Blik in de weekbla
„De Nederlandse
soldaten horen
bij absolute top"
i/n
ELSEVIERS
Classe Royale. Pils van grote klasse.]
DONDERDAG 7 MEI 1981
VARIA
PAGINA 11
VRIJ NEDERLAND
Het is Wolter Netjes (Eeste Kamer
lid voor het CDA) niet makkelijk
afgegaan tijdens de stemming
van het abortuswetsvoorstel. Al
le stemmen lagen vast: 37 voor
en 37 tegen. "In de vierentwintig
uur vóór de stemming heb ik ter
dege beseft dat eigenlijk alleen
ik hoefde te stemmen", zegt
Netjes.
Hij heeft de vrouwen die op het
Binnenhof demonstreerden te
gen het wetsvoorstel vergeleken
met zijn eigen vrouw en zijn
dochters en kwam tot de conclu
sie dat hij een ander beeld van
vrouwen heeft.
Netjes kon die grote verantwoor
delijkheid eigenlijk zelf niet
meer aan en riep de hulp in van
een katholieke theoloog. (Prof.
drs. W. Klijn, weet VN). "Hij
heeft mij duidelijk gemaakt dat
je je geloofsovertuiging en je po
litieke verantwoordelijkheid niet
op hetzelfde weegschaaltje hoeft
te leggen". Klijn heeft Netjes
zelfs bijgestaan op de bewuste
dinsdag diens stemverklaring op
te stellen. Het wetsvoorstel is er
door, maar tot op het laatste mo
ment heeft Wolter Netjes getwij
feld. "Ik heb mijn stemverkla
ring zó opgesteld dat ik alleen de
laatste zin maar hoefde te veran
deren om voor of tegen te stem
men". Staat 'm netjes.
Onder de kop Twee Sporen wijdt
VN een pagina aan de verkie
zingscampagne van de Partij van
de Arbeid. Het schijnt nogal een
dolle boel geweest te zijn op het
verkiezingscongres Compleet
met de Zangeres Zonder Naam
was het dijenkletsen geblazen.
Wijnie Jabaaij gilt dat "Joop de
man is die kan zorgen dat de ge
wone mens weer hoop krijgt".
Onder het motto: De hoogste tijd
voor een eerlijk beleid, barst de
PvdA-verkiezingsstrijd los.
Verder in VN een Bibeb-interview
met staatssecretaris Brokx en
een artikel over de vraag of oud
minister Veldkamp zich in de ja
ren zeventig 'zwart' heeft laten
betalen voor zijn bemiddeling bij
bouwopdrachten in de gezond-
heidszorg.
MACAZINF
Een artikel naar aanleiding van de
deze week gepubliceerde visie
van het FNV op het werkloos
heidsprobleem.
Frans Drabbe, economisch des
kundige van het FNV, vindt de
adviezen voor een economisch
herstel van dr. Jelle Zeilstra wat
te simpel. De oplossingen van
'het economen-volkje van de
SER' zijn volgens hem veel te
theoretisch. Frans Drabbe ver
trouwt er niet op, dat loonmati
ging wel tot meer werk zal lei
den. Bovendien vindt hij zo'n
maatregel moeilijk te 'verkopen'.
Voor het streven naar werkgele
genheid voor iedereen acht hij
herverdeling van arbied noodza
kelijk. Drabbe ontkent overigens
niet, dat dit organisatorisch en fi
nancieel grote problemen met
zich mee zal brengen. "Een even
redige verlaging van inkomens
bijvoorbeeld. Of dat aanvaard
baar is, moeten de leden nog uit
maken". Drabbe twijfelt niet aan
de bereidheid daartoe. "Er staat
wat tegenover. In vijf jaar ruim
300.000 extra arbeidsplaatsen,
dat is niet gering".
Minister van financiën Van der
Stee staat voor een gat van 30
miljard in het rood. Plannen om
dat gat te dichten stuiten op te
veel verzet Het wachten is op 26
mei. Daarna is het kabinet de
missionair. "Dan kan er eindelijk
geregeerd worden", liet Van der
Stee zich ontvallen. Een inter
view met een m inister, die er na
acht jaar eigenlijk best een tijdje
uit wil.
Uitgebreide aandacht aan de dood
van IR A-hongerstaker Bobby
Sands en de gevolgen daarvan
Voor de IRA slechts propaganda
voor de strijd met als doel "Weg
met de Britten en één verenigd
Ierland".
Een 'vliegende start van Fokker'
door de samenwerking met
McDonnell-Douglas voor het
nieuwe vliegtuigproject F29. EM
over de "deal van de eeuw"
Verder trok EM een week lang op
met de lijsttrekkers Den Uyl,
Van Agt, Terlouw en Wiegel.
Evenals zeven jaar geleden staan
ze komende zondag tegenover el
kaar; Giscard d Estaing on Mit
terrand. De Tijd heeft deze week
een analyse over het verloop van
de eerste ronde president 1 I
kiezingen in Frankrijk en over
hoe het straks na de tiende mei
zal zijn.
"Als Mitterrand wint zal hij moe
ten regeren met wisselende
meerderheden in het park-munt.
wat de effectiviteit van het rege
ringsbeleid niet ten goede zal ko
men. Voor zijn economische po
litiek zal hij op links moeten
steunen en voor zijn buitenland
se politiek op rechts"
"Als Giscard wint houden de gaul
listen de meerderheid m de hui
dige coalitie De weg is vrij voor
Giscard zijn huidige beleid voort
te zetten als hij een premier uit
gaullistische kring benoemt.
Voor zijn binnenlandse politiek
zal hij moeten steunen op links
en voor zijn buitenlandse poli
tiek /al de steun van de gaullis
ten groot genoeg zijn. De Tijd
komt er nog niet uit "Want wie
wordt er nu gekozen in een ver
kiezingsstrijd waar uiterts links
belang heeft bij een zege van de
centrum rechtse Giscard. en ui
terst rechts belang heeft bij een
overwinning van de centrum
linkse Mitterrand?".
Verreweg het grootste gedeelte
van De Tijd wordt gevuld door
een 'boeken extra*. Een interes
sante bijdrage over mensen die
in het verleden een veelbelovend
debuut maakten, maar nooit ech
te litteratoren zijn geworden.
Verder in de 'boeken exti.i' n
bespreking van het postuum ver
schenen boek van Annie Ro
mein-Verschoor "Vrouwenwijs
heid"
Minister Fons van der Stee duikt
ook al in De Tijd op met een nog
al optimistische kijk op de eco
nomie: "U zult zien, over vijf jaar
ziet het er een stuk zonniger uit".
In het omslagartikel vraagt HP
zich af hoe je als Kamerlid hoge
rop komt. Waarom krijgen som
migen een ministerspost en ver*
dwijncn anderen geruisloos zon
der ooit bekendheid te hebben
gehad9 "De pikorde van de
Tweede Kamer".
"De reden dat mensen in de poli
tiek gaan", zegt een Kamerlid
"bestaat uit een mengeling van
factoren geldingsdrang, ijdcl-
heid. een behoorlijk salaris en
idealen. De nadruk wordt meest
al op het laatste gelegd omdat je
geen stemmen wint door te zeg
gen: dan verdien ik zo goed".
"Dit bedrijf', zegt Harry van de
Bergh van de PvdA. "hangt van
haat en afgunst aan elkaar. De
meeste leden willen hogerop. Ik
ook. dat geef ik toe Naar de an
dere kanl van dt taM1
"Het is een lied van schijn en we
zen". zegt Marcel van Dam van
de PvdA Het gaat natuurlijk al
lemaal om macht en daar is ook
niets negatiefs aan, omdat je dan
kunt meebepalcn hoe de maat
schappij wordt ingericht" Tij
dens de kernwapendiscussie
merkte Van Dam dat twee van
zijn fractieleden op een PPR-mo
tie wilden stemmen 'Toen ik dat
zag heb ik ook tegen onze eigen
motie gestemd, maar met tegen
overgestelde motieven. Ik zei,
onze motie gaat veel te ver Waar
om ik dat heb gedaan9 Nou. dan
begint de discussie in de fractie
opnieuw. Je krijgt ruimte om
concessies te doen met als ge
volg dat anderen ook concessies
moeten doen. Ze doorzien het
wel. maar pas als het te laat is".
Exclusief voor HP een interview
met Bruce Spnngsteen. Op een
vraag over de filosofie achter de
E-Street Band antwoordt
Spnngsteen: "Als er een filosofie
achter zit dan heeft die te maken
met het aan te durven een wereld
onder ogen te zien, waarin gru
welijke dingen gebeuren Voor
mij is het nog steeds moeilijk de
gebeurtenissen in El Salvador te
verenigen met bijvoorbecl. de
Dnfters of Saturday Night at the
Movies". Een gesprek met een
seneu/e zanger.
Nieuw in HP vanaf deze week ver
st hunt Film!,in .if. m.i.imlt lijk
bijvoegsel in de HP Filmfan is
dus als niet meer als zelfstandig
blad te kooj> Deze week als
hoofdartikel "De Nederlandse
film in de oorlog, collaboratie en
verzet in de jaren veertig".
ANNELOES TIMMERIJE
De generaal krijgt de laatste weken opeens fanmail. Onbekende vrouwen zeggen
hem per post dat ze hem „een stuk" vinden en mannen feliciteren hem, omdat hij
er in is geslaagd, het leger een menselijk gezicht te geven.
Generaal Huyser (50) is verrast
door die post en door de har
telijkheid die hij opeens over
al ontmoet. Hij had dat niet
zien aankomen toen hij on
langs zei wel te willen mee
doen aan de televisierubriek
„De achterkant van het ge
lijk", die Marcel van Dam zou
wijden aan het functioneren
van de krijgsmacht in ons
land.
„De reacties zijn best leuk. Dat
mag ik toch zeggen? Ieder
een vindt het wel eens plezie
rig om gewaardeerd te wor
den", zegt hij, nog nalachend
om al die post die hij niet ge
wend was.
Overigens vindt hij dat het nu
wel mooi is geweest met de
hulde. Wat hem betreft moe
ten uniformdragers niet te
vaak op het scherm komen.
Daar behoren de beleidsbe
palers zich uit te spreken: de
politici. Niet de beleidsuit
voerders: de militairen.
Dat zei hij tenminste tot voor
kort nog, maar intussen heeft
hij tot zijn eigen verrassing al
wéér voor de camera's ge
staan: toen hij eind april op
Schaarsbergen (in Arnhem)
het commando over de Divi
sie 7 December overdroeg
aan een opvolger. Zelf heeft
hij er intussen een ster bijge-
kregen op zijn uniform, want
hij is nu de nieuwe comman
dant van het Eerste Leger
korps, met als standplaats
Apeldoorn. Bij die gelegen
heid is hij bevorderd tot luite
nant-generaal.
Hij is nu de baas van alle parate
troepen in eigen land en de
bevelhebber van de Neder
landse inbreng bij de NAVO;
de man van wie in eerste in
stantie de beslissingen wor
den verwacht zodra het mis
mocht gaan bij onze lands
grenzen.
Wie is deze militair, die opeens
zóveel fanmail kreeg en van
wie zijn naaste medewerkers
zeggen dat hij „een ver
schrikkelijk aardige vent" is.
Wie is deze krijgsman die
voor de televisie beweerde
nooit toestemming te zullen
geven om een gevangene
„hard aan te pakken"; ook
niet als dat inlichtingen zou
kunnen opleveren die dui
zend mensenlevens zouden
sparen?
- Is onze legertop via generaal
Huyser nu toevertrouwd aan
n van de „duiven" die princi
pieel zouden weigeren om
naar kernwapens te grijpen?
Generaal Huyser: „Onze be
langrijkste taak is niet meer
het uitvechten van conflic
ten, maar het voorkomen van
conflicten: de tegenstander
ervan doordringen dat hij
zijn neus zal stoten zodra hij
begint. Maar dat kun je alleen
geloofwaardig doen als je
even sterk bent als die tegen
stander. Dat is de realiteit en
in de realiteit passen kernwa
pens. Ik ga die verantwoorde
lijkheid niet uit de weg. Maar
onze belangrijkste zorg blijft
het, dat het eerste pistool
schot niet valt".
Iri zijn nieuwe baan is generaal
Huyser de baas over 80.000
tot 100.000 man; een functie
die vergelijkbaar is met een
directeurspost bij een multi
national. Maar daar houden
de uiterlijke vergelijkingen
wel op.
Zijn werkkamer is zo simpel als
de spreekkamer van de wijk
zuster. Als enig extraatje
heeft hij er een miniatuurka
non, dat in de hoek staat. Dat
lijkt heel wat, maar een tafe
laansteker geeft mr vuur. Het
is een ornament, dat hij eens
plechtig in ontangst heeft ge
nomen en dat hij nu achter
laat voor zijn opvolger.
Animo enorm
Het enige tastbare dat hij mee
neemt zijn wat papieren, die
passen in een diplomatenkof
fertje. Zoals alle groten uit
het bedrijfsleven, werkt hij
met een clean desk: een op
geruimd schrijfbureau, waar
op alleen enkele papieren lig
gen die voor direct gebruik
nodig zijn. Alle overige
rompslomp is door een atten
te secretaresse alweer wegge
werkt en overzichtelijk opge
borgen. Zo gaat dat in een
drukke zaak. Anders worden
er fouten gemaakt en er
wordt tegenwoordig toch al
zo veel lelijks beweerd over
het leger.
- Hoe ervaart u als comman
dant die weerzin tegen de
krijgsmacht? Het televisie
scherm staat er elke avond
Steun de VARA. Geef u op als lid voor f 10,- per jaar of als
Zou u het er mee eens zijn. als
militairen worden ingezet tn
geval politie het onderspit
dreigt te delven tegen het ge
weld van de straat
t ADVERTENTIE)
Wij gaan ervan uH dat
pils met kleine adver-
tenties net xo lekker Q
smaakt als pils met grote
advertenties.
KIES OOK VOOR DE VARA
U 035-711911
Generaal Huyser: „Als het
moet kunnen we de politic
harde bijstand verlenen. In
feite gebeurt dat ook al zodra
we dozers uitlenen voor het
opruimen van barricades.
Die zijn reuze effectief Maar
we zullen nooit zelf beslissen
om in te grijpen. Militaire bij
stand wordt alleen geleverd
op verzoek van het wettig go-
zag. de burgemeester of de
procureur-generaal. Het blijft
ook altijd de vraag, welke
maatregelen ons land de vrij
heid waard zijn".
"Ik spiegel me graag aan Sar
tre. Die heeft letterlijk ge
zegd „De absolute vrijheid
heb ik vooral gekend onder
het nazi-regime, toen één
woord al voldoende was om
je vnend te verraden"
Sartre bedoelde daarmee te
zeggen: „Vrijheid houdt ver-
antwoordelijkheud in. En
medemenselijkheid. De ver
antwoordelijkheid en de me
demenselijkheid om zelfs dat
ene woord niet te spreken".
Een vrijheid zonder verant
woordelijkheid jegens de me
demensen, zoals anarchisten
dat willen, ligt me niet. Myn
karakter is afgestemd op me
demenselijkheid De daarbij
behorende vrijheid wil ik hel
pen in stand te houden, ja
- Waarom bent u zelf in militai
re dienst gegaan?
Generaal Huyser: „Om zowel
praktische als om ideële re
denen De praktische rede
nen waren, dat ik het een
sportief en uitdagend beroep
vond. Ook omdat ik contact
met jonge mensen wilde hou
den en verantwoordelijkheid
wilde aanvaarden. Daar
kwam als ideële reden bij. dat
ik zelf de onvrijheid van het
Jappenkamp had moeten on
dergaan en toen had besloten
zoiets nooit meer te laten ge
beuren. Me in de toekomst
tot het uiterste daartegen te
zullen verdedigen".
Avontuur
- Waarom zouden jonge mensen
van nu zich geroepen moeten
voelen om in dienst te gaan9
Generaal Huyser: "De jonge ge
neratie van nu wordt niet
meer zo ontroerd door slo
gans over vorst en vaderland.
Maar het avontuur zal ze nog
aanspreken, de afwisseling,
de gevarieerde plaatsing, de
kans om een stuk van de we
reld te zien en met jongelui
om te gaan Het saamhorig
heidsgevoel ook, dat dan
blijkt te groeien. Dat reali
seert een jongen van achttien
zich echt niet direct. Dat er
vaart hij geleidelijk; als hij
eenmaal in dienst is en het
hem bevalt. Nederland heeft
veel voortreffelijke soldaten
op het ogenblik. Dat geeft me
vertrouwen".
(ADVERTENTIE)
Tegen het spookuur verschijn ik wel eens
op uw buis. Maar we hebben ook hele móóie pro
gramma's bij de VARA. Voor de zwartkijkers Achter
het Nieuws. Voor de optimisten Sonja. En voor de
radiofreaks hebben we vrijwel alles.
Dat staat allemaal zeer overzichtelijk in onze
mooie VARAGIDS. Dus abonneer u-nu-dan bent
U meteen lid.?? Simon Carmiggelt.Kronkel.
Luitenant-generaal G. L. J. Huyser werd 6 februari 1931 geboren in Soerabaja. Indonesië, en bracht de
oorlog door in een Jappenkamp. In 1949 meldde hij zich vrijwillig als dienstplichtige oij de infanterie.
Hij werd toegelaten tot de Kon. Militaire Academie en werd in 1952 benoemd tot tweede luitenant.
Tien jaar later werd hij als kapitein gestationeerd in Nieuw-Guinea. Na terugkeer in Nederland werd hij
hoofd sectie inlichtingen en een jaar later hoofd sectie personeel.
Hij studeerde twee jaar aan de Hogere Krijgsschool en volgde een cursus aan een Amerikaanse stafschool.
Na diverse tussentijdse bevorderingen werd hij in 1978 in de rang van bngade-generaal benoemd tot
commandant van 13 Pantser-infantene-brigade en 19 maanden geleden in de rang van generaal-
majoor tot commandant van de le Divisie 7 december te Arnhem. Als luitenant-generaal fungeert hij
sinds kort als commandant van het Eerste Legerkorps en daarmee van alle parate troepen van ons land.
bol van. Ontneemt u dat niet
geleidelijk de animo voor het
werk?
Generaal Huyser: „Eerlijk ge
zegd ervaar ik nauwelijks iets
van die weerzin. Maar dat zal
ook wel komen omdat we on
ze mannen pas binnenkrijgen
na de selectie. Als de twijfe
laars, de bezwaarden, de
zwakken en de probleemzoe
kers er uit zijn. Een totaal
beeld van de stemming heb
ik dus niet. Maar vast staat,
dat de animo om in militaire
dienst te gaan, enorm is. We
worden letterlijk over
stroomd met aanvragen om
na afloop van de verplichte
diensttijd langer hier te mo
gen blijven. Vooral als kort-
verband-vrij williger.
Er geven zich hier ook veel
meer jongelui dan vroeger op
voor een beroepsopleiding.
Dat zal wel te maken hebben
met de economische situatie.
Je mag niet zeggen dat onze
nieuwelingen opeens zo ge
steld zijn geraakt op de
krijgsmacht. Ze staan nogal
neutraal tegenover het leger
als ze binnenkomen. Als het
leiderschap bij de troep dan
goed is en ze naar behoren
worden opgevangen, blijkt
het velen best te bevallen.
Veel beter dan vaak wordt
beweerd".
„Het beeld dat in ons land van
de krijgsmacht wordt ge
schetst, is vaak met opzet
scheef getrokken. De gewone
jongen wordt niet zo gauw
geïnterviewd. En we zijn de
laatste jaren trouwens ook
wel door een dal gegaan.
Naar de Nederlandse soldaat
werd over de grens vaak met
argwaan gekeken. Daar is nu
geen spoor van over.
Sinds prins Bernhard zijn be
zorgdheid uitsprak over de
conditie van de Nederlandse
militair, is vooral de lichame
lijke training hard aangepakt.
De laatste drie jaar hebben
we hier bijvoorbeeld de com
mando-inspectie ingevoerd.
Het betekent dat iedereen, de
kok en de dokter inbegrepen,
nu en dan getest wordt op li
chamelijke fitheid en dan
gaat het echt hard toe.
Het is geweldig als je ziet met
wat voor inzet er dan wordt
gewerkt. Hoe iedereen pro
beert er topprestaties voor de
eigen groep uit te slepen. Er
wordt op alle niveaus tegen
woordig met een enorme in
zet en zeer gemotiveerd ge
werkt. Door dienstplichtin-
gen zowel als door de be
roepsmensen.
Dat wordt ook internationaal
erkend. Generaal Rogers, de
opperbevelhebber van de
NAVO, kwam er na de vorige
grote oefeningen daarover
speciaal zijn complimenten
maken. Hij was verbaasd
over de Nederlandse presta
ties. Ook over het gemak
waarmee praktisch elke Ne
derlandse soldaat in het En
gels kon praten en zich ver
diept bleek te hebben in de
militaire problematiek.
De Nederlandse soldaten wor
den lichamelijk en mentaal
tegenwoordig binnen Europa
tot de absolute top gerekend.
Dat zult u in al die blaadjes
die op straat worden ver
spreid, niet lezen. Maar dit
zijn wél de feiten".