.fUsjftK
Alles moet perfect, speling mag niet
Engels orgel uit 1875 in nieuwe streekmuziekschool Weidse
agenda
Vrijwilligers werken aan heropbouw antiek orgel in Leiderdorp
Herman Pieter de Boer signeert
Motoragent
gewond bij
aanrijding
Eind 1842 namen twee jongeman
nen, James Alderson Forster en
Joseph King Andrews het be
sluit om een eigen orgelbouwers
zaak in Engeland op te zetten,
met name in Huil. Daar kwam
toendertijd het hout van de fijn
ste soort Engeland binnen. Bo
vendien waren orgelbouwers in
het noorden van Engeland
schaars.
In 1850 hadden beiden al 70 nieu
we orgels gebouwd, waaronder
een met drie klavieren. In 1855
voerden ze een grote verbouwing
uit in het orgel van de Holy Trini
ty Church in Hull en dat bezorg
de hen een opdracht voor de
Norwich Cathedral. Zeventien
jaar na hun begin hadden ze
twintig tot dertig mensen in
dienst.
In die jaren maakten ze een studie
reis naar Nederland, Duitsland,
Zwitserland en Frankrijk. Ze in
troduceerden daarna vele nieu
we constructies en stemmen in
hun orgels, vooral fluiten in gro
te gevarieerdheid. Op de Interna
tional Exhibition van 1862
pronkten Forster en Andrews
met een groots drie klavierenor
gel dat bijzonder de aandacht
trok.
Vanaf toen verwierven ze de ene
belangrijke opdracht na de ande
re van belangrijke public halls,
samen met een indrukwekkende
serie voor kerken. In de piekja
ren verlieten gemiddeld vijfen
twintig instrumenten per jaar de
fabriekspoort.
Na de dood van James Forster in
1886 volgde zijn zoon hem op.
Van 1888 tot 1904 waren er meer
dan 120 mensen in dienst van het
bedrijf, waaronder stemmers,
metalenpijpenbouwers, ivoorbe
werkers en ontwerpers van kas-
De dood van Andrews maakte Phi
lip Selfe alleeneigenaar en direc
teur van de firma die in 1911 het
grootste orgel uit de geschiede
nis van de firma bouwde, voor de
City Hall van Hull. In 1924 werd
het bedrijf verkocht en na de o,or-
log verdween de firma Forster
and Andrews als zelfstandige on
derneming. In de vele jaren van
haar bestaan bouwde Forster
Andrews zo'n dertienhonderd
orgels. Het orgel wat nu in de
nieuwe muziekschool in Leider
dorp komt te staan werd ge
bouwd in 1875 en draagt het se
rienummer 693.
LEIDERDORP - De hoge gang in de oude streekmuziek
school in Leiderdorp heeft weinig meer van haar oude
glorie van weleer. Afgebrokkeld kalk vormt wonden in
de muren, verder een paar overgebleven kapstokhaken
en flarden van een pianospel van een van de leerlingen
klinkt door de gangen.
Al meer dan een jaar is aan dit ver
vallen decor een indruk toege
voegd die niet gebruikelijk is
voor een muziekschool. De geur
van houtlijm, verf en ammonia
vult geregeld de gangen en loka
len van het gebouw.
Vooral op de dinsdagavond, don
derdagavond en zaterdagmid
dag, want op die tijden is het ge
bouw gevuld met andere liefheb
bers dan alleen die van muziek.
Het zijn vrijwilligers die bezig
zijn met het restaureren van een
oud Engels pijporgel.
Een harde kern van zo'n negen
man is momenteel bezig het an
tieke muziekstuk, dat vorig jaar
werd aangekocht, weer opnieuw
op te bouwen, nadat eerder een
ieder de orgclonderdelen stuk
voor stuk heeft opgeknapt. Een
enorm werk: het gaat hier om
dertigduizend onderdelen.
Trots is het stel vrijwilligers dan
ook op "hun" orgel, waaraan zij
zolang hebben gewerkt in hun
vrije tijd en dat wederopge-
bouwd kan worden. Het gaat
weliswaar om een eerste proef
opstelling in de oude school. Vol
gens de secretaris van de streek
muziekschool, de heer Atsma, is
het de bedoeling dat het orgel in
september verhuist naar de grote
zaal van het nieuwe gebouw voor
de streekmuziekschool en de bi
bliotheek aan de Engelendaal.
Perfect
"Half augustus zijn we denk ik ge
reed om de eerste opbouw te ple
gen. Zonder pijpen, want daar
voor is de oude school hier te
laag. Vanaf oktober zijn we hier
nu bezig geweest. In kisten
kwam het orgel hier aan, haast
geen beginnen aan, zo veel was
het eigenlijk. Nu zijn we al een
heel stuk verder met het uitzoe
ken en repareren van de onder
delen. Toch zitten we nog met
enkele houten latten waarvan we
nu nog niet weten hoe en waar ze
hebben gezeten. Maar voor wat
betreft het kleine schamieren-
werk is het ergste al gedaan".
Hoe ingewikkeld het werk is blijkt
uit het volgende: om door mid
del van een druk op een toets,
één luchtklep te laten open gaan
is een beweging van vijftien tot
twintig scharnieren nodig. "En
dat betekent dus dat alles perfect
moet lopen, speling mag niet,
want dat voel je dan weer tijdens
het spelen in de toetsenaanslag".
Opvallend is. zo zeggen de andere
enthousiastelingen, dat ondanks
het precieze en serieuze werk de
werksfeer er desondanks niet on
der leidt. Het werk is vanaf het
begin nauwkeurig ingedeeld in
zogenaamde deelkarweien. Voor
ieder wat wils variërend van
houtbewerking tot metaalpoet-
Vrijwilligers aan het werk. Het Engelse orgel moet piekfijn in orde komen.
sen. De pijpen van het orgel zijn
bijvoorbeeld stuk voor stuk ge
deukt of ontstemd.
Bert Crama, een van de vrijwilli
gers heeft zich hierover ont
fermd. "Er zijn veel pijpen be
schadigd tijdens het vervoer.
Maar ook zijn er in vroeger dagen
stemmers bezig geweest, die op
die zinkloden pijpen hebbén
staan rammen om ze noger of la
ger te stemmen. Zelf heb ik de
indruk dat er vroeger niet zo pre
cies met orgels werd omgespron
gen. In een van de grotere pijpen
hebben we zelfs een complete
looplamp gevonden. Natuurlijk
niet antiek, maar niemand heeft
dat blijkbaar opgemerkt", aldus
Bert Crama, die zegt erg be
nieuwd te zijn naar de klank die
Kleurrijk
De directeur van de streekmuziek
school, de heer Vogel heeft in
middels een bevestiging gekre
gen dat de Engelse organist Ja
mes Parsons naar Leiderdorp
komt in oktober om op het geres
taureerde orgel te spelen.
"Hij is eigenlijk de enige die ons
orgel heeft bespeeld toen het nog
in het Engelse plaatsje Oundle
stond. We hebben het ding vorig
jaar gekocht voor 13.500 gulden.
Betaald uit de post nieuwe in
strumenten. Het orgel moet als
het klaar is vooral dienen als le-
sorgel voor onze leerlingen.
Daarnaast zal het moeten wor
den gebruikt als concertorgel.
Het interieur van de grote zaal
zal grotendeels aansluiten bij de
kleuren van het orgel dat bij bin
nenkomst in de nieuwe school
rechts naast het podium te zien
zal zijn", vertelt Vogel.
"We hebben van het Anjerfonds
een bedrag van 5000 gulden ge
had. We hebben nu besloten om
de zeer kleurrijke beschilderin
gen van de voorste pijpen over
nieuw te laten doen met daarop
bladgoud. Zo zullen de rode
bloemtinten op de pijpen aan
sluiten bij de rode bekleding van
de zaal, terwijl ook op de muren
rekening wordt gehouden met
het grijs van de pijpen zelf. Wan
neer het orgel in gebruik is ver
wachten we veel animo, vooral
van de oudere leerlingen. Door
de geweldige inzet van de vrij
willigers is het mogelijk de oude
glorie van dit prachtige orgel in
ere te herstellen. Daarnaast laten
we de vondst van de uitgekerfde
initialen van een van de wind-
pompbediendes zitten. Ook zit
ten er twee D-toetsen op die heel
erg zijn uitgesleten. Zeker omdat
er in een bepaalde toonsoort
werd gespeeld of zo. In elk geval
een leuk iets om te bewaren", al
dus Vogel
Tekst: ROEL ZAADNOORDIJK
I gHgïï
WASSENAAR - De bekende schrijver Herman Picter de Boer ("Het Nederlands Gebarenboekje", "Het Herenho
tel" enzovoorts) was zaterdagmiddag een van de gasten in het Wassenaarse Boeckhuys. In het kader van de
Kulturele Weken waren een aantal schrijvers, waaronder ook Margaretha Ferguson, Micha de Vreede en Dolf de
Vries uitgenodigd om over hun boeken te praten en deze te signeren.
Op de foto Herman Pieter de Boer bezig met het plaatsen van handtekeningen in zijn boek "De vrouw in het
maanlicht"
LEIDERDORP Parkeermeters
en vergunningen moeten er voor
zorgen dat het parkeren binnen
het woongebied Winkelhof--
west en rond het postkantoor
van Leiderdorp aan banden
wordt gelegd. De commissie be
stuurszaken zal aanstaande
woensdag over deze voorstellen
gaan praten.
Bij het winkelcentrum Winkelhof
zijn volgens de gemeente vol
doende parkeerplaatsen. Proble
men ontstaan daar waar de par
keerplaatsen anders worden ge
bruikt dan waarvoor ze bestemd
zijn. Dat is het geval bij het post-
Parkeren bij
Winkelhof
aan banden
kantoor en in het woongebied.
Bij het postkantoor is het de be
doeling dat er alleen kort wordt
geparkeerd. De regeling ont
breekt en langparkeren is het re
sultaat. Om dit nu te voorkomen
wordt voorgesteld bij het post
kantoor parkeermeters te plaat
sen. Ook bij het gezondheidscen
trum zullen enkele van deze me
ters worden neergezet.
In het woongebied Winkelhof—
west zien de bewoners de par
keerplaatsen vaak bezet door au
to's van het winkelend publiek.
Om dit tegen te gaan wil men
parkeervergunningen geven aan
bewoners van het betrokken ge
bied en aan mensen die er hun
beroep uitoefenen. Voor het ver
krijgen van de vergunning, die
voor een bepaalde periode wordt
verleend, moet men wel een ver
goeding betalen.
Politiek (1)
In Voorschoten heeft de plaatse
lijke PSP afdeling morgenmid
dag een alternatief stembureau
ingericht voor 16- en 17-jarigen.
De PSP organiseert deze moge
lijkheid voor jongeren omdat
deze in die leeftijdsgroep nog
geen stemrecht hebben, terwijl
er wel door politici over zaken
wordt beslist die hen direct ra
ken. Gedacht wordt daarbij aan
huisvesting, onderwijs, jeugd
werk, jeugdlonen, clubhuizen
en jongerencentra en dienst
plicht.
Met deze actie wil de PSP het on
recht aantonen, dat het stem
recht is vastgelegd op de leef
tijdsgrens van 18 jaar. De jonge
re Voorschotenaren die morgen
willen stemmen kunnen daar
voor terecht in 't Pand" in de
Schoolstraat 10 in Voorschoten
van drie uur tot zeven uur. De
uitslag van deze verkiezingen
wordt openbaar gemaakt en zal
aan de voorzitter van de Twee
de Kamer worden aangeboden.
Politiek (2)
In de raadszaal van het gemeente
huis in Leiderdorp is morgen
avond een verkiezingscentrum
ingericht. In dit centrum kun
nen belangstellenden terecht
voor de plaatselijke uitslagen
terwijl de landelijke gebeurte
nissen via een beeldscherm
kunnen worden gevolgd. Vanaf
half acht zullen de eerste uitsla
gen voor Leiderdorp binnen
druppelen. Per stembureau
worden die uitslagen dan ver
werkt en bekend gemaakt. Aan
het eind van de avond wordt op
grond van het stemgedrag voor
de kamerverkiezingen een prog
nose gemaakt voor de zetelver
deling binnen de gemeenteraad.
afspelen. Er is ook nog een
bandje uitgenodigd dat tussen
de programma-onderdelen voor
de stemming zal zorgen. Rond
acht uur begint deze bijeen
komst met de eerste voorspel
lingen vanuit Oegstgeester af
delingen van de politieke par
tijen.
Politiek (4)
In Voorschoten worden de verkie
zingen centraal gevolgd in de
Lindehoeve. Vanaf half acht lo
pen daar ook de verkiezingsuit
slagen binnen die verder via de
televisie kunnen worden ge
volgd. Ook hier zijn plaatselijke
politici uitgenodigd.
LEIDERDORP - Het klinkerge
deelte van de Laan van Ouder
zorg wordt opnieuw bestraat.
Vandaag of morgen wordt met
het werk begonnen. Het trottoir
aan de kant van het park De
Houtkamp wordt weer op de
normale breedte aangelegd. Zo
ontstaat een goede voetgangers
verbinding tussen de Santhorst
en Winkelhof.
Stompwijker
gewond in
Zoeterwoude
ZOETERWOUDE - Een 19-jarige
Stompwijker heeft gisteravond
een hersenschudding en kneu
zingen opgelopen toen hij rond
half twaalf met zijn auto tegen
een boom reed op de Dr. Kort-
mannstraat in Zoeterwoude. De
jongeman moest worden overge
bracht naar het AZL. De auto is
totaal vernield.
Politiek (3)
Vrachtwagen
wijkt uit:
2 gewonden
in Wassenaar
WASSENAAR - Drie auto's raak
ten vanochtend rond kwart voor
negen total loss bij een ongeluk
op de Rijksstraatweg in Wasse
naar. Twee bestuurders moesten
met verwondingen naar zieken
huizen worden afgevoerd. Het
ongeluk ontstond doordat een
vrachtauto met oplegger, be
stuurd door een 32-jarige inwo
ner van Maarssen, die op de in
haalstrook richting Den Haag
reed, plotseling uitweek en daar
bij een personenauto op de rech
ter rijstrook naast hem raakte.
Deze laatste auto. bestuurd door
een 21-jarige inwoonster van
Rijswijk, kwam door deze bot
sing op de weghelft van het tege
moetkomend verkeer terecht en
knalde op twee tegenliggers. De
ze auto's werden bestuurd door
een 26-jarige inwoner uit Schijn-
del en een 41-jarige Beverwijker. -
Deze twee moesten respectieve
lijk met inwendig letsel en een
open heupfractuur naar het We
steinde en het Bronovozieken-
huis in Den Haag worden ver
voerd.
LEIDERDORP - Een motoragent
van de rijkspolitie Leiderdorp is
vanochtend gewond geraakt na
een aanrijding met een auto. Een
Leiderdorpenaar reed even over
zevenen de parkeerplaats van
het zwembad aan de Hoogma-
denseweg af. Hij zag de agent op
de motor niet. De agent zag hem
te laat om nog te remmen. Met
onbekend rugletsel is de politie
man afgevoerd naar het acade
misch ziekenhuis.
De Stichting Jeugd- en Jongeren
Oegstgeest organiseert morgen
avond een verkiezingsbijeen
komst in de grote zaal van Ta-
berna aan de Julianalaan 1 in
Oegstgeest. Verschillende
plaatselijke politici zullen rea
geren op de actuele gebeurtenis
sen die zich op de tv-schermen
Veel publiek
bij braderie
LEIDEN - Majorettes luister
den zaterdag de braderie van
de Lage Rijndijk-winkeliers
op. Onder grote belangstel
ling van wijkbewoners en het
winkelende publiek gaven tal
van Leidse majorettepelo
tons een een demonstratie
van hun kunnen.
In verband met de braderie was
de Lage Rijndijk zaterdag
verkeersvrij.
Gebroken been
na botsing
LEIDERDORP - Een 61-jarige car
dioloog van het Elisabeth zieken
huis brak vrijdagnacht zijn been
bij een ongeluk. De cardioloog
was op weg naar het ziekenhuis
toen hij op de kruising Persant
Snoepweg-Engelendaal door een
21-jarige Goudenaar werd aange
reden. De cardioloog ging alsnog
naar het Elisabeth ziekenhuis,
maar nu in een ambulance.
MAANDAG
Leiden - Stadhuis, gemeenteraad, 19.
Ontmoetingscentrum - hoek Boshuizej
14 1
laan, bejaardensoos Zuid-West,
Werklozen Advies Centrum - Breestraa
19. ma t/m vr van 10-12 uur. tel. 12204
't Bruggehoofd - Steenschuur 11, an
teurfotografie, 20 uur.
Wassenaar - gemeentehuis,
onderwijs, cultuur, 19.30 uur
Zoeterwoude - commissie onderwijs, 2
19.30 u
technische diensten
APOTHEKEN
Leiden - De avond, nacht en zondags
dienst der apotheken in de regio Lev
den, wordt waargenomen van: vr
29 mei door Apotheek Reijst, Steenj
straat 35, tel. 120136; apotheek Vooij
schoten, Leidseweg 66, tel. 2525.
WIJKVERPLEGING
Leiden - Interkruis, Middelweg 38, tel
ten noorden van de Rijn: 134604, tel. t
zuiden van de Rijn: 121753.
Leiderdorp, Zoeterwoude Rd. - gezond!
v.d. Waalslaan, tel. 4641.
Warmond - C. Koster, Helmstraat 43,
Noordwijkerhout, tel. 02523-3137.
Leiderdorp
bebcht in
nieuwe folder
LEIDERDORP - Er is c
folder verschenen over Leider
dorp. Het bureau voorlichting
van de gemeente heeft de folder
samengesteld. Deze uitgave, ge
drukt in de blauwe huiskleur van
Leiderdorp, geeft in een kort be
stek een totaalindruk van Lei
derdorp. Feiten en cijfers over de
geschiedenis, wonen, werken,
winkelen en gemeentelijke
zieningen zijn de onderwerpen
die in de folder aan bod komen.
Iedere nieuwe inwoner van Leider
dorp krijgt de folder bij aan
komst. Verder kan elke Leider
dorpenaar de folder ophalen i
het gemeentehuis.
Leiderdorp
wil Van Agt
aan hoofd
links kabinet
LEIDERDORP - Een links meer
derheidskabinet maar ook Van
Agt als premier zijn de opmerke
lijke resultaten van een enquete
die door leerlingen van Visser 't
Hooft Lyceum in Leiderdorp vo
rige week werd gehouden.
In navolging van de landelijke on
derzoeksbureau^, besloten de
leerlingen van de derde klas
VWO, op de markt in de Hoofd
straat en in de Winkelhof de
mensen te vragen naar hun poli
tieke voorkeur. Ruim 500 men
sen vulden het enquete formu
lier in. Daaruit bleek dat de voor
keur van de Leiderdorpers dui
delijk anders is dan de trend die
zich in het land voordoet.
De WD blijkt het goed te doen.
Maar liefst 21 percent van de on
dervraagden kozen voor deze
partij, die daarmee de grootste
partij in Leiderdorp wordt. Op
dit moment heeft het CDA zes
zetels in de gemeenteraad en de
WD vijf.
D'66, PSP en CPN blijken ook in
Leiderdorp in de lift te zitten.
D'66 zou 14,8 percent en PSP 4,7
percent van de stemmen krijgen.
Een duidelijke kabinetsformatie
zit er, als we kijken naar de keuze
van de Leiderdorpers, niet in. De
meerderheid van de ondervraag
den, 25 percent, kiest voor een
links—kabinet. Dus PvdA, D'66,
PPR, PSP maar ook de CPN,
zouden volgens de enquete de
nieuwe regering moeten vormen.
Opmerkelijk is echter, dat op de
vraag wie men ziet als de toe
komstige premier, Van Agt ver
uit de populairste is. Van Agt
krijgt de voorkeur van 36,2 per
cent van de mensen. Den Uyl is
een goede tweede met 33,5 per
cent. Een links meerderheidska
binet met Van Agt als premier,
heeft dus de voorkeur in Leider
dorp. Of Van Agt echter van par
tij zal veranderen, mag onwaar
schijnlijk worden geacht.
LEIDSCH DAGBLAD
DAGBLAD VOOR
LEIDEN EN
OMSTREKEN
Uitgave:
Uitgeversmaatschappij
Leldsch Dagblad B.V.
Hoofdkantoor,
Witte Singel 1, 2311 BG
LEIDEN
Postbus 54, 2300 AB
LEIDEN
Telefoon: 071-144941
Nabezorglng van
Tolefoon
071-123143.
Abonnementsgelden bij
vooruitbetaling te voldoen.
BIJ automatische
overschrijving geen
administratie- en
Incassokosten.
Voor betaling van
abonnementsgelden
uitsluitend giro 26864.
Kwartaalabonnement
49.55
Per post 171,90.
Jaarabonnement f 186,70.
Per post f 276,10.
Losse nummers f 0,70.
Directie:
G. Koopman
Adjunct-hoofdredacteur:
R.D Paauw.
Alg. redactiechef:
A. van Leeu
Plv. Alg. ree
J.M.J. Poet.
Rubriekchefs:
J. Kroon (stad)
i der Meer (regio)
economie)
P.J. Tombe (sport)
P.C. Rosier (radio e
ale, kunst)
S.J. de Groot (geestelijk
leven)
Aangesloten bij de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o.e. In:
Bonn, Brussel, Londen,
Perijs, Washington, Cairo,
Rome, Madrid, Stockholm,
en Djakarta.
Redactie randgemeenten:
TEI. 071-125260 of
071-144941 tst. 222
Ch.' Lennartz
tel. 071-133202
Correspondenten:
Leiderdorp R. Zaadnoordljk
071-121481.
Oegstgeest H. Sonders
071-155854.
Voorschoten J. Peetere
071-769935
Zoeterwoude R. Stevens
071-890847.
D J. Roeleven.
01715-1403
Warmond R. Hoekstra.
071-762551.
Wassenaar W. Olyslagers
01751-15816
Leiderdorp: F. Snijders.
