LEIDSCH
DAGBLAD
Geen meerderheid CDA/Y YD
Jeugd
voor
I
kiest
rechts
KEUS VAN NEDERLAND
Injectie in de bouw
nodig
fa
PvdA verliest
D'66 onbetwiste winnaar C1 11
CDA grootste partij
5Dat zal
hem nog
berouwen
Noodkreet Raad voor de Arbeidsmarkt:
4P
Ar*
Gewonde bij overval
OENSDAG 27 MEI 1981
OPGERICHT 1 MAART 1860
36483
iecteur G. Koopman
tofdredacteur AAM. Schuurmans
|.-hoofdredacteur R.D. Paauw
DAGBLAD VCX)R LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau MftSnpll
2311 BG leden
Voor tt-nrs. W colofon
("Van een c
r verslaggevers)
DEN HAAG - Het CDA is als grootste partij uit de ver
kiezingen tevoorschijn gekomen, de PvdA als grootste
verliezer en D'66 als onbetwiste winnaar. De zittende
regering van CDA en VVD heeft haar meerderheid in de
Tweede Kamer verloren.
Algemene conclusie na een lange verkiezingsdag is dat
Nederland wederom een uiterst ingewikkelde en waar
schijnlijk ook lange kabinetsformatie te wachten staat.
Een juichende Jan Terlouw wordt door zijn partijgenoten in het Amsterdamse Krasnapolsky stormachtig
begroet. De enorme winst van D'66 zorgde daar voor een uitbundige stemming.
De onverwacht hoge opkomst van
86,13% (in 1977 87,57%) bracht
de drie grootste partijen ver
lies, deed DS'70 en de Boeren
partij uit de kamer verdwijnen
en leverde één nieuwe kamer
fractie op: de Reformatorisch
Politieke Federatie van Mein-
dert Leerling behaalde twee ze
tels.
De PvdA kelderde, zoals voor
speld van 53 naar 44 zetels, het
CDA leverde één zetel in en
komt nu uit op 48, de WD ver
loor er twee en keert met 26 ka
merleden terug. Dat alles
brengt de regeringscoalitie van
77 naar 74 zetels, te weinig om
door te regeren.
In het linkse blok sprong D'66 van
acht naar zeventien zetels, klom
de PSP van één naar drie, bleef
de PPR gelijk en behaalde de
CPN één zetel meer, zodat deze
partij met drie leden terugkeert.
Optellen en aftrekken leert dat
de vijf linkse partijen samen een
winst van drie zetels boekten en
in totaal zeventig zetels gaan be
zetten en ook dat is te weinig om
de veelbesproken linkse rege
ring in het Catshuis te brengen.
BRUSSEL (GPP) - „Dat zal
hem nog berouwen". Deze
bitse reactie van PvdA-lei-
der Joop den Uyl hoorden de
luisteraars naar het Vlaam
se radionieuws vanmorgen
op hun radio. Den Uyl rea
geerde op een verklaring
van premier Van Agt dat hij
„veruit de beste kansen"
heeft om de nieuwe regering
te gaan leiden. Beide leiders
deden hun uitspraken voor
de BRT-radio.
In België is vanmorgen weinig
commentaar geleverd op de
verkiezingsuitslag in Neder
land. De Vlaamse krant De
Standaard schrijft: „De kie
zers hebben, geconfronteerd
met de economische reces
sie, zowel de regering als de
grootste oppositiepartij hun
vertrouwen onthouden en
uit protest de vage Demo
craten '66 tot overwinnaar
gebombardeerd. Maar met
die uiting van onbehagen
hebben ze het de kennelijk ge
wantrouwde politieke kop
stukken wel erg moeilijk ge
maakt om een coherente en
stabiele coalitie te vormen".
In Frankrijk waarschuwde de
rechtse "Figaro", dat de Ne
derlandse kabinetsformatie
"delicaat" zal worden en dat
die kan uitlopen op "onver
wachte oplossingen".
PvdA
CDA
VVD
D'66
SGP
PPR
CPN
GPV
PSP
RVP (BP)
DS'70
RKPN
PVR
GMO
LN
SP
VP
RPF
R'81
1KB
NVU
CP
PLN
WWB
EVP
SOS
KP
NEP
Overige
Totaal
opkomst
ZETELS
53
49
28
8
3
3
2
1
1
1
1
0
150
44
48
26
17
3
3
3
1
3
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
150
PROCENTEN
33,83
31,89
17,95
5,44
2,13
1,69
1,73
0,95
0,94
0,84
0,72
0,40
0,29
0,64
0,40
0.16
87.57
1981
28.27
30.81
17.32
11.05
1.97
1.97
2.05
0.82
2.12
0.20
0.57
0.24
0.01
0.01
0.10
0.35
0.01
1.24
0.03
0.02
0.12
0.14
0.01
0.01
0.52
0.04
0.00
0.00
86.13
STEMMEN
8.317.612
1977
1981
2.813.793
2.455.424
2.652.278
2.676.525
1.492.689
1.504.293
452.423
959.661
177.010
171.370
140.910
170.759
143.481
178.147
79.421
71.090
77.972
184.039
69.914
17.555
59.487
49.250
33.227
21.313
633
894
8.613
24.420
30.357
579
53.220
108.013
2.211
2.015
33.434
10.522
12.189
943
935
45.003
3.796
183
75
13.933
-
8.686387
Zonnige perioden
De weersverwachting van het knmi tot
morgenavond: zonnige perioden en la
ter op dag mogelijk een bui. Minimum
temperatuur ongeveer 8 graden, mid-
dagtemperatuur omstreeks 16 graden.
Zwakke tot matige wind, draaiend
naar zuidwest.
28 MEI
Zon op: 5.21 uur; onder: 22.05 uur.
Maan op: 3.30 uur; onder: 14.53 uur.
Hoogwater te Katwijk om 11.14
23.53 uur. laagwater te Katwijk c
6.37 en 19.20 uur.
DEN HAAG (GPD, ANP) - De
overheid moet snel zorgen voor
"aanvullende werken" (projec
ten die door het rijk betaald wor
den) in de bouw. Anders gaat er
door de toenemende werkloos
heid in de bouw veel kennis en
vakmanschap verloren. En dat is
op zijn beurt weer bedreigend
voor de arbeidsvoorziening in de
bouw in de toekomst.
Dat vindt de Raad voor de Arbeids-
makt, die hierover vandaag een
nota heeft gezonden aan het (de
missionaire) kabinet. Eind janua
ri waren er meer dan 68.000
werklozen in de bouw. Eén op el
ke vijf Nederlandse werklozen is
een bouwvakker. De Raad
denkt, dat de werkloosheid in de
bouw nog verder toe zal nemen.
Vorige week verklaarde prof. dr. L.
Bak, direkteur van de stichting
Centraal Instituut Midden- en
Kleinbedrijf, dat van de 20.000
bouwbedrijven die Nederland
nu telt er de komende jaren ze
ker 2000 tot 3000 de economische
achteruitgang niet zullen overle
ven.
Volgens de Raad voor de Arbeids
markt is het vooral voor de op
vang van schoolverlaters belang
rijk dat dat de overheid de bouw
een injectie geeft. Dit jaar zullen
ongeveer 10.000 lts'ers de school
Conclusie
Zowel PvdA-leider Den Uyl als
D'66-lijsttrekker Terlouw trok
ken gisteravond de conclusie dat
de kiezer zich heeft uitgesproken
voor een kabinet waarin CDA,
PvdA en D'66 gaan samenwer
ken. Voor de PvdA was dat na
een linkse samenwerking de
tweede keus; D'66 heeft zich als
enige partij van meet af aan voor
stander van zo'n kabinet be
toond.
CDA-lijsttrekker Van Agt liet
zijn keus in het midden. Hij ver
klaarde dat het CDA in de kabi
netsformatie een hoofdrol zal
gaan spelen en sprak de hoop dat
dat D'66 alsnog bereid zou wor
den gevonden om de zittende re
gering te versterken. Zoals be
kend wijst D'66 die suggestie van
de hand. WD-leider Wiegel vol
hardde in zijn standpunt dat een
nationaal kabinet, waarin alle
grote partijen zijn vertegenwoor
digd, de beste garantie geeft voor
een beleid van "wederopbouw".
Adviezen
Alle fracties komen vandaag in
hun nieuwe samenstelling bijeen
om zich op de verkiezingsuitslag
te gaan beraden. Vrijdag ont
vangt koningin Beatrix op het
Haagse paleis Lange Voorhout
de politieke leiders, die haar zul
len adviseren over de vraag wat
nu te doen staat.
Verwacht wordt dat de koningin
niet direct zal overgaan tot de be
noeming van een kabinetsforma
teur, maar eerst een informateur
zal aanwijzen. Deze zou dan moe
ten onderzoeken in hoeverre de
bestaande verschillen tussen de
grote politieke partijen omwille
van een nieuwe coalitie te over
bruggen zijn. Is dat gelukt, dan
kan een formateur zich gaan bui
gen over de samenstelling van
een kabinetsprogram en het ver
delen van de ministersposten.
DEN HAAG (GPD) - Als het aan
de jeugd lag koos ze een rechtse
regering. De schaduwverkiezin
gen onder scholieren van twaalf
tot ongeveer twintig, georgani
seerd door de uitgeverij Kee-
sings Onderwijsbladen onder on
geveer 150.000 jongeren, leverde
een opvallende voorkeur op voor
WD
In zetels uitgedrukt kreeg de WD
van de scholieren 35 zetels. Het
CDA kreeg via de Keesings-ver-
kiezingen 32 zetels, D'66 29 zetels
en PvdA slechts 25. De PvdA
mag zich daarmee ook in deze
schaduwverkiezingen onder
scholieren de grote verliezer noe
men. Vier jaar geleden kreeg de
PvdA van de scholieren nog de
meeste stemmen. De PSP is dui
delijk populair onder scholieren
die deze partij elf zetels toedach
ten.
verlaten. Van hen willen 7000
een leerovereenkomst aangaan
met een bouw-werk gever, maar
volgens de Raad zijn er maar
3000 van zulke overeenkomsten
te vergeven.
36 PAGINA'S
t
Steun voor
Helmut Schmidt
Bondsdag achter
NAVO-raketten
Hoes ontmoet Piet
Paaltjens' schim
PAGINA 8
Nieuw voorstel
in staking HTM
PAGINA 7
Fokker voorziet
een grote groei
PAGINA 28
Wie de jeugd heeft, heeft de toe
komst. Het gezegde gaat hier
echter niet zonder meer op voor
winnaar D'66 cn WD Want on
der de jonge scholieren (van 12
tot 18 jaar) lagen de verhoudin
gen heel anders dan bij scholie
ren boven achttien jaar. Jonge
ren die boven de leerplichtige
leeftijd nog op school zitten steu
nen meer de WD dan in de jon
ge leeftijdsgroep.
f5*. De verkiezingsuitslag lijkt
ïtC/W T ,e bewi'zen dat hel Ne-
l derland se volk geen
duidelijke voortzetting
wenst van hel beleid van hel inmid
dels demissionaire kabinet Van Agt.
maar ook niet gelooft in de gepropa
geerde aanpak van de PvdA. die met
negen zetels minder de grote verlie
zer werd en weer terug is op het ni
veau van 1977
Wel koos de kiezer duidelijk voor het
'redelijk alternatief (wal dat straks m
de praktijk ook zal moeien gaan bete
kenen) van D'66. die de grootste ze
telwinst bij de PvdA weghaalde
Per saldo betekent het verkiezingsre
sultaat een verschuiving naar de pro
gressieve kant door de winst van
D'66. maar ook door die van CPN en
PSP en het gelijkblijven van de PPR.
Aan de rechterzijde verloren zowel de
Boerenpartij als DS'70 hun zetels De
winst van de nieuwe RPF kon het
verlies van CDA en WD slechts com
penseren.
Geconstateerd kan ook worden dat de
Nederlandse kiezer relatief gematigd
is: noch ultra-links noch ultra-rechts
behaalde een zetel in de kamer. Men
hoeft daar bepaakJ met rouwig om te
zijn.
Dal er een kabinet komt dat kan steu
nen op een ruime parlementaire
meerderheid en ankers heeft in de
samenleving, lijkt een vereiste. De
grote partijen, met uitzondenng van
de WD. die een nationale aanpak
voorstaat, zijn het daar wel over eens
De meest voor de hand liggende combi
natie is een coalitie tussen CDA.
PvdA en D'66. Een combinatie CDA,
WD en D'66 moet uitgesloten wor
den geacht, tenzij D'66. die een der
gelijke combinatie blokkeert, meieen
al wenst te beginnen met het inleve
ren van een flink stuk politieke geloof-
De vraag is echter helaas niet wat er.
gezien de grote problemen, zou moe
ten gebeuren, maar waf er mogelijk ts
gerekend naar de poktieke- persone
le en zakelijke verhoudingen en de
daarmee gepaard gaande proble
men. waarvan er sommige op het
eerste gezicht nu al onoplosbaar lij
ken.
Die problemen zijn in elk geval zo inge
wikkeld en liggen (vooral m het per
soonlijke vlak) zo subtiel dat het niet
alleen verstandig, maar ook noodza
kelijk lijkt dat er eerst een informateur
komt.
De eerste reacties van de leiders van
CDA PvdA en D 66 waren begrijpelij
kerwijs vaag. voor zover het eventu
eel succes betrof in het vormen van
een coalitie Dat de formatie moei
zaam zal worden, mag worden ver
wacht.maar de de vanzelfsprekend
heid waarmee over een lange onder-
handelingsperiode wordt gesproken
draagt wel het gevaar in zich dal deze
voorspellingen een zelfvervullend ka
rakter knjgen. Dat zou niet alleen
triest zijn. maar ook. gezien de grole
sociaal-economische problemen, vol
strekt ongewenst.
Een punt van onzekerheid blijft de gril
ligheid van de persoon van Van Agt
Het is in ieder geval niet verstandig
zijn opmerking over een eventuele
'flirt met de splinters" (de kleine
rechtse partijen SGP. GPV en de
kersverse RPF van Meindert Leer
ling) uitsluitend als een goede grap te
beschouwen. Het is namelijk wel zo
dat het CDA en de WO met gedoog
steun van de 'splinters' parlementair
iels kunnen beginnen, lot regeren
toe.iets wat de progressieve partijen
puur getalsmatig niet kunnen Het is
te hopen dat deze gedachte de PvdA
er toe zal brengen geen onmogelijke
standpunten in de formatie in te ne
men. Een dergelijke houding heeft de
PvdA al eerder vier jaar oppositie ge
kost en de kiezers vonden dat geen
groot succes.
LEIDSCH ^DAGBLAD
99
men van de werKgeiegenheid in
de bouw ook de werkgelegen
heid in de bedrijven die van de
bouw afhankeUjk zijn afneemt.
Daardoor kan de totale werk
loosheid in de bouw volgens de
Raad oplopen tot boven de
100.000 op niet al te lange tcr-
myn.
DEN HAAG (ANP) - Bij een overval op een postkantoor in Den Haag is
vanmorgen een gewonde gevallen. Het slachtoffer, een beambte van de
PTT. is door een van de twee overvallers neergeschoten De overvallers
zyn gevlucht en nog spoorloos. Of er geld is buitgemaakt kon een
woordvoerder van de Haagse poltie nog niet meedelen.
Als u nu een
abonnement
neemt
dan krijgt
u de krant
de eerste
Wilt u mij nu r ••n no'-rr p al - onnee
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Gironr.:
S. vp. bon ingevuld in een open enveloppe tonder postzegel
opsturen neer Leidsel) Dagblad. Antwoordnummer 10050.
2300 VB L eiden en de krant komt SNEL m de bus