Regen bedreigt
natuurgebieden
Noodkreet grote steden
Te weinig peuters en
kleuters naar tandarts
Minder doden
na operaties
"Begin augustus kans
op formatieakkoord"
Ir
Vaderdag-suggestie van Pander.
Pander
Minister zet door:
Gebruik retourfles
moet gestimuleerd
Water 25 keer te zuur door industrie"
Vrouw (25)
vermoord en
opgegeten
1
si
"Overheid moet helpen, niet betuttelen"
Prins Claus
mag niet
getuigen
.Op De Nieuwe Rijn,
Jongste kind
Taverne nu
ook overleden
WOENSDAG 17 JUNI 1981
BINNENLAND
JTRECHT (ANP) - De georgani
seerde jeugdtandverzorging is
vaak niet in staat, de zorgverle
ning uit te breiden tot peuters en
kleuters doordat de gemeenten
financiële medewerking weige
ren. Er zijn zelfs gemeenten die
"nee" zeggen, als het opnemen
van kinderen die nog niet naar
de basisschool gaan in de georga
niseerde zorg hun niets extra's
kost.
5e directeur van de Nederlandse
Vereniging voor Sociale Tand
heelkunde, T.G.J. Kuipéres, con
stateert dit in het jaarverslag
over 1980 van de vereniging. Hij
noemt het van groot belang, met
de tandheelkundige verzorging
al zo jong mogelijk te beginnen.
Dan is preventie nog mogelijk en
hoeft er op latere leeftijd niet met
een - vaak al niet meer in te ha
len - behandelsachterstand te
worden begonnen. De deskundi
gen zijn het er over eens, dat vol
ledige en vooral tijdige behande
ling van het melkgebit noodza
kelijk is.
Uit allerlei gegevens blijkt, dat er
wel een stijging zit in het aantal
peuters en kleuters dat regelma
tig bij de huistandarts Komt,
maar dat het nog altijd om een
bijzonder laag percentage (in
1979 nog geen vier procent) van
het totaal aantal kinderen tussen
de twee en de zeven jaar gaat.
Ook in enkele gemeenten die
hebben geweigerd financiële me
dewerking te verlenen aan uit
breiding van de jeugdtandver
zorging tot lagere leeftijdsgroe
pen. blijkt nog geen vijftien pro
cent van de bij een ziekenfonds
verzekerde peuters en kleuters
regelmatig bij de huistandarts te
komen.
Kuipéres ziet in een en ander nog
eens een onderstreping van de
noodzaak van een georganiseer
de aanpak van de tandheelkun
dige verzorging van de gehele
jeugd. Ook de overheid, de zie
kenfondsen en de tandartsen zjjn
daar voor. Er bestaat al min of
meer overeenstemming over de
opzet, maar om die ooit te kun
nen verwezenlijken is het vol
gens Kuipéres nodig, de huidige
schooltandverzorging - die de
basis ervoor vormt - te behou
den.
Uit het jaarverslag bljjkt. dat het
percentage deelnemende leerlin
gen, tien jaar geleden nog ruim
62. blijft dalen: van 41,6 in het
schooljaar 1978/1979 tot 37,9 in
1979/1980 (ruim 505 400 van de
1,3 miljoen leerlingen)
De gemiddelde kosten per kind -
waarvan de ziekenfondsen het
leeuwendeel voor hun rekening
nemen - worden voor dit school
jaar begroot op ruim 163 gulden
(1979/1980: bijna 142 gulden)
DEN HAAG (ANP) - Ondanks de
protesten van het Centraal Bu
reau Levensmiddelenhandel
(CBL) en de stichting verpak
king en milieu blijft minister
Gipjaar van volksgezondheid en
milieuhygiëne vasthouden aan
zijn plan de retourflessen zo no
dig verplicht te stellen in plaats
DEN HAAG (ANP) - Als gevolg van de industriële activiteiten in West-Europa is het
regenwater al 25 keer zo zuur geworden als het van nature zou moeten zijn. Hierdoor is
de regen in ons land het zuurst in geheel Europa. Het verzuurde regenwater tast de
visstand, de bomen- en plantengroei, de volksgezondheid en gebouwen aan.
De kosten van een beperking van
de luchtverontreiniging, waar
door de regen zuur wordt, zullen
de komende twintig jaar vijf tot
tien miljard gulden bedragen.
Het probleem zal voornamelijk
in Europees verband krachtig
aangepakt moeten worden.
PARIJS (GPD) - De 25-jarige Ne
derlandse studente Renée Harte-
velt uit Heemstede is in Parijs
slachtoffer geworden van een
krankzinnige. Haar korte relatie
met de 32-jarige Japanse student
Issei Sagawa kwam haar duur te
staan. Wandelaars in het Bois de
Boulogne vonden afgelopen za
terdag het in stukken gehakte
lijk van het meisje in twee kof
fers tussen de struiken terug. De
Japanner werd maandag door de
politie opgespoord. De man 'eg
de een volledige bekentenis af.
De in Nijmegen geboren Renée
Hartevelt was als au pair in
dienst bij een Parijse familie en
studeerde tegelijkertijd letter
kunde. Renée kwam daar in con
tact met een Japanner die wel bij
haar op de kamer kwam. Vorige
week donderdag bracht ze de
man een bezoek en vertelde hem
dat ze op zijn verzoek tot seksu
eel contact nimmer zou ingaan.
Issei Sagawa raakte daarop in
een staat van razernij - zo vertel
de hij de politie - en schoot Re
née met een revolver door de
nek. Daarop begon hij het lijk op
bijna rituele manier te ontleden.
Delen van het lichaam bewaarde
Sagawa in zijn ijskast. Hij beken
de de politie ook nog onderdelen
van het lichaam van de vrouw te
hebben opgegeten. Zaterdag
avond stopte de Japanner de rest
van het lichaam in twee koffers,
die hij in het Parijse Bois de Bo-
logne verstopte. Daar werd hij
echter door omstanders gezien.
Toen de koffers al kort daarop
werden ontdekt, was het niet
moeilijk een signalement van de
dader samen te stellen. De man
werd opgespoord, bekende di
rect en zal vermoedelijk levens
lang in een krankzinnigenge
sticht worden opgesloten.
WEERRAPPORTEN
c
k «j
c
SS-
E 5>
'E
Amsterdam
regenbui
16
9
6
De Bilt
regenbui
16
9
4
Deelen
regenbui
15
9
6
Eelde
half bew.
16
9
•1
Rotterdam
regenbui
15
9
3
Twente
regenbui
15
9
2
Vbssingen
regenbui
16
11
0.2
Zd. Limburg regenbui
17
10
1
Aberdeen
regenbui
16
8
1
Athene
on bew.
26
18
0
Barcelona z\
29
18
0
17
10
3
Bordeaux
regenbui
28
12
0
Brussel za
16
11
0
Frankfort geheel bew.
21
11
0
Genève
26
9
0
Helsinki geheel bew.
13
10
0.1
Innsbruck
half bew.
26
10
0.2
Klagenfurt
licht bew.
31
13
21
Kopenhagen
geheel be-
w. 16 11
0.2
Lissabon
onbew.
38
20
0
Locarno
on bew.
27
13
0
Londen z
17
11
0
Luxemburg
be-
w. 18 9
0
Madrid
onbew.
36
19
0
Malaga
onbew.
27
17
0
Mallorca
half bew.
32
16
0
München z
22
11
0
Nice
licht bew.
26
20
0
Oslo
19
12
6
21
10
0
licht bew.
31
23
0
Split
30
21
0
Stockholm
geheel be-
w. 12 11
1
Wenen
licht bew.
27
13
6
half bew.
23
10
0
Casa Blanca
be-
w 28 19
0
Istanbul
licht bew.
22
14
0
Las Palmas licht bew.
26
19
0
Beiroet
25
18
0
Tel-Aviv
licht bew.
26
22
0
Tunis
onbew.
34
17
0
Ir. W.A. Asman en ir. E. Buijsman,
beiden wetenschappelijk mede
werker aan het instituut voor
Meteorologie en Oceanografie in
Utrecht, zijn van mening dat
energiebesparing en het ontwik
kelen van nieuwe en alternatieve
technologieën wezenlijk kunnen
bijdragen aan een vermindering
van de luchtvervuiling, die de zu
re regen veroorzaakt. De investe
ringen die hierin gedaan worden
zullen enkele miljarden guldens
aan baten opleveren, omdat dan
een hoop schade wordt voorko
men, zo schrijven zij in het
maandblad TNO-project.
De gevolgen voor het milieu zijn
aanzienlijk. De voortplanting
van vele vissen wordt in een
verzuurd milieu moeilijk of
zelfs onmogelijk. Ook de groei
van bloemen en planten wordt
door de verzuring van de regen
aangetast. De opbrengst in de
land- en tuinbouw wordt daar
door minder. Ook de menselijke
gezondheid ondervindt hinder
van de verzuurde regens. Deze
tasten zelfs gebouwen aan.
De stof die verzuring van de neer
slag veroorzaakt is vooral zwa-
veldioxyde, afkomstig van de
verbranding van zwavelhouden
de brandstoffen, zoals kolen en
olie. Ook bij de raffinage van
aardolie en het winnen van me
taal uit zwavelhoudende etsen
kan deze stof vrijkomen. Door
verbranding van fossiele brand
stoffen, waaronder ook aardgas,
komen stikstofoxyden in de
lucht terecht. De uitworp van
beide stoffen zal de komende ja
ren nog erger worden, als voor de
elektriciteitsopwekking meer
kolen gebruikt gaan worden.
In West-Europa liggen de bronnen
van luchtverontreiniging door
zwaveldioxyde en stikstofoxy
den in een gordel die loopt van
Engeland over Noord-Frankrijk,
België, Nederland en het Duitse
Rührgebied naar Oost-Duitsland
en Rusland. Er is zelfs sprake
van een aanzienlijk transport van
Amerika naar Europa.
Als gevolg van de toenemende in
dustriële produktie is de uitworp
vooral na 1950 sterk gestegen.
Nederland krijgt de meeste
luchtverontreiniging uit het bui
tenland.
DEN HAAG In de raadszaal van de gemeente Den Haag kwamen gisteren de burgemeesters van de vier
grote steden bijeen voor een protestvergadering tegen "de betutteling van de overheid". V.Ln.r. de heer Schols
(Den Haag), mevr. Vos (Utrecht) en de heren Kuypers (loco-burgemeester A'dam) J~~ /D~"
i Van der Louw (Rotterdam).
DEN HAAG (ANP) - De colleges
van B en W van de vier grote ste
den - Amsterdam, Rotterdam,
Den Haag en Utrecht hebben bij
de informateurs Lubbers en de
Koning en de leden van de Twee
de Kamer aangedrongen op een
regeringsbeleid dat het deze ge
meenten mogelijk moet maken
de grote problemen waarmee zij
kampen op te lossen.
Zij deden dit in een resolutie, die
gisteren werd verstuurd na af
loop van een gezamenlijke de
monstratieve vergadering in Den
Haag. De gemeenten willen ver
regaande decentralisatie van
rijkstaken, overdracht en be
voegdheden en meer geld en
mankracht.
Op de bijeenkomst werd onder
meer gesproken door de burge
meesters Van der Louw en
Schols van Rotterdam en Den
Haag, de Amsterdamse wethou
der Schaefer van volkshuisves
ting, de Haagse wethouder Blan-
kestijn van economische zaken
en wethouder Rosenberg uit
Utrecht (financiën en economi
sche zaken). Aan de orde kwa
men etnische minderheden, ver
slavingsproblematiek, volks
huisvesting, werkgelegenheid en
de bestuurlijke problemen.
In de resolutie wordt gewezen op
de kloof tussen de verantwoor
delijkheden van de gemeenten
en de mogelijkheden die het rijk
hun geeft een eigen beleid te voe
ren. De vier willen meer gebruik
maken van eigen bestuurskracht
en deskundigheid. De bestuurlij
ke verantwoordelijkheid moet
niet op centraal, maar op lokaal
niveau worden gelegd, zo staat in
de resolutie. De steden menen
zelfs dat het rijk hun steun ont
houdt waar zij recht op hebben.
Burgemeester Van der Louw van
Rotterdam verweet het demis
sionaire kabinet in de afgelopen
regeringsperiode met de ene
hand geld te hebben gekregen en
met de andere de touwtjes zo
sterk te hebben aangetrokken
dat het voor de gemeenten wei
nig of niks opleverde. Hij vroeg
meer aandacht en meer geld voor
het wegwerken van de achter
standen van migranten en stelde
dat de gemeente dat geld naar ei
gen goeddunken willen uitge
ven. "We willen geen betutteling
of eindeloos gezever", aldus de
Rotterdamse burgemeester.
De Amsterdamse wethouder van
volkshuisvesting, J. Schaefer,
deed een beroep op het nieuwe
kabinet het systeem van af-
spraakhuren voor de nieuwbouw
te garanderen en de huidige 2,5-
procentsregeling te vervangen.
Volgens hem moet het systeem
van de individuele huursubsidie
worden verbeterd en moet er ook
voor het midden- en kleinbedrijf
huursubsidie komen.
De financiering van de stadsver
nieuwing dient beter te worden
geregeld. Hij pleitte voor meerja
rige budget-afspraken met het
rijk voor de stadsvernieuwing en
een wettelijke regeling voor het
beschikbaar stellen van kapitaal
tegen een "maatschappelijke"
rente. Voorkomen moet worden
dat de steden door verpaupering
broeinesten worden van mis
daad. oproer en sociale onrust, zo
zei Schaefer.
Wethouder Blankestijn van econo
mische zaken (Den Haag) maak
te duidelijk dat de werkloosheid
zich concertreert in de oude wij
ken van de grote steden. Hier
vormen werkloosheidspercenta
ges tussen de vijftien en twintig
jaar geen uitzondering. Meer dan
i kwart van de werklozen
van de thans gebruikte eenmali
ge verpakkingen. Hij zal hierover
nog met het bedrijfsleven van ge
dachten wisselen. Daarnaast zal
de bewindsman de inzameling
van eenmalig glas blijven bevor
deren. omdat het een bedrage le
vert aan de oplossing van het af
valprobleem.
De minister zei dit gisteren in Den
Haag. Gipjaar is van mening, dat
het afvalprobleem met het inza
melen van afvalglas met kan
worden opgelost Het gevaar
dreigt zelfs, dat hierdoor minder
aandacht aan andere oplossin
gen gegeven wordt en nog meer
retourverpakkingen zullen ver
dwijnen Uitbreiding van het sta-
tiegeldsysteem verdient naar zijn
mening verre de voorkeur. Als er
nog meer afvalglas komt, dat
moet worden ingezameld, wor
den de kosten op de samenleving
afgewenteld.
DEN HAAG (GPD) - De Staat der
Nederlanden heeft er bezwaar te
gen dat prins Claus als getuige
wordt gehoord over de klacht die
de Nederlandse Vereniging van
Journalisten op verzoek van de
journalist Willem Oltmans heeft
ingediend bij de arrondisse-
mentsrechtsbank in Den Haag
Oltmans is van mening dat hu door
het ministerie van buitenlandse
zaken opzettelijk is gedwars
boomd toen hij in februari van
dit jaar de reis van een ambtelij
ke delegatie, onder leiding van
prins Claus, door India wilde
verslaan. Oltmans zou onder
meer voor de Gemeenschappehj-
ke Persdienst, waarbij deze
krant is aangesloten, over deze
reis berichten.
Aanvankelijk had de raadsman
van de NVJ, mr. H. M. Voetelink,
aan het ministerie van buiten
landse zaken verzocht om de
klacht te erkennen en de zaak
met een schadeloosstelling in
der minne te schikken. Het mi
nisterie bestrijdt echter dat Olt
mans de mogelijkheid is onthou
den om zijn journalistieke werk
te doen
de grote gemeenten zit al langer
dan een jaar zonder werk. Ook 0 or%a xrnn
ongeveer een kwart behoort tot
de etnische minderheden. In
Amsterdam. Rotterdam. Den
Haag en Utrecht samen staan
67.500 werklozen geregistreerd,
tegenover een openstaande
vraag van nog geen negendui
zend.
DEN HAAG (GPD) - Er gaan in
Nederland jaarlijks, voorzichtig
geschat, 1000 tot 2000 mensen
minder dood bij operaties dan
een jaar of zeven geleden. Tot die
ADVERTENTIE
10nji/
zvjumm<i£A/
Ofl2)E örfAD£tf/<£
DEN HAAG (GPD) - „We zitten
midstrooms. Dat wil zeggen: we
kunnen de overkant bereiken,
maar we kunnen ook nog verzui
pen", zo kenschetste CDA-
fractieleider Van Agt gisteravond
de stand van zaken. Informateur
De Koning was veel optimisti
scher: hij acht het mogelijk dat al
over twee weken, „in elk geval
ver vóór 1 augustus" een eind-
akkoord op tafel ligt.
De fractieleiders van CDA, PvdA
en D'66 zijn het nog lang niet eens
over de hoofdpunten van het so
ciaal-economische beleid. De in
formatiebesprekingen over dit
punt verlopen aanmerkelijk
stroever dan maandag werd ver
wacht.
Op nog geen enkel punt is al over
eenstemming bereikt. De proble
men lijken vooral te liggen bij de
koopkrachthandhaving voor de
minima, de werkloosheidsbe
strijding en de huurlasten. Door
de drie fractieleiders zijn sugges
ties voor oplossingen op tafel ge
legd, maar die hebben nog op
geen punt tot overeenstemming
geleid. De onderhandelingen
worden gevoerd aan de hand van
notities van de twee informateur-
s.
Het Centraal Plan Bureau gaat de
komende dagen de financiële ge
volgen van de aangedragen op
lossingen uitrekenen. Centraal
daarin staat de vraag hoeveel ar
beidsplaatsen elke variant ople
vert. Zelfs over het streefgetal
van het maximaal toelaatbare
aantal werklozen zitten de ge
sprekspartners nog niet op één
lijn.
Datzelfde geldt voor de manier
waarop het nieuwe kabinet de
werkloosheid te lijf moet gaan.
Mogelijk vrijdag, maar anders
pas begin volgende week, wor
den de onderhandelingen hier
over voortgezet. Vandaag praten
de onderhandelaars over (kern-
)energie en onderwijs.
Minima
De positie van de minima speelt
een zeer belangrijke rol. Hierbij
gaat het om de koopkrachthand
having voor de zogenaamde ech
te minima, waarbij ook de hoogte
van de individuele huursubsidie
van belang is. Informateur De
Koning zei dat zich hierover over
eenstemming aftekent, maar de
definitieve uitkomst is afhanke
lijk van het totale pakket, zo zei
hij.
Dat definitieve pakket zal, zo zei
men gisteren van PvdA-zijde,
moeten bestaan uit een volledig
uitgewerkt werkgelegenheids
plan, inclusief de financiering
daarvan. De indruk bestaat dat
ook dc andere partijen daar zo
over denken.
Voordat de onderhandelaars defi
nitieve akkoorden gaan sluiten,
zullen zij eerst hun fracties raad
plegen. Die krijgen telkens een
voorlopig akkoord voorgelegd.
De fracties hebben dan de gele
genheid om daar wijzigingen op
voor te stellen.
De fractieleiders gaan dan daarna
weer om de tafel zitten om tot de
finale overeenstemming te ko
men. Volgens een CDA-
woordvoerder werkt zijn onder
handelaar Van Agt niet met een
mandaat van de fractie. Hij heeft
iiduiuKKeluk goedkeuring - zij
het achteraf - nodig.
Datzelfde geldt voor PvdA-leider
Den Uyl. Jan Terlouw echter
heeft zich voorgenomen om elk
besluit vooraf met zijn fractiespe
cialisten te overleggen. Die zullen
de voorstellen uiteindelijk ook in
de D'66-fractie verdedigen.
Publiciteit
De informateurs en de onderhande
laars zullen telkens wanneer zij
het op een programma-onderdeel
eens zijn geworden, de resultaten
daarvan in de publiciteit bren
gen. Men overweegt dat te doen
tegelijk met het inlichten van de
fracties, zodat men niet bang
hoeft te zijn voor uitlekken van
gegevens uit die fracties.
De fractieleiders Van Agt, Den Uyl
en Terlouw hebben gisteren hun
fracties voor het eerst van de vor
deringen op de hoogte gesteld.
Daarbij beperkten zij zich tot het
weergeven van de standpunten
die zij zelf hebben ingenomen.
Over de opvattingen van hun ge
sprekspartners hielden zij - vol
gens onderlinge afspraak - hun
mond.
De informateurs Lubbers en De
Koning hebben gisteravond tus
sentijds verslag uitgebracht aan
koningin Beatrix. De Koning zei
dat wanneer zij over enkele we
ken een positief eindadvies aan
de vorstin uitbrengen „het uitge
sloten moet zijn dat een daarna
aan te wijzen formateur nog strui
kelt. Dat betekent dat we ook be
keken moeten hebben of de be
manning van een kabinet o
komelijke problemen geeft".
conclusie komt de arts dr D.
Hoogendoorn op grond van een
onderzoek waarover hu deze
week schrijft in het Nederlands
Tijdschrift voor Geneeskunde
Bij de becijferingen is geen reke
ning gehouden met operatieve
ingrepen die poliklinisch (dus
zonder opname in het zieken
huis) werden uitgevoerd.
De sterfte na operaties daalde in
ons land van 13,5 per duizend in
1971 tot 10.9 per duizend in 1978
In dat laatste jaar werden om en
nabij 727.000 operaties uitge
voerd; omstreeks 7900 patiënten
moeten de ingreep in dat jaar
niet hebben overleefd. In 1971
lag het sterftegetal ten minste
1000 tot 2000 hoger Dr Hoogen
doorn baseert zich bij zijn ber.
keningen op gegevens van de
Stichting Medische Registratie
in Utrecht, waarvan hij adviseur
t.w. drs. J W Bcrtens. hoofd
de afdeling voorlichting, en Fr.
Bergman, van de voorlichting
van Ontwikkelingssamenwer
king
De landsadvocaat mr. Drooglever
Fortuyn heeft thans bij verweer
schrift aan de arrondissements
rechtbank laten weten, het niet
juist te vinden dat pnns Claus als
getuige wordt opgeroepen, we
gens zijn bijzondere kwetsbaar
heid als lid van het koninkluk
huis.
Op zun verzoek heeft de rechtbank
de beide raadslieden in de gele
genheid willen stellen om op 24
juni in besloten zitting hun
standpunten uiteen te zetten. Bu
deze gelegenheid zal besloten
kunnen worden dat de Prins als
nog als getuige zal moeten ver
GENT - In het Academisch Zie-
kenhum h- t B> !,:i 1 G< nt
ook het jongste kind van de uit
Hoogeveen afkomstige famibe
Taverne overleden. De éénjarige
Godebeve was. zoals gemeld, de
enige overlevende van een ver
keersongeluk in België, waarbu
de overige vier leden van het ge
zin de dood vonden.
Het kind is gisteren samen met
haar ouders en beide broertjes in
Hoogeveen begraven. Op de be
grafenis waren enkele honder
den belangstellenden.
(ADVERTENTIE)
Een uiterst comfortabele
p en duurzame relax-
'•r fauteuil in klassiek
ontwerp, compleet met voetensteun.
Traploos verstelbaar tot de ideale
zithouding voor iedereen.
Uitgevoerd met een
schitterende velours-bekleding,
in neutrale bruin-beige kleur
Speciale vaderdagprijs: 1375,"
(zolang de voorraad strekt)
Leiden: Breestraat 146
Botermarkt 21-22
DEN HAAG - AMSTEROAM - ROTTERDAM - \DH0VEN - HOEN - GRONfNGEN - ENSCHEDE - APELDOORN
