Centre Beaubourg wekt
(weer) op tot razernij
DE GROENE MASKERS
"CHEVALIER
'Paris-Paris' mislukte expositie
WOENSDAG 8 JULI 1981
PARIJS (GPD) - Aan het begin van
de tentoonstelling „Paris-Paris
1937-1957" in het Parijse Centre
Beaubourg staat „De Harmo
nie", het prachtige vrouwelijk
naakt van Aristide Maillol,
waaraan hij in de oorlog werkte
en dat nooit af kwam. Tegen de
ze ideale vrouwelijkheid steken,
op een houten achterwand aan
gebracht, aanplakbiljetten van
de Duitse bezetter schril af: hoe
laat de Fransman niet meer de
straat op mocht, wat hij moest
inleveren en wie er waren gefu
silleerd.
In periode die het Centre Beau
bourg met deze laatste in zijn
reeks monstertentoonstellingen
bestrijkt (na Paris-New York"
„Paris-Berlin", „Paris-Moscou"
en Les Réalismes), vormt de
Duitse bezetting van '40-'45 het
onontkoombare middelpunt. Al
le angsten vooraf, alle haat en col
laboratie daarna en het wassen
van de vuile handen tot slot, eisen
de aandacht op. Zelfs de voorge
schiedenis van deze tentoonstel
ling anno 1981 wordt op dat ge
bied nog gekleurd door enige tra-
gi-komische incidenten.
Evenals zijn roemruchte voorgan
gers in de serie moet „Paris-Paris
1937-1957" als mislukt worden
beschouwd. De kosten van ruim
een miljoen gulden, het jarenlan
ge werk van een staf van vijftig
experts, de 1500 schilderijen,
beeldhouwwerken, voorwerpen,
brieven, documenten, affiches en
foto's zien geen kans de benepen
voortsohuifelende bezoeker de
indruk te geven van een gesloten
beeld. Een hutspot is het, zoals
voorheen, een kostbaar hoog
standje voor de jongens van het
vak. Voor de massa was het Cen-
♦re Beaubourg gedacht. Zelden
ontwikkelde een museum zich
onder het mom van neerbuigen
de jovialiteit zo elitair.
„Paris-Paris" is aan de andere kant
toch beter dan alleen mislukt.
Dat is de kracht van dit krankzin
nige „Centre Pompidou" (of
„Beaubourg", als men Frankrijks
vroegere president geen goed
hart toedraagt), want het weet de
discussie aan de gang te houden.
Het blij ft alleen een discussie bin
nen een beperkte groep, en dat
was nu juist de bedoeling nie-
t.
Allereerst: al voor de expositie
opende, beschreven oudere da
mes en heren van het vak in de
dagbladpers hun teleurstelling
en woede over alles wat niet op
„Paris-Paris" te zien zou zijn. Het
interessante is dat de tentoonstel
ling werd samengesteld door een
jongere garde, die de periode niet
bewust heeft meegemaakt. Daar
uit volgt de conclusie die al eens
eerder werd getrokken uit een
onderzoek op middelbare scho
len: voor kinderen die welke pe
riode dan ook in de historie niet
hebben meegemaakt is elk van
die periodes emotioneel aan de
andere gelijk, dat wil zeggen: on
begrepen en ver. Voor de samen
stellers van „Paris-Paris" ligt
,,'37-'57" even ver als de onthoof
ding van Marie-Antoinette of de
heldendaden van Jeanne d'Ar-
„Paris-Paris" zou dus de geschied
schrijvers door de mand doen
vallen. Wie geschiedenis pro
beert te schrijven terwijl de getui
gen nog leven, kan er op rekenen
voor onbenul te worden aange
zien. Hij boetseert de feiten naar
eigen fantasie, en zo leven ze
voort van geslacht op geslach-
Een tweede probleem: Germain
Viatt^, het meesterbrein achter-
de expositie, heeft verklaard dat
het er om ging een „spectacle"
een „show" - in het Nederlands -
weg te geven. Zoals ook bij de
voorgaande tentoonstellingen
gebeurde - en heel opvallend bij
de vorige expositie „Les réalis
mes" - betekende dit, dat de kij
kers - de massa - verplicht waren
zich te voegen naar de typisch
Franse cerebrale bedenksels van
de staf. Kenners van de periode
1 '37-'57 hebben al uitgeroepen dat
alles door elkaar hangt, dat essen-
Het prototype van de 2 CV, te zien op de expositie 'Paris-Paris'.
tiële figuren, stromingen en
protesten over het hoofd zijn ge
zien. Het publiek - de massa - is
ook nog niet zo ver dat ze de
kunst sinds '37 met hetzelfde
voorgekauwde begrip beziet als
de tijden rond de „vrolijke" jaren
'30, en daarvoor. De consumen
tenmaatschappij die pas na de
Tweede Wereldoorlog ontstond
heeft met Picasso altijd nog min
der succes dan met Pissarro. Wat
blijft is de verwarring. De catalo
gus biedt dan wel uitkomst, maar
daarmee wordt het idee van wat
een tentoonstelling is binnenste
buiten gekeerd.
Vervolgens: de bezettingsjaren als
kern van de expositie en kern van
de opwinding eromheen. In het
middelpunt van de periode stond
in '42 de tentoonstelling die de
bezetter aan het werk van Hitiers
lijf-beeldhouwer Arno Breker
wijdde. Men had dit staaltje van
propaganda nog over het hoofd
kunnen zien, als het graag ver
zwegen feit zich niet had voorge
daan dat het ere-comité onder
meer werd gevormd door „fau-
ves" als Derain en Vlaminck, en
door de gemelde Maillol. Breker
had een goede relatie met heel
wat Franse kunstenaars van
naam en een aantal onder hen
wist hij van de ondergang te red
den door hun transport naar de
concentratiekampen te verijdele-
Als het Centre Beaubourg - en te
recht - Breker (als kunstenaar
een griezel) op de tentoonstelling
een plaats wil geven als onder
deel van het tijdsbeeld vormt zich
opnieuw een ere-comité, maar nu
uit protest. Tot de onderteke
naars behoren onze landgenoten
Karei Appel en Bram van de Vel
de, die op de tentoonstelling met
reden aanwezig zijn. Breker staat
nog wel in de catalogus, maar de
door de fatsoensrakkers met de
vinger nagewezen povere beel
den van de nu 81-jarige Duitser
zijn niet opgesteld.
Een affiche van Maurice Cheva
lier ontbreekt niet op de mislukte
tentoonstelling in Parijs.
(Grote vaart)
Aceteon 6 vn Chittagong nr Singapore,
Aldabi 6 45 z Las Palmas nr La Pallicc,
Alphacca 7 te Nacala,
Atlantic Crown 87 te Gothenburg,
Benattow pass 6 Ouessant nr Hamburg,
Britsum 6 70 n Aberdeen nr Wedel,
r Rotterdam,
Coral Rubrum 6 vn Annaba,
Docklift-1 6 60 nno Bahrain nr Rotter-
6 28 nno Fort Aleza nr Cura-
6 210 zo Abidjan nr (^uragao,
fu°cur
Latirus 6 100 n w Algiers nr Port Said,
Maasbree 6 400 ono St Helena nr Rotter
dam,
Macoma 6 50 zw East London nr Ras
Tanura,
Nedlloyd Bahrain 6 te Genua,
Nedlloyd Franklin 7 te Manila,
Nedlloyd Kyoto 6 vn Colombo nr Co
chin,
Nedlloyd Rotterdam 6 te New York,
Nedlloyd Rouen 6 te Suez,
Nedlloyd Waalekerk 6 vn Bombay nr
Colombo,
Nedlloyd Westerkerk 6 vn Rotterdam nr
Hamburg,
Nedlloyd Willemskerk 6 vn Rotterdam
nr Hamburg,
Nedlloyd Wissekerk 6 530 w Colombo
nr Rotterdam,
In dit verband past een bericht uit
Moskou. Daar is dezer dagen de
tentoonstelling „Paris-Moscou",
die in '79 in het „Centre Beau
bourg" te zien was, voor het (ge-
priviligeerde en uitgezeefde) pu
bliek opengesteld. Tegen alle bi
laterale afspraken in hebben de
Russen toch een aantal elemen
ten uit de expositie weggelaten,
de naam Trotski komt niet meer
in de catalogus voor, van de grote
Russische dichters Vladimir
Maiakowski en Ossip Mandels-
stamm zullen de Russen, althans
uit diezelfde catalogus, nooit te
weten komen om welk^ redenen
ze zelfmoord pleegden. Uit pro
test heeft de directeur van het
„Centre" zijn reis naar Moskou
geannuleerd. Hij had zijn ontslag
moeten aanbieden nadat beslo
ten was Arno Breker op „Paris-
Paris 1937-1957" niet toe te laten.
Ook dat is de kracht van het Cen
tre Beaubourg: het wekt constant
op tot razernij, en dat kan je van
het museum Boymans van Beu-
ningen of Kroller-Moller nooit
zeggen.
Ten slotte: „Paris-Paris" opent met
het jaar 1937, het jaar van de Parij
se wereldtentoonstelling rondom
het gloednieuwe „Palais Chail-
lot", tegenover de Eifeltoren. Het
was ook het jaar dat de Spaanse
Burgeroorlog begon en dat Picas
so „Guernica" maakte. Het was
het jaar waarin de volksfront
regering Léon Lèon Blum ont
stond, met de communisten ge
willig in de coulissen, maar niet
voor lang. Iets van de opluchting,
van de nieuwe hoop, zoals toen
tertijd de fotograaf Cartier-
Bresoon die vastlegde, hangt op
nieuw in de lucht. Niemand weet
hoe het cultuurbeleid van de so
cialisten er uit zal zien. Wat staat
het Centre Pompidou - symbool
van het verslagen gezag - te
wachten? Wat komt er terecht
van het idee dat de voormalige
president Giscard d'Estaing
koesterde met het verlaten „Gare
d'Orsay", dat omgebouwd dient
te worden tot een museum van de
19e eeuw? „Paris-Paris" staat aan
het begin van een nieuwe perio
de, evenals 1957 een breekpunt
was in de hedendaagse Franse
historie: het was het jaar waarin
de Vierde Republiek ter ziele
ging en het land door Charles de
Gaulle moest worden gered.
Een „show": al is het uitstallen
een prototype van de 2cv niet vol
doende en is het tekenend dat één
van de Parijse kranten schreef:
„De afdeling fotografie is met de
afdeling aanplakbiljetten de eni
ge op deze teleurstellende ten
toonstelling die geen teleurstel
ling betekent".
Alles zal veranderen, heeft het nieu
we socialistische bewind be
loofd. De relatie tussen het Cen
tre Beaubourg en de moderne
massa is een aardig been om op te
kluiven, voor de socialistische
minister van cultuur.
RUDOLF BAKKER
JlTuAATJA$$£hJ KOOUMONOXVPg
£N VAX SOJiervuiUOHEJp t?AT
A^ÉLOPÉM xVhi
I 'u';maar voren MCX
rié hap
JE BEAjr WEER BETRAPT OP AFKAKEN, IZAAK
IK WEET W6RREU<K UIET WAT IK TIETJE.
noBT BE^/AJAJEAJ
'AAAJ^EPASTE STRAF, V_
TTEAJEER- Ifc T'E djEWOOAJ
4P t JAAI EEAI PAAE
HEERmicE TA^EAJ
OP SCHOOL
HOOFD j
De belevenissen van Jommeke
Joepie De Qroene Maskers hebben
weer toegeslagen.
En wij die dachten dat ze zouden
de stuipen krijgen van schrik
ARABISCHE BROOD
SALADE
Dei* broodsalade past
goed by de barbecue,
maar natuurljk ook by
gewoon geroosterd
vlees Snijd een half wit
brood, ronder korst, in
kleine dobbelsteentje*
Agenda
Leidse bioscopen
al.
CAMERA: "Ordinary paople", da. 19.00
en 21.15 uur, al.
Kindermatinee: "Tom en Jerry 4", za V
m woe 14.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Grimmig spel", vrij
en za, 24.00 uur. 16 jr.
LIDO 1: "For your Eyes only", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30. 16.45, 19.00
en 21.15 uur, 12 jr.
LIDO 2: "For your eyes only", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30, 16.45,19.00
en 21.15 uur, 12 jr.
LIDO 3: "Platvoet", da. 14.30, 19.00 en
21.15 uur. Zo. 14.30, 16.45,19.00 en 21.15
uur, 12 jr.
LIDO 4: "Soldaat Benjamin", da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30, 16.45, 19.00
en 21.15 uur. al.
STUDIO: "The holy grail", da. 19.00 en
21.15 uur, al.
Kindermatinee: "Dumbo", da. 14.30
uur. Zo. 14.30 en 16.45 uur.
TRIANON: "A change of seasons", da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur. Zo. 14.30, 16.30
19.00 en 21.15 uur, al.
REX: "Deep rub", da. 14.30, 19.00 en
21,15 uur. Zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15
uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Joy, de porno-
poes", za. 23.30 uur, 16 jr.
Bioscopen Alphen
EURO 1: "For your eyes only", da. 13.30,
18.30 en 21.15 uur. Zo. 13.15,16.00, 18.30
en 21.15 uur. 12 jr.
EURO 2: "For your eyes only", da. 13.30,
1830 en 21.15 uur. Zo. 13.15, 16.00, 18.30
en 21.15 uur.
Nachtvoorstelling: "For your eyes on
lyza. 24.00 uur, 16 jr.
EURO 3: "Buddv goes west", da. 13.45,
1845 en 21.30 uur. Zo. 13.45, 16.15, 13.45
en 21.30 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Five for hell", za.
24.00 uur, 16 jr.
Zo. 16.30, 19 00 en 21.30 t
Kindermatinee: "Dunderklumpen",
t/m woe 14.00 uur.
Nachtvoorstelling: "Moll Flanders",
24.0 uur, 16 jr.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "The car", vry 19.00; za.
16.00 en 19.00; zo 16.00 en 18.15; woe
20.15 uur, 12 jr.
"Le dernier metro", do 20.15; vrij en za
21.15; zo 20.45; ma en di 20.15 uur.
Kindermatinee; "De kat van de melk
weg (Walt Disney)", za t/m woe 14.00
WIN A BORN
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Visten pass 6 Schiermonnikoog nr Bou
logne,
Zaria 6 1100 wzw Bali nr Sydney,
(Kleine vaart)
Amanda Smits 6 290 nw Dakar nr Vito-
Andrea Smits 6 10 o Cabo! Blanco nr
Savannah,
Bernisse 6 vn Rotterdam,
Bloemgracht 6 150 no Cape Finisterre nr
Houston,
Elizabeth Broere 7 te Rotterdam,
Geert Bodewes 4 te Panama City,
Hega Smits 6 vn Rotterdam nr Runcorn,
Herman Bodewes 7 te Rotterdam,
Lcena 6 170 zo Kp Race nr Liverpool,
Mirabella 6 10 nw Luzon nr Semarang,
Samsun Express 6 tc Samsun,
Spiegelgracht 6 40 w Guernsey nr Klai
peda,
Stella Antares 6 vn Faroer nr Stanlow,
Swift 8 te Madeira verw.
Ton Menkenhal - tentoonstelling Air
rail, t/m 16/8, geopend van 10-18 uur.
zon- en feestdagen van 12-18 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde,
Steenstraat 1, t/m 3/1 '82, "Indianen van
Mexico, Azteken in 't Verleden. Nahuas
van Heden, geopend ma t/m za 10-17
uur; zo- en feestdagen 13-17 uur.
Art Tea House Oude Rijn - expositie
van Doris Groeneveld zeefdrukken, Ma-
riet Schedler keramiek.
Stille Mare 4, tel. 146330, van 7/6 t/m 15/
7, geopend van 10-18 uur, zondag Van
11-17 uur.
Centrale Bibliotheek - Nieuwstraat,
tentoonstelling ter nagedachtenis aan
de Leiderdorpse architect Piet van der
Sterre, tot 1 september te bezichtigen.
'Bomen, Beesten. Hout', geopend
ma t/m za van 10 tot 16.30 uur en zo van
12.30 tot 15.30 uur.
Wassenaar - Auberge de Kievit Stocp-
laan 27, expositie van veelkleurige tex
tiele figuren, vervaardigd door de kun-
s Kea Tan uit Den Haag, van 21/6
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage-
lijks van 14.00-19 00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Sportmedisch Advies Centrum; blessu
respreekuur: Elisabethziekenhuis, Lei
derdorp, 's maandags van 19.30-20.30
Kr aam afdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) en van
18.30-19.30 uur. Babyshow laatste kwar
tier van avondbezoek.
Elizabethziekenhuis - kraamafdeling,
's middags van 3 tot 4 uur.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
C'.C.U- (hartbewaking), dag. van
14.15-14.45 en 19 00-19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten fbehalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18 30-19.30 uur
Avond bezoekuur afdeling Verloskunde
18 00-19 00 uur
Praematurenafdeling dagelijks van
Bezoek aan ernstige patiënten wanne*..-
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkhniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag
14.15-15.00 uur
18 30-19 00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-1130.
13 30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13 30-14 15 en 18 30-19 30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18 -18 30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld by het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip-
lol (020-175000).
t/m 13/8.
Museum Boerhaave - Steenstraat la. t/m
15/11, tentoonstelling "Mooie klokken,
beste kijkers", Sterrenkunde in de 19e
eeuw ma. t/m za van 10-17 uur zo.. 13-
17 uur (na 1/10 tot 16 uur).
<0udc)tieuius
Te Herenthals in Belgiè mis
handelde een zekere Dubois zij
ne vrouw dezer dagen op zoo
verschrikkelijke wijze, daf een
buurman op het hulpgeroep der
ongelukkige kwam toeschieten
en de deur van het vertrek in
trapte. Deze inmenging in de
huiselijke oneenigheden be
kwam hem slecht; de verbolgen
echtgenoot greep een revolver
en schoot den buurman eerst
een kogel door de borst en daar
op een tweeden door den arm.
Nauwelijks had de comman
dant van de gendarmerie van
den moordaanslag gehoord of
Deze werd gexxmden in een
blindloopende gang tusschen
zijn woning en een naburige.
waar de woesteling, in den rug
gedekt, met een revolver in de
hand gereed stond den eersten
die het hem lastig maakte neer
te leggen. Nadat hij dan ook
driemaal zijn wapen op de
voortdringende agenten gelost
had. gelukkig echter zonder te
treffen, verloor een van hen zijn
geduld, greep zijn karabijn en
schoot hem door de rechterzijde
een kogel, welke door het li
chaam heendrong en in den
muur bleef zitten. Hierna kostte
het geen moeite meer den man
te arresteeren. die reeds eenige
oogenblikken later bezweek. De
buurman, die zoo edelmoedig
de mishandelde vrouw te hulp
kwam, ligt op het uiterste
^tjJXig jaar geleden
In het zuiden van Marokko
heeft een bende van zestig Be-
douinen. die behooren tot een
niet onderworpen stam, een
nachtelijken overval gedaan op
een onder Fransch protectoraat
staand dorp. Toen zij het dorp
binnendrongen en trachtten het
te plunderen, stuitten zijn op
hevig verzet. Veertig aanvallers
werden tijdens het volgende
vuurgevecht gedood. De overige
zagen wel in. dat er met veel
meer te plunderen viel en
maakten zich ijlings uit de voe
ten. Van de dorpelingen wer
den vijf ingezetenen gedood on
der wie het opperhoofd. Fran-
sche troepen hebben kort ra den
overval een uitgebreide zuive
ringsactie in den omtrek uitge
voerd.
M
A
U
R
I
C
