Rebellen vluchten
na mislukte
coup
Zuid-Afrika arresteert vakbondsleiders
Westduitse
solidair
met
liberalen
Genscher
9S
Werklozenmars ten einde
Israël blijft doelen
Palestijnen bestoken
Grote menigte bij
afscheid Wyszynski
MAANDAG 1 JUNI 1981
BUITENLAND
PAGINA 9
Dag van de republiek: politie staat op scherp
Peking nodigt
president van
Taiwan uit
(Van onze correspondent Carl Breyer)
JOHANNESBURG (GPD) - De politie in
Johannesburg heeft zaterdag twee
zwarte vakbondsleiders gearresteerd
die een protestbijeenkomst tegen de
festiviteiten ter gelegenheid van de 20e
verjaardag van de republiek Zuid-Afri-
ka hadden toegesproken.
De gearresteerden zijn Joseph Mavi, voor
zitter van de bond van zwarte gemeente
werkers, en Sisa Njekelana, vice-voor-
zitter van de in East-London gevestigde
Zuidafrikaanse bond van arbeiders in
de auto-industrie. Zij worden vastge
houden op grond van een wet die het in
hechtenis nemen van arrestanten zon
der vorm van proces gedurende 14 da
gen toeistaat.
In Kaapstad verspreidde de politie 1000
gekleurde middelbare-scholieren die op
school een zitstakjng hielden uit protest
tegen de dag van de republiek. De
school werd voor onbepaalde tijd geslo
ten. De scholieren vertrokken nadat de
politie gedreigd had hen met traangas te
zullen verspreiden. Tevoren staken zij
na een felle woordenwisseling met de
politie een Zuidafrikaanse vlag in
brand.
Een onbekend aantal studenten van de
universiteit van Kaapstad, waaronder
de blanke studentenleider Andrew Bo-
raine, wordt nog steeds in hechtenis ge
houden, nadat zij enkele dagen geleden
tegen het houden van feesten demon
streerden. Boraine is de zoon van een
parlementslid van de Progressieve Fe
derale Partij. Pogingen van de ouders
om met hun zoon contact op te nemen,
zijn tot nu toe op niets uitgelopen De
politie in Kaapstad wilde niet zeggen
waar Andrew Boraine zich bevindt
De minister van politie. Louis le Grange,
heeft intussen een scherpe aanval ge
daan op de 'militante studenten aan de
Zuidafrikaanse universiteiten'. Dit naar
aanleiding van de demonstraties aan de
Witwatersrand-universiteit in Johan
nesburg, waar vooral zwarte en kleur
lingstudenten protesteerden, en de uni
versiteit van Kaapstad. Hij waarschuw
de dat de universiteiten weliswaar 'au
tonome inrichtingen' zijn. maar dat zy
toch grote subsidies van de staat ont
vangen en derhalve niet gebruikt kun
nen worden als opleidingscentrum voor
bestrijding van de staat.
Intussen zijn in en rondom Durban 600
speciaal opgeleide politiemannen sa
mengetrokken om - volgens een offi
cieel communiqué - elke poging tot 'ste
delijke terreur' de kop in te drukken.
Met helikopters werden bovendien nog
eens 200 politiemannen naar kazernes
en barakken in de nabijheid van Dur
ban gebracht. Zij kunnen binnen twee
uur naar de havenstad aan de Indische
Oceaan gebracht worden.
In het centrum werden tijdens het week
einde handtassen en pakjes door de po
litie doorzocht en bij de meeste grote
winkels in Durban waren er controles.
In een van de winkelcentrums ontplofte
verleden weck een zeer zware bom
naast het wervingsbureau van het Zuid
afrikaanse leger
Vandaag bereikten de festiviteiten ter her
denking van het 20-jang bestaan van de
republiek Zuid-Afnka hun hoogtepunt.
In de havenstad Durban werd dan een
grote militaire parade gehouden, waar
aan een legerbngade met 8000 man en
alle belangrijke eskaders van de lucht
macht met Mirage- en Impala-straalja
gers deelnamen.
Communicatie met Bangladesj hersteld
DACCA (Reuter/GPD) De regering van Bangladesj heeft de havenstad Chittagong
weer in handen. De rebellerende troepen, die de stad sinds zaterdag bezetten, zijn
gevlucht. Dat heeft radio Dacca vanochtend gemeld. Het radiostation in Chittagong, dat
in handen was van de opstandelingen, zou haar gewone programma hebben hervat.
De regering in de hoofdstad Dacca
had eerder gedreigd tot een "de
finitieve en drastische actie"
over te gaan indien de comman
dant van de opstandelingen, ge
neraal majoor Manzoer Achmed,
die door de autoriteiten verant
woordelijk wordt gesteld voor de
moord op president Ziaur Rah
man zaterdag in Chittagong, de
wapens niet vóór vannacht twee
uur onze tijd zou neerleggen.
Manzoer Achmed, die in Chitta
gong een "revolutionaire rege
ring" had gevormd, legde het ul
timatum naast zich neer en
dreigde regeringsgetrouwe offi
cieren die hij in gijzeling had te
doden, indien radio Dacca door
ging met uizendingen tegen de
opstandelingen.
Een recente foto van de zaterdag
vermoorde president Ziaur Rah
man van Bangladesj, gemaakt tij
dens zijn bezoek aan België enkele
weken gelden.
Britse agent
doodgeschoten
in Belfast
BELFAST (Reuter/DPA) - In een
ziekenhuis in Belfast is gister
avond een politieman doodge
schoten. Hij stond daar op
wacht. De drie daders, onder wie
vermoedelijk een vrouw, zijn ge
vlucht.
Eerder op de dag verloor een lid
van de Britse explosievenoprui
mingsdienst het leven toen hij
een verdachte auto inspecteerde
en een daarin geplaatste bom
ontplofte. De IRA liet weten
daarvoor verantwoordelijk te
zijn.
In de nacht van zaterdag op zondag
kwamen er in verschillende
Noordierse steden opnieuw ern
stige incidenten voor en vonden
gevechten plaats tussen katho
lieke demonstranten en veilig
heidstroepen.
Gebedsdienst
Enkele uren na de bekendmaking
dat Chittagong weer in handen
was gekomen van de regering,
werd de communicatie tussen
Bangladesj en de buitenwereld
hersteld. Telefoon- en telexver
bindingen waren verbroken
sinds de opstandelingen het tele-
communicatiestation in Chitta
gong bezet hielden.
Zondagochtend hebben ongeveer
50.000 mensen een gebedsdienst
voor de vermoorde president Zia
bijgewoond in het voetbalsta
dion van Dacca. Sinds zaterdag
zijn meer dan vijftig mensen om
gekomen tijdens gevechten tus
sen opstandelingen en regerings
getrouwe militairen.
De leider van de opstand, generaal-
m^joor Manzoer, was nog geen
maand geleden "weggepromo
veerd" als commandant van
Chittagong. Hij heeft dat zijn
vroegere strijdmakker en vriend,
president Ziaur Rahman kenne
lijk zo kwalijk genomen, dat hij
die tijdens een van zijn vele
werkbezoeken heeft laten om
brengen. Manzoer meende recht
te hebben op de hoogste positie
binnen het leger, en was niet te
vreden nummer drie te zijn in de
hiërarchie. Over politieke tegen
stellingen tussen beiden is niets
bekend.
Stabiel
Bangladesj kon zich juist de laatste
jaren verheugen op een relatief
stabiel bewind, met een demo
cratisch gekozen president en re
latief weinig inbreuken op de
mensenrechten. Ziaur Rahman,
sinds 1953 in het leger van Pakis
tan (dat toen nog samen met
Bangladesj een staat vormde),
kwam in 1975 in de aandacht na
een staatsgreep van linkse offi
cieren, waarbij de vader van het
onafhankelijke Bangladesj, sjeik
Moejiboer Rahman, om het leven
kwam. Na een coup en een te-
gencoup werd generaal Zia tot
president benoemd.
MADRID - Onder uiterst stren
ge veiligheidsmaatregelen en on
der bescherming van 7.000 poli
tiemensen heeft het Spaanse le
ger gisteren de traditionele "dag
van de strijdkrachten" gevierd.
Dit gebeurde met een indruk
wekkende militaire parade in
Barcelona Het feest, dat werd
overschaduwd door de gijze
lingszaak in Barcelona, was vrij
dag al begonnen met een grote
vlootparadc die door meer dan
200.000 mensen werd bekeken.
Bij de verkiezingen m 1978 ver
sloeg Ziaur Rahman zijn rivaal in
de strijd om het presidentschap
met royaal verschil, en het daar
op volgende jaar behaalde zijn
partij, de pas-opgerichte Natio
nalistische Partij van Bangla
desj, tweederde van de parle
mentszetels. Algemeen werden
de uitslagen van deze verkiezin
gen gezien als de uitdrukking
van de wil van het volk. Dank zij
het uitblijven van de grote over
stromingen en typhonen uit het
begin van de jaren '70, konden de
87 miljoen inwoners van Bangla
desj onder zijn bewind aan de
opbouw van hun straatarme land
beginnen.
President Ziaur Rahman voerde
een meer pro-westerse politiek
dan zijn voorganger. Tot ergernis
van India zoch hij naar een onaf
hankelijke positie ten opzichte
van New Delhi, waar zijn regime
als pro-Amerikaans werd be
schouwd. De tegenstellingen
tussen India en Bangladesj ble
ken onder meer bij de inval van
de Sowjet-Unie in Afghanistan,
die door Ziaur Rahman, in tegen
stelling tot de voorzichtige ver
klaringen van Indira Gandhi, in
zeer scherpe bewoordingen is af
gekeurd.
BEIROET (AFP/UPI/Reuter) - Bij
beschietingen van het Palestijn
se bolwerk Nabatiyeh door de Is
raëlische artillerie en rechtse mi
lities van majoor Haddad ziin
zondagavond twee personen ge
wond en één gedood, zo hebben
correspondenten in Zuid-Li ba-
non gemeld. Doelwit van de be
schietingen waren vooral de ge
bieden in de centrale sector van
Zuid-Libanon. Het palestijnse
persbureau Wafa maakt melding
van bewegingen van Israëlische
militaire vrachtauto's van Me-
WARSCHAU (AFP) - In de vroege
avonduren is gisteren het stoffe
lijk overschot van kardinaal
Wyszynski, aartsbisschop van
Gniezno en Warschau en primaat
van Polen, naar zijn laatste rust
plaats gebracht. Het graf bevindt
zich in de crypte onder de linker
zijbeuk van de kathedraal van St.
Jan in Warschau, waar de aller
grootsten van Polen begraven
liggen. Naast hem ligt de be
roemde Poolse schrijver Henryk
Siwkiewicz. bekend vooral om
zijn boek "Quo vadis". Tegen
over hem ligt de eerste president
van de Poolse republiek, Gabriel
Narutowicz, die in 1922 werd ver
moord.
Om vijf uur in de namiddag begon
op het Plein der Overwinning in
Warschau de begrafenisplechtig
heid. Namens de paus ging diens
staatssecretaris, kardinaal Casa-
roli, met vele aartsbisschoppen
uit de hele wereld voor in een ge
concelebreerde mis. Deze werd
bijgewoond door de autoriteiten
van kerk en staat, delegaties van
regeringen en kerkprovincies
van tal van landen en een over
weldigende mensen-menigte.
Ook de paus had bij de begrafenis
willen zijn. Hij zei dit zondag
middag op een bandje, dat op het
St. Pietersplein werd afgedraaid.
Hij verklaarde dat hij zich in de
geest had aangesloten bij het
laatste eerbetoon aan kardinaal
Wyszynski en dat hij het betreur
de er zelf niet bij te kunnen zijn
De dood van de kardinaal had
een golf van herinneringen en
emoties bij hem opgeroepen. Hij
besloot zijn boodschap op het St.
Pietersplein met een gebed "de
Heer geve hem. de goede en ijve
rige herder, de verdediger van de
rechten van de mens en van de
kerk, de hoofdrolspeler in talrij
ke pagina's van het geschiede
nisboek van zijn cn mijn vader
land, aan hem, die de kerk en Po
len met een door ontembaar ge
loof en vurige liefde tot Christus
en Maria gevoéde, onvergetelijke
toewijding en onverschrokken
moed lief heeft gehad. hem. zijn
trouwe knecht de hem toeko
mende beloning"
toulla aan de Israelisch-Libanese
grens naar Kleia. in de enclave
van de milities van de door Israël
gesteunde majoor Haddad
Israël zal de Palestijnse doelen
daar blijven bestoken ondanks
de voortdurende cricis over de
Syrische SAM-6-raketten in Li
banon. Dit heeft de Israëlische
premier, Menachem Begin, za
terdag aan de Amerikaanse am-
bassadcui in zijn land, Samuel
Lewis, laten weten in verband
met een oproep van de speciale
Amerikaanse afgezant Philip Ha-
bib om geen aanvallen te doen in
Libanon gedurende Habibs mis
sie in het Midden-Oosten.
In de Libanese hoofdstad Beiroet
laaiden gisteren de gevechten
weer op tussen rechtse falangis-
ten en Syrische soldaten van de
Arabische vredesmacht. Er werd
vooral gevochten langs de zoge
heten "groene linie" die in Bei
roet het oostelijke christelijke
deel van de stad scheidt van het
westelijke mohammedaanse
deel. Een kort staakt-het-vuren.
dat om half zeven gistermorgen
inging, werd al na vijf uur ge
schonden. Bij een van de zwaar
ste schietpartijen van de laatste
tijd werden ongeveer twintig
gedood cn 150 gewond.
LONDEN (GPD) - Tienduizenden
mensen hebben zondag in het
centrum van Londen gedemon
streerd tegen de werkloosheid.
De demonstratie vormde het
hoogtepunt van de voettocht van
500 werklozen van Noord- naar
Zuid-Engeland. De tocht werd
gehouden om de positie van de
werklozen te benadrukken, wier
aantal het naoorlogse record van
2.5 miljoen heeft bereikt De 500
werklozen begonnen vier weken
geleden aan hun voettocht.
Zondag sloten duizenden sympa
thisanten zich by hen aan voor
de manifestatie op Trafalger
Square. Oppositieleider Michael
Foot noemde de mars bijzonder
geslaagd „omdat het de mensen
heeft laten zien wat massale
werkloosheid betekent". Een
aantal van de lopers zei bij ieder
arbeidsbureau onderweg om
werk gevraagd te hebben. Nie
mand had echter een baan ge
vonden.
Vandaag gaan de lopers naar de
parlementsgebouwen, waar ze
de kamerleden van de noodzaak
voor een economisch beleid, ge
richt op het scheppen van werk
gelegenheid, zullen proberen te
overtuigen. Daarna zullen ze het
zelfde proberen met de minister
voor werkgelegenheid, met wie
ze een onderhoud hebben Een
speciaal gereserveerde trein zal
de 500 morgen weer terugbren
gen naar Noord-Engeland
PEKING (DPAReuter) - De lei
ders van de Chinese Volksrepu
bliek hebben voor het eerst de
president van Taiwan (nationa
listisch China) en de weduwe
van het overleden staatshoofd
generaal Chiang Kaishek van
Taiwan uitgenodigd voor de be
grafenis van Soong Chingling.
honorair president van de Volks
republiek en weduwe van de va
der van het huidige China. Sun
Yatsen. Dit heeft het persbureau
Nieuw China bekendgemaakt.
In de uitnodiging van het 392 leden
tellende begrafeniscomité wordt
de naam van de Taiwanese presi
dent Chiang Ching-Kuo niet ver
meld. maar er wordt gesproken
over "alle familieleden en vrien
den van de vrydag overleden me
vrouw Soong" De Taiwanese
president Chiang Ching-Kuo is
een zoon van generaal Chiang
Kaishek.
De Chinese Volksrepubliek hoopt
met de uitnodiging nieuwe con
tacten tot stand te brengen met
de leiders van het steeds door
haar fel bekritiseerde Taiwan. De
Taiwanese regering wees tot nu
toe elke toenadering van Peking
van de hand.
^Solidariteit"
dient oostblok
van repliek
WARSCHAU (Reuter) - De Poolse
vrye vakbond Solidariteit heeft
teruggeslagen na wat een
groeiende perscampagne in het
oostelyk blok tegen Polen lijkt te
zijn. waarbij beweerd wordt dat
Polen in een staat van anarchie
en chaos verkeert.
In de jongste editie van het week
blad van de bond. dat eveneens
Solidariteit heet, wordt in een
hoofdartikel gezegd dat men
moet antwoorden aan degenen
die de opinie in de wereld en in
Polen willen doen geloven dat
het land bedreigd wordt door
een uiteenvallen van de sociale
orde "De Poolse samenleving is
rustig", aldus het blad.
"In de afgelopen maanden hebben
wy getuigd van ons moreel, van
onze ideologische en politieke
rijpheid. Wy willen onze interne
vernieuwing door sociale over
eenkomsten en onderhandelin
gen uitvoeren en wy verwerpen
vastbesloten alle vormen van ge
weld", aldus het blad.
Verkiezingen
in Honduras
TEGUCIGALPA (AP) - Op 20 no
vember zullen in de Ccntraal-
Amenkaanse staat Honduras na
zeventien jaar van militair be
stuur algemene verkiezingen
worden gehouden. Er zal worden
gestemd voor een president cn
drie vice-presidenten. Men heeft
de keus uit politici verkiesbaar
gesteld door vier "officiële" par
tyen die alle kunnen worden be
schouwd als gematigd, en voor
de leden van het 78 personen
sterke congres. De vier partyen
die kandidaten mng.n leveren
voor de functies van president en
vice-president zyn de liberalen,
de nationale party, dc chnsten-
demokraten en de party voor de
vernieuwing. De keus is uitge
breider bij de verkiezingen voor
het congres, waarbij ook kandi
daten zullen worden gesteld
door enige linkse partyen
(Van c
correspondent)
ADVERTENTIE
B.V. Voorschotbank
Rotterdamse Credietbank
VOOR HET TUSSENTIJDS VERZILVEREN
VAN UW SPAARBEWIJZEN
Geopend maandag t/m vri|dag
van 09 00 uur tot 16 00 uur
Denneweg 62
2514 CJ 's-Gravenhage
Tel 070-624631
KEULEN (GPD) Dc Westduitse
liberalen hebben zich dit week
einde op hun partijcongres in
Keulen in grote meerderheid
achter hun partijleider en minis
ter van buitenlandse zaken Gen
scher geschaard Verzet kwam
vooral van de linkervleugel van
de partij tegen het NAVO-besluit
om in Europa middellangeaf
standsraketten te plaatsen als de
onderhandelingen met de Rus
sen niet het beoogde resultaat
blijken te hebben.
FDP-voorzitter Genscher liet er
echter geen twijfel over bestaan
dat een afwijzing van dit besluit
voor hem ook het einde als mi
nister van buitenlandse zaken
zou betekenen. Net als twee we
ken geleden bondskanselier
Schmidt waarschuwde hy zyn
partij voor 'politieke bokke-
sprongen'.
„De houding van de FDP tegen
over het NAVO-besluit beslist
over de berekenbaarheid en de
geloofwaardigheid van de FDP.
haar voorzitter en de minister
van buitenlandse zaken, zowel
op binnenlands als buitenlands
gebied", riep een zeer gemotio
neerde Genscher zijn partygo-
hoor toe. Hy voegde eraan toe
„Volgens het verkiezingspro
gramma van 1980 is de FDP ook
tegenover haar kiezers verplicht
haar woord gestand te doen".
Onder verwijzing naar de resolutie
in de Bondsdag van afgelopen
dinsdag maakte Genscher de 400
gedelegeerden duidelyk dat al
leen de verwezenlyking van bei
de delen van het het NAVO-ra-
kettcnbesluit plaatsing en on
derhandelingen uitzicht op suc
ces voor onderhandelingen
biedt.
„De Sowjet-Unie kan door het ver
minderen of het afbouwen van
haar op West-Europa gerichte
middellange-afstandsrakctten.
de plaatsing van Amerikaanse
Cruise-, en Pershing U-raketten
op Europees grondgebied over
bodig maken De sleutel hier
voor ligt in Moskou en niet in
bonn of Washington", liet Gen
scher weten.
VERBOD OP AFLUISTEREN
TELEFOON IN FRANKRIJK
PARIJS (AFP) - De Franse minister van binnenlandse zaken en
decentralisatie. Gaston Defferre. heeft besloten het afluisteren
van telefoongesprekken te verbieden en overtreders van het ver
bod zwaar te straffen
Het verbod strekt zich ook uit over het afluisteren van allerhande
gesprekken door middel van elk ander technisch middel Dcf
ferre zondert het afluisteren van gesprekken door dc politie uit.
wanneer er reden is om aan te nemen dat de binnen- of buiten
landse veiligheid van de staat wordt bedreigd of de zware mis
daad wordt bestreden.
De minister heeft aan de premier voorgesteld een gemengde com
missie in het leven te roepen die is samengesteld uit juristen,
justitiële autoriteiten cn politiebeambten, om het afluisteren
van telefoongesprekken in de genoemde twee uitzonderingsge
vallen te regelen en te garanderen dat het verbod op afluisteren
in alle andere gevallen rigoureus wordt nageleefd
