Kritiek ontmoedigt politie
De duistere
toekomst van
kolenstook
Kabinet wacht met
pantservoertuigen
NS voert gezinskaart
in voor zomerperiode
Terlouw oneerlijk
Hoofdinspecteurs zijn houding politici beu
r>r>
Waarom u het beste voor Democraten '66 kunt
kiezen als u een DUIDELIJK ANDER BELEID wilt.
Milieugevolgen
zeer aanzienlijk
ZATERDAG 9 MEI 1981
UTRECHT (GPD/DWP) - NS gaat
in de zomermaanden gezinstoer
kaarten verkopen waarmee in
een tijdvak van negen dagen op
vier dagen door het hele land kan
worden getreinreisd. De kaarten
kosten 120 gulden voor de twee
de klas, 170 gulden voor de eer
ste. Het begrip gezin is ruim ge
nomen en zelfs de hond mag
mee.
De gezinstoerkaarten, een uitbrei
ding van het begrip tienertoer
kaart, worden verkocht in de
maanden juni, juli en augustus.
De gezinstoerkaart kan, blijkens
de folder van NS, worden ge
kocht door "ouder(sj met alle ei
gen-, stief- en pleegkinderen tot
en met 18 jaar". Onder gezin
verstaat NS voor deze kaart
"mensen die langer dan een jaar
duurzaam samenwonen". Voor
het verkrijgen van de kaart is een
pasfoto van de ouders nodig.
De gezinstoerkaart wordt zonder
korting geleverd, ook niet op ver
toon van de NS-kortingskaart.
Forensen die dagelijks de trein ne
men kunnen zich voortaan op
het station van bestemming op
een huurfiets abonneren. Het
abonnement - dat iedereen kan
krijgen die een NS-abonnement
heeft - is verkrijgbaar op een
groot aantal stations waaronder
die in Amsterdam, Rotterdam,
Utrecht en Den Haag, aldus de
NS.
De spoorwegen melden een spec
taculaire vervoersgroei van circa
20 percent op de Zoetermeerlijn,
de in 1977 aangelegde verbin
ding tussen "satellietstad" Zoe-
termeer en Den Haag. De belang
stelling neemt zo snel toe dat NS
dp perrons langs de lijn gaat ver
lengen omdat vooral in de spits
langere treinen moeten worden
ingezet om de reizigersstroom op
te kunnen vangen. In oktober
moet de verlenging van de per
rons gereed zijn en dan kunnen
drie in plaats van twee sprinter-
treinstellen aan elkaar worden
gekoppeld.
Inclusief de klanten op de "oude"
doorgaande lijn Den Haag-Zoe-
termeer-Gouda-Utrecht "spo
ren" momenteel dagelijks circa
20.000 man heen en weer tussen
Den Haag en Zoetermeer. In
1978 - toen de lijn nog niet hele
maal af was - waren dat er nog
maar rond 13.000. In de jaren
1985-'87, wanneer Zoetermeer is
volgebouwd, wordt gemikt op
23.000 interlokale reizigers per
dag en NS denkt dat dat aantal
ruimschoots zal worden gehaald.
DORDRECHT (GPD) - "De politie voelt zich de laatste
tijd in toenemende mate onrechtmatig bekritiseerd. Niet
alleen de agenten die ME-dienst vervullen en bij elke
actie weggehoond worden onder de kreet "ME weg er
mee", maar ook de leiding. De kritiek van politici, vooral
van politici op lokaal niveau, werkt erg demotiverend.
Kritiek die vaak alleen gebaseerd is op televisiebeelden".
Dat zei gisteren voorzitter J. van
der Steege van de Vereniging
van Hogere Politieambtenaren
op een ledenvergadering in Dor
drecht.
De leden van de vereniging, een
vakbond voor politieambtenaren
met minstens de rang van hoofd
inspecteur, vinden de kritiek
vanuit de maatschappij op hun
handelen des te moeilijker te ver
teren nu ze op bevel van de over
heid moeten bezuinigen. Voor
bijvoorbeeld de rijkspolitie te
water een onmogelijke opgave.
Een vertegenwoordiger van die
groep merkte gisteren op dat in
leveren nauwelijks meer moge
lijk is. "Onze taken zijn alleen
maar toegenomen de laatste ja
ren, terwijl ons personeelsbe-
ZIERIKZEE (ANP) - Pleun
van der Lugt, straaljagerpi
loot bij de Koninklijke Lucht
macht, ruilt zijn vliegtuig
binnenkort in voor een zeil
schip. Hij gaat, als eerste Ne
derlander, met een zeiljacht
van elfmeter een tocht maken
rond de wereld. Met zijn Fe
niks denkt hij voor zijn non
stop-tocht driehonderd da
gen nodig te hebben.
ADVERTENTIE
A l*TA i 1 jr^
"KOM MAANDAGAVOND
11 MEI, 8.00 UUR,
Hobaho-hallen, Haven 10, Lisse
(toegang vrij, zaal open 7.30 uur).
V Samen aan't werk
P J Word lid. Antwoordnr 1877,2500 WB Den Haag, lel. 070-614121.
DEN HAAG - Het kabinet heeft op
nieuw geen besluit genomen
over de aanschaf van 841 pant
serrupsvoertuigen voor het Ne
derlandse leger. Een groep van
ministers zal het probleem van
de aanschaf in de komende week
opnieuw bekijken, nu beide kan
didaat-leveranciers hun prijzen
verlaagd hebben.
Volgens de waarnemend voorzitter
van de ministerraad, minister
Tuijnman, is het zelfs niet zeker
of het kabinet aanstaande vrij
dag al tot een besluit komt. „De
prijsverlagingen volgen elkaar
bijna dagelijks op", zei hij. „Vaak
zelfs staan ze al in de krant voor
dat ze op het ministerie bekend
zijn". Onder deze omstandighe
den wil het kabinet de gehele si
tuatie nog eens doorlichten.
Het besluit van het kabinet is door
de directie van DAF met instem
ming begroet. Vertegenwoordi
gers van de vakbonden reageer
den echter teleurgesteld. Zij ver
wachten dat het uitstel ertoe zal
leiden dat het kabinet de Ameri
kaanse offerte zal kiezen.
Twee groepen bedrijven hebben
bij de Nederlandse regering of
fertes ingediend voor de levering
van de 841 voertuigen. De Ameri
kaanse fabrikant heeft aangebo
den ze te bouwen tegen een be
drag van f723 miljoen. Toege
zegd is dat Nederland voor een
groot deel hiervan kan rekenen
op compensatieorders. Het con
sortium van DAF en RSV, dat de
voertuigen in Nederland in licen
tie wil bouwen, vraagt f876 mil
joen.
Ria Beckers in Leiden:
(Van onze verslaggevers)
LEIDEN - Ria Beckers, lijst
trekker van de PPR, heeft
gisteren in Leiden D'66-lijst-
trekker Jan Terlouw "kwade
trouw" verweten. Beckers
hekelde de wijze waarop Ter
louw de PPR de afgelopen
tijd in verschillende dagbla
den in verband heeft ge
tracht met de revolutie en de
slachtoffers daarvan.
Beckers reageerde naar aanlei
ding van een interview met
Terlouw in de Provinciale
Zeeuwse Courant van vorige
week, en een bijdrage van
Terlouw's hand in De Tele
graaf van gisteren. In de PZC
zou Terlouw gezegd hebben
het in veel opzichten met de
PPR eens te zijn, maar dat
"de PPR de revolutie preekt,
en daarbij vallen altijd slacht
offers".
In De Telegraaf van gisteren
sprak Terlouw over de "om
wenteling" van het economi
sche stelsel die de PPR zou
voorstaan. Terlouw legde
verband tussen de PPR-
denkbeelden en het leven
achter het "IJzeren Gordijn".
Beckers toonde zich zeer boos
over deze wijze van campag
ne voeren van Terlouw. De
D'66-lijsttrekker heeft, aldus
Beckers, hiermee zijn imago
van eerlijk politicus welbe
wust ingeruild voor stem
menwinst.
Desgevraagd verklaarde Ria
Beckers dat D'66 bang is dat,
mochten D'66, PPR en PvdA
samen een meerderheid in de
Tweede Kamer behalen, de
PPR in een eventueel pro
gressief kabinet als kleinste
partij teveel macht zou heb
ben.
WD
WD'ers praten nu wl over
loyalisten in het CDA maar
juist zij hebben zelf het be
leid vaak bemoeilijkt.
CDA-fractievoorzitter Ruud
Lubbers zei dit gisteravond
tijdens een verkiezingsbij
eenkomst in het Noordhol
landse Huizen. Lubbers gaf
als voorbeeld de door het
CDA bepleite inkomensmati
ging, die jarenlang door de
WD verdacht werd ge
maakt. Tegelijkertijd lag de
liberale onderwijsminister
Pais steeds dwars als het ging
om ombuigingen.
Toch loopt volgens Lubbers
het CDA niet weg voor het
gevoerde beleid. Het CDA
verschuilt zich niet achter het
conservatisme van de WD,
zo liet hij zijn gehoor weten.
Allegaatje
Na de WD begint nu ook het
CDA in de verkiezingscam
pagne op D'66 te schimpen.
CDA-minister van justitie De
Ruiter noemde D'66 vrijdag
avond in Haren een politiek
allegaartje.
„D'66 kiest de standpunten
beurtelings uit deze en dan
weer uit gene partij en ge
draagt zich daarbij als een
toverfee die alles wat zij met
haar stokje aanraakt tot goud
maakt", zei De Ruiter. „Geen
bijdrage tot de stabiliteit in
de Nederlandse politiek",
oordeelde hij.
Volgens De Ruiter is de drij
vende kracht achter D'66
„een ver doorgevoerd, kil
aandoend indivudualisme,
toegesneden op mensen die
zichzelf wel kunnen redden,
maar ongeschikt als leidend
beginsel in een tijd waarin
zorg voor elkaar en bescher
ming van het zwakke mede
leidende beginselen dienen
te zijn".
Stemapparatuur
Inwoners van de gemeente
Berlicum zullen tijdens de
komende verkiezingen op 26
mei weer het bekende rode
potlood moeten hanteren.
Ongeveer tien jaar geleden
was Berlicum één van de eer
ste Nederlandse gemeenten
waar gestemd werd met be
hulp van mechanische stem
apparatuur. Het college van
B en W wilde voor de komen
de verkiezingen elektroni
sche apparatuur verschaffen.
De raad heeft daar echter een
stokje voor gestoken met als
argument dat de bevolking
eigenlijk nooit goed overweg
heeft gekund met al die
vreemde apparatuur:
Een woordvoerder van de ge
meente Berlicum noemt dit
nonsens. Er zijn nooit klach
ten of problemen geweest.
Bovendien kunnen de stem
men sneller worden geteld,
zeker als gebruik wordt ge
maakt van elektronische ap
paratuur.
ADVERTENTIE
stand met één man, één procent,
mocht worden uitgebreid. En dat
terwijl er ook nog werktijdver
korting is ingevoerd".
De hogere politieambtenaren zijn
van mening dat niet meer bezui
nigd kan worden op het politie
werk zonder dat belangrijke ta
ken worden afgestoten. De poli
tici, vindt de vereniging, moeten
maar aangeven wat kan verval
len. De drie Tweede-Kamerleden
die gisteren op de vergadering
van de hogere politieambtenaren
waren uitgenodigd voor die dis
cussie, kwamen wat dat betreft
met weinig concrete suggesties
Het CDA-kamerlid S. Faber gaf
daarentegen aan dat wat hem be
treft de kritische grens voor be
zuinigen bij de politic al bereikt
De PvdA'er P. Stoffelen vond de
verwijten van de politie dat zij te
vaak ongefundeerde kritiek le
verden, onterecht. Zowel hij als
Faber gingen daarentegen weer
in op het omstreden politie-op-
treden bij de rellen in Amster
dam en Nijmegen. Met name
Stoffelen vond het niet terecht
dat op koninginnedag de Breda
se politie, na vooroverleg met
burgemeester en officier van jus
titie, preventief ruim 140 mensen
arresteerden, die mogelijk deel
wilden nemen aan een demon
stratie. Kritiek die overigens
werd tegengesproken door het
ook aanwezige WD-kamerlid H.
Jacobse.
Stoffelen uitte op de verenigings
vergadering zijn ernstige be
zorgdheid over de volgens hem
toenemende kleine criminaliteit
en verruwing van de maatschap
pij. "Het aantal gevallen van ver
nielingen is het afgelopen jaar
toegenomen met 170 procent, het
iantal winkeldiefstallen met 80
jrocent, de zakkenrollerij met
86 procent. Ook de verruwing
eemt toe", aldus Stoffelen.
Minimumloon
en uitkering
gaan omhoog
DEN HAAG (GPD) - Het mini
mumloon en de daaraan gekop
pelde uitkeringen zullen 1 juli
met 2,3 procent worden ver
hoogd. Dit is meer dan volgens
de daarvoor bestaande regels ge
bruikelijk is. Het kabinet heeft
hiertoe besloten omdat zonder
dit ingrijpen het minimumloon
achter zou blijven bij de feitelij
ke ontwikkeling van de lonen
In de aanpassing van in totaal 2,3
procent wordt verder rekening
gehouden met de 1,3 procent van
de zgn. uitschuifoperatie van 1
januari. Op die datum werden
minimumloon en uitkeringen 1,3
procent minder verhoogd dan
volgens de regels gebruikelijk
was, omdat zij anders sneller wa
ren gestegen dan de lonen
De verhoging leidt tot de volgende
bedragen, die vanaf 1 juli gaan
gelden: minimumloon per
maand (voor werknemers van 23
jaar en ouder), f 1925,30; per
week f444,30 en per dag f88,86
Deze verhoogde lonen werken
via de gebruikelijke regelingen
ook door in de jeugdlonen Voor
de overige sociale uitkeringen
zullen overeenkomstige voorzie
ningen getrofen worden.
egeringspartij betekent
at niets oplost Uw sten
and ei regeringsbeleid
meerderheid D 66 is d.
ïdruk legt op industrie
iwc banen1),een gifvrij
D'66,progrt
Help D 66
maar londei
idel„k ande
m
Uw stem voor een DUIDELIJK ANDER BELEID: D'66, Het Redelijk Alternatief.
Kijk vandaag naar de TV-uit:ending van D'66. Nederland-I.21 55 22 05 uur.
Het afscheid van het ko-
lentijdperk betekende
destijds een revolutie
voor Zuid-Limburg. De
Limburger kreeg ander
-schoner- werk. Voor
de gebruikers van ko
len, zowel de particulie
re gebruiker als de in
dustrie, had de massale
overgang van de jaren
zestig naar olie en voor
al gas grote voordelen.
Gas en olie verbranden
schoon, stinken min
der, en worden in vloei
bare vorm gemakkelijk
getransporteerd.
Het is dan ook erg cynisch dat
wij nu. in 1981, aan de voor
avond zouden staan van een
nieuw kolentijdperk. Nog
vreemder is het, dat Neder
land in het jaar 2000 jaarlijks
bijna twee maal zoveel kolen
nodig zou hebben als er des
tijds in Limburg op hot hoog
tepunt van de kolendelving
naar boven werd gehaald.
Toch is dit precies waar nu al
enkele jaren in allerlei stu
dies, en ook in een officieel
regeringsplan, van wordt uit
gegaan En niet zonder reden.
De prijzen voor olie blijven
stijgen, de afkeer van kern
energie neemt (ook niet zon
der reden) toe, met het opsto
ken van de Nederlandse gas
bel wordt men steeds voor
zichtiger, en "alternatieve"
energievormen (wind, zon,
water) lijken nog onvoldoen
de ontwikkeld.
Kolen zijn dus weer actueel.
Deze week trok een functio
naris van het ministerie van
economische zaken, drs
W.H.J. Tieleman. de aan
dacht met een pleidooi voor
meer kolenstook, en dan
vooral in elektriciteitscentra
les. Vooral daarop is de aan
dacht van onderzoekers, en
de regering, op dit moment
gericht.
Het opnieuw stoken van kolen
zorgt echter voor grote pro
blemen. Kolenstook geeft
luchtverontreiniging, en bo
vendien ontstaat er bij het
verstoken van een ton (1000
kilo) kolen automatisch -en
onvermijdelijk- ongeveer
200 kilo vast afval. Een TNO
studie over kolengebruik
gaat er al van uit, dat bij het
gebruik van 30 miljoen ton
kolen per jaar in het jaar 2000
elk jaar 50 hectare opslag
ruimte voor het vaste afval
nodig is. Vijftig hectare, dat
is een stuk grond van 700 bij
700 meter.
Cijfers
De studies over het energiege
bruik in Nederland in het jaar
2000 noemen weliswaar niet
allemaal een verbruik van 30
miljoen ton kolen per jaar,
maar komen toch niet lager
uit dan 20 miljoen. Ook dat
betekent een gigantische toe
name, want op dit moment
(1981) bedraagt het verbruik
4,5 miljoen ton per jaar. Aan
genomen wordt dat de Ne
derlandse mijnen niet weer
open gaan, maar dat de kolen
geïmporteerd zullen worden.
Ook het transport van kolen
kan trouwens aanleiding zijn
voor forse luchtvervuiling
(stof!).
Het is natuurlijk niet zeker dat
de genoemde cijfers ook wor
den gehaald, omdat alle toe
komststudies werken met
aannames. Met of zonder eco
nomische groei, met of zon
der kernenergie, met bepaal
de percentage's (ai dan niet
vrijwillige) bezuinigingen,
enzovoorts. Daarin schuilt
een risico, omdat cijfers snel
een eigen leven gaan leiden
Waarom SOU bet bijvoorbeeld
niet mogelijk zijn om veel
meer op energie te bezuini
gen dan nu gebeurt, of om
(met veel onderzoek) zonne-
of windenergie een flinke ïm
puls te geven?
Veel onderzoekers -en ook de
regering- gaan daar voorlo
pig niet van uit, en daarom is
er alle reden om het naderen
de "neo-carboon" kritisch te
bekijken.
Afval
Over het opslaan van het vaste
afval werd al iets gezegd Er,
wordt gehoopt, dat het vasle
afval van nut zal blijken in d.-
wegen- of huizenbouw Op
het ogenblik bijvoorbeeld »s
er veel belangstelling van ric
kant van wegenbouwers voor
de as van de (kolengestookte)
Amercentrale in Geertrui-
denberg. Maar die interesse
kan snel slinken. De Amer
centrale heeft dan, net als de
niet zo lang geleden geopen
de kolengestookte centrale in
Nijmegen, geen andere keus
dan storten van het afval.
De luchtverontreiniging van
een kolengestookte centrale
springt misschien niet di-
rekt in het oog, maar is zeer
omvangrijk. Een kolencen
trale stuurt tonnen kooldio-
xyde (C02), zwaveloxyden
(S02) en stikstofoxyden
(NOx) de lucht in. Er is op
dit moment nog geen goede
methode gevonden om die
stoffen uit de rookgassen
van een kolencentrale te ha
len. De aandacht gaat name
lijk vooral uit naar een me
thode die niet te duur is.
Net als bij het vaste afval zijn er
plannen genoeg. Zo is er bij
voorbeeld de mogelijkheid
om een kolenvergassingin-
stallatie te bouwen, die veel
minder zwavel de lucht in
stoot. Het elektriciteitsbe
drijf van Rotterdam en de
KEMA (een onderzoeksbu
reau van de elektriciteitsbe
drijven in Nederland) hebben
er samen al een plan voor
klaarliggen. Maar ook als dit
plan in hoog tempo wordt
uitgevoerd, en dat is nog
maar afwachten, is het
hoogst bereikbare een test
centrale met een capactiteit
van minder dan 10 procent
van een volwaardige centra
le, binnen een jaar of vijf.
Ook wordt er gewerkt aan de
zogenaamde "wervelbed-
centrale". Dat is een project
waar TNO in meedoet, en dat
ook mogelijkheden opent
voor lagere uitstoot van mi
lieuvervuilende gassen. De
steenkool verbrandt in zo'n
centrale vollediger dan in een
gewone centrale Maar de ko
mende tien vyflien jaar zal
een dergelijke centrale zeker
niet in vol bedrijf komen.
Techniek
Veilig verbranden van kolen
staat dus nog in de kinder
schoenen. De Nederlandse
kolencentrales in Geertrui-
denberg en Nijmegen (er zul
len nog meer gebouwd of om
gebouwd worden) sturen op
dit moment bij gebrek aan
een economisch haalbaar zui
veringsproces de zwaveldio
xide nog steeds de lucht in.
In de "kolennota" van de rege
ring wordt gezegd: "De ver
wijdering van afvalstoffen zal
op den duur onoverkomelij
ke problemen opleveren, als
niet tijdig verwcrkmgs- en
toepassingsmogelijkheden
gevonden worden". En over
zwaveloxyden "Het is duide
lijk dat zonder tegenmaatre
gelen de totale verontreini
ging ver zal uitstijgen boven
de grenzen die als doelstel
ling /ijn vermeld in het on
langs uitgebrachte S02-be
leidskaderplan".
Het lykt gezien de
volgen die het opnieuw in
voeren van kolenstook zal
hebben niet onmogelijk dat
deze feiten in het voordeel
van kernenergie gaan werken
bij de komende maatschape-
lijke discussie over deze om
streden vorm van energie.
Het zou positief zijn als ook
de dtacuMte over meer be
sparing en veilige vormen
van energie er door gestimu
leerd werd.
HENK VEGTER
