
Zwemvierdaagsen, marathon-
zwemmen, trimuurtjes, moeder
en kleuteruurtjes en zelfs zwem-
jogging. Toch zijn ook deze re-
creatie-alternatieven geen onver
deeld succes. Van der Bent uit
Oegstgeest over dergelijke acti
viteiten: "Je bent bij dergelijke
sportieve elementen in het bui
tenbad weer aan het weer gebon
den. Verder zijn het ook bezighe
den die normaal gesproken al
leen maar voor een beperkt pu
bliek zijn."
Leiderdorp probeert ook met aller
lei sportieve ideeën "het zwem
bad naar de mensen toe te bren
gen". "Zo'n zwemjoggen trekt
veel bezoekers. Aan het eind van
het seizoen hebben we nog een
zwemmarathon, maar met zulke
bezigheden trek je toch eigenlijk
maar een eenmalig publick. We
moeten allerlei bezigheden ver
zinnen, zonder dat deze overi
gens teveel personeelskosten
met zich meebrengen,", vertelt
Timmermans uit Leiderdorp.
Ook vanuit Zoeterwoude wordt
gemeld dat de doelgroepjes voor
moeders en kleuters en de tri-
muurtjes nog geen groot succes
zyn.
Cijfers bevestigen dat alle moeite
die er gedaan wordt om het
zwemmen een recreatiever as
pect mee te geven, weinig heeft
opgeleverd. Een iets meer dan
tien jaar oud bad zoals dat in
Oegstgeest, dat qua bouwopzet
vrij eenvoudig is trok op een top
dag zo'n 10.000 zwemmers. Nu
hebben ze nog zo'n 2500 op een
gemiddelde dag. Daartegenover
staat in schril contrast dat een in
1980 geopend bad als het "Wed
de" in Voorschoten, met zeer
moderne en uitgebreide recrea
tieve mogelijkheden en de speel
se vorm van het bassin op een
topdag maar tegen de 1000 re
creanten binnen haar deuren
haalt.
Vakanties
Een verdere oorzaak die door de
bedrijfsleiders wordt genoemd is
het toegenomen aantal vakanties
naar het buitenland, van mensen
die anders naar zwembaden toe
zouden komen. Rompes: "Een
jaar of tien geleden ging 50 pro
cent van de mensen op vakantie,
nu is dat 80 procent Dat scheelt
aanzienlyk in het zwem bad be
zoek."
Verscheidene bedrijfsleiders zijn
van mening dat deze oorzaak ook
weer een omgekeerd effect zal
hebben, nu de economie slechter
wordt. "Veel mensen kunnen
dan niet meer op vakantie. Mis
schien gaan ze dan wel weer hun
eigen omgeving bezoeken", al
dus bedrijfsleider Timmermans
van het Leiderdorpse bad. De be
drijfsleider van het Wassenaarse
bad, dat overigens in vergelij
king met vorig jaar een lichte
stijging in de bezoekcijfers kent,
deelt de mening van zijn Leider
dorpse collega. Hij voert boven
dien nog als een oorzaak de da
ling van het geboortecijfer aan.
Het grootste probleem waar de
zwembaden, of beter gezegd de
verschillende gemeenten mee
zitten, is om de verliezen binnen
de perken te houden. Het is vrij
gebruikelijk dat voor zwemba
den al een forse verliespost op de
begroting wordt ingecalculeerd.
De zwembaden zelf hebben hun
begroting de laatste jaren ook al
steeds meer aangepast op het da
lende bezoek. "Economisch ge
zien is het zwembad elk jaar een
enorme hap voor de gemeente,
zeker ook met de gestegen gas-
prijzen", zegt Van der Bent van
Oegstgeest. Dit wordt bevestigd
door discussies in de diverse ge
meenteraden over de jaarlijkse
exploitatietekorten. "Rendabel
is een zwembad nooit te maken",
concludeert Rompes.
Niet denderend
De cijfers scheppen ook hier weer
een duidelijker beeld. "We heb
ben tot nu toe dit jaar 60.000 be
zoekers getrokken. Dat is iets
minder dan vorig jaar en uiter
aard geen denderend getal. Wij
gaan uit van een totaalbezoek
van 180.000 voor dit seizoen. In
het seizoen '75 en '76 hadden we
uitzonderlijke jaren met meer
dan 300.000 bezoekers. Daar
(Foto Holvast)
moet je dan een tijdje op teren",
aldus Timmermans uit Leider
dorp.
In Zoeterwoude kwamen vanaf de
opening dit jaar tot nu toe zo'n
5000 mensen minder op bezoek
in het buitenbad, in vergelijking
met dezelfde periode vorig jaar
(toen 21.000). In Voorschoten
passeerden van januari tot nu
110.000 bezoekers de poorten
van de "slechtweeraccommoda-
tie", een cijfer wat tot nu toe nog
wat los in de ruimte hangt, om
dat er nog geen vergelijkende ge
tallen zijn (het bad werd vorig
jaar geopend). Drie weken gele
den, toen het erg mooi weer was,
kwam "Het Wedde" op 3771
Wassenaar meldt geen spectaculai
re verschillen met de afgelopen
jaren voor wat het bezoekcijfer
betreft. Hier kwamen 4500 men
sen meer dan vorig jaar (nu
190.500). Toch ook hier een dui
delijke daling sinds de zomer
van 1976.
Ondanks alles toch nog enig opti
misme bij de bedrijfsleiders,
"timmermans uit Leiderdorp: "Is
één maand goed dan kom je er
wel weer". Tot slot Rompes:
"Veel bezoekers verhoogt niet de
aantrekkelijkheid van het zwem
bad....".
CHARLES LENNARTZ
PAUL VAN DER BURG
tuin 5, tel. 210797; zondag: W. Schelie-
kens, Paganinistraat 24, tel 764035.
Voor de praktijk van Groeneveld, Van
Leeuwen, Meyer, Reinders, Tan, Van
Tol en Verhage. J. Reinders, Gerard-.
Brandtstraat 29, tel. 760947. Spreekuur!
aan huis van 11 tot 11.30 uur.
Leiderdorp - zaterdag; J. van Beek. Bal- I
juwstraat 5, Leiderdorp, tel 894539. I
Spreekuur van 12.30 tot 13.00 uur op-"
Hoofdstraat 8; zondag: F. Kemme, Gro-
tiuslaan 12. Leiderdorp, tel. 893139. g
•Spreekuur van 12.30 tot 13.00 uur Ge
zondheidscentrum Florijn 10, telT|
891000.
Oegstgeest - J.B. Hugenholtz, Prins
Hendriklaan 4, tel. 155666.
Voorschoten - zaterdag: A. Meiman,
Leidseweg 128a, tel. 2493; zondag: F.
APOTHEKEN f
De avond-, nacht- en zondagdienst der
apotheken in de regio Leiden wordtH
waargenomen van 31 juli - 7 augustus
door apotheek Tot Hulp der Mensch-
heid, Rosmolen 13, Leiden, tel. 121060
en apotheek Voorschoten, Leidseweg
66, Vooschoten, tel. 01717-2525.
DIERENARTSEN
Leiden - Voor de praktijk van Muurling.u
Helder en Roest: Roest, Haaghuishof 5,
Leiderdorp, tel. 890405. H.Vestjens en
M. Vestjens-Raadsveld, Rijn- en Schie-
kade 23, Leiden, tel. 144323. B.H. Broer,
Boshuizerlaan 26, tel. 764058.
Oegstgeest - Y. Krol, Pres. Kennedylaan
260, Oegstgeest, tel. 153266.
3
He.t aloude sportfondsenbad in Wassenaar heeft in
vergelijking met de andere gemeenten in de regio
Leiden een extra concurrent, de particuliere
zwembaden. Is het andere gemeenten de concur
rentie van meer openbare zwembaden in de regio,
de mogelijkheden om op een andere manier te re
creëren, de opkomst van de vakanties, zien we dat
in Wassenaar ook de factoren welvaart en geld een
rol spelen.
Wassenaar staat bekend om zijn villa wijken, de gro
te huizen en de enorme tuinen die deze huizen om-
Of zoals Timmermans de bedrijfsleider
in Wassenaar maar liefst 125 particuliere baden in
tuinen en zelfs enkele overdekt.
"Het badbezoek in Wassenaar is altijd moeilijk ge
weest. De ruime woningen, de grote tuinen waar
veel gebruik van wordt gemaakt en de eigen
zwembaden. Als nu in elk privé bad zo'n zes kinde
ren zitten, dan scheelt dat op één dag 750 bezoe
kers", aldus Timmermans. De tuinbaden, waar
vriendjes en vriendinnetjes natuurlijk gratis in
mogen zwemmen, kan men dan ook zien als een
oneigelijke concurrentie voor het sportfondsen-
bad.
i het zwembad uitdrukt: "Iedere eengezinswo- Het zwembad in Wassenaar wordt binnenkort gron-
ning heeft een ruime tuin in Wassenaar". Juist die
tuinen blijken een grote concurrent te worden.
Voor de kinderen zijn de tuinen ideale speelgele-
genheden.
Daarbij komt nog dat het zwemwater vaak ook niet
ontbreekt in die tuinen. Het gaat dan alleen over
rubberbadjes in alle formaten, maar ook over ech
te betonnen baden in de tuin. Naar verluidt zijn er
dig verbeterd. In oktober begint een grootscheepse
verbouwing die uiteindelijk moet uitmonden in
een school-annex wedstrijdbad en een recreatie-
bad. In 1983 moet dat allemaal gereed zijn. In Was
senaar wordt gehoopt dat daarmee een stop wordt
gezet aan het dalende bezoekersaantal. Men gaat
zich nu ook meer richten op ouderen (boven de 25
jaar).
Veehouder wilD
land voor
volkstuintjes
niet kwijt
voorschoten/den haag - veehou-
der W.C. Rodenburg uit Voor-A|
schoten moet volgens die ge
meente een fors stuk van zyn
weiland in de buurt van zwem
bad Het Wedde opofferen voor
volkstuintjes.
Een plan waarvoor Rodenburg, die
gisteren verscheen voor een
commissie uit Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland, bitter
i dag met redelijk weinig voelt. "Dit plan snijdt als
een mes door ons bedrijf', zei hij.
Inmiddels hebben vader en zoon
de Provinciaal Planologische
Commissie (PPC), een adviesor
gaan van de provincie, achter
zich gevonden. Het bedrijf kan
volgens deze commissie in ge- C
vaar komen als het 15 procent
van zijn grasland moet afstaan. I
Het voorstel van de gemeente om
de veehouders vervangende
grond te geven ten westen van de LI
spoorbaan Leiden-Den Haag
vindt in de ogen van de boeren
en de PPC geen genade. De boe
ren zijn tegen, omdat dit terrein
volgens hen ongunstig ligt. Daar
naast wijzen zij op het gevaar van
het treinverkeer. V
De gemeente Voorschoten wees er
in haar commentaar op dat zy fi
nancieel in de problemen komt
als de volkstuintjes niet worden
aangelegd.
Aardig weer. maar toch geen "volle bak" voor het Oegstgeester bad Poelmeer. Vroeger kwa
topdag meer dan 10.000 bezoekers. Nu trekt een gemiddelde dag 2500 bezoekers.
lEIDSCH jö. dagblad
overschrijving geen
Losse r
t 0,75
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN
OMSTREKEN
LEIDEN
Telefoon: 071-144941
Geen krant ontvangen:
tel. 071-123143 tussen
18.00-19.30 uur (nabezor-
ging na 19.30 uur);
Uitgave:
Uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad B.V.
Hoofdkantoor. wf
Witte Singel 1, 2311 BG vooruitbetaling te vol-
LEIDEN doen.
Postbus 54. 2300 AB Bij automatische
116.00-18.00 uur.
Abonnementsgelden bij
incassokosten.
Voor betaling van
abonnementsgelden
uitsluitend giro 3203571
t.n.v. Damiate Holding BV t
Haarlem.
Kwartaalabonnement
f 53.45
per post f 75,80
Jaarabonnement
1202,30
per post f 291.70
Directie
G. Koopman
Hoofdredacteur:
A.A.M. Schuurmans
Adjunct-hoofdredacteur:
J.P.M. van der Meer (re
gio)
W. Wirtz (binnenland)
J Ruygrok-Hoogeveen
(buitenland)
A.A. van Brussel (sociale
economie)
P.J. Tombe (sport)
P.C. Rosier (radio en tele-
vt sle. kunst)
S.J. de Groot (geestelijk
leven)
Aangesloten bij de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o.a. In:
Bonn, Brussel, Londen,
Parl|s, Washington. Cai
ro, Rome, Madrid, Stock
holm en Djakarta.
'Redactie stad en
randgemeenten
Tel. 071-125260 of
071-144941 tst. 222
H. v. Egmond
'tel. 071-172766
Ch. Lennartz
tel. 071-133202
