De nieuwe leider van het CDA
"De YYD verdient
het niet om in
college te zitten
Bij het
terugtreden
van een
machteloze
A0&H3AUI!»
lü
Joop Walenkamp:
ACHTERGROND
LEZERS. SCHRIJVEN
Hulde
Unieke zeilboot
voor museum
Volkenkunde
ZATERDAG 4 JULI 1981
LEIDEN - De bijbel en de ge
meentewet liggen allebei op tafel
als de politieke vertegenwoordi
gers van het christelijke volks-
deel in Leiden vergaderen. Sinds
vorige week onder voorzitter
schap van Joop Walenkamp, die
Helmuth Driessen in de functie
van CDA-fractieleider is opge
volgd.
Walenkamp is afkomstig uit de
oorspronkelijk Warmondse tak
van de familie, maar is zelf in
1949 in Brabant geboren. Hij
kwam in 1968 naar Leiden en
werd, zoals het een goede katho
lieke jongeling in die tijd be
taamde, lid van de studentenver
eniging Augustinus. Als praeses
van de eerste-jaars kon de stu
dent klassieke talen en letter
kunde niet alleen zijn organisato
rische kwaliteiten ontwikkelen,
maar tevens wennen aan het
Leidse en er zijn persoonlijke
contacten opdoen. Alleen al de
naam Walenkamp, die in Leiden
diepgeworteld is, bewees hem
daarbij goede diensten. Ook deze
krant droeg bij aan de naam en
faam van Joop Walenkamp; me
nig artikel werd geïllustreerd
met een tekening van zijn hand.
Eén ding is niet veranderd: hij
heeft de zuidelijke
gewisseld met de rollende Leid-
In die roerige jaren zestig veran
derde er veel, ook en vooral in de
studentenwereld en in de vredi
ge sfeer van rode wijn en sigaren
van de soos. Augustinus werd
open gegooid en Walenkamp
werd lid van Minerva. Dat duur
de nog geen jaar, zegt hij vergoei-
lijkend, want er was geen bal
Het zijn niet alleen de vijf voorlet
ters van Joop Walenkamp die
zijn katholieke komaf verraden.
Zijn werk- en studeerkamer in
zijn huis in de Lange Lijsbeth-
steeg ademt een voorname, intel
lectuele sfeer en in de omvangrij
ke boekenkast ontbreekt de ka
tholieke encyclopedie niet.
Zijn vrij conventionele kleding en
uiterlijk completeren het stereo
tiep van de christen-democrati
sche jongeling die nochthans het
inmiddels niet meer officiële
credo van het CDA dat het gezin
de hoeksteen is van de samenle
ving nog niet in de praktijk heeft
gebracht. Hoewel met waarde
ring sprekend over zijn voorgan
ger ("iemand met uitgesproken
opvattingen en een sterk eerlijk
heidsbesef") verloochent Walen
kamp het generatieverschil met
hem niet. Op tal van gebieden is
het nieuwe gezicht van het CDA
in Leiden progressiever gewor
den.
Ook in een ander opzicht lijkt de
keuze van Walenkamp een afre
kening met het verleden. Hij is
niet afkomstig uit de KVP, ter
wijl de oude sfeer van AR en
CHU hem helemaal vreemd
moet zijn. Walenkamp is recht
streeks lid geworden van het
CDA.
In de politiek
In 1976 koos Joop Walenkamp
voor een loopbaan in de politiek.
Hij liet de studie de studie; een
kortstondige periode als leraar
leerde hem daarnaast dat zijn
toekomst zich niet voor de
schoolbanken diende af te spe
len. Hij werd in Leiden voor het
CDA propagandaleider bij de
achtereenvolgende verkiezingen
voor de Tweede Kamer, Provin
ciale Staten en de gemeenteraad
en liep zich het vuur uit de slof
fen. De laatste verkiezingen wa
ren voor hem persoonlijk het be
langrijkst: hij werd gekozen in
de gemeenteraad. Al spoedig
werd hij door ingewijden als de
kroonprins van het CDA gezien.
Drie jaar nadat hij tot de raad is
toegetreden, mag hij zich leider
noemen van de op een na groot
ste fractie in de Leidse gemeen
teraad. Tevens is hij assistent
van het Tweede-Kamerlid Van
der Sanden.
Het gaat dus hard met deze 32-jari-
ge Leidenaar die vol ambitiies
lijkt te zitten. Hij reageert afstan
delijk op de vraag of het evange
lie voor hem de bron van inspira
tie is. "We leven in een christelij
ke cultuur; daaraan kun je je niet
onttrekken. Dat is wat anders
dan een puur materialistische le
vensvisie". Omzichtig vermijdt
hij te vermelden hoe groot of hoe
klein de rol van het evangelie in
zijn eigen opvattingen van in
vloed is. Behoedzaam wordt Wa
lenkamp steeds zodra zijn eigen
partij aan de orde komt; hij be
seft in een positie te verkeren,
waarin hij zich in eigen gelede
ren nog geen vijandschap op de
hals kan halen.
De sfeer die het CDA ademt, vorm
de de aantrekkingskracht voor
Walenkamp om tot die gelederen
toe te treden. "Het was geen
moeilijke keus. Het taalgebruik,
denken, dat sprak
mij aan". Voor die tijd kon hij
niet tot een trouw aanhanger van
de christen-democraten worden
gerekend. Hij stemde dan wel
eens KVP, "maar ook wel linkser
en rechtser". Toch: "dat ik me
thuisvoel in het CDA heeft te ma
ken met mijn eigen sociale ach
tergrond".
Voorzover dat iets duidelijk maakt
over Walenkamps politieke kleu
ring binnen het CDA zijn nog de
ze woorden uit zijn mond op te
tekenen: "Ik had en heb een dui
delijk voorkeur voor een man als
Lubbers. Dat is een creatief den
kend man, die bereid is naar de
partij te luisteren. Van Agt ont
glipt me teveel aan invloed van
de achterban".
Het nieuwe gezicht van het CDA.
Een man die geen last heeft van
het verleden. En dat is volgens
ingewijden in de Leidse politiek
ook de achtergrond van de keuze
van Walenkamp tot fractieleider:
op de weg naar een coalitie met
de PvdA tenminste de emotione
le hindernis van de persoon
Driessen uitwissen. Een barrière,
die minstens zo groot is als de
persoon van Van Agt in de lande
lijke controverse tussen Neer-
lands grootste politieke partijen.
Waarom ben jij tot fractievoorzitter gekozen en niet bijvoorbeeld Wim
Bleijie, die toch vice-voorzitter is en veel langer in de raad zit?
"Dat moeten jullie aan de fractie vragen. Die heeft dat beslist".
Heeft dat te maken met het feit datje rechtsstreeks lid bent van het CDA?
"Nee, dat staat er buiten"
Wat is dan de reden van jouw keuze?
"Misschien dat mijn opstelling van de laatste jaren daarbij bepalend is
geweest. Ik heb ook veel tijd vrij kunnen maken voor het raadswerk.
Maar als jullie mij willen horen zeggen dat ik zo'n goed raadslid ben,
dat zeg ik niet"
Driessen heeft het fractieleiderschap tussentijds opgegeven om zijn opvol
ger de kans te geven zich in te werken. Is dat werkelijk zo?
"Die vraag kan ik niet beantwoorden. Dat zouden jullie Driessen moeten
vragen. Maar ik vind het wel een verstandige beslissing".
Dus je keert in 1982 ook terug als lijsttrekker en fractieleider?
"Dat is nog helemaal niet gezegd. Dat is aan de leden om te beslissen. Dit
was gewoon een besluit van de fractie om een vacature op te vullen"
Maar dan heeft dat inwerken toch ook geen
"'Villen jullie nog koffie?"
Walenkamp is merkbaar op zijn
hoede. Tijdens zijn eerste inter
view als CDA-leider wil hij voor
al geen boude uitspraken doen,
geen ambities tonen en niemand
van zijn partij voor het hoofd sto
ten. Enigszins ongemakkelijk
manoeuvrerend geeft hij formele
antwoorden, die zo op een goud
schaaltje afgewogen zijn, dat hij
zich later ervoor excuseert en
zegt er door misschien wat on
duidelijk te zijn geweest.
Stommiteiten
Zijn terughoudendheid vermin
dert zienderogen als hij gecon
fronteerd wordt met de opvat
ting die de laatste tijd in WD-
kring opgeld doet. Walenkamp
zou zich in korte tijd door felle
oppositie als gesprekspartner bij
de socialisten net zo onmogelijk
maken als Driessen destijds.
"Ik ga niet zwijgen over de stom
miteiten van het college. Het
CDA is zo'n beetje de enige partij
die nog de waarheid kan zeggen.
Het is misschien waar dat de
WD ons links heeft gepasseerd.
Als Kuijers (WD-fractievoorzit-
ter, red.) zo doorgaat schopt hij
het politieke beeld in Leiden
grondig door elkaar".
"Maar de WD vervreemdt zich
van haar uitgangspunten en de
achterban. Ik herken de partij
niet meer. De WD bestaat in
Leiden eigenlijk niet. Bij zo'n
kwestie als het parkeren in De
Camp word ik ongevraagd over
stroomd met reacties van de
WD-aanhang".
Walenkamp spreekt met een am
per verholen gevoel van afgrijzen
over de huidige WD-fractie, die
hij een gebrek aan ethische nor
men en integriteit verwijt. "Ik
denk ook niet dat ze het lang vol
kunnen houden. Kuijers heeft
zich in een waanzinnige positie
gemanoeuvreerd. Of ze worden
teruggefloten door de leden óf de
"Ik ga niet zwijgen
Parkeren
De kwestie met het parkeren n
Camp zit hem nog erg hoog.
willen geen middenstands-partij
zijn, maar ik verwijt de PvdA dat
ze zegt op te komen voor de
zwakkeren in de samenleving.
In de visie van de socialisten, en
dan heb ik het niet zozeer over de
PvdA, maar over iemand als An-
nelies Ponsen (PSP-raadslid,
red.) zijn dat allemaal maar vieze,
smerige kapitalisten".
De CDA-leider zegt het te betreu
ren dat de kwestie zo'n politiek
punt is geworden. "Waal heeft
een futiliteit zo opgeblazen tot
een heet hangijzer, dat alles wat
van groter belang is voor zijn be
leid - en bijna alles is belangrij
ker dan een paar paaltjes - vol
strekt onaantastbaar is gewor
den. Waal heeft alle kritiek op
zijn beleid uitgeschakeld. De
WD moet van zijn portefeuille
afblijven".
"Maar ik vind dat de dingen die
niet goed gaan toch gezegd moe
ten worden. Wij hebben ook
nooit geschroomd om de goede
dingen te noemen. Ik denk aan
de stadsvernieuwing. Wat is er
daarentegen van het economisch
beleid terecht gekomen? Niets,
maar dan ook niets. De ambtena
ren zijn niet voor niets weggelo
pen".
Ook op het verkeersbeleid van
Waal heeft hij kritiek. "Het bus-
banenproject dat is prima. Toch
heeft Waal niet echt een beleid
gevoerd op het gebied van ver
keer. Leiden kent een groot par
keerprobleem. Desondanks
heeft Waal in zeven jaar tijd geen
kans gezien om een parkeergara
ge tot stand te brengen. Mis
schien bewust, een kwestie van
Verelendung, zodat de mensen
vanzelf erom vragen de binnen
stad maar voor auto's af te gren
delen. Laat hij dat dan zeggen.
Met onduidelijkheid is niemand
gebaat".
volkshuisvesting - ook dat is
bekend - is een vaste noot in de
kritische CDA-zang. De Stevens
hof had eerder bebouwd moeten
worden. Walenkamp beseft zelf
dat de herhaling vervelend be
gint te worden. "Men zal mis
schien zeggen: Daar heb je het
CDA weer, maar het blijft een
verwijtbaar punt. De nieuwbouw
in Leiden is gestagneerd en dat is
de schuld van de PvdA. Ver
boom (voormalig PvdA-wethou-
der volkshuisvesting, red.) heeft
dat bij zijn vertrek ook duidelijk
gezegd. Met Tesselaar als wet
houder die de Stevenshof snel
wil bebouwen zijn wij dan ook
blij"
Constructief
Walenkamp vindt dat zijn partij
zich ondanks de kritiek con
structief opstelt. "Aan de bezui
nigingen willen we graag een
nuttige bijdrage leveren. De
gang van zaken is alleen vreemd.
Enerzijds fungeert het college als
quasi-welwillende gesprekspart
ner - nog nooit zijn we zo vroeg al
bij de voorbereiding van de be
groting betrokken - anderzijds
hoor ik dat er door het college al
veel onderhands is geregeld. De
belangrijkste keuzen zijn al ge
maakt, zoals de verdeling van de
pijn over de verschillende secto
ren. Ik heb dan geen zin om te
dienen als de vlag die de lading
dekt"
Het CDA zou de kwaliteit van het
dagelijks bestuur van de ge
meente zeker verbeteren, vindt
Walenkamp. De partij zal daar
toe volgens hem ook zeker de
nodige wethouderskandidaten
kunnen leveren. Het vormen
van een college met een afspie
geling van de politieke verhou
dingen in de raad vindt Walen
kamp nog altijd het nastreven
waard.
"Maar we maken niet als de be
kende ezel twee keer dezelfde
fout. De VVD heeft ons vorige
keer laten stikken. Bovendien,
deze VVD verdient het helemaal
niet om in het college te zitten".
"Om te zeggen: een afspiegelings
college of wij doen niet mee,
daar ben ik geen voorstander
van. Het blijft
dig streven, m;
ten koste waan
treft hebben wi
leerd".
r de vraag is
n. Wat dat be-
voldoende ge-
Het afscheid van een machtelo
ze. Helmuth Driessen treedt
terug als leider van de op een
na grootste fractie in de Leid
se gemeenteraad, het CDA
In de wetenschap dat hij ze
ven jaar lang aanvoerder is
geweest van een minderheid,
die in die lange periode nooit
doeltreffende invloed heeft
gehad op het dagelijks be
stuur van deze stad.
In 1970 kwam hij tussentijds in
de raad, 39 jaar en vol ambi
tie. Na de verkiezingen dat
jaar werd hij fractieleider van
de KVP en begon aan een pe
riode, waarin hij als raadslid
optimaal van zijn macht ge
bruik maakte en kon maken.
De toenmalige Prot. Chr.
Groepering (ARP, CHU en
SGP) en de KVP gingen in
die jaren steeds meer samen
werken en kozen regelmatig
Driessen tot hun gemeen
schappelijk woordvoerder.
Het college van B en W be
stond toen uit vertegenwoor
digers van deze partijen en de
WD. Het beschikte in de
raad niet over een meerder
heid en werd geconfronteerd
met een harde oppositie van
linkse zijde.
Driessen gloreerde in de rol
van leider van de grootste
"regerings'Tractie. De huidi
ge wethouder Waal (PvdA)
gold op het terrein van ver
keer en stadsontwikkeling in
de raad als een van de felste
opposanten van de toenmali
ge wethouder Kret, wiens da
dendrang zodanig was dat
zijn beleid als het meest om
streden in die jaren is gaan
gelden. Waal kon nog zoveel
verbaal geweld in de pollitie-
ke arena brengen, Kret trok
zich daar bitter weinig van
aan. De enige naar wie hij
nog wel eens wilde luisteren,
moest luisteren, was Hel
muth Driessen. De KVP-lei-
der genoot van de politieke
confrontatie, het spel en de
macht. Tot diep in de nacht
kon hij daarover uitwijden,
veelal in de sociëteit Pardoe-
za in de Doezastraat.
Hoe anders is het nu. Waal is al
bijna acht jaar wethouder,
Kret is burgemeester van
Sassenheim, Pardoeza be
staat niet meer en het college
Helmuth Driessen (CDA
hoort Driessen aan. zonder
naar hem te luisteren. In 1974
vormde de krappe linkse
meerderheid een program-
college; WD en CDA bleven
in de oppositiebanken ach
ter. Driessen schuwde daarin
het gevecht niet; in die jaren
waarin polarisatie nog een
toverwoord was, kwalificeer
de de PvdA hem op een gege
ven moment als de "Idi Amin
van de Sleutelstad". De WD
gedroeg zich qua stemgedrag
vaak niet anders als het CDA.
maar opponeerde doorgaans
op mildere toon.
Dat bracht het CDA in het iso
lement waarin het nu ver
keert. Toen links zijn meer
derheid verloor, wendde de
PvdA zich voor de vorming
van een college tot de WD,
ogenschijnlijk een onnatuur
lijke partner De WD is het
CDA in Leiden links gepas
seerd, vindt menigeen, en dat
is de schuld van Driessen
Hoewel deze stelling op pro
grammatische gronden be
twistbaar is, geldt in de dage
lijkse praktijk dat het CDA
een eenzame oppositiepartij
is geworden, die een minima
le kans maakt op zetels in het
volgend college van B en W.
Het afscheid van Driessen
betekent, op zijn zachst ge
zegd, dat die kans niet nog
minimaier wordt.
Elf jaar in de Leidse politiek
hebben Driessen niet die po
sitie gebracht welke hij voor
ogen moet hebben gehad
toen hij in 1970 voor het eerst
op het pluche in de raadszaal
plaatsnam. Zijn enthousias
me nam zienderogen af. Wie
hem daarnaar vroeg liet hij
weten nog één of twee jaar in
de raad te willen blijven; het
heeft wat langer geduurd eer
hij de daad bij het woord
voegde. Fractievergaderin
gen sloeg hij soms over en hij
kondigde zelfs niet meer aan
tegen raadsbesluiten bij de
Kroon in beroep te zullen
gaan. Toen hij vorige week
zijn vertrek als voorzitter
aankondigde, voelde nie
mand in de fractie van het
CDA zich geroepen daarte
gen bezwaar te maken. Het-
muth Driessen heeft nog een
jaartje als "gewoon" raadslid
voor de boeg. Te verwachten
is dat hij vervolgens zal toe
treden tot Provinciale Staten
van Zuid-Holland Dan zal
Driessen, beginnend vijftiger
nu, voor het eerst, in zijn car
rière eindelijk worden gecon
fronteerd met politieke situa
tie die hij altijd heeft nage
streefd: die van het afspiege
lingscollege. Dat het de laat
ste elf, twaalf jaar in Leiden
zover niet meer is gekomen,
is bepalend geweest voor de
politieke loopbaan van Hel
muth Driessen in Leiden.
JOHN KROON
Nu er gelukkig een einde is geko
men aan de grote ellende die de
Breestraat met zich meebracht
voor al het verkeer willen wij,
ZOMER FLORA 81
4.000 m2 bloemen- en plan-
tenpracht in het 'oude' vei
lingcomplex te Rijnsburg.
Mag u niet missen! Van 7 t/m
11 juli a.s., 7 juli vanaf 18.00
uur, andere dagen van 10.00-
22.00 uur.
NU GROOTSER
DAN OOIT!
twee Leiderdorpse huismoeders,
die iedere week de stad Leiden
bezoeken even hartelijk dank
uitbrengen aan ALLE buschauf
feurs. Alle obstakels die zij moes
ten passeren, wisten zij te ontwij
ken en ze brachten ons altijd on
gedeerd naar ons doel, met ons
natuurlijk ook de andere passa
giers.
Denk alleen maar eens aan de Vis-
Ondanks alles wisten zij ook hun
goede humeur te bewaren en
wisten zij zich toch ook veelal
aan de dienstregeling te houderi.
Chauffeurs, hartelijk dank en blij
ven lachen!!
C. Pleij
Fred. Hendrikplantsoen 33
Leiderdorp
De Palawat wordt het Rijksm
Volkenkunde binnen gelaveerd.
LEIDEN - Het Rijksmuseum voor
Volkenkunde heeft er Sinds gis
teren een nieuwe bezienswaar
digheid bij. In de hal van het mu
seum werd een unieke zeilboot
geplaatst, afkomstig van Pala
wat, een eilandje met vierhon
derd inwoners in de Grote Oce
aan. De geheel houten boot is
zo'n acht jaar oud en werd door
de bewoners VB) Pftlawtl SB
bruikt om andere eilanden te be-
De Jesweet, zoals de zeilboot naar
zijn doper is genoemd, is bijna
zeven meter lang. Het bouwen
van het scheepje geldt op Pala
wat als een soort ritueel: elke
bouwfase wordt afgesloten met
een feest. Op het moment zijn er
in het gebied rondom Palawat
nog maar vier of vijf van deze bo
ten over Vier |nr gl ltd) E) ll
werd een exemplaar aangekocht
door het Museum voor Volken
kunde, waar hij nu te bezichtigen
ikele weken zijn in de
•t museum bovendien
tekstpanelen aange-
foto— e
bracht,
bewoners van Palawat met het
scheepje omgaan.
GROTE ZOMERMANIFESTATIE
Nu ook: elke 100ste bezoeker
gratis retour met de Schlphollljn
Menkenhal
Vondellaan 41 Leiden
dageli|ks geopend 10 00 18 00
zon. 12 00-18 00
