Formatie zit nu muurvast Plagiaat is toch niet zo gemakkelijk Bonden weigeren Enschede gesprek Justitie wil terrein zoeken voor zigeuners als huis van bewaring' Zetelverdeling hangt op onderwijs en financiën Zigeunervrouw zonder kinderen uitgewezen "Eerst ontslagen inslikken" ZATERDAG 18 JULI 1981 DEN HAAG (ANP) - Het ministe rie van justitie heeft zigeunerlei der Petaio aangeboden te zoeken naar een terrein met accommo datie voor de ongeveer 140 zigeu ners die sinds woensdag op het Haagse Malieveld staan. Het ter rein zou dan formeel de status van huis van bewaring moeten krijgen. Dit heeft een woordvoer der van het ministerie gister avond meegedeeld na afloop van een gesprek tussen justitie en Petaio. Justitie heeft al enkele terreinen op het oog om de groep zigeu ners aan te bieden. In alle geval len betreft het terreinen die ei gendom zijn van het rijk (justi- BINNENLAND tie). Daarom kan aan de terrei nen officieel tijdelijk de status van huis van bewaring worden gegeven. De terreinen liggen over het gehele land verspreid Om de betrokken gemeenten niet voor een voldon gen feit te plaatsen wil justitie de plaatsen vooralsnog niet noe- Volgens de woordvoerder van jus titie verandert het aanbod feite lijk niets aan de situatie van de zigeuners. "Voorop blijft staan dat de zigeuners het land uit moeten", aldus de woordvoer der. De terreinen zijn echter aangebo den om de zigeuners de gelegen heid te geven formeel een ver blijfsvergunning aan te vragen. Zolang gemeenten blijven wei geren de zigeuners in te schrij ven kunnen de zigeuners name lijk geen verblijfsvergunning aanvragen. Als de groep akkoord gaat met een terrein van justitie en de gemeente waann dit ter rein ligt gaat eveneens akkoord, dan kunnen de zigeuners dus formeel een verblijfsvergunning aanvragen. Het aanbod van justitie wordt door de betrokken zigeuners overi gens als regelrechte internering gezien Aldus zigeunerleider Pe taio die desgevraagd verklaarde dat de 140 in paniek reageerden toen hy het aanbod van justitie had overgebracht. Volgens Peta io zal vóór morgenavond geen uitsluitsel worden gegeven over het wel of niet aannemen van het aanbod. Het gisteren gevoerde overleg tus sen het ministerie van justitie en de gemeente Den Haag over de zigeuners leverde niets op. Den Haag bleef bij zijn standpunt dat de zigeuners de stad maan dag om twaalf uur zouden moe ten verlaten. DEN HAAG (GPD) - De zetelverdeling voor het nieuwe kabinet lijkt volledig vast te zitten op de bezetting van de posten onderwijs en financiën. De onderhandelaars van CDA, PvdA en D'66 bleken gisteren opnieuw niet in staat zelf met een aanvaardbaar voorstel te komen. Maandag zullen de informateurs De Koning, Lubbers en Van Thijn zelf met een zetelverdeling komen. Daarmee willen zij een doorbraak forceren. De besprekingen, die gisteravond pas omstreeks negen uur goed en wel van start gingen, werden al na anderhalf uur afgebroken. Een duidelijk korzelige PvdA-leider Den Uyl vertrok onmiddellijk daarop naar een vergadering van het fractiebureau. Ook Van Agt en Terlouw bleken niet bereid commentaar te geven. De meningsverschillen bleven be staan ondanks een poging van PvdA-leider Den Uyl om deze zaak met Van Agt afzonderlijk te regelen. Op voorstel van de PvdA-leider bespraken zij 's mid dags voor het begin van het over leg de gerezen problemen rond de zetelverdeling. Ook dit ge sprek leidde echter niet tot een oplossing, hoewel informateur Van Thijn sprak over een „kli maatsverbetering". Onenigheid bestaat nog steeds over de bezetting van de ministerspost van onderwijs. Zowel het CDA als de PvdA hebben belangstel ling hiervoor. De christen democraten zijn best bereid on derwijs aan de PvdA over te la ten, maar dan moeten de socialis ten hun claim op financiën (toe gedacht aan Den Uyl) laten val len. Terlouw (D'66) zei het „rede lijk" te vinden dat deze post naar de PvdA gaat. Hij baseert zijn me ning op de eis van het CDA, dat het premierschap wenst voor Van Agt. D'66 is nog steeds verwikkeld in een meningsverschil met de PvdA over de post van buiten landse zaken. De Democraten Grafici: zendtijd STER niet uitbreiden 'DEN HAAG (GPD) - De uitbrei ding van de STER-zendtijd kan in de grafische industrie leiden tot een verlies van 2000 tot 2500 arbeidsplaatsen. Dat hebben de werkgeversorganisaties, het Ko ninklijke Verbond voor de Grafi sche Ondernemingen, de organi satie van Fabrikanten van Grafi sche eindprodukten (FGE) en de werknemersorganisaties Druk en Papier en de grafische bond CNV de kabinetsformateurs in een brief laten weten. De verwachting is dat de uitbrei ding van de STER-zendtijd leidt tot een achteruitgang van de technische vervaardiging van kranten, tijdschrijften en recla medrukwerk. De organisaties wijzen erop dat de huidige con juncturele toestand ook voor.de grafische bedrijfstak merkbare gevolgen heeft. De sterk geste gen papierprijzen verergeren de ze situatie, de grafische industrie dringt daar om aan op een evenwichtig me diabeleid. De ontwikkelingen op mediagebied vereisen van de grafische industrie grote inspan ning. binnen de 2800 grafische ondernemingen in Nederland werken momenteel rond de 50.000 mensen. De Nederlandse pers en de Nederlandse organisa tie van tijdschriftuitgevers heb ben reeds in een brief aange drongen op vernietiging van het besluit tot uitbreiding van de STER-zendtijd. Spinazie is niet schadelijk zegt interniste NIJMEGEN (ANP) - De Nijmeegse interniste drs. E. Bruijns heeft gisteren berichten tegensgespro- ken, dat spinazie en andere blad groenten te hoge concentraties nitraat bevatten. Die berichten waren afkomstig van de vak groep huishoudkunde van de Landbouwhogeschool in Wage- ningen. Mevrouw Bruijns heeft in het aca demische Radboudziekenhuis te Nijmegen in de afgelopen zeven jaar enige honderden niersteen- patiënten een dagelijkse dosis ni traat toegediend, die tien tot vijf tien keer hoger is als de hoeveel heden, die door de LH in spina zie waren gevonden. Zij heeft nooit nadelige bijwerkingen bij de patiënten vastgesteld. vinden dat zij de minister hier voor moeten leveren, en dan den ken zij aan het huidige kamerlid Brinkhorst. Eventueel zijn zij ook bereid genoegen te nemen met ontwikkelingssamenwerking maar dan stuit men op het CDA. Dat wil De Koning als minister handhaven. Ook de voorstellen voor het sociaal- economisch beleid voor de ko mende jaren vormen nog steeds een fors twistpunt in de onder handelingen over een nieuw ka binet. De onderhandelaars van CDA, PvdA en D'66 zijn het tot gisteravond ook op deze punten niet eens geworden. Hierbij gaat het vooral over de positie van de minima. "Meer evenwichtig" De gesprekken gingen gistermid dag „meer evenwichtig" dan don derdag over programma en zetel verdeling en hun onderlinge sa menhang. Daarbij kregen de on derhandelaars voor het eerst de (nog voorlopige) stukken van de informateurs in handen. \an Agt, Den Uyl en Terlouw zul len de voorstellen mogelijk eind volgende week in hun fracties moeten verdedigen. De verwach ting bestaat dat dit ontwerpre- geerakkoord woensdag gepubli ceerd zal worden. Het lijkt uitge sloten dat de fracties dan nog for se wijzigingen zullen kunnen aanbrengen. De woordvoerder van de informa teurs zei gisteravond dat zeker één fractievoorzitter, gedacht wordt aan Den Uyl, de cijfers uit het sociaal-economisch pakket tijdens het weekeinde nog wilde narekenen. Hij wees er ook op dat de problemen rond de kernwa pens en de kernenergie niet lan ger centraal staan. De moeilijkhe den op deze punten „zijn te over zien", zei hij. Ook over het nieuwe pakket bezui nigingen, dat de komende vier jaar moet worden doorgevoerd bestaat nog verschil van mening. In de oorspronkelijke voorstellen van Lubbers en de Koning werd gesproken over vijf miljard in vier jaar, met bijkomende bezui nigingen van twee miljard. Nu ziet het er echter naar uit dat in totaal tussen negen en elf miljard zal moeten worden bezuinigd. Dit werd onder meer voorgesteld door het Centraal Planbu reau. MIDDELBURG (GPD) - Wegens een poging tot afpersing heeft de rechtbank in Middelburg de 31-jarige H.M. uit Axel veroor deeld tot 15 maanden gevange nisstraf. De van oorsprong Duit se man had 3 juni van dit jaar een vruchteloze poging gedaan de vestiging van Albert Heijn in Terneuzen 50.000 gulden af te persen door te dreigen met ver giftiging van levensmiddelen. Nipte redding van zeilers op Waddenzee TEXEL (ANP) - Vier catama ranzeilers hebben de nacht van donderdag op vrijdag moeten doorbrengen op hun open bootje op een stormach tige Waddenzee, nadat het bootje donderdagavond on klaar was geraakt. Aan hun angstig avontuur kwam gis terochtend rond tien uur een eind toen ze door de RP 15 van de rijkspolitie te water uit Den Helder, "verkleumd, maar gezond" werden opge pikt van een droogte. De vier zeilers, van 20 tot 26 jaar, vertrokken donderdag avond om zeven uur voor en kele uurtjes zeilen op de Waddenzee. "Ze wilden een nieuwe boot uitproberen. Nou die bleek niet veel te kunnen hebben", aldus de politie. In de stevige wind scheurde het voorstag uit een van de drijvers, zodat het vaartuig onbestuurbaar werd. De zei lers gingen daarop vobr an ker, maar dat anker hield het niet in de felle getijstromin gen, zodat het zeilbootje af dreef. In de stormachtige nacht sloeg het scheepje ook nog een keer om, maar de vier wisten de boot weer overeind te krijgen. Baghwan viert volle maan-feest AMSTERDAM (GPD) - Meer dan vijfduizend volgelingen van de Bhagwan uit Poona, afkomstig uit Europa en de Verenigde Staten, hebben gisteravond en -nacht in het Amsterdamse Frans Otten- stadion het Volle-Maanfeest gevierd. (Zie foto) Bhagwan Shree Rajneesh was zelf niet aanwezig bij dit feest, een jaarlijks hoogte punt voor zijn aanhangers. Tot dusver werd het festival gehouden in het Indiase Poona. Omdat de Bhagwan daar sinds enige maanden niet meer ver blijft, hebben zijn volgelin gen in Europa besloten Am sterdam als festivalplaats uit te kiezen. Volgens hardnek kige geruchten verblijft Bhagwan in de Verenigde Staten om daar van een rug operatie te herstellen. Volgens Ma Prem Arup, een Nederlandse volgelinge van Bhagwan die een zeer hoge plaats in de hiërarchie in neemt, gaat het met Bhag- wans gezondheid uitstekend. „Afgezien daarvan geloof ik niet dat iemand iets over hem wil weten", aldus Ma Prem Arup. Het feest van de vijf duizend in oranje en rood ge hulde Bhagwan-aanhangers. die ieder een entreeprijs van 40 gulden moesten betalen, ging tot zaterdagochtend door. AMSTERDAM (GPD) - Zonder nog in de gelegenheid te zijn ge steld haar kinderen te zien, is een van de twee zigeunervrouwen die donderdag een kort geding tegen de Staat hebben verloren, direct op een vliegtuig naar Italië gezet. Volgens mr. H. A. Kater, de advo caat van de twee vrouwen, is een van zijn cliënten een half uur na de uitspraak van de Amsterdam se rechtbank het land uitgezet „Ik weet niet of het een half uur was, ik dacht ongeveer half zes", bevestigt een woordvoerder van justitie in Den Haag de landuit- zetting. De uitspraak in het kort geding was donderdag om vier Mr. Kater zei desgevraagd in het weekeinde de mogelijkheden te zullen onderzoeken tegen de uit spraak in beroep te gaan voor zijn overgebleven cliënte die uit zetting naar Joegoslavië boven het hoofd hangt. Deze moeder van een baby wordt nog vastgehouden in de Bijlmer bajes, sinds woensdag. Haar ba by is pas sinds die dag bij haar. Vóór die tijd zaten de twee vrou wen op het politiebureau in Hui zen. De Huizer politie hield het tweetal vorige week donderdag aan in verband met een poging tot diefstal. De vrouwen zijn in bewaring ge steld omdat ze illegaal in ons land verblijven. Ze behoren tot de groep die maanden geleden met toestemming van landdrost Lammers in Almere neerstreek. Mr. Kater had geëist dat het tweetal alleen al om humanitaire redenen moest worden vrijgela ten. De president van de Amster damse rechtbank, mr. B. J. As- scher vond echter dat in het Al- meerse kamp voldoende opvang mogelijkheden voor de kinderen aanwezig zijn. onder andere in de persoon van de vader. Volgens mr. Kater zijn de zigeu ners nu nog sterker vogelvrij ver klaard dan ze al waren.„Het be leid van justitie is koste wat het kost de zigeuners het land uit te zetten. Als groep lukt dat niet door de houding van West-Duits- lot dreigt nu voor iedere zigeuner die in aanraking met de strafwet geving komt. Het zal een heel drama worden. Kinderen zullen achterblijven, een ware afvalra ce", aldus Kater. DEN HAAG (ANP) - Minister Albeda (sociale zaken) heeft 22,5 miljoen gulden ter beschikking gesteld voor tijdelijke arbeids plaatsen in het noorden en oos ten van het land. Dat blijkt uit een brief van de minister aan de bestuurscommissie noorden des lands. De tijdelijke arbeids plaatsen moeten bij voorkeur worden bezet door jongeren. ENSCHEDE (ANP) - De ambtenarenbonden eisen van B en W van Enschede dat ze hun plan om 250 ar beidsplaatsen te laten ver vallen terugnemen. Zo lang dat niet gebeurt wei geren de bonden nog met de gemeente te praten over een bezuinigingsope ratie. 'Er valt best met ons te onderhan delen over besparingen, maar niet als de voorstellen van het college al rond zijn, zoals nu het geval is', zei districtsbestuurder H. ten Brink gistermiddag na het georganiseerde overleg met de gemeente Enschede. De bonden hebben B en W niet aan een tijdslimiet gesteld waarbin nen ze op hun eis moeten reage ren Ze gaan er overigens wel vanuit dat het college in zijn 'ei gen belang' zo snel mogelijk zal handelen. De bonden hebben B en W gisteren verweten dat zij en het personeel donderdag zijn overvallen door de plannen van het college. Vol gens Ten Brink heeft wethouder Van de Walle van pers-m. ken vorige week vrijdag met geen woord gerept over de ingrij pende voorstellen. 'Ons vertrou wen in B en W is door deze han delwijze ernstig aangetast', aldus de districtsbestuurder. In een eerste reactie op de opstel ling van de bonden zei burge meester Wierenga gistermiddag dat hij die 'hard doch waardig' vindt Wethouder Van de Walle nam het de bonden kwalijk dat ze het doen voorkomen als wa ren ze niet geïnformeerd over de ingrijpende maatregelen. 'Ik heb daar in het georganiseerd over leg van vorige week wel degelijk op gedoeld, maar er kwam toen geen enkele reactie', aldus een teleurgestelde wethouder. Of het college aan de eis van de bonden tegemoet komt konden de burgemeester en de wethou der gistermiddag nog niet zeg gen B en W vergaderden giste ren nog over de kwestie 'Maar het is twijfelachtig of we dan ook al tot een standpunt komen bo vendien zal er nog overleg met de raadsfracties nodig zijn', al dus burgemeester Wierenga. Douwe Slofstra uit Haulerwijk had pech. In plaats van in zijn woonplaats geëerd te worden als een auteur wordt hij nu met de nek aangekeken. Zelf zegt de 26-jarige administra tieve medewerker, die van plagiaat wordt verdacht, dat hij van de prins geen kwaad weet, maar de bewijzen zijn wel zeer tegen hem Het door uitgeverij Wever in het Friese Franeker op de markt ge brachte werkje 'De Vrouw uit het Staphorsterveld.' van de hand van Slofstra (op de ach terflap de lezer wordt op bij kans meeslepende wijze ge tuige van dikwijls emotionele ontwikkelingen, een roman die de aandacht tot de laatste bladzijde gevangen houdt) is in 1951 geschreven door Jo van Dorp-Ypma onder de ti tel 'Miet van Dyk.' Slofstra is verdrietig, uitgever Wever witheet. Het Friese be drijfje heeft de 5000 exempla ren moeten vernietigen, scha de zo'n kleine 90.000 gulden Het zal verhaald worden op Slofstra. maar gevreesd wordt dat dat weinig zin heeft. Het liefste wat uitgeve rij Wever trouwens wil is de zaak maar zo gauw mogelijk vergeten, omdat het voor el ke uitgeverij een blamage is met plagiaat op de markt te komen Hoe moeilyk, of mak kelijk is het eigenlijk om pla giaat te plegen? Dekken uit geverijen zich in om dit soort zaken te voorkomen en zoja hoe doen ze dat dan? Maar wat is plagiaat eigenlijk? In het geval van Douwe Slof stra lijkt dat gemakkelijk te bewijzen. Het originele boek 'Miet van Dijk' speelt in de Krimpenerwaard Het boek van Slofstra is in de omge ving van Staphorst gesi tueerd, maar de mensen spre ken er wel het dialect uit de Krimpenerwaard. De vrij heid van de auteur, of een slordigheidje? Dijkstra, nu wat ruimer van begrip over de mogelijkhe den van plagiaat: 'Het is best mogelijk dat er in Nederland 2 a 300 boeken op de markt zyn. die puur plagiaat zijn. Het is helemaal niet moeilijk om in een bestaand boek de personen, alsmede een aantal situaties zodanig te wijzigen dat geen hond erachter komt - of wat nog belangrijker is kan bewyzen - dat hier spra ke is van plagiaat. Er is echter wel degelijk een an dere barrière die de aspirant vervalser (die feitelijk al strafbaar is op het moment dat hij besluit een uitgeverij om de tuin te leiden) dient te nemen voordat hij zijn boek in druk ziet verschijnen. Die barrière vormen de redacteu ren van de uitgeverij zelf. In het geval van Slofstra bracht een van de redacteuren van idtgl V rtf Wever drie dagen in de bibliotheek door om na te gaan of het manuscript van Slofstra niet op enig tijdstip een écht manuscript was ge weest van iemand anders. Het waren drie vergeefse da gen, want de man vond niets. De andere Nederlandse uitge vers geven toe dat het heel moeilijk is cm plagiaat bui ten de deur te houden. Ze dekken zich wel in voor het risico. In elk contract dat een schrijver sluit met een uitge verij is een clausule opgeno men. waarbij de schrijver met de hand op zijn hart ver klaart dat het allemaal uit zijn eigen pen is gekomen. Blijkt dat later niet zo te zijn dan. kan de echte schrijver niet by de uitgeverij aankloppen om schadevergoeding. maar moet zich vervoegen bij de overschrijver Plagiaat werd overigens in de vorige eeuw helemaal niet als iets verder felijks beschouwd, illti I deel. In de 19e eeuw was het zelfs gebruikelijk en verschil lende schrijvers stelden er prijs op omdat hierdoor hun waarde wordt bevestigd Te genwoordig zijn uitgeveryen zeer huiverig voor alles wat maar naar plagiaat ruikt. Vertrouwen Maarten Asscher, medewerker van Uitgeverij Meulenhoff zegt: 'Het is een kwestie van vertrouwen, maar er is geen systeem dat waterdicht is om het te voorkomen. Vergeet niet dat elk boek wel een beetje plagiaat is. Daarbij komt dat het heel goed moge lijk is dat iemand volkomen te goeder trouw plagieert.' Asscher doelt op het geval van de Britse schrijver Mar tin Amis (zoon van de schry- ver Kingslcy Amis) die de ge woonte had van alles wat hy hoorde en las een lijvig dag boek by te houden Uit dat dagboek stelde hy later een manuscript samen dat werd uitgegeven. Daarop begon nen een paar schry vers stevig te piepen, gewapend met let terlijk overgeschreven passa ges. die zij zelf met veeJ bloed en tranen tp hun achterka mer hadden gewrocht. Mai tin Amis keek op die beschul digingen wat artistiek in de ruimte en verontschuldigde zich met het excuus dat het voor hem onmogelyk was ge weest uit elkaar te houden wat hy had gelezen en zelf had bedacht Er kwam een gewyzigd flapje en de zaak was voor de bakker. Dat is natuurlijk ook een bruikbare methode Tjalling Dijkstra, uitgever van Elsevier heeft zyn buik in middels vol van plagia.it Na veel processen is sterschryf ster Sagan (onder contract bij Elsevier) in hoogste instantic vrygesproken van plagiaat "Staf te jong" 'Mijn staf is te jong.' klaagde uitgever Wever en daar valt natuurlijk veel voor te zeg gen. De kennis omtrent dat gene waarin een bepaalde uitgevery gespecialiseerd is - in dit geval streekromans - hoort in het hoofd te zyn op geslagen. Daardoor ont sprong Elsevier enige tyd de dans toen een artistieke jon geman. nog uitgeput van het typen, zich aan de burelen meldde met een manuscript met als onderwerp science fiction. De specialist bij Else vier was opgetogen over de kwaliteit van het gebodene. Het door de artistieke jonge man geschreven begeleiden de brieQe was echter zo stun telig dat er wat argwaan was De zaak sprong geheel af toen de specialist zich herin nerde jaren geleden een der gelijk verhaal in het Engels te hebben gelezen. Hy belde de jongeman op en vertelde hem dat. De jongeman nam het sportief op. 'Pech gehad,' was zijn commentaar en hij ver brak het gesprek. Een woordvoerder van de Ar beiderspers zei dat er nog een tweede hindernis is, althans voor die vervalser die de smaak te pakken heeft gekre gen. Wordt zyn eerste verval sing namelyk een succes dan dient hy door te gaan en daar mee beginnen dan meestal de problemen, want hoe komt de vervalser aan continuïteit? De meester-vervalser heeft niet veel mogelykheden Een al bestaand Nederlands boek plagieren is een zaak met risi co s Mocht het door de uitge- verszeef komen dan bestaat de kans dat - zoals in het ge val van Douwe Slofstra - ie mand het origineel op zolder heeft liggen De échte moge lijkheden liggen op de bui tenlandse markt, waarbij de Franse Britse en Amerikaan se lectuur weer tot de risico gebieden moeten worden ge rekend Wat veiliger is het opereren op de Spaanse, of Portugese markt, hoewel men daar dient op te passen voor een oud-missionans. of een zendeling, die in die ge bieden wellicht in zyn vrye tyd met een boekje in een hoekje heeft gezeten, liet meest veilig kan de vervalser zich voelen op de Afrikaanse markt De uitgevers in Ne derland zyn het erover eens dat iemand die een boek uit het Swahili vertaalt en het hier cn daar op onderdelen wyzigt een ruime kans maakt onontdekt voor schrijver te worden versleten Douwe Slofstra lijkt voorlopig een poging te hebben gedaan te debuteren in de hoogste risi cogroep Een poging die mis lukte Toch jammer Hy had zo'n mooie schrijve TON SCHUURMANS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 7