Begin gaat in op verzoek van Sadat Beroep Poolse bisschoppen op Solidariteit VS: halt aan invloed Cuba Akkoord bij links voor Franse verkiezingen Burgeroorlog dreigt in Iran volgens Bani-Sadr 'ft HELE DAG ZIER iff ra Bemiddelaar krijgt nog tijd EG-he£&ngen voor YS onaanvaardbaar VRIJDAG 5 JUNI 1981 Voerstreek weer in opspraak BRUSSEL (ANP) - De Voerstreek, de kleine Vlaamse "enclave" in Wallonië, is weer eens in opspraak. Nadat zich in het afgelo pen weekeinde opnieuw enige ongeregeldheden hadden voor gedaan tussen Vlamingen en Walen (de rijkswacht verrichtte zelfs arrestaties) heeft nu ook minister van justitie Moureaux olie op het vuur gegooid. Hij deed dat tijdens een toespraak in Wezet. Moureaux zei: "Wie het voortbestaan van dit land wil vrijwaren van ondemocratische stappen van zijn burgers, moet de Voerstreek opnieuw ter sprake brengen. Dat gesprek kan niet langer meer worden uitgesteld. Voor de Voerstreek moet een originele oplossing komen". De Waal Moureaux was bovendien van mening dat Vlaamse extre misten het onmogelijk maken dat de huidige situatie in de Voer streek behouden blijft. Hij wees er in zijn speech op dat het naar zijn idee onbegrijpelijk is dat er nog steeds geen rechtsvervol ging is ingesteld tegen degenen die verantwoordelijk waren voor de incidenten die zich op 9 maart van dit jaar in de Voer streek hebben voorgedaan. Bij de Vlamingen heeft men de uitspraken van Moureaux niet kunnen waarderen. Het Vlaams Blok (een afsplitsing van de Volksunie) spreekt zijn heftige verontwaardiging uit over de manier waarop de minister zich heeft uitgelaten. "Met deze woorden wordt het statuut van de Voerstreek ontwricht en slaat hij alle Vlamingen in het gezicht." Stakingsparool in afdeling Bydgoszcz BYDGOSZCZ (UPI/AFP) - Bij monde van mgr. Jan Michalski, bisschop van Bydgoszcz, heeft het Poolse epicopaat gisteren een dringend beroep op de lei ders van de onafhankelijke vak bond Solidariteit gedaan geen drastische maatregelen tegen de autoriteiten te nemen wegens de gevaarlijke toestand in Polen, speicaal gezien de mogelijke in ternationale implicaties. De afdeling Bydgoszcz van Solida riteit gaf het groene licht voor een waarschuwingsstaking van twee uur op 11 juni. Mocht die staking geen succes hebben dan zal met ingang van 15 juni voor de hele provincie Bydgoszcz een staking worden uitgeroepen. De afdeling Bydgoszcz van Solida riteit ging tot actie over omdat er geen vooruitgang is geboekt bij het oplossen van de kwestie inza ke het optreden van de politie te gen drie leden van Solidariteit in maart. Mgr. Michalski riep de leiders van Solidariteit op de nog steeds niet geregelde kwestie van de 'provo catie in Bydgoszcz' te laten be handelen door een internationaal tribunaal. Hij legde er de nadruk op dat de toestand in Polen 'ge vaarlijk' is gezien de oppositie die tegen de huidige leiding van de Poolse communistische partij is ontstaan en de 'zelfmoord van de Russische consul in Poznan, Rudolf Skvortsov'. Ook de nationale coördinatiecom missie van Solidariteit sprak zich uit voor het houden van een waarschuwingsstaking in Byd goszcz. De stemverhouding bin nen de commissie was 22 tegen 13. Een afgevaardigde van het episco paat. Stanislwas Tyszkiewicz. verklaarde dat het episcopaat over vertrouwelijke informatie beschikt, volgens welke de situa tie in het land buitengewoon ern stig is. Plaatsvervangend premier Miec- zyslaw Rakowski is inmiddels naar Bydgoszcz vertrokken. Maandag vergadert de nationale coördinatiecommissie vJn 'Soli dariteit' met een afvaardiging van de regering. Dan wil men trachten de staking in de noord oostelijke stad alsnog af te wen den De plaatselijke afdeling van Solidariteit heeft met een ver kondiging gedreigd, als niet op zeer korte termijn maatregelen worden getroffen tegen de leden van de politie, die op 19 maart drie leden van solidariteit aftuig den. In de Oostduitse partijkrant. Neues Deutschland, werd giste ren de aanval geopend op naar wat zij noemde "contra-revolu tionaire" krachten in Polen die hun ondermijnende activiteiten op alle maatschappelijke gebie den vergroten en steeds agressie ver werken Volgens Try buna Ludu. het orgaan van de Poolse communistische partij, van gisteren willen de af delingen van Solidariteit in To- run. Woloclawek en Plock mee doen aan de mogelijke staking in Bydgoszcz. HÈt blad haalde daarbij de woordvoerder van So lidariteit in Bydgoszcz Michael Filek. aan Filek liet weten dat de staking zal worden afgelast als het conflict in Bydgoszcz is op gelost Dat houdt in. dat de schuldigen politiek en strafrech terlijk moeten worden gestrafd. (Van onze correspondent) JERUZALEM - Premier Begin van Israël heeft ingestemd met het verzoek van president Sadat van Egypte om de bemiddelingspogingen inzake de rakettencrisis in Libanon ruim de tijd te geven. De beide staatslieden kwamen gis teren bijeen nabij de Israëlische nederzetting Ofira aan de Rode Zee. Voornaamste onderwerp van gesprek daarbij was de kri tieke situatie in Libanon. Begin en Sadat waren het geheel met elkaar eens dat de oorzaak voor de tragische situatie in Libanon bij de Syrische president Assad moet worden gezocht. Sadat ging zelfs zover te zeggen dat alleen het terugtrekken van de Syriërs uit Libanon een oplos sing voor dit land met zich mee brengt. Hij beschuldigde Assad ervan Libanon te gebruiken om de interne conflicten in Syrië te verdoezelen. Het verzoek van Sa dat aan Begin de bombardemen ten op de Palestijnse kampen in Libanon stop te zetten, werd door Begin volledig van de hand gewezen. In de persconferentie na afloop van het negentig minuten duren de gesprek onder vier ogen, leg den Begin en Sadat de nadruk op de zaken waar overeenstemming over bestaat. Zo werden de vraagstukken rond de autono- WASHINGTON (DPA) - De Verenigde Staten hebben de grondslagen vastge steld voor een nieuwe po litiek voor het Caribisch gebied en Midden-Ameri- ka. Dat is gisteren in Was hington bekendgewor- den. Woordvoerders van het Witte Huis en het mi nisterie van buitenlandse zaken verklaarden dat over de laatste details nog wordt gediscussieerd. Regeringsfunctionarissen bestem pelden het nieuw.e concept als een van de belangrijkste beslis singen op buitenlands politiek Probleem van vluchtelingen in Afrika het grootst NEW YORK (UPI) - Begin 1981 waren er in de wereld 12.600.000 vluchtelingen of "intern ont heemde personen", en de nadruk van het internationale vluchte lingenprobleem verschuift van Zuidoost-Azië naar Afrika, aldus de Amerikaanse commissie voor vluchtelingen. De commissie, een niet op winst beluste, informatieve organisa tie, publiceerde gisteren haar jaarrapport. De omstandigheden in Afrika, zegt het, hebben "levens-gevaarlijke" proporties aangenomen, on danks de gastvrijheid van al ver armde staten die met hun aan vaarding van dakloze immigran ten de Amerikaanse houding te genover immigranten in een kwalijk daglicht stellen. Het internationale aantal vluchte lingen is in het afgelopen jaar met 3.400.000 gedaald. Maar in Afrika, waar bij politieke onrust droogte is gekomen, is het aantal vluchtelingen en ont heemde personen gestegen van vier miljoen tot 6.300.000. terrein van de regering Reagan. Voorgesteld wordt vergroting van economische en militaire hulp aan de regio's waardoor de armoede vooral in het econo misch zwakke Caribische gebied kan worden bestreden en een verdere invloed van Cuba en de Sowjet-Unie kan worden inge damd. Tegelijkertijd hopen de VS met het programma ook de toestroom van illegale immigran ten af te remmen. Aan de verbetering van de econo mische situatie zullen naar ver mogen ook de olielanden Mexico en Venezuela en instellingen als de Wereldbank een bijdrage moeten leven. Dit zal onder meer aan de orde komen bij het be zoek van de Mexicaanse presi dent Lopez Portillo aan Was hington volgende week. Opzienbarend werd op het minis terie van buitenlandse zaken ge noemd het feit dat de Verenigde Staten in afwijking van de tot nu toe gevoerde politiek ook hoog ontwikkeld oorlogstuig aan La- tijns-Amerika willen leveren. Zo heeft Venezuela interesse ge toond voor de aankoop van zes tien tot twintig F-16 straaljagers. Washington heeft hier in princi pe mee ingestemd. De nieuwe Amerikaanse politiek lijkt vooral gericht op het tegen gaan van Cubaanse en vermeen de communistische invloeden. Vice-president Bush richtte woensdag in een redevoering een duidelijke waarschuwing aan Cuba dat het de vrede in Midden-Amerika bedreigt. Mi nister van buitenlandse zaken Haig deed een soortgelijke waar schuwing. Bush preciseerde dat de Verenigde Staten landen wil len helpen die "vatbaar zijn voor Cubaanse inmenging in hun aan gelegenheden". Als voorbeeld noemde hij Jamaica. De nieuwe leider van de afdeling Latijns- Amerika van het ministerie van buitenlandse zaken, Thomas En- ders, beschuldigde Cuba er deze week van Nicaragua als voorpost te gebruiken. Hij sloot een gewa pend antwoord van de VS niet uit. De New York Times berichtte gis teren dat de regering in Washing ton een nieuw rapport over Cu baanse activiteiten in Nicaragua, El Salvador. Guatemala en Co lumbia voorbereidt. Na het be zoek van Lopez Portillo zou hier aan openbaarheid worden gege ven. mie en Jeruzalem, waar grote on enigheid over bestaat, in het ge heel niet aan de orde gesteld. Be gin begon de persconferentie met mede te delen dat er belang rijke overeenkomsten gesloten waren, maar dat de inhoud daar van pas in een later stadium zal worden onthuld. Volgens welin gelichte bronnen gaat het hierbij om een overeenkomst over de toekomstige ontwikkeling van de Sinai-woestijn nadat deze vol gend jaar aan Egypte zal worden teruggegeven. Mogelijkerwijs heeft Israël er ook in toegestemd enkele van de mi litaire installaties in ae Sinai niet af te breken maar aan Egypte over te doen. Daarnaast zou Be gin in overweging genomen heb ben om de Sinai eerder dan de vredesovereenkomst voor schrijft aan Egypte terug te ge- Voor Begin lag de nadruk op de ontmoeting zelf. Vijfentwintig dagen voor de verkiezingen slaagde hij erin zichzelf opnieuw als de grote vredestichter op te stellen voor de honderden jour nalisten die speciaal voor deze gelegenheid naar Ofira waren overgevlogen. Volgens alle regelen der kunst om helsden de beide leiders elkaar bij aankomst. Vervolgens vlogen Begin en Sadat per helikopter over het zuidelijk deel van de Si nai om daarna glimlachend aan de baai van de Rode Zee voor de camera's te poseren. De verto ning werd slechts even verstoord door een groepje demonstranten uit een nabijgelegen nederzet ting. De demonstranten protes teerden tegen het feit dat zij bin nenkort hun nederzetting zullen moeten ontruimen. Italiaanse socialisten stellen voorwaarden ROME (DPA) - De italiaanse socia listische partij (PSI) heeft zich bereid verklaard ook in een vol gend kabinet onder leiding van de christen-democraat Arnaldo Forlani plaats te nemen, maar onder voorwaarde dat diens par tij belooft dat een socialist het premierschap voor het einde van de parlementaire zittingsperiode in 1984 overneemt. Gisteren be gon in Rome het overleg tussen delegaties van de PSI en de christen-democratische DC. Premier Forlani streeft naar een nieuw kabinet van links van het midden met socialisten, sociaal democraten, republikeinen en li beralen. De communisten drin gen er daarentegen bij de PSI op aan. zich tegen een kabinet on der christen-democratische lei ding uit te spreken. In Rome werd niet uitgesloten dat de kabinetsformatie zou kunnen aanslepen tot na de gemeente raadsverkiezingen die op 21 juni plaatshebben. Deze opiniepei ling zou de partijen inzicht kun nen verschaffen in hun populari teit onder de kiezer. Intussen breidt de vlek van het schandaal ronde vrijmetselaars loge Propaganda-Deu zich ver der uit. Talrijke hoge veiligheids beambten. prefecten en politie hoofden zijn op wachtgeld ge steld. Het schandaal veroorzaak te ook de val van het eerste kabi- net-Forlani. Een ontspannen onderonsje tussen premier Begin en president Sadat, alvorens zij in Ofira hun topgesprek begonnen TEHERAN (AFP) - President Bani-Sadr van Iran acht het uitbreken van een burgeroor log in zijn land niet uitgeslo ten als de machtige funda mentalistische islamitische republikeinse partij (IRP) haar aanvallen op zijn positie voortzet. Dit heeft Bani-Sadr verklaard in een vraagge sprek met een team van "Achter het nieuws", de ac tualiteitenrubriek van de VA- RA-televisie. De president acht de kans op een burgeroorlog zelfs groot, omdat hij niet lijdzaam wil toezien hoe de IRP conse quent pogingen onderneemt om zijn macht te verminde ren. "Dat betekent gewapen de strijd", aldus Bani-Sadr, die eraan toevoegt dat men zulks niet ondenkbaar moet achten. "In de oorlog met Irak geloofde ook niemand", zo meent hij. Bani-Sadr is al geruime tijd ge wikkeld in een felle machts strijd met de fundamentalis tische islamitische geestelijk heid. Woensdag probeerde Irans geestelijke leider, aya tollah Chomeini, olie op de golven te gooien door te ver klaren dat "diegenen die aan het roer van de staat staan niet eikaars vijanden zijn". Zij hebben alleen maar "ver schillende methoden", aldus Chomeini. Bani-Sadr wordt algemeen beschouwd als de vertegenwoordiger van de westers-geöriënteerde prag matische Iraanse leiders. De fundamentalistische geeste lijkheid ziet hen als een groot obstakel voor de vorming van een waarachtige islamiti sche republeik. Het Iraanse parlement heeft gisteren in tweede lezing een wet aangenomen die de be voegdheid van de president hoge functionarissen te be noemen, beperkt. Eind mei had de raad, die over de grondwet moet waken, dit wetsontwerp afgewezen. Volgens de nieuwe wet heeft de president niet meer het recht de gouverneur van de centra le bank te benoemen. PARIJS (DPA) - De socialistische en de communistische partij van Frankrijk hebben gisteren in Pa rijs een stembusakkoord geslo ten voor wederzijdse steun bij de verkiezing voor de nationale ver gadering die op 14 juni (eerste ronde) zal worden gehouden. De socialisten hebben de commu nisten echter geen deelneming aan de regering toegezegd. In de verklaring die na drie dagen onderhandelen werd uitgegeven, zeiden de partijen dat zij bij de verkiezing voor de nationale ver gadering de verkiezingsoverwin ning van (de socialist) Francois Mitterrand willen bevestigen. Bij de besprekingen onder leiding van de communistische leider Georges Marchais en de socialis tische partijvoorzitter Lionel Jospin bleek er een vergaande overeenstemming op het gebied van het sociale beleid. Er waren verder echter politieke verschillen. De meningsverschillen betreffen volgens waarnemers vooral het instemmen tot nu toe door de communistische partij met de buitenlandse politiek van de Sowjet-Unie. Over de kwestie van regcnngsdeel- neming door de communisten, waarover tenslotte het staats hoofd beslist, zal pas na de ver kiezing van 21 juni verder wor den onderhandeld Beide partij en spraken de hoop uit op de vor- Kruisraketten WASHINGTON (AFP) - Volgens de "Washington Star" van giste ren heeft de Amerikaanse rege ring de marine gemachtigd kruisraketten voor de lange af stand te produceren. Volgens de krant zouden de eerste raketten van dat type met ingang van 1982 aangebracht kunnen worden op onderzeeërs en op- pervlaktesehepen en zou hun in stallatie in 1985 haar beslag heb ben gekregen. De draagwijdte van de raketten zou de grens van 600 kilometer overschrijden die in SALT-2 is vastgesteld. De Amerikaanse Se naat heeft SALT-2 echter niet ge ratificeerd. ming van een "gesloten en duur zame meerderheid" waartoe de politiek van Mitterrand zou moe ten aanzetten. Volgens het akkoord zal elke partij in de eerste ronde van 14 juni met haar eigen kandidaten uitko men. Voor de tweede ronde, een week later, zal elke partij terug treden "ten gunste van de linkse kandidaat die de meeste kans heeft te winnen." Na de eerste ronde zullen de lei ders van beide partijen bijeenko men om het akkoord over terug treding voor de ronde van 21 juni "in werking te stellen". De Franse minister van buiten landse zaken, Claude Cheysson, heeft gistermiddag een eerste verkennend gesprek gehad met zijn Amerikaanse collega. Ale xander Haig. De Franse minister werd gisteren bij aankomst voor een driedaags bezoek aan Was hington verwelkomd door minis ter Haig en zijn onderminister voor Europese zaken. Eaglcbur- ger. Cheysson die vrijdag een ge sprek heeft met president Rea gan, wil met zyn bezoek de Ame rikaanse vrees wegnemen die is ontstaan na de socialistische overwinning bij de presidents verkiezingen. Minister Cheysson verklaarde na afloop van het gesprek dat Frankrijk een "nauwe bondge noot" van de VS wil blijven. ADVERTENTIE DUINRELL WASSENAAR: MINIMAAL ENTREE (6,-), MAXIM 13 JUNI POPPEN-en TRAKTIES imIi de sprookjesachtige IrvaAKlenshow keerstuin speurtocht fantasie doolhof, ent enz DUINRELL WASSENAAR VOOR EEN ONVEROETELMKB OAOI duïnrell r/fjkeruvgui etqt* 6uuL BKHSil O SCHIPHOL (ANP) - De Ameri kaanse minister van landbouw John Block heeft de EG met geldingsmaatregelen gedreigd als zij over zou gaan tot het leg gen van heffingen op de invoer van Amerikaanse industriële agrarische bijprodukten. Block zei dit gisteren op Schiphol na af loop van een dertien dagen du rende rondreis door Europa Volgens Block speelt men in Brus sel met de gedachte heffingen in te voeren op onder meer maïs korrels voor de veevoederindus trie en soja-ohe. Tijdens een ge sprek met de Europese land bouwcommissaris Dalsager heeft Block geen harde toezeg gingen gehad dat deze heffingen achterwege zouden blijven In voering betekent volgens Block een aantasting van de vrije han del en zal door de Verenigde Sta ten ongetwijfeld met tegenmaat regel worden beantwoord Bezorgdheid toonde de Ameri kaanse minister ook voor de steun die de Europese boeren krijgen om het prijsniveau hun produkten kunstmatig bo ven het wereldmarktprijsniveau te houden De Amerikaanse boe ren moeten het zonder die steun doen waardoor er sprake is van concurrentievervalsing Volgens Block moet de EG er naar stre ven een vrijere handel toe te la ten. De richting waarin de EG nu gaat met zijn beleid leidt bij voortduring tot overproduktie. waardoor subsidiering noodza kelijk blijft Een andere suggestie die de Ame rikaanse minister deed was dat de EG een grotere reservcvoor raad aan voedsel zou moeten aanleggen. Dit om beter in staat te zijn de helpende hand te bie den in situaties waarin sprake is van ernstige voedseltekorten in bijvoorbeeld derde-wereldlan den en als buffer in de periode tot de volgende oogst. Wat betreft het gebruik van voed sel als politiek pressiemiddel (embargo's) waarvan Block zich bij zijn aanstelling een voorstan der toonde, i de Amerikaanse minister dat het embargowapen alleen in uiterste noodzaak zal worden gehanteerd. Gevraagd naar een voorbeeld noemde Block een eventuele i Polen ADVERTENTIE Jouw brukli japon hangt in onze BRUID-SHOP. Perfect en betaalbaar. Venestraat/ Paradentia, Den Haag. Tel.070-468952

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1981 | | pagina 9