Defensiebudget
Bonn in de knel!
Reagan wil betere
immigratiepolitiek
Coup in Gambia
maakt einde
aan democratie
FS onderscheppen Cubaanse Migs
Mitterrand zet mes in kerncentrales
Door bezuinigingsoperatie
V ,4-—u~r-
Dodental Iran loopt op
PLO krijgt
ambassade
iii Moskou
VRIJDAG 31 JULI 1981
Meer alternatieve energiebronnen
PARIJS (ANP) - De Franse rege
ring heeft gisteren besloten het
mes te zetten in het ambitieuze
programma voor de bouw van
kerncentrales dat onder het be
wind van Valéry Giscard d'Es-
taing is opgesteld.
President Francois Mitterrand had
tijdens zijn verkiezingscampag
ne al beloofd dat de ontwikke
ling van kernenergie in Frank
rijk zou worden vertraagd als hij
het voor het zeggen zou krijgen.
Gisteren besloot het kabinet de
bouw van zes kerncentrales in
elk geval uit te stellen tot na de
"brede maatschappelijke discus
sie" die in het najaar in Frankrijk
over de toepassing van kernener-
gie zal worden gevoerd. Na af
loop van de kabinetsvergadering
werd meegedeeld dat Mitterrand
het Franse energiebeleid meer
dan voorheen wil baseren op het
gebruik van kolen, zonnewarmte
en geothermische energie (ener
gie onttrokken an de aarde). Er
moet ook sterker op het energie
verbruik worden bezuinigd.
Volgens regeringswoordvoerder
Pierre Bérégovoy wil de nieuwe
Franse regering het gebruik van
kernenergie beperken tot het ab
soluut noodzakelijke. Mitter-
rands voorganger Giscard was
een voorstander van kernener
gie. De kwestie komt in oktober
aan de orde in de nationale ver
gadering (parlement). Ook de re
gionale overheden zullen wor
den geraadpleegd alvorens de re
gering een definitief besluit
neemt, zo deelde de woordvoer
der mee.
Overigens gaat het werk aan zeven
kerncentrales die in aanbouw
zijn gewoon door. Daarbij zijn
twee generatoreenheden, beide
met een vermogen van 1.300 me
gawatt, van de kerncentrale in
Cattenom. De andere twee een
heden. eveneens met een vermo
gen van 1.300 MW. worden voor
lopig niet gebouwd. De bouw
van noj» vier kerncentrales moet
wachten. De kerncentrales die
de laatste tijd zijn voltooid zullen
in gebruik worden genomen.
Volgens Bérégovoy is de Franse re
gering er alles aan gelegen dat
het dit najaar werkelijk tot een
nationaal debat over kernenergie
komt. Hij wijt het aan onvol
doende informatie van de bevol
king dat de vrees voor kernener
gie zo sterk is toegenomen. Voor
een deel zijn de zorgen omtrent
veiligheid en milieubescherming
In de zeven jaar van het bewind
van Giscard zijn in Frankrijk
achttien kerncentrales in ge
bruik genomen, werd met de
boifw van 27 andere begonnen
en werden vergunningen afgege
ven voor de bouw van nog 38. Als
de plannen van Giscard alsnog
uitgevoerd zouden worden zal
Frankrijk omstreeks 1990 in
tachtig procent van zijn elektrici-
teitsproduktie voorzien door
middel van kernenergie.
Van onze correspondent Hans Amez)
BONN - De Bondsrepubliek komt niet toe aan het door de NAVO gestelde
doel van 3 procent reële verhoging van het defensiebudget. Bij de onder
handelingen over de bezuiniggingsplannen van de Westduitse regering
was dit het meest omstreden punt.
Tijdens een persconferentie giste
ren na afloop van het overleg ver
klaarde bondskanselier Helmut
Schmidt, dat dit nooit een heilige
afspraak was geweest, maar uit
sluitend en alleen een intentie
verklaring en dat de Bondsrepu
bliek in het verleden veel meer
aan defensie inspanningen heeft
gedaan dan enkele andere lan
den, waarvan hij "de namen nu
niet wilde noemen".
- De twee Westduitse regerings
partners SPD en FDP zijn het
verder gisteren op veel punten
eens geworden over de grote be
zuinigingsoperatie. De regering
heeft gisteren besloten dat de be
groting voor 1982 met slechts 4,2
procent tot hooguit 240,8 miljard
mark mag stijgen. De netto-kre
dietopname moet beneden 27
miljard blijven. Hiervoor was
een bezuiniging van circa 17 mil
jard mark noodzakelijk, de
grootste financiële ombuigings
operatie in de geschiedenis van
de Bondsrepubliek.
Tot op een bedrag van circa 1,5 mil
jard is over het geheel overeen
stemming tussen beide rege
ringspartijen bereikt. Dit heeft
Betoging bij
Franse
ambassade
in Teheran
TEHERAN, PARIJS (Reuter/AFP/
UPI) Ongeveer tweehonderd
duizend betogers hebben zich
vannacht voor de Franse ambas
sade in Teheran verzameld om
de uitlevering te eisen van de
naar Frankrijk gevluchte ex-pre
sident Bani-Sadr. De betoging
was gistermiddag begonnen na
dat snelrechter ajatollah Chal-
chali de regering had gevraagd
maatregelen te nemen tegen de
ambassade omdat anders "het
volk een besluit zou nemen".
Regeringsfunctionarissen in Parijs
hadden gezegd geen represaille-
matregelen tegen hun ambassa
de te verwachten na het verlenen
van politiek asiel aan Bani-Sadr.
Bij het ochtendkrieken hield een
vijftigtal betogers zich op de
stoep tegenover het ambassade
gebouw op waar zij hun ochtend
gebed deden terwijl via luidspre
kers verzen van de Koran wer
den uitgezonden.
Op de ambassade zijn enkele leden
van het personeel, voornamelijk
behorend tot de veiligheids
dienst, de hele nacht gebleven.
Een van hen gaf telefonisch te
kennen dat zich op het terrein
van de ambassade zelf geen inci
denten hebben voorgedaan. De
ambassade is normaal vrijdags,
een feestdag in Iran, gesloten.
bondskanselier Helmut Schmidt
op de persconferentie bekendge
maakt. De regeringschef ver
klaarde dat de lasten over alle
schouders zijn verdeeld en dat
hijzelf het kabinetsberaad met
een „tevreden gevoel" had verla
ten.
In gesprekken tussen minister van
Financiën Matthöfer en de ver
schillende vakministers zal tot
september nog overeenstem
ming over het schrappen van een
paar miljard mark moeten wor
den bereikt. Op 2 september
komt het kabinet bijeen om over
de details van de bezuinigings
operatie te spreken. Dit gebeurt
op basis van een gezamenlijk
voorstel van de ministers van fi
nanciën, economie en. sociale za
ken.
De bondsregering wil 9,5 miljard
besparen op de staatsuitgaven.
Dit zal met name moeten worden
bereikt door het indammen van
sociale voorzieningen (bijvoor
beeld de kinderbijslag met 1,5
miljard) en bezuinigingen bij het
ambtenarenapparaat. De cao's
zullen de komende jaren drie
maanden later worden afgeslo
ten dan normaal en verder wordt
de automatische bevordering
naar een hogere salarisklasse
verlengd van twee tot drie jaar.
Daarnaast wordt het aantal ar
beidsplaatsen verminderd met
vijf- tot zesduizend. Dit gebeurt
•door het niet opvullen van vaca
tures, waarbij de bondskanselier
opmerkte dat de regering zich er
van bewust is dat dit „ernstige
consequenties" voor de betrok
ken instellingen kan hebben.
Schmidt maakte verder bekend
dat er bezuinigd zal worden op
de zgn. Kurlaub. In de Bondsre
publiek bestaat namelijk de mo-«
gelijkheid dat artsen niet gezon
de mensen een kuur van enkele
weken kunnen voorschrijven in
een plaats waar bijvoorbeeld ge
neeskrachtige bronnen aanwëzig
zijn. De indruk bestaat dat zo'n
kuur in menig geval als vakantie
wordt opgevat, vandaar het
woord Kurlaub (Kur, gevoegd
met Urlaub).
Belastingverhoging
Naast deze 9,5 miljard besparing
worden nog enkele andere be
grotingsposten voor een totaal
van 2,5 miljard mark 'ontlast'. De
Operatie '82, zoals deze ombui
gingsoperatie in de media is ge
doopt, gaat vooralsnog uit van
extra staatsinkomsten van 2.5
miljard. Dat wordt voornamelijk
bereikt door verhoging van de
belastingen op tabak en het te
rugdringen van belastingsubsi
dies.
Het staat nog altijd niet vast of de
regering een tijdelijke extra hef
fing op de inkomstenbelasting
wil doorvoeren, teneinde met dat
geld werkgelegenheidsprogram
ma's te financieren. Hierover
heerst kennelijk nog altijd grote
onenigheid tussen de coalitie
partners.
lak. 4
LODZ (POLEN) - Duizenden vrouwen en kinderen liepen gisteren een
hongermars door de straten van de Poolse industriestad Lode. Zij protes
teerden legen de vleesranlsoenering in hun land met de leus "Hongerigen
der wereld verenigt U".
NEW YORK (Reuter/AFP) - Het aantal slachtoffers van de aardbeving in
het zuidoosten van Iran is gestegen tot ongeveer 8000. zo heeft de Ver
enigde Naties gisteren meegedeeld. Volgens het VN-bureau voor hulp
verlening bij rampen liggen nog zeker 1000 mensen onder het puin.
Aan de hand van cijfers van de Iraanse autoriteiten wordt het aantal
gewonden op het ogenblik geschat op 80.000. Naar verder werd meege
deeld heeft de VN positief gereageerd op het verzoek van Teheran om
een deskundige op het gebied van aardbevingen naar Iran te sturen
Deze zal naar de getroffen provincie worden gestuurd, waar zich ook al in
juni van dit jaar een zware aardbeving voordeed. Bij de opruimings
werkzaamheden is onder meer de Iraanse luchtmacht met helikopters
ingeschakeld.
Met haar hulp is een luchtbrug gevormd voor het vervoer van gewonden
vanuit het gebied naar Jazd en Isfahan in dezelfde provincie. Verder
zijn er tentenkampen opgericht en houden hulpploegen zich bezig met
het ontsmetten van ingestorte gebouwen.
Paal en perk aan illegalen
WASHINGTON (DPA/Reuter) - De Amerikaanse president, Ronald Reagan, heeft giste
ren voorstellen ingediend voor een nieuwe immigratiepolitiek in de Verenigde Staten,
die de miljoenen illegaal in het land levende mensen de mogelijkheid moet geven legaal
daar te blijven.
De bedoeling is dat de immigra
tiebepalingen voortaan streng
worden nageleefd. Het wetsvoor
stel voorziet in het scheppen van
50.000 banen, jaarlijks, voor Me
xicanen en stelt het in dienst ne
men van illegalen strafbaar.
In een verklaring zegt Reagan dat
de nieuwe immigratiepolitiek er
op is gericht het Amerikaanse
beleid van de 'open deur' voort te
zetten, maar tevens moet waar
borgen dat dit op 'gecontroleer
de en geregelde wijze' geschiedt.
Schattingen over het aantal ille
gaal in de Verenigde Staten ver
blijvende mensen lopen uiteen
van drie tot zes miljoen.
Volgens het wetsvoorstel zullen il
legale immigranten die vóór 1 ja
nuari 1980 de Verenigde Staten
binnenkwamen, een legale sta
tus kunnen krijgen als zij een
driejarige verblijfsvergunning
aanvragen die vernieuwd kan
worden. Na tien jaar kan dan een
permanente verblijfsvergunning
worden toegewezen.
Reagan zei dat hij de zaak van de
illegale Mexicanen heeft bespro
ken met de Mexicaanse presi-
Met de nieuwe wetgeving, v
de kernpunten door minister
Frgnch Smith van justitie op een
gemeenschappelijke zitting van
de subcommissies voor immigra
tie van het Huis van Afgevaar
digden en de Senaat werden aan
geboden, moet de immigratie ge
controleerd en geregeld worden.
dent Lopez Portillo. tijdens
diens bezoek aan Washington,
vorige maand. De 50.000 Mexica
nen voor wie jaarlijks banen zul
len worden gecreeerd. mogen
hun vrouwen en kinderen mee-
De Verenigde Staten zullen er alles
aan doen om illegale immigran
ten voortaan af te schrikken. Met
Mexico, Canada en Venezuela
zullen besprekingen worden ge
voerd om te bekijken hoe kan
worden voorkomen dat immi
granten via die landen illegaal de
Verenigde Staten binnenkomen.
Er zouden ontwikkelingsprojec
ten in die landen moeten worden
- ontworpen, die illegale migratie
naar de Verenigde Staten moe
ten tegengaan.
Naar goed Afrikaans gebruik
heeft het staatshoofd van het
Westafrikabnse ministaatje
Gambia een tripje naar het
buitenland moeten bekopen
met het verlies van de macht
Terwijl president Daouda Ja-
wara in Londen getuige was
van het huwelijk-van-de-
eeuw. greep het 500 man ster
ke leger, de zogenaamde
'Field Force' de macht. Daar
mee is een einde gekomen
aan een van de stabielere re
gimes in Afrika.
Vanaf de onafhankelijkheid in
1965 was Jawara president
van Gambia, dat als worm
vormig aanhangsel van het
kolonialisme het buurland
Senegal bijna in twee helften
verdeelt. In de vijftien jaar
van zijn presidentschap heeft
hij als leider van de Progres
sive Peoples Party (PPP) een
voor Afrika betrekkelijk uit
zonderlijke parlementaire de
mocratie opgebouwd. Een
meerpartijensvsteem. dat
niet zoals in de meeste onaf
hankelijk geworden kolomen
smoorde in etnische tegen
stellingen of machtswellust
van politici of militairen.
Althans tot vorig jaar niet. In
november 1980 kwam name
lijk voor het eerst in de ge
schiedenis van Gambia uit de
hoofdstad Banjul het bericht
dat een poging tot staats
greep door officieren van de
Field Forces verijdeld was.
Hiertoe had president Jawara
een uit 1967 daterend defen
sieverdrag met Senegal in
werking gezet. Nadat op
maandag 27 oktober de vice-
commandant van de Field
Forces was vermoord, bleef
het onrustig in de hoofdstad
Banjul. Jawara zag hierin de
hand van de Libische kolonel
Gaddaffi. die door meer
Westafnkaanse leiders be
schouwd wordt als het brein
achter alle binnenlandse on
rust. en sommeerde alle Li-
biërs het land te verlaten.
Volgens de regering was dit
voor de samenzweerders het
sein om in actie te komen.
maar werden hun plannen in
de war gestuurd door de
komst van 400 Senegalese
militairen. Na een telefoontje
van Jawara met de Senegale
se hoofdstad Dakar kwamen
deze onverwacht over voor
een 'oefening'. De staats
greep ging niet door. de rust
keerde weer.
Nu is de angst van Jawara voor
de invloed van Gaddaffi in
zijn overwegend islamitisch
land misschien niet helemaal
ongegrond. Op de zaterdag
na de geslaagde interventie
van de Senegalezen besloot
de regering twee radicale op
positiepartijen Ie verbieden.
De pas enkele maanden jon
ge Movement for Justice in
Africa (MOJA) en de Gam-
bian Socialist Revolutionary
Party (GSRP) werden buiten
de wet geplaatst en het me
rendeel van de leiders werd
gevangen gezet. Kennelijk
geloofde de regering zelf ook
niet helemaal in het sprookje
van de boze Gaddaffi.
Volgens de Gambiaansc radio
is de nu gepleegde staats
greep het werk van een 'na
tionale revolutieraad' onder
leiding van een van de oppo
sitieleiders, Kukli Sanyang.
Gezien de prominente rol van
de Field Forces in de huidige
machtswisseling en de ver
klaring van Radio Banjul, dat
Sanyang gesteund wordt
door een coalitie van onder
grondse oppositieleiders, is
het niet onwaarschijnlijk dat
de MOJA en de GSRP hierin
een belangrijke rol spelen.
Andere kandidaat is de groot
ste oppositiepartij, de Natio
nal Convention Party (NCP)
van ex-vice-president Dibba.
Nog onlangs uitte een func
tionaris van de NCP beschul
digingen aan het adres van de
partij van Jawara. Leden van
de PPP zouden worden be
voorrecht by het krijgen van
baantjes en ook zou de rege
ring lucratieve contracten
toespelen aan partijleden.
Omdat de PPP van plan n ai
een grondwetswijziging voor
te stellen waardoor de partij
van Dibba bij de komende
verkiezingen ernstig bena
deeld zou worden. *heeft ook
deze partij een motief voor de
nu gepleegde staatsgreep
Naast partijpolitieke intriges
hebben vermoedelijk ook
economische overwegingen
een rol gespeeld bij de huidi
ge omwenteling. Bij het pre
senteren van de begroting op
1 juli kondigde minister van
handel en financiën Sabally
aan dat ook de Gambianen de
komende jaren de broekriem
moeten aanhalen. Een ernsti
ge daling van de pindapro-
duktie - Gambia is voorname
lijk afhankelijk van de uit
voer van pinda's - en de stij
gende kosten van de import
artikelen hebben de econo
mie de laatste jaren flink aan
getast. Volgens het beproef
de IMF-recept (verlaging van
overheidsuitgaven en prijs-
stijgingen) dient deze in het
komende jaar duchtig te wor
den bijgesteld Dit vooruit
zicht heeft de nieuwe mach
thebbers ongetwijfeld mede
tot hun coup geïnspireerd.
Belangrijkste vraag is voorlo
pig hoe Senegal op de staats
greep in Gambia gaat reage
ren Door zijn ligging langs
de rivier de Gambia, die de
belangrijkste waterweg in dit
deel van West-Afnka vormt,
is het land een slagader van
de Senegalese economie. En
hoewel eerdere pogingen van
de regering in Dakar om de
voormalig» Bril t kokmk
te lijven of op zijn minst door
een federatieve structuur aan
zich te binden op niets zijn
uitgelopen, had het in de nu
afgezette Jawara een trouwe
bondgenoot. Gezamenlijk be
heren beide landen de maat
schappij die de rivier de
Gambia exploiteert. Er is Se
negal veel aan gelegen dat zo
te houden.
CHRIS K1JNE
WASHINGTON (AP) - Ameri
kaanse straaljagers hebben kort
geleden tot tweemaal toe Cu
baanse Mig-vliegtuigen onder
schept, die zich bij Florida te
dicht in de buurt van het Ameri
kaanse vliegdekschip Indepen
dence wilden wagen. Dit is giste
ren verklaard door hooggeplaat
ste ambtenaren van het Ameri
kaanse ministerie van defensie.
Het eerste incident zou zich op 17
juli hebben voorgedaan in de
Straat van Florida, overigens
buiten de territoriale wateren
van beide landen. Twee Cubaan
se vliegtuigen van het type Mig-
21 werden toen door een F-14-
straaljager van de Amerikaanse
marine geobserveerd en vlogen
terug naar Cuba. De Migs waren
nog ongeveer 100 kilometer ver
wijderd van de Independence,
die volgens de zegslieden op oe
fening was. Zij ontkenden dat de
aanwezigheid van het vliegdek
schip in de Straat van Florida be
doeld was als dreiging tegen Cu
ba. Deze informanten verklaar
den dat de Migs een in hetzelfde
gebied vliegend privé-vliegtuig
in de gaten hielden, waarover
verder geen bijzonderheden wer
den onthuld.
Een soortgelijk incident deed zich
voor op 24 juli, toen twee F-14's
opstegen van de marinebasis
Key West in Florida, nadat de ra
dar had aangegeven dat twee
Migs de Independence nader
den. Ook deze vliegtuigen wer
den al ver van het vliegdekschip
onderschept. Na een tijdje met
de Amerikanen te hebben opge
vlogen maakten ook deze Cuba
nen rechtsomkeerd. Of er weder
zijds radiocontact is gemaakt,
bleef onbekend, maar volgens de
zegslieden waren de ontmoetin
gen niet vijandig geladen.
De relatie tussen Cuba en de Ver
enigde Staten is nog meer ver
slechterd nadat de regering-Rea-
gan Cuba had beschuldigd van
wapenleveranties aan opstandi
ge bewegingen in Midden-Ame-
rika. Cuba's sterke man Fidel Ca
stro sloeg enkele dagen geleden
terug door de Amerikaanse in
lichtingendienst CIA te beschul
digen van het veroorzaken van
een koortsepidemie op Cuba
Deze "biologische oorlogsvoe
ring" zou ook de tabakoogst en
de veestapel hebben aangetast.
De laatste confrontatie tussen bei
de landen speelde zich vorig jaar
mei af toen twee Cubaanse vlieg
tuigen een helicopter van de
Amerikaanse kustwacht boven
de Bahama-eilanden "ontvoer
den". Enige dagen later heeft de
Cubaanse regering toen zijn ex
cuses gemaakt en verklaard dat
deze incidenten in de toekomst
niet meer zouden voorkomen
MARSEILLE (APiAFP) In deze grot vond de Franse politie gisteren de
lijken ran vijf mensen die op I S juli waren en!
Jacques Massiè. de voormalige leider van de gaullistische ordedienst
SAC
Nog steeds is met duidelijk wat het motief voor de moord kan zijn geweest
Vermoed wordt dat het behalve om een persoonlijke wraakoefening bin
nen de leiding van de SAC ook gaat om voor de organisatie belastende
documenten. Deze zouden in het bezit zijn geweest van Massic
MOSKOU (AFP) - De Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO zal
binnenkort een ambassade ope
nen in Moskou. Hiertoe is een ak
koord gesloten tussen de PLO en
de Sowjet-Unie.
Dit is gisteren m de Russische
hoofdstad vernomen. De sluiting
van het akkoord is nog niet door
een officiële Sowjet-bron be
kendgemaakt, maar wel beves
tigd door een vertegenwoordiger
van de PLO in Moskou die giste
ren een gesprek heeft gehad met
buitenlandse correspondenten
In beginsel zal in het najaar een
"ambassade van de bezette ge
bieden van Palestina" worden
geopend m Moskou, aldus de Pa
lestijnse vertegenwoordiger.
Niet bekend is wie de PLO-am-
bassadeur in Moskou wordt.
