Marie
Bowland:
Schakel
in keten
van hoop
DEWGST
miDEMMND
f6.»
IT
Dr. H.W.
van Pesch
overleden
PAGINA 13
Door
Arinemiek Ruygrok
KATWIJK - Een reis om
de wereld maken is te
genwoordig de ge
woonste zaak van de
wereld. Zo niet voor de
Britse Marie Bowland,
die tot voor kort nog
nauwelijks buiten haar
geboorteplaats was ge
weest.
Toch trok diezelfde Ma
rie Bowland enkele
maanden geleden de
stoute schoenen aan
om in haar eentje nog
wel een reis naar een
groot aantal landen te
maken.
Reden voor dit uitstapje,
waaraan zij al haar
spaarcentjes voor 'de
oude dag' spendeerde:
ongerustheid over de
politieke situatie waar
in de wereld verzeild is
geraakt.
"In maart vorig jaar kreeg ik te
kampen met een niet aflaten
de somberheid In Engeland
was toen juist besloten om
tot modernisering van kern
wapens over te gaan, zonder
dat de gewone burger daar
iets over te zeggen kreeg. Ik
begon me zorgen te maken
over de toekomst. Van die
van mijn kinderen en klein
kinderen. Ik herinner me nog
goed dat het een prachtige
lentedag in maart was. Alle
reden om blij te zijn dus.
Maar die somberheid kon ik
maar niet kwijtraken".
In plaats van haar geweten te
sussen met een dooddoener
als 'als vrouw kan ik daar in
mijn eentje toch niets aan
veranderen', peinsde ze zich
zelf suf op welke manier ze
iets zou kunnen doen om die
toekomst wat zonniger te la
ten zijn.
Al lezend en pratend met men
sen in haar omgeving kwam
zij in contact met de "Woman
International League for Pea
ce" (WILP), een vrouwenor
ganisatie die zich inzet voor
de vrede. In Nederland is een
dergelijke organisatie onder
de naam 'Vrouwen voor Vre
de' werkzaam.
Via die contacten besloot ze in
haar eentje met vrouwen en
mannen in verschillende lan
den op de aardbol te gaan
praten over de vrede, over de
zaken die een bedreiging
voor de mensheid vormen.
Ze ging niet over één nacht
De beweging Vrouwen voor vrede zet zich in
voor de strijd tegen de massale vernietigings
middelen. "Als vrouwen, bezorgd om de toe
komst van het leven dat wij dragen en doorge
ven, zeggen wij dat wij geen kernwapens of an
dere massale vernietigingsmiddelen willen",
staat in hun voorlichtingsfolder.
Het is een internationale beweging met vertak
kingen jn Duitsland, Zwitserland, Frankrijk,
Engeland, Scandinavië en de Verenigde Staten.
In Nederland groeit de beweging meer en meer.
Wie zich voor deze vredesbeweging interes
seert kan informatie inwinnen bij het secreta
riaat Vrouwen voor vrede, 't Zand 33, 3811 GB
Amersfoort. Telefonisch kan men vrijdags van
tien tot twaalf uur 's morgens inlichtingen krij
gen op nummer 033-724124.
Marie Bowland:
t de wereld voor vrede.
ijs. Maar schreef veel organi
saties en contactpersonen
aan, alvorens op stap te gaan.
Tot op een dag, enkele maan
den geleden, het zover was en
zij, gewapend met folderma
teriaal, afscheid nam van
manlief en het vliegtuig naar
de Verenigde Staten pakte.
Eenmaal daar aangeland, pakte
ze de trein en reed door ver
schillende Amerikaanse sta
ten, onderweg pratend met
iedereen die maar over haar
bezorgdheid horen wilde.
"Heeft dat eigenlijk wel zin?
Praten met gewone burgers
over problemen als kernwa
pens en kernenergie? Het
zyn tenslotte toch de regerin
gen die wat dat betreft de
dienst uitmaken?"
Marie Bowland vindt dat dat
wel degelijk zin heeft. Hoe
meer mensen zich zorgen ma
ken, des te meer invloed die
grote groepen op hun rege
ringen zullen uitoefenen.
Jenny Spierenburg uit Kat
wijk, lid van 'Vrouwen voor
vrede' bij wie Marie enkele
dagen logeerde alvorens naar
Engeland terug te keren, be
aamt dat: "Vooral ook omdat
mensen, die zich bewust zijn
van het gevaar waarin de we
reld verkeert, zich aansluiten
bij groeperingen als de onze.
En 'Vrouwen voor vrede'
heeft dan weer contacten met
kerkelijke en politieke orga
nisaties. Door maar te dram
men worden de regeringen
zich op een goed moment be
wust dat er onvrede heerst
over de gang van zaken. Ze
kunnen niet meer om ons
heen". Van de Verenigde Sta
ten vertrok Mane Bowland
naar Japan, bezocht daar on
der andere Hiroshima en
sprak daar met slachtoffers
die de kernbom hebben over
leefd. "Ik had natuurlek pro
blemen met de taal. Maar
kreeg via vrouwenorganisa
ties een tolk tot myn beschik
king. Uit gesprekken bleek al
gauw dat in Japan 'gewone
vTouwen' weinig politiek be
wust zijn. Dat is weggelegd
voor de vrouwen uit de 'hoge
re' standen, die een beroep
hebben en invloedrijk zijn.
Deze vrouwen benaderen
echter hun minder bedeelde
'soortgenoten', waardoor nu
ook deze zich met politieke
zaken gaan bemoeien. Je
krijgt een soort sneeuwbalef
fect, dat grote delen van het
volk meetrekt".
Ook in Japan reisde Marie per
supersnelle trein en kwam
weer met veel mensen in aan
raking. "In alle landen waar
ik ben geweest, heb ik veel
mensen kunnen overtuigen
van de noodzaak niet lijd
zaam toe te zien op wat de he
ren politici voor ons beslis
sen. Ik heb veel 'zieltjes' voor
de WILP kunnen winnen.
Na Japan stond de Sowjet-Unie
op het programma. Daar
kwam Mane tot de conclusie
dat ook in dit land veel vrou
wen (en mannen) zich zorgen
maken om de wereldvrede.
"Men is daar even bang voor
een kernoorlog als hier in het
Westen. Er wordt ook open
lijk over gepraat. Veel meer
dan je zou vermoeden".
Via Warschau en Oost-Berlijn
kwam zij tenslotte in Neder
land terecht Een lezing voor
een middelbare school en dit
interview waren de laatste
programmapunten voor zij
naar huis terugkeerde
In Groot-Brittanmè staat haar
een groot aantal lezingen en
voorlichtingsavonden te
wachten, waarop zij verslag
zal doen van haar reis.
Ziet zij na deze reis de toe
komst nog even somber als in
maart 1980?
"Nee, ik zie wel een lichtpuntje.
Ik heb zoveel contacten ge
legd met mensen, er zijn zo
veel vrouwen en mannen die
zich voor de vredesbeweging
willen inzetten. Ik zie dat als
een hele grote ketting, die
over de hele wereld wordt ge
spannen. De ketting van de
hoop, noem ik die".
ADVERTENTIE
Geslaagd aan de Christelijke School
voor L.H.N.O. "De Branding" in Noord-
wijk aan Zee: L. Duindam. C. Groene-
woud, M. Heemskerk, H. Jansen, M.
Jansen. C. van Kekeren, L. Korbee, E.
Meilink, J. Pietersma, M. van Rhijn, J.
Smit, M. Steenvoorden, M. Warmenho-
ven, M. Arnoldus, A. de Bruin, F. Doll,
W. Hoek, J. Klinkenberg, G. Lumoin-
dong. C. van der Mey, P. Molenkamp, C.
van der Niet, C. van der Niet, K. Pas-
schier, A. Plug, L. de Ridder, T. dos San
tos Esteves, F. Vink en J. Wynands.
WASSENAAR - Aan de H.N.O. school
De Spinbaan te Wassenaar zijn ge
slaagd: L.H.N.O.: W. Compeer. O. den
Dekker, I. Dieben, D. de Groot, M. Ha
spels, Th. van der Hoek, J. van Hoven,
P. Hulleman, L. Kelder. W Klaverveld,
GROOTHOEK-/ TELELENSSET
met ?-draad af K-bajoret geschikt waraa.
Praktim, Chios, Ricoh, Revue, Asahi.
NU EXTRA V00R-1
DELIGPERSET
Sistermans, B. Spiegeler, M. van Went,
C. van der Zwart, V. van den Barselaar,
S. Kiderlen, M. van der Kroft, C. van
Leeuwen, E. Lohman, L. Onvlee. M. van
der Peet, T. Prick, P. Pijnacker, W.
Remmerswaal, E. Teeling, C. Visser, M.
Westerduin, H. van Wissen, E. van Daa-
len, A. Disseldorp, A. Doorman, M. van
Egmond, S. van der Hoek, I. Hoogen-
stein, A. Knijnenburg, P. de Koning, M.
Kriek, J. Nell, T. Schaap, E. Schippers,
J. Schreuders, A. Slats, C. van Steijn, E.
Swagers, S. de Vries, J. Wonnink, M.
Wijngaard.
M.H.N.O.: D. v.d. Berg, A. Gerring, A.
Groot, J. de Jong, J. Strikwerda, G. Var-
kevisser, F. Vermeulen, P. Vermeulen,
A. Brinkman, K. Galesloot, E. Gus-
sekloo, Ch. Jongbloed, J. van der Kleij,
H. Noll, M. Peggeman, A. Theil, L.
Vooijs, J. Vreeburg, M. Zoetemelk.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Aan de Immanuelmavo zyn
mavo-4 examen geslaagd:
C. Altona, K. Altona, E. Been, L. van Bo-
chove, B. Boere, P. Bosman. N. van
Bostelen, N. Brouwer, A. Costeris, J.
van Dam, K. van Dam, C. Doornekamp,
K. Dyk, D. Eys, S. Fransen, D. Gerntse,
A.M. Haanstra, M. Hagenaar, A. Hart
kamp, T. Hesseling, L. Hilbink, C. van
der Hoeven, P. Hoitink, J.W. Hooger-
dijk, N. Idelenburg, W. Keyzer, C. Koe
nekoop, C. Koetsier, R. Koopman, L. de
Kort, H. van Krieken, A. Kroon, A. Ku-
perus, R. Kuypers, E. Kwakernaak. I. de
Leeuw, T. Loupatty, J. Maassen, J. Mar-
sé, J.R. Meyer, T. Michels, K. Moleman,
E. Molenaar, M. Mooy, I. Mulder, B
Mullaart, M. Nieuwland, J. van Oord, J.
van Oostende, G. Overweel, I. Petter, M.
Pons, E. Pyper, T. Pijper, S. de Ridder,
S. Ririassa, J. Russchenberg. P.J. de
Rijk, G. Schouten, M. Slinger, C. Smit,
S. Smit. A. Spierings, H. van Stek, R.
Steinhart, O. Taal, J. Tahitu, F. Tuhume-
na, C. Verkade, S. Verra, I. Vink, R. Vis
ser. T. Visser, K. van der Vliet, H. van
der Vlugt, W. Vonk, M. Vrolijk, E. West
maas. E. Westmaas, J. Wüten, A. van der
Zwart, J.A. de Goede.
OUDE WETERING
Aan de technische school voor de Veen-
streek zyn de volgende kandidaten ge
slaagd:
Bouw techniek: H. Bosman. B. Dongel-
mans, J. Engele, T. v.d. Hoorn, P. v.d.
Hoorn, A. Huiberts, E. Kroon. A Kui
pers, M. Pieterse, R. Poelwyk, G. Spruit,
T. Turk, M. v. Wieringen, A. Wesselman,
R. Vesmeer, M. Dobbe, P. de Graaf, J v.
Lammeren, J. v. Ryn (P), J.P. Zevenho-
Electro-techniek: E. v.d. Berg. R. v. Em
merik. A. Heemskerk. M. v.d. Hoorn, R.
de Koning, N. Rambhadjan. A. Schou
ten, P. Straathof. M. Straathof. H Ver
meulen, J. Bader, P. Bakker (P). L.
Borst, H. de Jong, V. Karlas, P. Loos (P),
G. v.d. Meer, L. Möllers, S. Olyerhoek.
(ADVERTENTIE)
MA/Bo£f£A/-
Z4Hs/0fi£{.7i>r
POA0E4M6 £A/
.OpDelfiraweRjjn..
P. Rotteveel. J. Tukker, J. Verlaan, J.
Wolken (P). R. v.d. Zwet
Mechanische-techniek: F. Blom, R. v.
Diemen, D. Egberts. T. v.d. Geest. P
Goedhart, W. Hoogenboom, P. de Jong,
E. Kerkvliet. R. Klerks, R. Koek, H.
Loos, F. Meulenhof, G. Vaneman, G.
Vergunst, J. Wesselingh, J. Wijsman. J
v. Egmond, R. Hogenboom. J. v. Lam-
HILVERSUM (ANP) - Naar nu
pas bekend is gemaakt is zater
dag op 67-jarige na een kortston
dige ziekte in het Diaconessen-
huis in Eindhoven dr. H.W. van
Pesch, oud-rector van het Am
sterdams Lyceum en medewer
ker aan vele NCRV-program-
ma's, overleden.
Hans van Pesch heefl als jurylid of
als lid van de redactie sinds 1965
meegewerkt aan NCRV-pro-
gramma's als "Interland", "Zo
vader zo zoon", "Tweekamp" en
het NCRV stedenspel. "Wat een
kunst" en "Cum Laude".
ADVERTENTIE
NOORDZEE VISRESTAURANT
EBON WAARDEBON
Gebakken Kabel- p
jauwfilet met S
Pommes Frites en gj
RemouladesiüT S
Gemengde Salade
Glas Witte Wun.
Bier of Fris
NOORDZEE VISRESTAURANT <x d&JduA. WitcLui/l!
Smakelijk eten mag best betaalbaar zijn
Daarom nu dit komplete menu van f 9,85 voor
Maar dan moet u wel deze bon meenemen
(Geldig m de maand juni *81 voor max 2 personen in onderstaand filiaal)
DONKERSTEEG 9 LEIDEN
Kirchentag (1). Het is de Evange
lische Kerk in Duitsland niet ge
lukt, voor de zwarte Zuidafri-
kaanse bisschop Tutu een uit
reisvisum te krijgen waardoor hij
de Kirchentag in Hamburg (van
daag tot 21 juni) zou kunnen bij
wonen. De Duitse kerk had de
anglikaanse bisschop uitgeno
digd, zijn medewerking aan de
manifestatie te verlenen. On
langs nam de Zuidafrikaanse re
gering Tutu zijn pas af. De zwar
te bisschop, die secretaris-gene
raal is van de Zuidafrikaanse
Raad van Kerken, had op een
reis langs westerse hoofdsteden
gepleit voor sancties tegen het
apartheidsbewind in zijn land.
Inmiddels is de ondervoorzitter
van de Zuidafrikaanse Raad van
Kerken, Simon Gubule, in Duits
land aangekomen om het aan
deel van Tutu over te nemen.
Kirchentag (2). Algemeen wordt
verwacht, dat harde confronta
ties over het bewapeningspro
bleem het karakter van de ne
gentiende Kirchentag van de
Evangelische Kerk in Duitsland
mede zullen bepalen. De mani
festatie, die vandaag is begon
nen, duurt tot zondag.
Het thema is ditmaal: 'Weest niet
bevreesd'. Een grote minderheid
van de ruim 26 miljoen leden van
de Evangelische Kerk ziet in dat
motto een toegeven aan niet-
christelijke 'berusting'. Daarom
heeft een organisatie onder de
naam 'Darmstadter Kreis',
waarin studentengemeenten,
vredesorganisaties en kerk-en-
samenlevingsgroepen samenwer
ken, een ander motto uitgeroe
pen: 'Weest bevreesd, de atoom-
dood bedreigt ons'.
Zowel bondskanselier Helmut
Schmidt als de Westduitse mi
nister van defensie Hans Apel zal
op de Kirchentag spreken. Tegen
het optreden van de laatste zal.
naar wordt verwacht, een massa
le demonstratie worden gehou
den, waarbij de theologe Doro-
thee Sölle en de predikant Mar
tin Niemöller het woord voeren.
Aan deze Kirchentag nemen meer
dan 100.000 mensen deel. Kerke
lijke kringen in Duitsland wijzen
op een groeiende belangstelling
voor religieuze en geestelijke za
ken. Er is een gevoel dat de poli
tieke partijen de laatste tijd wei
nig richting meer geven. Be
dreigd door economische en mi
litaire problemen richten de
mensen zich nu tot de kerk, die
immers een 'woord voor de we
reld' zegt te hebben.
Van Nederlandse kant is vooral het
aandeel van het Interkerkelijk
Vredesberaad (IKV) interessant.
Het Navo-besluit om in West-Eu
ropa 572 kernraketten te plaat
sen heefl de discussie in de West
duitse kerken over vredesvraag
stukken enorm aangewakkerd.
'Kirchentag':
ruim 100.000
deelnemers
In november zullen de Westduit
se Evangelische Kerk en de
Oostduitsc Bond van Kerken ge
zamenlijk een vredesweek hou
den, waarbij de campagne van
het IKV, 'Help de kernwapens de
wereld uit, om te beginnen uit
Nederland', als het grote voor
beeld wordt gezien. IKV-voorzit-
ter Ben ter Veer en oud-IKV-se-
cretaris Jan ter Laak zullen aan
verschillende manifestaties van
de Kirchentag meedoen.
Veiligheid
Veiligheid. 'De kerken moeten
een op wapens gebaseerde vei
ligheid ter discussie stellen en in
plaats daarvan een veiligheids-
opvatting eisen die berust op het
zelfbeschikkingsrecht van volke
ren, op rechtvaardigheid en op
het welzijn van de mensen" Dat
schrijft de 'commissie voor hulp
aan kerken en vluchtelingen' van
de Wereldraad van Kerken in een
verklaring. Die werd uitgegeven
n®. een verK«»dering waarin de
stijgende uitgaven voor bewape
ning ondubbelzinnig werden
veroordeeld. Aan bewapening
wordt over de hele wereld twin
tig keer zoveel uitgegeven als
aan ontwikkelingshulp. Slechts
1 procent van het geld voor be
wapening zou genoeg zijn om al
le mensen een lagere-school-op-
leiding te geven
Volgens de commissie moeten de
kerken een zorgvuldige studie
maken van de oorzaken van de
foute ontwikkeling, de bewape
ning incluis. Zij moeten meer
doen voor begrip en verzoening
tussen de naties, en maatregelen
aanmoedigen die zijn gericht op
vreedzame oplossing van conflic
ten. De Wereldraad-commissie
vraagt de kerken met klem, alle
krachten te weerstaan die het le
ven kapotmaken.
Se per Het hoofd van de Vati
caanse congregatie voor dc ge
loofsleer. kardinaal Frar\jo Se-
per, heeft dc paus ontheffing uit
zijn functie gevraagd. Scper
deed dit niet alleen omdat hij 75
jaar is. maar ook om gezond
heidsredenen.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Haskerhorne-
Oudehaske J. L. Leestemaker
Wissenkerke. te Kolderveen kan
didaat J. Bakker Groningen, te
Woudenberg (deelgemeente) J
M. Snijders Nykerk. te Hazers-
woude en te Oostwold (Oldambt)
kandidaat Z. de Graaf Zoeter-
meer, te Ridderkerk A. de Reu
ver Capclle aan de lJssel. aange
nomen naar Driebergen (geeste
lijk verzorger 'BartimeUshage*)
kandidaat H. P. Meininger al
daar; bedankt voor Gicssen-
Nicuwkcrk A. van de Meer Lo-
Pik.
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Stiens P. Boomsma. directeur
van 'Youth for Chnst' (Drieber
gen). te Vlissingen (voor de fede
ratieve hervormd-gereformeerde
wykgemeentc 'Lam meren burg')
A. V de Nooi) Rotterdam-Om
moord.
