Van Agt
houdt
CDA-been stijf
Polen verdienen jaarloon in bollen
Stop hartbrug naar Houston"
r>r>
Ook D'66 wijzigt
standpunt niet
Marnewaard krijgt
toch oefenterrein
Weinig
bewoners
in anti-
atoomdorp
Kweker in Anna Paulowna wil regeling voor seizoenarbeid
MAANDAG 27 JULI 1981
BINNENLAND
PAGINA 7
Op stap met
1.800 gulden
VLISSINGEN (ANP) - De po
litie van Vlissingen heeft de
vakantie van twee Brabantse
broertjes van zeven en twaalf
jaar uit Ulvenhout vroegtij
dig moeten afbreken. De jon
getjes waren woensdag met
1.800 gulden per trein in Vlis
singen gearriveerd. Dat geld
hadden ze uit de ouderlijke
woning weggenomen. In
Vlissingen kochten ple kinde
ren een tent. een fiets en eten.
Ze vielen de politie op. omdat
ze illegaal kampeerden en
omdat hun tent niet windvast
stond.
DEN HAAG (GPD) - Het
hoofdbestuur van de Ne
derlandse Hartpatiënten
Vereniging heeft een drin
gend beroep gedaan op de
staatssecretaris van volks
gezondheid mevrouw Ve
der-Smit om de luchtbrug
naar het hartcentrum in
Houston voorlopig stop te
zetten.
De NHV doet haar oproep na de
laatste ontwikkelingen met de
36-jange Nederlandse hartpa
tiënt Meuffels die in het St. Luke
Hospital in Houston vorige week
Patiëntenvereniging na proef kunsthart op Nederlander:
donderdag een experimentaal
kunsthart kreeg ingeplant.
Het plastic kunsthart werd inge
plant door dr. Coolev, die in '69
als eerste een dergelijke operatie
op zijn naam bracht. De toestand
van Meuffels verslechterde ech
ter na de operatie, waarna het Te-
xas-hartcentrum koortsachtig op
zoek ging naar een ruilhart. dat
uiteindelijk gisteravond vanuit
Tennessee naar Houston werd
overgebracht en kort tijd later bij
Meuffels werd ingebracht.
In een brief aan de staatssecretaris
wijst de NHV erop dat de Ameri
kaanse hartchirurg Cooley het
experimentele plastic kunsthart
na de eerste operatie in '69 niet
meer heeft gebruikt omdat hij
moeilijkheden kreeg met de au
toriteiten in Amerika. Met het
voorlopig stopzetten van de
luchtbrug naar het hartcentrum.
zo meent de hartpatiëntenvereni
ging. komt dan tevens een eind
aan het gesol met hartpatiënten
die na acceptatie door het cen
trum weer naar huis worden ge
zonden. zonder operatie. Dat is.
aldus de NHV. eerder ook ge
beurd met de 36-jarige Meuffels.
Voor de opvang van patiënten die
na stopzetting van de Houston
hartbrug voor een operatie in het
buitenland in aanmerking ko
men. heeft de vereniging vol
doende maatregelen getroffen,
zo merkt de NVH in de brief op
..Ons vermoeden neemt steeds
vastere vormen aan dat er in en
om de luchtbrug naar Houston
meer aan de hand is", aldus de
NVH. die daarover met de staats
secretaris op korte termen een
gesprek wenst.
Het hartcentrum in Houston liet
gisteravond weten dat de toe
stand van tounngcarchauffcur
Meuffels na de inplanting van
het ruilhart goed is. Volgens de
chirurgen begon het hart vrijwel
onmiddellijk te werken. Meuf
fels kreeg donderdag tijdelijk
een kunsthart toen zijn eigen
hart het opgaf na een open-hart-
operatie. Hij heeft drie dagen ge
leefd met het plastic kunsthart.
De donor van het ruilhart was
een 29-jarige man die onherstel
baar hersenletsel had opgelopen.
De patiënt bij wie in 1969 een
kunsthart werd geplaatst, stierf
65 uur na de operatie.
DEN HAAG (GPD) - Van Agt en Terlouw zijn vandaag met herhalingen van hun eisen
van vorige week de finale fase van de informatie ingegaan. Overleg binnen hun partijen
heeft beide onderhandelaars gesterkt in hun verlangens. Van Agt wil programmatische
wijzigingen, Terlouw andere afspraken over de zetelverdeling.
CDA-leider Van Agt heeft dit
weekeinde na telefonisch over
leg met de top van zijn partij be
sloten om zijn eisen te handha
ven. De sociaal-economische pa
ragraaf moet worden opengebro
ken, vindt hij.
Vooralsnog voelen de beide andere
onderhandelaars en de informa
teurs. die daarover vrijdagavond
met Van Agt hebben gesproken,
er niets voor. Zij willen niet ver
der gaan dan verduidelijkende
besprekingen.
De adviesraad van D'66 steunde za
terdag in Utrecht Terlouw in
diens eis. In een motie sprak de
adviesraad uit, dat Terlouw als
minister van economische zaken
in het kabinet de rol van integre
rend minister voor het financieel
en sociaal-economisch beleid
moet krijgen. De informateurs
Autosloper
gepakt voor
lumping
gifdt
AMSTERDAM - De Haarlemse
autosloper J.V.. blijkt verant
woordelijk te zijn geweest voor
de illegale dumping van 35 ton
chemicaliën, die op 10 juli wer
den aangetroffen op een terrein
#aan de heining in het Amster-
'damse westelijk havengebied.
Tegen de man is proces-verbaal
opgemaakt, evenals tegen vier
anderen die bij de actie betrok
ken zijn geweest.
Volgens de Amsterdamse politie
zijn de mannen de eersten die
zi<ch wegens illegale dumping
van chemicaliën voor de politie
rechter zullen moeten verant
woorden. Sedert de inwerking
treding van de wet chemische af
valstoffen (1979) is het namelijk
mogelijk geworden dergelijke
vergrijpen als misdrijf te vervol
gen. Voor 1979 kon in een derge
lijk geval hooguit een boete wor
den opgelegd wegens overtre
ding van de algemene politiever
ordening.
Op het terrein in het westelijk ha
vengebied is 35 ton chemicaliën
aangetroffen. Volgens de heer
Sierhuis van de afdeling hinder
wet en milieuzaken gaat het om
39 verschillende stoffen, waaron
der ettelijke giftige als natron
loog, fosforzuur en melamine.
WEERRAPPORTEN
1 c
1
SS
nV.
u
11
Amsterdam
licht bew.
18
12
De Bilt
licht bew.
18
12
Deelen
licht bew.
18
Eelde
half bew.
19
12
Eindhoven
licht bew.
18
13
Den Helder
half bew.
18
14
Rotterdam
licht bew.
19
15
Twente
licht bew.
18
12
Vlissingen
licht bew.
17
13
Zuid Limburg
zwaar bew.
19
14
Aberdeen
zwaar bew.
22
10
Athene
onbewolkt
22
Barcelona
onbewolkt
24
14
Berlijn
17
13
Bordeaux
zwaar bew.
11
Brussel
half bew.
19
14
Frankfort
geheel bew.
18
13
Genée
19
10
Helsinki
geheel bew.
26
16
Innsbruck
17
9
Klagenfurt
zwaar bew.
17
7
Kopenhagen
zwaar bew.
18
13
Lissabon
onbewolkt
36
20
zwaar bew.
24
9
Londen
25
14
Luxemburg
18
13
Madrid
onbewolkt
32
18
Malaga
onbewolkt
26
21
Mallorca
- onbewolkt
24
14
Munchen
regen
15
10
Nice
onbewolkt
24
17
Parijs
licht bew.
19
16
Rome
onbewolkt
26
16
Split
licht bew.
29
19
Stockholm
licht bew.
21
11
Wenen
half bew.
20
12
Zurich
17
10
Casa Blanca
half bew.
26
19
Istanbul
31
21
Las Palmas
licht bew.
26
20
onbewolkt
23
Tel-Aviv
geheel bew.
29
Tunis
half bew.
-
18
hadden die rol aan Den Uyl (so
ciale zaken) toegedacht.
Terlouw zei zaterdag dat hij een
„redelijk vertrouwen" heeft dat
de positie van de minister van
economische zaken onaangetast
zal blijven. Wanneer dat niet het
geval is. „kan het beoogde kabi
net er op grond van de nu voor
liggende voorstellen niet ko
men". zei Terlouw. De term
breekpunt vindt hij in dit ver
band te hard: „Ook als die kwes
tie niet wordt geregeld, blijven
we ons voornemen uitspreken
aan een coalitie CDA-PvdA-D'66
deel te nemen. Er is geen alterna
tief."
Taakverdeling
De informateurs Lubbers. De Ko
ning en Van Thijn willen van
daag voor het laatst onderhande
len met de fractieleiders Van
Agt, Den Uyl en Terlouw. De
taakafbakening tussen sociale en
economische zaken, de taakver
deling tussen PvdA-minister en
CDA-staatssecretarissen van on
derwijs en de defensieparagraaf
in het or.twerp-regeerakkoord
staan daarbij centraal.
Voorafgaand aan de onderhande
lingen, die vanmiddag zijn voort
gezet, zullen de fractieleiders on
derlinge contacten hebben over
een aantal van de moeilijkste
punten. Zo bespreken Den Uyl
en Terlouw vanochtend de taak
afbakening lussen de hun toege
dachte departementen. Morgen
verlangen de informateurs een
definitief ja of neen van de frac
ties te horen, waarna ze woens
dag hun eindverslag aan de ko
ningin willen uitbrengen.
De adviesraad van D'66 stemde er
zaterdag mee in. dat de kamer
fractie uiteindelijk akkoord was
gegaan met defensie als een van
de drie departementen voor
D'66. Een motie, waarin de eis
werd gesteld dat defensie werd
geruild tegen buitenlandse za
ken of ontwikkelingssamenwer
king, werd met ruime meerder
heid verworpen. Terlouw zei dat
D'66 aan economische zaken,
verkeer en waterstaat en defen
sie „drie interessante departe
menten" heeft.
Omstreden
Overigens bleek de kandidatuur
van mede-partijoprichter Hans
van Mierlo voor het minister
schap van defensie op de advies
raad omstreden. Verscheidene
leden opperden bezwaren, om
dat Van Mierlo's opvattingen
niet zouden stroken met de par
tijlijn. Daarbij werd er op gewe
zen dat de kandidaat voor defen
sie invoering van de neutronen
bom niet bij voorbaat verwerpt
en ook positiever staat tegenover
de NAVO-kruisraketten dan de
rest van de partij.
Terlouw zei dat hij vandaag of mor
gen met Van Mierlo (die van
vakantie moest terugkomen) een
gesprek zal hebben. Daarin moet
blijken of de ministerskandidaat
het D'66-programma van harte
onderschrijft. Wanneer dat niet
het geval is. zal Van Mierlo zelf
de eerste zijn om „neen" tegen
zijn kandidatuur te zeggen, aldus
Terlouw. De fractieleider zei dat
er nog meer kandidaten voor de
ministerspost zijn.
Overigens zei Terlouw dat de mi
nister van defensie in het nieuwe
kabinet best wat meer dan zijn
voorganger te maken mag heb
ben met vraagstukken van wa
penbeheersing. Met de beoogde
minister van buitenlandse zaken,
de PvdA'er Van der Stoel, moet
daarover worden gepraat, vond
hij. Het ministerie van defensie
zou, aldus Terlouw, een ministe
rie van nationale veiligheid moe
ten worden.
Het slechte weer zorgde dit weekeinde voor een matige belangstelling voor de "Anti-atoomdorp" -
in Kalkar. Desondanks raakten de wel opgekomen demonstranten gisteren slaags met de politic
Epilepsie-
jaar 1982
UTRECHT (ANP) - De federa
tie voor epilepsiebestrijding,
waarin de verschillende orga
nisaties op het gebied van
epilepsiebestrijding verenigd
zijn, heeft 1982 uitgeroepen
tot epilepsiejaar. De Epilep
sie Vereniging Nederland
(EVN) zal in verband daar
mee een nationale voorlich-
itingscampagne starten die
zich allereerst richt op het
vergroten van de kennis om
trent epilepsie bij de bevol
king.
In Nederland lijden meer dan
90.000 mensen aan een of an
dere vorm van epilepsie. De
ze aandoening, die ook wel
vallende ziekte wordt ge
noemd, kenmerkt zich door
aanvalsgewijs optredende
stoornissen in de hersenfunc
tie. hetgeen onder meer kan
leiden tot korte of langere be
wusteloosheid.
In maart 1982 wordt een twee
daagse manifestatie gehou
den door patiënten, medici
en andere belangstellenden
aan wie uitgebreide informa
tie zal worden verstrekt.
Staatssecretaris handhaaft plan
DEN HAAG (ANP) - Het ministe
rie van defensie gaat door met de
aanleg van een militair oefenter
rein in de Marnerwaard. In een
brief aan de defensie-commissie
van de Tweede Kamer schrijft
staatssecretaris Van Eekelen, dat
de bevindingen van het raadge
vend ingenieursbureau Dwars,
Hedcrik en Verhey hem geen
aanleiding geven om niet op de
ingeslagen weg voort te gaan "Ik
heb er alle vertrouwen in, dat
met de getroffen maatregelen
een goed bruikbaar militair rij-
terrein in de Marnerwaard ont
staat", aldus de staatssecretaris.
DHV liet in juni weten, dat het vol
strekt onduidelijk is of de Mar
nerwaard in het Lauwersmeer
geschikt is om ingericht te wor
den tot militair oefenterrein. Het
bureau concludeerde dit na een
onderzoek op verzoek van de
werkgroep Lauwersmeer. Het
ministerie van defensie schatte
de kosten van de uit te voeren
cultuurtechnische werken op
tachtig miljoen gulden. DHV
kwam tot dezelfde bevinding,
maar noemde die schatting wel
zeer optimistisch. Tegenvallers
zouden kunnen leiden tot een
verhoging van 45 miljoen gulden
en in het allerongunstigste geval,
als het terrein zou moeten wor
den afgedekt met gnndzand. zou
de inrichting zo n 340 miljoen
gaan kosten, aldus DHV.
In de brief aan de defensiecommis
sie schrijft de staatssecretaris dat
het opbrengen van gnndzand
niet nodig is. Ook door DHV ge
suggereerde maatregelen om het
terrein goed berijdbaar te hou
den en waardoor de aanlegkos-
ten op ruim tachtig miljoen zou
den komen, zijn volgens Van Ee
kelen niet nodig. De aanleg van
het terrein komt volgens de
staatssecretaris uit op ongeveer
veertig miljoen gulden.
■991 T
KALKAR (GPD) - Door het bar
slechte weer dat ook West-Duits-
land het afgelopen weekeinde
heeft geteisterd, zijn niet meer
dan ongeveer achthonderd de
monstranten komen opdagen op
het terrein waar een anti-atoom-
dorp bij de Kerncentrale in Kal
kar had moeten verrijzen.
Slechts een handjevol demon
stranten trachtte op het gepachte
terrein wat wrakke bouwsels
neer te zetten, maar op last van
de politie werden die ijlings afge
broken.
De wegen in een straal van een ki
lometer rond de plek waar het
anti-atoomdorp had moeten ko
men te staan, werden zaterdag
door de politie gecontroleerd
wie zich per auto binnen die
straal wilde begeven, moest wel
al zijn bouwmaterialen en fles
sen afgeven. Op het gepachte ter
rein mocht onder geen beding
worden gekampeerd, wel echter
op een gementehjk sportveld,
twee kilometer bij de Centrale
vandaan.
In de loop van gisteren ontstonden
cr toch nog vrij onverwacht
moeilijkheden weer trachtten
de demonstranten op het verbo
den terrein hutjes op te trekken.
De politie greep, gebruik ma
kend van de wapenstok, spoedig
in en arresteerde twee actievoer
ders. Een groep van ongeveer
150 deelnemers nam dit niet en
trok naar de brug bij Rees, ten
noord-oosten van Kalkar. Daar
kwam het opnieuw tot een hard
handig treffen: er vielen vijf ge
wonden. van wie één er ernstig
aan toe is. Er zijn, zo verklaarde
een Nederlandse actievoerster,
geen Nederlanders onder de
gearresteerden en gewonden.
De Stop Kalkar-groepen uit West-
Duitsland en Nederland lieten
gisteravond weten dat zij in ieder
geval van plan zijn door te gaan
met het inrichten van een alter
natief informatiecentrum in de
verbouwde en bezette melkstal
op de van een boer gepachte
grond. Ook zal de bouw van een
grote windmolen doorgaan. Een
woordvoerder zei dat in het mid
den van deze week weer bouw
materialen naar het dorp zullen
worden gebracht.
(Door Kees Kramer)
ANNA PAULOWNA (GPD)
- Rappe Poolse handen
verwerken die ochtend
duizenden bollen. Terwijl
het thuisfront zich op en
kele plaatsen opmaakt
voor de door de vrije vak
bond Solidariteit georga
niseerde hongermarsen,
gaat het werk bij de
schuur van bollenkweker
Pum van de Berg in Anna
Paulowna onverstoorbaar
verder.
Het contrast moet groot zijn voor
de Poolse werknemers. Hier in
hun tijdelijke verblijfplaats An
na Paulowna, in de kop van
Noord-Holland, geen lange rijen
voor de slager en de bakker.
Geen vooruitzichten ook dat het
vleesrantsoen van tien naar vijf
kilo per persoon per maand moet
en voedselprijzen die vervier
voudigen. Integendeel, voor de
welgevulde vitrine van de plaat
selijke slager staat die zaterdag
morgen nog niemand. Het meisje
van de supermarkt heeft zelfs
tijd over om de ramen te lappen
Tussen de 800 en 1000 Polen
werken nu in de bollen in de kop
van Noord-Holland. Ze helpen
niet alleen de kwekers uit de
nood, omdat die bijna geen scho
lieren kunnen krijgen, de Polen
verdienen er voor hun begrippen
ook een jaarsalaris mee. Had Van
de Berg zes jaar geleden de eer
ste Polen aan het werk in de bol-
lenperiodc, nu dreigen de kwe
kers volgend jaar met te veel
Poolse werknemers te zitten als
er geen regeling komt.
Pum heeft die regeling al helemaal
in z'n hoofd. „Nu is het zo dat ie
dereen die 150 dollar stort een
toeristenvisum krijgt. Dat bete
kent dat vooral de Poolse boven
laag, die het minder slecht heeft
dan de rest, naar ons land kan
komen om wat te verdienen.
Maar de ambassade geeft ook
een visum als een Pool kan aan
tonen dat hij hier op uitnodiging
van een kweker komt. Dan hoeft
die geen 150 dollar te storten. Als
het zo doorgaat in Polen komen
er volgend jaar tienduizend men
sen om in de bollen te werken, en
dat is te veel. De stroom wordt
minder als de kwekers alleen Po
len op uitnodiging kunnen krij
gen. Van de Polen die hier nu zit
ten, heeft ongeveer 20 procent
het geld niet echt nodig. Een jon
gen bij mij bouwt bijvoorbeeld
een buitenhuis bij Warschau. Hij
heeft een rijke moeder, maar zijn
zwager daarentegen moet een
hele dag in de rij staan voor
voedsel. Ik denk dan: die laat ik
volgend jaar komen''
„Zodra we volgend jaar alleen Po
len kunnen krijgen aan de hand
van uitnodigingen van ons. dan
zullen er niet zoveel op een toe
ristenvisum naar ons land ko
men om te werken. Ze betalen
dan niet alleen die 150 dollar,
maar lopen ook een grote kans
geen werk te vinden".
Kamervragen
Inmiddels heeft ook de politiek
zich met de Polen bemoeid.
CDA-kamerlid Thijs van Vlijmen
heeft vragen gesteld aan de mi
nisters van sociale zaken en justi
tie. De politicus meent dat er een
i de Berg: toffe jongens
regeling moet komen voor de sei
zoenarbeid van de Polen. Hij ziet
wel iets in legalisering van het
werk als er geen Nederlanders
voor kunnen worden gevonden
Justitie kondigde al aan strenger
te zullen optreden tegen buiten
landers die geen werkvergun
ning hebben.
Zes jaar geleden begonnen de eer
ste Polen bij Pum van de Berg in
de bollenoogst. Hij had ze ont
moet tijdens een sportweekend
in hot dorp en was er achter ge
komen dat die jongens, het wa
ren er twee, wel wat wilden bij
verdienen „Toffe jongens", her
innert Van de Berg zich nog.
„Als we naar de kroeg gingen
hield ik ze vrij. Ik dacht ach, ze
hebben het niet zo best in hun
eigen land. dus waarom niet. Het
tweede jaar wisten meer Poolse
jongens dat er hier wat t» Vtfdi*
nen viel 's zomers. Toen kwamen
ze met z'n achten. Ik had plaats
voor ze. Die Hollanders begon
nen al meer te zeuren Zo van
„hè, heel in de verte lijkt wel een
bui te komen, dus rennen naar
de schaft toe". Die Polen waren
altijd beschikbaar, ze bleken zelf
ook tevreden. Inmiddels hadden
die acht het jaar daarop voor 64
anderen gezorgd".
Twee jaar geleden kwamen meer
Polen richting kop Noord-Hol
land. De gastvrijheid is volgens
Pum groot. Slaapplaatsen wor
den altijd geregeld. Velen eten
mee aan tafel, de verdiensten lig
gen rond do acht guldon por uur
en de plaatselijke bevolking
schijnt goed overweg te kunnen
met hun Polen.
Van de Berg: „Die Polen zijn erg
enthousiast over het werk. We
zijn een goed koppel. Die jon
gens zeiden jaar-in-jaar-uit tegen
me: nou Pum kom eens bij ons
langs. Ik kon er op het laatst niet
meer onderuit, maar zag het toch
niet zo zitten daar in Polen. Ik
vroeg een kennis van me om mee
te gaan voor een weekje Wat we
in Polen meemaakten, als minis
ters worden wc ontvangen Du-
jongens stonden klaar op het sta
tion. In de watten gelegd werden
we. Zaten we bijvoorbeeld bij ie
mand op visite, kwam er weer
een wildvreemde binnen, dan
nodigde die ons ook uit om eens
langs te komen. Van één uitnodi
ging hield je er drie over. In een
paar dagen hadden we een lange
lijst met uitnodigingen tot bij
professoren aan toe. We dachten
toen, we nemen een secretaresse
die onze afspraken regelt. Die
ging dan 's morgens van tien tot
twaalf aan de telefoon zitten voor
mensen die ons wilden uitnodi
gen"
Karkassen
Pum is inmiddels getrouwd met
een Poolse, die nog altijd haar
ogen uitkijkt in een slagerij en
maar niet kan beslissen over wat
voor vlees ze nu eens zal kopen
„Vergeet niet dat ze in Polen bij
een slager in de rij staan voor uit
gebeende karkassen van kalkoe
nen waar ze hoogstens soep van
kunnen koken".
Elke morgen om half tien staat de
radio bij Van de Berg op de BBC.
die het laatste nieuws uit Polen
dan in h< t POola WMTfMfi /.;t.
werknemers zyn er erg in geïnte
resseerd. Toon het nieuws over
de opschroeving van de voedsel
prijzen binnenkwam, lieten en
kelen het werk zelfs even liggen.
Zelfs een bekende Poolse televisie-
producer raapt bij hem bollen.
„Pjotr maakt goede program
ma's maar verdient bij mij vijf
keer zoveel En dan te bedenken
dat hij met z'n salaris van omge
rekend 180 gulden per maand he
lemaal niet te klagen heeft Pjotr
vangt hier in zes weken een
jaarsalaris en dat geldt ook voor
die anderen".
,Wy hebben in het dorp een Poolse
pastoor die voor zijn parochie
werkt In Polen zijn wc eens een
kerkje in geweest met een koor
dat prachtig zong. Ik dacht toen
laat ik 100 gulden geven voor de
collecte Maar er kwam geen col
lecte. want ze hebben natuurlijk
geen geld. Na afloop heb ik toch
die honderd gulden gegeven en
toen bleek dat de kerk voor een
jaar uit de zorgen was".
