Vissers onderbedeeld
Gezinsconsumptie
één procent lager
Winst bij Van Gelder Velsen
Beperkte inzet steenkool
Geen behoefte aan
schoolverlaters
in Derde Wereld
Beurs Amsterdam
marktberichten
Nauwelijks haringvangst mogelijk bij Schotland
,1! is
Sri:'
Beursoverzfcht
S
rRIJDAG 24 JULI 1981
ECONOMIE
^ferwede
Ar le middelgrote scheepswerf "De
s Merwede" uit Hardinxveld.-Gies-
scndam is in het boekjaar 1980/
1981 voor het eerst sinds twee
jaar uit de rode cijfers gekomen.
Het bedrijf (560 werknemers)
leed de afgelopen jaren enkele
miljoenen guldens verlies. De or
derportefeuille is nu echter tot
het eerste kwartaal van 1983 ge
zuld.
11 i
Volker/Stevin
Koninklijke Volker/Stevin N.V.
voert thans besprekingen over
de verkoop van haar werkmaat
schappij George Dew and Com
pany Ltd. in Oldham, Engeland.
De besprekingen zijn in een ver
gevorderd stadium, aldus Vol
ker/Stevin. De transactie past
^volgens Volker/Stevin volledig
'in het reeds in december 1980
'aangekondigde beleid voor des
investeringen in 1981 van niet-
'strategische belangrijke activa.
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn.
Snijbonen 2,40. tuinbonen 18. kroten A
38. kroten B 17. rode kool 38. waspeen
Al per kist 5.30 - 6,50, All 3.95 - 5,40.
BI 15.- - 20.40. Cl 6.
Aanvoer: 82.5 ton.
i Breekpeen BI per kist 2, Cl 10 - 12,60,
sla (glas) 12 - 19. spinazie 24 - 36.
j uien per kg. 36 - 88, peterselie (krul)
I 25 - 34, selderij 10 - 14, bloemkool 6
gper bak I 64 - 1.18. 6 II 35 - 55, 8 I 47.
8 II 35.
DEN HAAG (ANP) - In 1980 is het
volume van de nationale beste
dingen met één procent gedaald
ten opzichte van 1979. De gezins
consumptie liep met één procent
terug, per hoofd van de bevol
king liep de consumptie met an
derhalf procent terug.
De netto bedrijfsinvesteringen
daalden met 10 Vu procent en de
overheidsbestedingen vertoon
den een lichte stijging. Dat blijkt
uit de gisteren door het Centraal
Bureau voor de Statistiek gepu
bliceerde cijfers van de nationale
rekeningen 1980.
Ondanks de lagere bestedingen
nam het tekort op de lopende re
kening van de betalingsbalans
nog toe. Het werkelijke nationale
inkomen daalde met één procent
De daling deed zich i
dingsmiddelen
en duurzame go
bij een nagenoeg gelijkblijvend
produkticniveau van bedrijven
De produktic van onder meer delf
stoffenwinning. chemische en
aardolie-industrie nam af. de
produktic in landbouw, metaal
nijverheid. transport en dienst
verlening nam toe.
Mede door de geringe produktivi-
teitsveranderineen nam de werk
gelegenheid nauwelijks toe. Na
enige jaren van afnemende infla
tie namen de prijsstijgingen in
1980 vooral bij de gezinscon
sumptie weer toe. Volgens het
ministerie van economische za
ken is een daling van de con
sumptieve bestedingen van ge
zinshuishoudingen sinds 1951
niet meer voorgekomen
men toe. De c
stegen in 1980 volgens het minis
tenc van economische zaken
meer dan in de jaren 1976 tot en
met 1979
Toch werd er relatief gezien door
gezinnen meer gespaard, juist
omdat er minder werd geconsu
meerd. De besparingen van be
drijven (niet uitgekeerde win
sten) zijn volgens het ministerie
echter vrij scherp gedaald. In
1980 werd vergeleken met 1979
nauwelijks meer geproduceerd
door de industrie.
Windenergie
•erking met het Energie
centrum Nederland (ECN) zal de
Gelderse electriciteitsmaat-
schappij PGEM in Dronten een
Windenergieproject opzetten. De
gemeente Dronten zal daartoe al
le faciliteiten geven. Er zal een
windmolen met en wiekdiameter
van tien meter bij de sporthal
van deze plaats gezet worden. De
molen, die een hoogte krijgt van
24 meter, zal per jaar 25.000 tot
27.000 kilowattuur opbrengen.
Met het project is een bedrag van
70.000 gulden gemoeid, dat door
de electriciteitsmaatschappij zal
worden gefinancierd.
Aannemers
De Nederlandse aannemersbedrij
ven die zijn aangesloten bij de
Vereniging van Nederlandse
Aannemers met belangen in het
buitenland (NABU). hebben vo
rig jaar voor in totaal 6.8 miljard
gulden aan orders geboekt in het
buitenland. Dat is 700 miljoen
gulden meer dan in 1979. De tota
le omzet bedroeg in 1980 7.3 mil
jard. één miljard meer dan in het
jaar daarvoor.
DSM
Nypro UK. een Britse onderne
ming die voor de helft eigendom
van de Nederlandse DSM is. sluit
haar chemische bedrijf in Flix-
borough bij Scunthorpe in het
Engelse graafschap Lindolshire.
Dat is rechtstreeks het gevolg
van verliezen bij haar voornaam
ste afnemers. Courtaulds en Bri
tish Enkalon. Dit laatste bedrijf
is onderdeel van het Nederland
se Akzo-concern. De andere aan
deelhouder van Nypro is de Na
tionale Coal Board, het Blitse
staatsbedrijf voor de kolenindus-
trie. De fabriek in Flixborough
werd in 1974 door een explosie
verwoest. De herbouw kostte 35
miljoen pond sterling (ongeveer
175 miljoen gulden). Er werken
365
BRUSSEL (GPD) - Neder
land komt er uiterst be
kaaid af in de verdelig van
de haringvangsten ten
westen van Schotland,
waarover gisteren door de
EG-commissie overeen
stemming is bereikt. Ha
ring is één van de hoofd
punten op de visserijraad
van aanstaande maandag.
Het dagelijks bestuur van de ge
meenschap stelt voor. dat Neder
land slechts drieduizend ton zou
krijgen toegewezen uit een
vangstquote van in totaal 55.000
ton. Nog maar twee maanden ge
leden hoopten Nederlandse on
derhandelaars minstens vijfmaal
zoveel te mogen vangen in dit ge
bied, dat voor het eerst sedert
vier jaar weer wordt opengesteld
voor de haringvangst.
Wel zal de Nederlandse vloot 9000
ton mogen vissen in het zuidelijk
deel van de Noordzee, ook voor
het eerst in vijf jaar weer toegan
kelijk voor haringvissers. Vijf
duizend ton zou gaan naar
Frankrijk, 2000 ton i
Brittannië en 3000 to
gië. Denemarken en
land.
Ten westen van Schotland zullen
de Britten het leeuweaandeel
mogen wegvissen, namelijk
37.000 ton. Ierland krijgt bijna
8000 ton, Wesi-Duitsland ruim
6000 ton en Frankrijk duizend
ton.
De visserijraad zal zich maandag
niet wagen aan kernproblemen
zoals exclusieve kustzones en de
definitieve vangstverdeling tus
sen EG-landen voor de diverse
vissoorten. Naast de haringkwes
tie staan op de agenda verschil
lende overeenkomsten met der
de landen, zoals Canada, Noor
wegen en de Faroer-Eilanden.
Ook wordt gesproken over EG-
financiële hulp voor de moderni
satie van de Italiaanse en Ierse
vissersvloot.
Een poging tot het weer vlot trek
ken van het overleg over een ge
meenschappelijk visserijbeleid
zal pas worden gewaagd op een
bijeenkomst van visserijminis
ters eind september.
CRICKET - Zuid-Afrika blijft
voor minstens nog een jaar uitge
sloten van de testmatches cric
ket. Drie van de zes landen, die
testmatches spelen, waren voor
hertoelating van Zuid-Afrika:
Groot-Brittannie. Nieuw-Zee-
land en Australië. India, Pakis
tan en het Caraibisch gebied
stemden tegen, zodat Zuid-Afri
ka uitgesloten bleef.
ZEILEN - Het Europees kam
pioenschap zeilen in de Tornado
klasse is mislukt. Gisteren kon er
in Travemünde wegens wind-
flauwte andermaal niet gezeild
worden. Hierdoor werd het on
mogelijk om tot het minimale
aantal regatta's van vier te ko-
REMOULINS (ANP) - Boze Zuidfranse fruitboeren hebben gisteren tonnen perziken en pruimen
wegen gegooid in het Zuidfranse Remoulins. Dit om te voorkomen dat Spaanse vrachtauto's met goedkoop fruit
konden doorrijden om hun lading op de Franse markt te verkopen
VELSEN (GPD) De papierfa
briek van Van Gelder in Velsen
heeft de afgelopen maanden een
positief bedrijfsresultaat ge
boekt. Sinds het stopzetten dit
voor jaar van twee papiermachi
nes staat Velsen er financieel vrij
gunstig voor. De ondernemings
raad die in mei een overlevings
plan met twee machines presen
teerde, voorzag dat in 1981 nog
een winst van 700.000 gulden ge
maakt zou kunnen worden. Uit
berekeningen van de directie is
nu gebleken dat deze schatting
aan de lage kant is geweest.
De winst van Van Gelder Velsen
zal. tenzij zich tussentijds prijs-
verstorende ontwikkelingen
voordoen, aanzienlijk hoger ko
men te liggen dan die schatting.
Er wordt al gesproken over één
miljoen gulden.
D centrale ondernemingsraad
(COR) van Van Gelder Papier
brengt geen advies uit aan de
raad van bestuur over de met
sluiting bedreigde fabriek in
Renkum. Deze vervaardigt be
hangsel en diepdrukpapier, heeft
330 werknemers en is zonder
geld en orders komen te zitten.
Per dag wordt een verlies van
70.000 gulden geleden, zo heeft
de Van Gelder-top bekendge
maakt.
'De COR wil geen advies uitbren
gen zolang niet duidelijk is wat
de sociale gevolgen van een mo
gelijke sluiting zijn. Zo staat de
afvloeiingsregeling voor het per
soneel op de tocht en is niet aan
gegeven op welke termijn tot
sluiting zou moeten worden
overgegaan.
Er v
5 tot r
toe r
PETTEN (ANP) - Tenzij voor een
aantal knelpunten oplossingen
worden gevonden zal directe ver
branding van steenkool in de in
dustrie beperkt blijven tot tien a
vijftien procent van het indus
triële energieverbruik in het jaar
2000.
Dat is de conclusie van het rapport
"kolen als industriële brand
stof'. dat het ECN (Stichting
Energieonderzoek Centrum Ne
derland) in Petten heeft gemaakt
in opdracht van het ministerie
van economische zaken.
Het rapport behelst een studie naar
de inzetmogelijkheden van
steenkool voor de toekomstige
energievoorziening van de Ne
derlandse industrie.
Een van de moeilijkheden die ont
staat als steenkool wordt ge
bruikt voor de energievoorzie
ning van de industrie is dat een
kolengestookte installatie hoge
re investeringen vereist dan een
olie- of gasgestookte installatie.
Ook zijn meer investeringen no
dig om aan milieunormen te vol
doen. Bedrijven hebben meer
ruimte nodig als zij met kolen
werken wegens de grotere om
vang van kolengestookte instal
laties en voor de opslag van ko
len en as - met name kleine afne
mers zullen bovendien nog extra
kosten krijgen door voorbehan
deling, overslag en transport van
kolen.
Een deel van deze problemen kan
volgens het ECN worden opge
lost door de kolen niet direct te
verbranden, maar ze eerst cen
traal te vergassen. Het ECN
vindt dat de overheid zo snel mo
gelijk duidelijkheid moet ver
schaffen m het gasafzetbeleid
ten behoeve van de industrie en
in de normen voor toegestane
uitstoot voor industriële kolen
gestookte installaties.
Bovendien zouden, aldus een van
de aanbevelingen in het rapport,
de bestaande wir-premies (wet
op de investeringsrekening)
moeten worden aangevuld met
maatregelen die het investeren
in kolenverwerkende apparatuur
vergemakkelijkt.
race geldig. De Sowjets Viktor
en Aleksander Potapov wonnen.
Twee vliegen in één klap. Het ei
van Columbus. Zo zou men
in alle argeloosheid het plan
van de Belgische minister
voor ontwikkelingssamen
werking Coens kunnen beju
belen. Coens wil jonge Belgi
sche werklozen aan werk hel
pen m ontwikkelingslanden
als Suriname. Nigeria. Malei
sië en Marokko Wie echter
meent dat het aanbod van
werkloze schoolverlaters in
Belgie past op de vraag naar
ontwikkelingshulp vanuit de
Derde Wereld, komt zeer be
drogen uit. Bovendien kan
men vraagtekens plaatsen bij
de motieven achter het plan
van Coens. De reacties vanuit
Nederland zijn sceptisch
'Ronduit schandalig' is het oordeel
Poelman van de Nederlandse
samenwerking (Novib) over die
thans kennis van heeft kunnen
een gedachte als 'we hebben hier toch een boterberg' bij het
verstrekken van voedselhulp aan de Derde Wereld Als wij te
veel hebben, dan kunnen we wel wat afschuiven naar de ontwik
kelingslanden. Dat slaat nergens op Bij ontwikkelincshulD
moetje uitgaan van de behoefte en niet van je eigen prot
Mr Egbert Jacobs, directeur van de Stichting Nedcrlanci
willigers (SNV) heeft zich ook al in die zin uitgelaten
Wie het nog krachtiger wil uitdrukken zou de Belgische regering
er zelfs van kunnen beschuldigen de eigen werkloosheid af te
willen wentelen op de Derde Wereld Immers, als het even kan
dient het 'gastland' de salarissen van de uit te zenden 1
te betalen. De Belgische
sociale verzekering voor
ook dan nog (financieel)
een werkloosheidsuitkering.
Coens is inderdaad niet op zijn idee j
vraag vanuit de derde wereld.
r Boudewyn
r Ontwikkclings-
_jr zover hij er al-
Het doet denken
Vry-
(BTK).
de Derde Wereld, meer dan tienduizend
als minister voor ontwikkelingssamenv
delen om zijn plan uit te voeren Hij 1
doen op de zogeheten regeling Bijzonder Tijdelij
door het ministerie van arbeid ingevoerd om werklozen voor
maximaal twee jaar aan werk te helpen. Daarvoor is een wets
wijziging noodzakelijk, maar die kan er volgens de bewindsman
zo snel zijn dat nog dit jaar ruim 200 jongeren (van wie de helft
binnen het raamwerk van de BTK-regeling) kunnen worden uit
gezonden. Voor 1982 en volgende jaren wordt gedacht aan enke
le duizenden uitzendingen. Een woordvoerder van het departe
ment voor ontwikkelingssamenwerking voegt daar wel aan toe
dat het hier nog gaat om 'eerste idceen. die in samenwerking
met de betrokken ontwikkelingslanden moeten worden uitge
werkt'. 'De cijfers zijn nog wat voorbarig', aldus deze woord
voerder.
Nu kan men. niet ten onrechte, stellen dat in het Belgische plan
weinig kwaad schuilt. Tenslotte zullen de ontwikkelingslanden
zich niet zomaar westerse werklozen in de maag laten splitsen,
temeer daar zij in het algemeen zelf met een grote werkloosheid
kampen. Zij zullen zich door de eigen behoefte laten leiden. Dan
doet zich echter de vraag voor of Coens de jeugdige schoolverla
ters in zijn land niet een dode mus heeft voorgeschoteld. Een
vraag die met een ondubbelzinnig 'ja moet worden beantwoord,
zo blijkt bij een rondvraag al spoedig
De regering denkt bijvoorbeeld in Suriname zo'n 500 jonge Belgen
aan het werk te kunnen zetten. In Suriname heeft men echter
behoefte aan 'hoger geschoold kader Academici bijvoorbeeld,
die ontwikkelingsprojecten kunnen leiden. In totaal gaat het
om enkele tientallen van dergelijke mensen, die we zoeken in
België. Nederland en de Verenigde Staten', aldus woordvoerder
Abdoelrhaman van de Surinaamse ambassade in Brussel. Voor
enige honderdtallen is in Suriname zeker geen plaats Dat kan
niet kloppen. Misschien geldt dat voor één van de andere landen
die de Belgische regering heeft genoemd'
Dat is echter op zijn minst twijfelachtig. Bij de ambassades van
Maleisië, Marokko en Nigeria in Den Haag is men weliswaar
terughoudend met het geven van (mondelinge) informatie of
ontbreken de vereiste gegevens, maar de ervaringen van de
Stichting Nederlandse Vrijwilligers geven aan dat voor deze lan
den min of meer hetzelfde geldt. In Nigeria bijvoorbeeld heeft
de SNV in het verleder ook vrij massaal aan ontwikkelingshulp
gedaan. In 1974 waren er nog 51 vrijwilligers gestationneerd. Een
aanpak die volgens adjunct-directeur J.J Dijkstra niet erg suc
cesvol is gebleken
'Dat is toen niet goed uitgepakt Het bleek erg moeilijk om de
mensen zinnig aan de slag te houden. Er moet aan heel wat
voorwaarden zijn voldaan, voordat iemand werkelijk aan de slag
kan. Goede wil alleen is niet voldoende, want het is echt niet zo
dat er kant en klare banen liggen te wachten. En zeker niet voor
duizenden mensen.' Aldus Dijkstra, die daar nog aan toevoegt
dat de behoefte aan mensen zonder praktijkervaring zoals
schoolverlaters steeds kleiner wordt. 'We zenden steeds minder
schoolverlaters uit Doordat gevraagd wordt om mensen met
ervaring is de gemiddelde leeftijd van de uitgezonden ontwikke
lingswerker op ruim 27 jaar komen te liggen De SNV. die mo
menteel zo'n vierhonderd Nederlanders naar in totaal 28 ontwik
kelingslanden over de gehele wereld heeft uitgezonden, voorziet
dan ook een complete mislukking van het Belgische plan om
ontwikkelingshulp te combineren met werk
ding in het eigen land. Afgezien daarvan denkt d.
wens ook niet over om het Belgische voorbeeld te volgen. Dijk
stra: We blijven liever een pure ontwikkelingsorganisatie dan
dat we ons ook bezig gaan houden met werkloosheid
Het lijkt duidelijk. De ontwikkelingslandenlanden hebben in het
algemeen alleen behoefte aan hoog tot zeer hoog opgeleid perso
neel met praktijkervaring. Mensen dus. die in het algemeen al
werk hebben en niet snel zullen worden 'afgestaan' aan een an
der land. De jcudige schoolverlater kan het. met andere woor
den. wel vergeten, terwijl maar zeer de vraag is of de ontwikke
lingslanden enige baat zullen vinden bij het Belgische plan
W1M FORTUYN
ACTIEVE
AANDELEN
VRIJDAG 24 JULI 1981
Ahold 70.40
BINNENLANDSE
AANDELEN
150.10 150.10
280,00b 283.00
108.00 107,80
BELEGGINGS
INSTITUTEN
110.30 111.00
195.00 195.00
375.00 374.00
GOUD EN ZILVER
BUITENLANDS
GELD
110» lil
21.» 24»
&RL3
AMSTERDAM (ANP) - Dc Am
sterdamse effectenbeurs ver
toonde aan het eind van de week
een redelijk levendig beeld
Vooral voor Philips bestond een
grote vraag, die de aandelen naar
een 40 cent hogere koers van
i 22.20 stuwde.
Ook de andere internationale waar
den konden wat aantrekken, ge
holpen door een licht herstel in
Wall Street Zo kon KLM t 2.20
i Olievat
op een winst van een dubbeltje
op j 89.60
Ook Hoo govens bleek goed te lig
gen en steeg 40 cent op 17.90.
ver het het een beetje afweten.
ilve gulden
144.20 De obligatiemarkt
het opnieuw met lagere
noteringen doen, waarbij de af
wijkingen hier en daar opliepen
tol 0.5 punt.
Dit betekende dat ook de lange
rente aantrekt, nadat eerder deze
weck de tarieven voor kort geld
Hctfoi
