Italië heeft weer regering Winst van Begin onzeker ik' Opnieuw coup in Bolivia verijdeld Demonstratie bij EG-raad SPADOLINI IN RECORD-TIJD KABINET ROND Spadolird eerste republikeinse premier Spaanse officier weer vastgehouden Denktasj herkozen op Turks-Cyprus Verkiezingen Israël spannend rf PAGINA 6 MAANDAG 29 JUNI 1981 (Van onze correspondent Rob Sprenkels) MEXICO CITY - In Bolivia is dit weekein de opnieuw een staatsgreep mislukt te gen het bewind van generaal Luis Garcia Meza. Het was de vierde keer in twee maanden dat er een gewapende opstand tegen Garcia Meza uitbrak. Zaterdagochtend werd de administratieve hoofdstad La Paz door rebellerende lege reenheden uit Camin en Trinidad omsin geld. Door de straten van La Paz dender den tientallen tanks. Via enkele radiosta tions werd bekendgemaakt dat Garcia Meza was afgezet door de generaals Hum- berto Cayoja en Lucio Arnez, respectieve lijk commandant van de landmacht en chef van het opperbevel van het Boli viaanse leger. Een paar uur later trokken de rebellerende troepen zich echter plot seling terug naar hun kazernes. Generaal Garcia Meza heeft opnieuw het hoofd boven water weten te houden. Di recte aanleiding tot de staatsgreeppoging van dit weekeinde lijkt de aankondiging van de Boliviaanse dictator om tot het einde van dit jaar aan de macht te willen blijven. Begin deze maand had Garcia Meza namelijk onder druk van het opper bevel van het Boliviaanse leger besloten om zich op 17 juli terug te trekken, pre cies één jaar nadat hij middels een bloedi ge coup voorkwam dat de sociaal-demo craat Hernan Siles Suazo het presidentië le paleis zou betreden. Verschillende hoge officieren in Bolivia, en met name generaal Lucio Arnez, een van de leiders van de mislukte staatsgreep van dit weekeinde, zien Garcia Meza het liefst zo snel mogelijk verdwijnen omdat zijn veronderstelde banden met de cocaï nehandel een herstel van de betrekkin gen met Washington onmogelijk maken. Dit weekeinde bewees Garcia Meza ech ter opnieuw de sterkste man in Bolivia te zijn. Nu generaal Lucio Arnez niet langer chef van het opperbevel is maar in de ge vangenis zit. mag het worden betwijfeld of Garcia Meza werkelijk nog dit jaar de presidentiele scepter zal neerleggen. De leider van de mislukte staatsgreep in Bolivia, generaal Humberto Cayoja, is gisteren met ruim duizend aanhangers op een speciaal vliegtuig naar Argentinïe ge zet. De voormalig opperbevelhebber van het le ger was zaterdag enige uren na zijn mis lukte poging tot omverwerping van het bewing van president Luis Garcia Meza gearresteerd. ROME (AFP/Reuter) De Italiaanse formateur Giovanni Spadolini heeft gisterochtend de samenstelling van een nieuw kabinet voorgelegd aan president Pertini. Het is de 41-ste regering in Italië sinds de Tweede Wereldoorlog. Spadolini wordt de eerste niet- christendemocratische premier in meer dan dertig jaar. Volgens een presidentiële woord voerder heeft Spadolini gister ochtend een lijst van zijn coalitie, gevormd door vijf partijen, inge diend bij de president. Het nieu we kabinet is later op de dag beë digd. De coalitie zal bestaan uit christendemocraten, socialisten, sociaaldemocraten, republikei nen en liberalen. De christende mocraten krijgen het grootste aantal ministersposten en be houden daarmee een invloedrij ke positie binnen de regering be houden. Het vorige kabinet, on der leiding van de christendemo craat Forlani, dat een maand ge leden aftrad naar aanleiding van Gromyko vlak voor congres naar Polen WENEN (GPD) - De Sow- jet-minister van buiten landse zaken Andrei Gro myko zal begin juli een „kort en vriendschappe lijk bezoek" aan Polen brengen, kort voordat in Warschau het belangrijke partijcongres bijeen komt. Het officiële Russische persbureau Tass meldde gisteren dat dit be zoek plaats vindt op uitnodiging van de Poolse regering en het centrale partijcomitë. De druk op Polen van de zijde van de Warschau-pactlanden neemt vol gens waarnemers in de Poolse hoofdstad onheilspellende vor men aan. Het aanstaande partij congres, dat een aantal vergaan de hervormingen moet vastleg gen, is gepland van 14 tot 18 juli. Waarnemers zijn het er niet over eens hoe het bezoek van minister Gromyko moet worden beoor deeld. Een westerse diplomatie ke bron verklaarde dat Gromyko in Warschau nogmaals zal uit eenzetten tot hoever de Poolse kameraden kunnen gaan met hun hervormingen. Een andere westerse diplomaat zag juist een „hoopvol teken" in het bezoek, omdat de zeer ervaren Gromyko veel minder star is dan partij- ideoloog Suslov, die eind april nog besprekingen voerde met de Poolse partijleiding in Warschau. Vakbondsleider Lech Walesa waarschuwde gisteren tegenover hondervijftig duizend Polen tij dens de onthulling van een mo nument in Poznan ter herden king van de gevallenen bij de ar beidersopstand in 1956, het hoofd koel te houden en riep alle Polen in het hele land op de*soli- dariteit te bewaren. Een mogelijke nieuwe dreiging van een interventie van de War schau-pactlanden heeft geleid tot een opmerkelijke stap van de Roemeense president en partij leider Nicolai Ceaucescu. Na de Polen maandenlang passief te hebben ondersteund en nadat Roemenië stelstelmatig zijn standpunt heeft herhaald dat Po len in staat is zijn eigen proble men op te lossen, legde Ceauces cu het afgelopen weekeinde een verklaring af waarin hij zei dat hij en de Roemeense communis ten de manier waarop de Polen hun moeilijkheden aanpakken, ten volle ondersteunen. Dat heeft de al lang bestaande spanning tussen Roemenië en de andere Warschau-pactlanden tot een nieuw hoogtepunt opge voerd. Geen van de andere lan den van het Warschau-pact heeft tot nu toe officieel op de uit spraak van de Roemeense partij leider gereageerd. Zij gaan door met felle propagandistische aan vallen om het Poolse partijcon gres alsnog tegen te houden, een congres dat het gezicht van de Poolse stijl van communisme zal veranderen. Roemenië heeft zich steeds buiten de propagandacampagnes van het Warschau pact gehouden en heeft nu duidelijk gemaakt dat evenals in het geval van Tsjecho- slowakije 1968 het geen soldaten zal sturen als Polen zou worden binnengevallen. het "p2-schandaal", bestond uit christendemocraten, socialisten, sociaaldemocraten en republi keinen. Met de liberalen erbij be schikt de nieuwe regering over een meerderheid van 57 procent in het parlement. In het beleid van de nieuwe rege ring Spadolini valt toch weinig verschil met voorheen te ver wachten. Na zeventien dagen formeren stelde de republikein Spadolini zijn regering voor, waarin de christendemocrati sche partij (DC) als vanouds in Italië de overhand heeft. Verge leken met de op 26 mei gevallen regering Forlani is de DC er met vijftien ministers twee posten op vooruitgegaan. Bovendien blijft de DC in handen van de belang rijke porsten van binnenlandse en buitenlandse zaken. Elf mi nisters die onder Forlani dien den, zitten nu ook weer in de re geringsploeg. De socialisten wor den met zeven mensen vertegen woordigd, de sociaal-democra ten met drie, de republikeinen met twe en de liberalen met Overigens waren gisteren in Rome al geluiden te horen dat de rege ring Spadolini geen lang leven zal zijn beschoren. De nieuwe ministers van onderwijs, Guido Bodrato uit de linkervleugel van de DC, zei te verwachten dat de coalitieregering het tot na de zo mervakantie zal halen. Volgens hem is een kabinet onder leiding van de socialist Craxi onvermij delijk Craxi's partij won bij de jongste gemeenteraaadsverkie- zingen behoorlijk veel terrein. Craxi zelf zat verder achter de val van de vorige regering omdat hij weigerde in te stemmen met een simpele ministerswisseling na de onthullingen over de bemoeiie- nissen van de vrijmetselaarsloge "p-2". euwe Italiaanse premier Giovanni Spadolini legde gisteren de samenstelling van zijn nieuwe i president Pertini. Foto: Spadolini (links) tijdens de beëdigingsplechtigheid. Tegen werkloosheid LUXEMBURG (GPD) - Met een grote demonstratie zetten de Eu ropese vakbonden vandaag kracht bij aan hun eis dat de re geringen van de Europese Tien MADRID (ANP) - Het Spaanse ministerie van binnenlandse za ken heeft zaterdag een legerkapi- tein vastgehouden op grond van de wet tegen het terrorisme. De kapitein was juist door de mili taire autoriteiten vrijgelaten. De Spaanse militairen autoriteiten lieten zaterdag de die officieren - kolonel Ricardo Garchitorena, kolonel Antonio Sicre en kapi tein Ricardo Saenz de Ynestrillas vrij, die afgelopen dinsdag wa ren gearresteerd op verdenking van samenzwering tegen de rege ring. Maar het ministerie van binnenlandse zaken paste op ka- pitein Saenz de Ynestrillas de In het manifest wet tegen het terrorisme toe en gaf opdracht hem in een militaire gevangenis vast te houden "we gens vermeende misdaden rond de vorming van gewapende groe pen met civiele elementen". De militaire wet maakt het mogelijk verdachten tot een maximum van 5 dagen vast te houden, de strenge wet tegen het terrorisme kent een periode van 10 dagen. investeringen moeten stimule ren. Investeringen - zowel in de privé- als in de openbare sector - zijn volgens het Europese Ver bond van Vakverenigingen (EVV) dringend nodig om de werkloosheid en de economi sche crisis te bestrijden. Voorzitter Wim Kok van de FNV licht het EW-plan vandaag toe op een bijeenkomst waarvoor vertegenwoordigers van alle EG- organen zijn uitgenodigd, 's Mid dags vindt een demonstratie plaats, waaraan zo'n achtduizend mensen uit de tien EG-landen zullen deelnemen. De betoging eindigt bij het gebouw waar de regeringsleiders van de Euro- tien hun halfjaarlijke topberaad houden. De sleutel tot economisch herstel ligt in hogere investeringen, al dus het manifest van de Europe se vakbonden. Ze roepen de re geringen van alle Westeuropese landen op, in onderlinge samen werking investeringsprogram ma's op te stellen die elkaar we derzijds zullen versterken. In dit verband vinden de vakbonden het noodzakelijk dat er een af spraak komt om de rente te laten dalen. Ook moeten investeringen in de privé- en de openbare sec tor op elkaar worden afgestemd. ROME GPD) - Alle pessimisti sche voorspellingen ten spijt is de leider van de kleine re publikeinse partij, Giovanni Spadolini, erin geslaagd als eerste niet-christen-demo- craat in 35 jaar een Italiaans kabinet te vormen. Hij deed het bovendien in de record tijd van zeventien dagen: op 11 juni gaf president Pertini hem de opdracht. Gisteren presenteerde Spadolini hem de lijst van ministers en in de loop van de middag werd het kabinet bedigd. Het geheim van deze snelheid lag in de ongewone werkwij ze van de formateur, die eerst op eigen hand een ontwerp- regeringsprogramma opstel de, dat hij aan de partijen overhandigde. Aan de hand van de ontvangen adviezen, niet alleen van de politie ke partijen, maar ook van de president van de Italiaanse bank en vertegenwoordigers van werkgevers en vakbonden, werkte hij dit programma nader uit en ten slotte had hij een ontmoeting met de leiders van de deelnemende partijen voor het opstellen van een 'gemotiveerde motie van vertrouwen', waarover volgen de week in het parlement zal worden gestemd. Gesterkt door dii voorafgaande akkoord, kon Spadolini ook het tweede deel van zijn programma afwerken: in plaats van de ge bruikelijke collectieve bijeenkomst, waarin de ministerszetels nooit zonder hooglopende ruzies plachten te worden verdeeld, liet hij zich door alle partijen een lijstje met namen overhandi gen van in aanmerking komende personen, waaruit hij naar ei gen inzicht het kabinet samenstelde. Dat hij hierbij niet door de partijen zou worden beïnvloed, was natuurlijk te veel gevraagd. Met name de christen-democraten stelden hoge eisen: in ruil voor het premierschap vroegen zij vijftien ministersposten, twee meer dan in het vorige kabinet, en zij wilden in geen geval afstand doen van enkele sleutelposten, als binnenlandse en buitenlandse zaken, justitie en schatkist. Op drie van deze plaatsen wilden zij bóvendien dezelfde ministers als in het vorige kabinet, respectievelijk Virginio Rognoni (bin nenlandse zaken), Emilio Colombo (buitenlandse zaken) en Be- niamino Andreatta (schatkist). Verder nam Spadolini zeven so cialisten, drie sociaal-democraten, één republikein en voor het eerst ook weer één liberaal in het kabinet op. Van de zeven ministerszetels zonder portefeuille is er één nieuw en van bij zonder belang: het is die van de gevolmachtigde voor het aard- bevingsgebied in Zuid-Italië, Giuseppe Zamberletti, die als mi nister de opdracht krijgt de tot nu toe slechts op papier bestaan de dienst Burgerbescherming van de grond te krijgen. De eerste daad van de nieuwe premier was een ontmoeting met de 'afgevaardigden van de vakbonden en van de werkgeversorgani saties. Deze laatsten hadden er vorige week in toegestemd, de al aangekondigde opzegging van de arbeidsakkoorden van 1975 uit te stellen tot na het aantreden van dé nieuwe regering. Er is Spadolini alles aan gelegen, de arbeidsvrede te bewaren, die hij ziet als een noodzakelijke voorwaarde voor zijn economische politiek van bezuiniging en inflatiebestrijding. Het idee van een sociaal pact wordt door een deel van de vakbeweging verwor pen, maar wordt algemeen gezien als een toetssteen voor de nieuwe regering. Vandaag zal Spadolini voor het eerst als Ita liaanse premier deelnemen aan de Europese topontmoeting in Luxemburg. HEIN TEN KORTENAAR het Europees vakverbond wordt een zes-pun- tenprogram voor economisch herstel voorgesteld. Bovenaan staat de eis dat de regeringen de investeringen aanmerkelijk moe ten opvoeren. Andere onderde len van het plan zijn: verkorting van de werkweek tot 35 uur en bestrijding van de inflatie „door sociaal rechtvaardige maatrege len en nie* 4,.0rHr.r.cheid". „Werkloosheid is individueel des tructief, sociaal schadelijk, eco nomisch een verspilling en poli tiek een gevaar". Met deze uit spraak begint het EW-manifest, waarin wordt vastgesteld dat een op de twaalf werknemers in West-Europa werkloos is. Tien jaar geleden was slechts een op de vijftig werknemers zonder werk. Als het huidige politieke beleid wordt voortgezet is in 1985 een van alle negen werkne mers in de EG werkloos. Dan zal het aantal werklozen tot 18 mil joen zijn toegenomen, aldus het EW. NICOSIA (GPD) - Bij de presi dentsverkiezingen die gisteren in de Turkse zone van Cyprus werden gehouden is Rauf Denk tasj herkozen als „president van de federale Turks-Cyprische staat". Zijn meerderheid was echter geringer dan bij voorgaan de verkiezingen: 52 procent. Vol gens de voorlopige uitslag be haalde Denktasj' partij, de partij van nationale eenheid, volgens voorlopige uitslagen slechts 44 procent, hetgeen wellicht net voldoende is voor een meerder heid in het veertigkoppige parle ment. Als tweede kwam uit de bus, met bijna 28 procent, de links geo riënteerde „communale bevrij dingspartij", gevolgd, met 15 procent, door de Republikeins Turkse Partij. De RTP noemt zich niet openlijk communis tisch, maar wordt gezien als de Turks-Cyprische dependance van de Grieks-Cyprische com munistische partij AKEL, die vo rige maand bij de verkiezingen aldaar de grootste bleek. Deze twee partijen willen een los sere federale band voor de Turks-Cyprische minderheid op het eiland en dat betekent onder andere ook meer concessies aan de Grieks-Cyprioten, zelfs terri toriale. Zij verzetten zich tegen de grote invloed van Ankara en willen bijvoorbeeld het Turkse geld in de Turkse zone terugdrin gen en het Cyprische pond weer een rol laten spelen in de Turks- Cyprische TEL AVIV - In Israël woedt de verkiezingsstrijd getuige dezi >olle hevigheid. Gisteren werd er een massale demonstratie voor c listen in Tel Aviv gehouden. JERUZALEM - De verkie- zingsstrijd in Israël gaat een spannende finish te gemoet, nu de Arbeiders partij en de Likoed vol gens de laatste opiniepei lingen vrijwel gelijk lig gen. De Arbeiderspartij is de afgelopen week op de Likoed ingelopen, vol gens de laatste opiniepei ling, die overigens is ge houden vóór het debat Be- gin-Peres, en voordat Ra bin en Peres zich verzoen den. Dc algemene verwachting is dat de benoeming van Rabin als minis ter van defensie in het schaduw kabinet de Arbeiderspartij stem men zal opleveren. Zowel de Li koed als de Arbeiderspartij heb ben dit weekeinde hun verkie zingscampagnes afgesloten met massabijeenkomsten in Tel Aviv en Jeruzalem. In Tel Aviv kwa men zaterdagavond meer dan 100.000 mensen uit het hele land om Shimon Peres en Jitzchak Rabin gezamenlijk op het plat form te zien verschijnen, waarbij Rabin aanzienlijk meer applaus kreeg dan Peres. Het lijdt geen twijfel dat Rabin op het ogenblik de populairste Israëlische leider De Likoed probeert nog een laatste verkiezingsstunt: een naaste me dewerker van premier Begin heeft onthuld dat zijn geleerden een alternatief voor olie als ener gie hebben gevonden. Olie, steenkool en alles wat er op dat gebied tot nu toe is, wordt over bodig als gevolg van dit revolu tionaire en zeer geheime project. De geleerden hebben hun twij fels, en de verkiezingsdeskuuni- gen ook. Om daar niet helemaal op te ver trouwen heeft premier Begin za terdagavond zijn aanhang in Je ruzalem togesproken. Begin sprak trouwens niet over de niéuwe uitvinding - die heet we tenschappelijk te zijn. Wel her haalde hij dat de Syrische raket ten niet in Libanon zullen blij ven, en dat Jeruzalem nimmer meer een verdeelde stad zal wor den. De Israëlische kiezer is tot slot gis teravond nog met maar liefst 80 minuten televisiepropaganda ge confronteerd. Volgens de wet mogen de partijen vandaag (de laatste dag voor de verkiezingen) geen reclame meer maken. Bij de Likoed is ongerustheid ont staan door de plotselinge wen ding in de opiniepeilingen. Om het 'Rabin-effect' op te vangen is overwogen Sharon, de populaire generaal uit de Jom-Kippoeroor- log, tot Likoed-minister van de fensie te bombarderen, maar te gen dat voorstel is binnen de Li koed veel verzet. Met name de li berale vleugel van de Likoed lust Sharon niet en heeft ook steeds verhinderd dat Sharon in de hui dige regering minister van defen sie zou worden. Het verkiezingsgeweld blijft een van de belangrijkste zaken in de campagne. Premier Begin - bang voor uitbarstingen - had de grootste moeite om zijn aanhang in bedwang te houden. Telkens als er spreekkoren werden aan geheven: 'Begin, Begin', vroeg hij direct om stilte om zijn rede af te kunnen maken. Maar het verkiezingsgeweld heeft toch weer toegeslagen in de nacht van zaterdag op zondag. Een verkie zingscentrum van de Arbeiders partij moest het ontgelden. Er werd een bom gegooid naar het gebouw, waardoor er brand uit brak. De mensen in het gebouw konden pas na een uur bevrijd worden. Aangenomen wordt dat de terug gang van de Likoed onder meer met dat verkiezingsgeweld te maken heeft. Opiniepeilingdes kundigen zijn verder van mening dat de wisselende kansen voor allebei de grote partijen de onte vredenheid van het publiek met beide aangeven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 6