Alleen bruidsjurk nog geheim
Lady Diana en prins Charles op ondergoed en melkdoppen
„Nog een paar van die huwelijken en de Britse economie is uit de brand"
ZATERDAG 18 JULI 1981 i
PAGINA 17
Door Lia van
Bekhoven
Het huwelijk op 29 juli tussen
prins Charles en Lady Diana
Spencer moet en zal alle records
breken die voor dergelijke gele
genheden staan. Al maanden
lang is dat het belangrijkste
nieuws dat de Britten voorge
schoteld krijgen. Ook de Britse
industrie is er dolgelukkig mee.
Haar enige probleem is of ze vol
doende huwelijkssouvenirs kan
produceren. Alleen de anti
monarchisten en zij die zoeken
naar kwaliteit hebben reden tot
huilen.
„Het is een regelrechte nachtmerrie zegt een vertegen
woordiger van de Ontwerpraad over de koninklijke hu
welijkssouvenirs. „Het is ongelooflij k wat we binnenkrij
gen. Het is waardeloze, afschuwelijke troep. Veel erger
dan we hadden verwacht. Absoluut smakeloos. Je moet
het met eigen ogen gezien hebben om het te kunnen gelo
ven. We proberen echt niet snobistisch te zijn, maar we
staan er versteld van dat mensen deze rotzooi kopen".
De Ontwerpraad, gesponsord door de staat, is een schoonheidscommissie
die het Britse ontwerp in het algemeen van meer kwaliteit moet voor
zien. De raad kan niets verbieden, maar alleen goed- of afkeuring aan het
produkt hechten. Is een produkt goedgekeurd dan krijgt het een certifi
caat van de raad. Kan het niet door de beugel dan wordt de desbetreffen
de fabrikant uitgenodigd voor een bezoek aan het ontwerpcentrum om
te zien hoe het wel moet.
Overstelpt met ontwerpen voor koninklijke huwelijkssouvenirs besliste
de raad dat de allermeeste niet door de artistieke beugel konden. Niet
dat de fabrikanten daar wakker van liggen. Het gretig kopende pubhek
maakt het niets uit of er wel dan niet een statusverhogend certificaat
naast de beker op theedoek met de portretten van Charles en Di (spreek
uit Dai) hangt.
De raad stuurde 9000 handleidin
gen met ontwerpinstructies naar
de Britse fabrikanten, die op gro
te schaal genegeerd werden. De
Charles en Diana-industrie is een
platvloers circus geworden, waar
de raad, voorgezeten door Lord
Snowdon, geen greep op heeft.
het
bekendma
ken van
hun
verloving
in februari
j.L De
peperdure
verlovings
ring is
inmiddels
ook in een
slechte
namaakve-
rsie te koop
voor veertig
gulden.
Recessie?
De porselein- en aardewerkfabri
kanten, die de beste zaken doen
bij dergelijke gebeurtenissen,
hadden maanden voor de verlo
vingsaankondiging in februari
hun ontwerpen al gereed. De
Britse en buitenlandse roddel
pers werd op de voet gevolgd bij
de reportages over de affaires van
prins Charles. De ene vriendin na
de andere werd van de porcelei-
nen asbakken geschrapt wanneer
Buckingham Palace de geruch
ten van ophanden zijnde verlo
vingen ontkende. Samen met
Fleet Street gokte de Britse prul-
laria-industrie tijdens de winter
op Lady Diana Spencer. Toen de
verloving in februari werd aange
kondigd was het voor veel ont
werpers nog slechts een kwestie
van het invullen van de huwe
lijksdatum en de plaats van het
gebeuren voordat het produkt in
de winkels kon verschijnen.
Drie minuten na de verlovingsaan
kondiging hingen de eerste thee
doeken met Charles en Di in de
etalages: het startsein voor een
souvenirslawine die niet van op
houden weet. De Charles en Di-
industrie lapt de inflatie, recessie
en buikriemen aan haar laars en
begon koortsachtig te produce
ren. Binnen de kortste tijd ver
schenen Charles en Di op melk-
doppen, wandelstokken, bakste
nen, T-shirts, lucifersdozen, spie
gels, portemonnees, grootva-
dersklokken, pennezakjes,
schoenen, shawls en allerhande
bestek en serviesdelen.
Ook de beter gesitueerden behoef
den het niet af te laten weten. De
supersjieke Harrods zaak rappor
teerde verkoopcijfers van ko
ninklijke huwelijkssouvenirs die
„boven alle verwachtingen uit
stegen", inclusief een slechte na
maak van Lady Diana's verlo
vingsring voor veertig gulden.
Vijfentwintig borstbeelden van
de prins van Wales, die elk tien
duizend gulden kosten, waren al
verkocht voordat ze in de etalage
verschenen van Wedgewood.
Honderd geportretteerde vazen
voor de prijs van 1750 gulden
werden opgekocht voordat ze
vervaardigd waren. De Munt in
Birmingham verkocht alle hon
derd gouden medaillons (3000
elk) in anderhalve week tijd.
Zegen
Voor Engelands aardewerk- en por
seleinindustrie kwam de huwe
lijksaankondiging als een zegen
van boven. De recessie had vele
bedrijven doen sluiten. Zij die
met werktijdverkorting draaiden
openden de poorten voor vijf of
meer volle dagen en legden zich
enkel en alleen toe op de produk-
tie van huwelijksouvenirs. De ka
toenindustrie wierp zich op de
onvermijdelijke theedoeken en
de meer gewaagde Charles en Di-
T-shirts. De Charles en Di-
sokken en BH- en slipset zorgden
voor opgetrokken wenkbrauwen
in Buckingham Palace. „Maar
het was een kwestie van buigen
voor de koningin of buigen voor
de belasting", verontschuldigde
een ondergoedfabrikant zich, op
wiens artikelen de prins meer
wegheeft van een kruising tussen
Dries van Agt en Willem van Ha-
negem.
De bezielende ernst waarmee de
Britten hun koningshuis vereren
wordt door de souvenirindustrie
goed uitgebuit. Risicoloos en pa
triottisch gaan de produkten als
warme broodjes over de toon
bank. Uitzonderingen zijn bekers
met de veel minder complimen
teuze afbeeldingen van Zijne Ko
ninklijke Hoogheid achter wiens
enorme oren een gedicht gedrukt
staat van Engelands meest be
kende satiricus. Badges met
„Doe het niet Di" en „Weg met
het huwelijk" lopen ook niet
hard. Evenmin als de eigentijdse
elektronische aan- en uitfloepen-
de rozetten. T-shirts van Times'
cartoonist Caiman met het op
schrift „Welk huwelijk?" doen
het beter, zij het in zeer beperkte
kring.
Goedkoop en vindingrijk, volgens
de fabrikant tenminste, is de her
denkingsbaksteen van een steen
fabriek in Walsall. Menige ver
moeiende vergadering werd in de
directiekamer uitgezeten over
het cadeau dat prins Philip zou
worden aangeboden, die kort na
de verlovingsaankondiging het
bedrijf zou bezoeken. Het ei van
Columbus werd een baksteen
waarin de namen van Charles en
Diana gegraveerd werden, de da
tum van het huwelijk en het ge
heel in de vorm van een hart.
Prins Philip kreeg de eerste steen
voor niks, het gewone volk moet
er f7,50 voor op tafel leggen.
Heiligschennis
Er gaat geen dag voorbij zonder dat
radio, tv of kranten „nieuws"
brengen over de voorbereidingen
van het huwelijk. In geval er ab
soluut niets te bedenken is, wor
den de lezers of kijkers getrac-
teerd op een keur van oude en
recente foto's van familieleden,
huisdieren en andere participan
ten van beide zijden.
Het best bewaarde geheim van het
jaar, de bruidsjurk, is nog steeds
geheim. Publikatie daarvan vóór
het huwelijk zou neerkomen op
heiligschennis. Dat betekent niet
dat er niet geprobeerd wordt ook
dit raadsel voortijdig te ontfutse
len. Maar tot nu toe hebben alle
verslaggevers moeten volstaan
met biografieën en eerdere ont
werpen van het echtpaar, dat La
dy Diana uitzocht om haar jurk te
vervaardigen. David Emanuel
(28, en zoon van een staalarbei-
der) en zijn vrouw Elizabeth (27,
en dochter van een Amerikaanse
zakenman) werken achter neer
gelaten blinderingen in een ex
clusieve salon. Aan de overkant
proberen fotografen met telelen
zen vast te leggen wat ze niet te
zien mogen krijgen.
De Emanuels hebben een reputatie
voor extravagante kledij voor de
high society, die volgens de
preutsere bovenklasse de grens
van het erotische ver over
schrijdt. Ze adverteren hun ont
werpen met de slagzin „Het te
rugbrengen van de glamour in
avondjurken" Hun reputatie
groeide na de koninklijke op
dracht even snel als de cliéntéle,
waaronder prinses Michael van
Kent, de actrice Susan Hampshi
re en Bianca Jagger. Het goed
koopste crêpe de Chine T-shirt
kost 1200 gulden. Over de eerste
avondjurk die zg maakten voor
Lady Diana zijn de over het alge
meen weinig modebewuste Brit
ten nog niet uitgepraat. Zwart,
schouderloos en gedecolleteerd
sloeg het in als een bom toen La
dy Diana het droeg voor haar eer
ste officiële gelegenheid als ver
loofde van Charles Alles wat de
ontwerpers over de bruidsjurk,
die geschat wordt op minstens
18.000 gulden, willen loslaten is
dat Lady Diana er als een sprook
jesprinses in uit zal zien.
Haarstijl
Minstens even goede zaken doet
Lady Diana's kapper. Zijn zaak,
en die van menig andere Engelse
kapper, wordt overstroomd met
verzoeken om een Diana-
haarstijl De navolgingen aanbid
ding van de Lady Diana-stijl en al
wat koninklijk is, komt andere
Bntse kringen „de strot uit", zo
als een fervent republikein het
uitdrukte. Een stijgend aantal le
den van de Labour-oppositiepar-
tij heeft de huwelijksuitnodiging
geweigerd. Zij nemen zelfs de
moeite niet meer om er een aan
nemelijk excuus voor te verzin
nen. „Ik had eerdere afspraken
gemaakt", zei een Labour-
kamerlid Gevraagd naar de aard
van die afspraken zei hij lacherig
„die eigenlek niet meer te we
ten". Andere kamerleden van de
oppositie hebben kant en klare
verklaringen voor de afschrijvin
gen klaarliggen bij hun secreta
resses, die ze aan de lopende
band voorlezen als journalisten
bellen met de vraag of het kamer
lid wel dan niet het huwelijk zal
bijwonen.
De Labour-leider van de Londcnse
gemeente zal op 29 juli ook niet
van de partij zijn in St. Paul's Ca
thedral. omdat „andere en be
langrijkere dingen" te doen heeft.
Ken Livingstone heeft zgn repu
blikeinse gevoelens nooit ónder
stoelen of banken gestoken en
huivert bovendien bij het idee dat
voor een dergelijke gelegenheid
„het een of andere rare pak aan
getrokken moet worden". „Ik
vond mijn eigen huwelijk ver
moeiend genoeg om er nog meer
van te moeten meemaken", zei
hij. Verder staat de Londense ge
meenteraad op het standpunt
„dat niemand ons gekozen heeft
om naar huwelijken te gaan Wij
zijn gekozen om bussen te laten
rilden".
De gemeenteraad van het plaatsje
Clay Cross besloot de dag van het
koninklijk huwelgk om te dopen
in een „Republikeinse dag". De
inwoners kunnen zich de hele.
dag tegoed doen aan politiek
theater en andere activiteiten die
voor de werklozen gratis zullen
zijn. De gemeenteraad wil die dag
de andere kant van de monarchie
laten zien door toneelgroepen de
koninklijke familie uit te laten
beelden als mensen die hun ambt
uitoefenen „over de ruggen van
de arbeiders zonder zich te reali
seren in wat voor moeilijkheden
dit land zit".
Uit de band
Buckingham Palace heeft het nog
nooit zo druk gehad met binnen-
en buitenlandse verslaggevers
die op de hoogte wensen te wor
den gesteld van essentiële zaken,
zoals de namen van de paarden
die de koets trekken en de kledij
van de soldaten op wacht. De
BBC en de onafhankelijke ITV-
omroep bereiden zich voor op de
grootste omroepgebeurtenis die
ooit heeft plaatsgevonden. De
BBC zal duizendmiljoen mensen
van Zweden tot Korea de live-
uitzendingen van het huwelijk
voorschotelen. Omdat het een
staatsaangelegenheid is mag de
BBC er geen cent winst op ma
ken. Van de grotere landen heeft
tot nu toe alleen de Sowjet Unie
aangegeven geen belangstelling
voor de gebeurtenis te hebben.
Amerikaanse tv-maatschappijen
hebben een minimum van tien
duizend gulden moeten betalen
voor een plaatsje bij het raam met
uitzicht op de kathedraal Een ei
genaar van een aantal gebouwen
in de buurt van St Paul's heeft
gegadigden bneven gestuurd
waann hg zijn ruimte wil verhu
ren aan de hoogste bieder gedu
rende de 29ste juli „Nog een stuk
of wat komnklgke huwelgken en
de Britse economie is uit de
brand", was het commentaar van
een van de bieders.