Wat partijen de kiezer beloven
KERNENERGIE
DEFENSIE
ZATERDAG 23 MEI 1981
(PvdA) Motto: "Weerwerk"
De moedeloosheid, veroor
zaakt door een rechts kabi
net, moet worden omgezet in
hoop en solidariteit. De sa
menleving is veranderbaar.
De ongelijkheid van macht
kan worden doorbroken. Als
weerwerk wordt gegeven is
het niet nodig de ontwikke
lingen van de jaren tachtig
moedeloos te ondergaan.
(CDA) Motto: "Om een zinvol
bestaan"
De samenleving moet zo zijn
ingericht dat de mensen zich
verantwoordelijk weten voor
elkaar. Daarbij zal een
werkelijke ombuiging nodig
zijn, want de geijkte midde
len blijken niet meer te vol
doen. Met een simpele bezui-
nigingspolitiek wordt de
maatschappelijke orde niet
veranderd. De zin van de po
litiek is het streven naar een
maatschappij, waarin de Bij
belse gerechtigheid meer ge
stalte krijgt.
(WD) Motto: "Samen aan 't
werk"
Een bewuste koersverandering
is nodig, gericht op het vin
den van maatschappelijke en
economische nieuwe even
wichten, met behoud van de
sociale verworvenheden. De
koers van het kabinet-Van
Agt-Wiegel zal derhalve in de
komende jaren moeten wor
den voortgezet, verscherpt en
meer bewust. De vrijheid en
eigen verantwoordelijkheid
van burger en samenleving
moeten worden versterkt.
<D'66> Motto: "Niet meer. maar
beter"
Wie voor D'66 kiest, kiest voor
een mentaliteit. Uitgangs
punten zijn daarbij geestelij
ke en politieke vrijheid, men
selijke gelijkwaardigheid, in
dividuele ontplooiingskan
sen en solidariteit. Daarnaast
wil D'66 fundamentele maat
schappelijke veranderingen
aanbrengen t.a.v. de hard
vochtige egoismen in de sa
menleving. zoals het verkwis
tend gebruik van mensen en
het materialisme als norm.
(SGP) Motto: "Gerechtigheid
verhoogt een volk"
Het doel van het bestuur is de
ongebondenheid van de
mensen in te tomen, er voor
te zorgen dat iedereen een stil
en rustig leven kan leiden, in
alle eerbaarheid. Zo'n be
stuur doet zowel de enkele
burger als het gehele volk
recht naar Gods bedoelingen.
Daarnaast is er een persoon
lijke verantwoordelijkheid om
gerechtigheid te betrachten.
De overheid mag die niet
aantasten.
(PPR) Er kan. ook nu nog, wor
den gekozen voor meer wel
zijn in plaats van voor meer
welvaart. Daarom kiest de
PPR voor een "economie van
het genoeg", die de arme lan
den, het milieu en de mensen
meer ruimte geeft. *Mede
daarom kiest de PPR voor
emancipatie, menselijke vrij
heid en menselijke waardig
heid tot welke (minderheids)
groep men zich ook bekent
en in welke situatie men ook
verkeert.
(CPN) De CPN zet zich in om
de voortzetting van de CDA-
WD-regering te verhinde
ren. De nieuwe macht moet
dan wel een nieuwe koers in
zetten. Het is nodig dat be
staanszekerheid en veilig
heid worden vergroot en ver
anderingen van maatschap
pelijke verhoudingen moge
lijk wordt.
(GPV) Motto: "Opdat het u wel
g»"
De instandhouding van de wel
vaart is niet het hoogste doel
van de politiek. Overheid en
volk hebben de opdracht
mee te werken aan de ont
wikkeling van de samenle
ving tot eer van God. Daarom
komt het GPV-program o.a.
op voor de handhaving van
het overheidsgezag en tegen
de emancipatiedrang.
(PSP) Socialisme is voor de
PSP niet een maatschappij
als in de Sowjet-Unie of Chi
na waar vrijheid van me
ningsuiting, respect voor
minderheden, stakingsvrij-
heid, e.d. ontbreken. Socialis
me is voor de PSP een radica
le democratisering en femini-
sering van de gehele maat
schappij. Het werk van de
PSP in het parlement is er in
de eerste plaats op gericht de
druk van (buitenparlementai
re) progressieve bewegingen
om te zetten in resultaten
(PVDA) Voor de PvdA is werk
tijdverkorting de hoeksteen
van het werkgelegenheids
plan. Voorts wil de PvdA
meer aardgas uit de grond ha
len en de grote beleggers
dwingen te investeren in wo
ningbouw en in energiebe
sparende en milieuvriendelij
ke investeringen. Deze. en
andere maatregelen, moeten
leiden tot 300.000 (deeltijd)
banen. Een algemene ver
korting van de werkweek bij
handhaving van de huidige
produktie vergt een reëel
loonoffer van 4 percent over
vier jaar. Voor de PvdA mag
het begrip "passende arbeid"
niet conjunctuurgevoelig
zijn.
(CDA) Het CDA wil 350.000
mensen extra aan het werk
helpen waarvan ongeveer de
helft in deeltijdbanen. Daar
bij moet de overheid het
voorbeeld geven. Ook ar
beidstijdverkorting is nodig.
In beginsel zal hierbij sprake
moeten zijn van evenredige
verlaging van het loon. De
concurrentiepositie van het
bedrijfsleven ten opzichte
van het buitenland moet wor
den verbeterd. Inkomensma
tiging en vermindering van
het aantal trekkers van socia
le uitkeringen zijn daarbij
scharnierend. Van jongeren
mag een grotere bereidheid
tot het aanvaarden van ander
werk worden gevraagd.
(WD) Het WD-programma
spreekt over 250.000 nieuwe
banen, waarvan 100.000 in
deeltijdarbeid. Daarvoor is,
behalve voor de bouw. een
aanmerkelijke bezuiniging
van de overheidsuitgaven no
dig alsmede een herstel van
de bedrijfswinsten. Anders
dan de PvdA en CDA is de
WD tegen uitbreiding van
het aantal (semi)overheids-
ambtenaren. De natuurlijke
groei van deze sector dient
bovendien te worden be
perkt. De deeltijdarbeid moet
vooral in de overheidssector
gerealiseerd worden. Het be
drijfsleven kunnen alleen
richtlijnen worden opgelegd,
uitgezonderd bepalingen
voor het inschakelen van
WAO'ers.
(D'66) D'66 wil 110.000 nieuwe
volledige banen creëren, en
350.000 deeltijdbanen. De
overheid moet daarbij voor
op lopen. Vrijkomende dag-
taakbanen moeten gesplitst
worden in twee deeltijdba
nen. Dat is het bedrijfsleven
moeilijker, of niet, voor te
schrijven. In de vrije sector
moet nieuw werk vooral ge
vonden worden bij startende,
kleinere bedrijven, die
marktverkennend en markt-
scheppende gestimuleerd
moeten worden. D'66 gelooft
namelijk niet in het Natio
naal Produktieplan van de
PvdA, dat regelt wie wat en
waar produceert.
(SGP) De SGP meent dat forse
lastenverlichting voor het be
drijfsleven een fundamentele
bijdrage aan het herstel van
de werkgelegenheid zal ople
veren. De lastenverlichting
moet komen uit de aardgas
baten, matiging van lonen en
sociale voorzieningen, en be
perking van de overheidsuit
gaven omdat vergroting van
de staatsschuld leidt tot ho
gere rente, die een extra be-'
lasting is voor het bedrijfsle
ven. Met name bij CRM valt
nog heel wat te besnoeien.
Bekeken moet worden of de
partementen taken kunnen
afstoten.
(PPR) Voor de PPR gaat de
"winst is werk"-theorie niet
zomaar op. Veel investerin
gen zijn arbeidsbesparend.
Teveel winsten vloeien naar
het buitenland. Deeltijdar
beid moet worden bevor
derd. Nieuwe arbeidsplaat
sen zijn te scheppen door een
zwaarder accent te leggen op
energiebesparing, kleinscha
ligheid, woningbouw, collec
tieve voorzieningen en mi
lieubehoud. Het scheppen
van eigen werk in eenmans
bedrijven en coöperaties
moet financieel en organisa
torisch gestimuleerd worden.
Overwerk en nevenbanen
moeten beperkt worden. Ver
plichte arbeidstijdverkorting
zal nodig kunnen zijn.
(CPN) De CPN wil geleidelijke
verkorting van de werktijd
door verkorting van de ar
beidsdag, verlenging van de
vakanties en verlaging van de
pensioengerechtigde leeftijd.
Dat kan op langere termijn
belangrijk bijdragen tot uit
breiding van de werkgele
genheid. Er mag geen loon
voor worden ingeleverd. De
werknemers moeten contro
leren of de overheidssubsi
dies inderdaad tot nieuwe ar
beidsplaatsen leiden, of tot
het behoud van arbeidsplaat
sen. De oriëntatie op militaire
ordeis moet worden afgewe
zen, want het levert geen ex
tra werk op.
(GPV) Er moet een nationaal
herstel- en ontwikkelings
plan komen met hernieuwde
mogelijkheden voor het be
drijfsleven gericht op werk
gelegenheid voor ieder. De
overheidsuitgaven en de be
lasting- en premiedruk moe
ten daarbij omlaag. Maar ook
moet in zo'n plan de geest
van materialisme en horizon
talisme plaats maken voor
het besef dat zowel de over
heid als iedere Nederlander
de taak heeft bij te dragen
aan een zodanige ontwikke
ling van land en volk, dat
God de eer ontvangt.
(PSP) Om werk te scheppen in
vesteert de overheid zelf in
stadsvernieuwing, woning
bouw, onderwijs, isolatie van
gebouwen, uitbreiding van
openbaar vervoer en de ont
wikkeling van schone ener
giebronnen. Voorts is verkor
ting van de arbeidsdag tot ze
ven uur nodig, mede t.b.v. de
doorbreking van de traditio
nele arbeidsdeling tussen
mannen en vrouwen. Uit
zendbureaus moeten worden
verboden.
(PvdA) De koopkracht van de
mensen met het minimum
loon en met de laagste uitke
ringen dient in stand te blij
ven. De modale werknemer
(f35.000 bruto) gaat er elk
jaar in koopkracht, door ar
beidstijdverkorting en nivel
lering 2,5 percent op achter
uit. behalve degenen die inci
dentele loonsverhoging krij
gen. Deze bedragen gemid
deld 1,5 percent. De minlijn
geldt ook de sociale uitkerin
gen, uitgezonderd de laagste.
De PvdA wil een maximum
inkomen van netto drie maal
het netto minimumloon.
(CDA) Het CDA wil proberen
dat de "echte" minima niet
hoeven in te leveren, dat zijn
huishoudens waarbij twee of
meer personen van een mini
mumuitkering moeten rond
komen. Minimumloners gaan
er per jaar in koopkracht 1
procent op achteruit, moda-
len 1,5 percent, de hoogsten 4
percent. Volledige prijscom
pensatie is niet heilig. Hogere
gasprijzen moeten dan ge
compenseerd worden door
belastingverlaging. De ww
moet voor de hoogste uitke
ringen terug van 80 naar 70
percent. In de sociale belas
tingwetten wil het CDA stre
ven naar gelijke rechten voor
man en vrouw, maar dat mag
geen extra geld kosten.
(VVD) Mensen zonder inciden
tele loonsverhogingen gaan
er in het WD-programma
per jaar 2 a 2,5 percent in
koopkracht op achteruit.
Ambtenaren moeten meer in
leveren. De sociale uitkerin
gen moeten meer "op afstand
worden gekoppeld" aan de
lonen, ze gaan dus achteruit.
Jeugdlonen kunnen minder
stijgen dan de gewone lonen.
Beoefenaren van vrije beroe
pen moeten evenveel mati
gen als vergelijkbare loon-
trekkenden, maar de WD
wijst inkomensgelijktrek-
king ter wille van de nivelle
ring af. De gezamenlijke druk
van belastingen en sociale
premies moet omlaag.
(D'66) De koppeling tussen so
ciale uitkeringen en andere
inkomens moet gehandhaafd
blijven. Voor geen enkele in
komenscategorie kan overi
gens handhaving van de
koopkracht worden gegaran
deerd. Wel wil D'66 ernaar
streven de werkelijke mini
ma zoveel mogelijk te ont
zien. De modale werknemer
levert per jaar 2 percent aan
koopkracht in, de hoogste in
komens 4 percent. Verhoging
van de progressie in de belas
ting is ongewenst, wel moe
ten de aftrekposten met een
cosumptief karakter beteu
geld worden.
(SGP) De minimuminkomens
en de laagste sociale uitkerin
gen moeten zoveel mogelijk
ontzien worden, maar ook
voor hen kan de SGP geen
keiharde koopgarantie ge
ven. Een strikt eenmalig inle
veringsronde van 4 5 per
cent - naar draagkracht ver
deeld - kan een belangrijke
bijdrage leveren aan het her
stel van het bedrijfsleven en
aan het financieringstekort
van het rijk.
(PPR) De PPR streeft naar het
handhaven van de koop
kracht tot modaal, maar dit
zal wellicht niet onder alle
omstandigheden te realise
ren zijn. De koopkracht van
het minimumloon moet wor
den gehandhaafd. Op de so
ciale minima wordt niet ge
kort, de koppeling met het
netto-minimumloon moet
worden gehandhaafd. De
PPR streeft naar een maxi
mum-inkomen van netto
driemaal het netto minimum
loon.
(CPN) De koopkracht van de la
ge en middeninkomens moet
op peil worden gehouden.
Essentieel is het behoud van
de volledige prijscompensa
tie. De korting op het inko
men van jongeren en studen
ten moet ongedaan worden
gemaakt. De sociale uitkerin
gen moeten gekoppeld blij
ven aan de lonen. De ww
moet omhoog tot 90 percent
en de wwv tot 80 percent. De
wwv moet de hele periode
van de werkloosheid duren,
ook voor vrouwen.
(GPV) Een aanmerkelijke mati
ging van alle inkomens is on
ontkoombaar. De matiging
dient naar draagkracht te ge
schieden. Het meest voor de
hand liggend is het afzien van
een volledige compensatie
van gestegen prijzen en be
perking van de vakantie-uit
kering. Aan de groei van de
uitgaven voor sociale zeker
heid moet een eind komen.
Er moet een beperkt eigen ri
sico bij ziekte worden inge
voerd.
(PSP) De koopkracht dient ge
handhaafd te blijven door
scherpere prijsbeheersing.
Tot het modale inkomen
moeten stijgende prijzen vol
ledig worden gecompen
seerd. Net als alle loonsver
hogingen moeten de prijs
compensaties in centen in
plaats van percenten worden
gegeven. De maximumgren
zen van de sociale premies
moeten worden afgeschaft.
De btw op eerste levensbe
hoeften moet worden afge
schaft.
(PvdA) De kerncentrales wor
den, zo spoedig als technisch
mogelijk is, gesloten. Er wor
den geen nieuwe kerncentra
les gebouwd. Er vindt geen
opslag en dumping plaats
van radioactief afval in zout-
koepels en zee. Proefborin
gen zijn overbodig. Neder
land werkt niet langer mee
aan opwerkingsactiviteiten.
De Nederlandse bijdragen
aan Kalker en Super Phoenix
worden gestaakt.
(CDA) In ons dichtbevolkte
land vindt nu geen verdere
bouw van kerncentrales
plaats, gelet op de nog onop
geloste problemen van pro
duktie en opslag van afval,
mede in afwachting van de
maatschappelijke discussie.
Over openblijven of sluiten
van Borssele en Dodewaard
wordt in het licht van boven
staande besloten na afloop
van de maatschappelijke dis-
(WD) Na zorgvuldige afweging
van alle relevante feiten,
waartoe onder meer behoren
het resultaat van de maat
schappelijke discussies, de
situatie met betrekking tot de
continuïteit van de energie
voorziening en de conse
quenties van eventuele alter-
natieven. wordt in de komen
de kabinetsperiode een be
slissing genomen over de uit
breiding van het aantal kern
centrales.
(D'66) De bestaande centrales
dienen zo spoedig mogelijk
te worden stilgelegd. D'66 zal
in de maatschappelijke dis
cussie uitdragen dat ze geslo
ten dienen te blijven, tenzij er
voor de afval- en veiligheids
problemen toereikende op
lossingen te vinden zouden
zijn. De kosten van sluiting
dienen voor rekening van de
overheid te worden gebracht.
Nederland dient van verdere
medewerking aan de ontwik
keling van snelle reactoren
en van opwerking, af te zien.
(SGP) Zolang de elektriciteits
voorziening niet is veiligge
steld, valt aan kernenergie
helaas niet te ontkomen. Ter-
wille van de technische ken
nis en ervaring kunnen Bors
sele en Dodewaard niet wor
den gesloten.
(PPR) De kerncentrales wor
den direct gesloten Het on
derzoek naar toepassingen
van kernenergie t.b.v. elektn-
citeits- en militaire produk-
ten wordt stopgezet. Ook de
UCN in Almelo moet dicht.
(CPN) De CPN spreekt zich uit
tegen de oriëntatie op kern
energie, wijst de bouw van
nieuwe centrales onvoor
waardelijk af en treedt op
voor sluiting in Borssele en
Dodewaard.
(GPV) De relatief kleine centra
les in Borssele en Dodewaard
moeten in produktie blijven.
Na de maatschappelijke dis
cussie moet beslist worden
over de bouw van nieuwe
kerncentrales. Als tot bouw
wordt besloten is tevens de
totstandkoming van een na
tionaal kernafval-opwerkcen-
trum van belang.
(PSP) De PSP wil stopzetting
van de twee kerncentrales en
van de deelneming aan het
Kalkar- en Super Phoenix-
project. Er mogen geen
proefboringen voor de opslag
van radioactief afval plaats
vinden.
(PvdA) Nederland neemt in het
kader van de de-nuclearise-
ring eenzijdig onder andere
de volgende stappen, ook als
overleg met de NAVO-bond-
genoten weinig of niets zou
opleveren: geen plaatsing
van de toegedachte nieuwe
middellange afstandssyste
men, onmiddellijk overleg
over het verminderen van de
kerntaken tot één. hooguit
twee, geen nucleaire taken
voor de F 16 en de Orion.
Geen opvoering van de gewo
ne bewapening ter compen
satie van de afgestoten kern
taken. Het defensiebudget
moet omlaag. Meer aandacht
voor geweldloze, sociale
weerbaarheid.
(CDA) Een eenmaal aan de NA
VO toegezegde financiële in
spanning blijft gehandhaafd.
T.a.v. de nucleaire middellan
ge afstandwapens houdt Ne
derland vast aan zijn voorbe
houd dat eerst in december
1981 een beslissing wordt ge
nomen, die mede wordt be
paald door de mate waarin
duidelijke resultaten zullen
zijn bereikt in het overleg
met de Sowjet-Unie over de
vermindering van de kernwa
pens, of althans daarop een
betrouwbaar inzicht is gekre
gen. het accent moet worden
verschoven naar de conven
tionele defensie, onder ande
re de territoriale verdediging.
(WD) Eenzijdige vermindering
van de defensie-inspanning
of eenzijdige ontwapening
moet met kracht worden af
gewezen. In december 1981
moet goedkeuring worden
verleend aan de plaatsing van
het overeen te komen aantal
kruisraketten, tenzij het over
leg met de USSR voor die da
tum heeft geleid tot een vol
doende vermindering van de
Russische kernbewapening.
Ter beveiliging van de aan
voerlijnen zal het waarschijn
lijk nodig zijn dat de marine
ook buiten het NAVO-gebied
gaat opereren. Alternatieve
dienstplichtstelsels verdie
nen nadere studie, al moet de
dienstplicht als maatschap
pelijke basis behouden blij-
(D'66) De zes kernwapentaken
moeten terug tot twee of drie
Nederland moet zo nodig
overgaan tot eenzijdige af
schaffing van de nucleaire
luchtafweer - landmijnen en
anti-onderzeebootbommen.
Voor D'66 staat nog niet vast
of de F 16 een kerntaak moet
krijgen. Plaatsing van mid
dellange afstandsraketten
kan nu niet aanvaard wor
den, maar voortdurend be
raad is nodig. De overeenge
komen stijging van het de
fensiebudget met 3 percent
moet jaarlijks opnieuw wor
den bezien aan de hand van
de veiligheidssituatie. Een
maatschappelijke dienst
plicht, ook voor vrouwen, is
eerlijker.
(SGP) Nederland mag onder
geen beding meewerken aan
een eenzijdige verzwakking
van de verdediging van het
Westen. Onverkort dient te
worden vastgehouden aan de
afspraak jaarlijks de defen
sie-uitgaven met 3 percent te
verhogen. Democratisering
en vermaatschappelijking
van d? krijgsmacht ondermij
nen de morele kracht en de
bereidheid om ingezet te
worden. De discipline moet
strikt rechtvaardig worden
gehandhaafd.
(PPR) De krijgsmacht moet
worden omgevormd voor een
wezenlijke bijdrage aan eenN
VN-troepenmacht en voor
territoriale verdediging. In
een verder perspectief moe
ten niet-gewelddadige vor
men van verdediging worden
ontwikkeld. De kernwapens
moeten daartoe worden
afgeschaft. Ze mogen ook
niet in Nederland worden ge
plaatst. De defensie-uitgaven
moeten structureel omlaag
De directe paraatheid moet
worden verminderd. Dienst
plichtigen moeten kunnen
kiezen tussen militaire-, ac
tieve vredes- of sociale
dienst.
(CPN) De CPN spreekt zich on
omwonden uit voor de af
schaffing van alle kerntaken,
voor verwijdering van alle
atoomwapens en voor het
verhinderen van de plaatsing
van Amerikaanse raketten.
In samenwerking met andere
kleine en middelgrote landen
en met de ongebonden staten
moet gestreefd worden naar
het doorbreken van de wa
penwedloop van de grote mo
gendheden en van de opde
ling van de wereld in blok
ken. De defensiebegroting
moet drastisch worden ver
laagd.
(GPV) Onder communistische
overheersing wordt elk appel
om in de openbare samenle
ving de eer van God te zoe
ken in de kiem gesmoord. De
financiële NAVO-verplich-
tingen moeten dan ook wor
den nagekomen. De geza
menlijke verantwoordelijk
heid betekent dat aan plaat
sing van nieuwe kernwapens
niet is te ontkomen. Het ont
wikkelen van een eigen Euro
pees kernwapen moet wor
den afgewezen. Het onder
graaft de NAVO en btVOrttort
een ongewenst Europeams-
me. Het NAVO-gebied moet
worden uitgebreid. In de
krijgsmacht moet leegloop,
vloeken en drankmisbruik
worden bestreden
(PSP) Nederland uit de NAVO,
de NAVO uit Nederland Al 1«-
kernwapens moeten worden
verwijderd. De Nederlandse
militairen moeten worden te
ruggetrokken uit de Bonds
republiek. De bewapenings
uitgaven moeten worden af
gebroken. De krijgsmacht
moet op den duur worden af
geschaft. Soldaten en dienst-
wdicntri lubben r.-rht op
een inkomen op normaal bur
gerniveau Parades, taptoes
en open dagen moeten ge
weerd worden. Er is ruime-
subsidie nodig voor training
in sociale verdi-diging Er
moet een ministerie voor ont
wapening en sociale verdedi
ging worden ingesteld.
(PVDA) De PvdA vindt voor
een modaal bruto-inkomen
een huur van 17 percent rede
lijk. De jaarlijkse huurverho
ging moet meer in de pas lo
pen met de stijging van de
bouwkosten. Zowel voor
huurders als voor eigenaar
bewoners moeten de woon
lasten meer dan nu afhanke
lijk zijn van het inkomen en
van de kwaliteit van de wo
ning. De minima van de indi
viduele huursubsidie mag bij
een en ander niet worden
aangetast. Verzekerings
maatschappijen en dergelijke
worden verplicht een deel
van hun geld te bestemmen
voor de financiering van de
woningbouw.
(CDA) In de koopkrachtdaling,
die in het CDA-programma is
voorzien, zit een half percent
t.b.v. de woningbouw, voor
het CDA een zaak van solida
riteit. De huren moeten jaar
lijks met een half procent ex
tra omhoog. De huurharmo-
nisatie moet worden ver
sneld. De gewone huurverho
gingen moeten meer in over
eenstemming zijn met de stij
gende bouwkosten. Ook de
woonlasten van eigenaar-be
woners (huurwaardeforfait)
moet worden verhoogd. So
ciale woningbouw en bevor
dering van het eigen woning-
bezit moeten hoekstenen blij
ven van het bouwbeleid.
(WD) Voor de WD is het ei
gen woningbezit hoeksteen
van het volkshuisvestingsbe
leid. De subsidies op koop- -
woningen voor middelbare
en lagere inkomens moeten
omhoog. De huur van be
staande woningen moet snel
ler in overeenstemming wor
den gebracht met de kwali
teit. De jaarlijkse huurverho
ging moet de stijgende bouw
prijzen volgen. Het moet be
leggers weer aantrekkelijk;
worden gemaakt huurwonin
gen te bouwen. Het WD-
programma noemt geen ge
middelde huurquote, maar
zegt wel dat iedereen, die de
huur gezien zijn inkomen
niet kan betalen recht heeft
op huursubsidie.
(D'66) De financiering van de
woningbouw dient zoveel
mogelijk te geschieden door
pensioenfondsen en andere
beleggers, die daartoe gesti
muleerd moeten worden
door garanties voor een maat
schappelijk en economisch
verantwoorde exploitatie. De
subsidie-afhankelijkheid van
de overheid moet beperkt
worden. De overheid draagt
bij in terugdringing van de
kostenstijging door verlaging
van de btw van 18 naar 4 per
cent. De jaarlijkse huurver
hoging moet gelijk zijn aan
de prijsstijgingen. De huur-
harmonisatie moet worden
versneld.
(SGP) Als regel moet de huur
der zelf zijn huur opbrengen.
In uitzonderingsgevallen kan
de overheid subsidie geven
Het SGP-programma noemt
geen normen. Het eigen wo
ningbezit moet worden
bevorderd, onder andere
door het weer aftrekbaar ma
ken van de onderhoudskos
ten. Het toewijzen van wo
ningen aan - naar christelij
ke norm - ongeoorloofde sa
menlevingsvormen moet on
middellijk worden stopgezet.
Een al te grote bouw van klei
ne woningen is ongewenst,
want vergemakkelijkt echt
scheidingen en werkt het sa
menwonen van ongehuwden
in de hand.
(PPR) De bouw van woningen
voor één- of tweepersoons
huishoudens moet voorrang
hebben. Om dit mogelijk te
maken is onder andere verla
ging van de btw tot 4 percent
nodig en verhoging van de
bouwsubsidie. Het bezit van
tweede of meer woningen
moet worden verboden
Huurwoningen mogen niet
worden verkocht. Bij koop
woningen dient betalen naar
draagkracht het uitgangs
punt te zijn: hoe hoger het in
komen hoe lager de bouw-
premie en de hypotheekren
te-aftrek.
(CPN) Het is noodzakelijk de
volkswoningbouw te ont
trekken aan het door banken
en speculanten beheerste
marktmechanisme Drin
gend noodzakelijk is het ver
sneld ter beschikking komen
van grote aantallen woning
wetwoningen waarvoor de
huurder met een laag inko
men niet meer dan 10 percent
van het netto-inkomen be
taalt. De individuele huur
subsidie moet volledig wor
den gehandhaafd. De opdrij
ving van woonkosten voor ei
genaar-bewoners moet wor
den bestreden door het aan
banden leggen van de hypo
theekrente. Er moeten meer
woningen voor jongeren en
éen- en tweepersoonshuis
houdens worden gebouwd
(GPV) De huren moeten gelei
deüjk worden aangepast aan
de werkeluke bouwkosten.
De bouwkosten kunnen om
laag door verlaging van de
btw en door gelijkvormiger
bouw De individuele huur
subsidie moet achter blijven
bij de huurwhoflnf Hst ei
gen woningbezit moet wor
den bevorderd door verkoop
van gemeente- en corporatie
woningen. Rente op tophy
potheken hoeft niet volledig
aftrekbaar te zyn, wel moeten
bepaalde onderhoudskosten
weer aftrekbaar zijn.
(PSP) Grond, bebouwing en
produktie moeten in handen
komen van de gemeenschap.
Wonen moet uiteindelijk he
lemaal door de overheid wor
den betaald. Voordien moe
ten de bouwsubsidies wor
den verhoogd en de btw op
sociale woningbouw worden
afgeschaft Een onmiddellg
ke huurverhogingsstop is no
dig. Lagere inkomens mogen
niet meer dan 10 percent van
hun netto-inkomen aan huur
betalen BH Wk UW
bouw moet 75 percent be
schikbaar komen voor één- of
tweepersoonshuishoudens
en voor woongroepen